Puvill

Puvill om kazmuzkuid, kudambad tehtas puvillan kazmusen (Gossypium) konorüzišpäi. Se kuid om znamasine, odav i kaikiš enamb levitadud londuseližiden kuiduiden keskes.

Küps puvillan kazmuz

Kazvataškatihe puvillan kazmusid seičeme tuhad vozid tagaz Indan alangištos. Puvill kävutase kebnas tegimištos sädamha sobid päpaloin. Ümbriratas torhut puvillpuhtastandan fabrikoil, sid' tehtas bumagkanghid i segoitadud sintetiženke kuidunke kanghid, mugažo vatad kaluiden täutimeks i medicinan kävutandoiden täht.

Küps kuid kattab puvillan kazmusen semnid.

Ümbrikirjutand

Puvillan kuid kogoneb nitišpäi, üks' nit' om kazmusen üks' stai, šingotase semnen korespäi. Nitin sanktuz om 15..25 mkm, 5..60 mm pitte. Jagadas tehtud kezerdust kuidun pidusen mödhe: lühüdkuiduine, keskkuiduine i pit'kkuiduine. Kezerdusen toižendad alištuba erazvuiččele ümbriradmižele.

Kuidun nit' om turut pal'hanke südäimenke, se kerdase ičeze värtmudes ümbri, 7..10 kerdad ühtes millimetras. Kuidun küpsendan aigan cellülozan mülünd ližadub, sen tagut kuidun vahvuz ližadase mugažo. Lopuks, kuidun himine mülünd om cellüloz (95 %), razvan i mineraloiden ližadused (5 %).

Kuidun ičendad

Puvillan toštmižümbriradmižen znam

• Luja gigroskopižuz (nozoluden imend). Ligostundan jäl'ghe puvillan kuidun varmduz ližadub läz 15%, toižiden londuseližiden kanghiden — poleneb.
• Rebitandan aigan varmed kut šuukan kuid, varmdamb mi vill, no pölvhan kuid om varmdamb.
• Bumagkangaz tegese hudraks vauktusel aigan mändes, varmduz poleneb kahthe kerdha oiktan vauktusen 940 časun jäl'ghe.
• Hüvä lämuzizoläcii kuidun pal'han südäimen tagut, no seižumatoi bakterijoid vaste (hapneb).
• Lämuzelastine kuid, «muštab» formad huldutamižen jäl'ghe, se laskeb ližata puvillkuidud azjaližihe kostümoihe. Kožub hüvän soban täht vaiše segoitadud sintetikanke kanghiš.