Vroclav
Lidnanznam |
Flag |
Valdkund | Pol'šanma |
Eläjiden lugu (2023) | 674,132 ristitud |
Pind | 292,81 km² |
Pämez' | Jacek Sutrik (kül'mku 2018—, Jacek Sutryk) |
Telefonkod | +48−71 |
Aigvö | tal'vel UTC+1, kezal UTC+2 |
Vroclav (pol'š.: Wrocław [ˈvrɔt͡swaf], saks.: Breslau [ˈbʁɛslaʊ]) om lidn Pol'šanman suvipäivlaskmas. Se om valdkundan nellänz' lidn eläjiden lugun mödhe, om Alasilezijan sodaveikundan administrativižeks keskuseks da palaks.
Istorii
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Eländpunktan aluz om pandud 10. voz'sadal. Se sai lidnan oiktusid vl 1214 i tošti vl 1242.
Vroclav šingotase Volvo-avtobusoiden pästandal, vagonoiden i raudtevedimiden tehmižel (Bombardier), himižen i elektronižen sarakoiden edheotandoil.
Geografijan andmused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Lidn sijadase sodaveikundan päivnouzmas, Oderan (pol'š.: Odra) muugotil randoil, Silezijan alangištos, 105..155 m ü.m.t. korktusil. Läz 130 sildad ühtenzoittas Oderan da sen nellän ližajogen randoid lidnan röunoiš.
Klimat om ven kontinentaline valdmeren valatoitusenke, keza om päivoikaz, tal'vaig om pil'vekaz. Voden keskmäine lämuz om +9,7 C°, kezakun-elokun +17,7..+19,7 C°, tal'vkun-uhokun 0..+1,1 C°. Ekstremumad oma −32 C° (uhoku) i +38,9 C° (eloku). Kezaaigan minimum om +0,2 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +20,6 C° (uhoku). Ei voi panda halad kezakus-elokus. Paneb sadegid 541 mm vodes, enamba semendkus-elokus (60..91 mm kus), vähemba tal'vkus-uhokus (26..28 mm kus). Paneb lunt 17 sm tal'ves. Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 68..70 % röunoiš sulakus-elokus, 80..85 % redukus-uhokus.
Tobmuz
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Vspäi 1952 Vroclav jagase videks rajonaks (üks'lugu pol'š.: dzielnica): Vanh lidn (Stare Miasto), Lidnan keskuz (Śródmieście), Kšiki (Krzyki), Koiranpöud (Psie Pole), Fabričn (Fabryczna). Ned oliba ičeze administracijoidenke vhesai 1991, nügüd' kävutadas statistikan täht. Vspäi 1991 lidnan päjagand om 48 nimitadud lidnanlaptad (osiedle).
Lidnan käskusenandajan tobmuden organ om sen Nevondkund 39 ezitajanke. Kaik rahvaz valičeb heid, vspäi 2002 — lidnan pämest mugažo (ende Nevondkundan ühtnijad valičiba). Edeline lidnan radonoigendajan tobmuden pämez' (pol'š.: prezydent miasta Wrocławia) om Rafal Dutkevič (Rafał Dutkiewicz, kül'mku 2002 — kül'mku 2018).
Eläjad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Vl 2010 lidnan eläjiden lugu oli 632 996 ristitud, vl 2018 — 639 258 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd', oli 629 565 eläjad vl 1939 i 643 640 eläjad vl 1991. Läz 1,25 mln ristituid elädas ezilidnoidenke 3627 nellikkilometrad pindal vl 2023 (vl 2010 oli 1,16 mln).
Üläopendusen 11 valdkundališt i 14 privatišt aluzkundad oma avaitud lidnas. Znamasine om Vroclavan universitet[1] (pol'š.: Uniwersytet Wrocławski, alusenpanend 1702 kut Academia Leopoldina, reorganizacii 1945), kaik 21,2 tuhad üläopenikoid (2022) om sen kümnel fakul'tetal.
Transport
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Avtobusad i tramvaid oma kundaližeks transportaks lidnas. Velosipediden i elektroavtoiden kortom radab. Lidn om valdkundan znamasižeks raudtesol'meks. Jogiport radab Oderan randal.
Rahvahidenkeskeine soda- da civiline Vroclav-lendimport[2] Nikolai Kopernikan nimed (WRO / EPWR, 3,8 mln matknikoid vl 2023) sijadase kümnes kilometras suvipäivlaskmha lidnan keskusespäi. Tehtas reisid Evropan lidnoihe, čarterreisid Keskmeren lebutahoiže.
Galerei
[vajehta | vajehtada lähtetekst]-
Lidnan tobmuden sauvuz (uz' ratuš, 2024)
-
Ph. Joann-valatajan katoline päjumalanpert', vn 2014 nägu
-
Üläkorktan Sky Tower-pertin kompleks vl 2015 («Taivhaline čuhunduz»)
-
Francižen Crédit Agricole-bankgruppan Pol'šanman päfater Vroclavan biznesparkas vl 2020
-
Vroclavan universitet (2014)
-
Vroclavan oper (2022)
-
Wroclavia-moll vl 2020, keskuzline avtobusstancii sijadase sen aluses
-
Vroclav Glouni-päraudtestancijan sauvuz vl 2014
Homaičendad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- ↑ Vroclavan universitetan sait (uwr.edu.pl). (pol'š.) (angl.)
- ↑ Rahvahidenkeskeižen Vroclav-lendimportan sait (copernicuswroclawairport.com). (angl.)
Irdkosketused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Lidnan oficialine portal (wroclaw.pl). (pol'š.) (angl.) (saks.) (ital.) (isp.)
Vroclav Vikiaitas |
Pol'šanman sodaveikundad da niiden administrativižed keskused | ||
Alakarpatan (Žešuv) | Alaläšan (Belostok) | Alasilezijan (Vroclav) | Kujavijan da Pomorjen (Bidgošč, Torun') | Lodzin (Lodz') | Lüblinan (Lüblin) | Lübušan (Gožuv-Vel'kopol'ski, Zelöna Gur) | Mazovijan (Varšav) | Opolen (Opole) | Penen Pol'šanman (Krakov) | Pomorjen (Gdan'sk) | Päivlaskmpol'žen Pomorjen (Ščecin) | Silezijan (Katovice) | Suren Pol'šanman (Poznan') | Sventokšistan (Kel'ce) | Varminiž-Mazuran (Ol'štin) | ||