2021
't Joar 2021 is e geweun joar die begunt ip e vrydag in de Gregorioansche kalender. 't Is 't 21e joar van 't 3e millennium en van d' 21e êeuwe en 't twèede joar van 't decennium 2020-2029.
Gebeurtenisn
[bewerkn | brontekst bewerken]- januoari
- 4 - Der zyn meir of 85 miljoewn bevestigde gevaln van COVID-19 weireldwyd. 't Vereinigd Keunynkryk goat vo de derde kèer in lockdown vanwege de meir besmettelyke variant B117.
- 6 - In Washington D.C. wordt 't Capitool, woar dat d'n Amerikoansche Senoat de stemn van d' Amerikoansche presidentsverkiezyngn kwam bekrachtign, bestormd deur anhangers van president Donald Trump. In totoal valn der 5 dooie.
- 15 - Oentslag van 't kabinet-Rutte in Holland over e kyndergeldschandoal (toeslagenaffaire).
- 20 - Inauguroasje van Joe Biden ols 46ste president van de Vereinigde Stoat'n.
- 22 - 't Verdrag inzoake 't verbod ip kernwoapns (Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons), d' êeste wettelyk biendnde internationoale overêenkomst die kernwoapns verbiëdt, treedt in werkienge.
- 26 - COVID-19-pandemie: der zyn al mêer of 100 miljoën bevestigde gevalln weireldwyd.
- februoari
- 1 - De militaire junta in Myanmar hèt de macht overgepakt. Regeriengsleider Aung San Suu Kyi en ênigte van heur kabinetsleedn zyn ipgepakt.
- 18 - De Marsrover Perseverance die gelanceerd wierd den 30ste juli 2020 is geland in de Jezero-kroater ip Mars.
- moarte
- 15 t/m 17 - Reguliere verkiëziengn in Holland vo de Twêede Koamer. Winnoare is de VVD van Mark Rutte.
- 23 - 't Containerschip Ever Given komt vaste te zittn in 't Suezkanoal, woardeure dat de deurvoer van marchandise deur 't kanoal hêlegans stille komt te liggn, mè grôte economische gevolgn vo d' internationoale commerce.
- april
- 2 - Rusland woarschuwt de NAVO teegn 't zendn van troepn vor Oekraïne t' helpn, by berichtn over e grôte Russische militaire ipbouw an de grenze.
- 13 - 't Janssen COVID-19-vaccin wordt tydelyk stopgezet vanwege 't verôorzoakn van zeldzoame bloëdstolsels met e verleegd antal bloëdploatjes.
- 28 - D' Europeesche Unie keurt de commerce- en soamnwerkiengsoverêenkomst tusschn de EU en 't Verênigd Keunienkryk goëd, die de reloasje tusschn de EU en 't VK achter de Brexit regelt.
- 29 - COVID-19-pandemie: der zyn al mêer of 150 miljoën bevestigde gevalln weireldwyd.
- meie
- 8 - By e bomanslag dichte by e meisjesschole in den Afghoanschn hoofdstad Kabul valln mêer of 60 dôoie, surtout joenge meisjes.
- 18-22 - 't Euroviezjesongfestival 2021 wordt g'hoedn in Rotterdam, Holland, achter d' annulerienge in 2020 vanwege de COVID-19-pandemië. De winnoare van 2021 is den Italioansche groep Måneskin mè 't liedje "Zitti e buoni".
- 26 - Syrische presidentiële verkiëzienge 2021.
- juni
- 10 - E rienkvormige zunsverduysterienge is zichtboar vanuyt Canada, Groenland, de Nôordpole en 't Russisch Verre Ôostn.
- 11 - 11 juli - UEFA Euro 2020 foetbal goat deure achter da 't uytgesteld wierd vanwege de coronapandemie. 't Wordt gewonn deur Itoalië dat Iengeland versloat achter penalties.
- juli
- 14 - Zwoare reegnval zorgt vor overstromiengn, surtout in 't grensgebiëd van Duytsland en België, mè 229 dôoie toet gevolg, woaroender 184 in Duytsland en 42 in 't ôostn van België. De rampe wordt toegeschreevn an de klimoatveranderienge.
- 21 - 't Internationoal Olympisch Comité (IOC) makt bekend dat d' Austroalische stad Brisbane d' Olympische Zomerspeeln van 2032 mag organiseern.
- 23 - 8 ogustus - D' Olympische Zomerspeeln van 2020 wordn g'hoedn in Tokio, Japan. Ze woarn ôorsproenkelyk gepland vo 24 juli - 9 ogustus 2020, moa ze wierdn uytgesteld vanwege de COVID-19-pandemie.
- ogustus
- 7 - Achter extreme hitte en droogte zyn der grôte busbrandn in vele dêeln van Zuud-Europa.
- 9 - In de Fransche plekke Saint-Laurent-sur-Sèvre wordt e paster vermôord. De doader is e 40-joarign uut Rwanda, die vôrig joar ook de kathedroale van Nantes in brande stak.
- 11 - In Floridia (Sicilië) wordt 48,8 °C gemeetn, d' hoogste temperateure ôois in Europa. 't Oede hitterecord uut 1977 is doarmee gesneuveld.
- 14 - Haïti wordt getroffn deur en eirdbevienge met e kracht van 7,2 ip de schoale van Richter. Der valln mêer of 1000 dôoie.
- 15 - De Taliban roepn vanuut 't presidentieel paleis in Kabul d' overwinnienge uut. President Ashraf Ghani van Afghanistan oentvlucht 't land.
- 26 - By e zelfmôordanslag by 't vliëgveld van d' Afghoansche hoofdstad Kabul, valln zekers 60 dôoie en 140 gekwetste. Der was e grôotschoalige evacuoasje bezig van menschn die Afghanistan wildn verloatn achter de machtsovernoame deur de Taliban. IS eist den anslag ip.
- september
- 20 - De Canadeesche federoale verkiezingn wordn g'houdn, woarby da Justin Trudeau en de liberoale partie e minderheidsregeringe bluuvn houdn.
- 26 - De Duutsche federoale verkiezingn wordn g'houdn, woarby dat Olaf Scholz en de Socioal-Democroatische Partie de CDU / CSU-coaliesje versloan.
- oktober
- 6 - De Weireldgezoendheidsordanisoasje (WHO) keurt 't êerste vaccin goed teegn malaria.
- 9 - Den Ôostnryksche boendskanselier Sebastian Kurz treedt of noar anleidinge van e corruptieschandoal.
- 31 - 13 november - De klimoatconferensje van de Verênigde Noaties van 2021 wordt g'houdn in Glasgow, achter da 't in 2020 uytgesteld was vanwege COVID-19.
- november
- 10 - 't Belgisch ministerie van Volksgezoendheid bepoalt da hêel de Belgische bevolkinge ip den deur een derde COVID-19-vaccinoasje moe krygn.
- 26 - De Weireldgezoendheidsorganisoasje roept e spoedvergoaringe t'hope in Genève vanwege de bezorgdheid over Omicron, e sterk gemuteerde variant van COVID-19 die vo den êerste kêe g'identificeerd wierd in Zuyd-Afrika en die der besmetteliker uytziet of den Delta-variant.
- december
- 8 - Olaf Scholz wordt verkoozn toet Boendskanselier van Duytsland en ipvolger van Angela Merkel.
- 11 - D' Amerikoansche stoatn Kentucky, Illinois, Tennessee, Missouri, Arkansas en Mississippi wordn getroffn deur tientalln tornado's. In Kentucky valln mêer of 100 doë.
- 22 - In België wordn nieuwe coronamoatregeln genoomn vanwege 't zêre verspreidn van den omikronvariant.
Geboorn
[bewerkn | brontekst bewerken]- 4 juni - Lilibet Mountbatten-Windsor, dochter van den Ingelsche prins Harry, hertog van Sussex, en Meghan Markle.
Gestorvn
[bewerkn | brontekst bewerken]- januoari
- 3 - Gerry Marsden (78), Yngelsche zanger
- 13 - Joël Robert (77), Belgische mottocrosser
- 16 - Phil Spector (81), Amerikoansche muzykproducent
- 23 - Larry King (87), Amerikoansche radio- en tv-presentateur
- februoari
- 2 - Tom Moore (100), Iengelsche militair, bekend vo zyn inzoameliengsacsje binst de COVID-19-pandemie
- 3 - Kris De Bruyne (70), Vlamsche zanger
- 5 - Christopher Plummer (91), Canadeeschn acteur
- 10 - Luc Versteylen (93), Vlamsche poater-jezuïet en stichter van de groëne bewegienge Anders Gaan Leven
- 19 - Leopold Lippens (79), Belgische pollitieker, burgemêester van Knokke-Heist
- moarte
- april
- 9 - Prins Philip, hertog van Edinburgh (99), getrouwd met Elizabeth II van 't Verênigd Keunienkryk
- 10 - Fred Erdman (87), Vlamschn avocoat en pollitieker
- meie
- 1 - Pieter Aspe (68), West-Vlamsche schryver
- 3 - Jos De Man (88), West-Vlamsche jurist, schryver en acteur
- 10 - Michel Fourniret (79), Fransche seriemôordenoare
- juni
- 1 - Paula Sémer (96), Vlamsche radio- en tv-presentatrice
- 7 - Dixie Dansercoer (58), West-Vlamsche poolreiziger
- 11 - Lucinda Riley (55), Iersche schryfster
- 29 - Donald Rumsfeld (88), Amerikoansche minister
- juli
- 5 - Raffaella Carrà (78), Italioansche presentatrice, danseresse, actrice en zangeresse
- 15 - Peter R. de Vries (64), Hollandsche misdoadverslaggever
- 20 - Françoise Arnoul (90), Fransche actrice
- 26 - Michel Van Dousselaere (73), Vlamschn acteur
- ogustus
- 14 - Igor Oistrach (91), Russische violist en dirigent
- 15 - Gerd Müller (75), Duutsche voetbalspeelder
- 21 - Don Everly (84), Amerikoansche rockmuzikant van The Everly Brothers
- 24 - Wilfried Van Moer (76), Vlamsche voetbalspeelder
- 24 - Charlie Watts (80), Iengelsche drummer van The Rolling Stones
- 29 - Jacques Rogge (79), Vlamschn dokteur, zeiler en vôorzitter van 't Internationaal Olympisch Comité
- 30 - Henri d'Udekem d'Acoz (87), West-Vlamsche politieker
- september
- 2 - Mikis Theodorakis (96), Grieksche pollitieker, compositeur en dirigent
- 6 - Jean-Paul Belmondo (88), Franschn acteur
- 28 - Barry Ryan (72), Iengelsche zanger
- oktober
- 1 - Bob Mendes (93), Vlamsche schryver
- 3 - Bernard Tapie (78), Franschn oendernemer en pollitieker
- 17 - Sien Diels (74), Vlamsche actrice
- 18 - Colin Powell (84), Amerikoansche pollitieker
- november
- 20 - Jan Peers (82), Vlamschn dokteur
- 26 - Luc Beaucourt (73), Vlamsche spoeddokteur
- 30 - Lange Jojo (Jules Jean Vanobbergen) (85), Brusselsche zanger en striptêkenoare
- december