Breda

Dat artikel es geschreevn in 't Kustwestvlams.

Breda
Woapn	Vlagge
Liggienge van de gemêente
Koarte van de gemêente
Liggienge
Provinsje	Nôord-Broabant
Coördinoatn	51°35′NB 4°46′OL
Ippervlak	128,68 km²
Woarvan land	125,69 km²
Woarvan woater	2,99 km²
Inweuners
Inweuners Bevolkiengsdichtheid	186.438 (2023) 1483 inw./km² (land)
Mêer info
Hoofdplekke	Breda
Burgemêester	Paul Depla (PvdA)
Postcode	4811-4854
Website	www.breda.nl
{{{foto}}} {{{byschrift}}}

Breda (Uutsproake: [breːdaː]) is e stad en gemêente in 't zuudn van Holland, in de provinsje Nôord-Broabant. Tis de neegnde grôotste gemêente van Holland en de derde stad van de provinsje Nôord-Broabant. De noame komt van brede Aa en verwyst noa de soamnvloeiienge van de riviern Mark en Aa. Der weunn oungeveer 186.000 menschn in de gemêente en oungeveer 152.000 menschn in de stad (2023).

Geschiedenisse

In d' 11e êeuwe was Breda e lêengoed van de keizer van 't Heilig Rooms Ryk. In 1326 verkochtn Adelheid van Gavere en eur vint Gerard van Rasseghem Breda an hertog Jan III van Broabant. Je verpandde Breda in 1339 an Jan I van Polanen uut 't geslacht van Wassenaar. In 1403 trouwde d' erfgenoame Johanna van Polanen (1392-1445), met Engelbert I van Nassau (1370-1442). Doadeure kwam de stad in 't bezit van 't Huus van Nassau toet da 't in 1795 veroverd wierd deur de Frãnsche revolutionaire strydkrachtn. Breda èt êeuwnlank e belangryke rolle gespeeld ols vestiengstad.

Beziensweirdigheedn

Grôte Markt van Breda mè vele terrasjes
De Grôte kerke of Onze-Lieve-Vrouwekerke ip de Grôte Markt met oender andere 't proalgraf van Groaf Engelbrecht II van Nassau en andere grafmonumentn van d' hêern van Breda
't Oud stadhuus van Breda an de Grôte Markt, mè façade uut 1768
't Begynhof mè Sint-Catharinakapelle
De Sint-Antoniuskathedroale
D' hoave van Breda
't Kastêel van Breda met de keunienklyke Militaire Academie
't Spanjoardsgat, e woaterpôorte uut de 16e êeuwe
Kastêel Bouvigne
Park Valkenberg, e grôot oopnboar park, halverwege tusschn de stoasje (centraal station) en de Grôte Markt