Ôrimiele
Èn ôrimiele (on dit eto: on copere-loriot, èn ariole, on colåd-piråd, on måvi d' ôr) [1], c' est on gros djaene moxhon come les sprewes avou des noers penas (pol måye), mins foirt catchete, et målåjhey a vey; li frumele est bråmint pus ptite et avou ene vete coleur.
A cåze di ses ploumes di coleur d' ôr, on l' lome cobén li rwè des bwès.
Sincieus no d' l' indje : : Oriolus oriolus
Famile : sipriwidîs
Li vicaedje di l' ôrimiele
L' ôrimiele fwait on ni pindou après les coxhes.
C' est ôrimiele est èn oujhea foirt pawoureus. On nel voet ki bén rålmint. Il est foirt midone avou ses djonnes, ki magnèt des ceréjhes et des halenes.
L' ôrimiele arive el Walonreye e moes d' may; il est la tins do fenåmoes. Did la onk des xhinaedjes di s' tchant, "Dixhombrez vs, i va ploure".
I revole eviè les tchôds payis docô k' ses djonnes sont-st aclevés. [2]
Tos les ôtes nos walons d' l' ôrimiele
- loriot.
- copere-loriot, copere-Mårtén.
- ariole.
- colåd-piråd,
- måvi d' ôr (dins l' payis d' Vizé).
- l' amisse-Pierot.
Xhinaedje di s' xhufla
L' ôrimiele hene on djoyeus xhuflaedje, del môde "dileliyo-didlo". Did la, tos les xhinaedjes di s' xhufla
Pask' i magne voltî des ceréjhes
- Ramexhné a Inne-Sint-Pire:
- Copere-loriot, gn a-t i co des ceréjhes å bos ? (u: gn a-t i tant des ceréjhes å bos ?)
- C' est nén por vos, c' est po m' gaviot.
- Ramexhné a Bujnal
- Loriot, loriot, n a-t i co des ceréjhes låvå ? (u: Voet on ceréjhes låvå ?)
- Gn a bråmint mins c' est po m' goziô.
- Ramexhné a Gochnêye.
- Loriot, loriot, est ç' k' i gn a des ceréjhes låvå ?
- Non, gn a pus k' des pikes et des picots.
- Ramexhné a Voroû.
- Ås ceréjhes, ceréjhes, Pierot !
- A l' anêye, nd årè-t i co ?
- Nos magnrans piretes eto.
u:
- Ass des pious, Pierot ?
- Dj' end a waire, mins i sont gros ! (u: mins c' est des gros !)
- Ramexhné a Tchô
- Loriot, loriot, les ceréjhes sont ele maweures ?
- Rexhe, rexhe å gozî.
- Ramexhné a Djnape
- Loriot, loriot, les ceréjhes sont ele maweures ?
- Des grintches å trô !
- Ramexhné al Lovire:
- Loriot, loriot, les ceréjhes sont ele meures å bos ?
- Way, mins nd a co k' ene,
- Et c' est po m' feme.
Ôtes tinmes
- pask' i rvént å tins k' on aléve siyî les crouwås (inds les dinrêyes, les canadas, evnd.)
- Colåd-Piråd,
- Magrite est ås crouwås
- Les bounès grintches ! [3]
- pask' i rvént å fenåmoes
- Dixhombrez vs, i va ploure ! [4]
L' ôrimiele dins les nos d' plaeces del Walonreye
- Rowe di l' ôrimiele: rowe di Spå.
L' ôrimiele dins les belès letes
- Dins l' live "Droles di biesses" da Marcel Slangen
