Academia.edu no longer supports Internet Explorer.
To browse Academia.edu and the wider internet faster and more securely, please take a few seconds to upgrade your browser.
2022
Зүүнгар улс-Чин улсын 1740 оны хилийн хэлэлцээрт холбогдох Хятадын Түүхийн Нэгдүгээр архиваас хуулж авсан 7, мөн 2009 онд хэвлэгдсэн "Цэргийн тухайн газрын манж бичгийн Зүүнгарын элчийн дансны орчуулгын эмхэтгэл" хэмээх 3 боть, 2012 онд хэвлэгдсэн "Чин улсын үеийн Шинжааны манж бичгийн архивын баримтын эмхэтгэл" хэмээх 283 ботиос 58 баримтыг түүвэрлэн, нийт 65 баримтыг манжаас монгол хэлэнд орчуулж хэвлэв.
Аливаа хоёр улсын харилцаанд харь улсын элчийн өнгөрөн явах зам чухалын зэрэгцээ хамгаалан хүргэх, замын дунд тандан мэдээ авхуулахгүй байх зэрэг бодлогыг дагалдуулж байдаг. Зүүнгараас Манж руу элч явуулах болон Манжаас Зүүнгар руу элч илгээхдээ, Манжийн талаас авч үзвэл өмнөд, умард хоёр замаар явна. Манжаас Зүүнгарт ирсэн элчийн бүлгүүд дотроос Энх-Амгалангийн хорин нэгдүгээр (1682) онд илгээсэн дотоод сайд Хитад, хорин наймдугаар (1689) онд илгээсэн ГМТЗЯЯ-ны эрхэн сайд Арнай, Найралт төвийн хоёрдугаар он (1724) болон гуравдугаар (1725) онд илгээсэн Дотоод яамны дэд бичгийн сайд Жунфубау, арван хоёрдугаар (1734) онд илгээсэн дэд сайд Фунай, Тэнгэрийн тэтгэсэний хоёрдугаар (1737) онд илгээсэн Халхын туслагч тайж Эмгэн, гуравдугаар (1738) онд илгээсэн дэд сайд Акдун нарын бүрэн тайлан илэрч олдоод байна. Тэдний тайланд үндэслэн Зүүнгарын нутгаар яван өнгөрсөн Манжийн элчийн замыг зураглан гаргасан болно.
Манжийн төрийн албан түүх нь 1730-1732 оны Зүүнгар-Чингийн дайны өрнөлийн талаар тодорхой мэдээллээр хангадаг ч, хоёр тал цэргээ татаж сэргийлэн суусан үе, тодруулбал, 1734 оны 12-р сарын эхээр дайныг зогсоож хилийн хэлэлцээр байгуулан олон амьтанд тустай үйл бүтээх асуудлыг хэлэлцэх дэд сайд, Фуча овгийн Фунай (1677-1738) Зүүнгарын хилээр орох хүртэлх хоёр жилийн үйл явдлыг хөндсөн нь ховор бөгөөд хэрэг төвөггүй, тайван амгалан байсан уу гэдэг асуултыг бидэнд үлдээдэг. Энэхүү өгүүлэлд, Хятадын түүхийн нэгдүгээр архивт хадгалагдаж буй, 2012 онд гэрэл зургаар 283 боть болгон хэвлүүлсэн, хил дагуу цэрэг захирч суусан Чингийн засгийн ордны цэргийн жанждын айлтгалуудад тулгуурлан уг зурвас үеийн нөхцөл байдлыг тодруулна.
Уг өгүүлэл Хятадын Түүхийн Нэгдүгээр архивт хадгалагдаж байгаа “Цэргийн тухайн газрын хуулбар айлтгал” дахь Зүүнгарын 16 их отгийн мэдээтэй нэгэн айлтгалаар сэжүүр болгож, Зүүнгарын нийгмийн дотоод бүтэц, тэдний хоорондын харилцаа, отгийн дотоод бүтэц болон отгуудын задрах явцыг хураангуйлан өгүүлээд, Зүүнгар хаант улс нуран унасан шалтааныг тодруулахыг оролдлоо.
2015 •
The Great and the Lesser Sprats of the Left Hand Kingdom The article talks about the comparative study of water names in the above mentioned places.
Зүүнгар хаант улсын Мянгад отог нь XVII зууны эхээр Тагна болон Кэм гол буюу одоогийн Тува орчимд нутаглаж байсан түрэг хэлт монгол аймгийн нэг бөгөөд Тагна урианхайтай адил Халхын Хотгойд аймагт харьяалагдаж байв. Хожим, Халхын дотоод самууны үеэр Зүүнгарчууд цэрэг хөдөлгөн Мянгад гэх мэт аймгийг уулгалан булаажээ. Цэвээнравданы үед Зүүнгар хаант улс хүчирхэгжиж Мянгад аймаг дахь эрхшээлт, цэргийн өргөтгөлийн улмаас нүүдэллэн Зүүнгар хаант улсын дотоод захиргааны байгуулалтанд албан ёсоор орсоноор Мянгад аймаг нь Зүүнгарын 24 отгийн нэг болсон байна. Ингэснээр Мянгад аймаг нь Зүүнгар мөхөх хүртэл Төмөрт нуур орчмоор Хасаг, Буруудыг хамгаалан суужээ.
Хүннүгийн түүх, соёл, археологи, палеоантропологийн судалгаанд холбогдох 700 илүү ном бүтээлийг хамруулсан анхны ном зүйн энэхүү бүтээлийг Төв Азийн нүүдэлчдийн түүх соёлыг судлагч хэн бүхэнд зориулав. First special bibliography dedicated to the Xiongnu study contains more than 700 entities.
Дэчинравжайлин хийдэд оршин сууж байсан лам нартай холбогдох судалгааны эргэлтэнд орсон архивын нэгэн баримт байдаг нь 1917 оны 5-р сарын 11-ний өдөр Дэчинравжайлин хийдийн ямба олсон (Богд хаанаас шагнал өргөмжлөл хүртсэн) лам нарын нэрс билээ. Энэхүү баримтаас 1917 онд Дэчинравжайлин хийдэд хичнээн ламтай байсныг илэрхийлж чадахгүй боловчиг тухайн үед хийдийн хамба лам, да лам хэн байсныг мэдэж болно.
Б.Нацагдорж. Чин ван Ханддоржийн өвөг дээдэс болон манжийн төрийн бодлого. // МОНГОЛЫН 1911 ОНЫ ҮНДЭСНИЙ ХУВЬСГАЛ БА ХОШОЙ ЧИН ВАН М.ХАНДДОРЖ сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурлын эмхэтгэл. Улаанбаатар, Соёмбо принтинг. 2020, 89-111-р тал.
Б.Нацагдорж. Чин ван Ханддоржийн өвөг дээдэс болон манжийн төрийн бодлого. // МОНГОЛЫН 1911 ОНЫ ҮНДЭСНИЙ ХУВЬСГАЛ БА ХОШОЙ ЧИН ВАН М.ХАНДДОРЖ сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурлын эмхэтгэл. Улаанбаатар, Соёмбо принтинг. 2020, 89-111-р тал.2020 •
Өмнөх түүх бичлэгт голдуу албанаас зохион найруулсан Зарлигаар тогтоосон Гадаад монгол хотон аймгийн ван гүнгүүдийн илтгэл шастир, Монгол улсын шастир зэрэг уламжлал сурвалжийг ашиглаж ирсэн тул, зарим талаар түүхийг үнэн бодтой сэргээн үзэхэд бэрхшээл учруулж байсан юм. Тиймээс энэ бяцхан илтгэлд миний бие тухайн цагийн бодтой гэрч, үлдмэл сурвалж болох архивын эх материалд тулгуурлан дараах хэдэн зүйлсийг авч үзлээ. Үүнд, тус хошууны гурван засаг ноёны ажил үйлс, үхэлтэй холбогдох архивын баримт сэлтийг шинжилж үзэхээр дамжуулан, Манжийн төрөөс монголын ноёдод хандуулан явуулж агсан бодлогыг зарим талаар тодруулж харуулахыг хичээхийн дагууд, тус хошууны засаг ноёдын нэрсийг зөв буулган бичиглэх тухай саналаа дурдав.
Loading Preview
Sorry, preview is currently unavailable. You can download the paper by clicking the button above.
2023 •
International Journal of Islamic Architecture
Déjà Vu at the Archive: Photography, National Narratives, and the Multiple Histories of the Smyrna Fire2020 •
Studia Universitatis Babeş-Bolyai
O problemă simplă, complicată de jurisprudență: natura juridică a documentațiilor de urbanism (PUG, PUZ, PUD)2020 •
Agricultural Reviews
Food packaging – materials and sustainability-A review2015 •
in T. Insoll, ed. The Oxford Handbook of the Archaeology of Ritual and Religion.
Egypt2011 •
I Congrés de Joves Investigadors en Estudis Locals. Tarragona, 18 d'abril de 2024. 12:00h
L'ÚS DE LA RECREACIÓ HISTÒRICA COM A PONT ENTRE LA RECERCA I LA DIVULGACIÓ LOCALJournal of Hypertension
A2519 Renoprotective effect of angiotensin receptor blockers beyond their BP lowering effect in patients with hypertension and chronic kidney disease2018 •
2014 •
Extended Abstracts of the 2009 International Conference on Solid State Devices and Materials
From Single-atom Spectroscopy to Lifetime Enhanced Triplet Transport in MOSFETs2009 •
Journal of Women's Health
Intimate Partner Violence, Smoking, and Pregnancy: What Can We Do to Help?2017 •
Journal of the American Chemical Society
N-Methylated Diphenylguanidines: Conformations, Propeller-Type Molecular Chirality, and Construction of Water-Soluble Oligomers with Multilayered Aromatic Structures1998 •
Astroparticle Physics
Measurement of the shadowing of high-energy cosmic rays by the Moon: A search for TeV-energy antiprotons2005 •