Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
GAP I.ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ ÖZET KİTABI Editörler Doç. Dr. Sevcan YILDIZ Dr. Engin DERMAN İKSAD YAYINEVİ – 2018 ISBN 978-605-9885-92-8 KONGRE ÖZET KİTABI 1.ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 4-6 Mayıs, 2018 Şanlıurfa Editörler Doç. Dr. Sevcan YILDIZ Dr. Engin DERMAN İKSAD YAYINEVİ® (TC. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YAYINEVİ RUHSAT NUMARASI: 2014/31220) TÜRKİYE TR: +90 342 606 06 75 USA: +1 631 685 0 853 E-mail: info@iksad.com www.iksad.org www.iksadkongre.org Bu kitabın tüm hakları İKSAD Yayınevi’ne aittir. Yazarlar etik ve hukuki olarak eserlerinden sorumludurlar. Iksad Publications - 2018© Yayın Tarihi: 15.05.2018 ISBN – 978-605-9885-92-8 İKSAD – INSTITUTE OF ECONOMIC DEVELOPMENT AND SOCIAL RESEARCHES KONGRE KÜNYESİ KONGRE ADI 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ TARİHİ VE YERİ 4-6 Mayıs 2018 – ŞANLIURFA DÜZENLEYEN KURUM İKSAD- İktisadi Kalkınma ve Sosyal Araştırmalar Derneği KONGRE BAŞKANI Prof. Dr. Mustafa TALAS DÜZENLEME KURULU BAŞKANI Mustafa Latif EMEK GENEL KOORDİNATÖR Kaldygul ADILBEKOVA KOORDİNATÖR Rahmat ULLAH KONGRE DİLLERİ Türkçe, İngilizce, Arapça, Rusça FOTOĞRAF GALERİSİ …ZİRVE’DE ÇEKİLEN TÜM RESİMLERE İKSAD KONGRE TOPLULUĞU FACEBOOK GRUBUNDAN ULAŞABİLİRSİNİZ. ULUSLARARASI HAKEMLİ BİLİM VE DANIŞMA KURULU ULUSLARARASI GAP ZİRVESİ BİLİM VE DANIŞMA KURULU DR. ABDULHAMİT ŞUAYB DR. A.S. KİSTAUBAYEVA DR. ABDULHALİM AYDIN DR. ABDİKALIK KUNİMJAN DR. ABDİGAPPAR MAVLYANOV DR. ABDULLAH KIRAN DR. ADEM ÜZÜMCÜ DR. ADNAN OKTAY DR. ADİL AKINCI DR. AHMET BOZYİĞİT DR. AHMET GÜNDÜZ DR. AKIN YİĞİN DR. AHMED SALİH ABDULVEHHAB DR. AHMET İHSAN KAYA DR. AHMET KAYAOĞLU DR. AHMET BERKIZ TURP DR. ADNAN KİRMİT DR. AHMET KULAŞ DR AHMED LİD DR. AHMET SOLMAZ DR. AHMET MAZLUM DR. AHMET ULUSOY DR. AİOMİ KITAGAVA DR. AKİRA HIBIKI DR. AKMARAL S. SYRGAKBAYEVA DR. ALİ EROL DR. ALİ RIZA GÜL DR. ALİA R. MASALİMOVA DR. ALLA A. TIMOFEVA DR. ALMA T. AKAJANOVA DR. AMANBAY MOLDIBAEV DR. ANATOLİY LOGİNOV DR. ARMAĞAN KONAK DR. ARZU ÖZMERDİVANLI DR. ARZU TUNCER DR. ASLI GÜLER DR. A.S. KIDIRŞAYEV DR. ATIF MUHAMMED EL EKRET DR. ATİLA DOĞAN DR. ATİLLA YÜCEL DR. AYLA KAŞOĞLU DR. AYSLU B. SARSEKENOVA DR. AYŞE ATAY DR. AYTEN ER DR. AYŞE YANARDAĞ DR. BAHIT KULBAEVA DR. BAKIT OSPANOVA DR. BARIŞ AYTEKİN EL EZHER ÜNİVERSİTESİ AL – FARABİ KAZAK MİLLİ ÜNİVERSİTESİ FIRAT ÜNİVERSİTESİ KAZAK DEVLET KIZLAR PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ KYRGYZSTAN NATİONAL ÜNİVERSİTESİ MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ KAFKAS ÜNİVERSİTESİ MARDİN ARTUKLU ÜNİVERSİTESİ KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ SİİRT ÜNİVERSİTESİ GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ EL EZHER ÜNİVERSİTESİ GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ MARDİN ARTUKLU ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ AL – FARABİ KAZAK MİLLİ ÜNİVERSİTESİ EL EZHER ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ TOHOKU ÜNİVERSİTESİ TOHOKU ÜNİVERSİTESİ AL – FARABİ KAZAK MİLLİ ÜNİVERSİTESİ EGE ÜNİVERSİTESİ ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ AL – FARABİ KAZAK MİLLİ ÜNİVERSİTESİ VLADİVOSTOK DEVLET EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ ABAY KAZAK MİLLİ PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ TARAZ DEVLET PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ UKRAYNA ŞEVÇENKO LUGAN MİLLİ ÜNİVERSİTESİ MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ HASAN KALYONCU ÜNİVERSİTESİ ORDU ÜNİVERSİTESİ MAKHAMBET U. BATI KAZAKİSTAN DEVLET ÜNİVERSİTESİ EL EZHER ÜNİVERSİTESİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FIRAT ÜNİVERSİTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ ORLEU MİLLİ KALKINMA ENSTİTÜSÜ BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ S.BAYBEŞEV AKTOBE ÜNİVERSİTESİ H.AHMET YESEVİ ULUSLARARASI KAZAK-TÜRK ÜNİVERSİTESİ KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ DR. BARIŞ YILDIZ DR. BAZARHAN İMANGALİYEVA DR. BEKİR BULUÇ DR. BEKZHAN B. MEYRBAEV DR. BELGİN AYDINTAN DR. BERRİN GÜZEL DR. BENGÜ HIRLAK DR. B.K.ZAYADAN DR. BİROL YILDIRIM DR. BİRTEN EMRE DR. BİZENA BİJO DR. BOTAGUL TURGUNBAEVA DR. CANAN GAMZE BAL DR. CANER KARAVİT DR. CEMAL İNCE DR. CEMİL ÖRGEV DR. CEYLAN GAZİ UÇKUN DR. CHOLPON TOKTOSUNOVA DR. CİHAN SEÇİLMİŞ DR. CYNTHİA CORREA DR. COŞKUN ERDAĞ DR. D.K.TÖLEGENOVA DR. DİNARAKHAN TURSUNALİEVA DR. DURSUN KÖSE DR. DZHAKİPBEK A. ALTAEV DR.EBRU GÜHER DR. EDA DİNERİ DR. EDİZ GÜRİPEK DR. ELBEYİ PELİT DR. ELENA BELİK VENIAMINOVNA DR. EMİN ARSLAN DR. ENGİN ÇAKIR DR. ENGİN KANBUR DR. ERDİNÇ ŞAHİNÖZ DR. ERKAN ALSU DR. EŞREF SAVAŞ BAŞCI DR. FATİH TÜRKMEN DR. FATMA FEHİME AYDIN DR. FATMA ÖZTÜRK DAĞABAKAN DR. FETHİ DEMİR FERAY KABALCIOĞLU DR. FİLİZ METE DR. FUJİMAKİ HARUYUKI DR. FUNDA BUGAN DR. F. ZİŞAN KARA DR. GEORGE RUDIC DR. G.I. ERNAZAROVA DR. GİZEM AKBULUT DR. GÖKHAN KERSE DR. GÖNÜL ERDEM NAS GÜMÜŞHANEÜNİVERSİTESİ K.ZHUBANOV AKTOBE DEVLET BÖLGE ÜNİVERSİTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ AL – FARABİ KAZAK MİLLİ ÜNİVERSİTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ ADNAN MENDERESÜNİVERSİTESİ KİLİS 7 ARALIK ÜNİVERSİTESİ AL – FARABİ KAZAK MİLLİ ÜNİVERSİTESİ KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ TİRAN TARIM ÜNİVERSİTESİ KAZAK DEVLET KIZLAR PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ MİMAR SİNANÜNİVERSİTESİ GAZİOSMANPAŞAÜNİVERSİTESİ SAKARYA ÜNİVERSİTESİ KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ RASULBEKOV KIRGIZ EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ SAO PAULO ÜNİVERSİTESİ AKSARAY ÜNİVERSİTESİ MAKHAMBET U. BATI KAZAKİSTAN DEVLET ÜNİVERSİTESİ RASULBEKOV KIRGIZ EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ MEHMET AKİF ERSOYÜNİVERSİTESİ AL – FARABİ KAZAK MİLLİ ÜNİVERSİTESİ OSMANİYE KORKUT ATA ÜNİVERSİTESİ HASAN KALYONCU ÜNİVERSİTESİ GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ AFYONKOCATEPE ÜNİVERSİTESİ VLADİVOSTOK DEVLET EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ HİTİT ÜNİVERSİTESİ KARABÜK ÜNİVERSİTESİ YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ YÜZÜNCÜ YILÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TOTTORİ UNİVERSİTY KIRIKKALE ÜNİVERSİTES AKSARAY ÜNİVERSİTESİ MONTREAL PEDAGOJİ ENSTİTÜSÜ AL – FARABİ KAZAK MİLLİ ÜNİVERSİTESİ GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ AKSARAY ÜNİVERSİTESİ BARTIN ÜNİVERSİTESİ DR. GULMİRA ABDİRASULOVA DR. GHULAM DASTGEER DR. GULŞAT ŞUGAYEVA DR. GUZEL SADYKOVA DR. GÜLAY KARAMAN DR. GÜLCAN AVŞİN GÜNEŞ DR. GÜLSÜN ERİGÜÇ DR. HACER ARSLAN KALAY DR. HACER MUTLU DANACI DR. HACI YUNUS TAŞ DR. HASAN COŞKUN DR. HASAN TUTAR DR. HARUN DEMİRKAYA DR. HAKAN CANDAN DR. HAKAN EVİN DR. HALE ALAN DR. HALİL AKMEŞE DR. HALİL KAZANASMAZ DR. HANİFİ MURAT MUTLU DR. HATİCE KADIOĞLU ATEŞ DR. HATİCE NUR GERMİR DR. HAYRİYE IŞIK DR. HEDİYE ŞİRİN AK DR. HİMMET KARADAL DR. HİKMETULLAH ERTAŞ DR. HİROSHİ NAKAHARA DR. H.KÂMİL BİÇİCİ DR. HÜSEYİN ÇETİN DR. HİKMET DİNÇ DR. HÜSEYİN KOTAMAN DR. HÜSEYİN ERİŞ DR. HÜSEYİN YAŞAR DR. İBRAHİM BOZACI DR. İBRAHİM KILIÇ DR. İBRAHİM TÜRKERİ DR. İBRAHİM TÜRKOĞLU DR. İLKE BEZEN TOZKOPARAN DR. İLYAS AKHİSAR DR. İLYAS ERPAY DR. İRFAN KALAYCI DR. İSA ÇELİK DR. İSMAİL ŞAH HAREM DR. İSAEVNA URKİMBAEVA DR. İSMAİL GÜMÜŞ DR. İSMAİL GÜNEŞ DR. İSMAİL SEKİ DR. İSMET ŞAHİN DR. K.A.TLEUBERGENOVA DR. KADRİ KURAM DR. KALEMKAS KALIBAEVA KAZAK DEVLET KIZLAR PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ PAKİSTAN AİR UNİVERSİTY DOSMUKHAMEDOV ATYRAU DEVLET ÜNİVERSİTESİ KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ BARTIN ÜNİVERSİTESİ BARTIN ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ YÜZÜNCÜ YILÜNİVERSİTESİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ YALOVA ÜNİVERSİTESİ GAZİOSMANPAŞAÜNİVERSİTESİ SAKARYA ÜNİVERSİTESİ KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ BAYBURT ÜNİVERSİTESİ NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL SABAHATTİN ZAİM ÜNİVERSİTESİ MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ AKSARAY ÜNİVERSİTESİ NİĞDE ÖMER HALİSDEMİR ÜNİVERSİTESİ SAPPARO CİTY ÜNİVERSİTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ SELÇUK ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ SİİRT ÜNİVERSİTESİ KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ GEBZE TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FIRATÜNİVERSİTESİ FIRAT ÜNİVERSİTESİ KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ SİİRT ÜNİVERİSTESİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ ABILAY HAN ULUSLARARASI İLİŞKİLER ÜNİVERSİTESİ SAKARYA ÜNİVERSİTESİ AKSARAY ÜNİVERSİTESİ ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ KAZAK DEVLET KIZLAR PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ BARTIN ÜNİVERSİTESİ KAZAK DEVLET KIZLAR PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ DR. KARLİGASH BAYTANASOVA DR. KELES NURMAŞULI JAYLIBAY DR. KEMAL EROL DR. KENJEHAN MEDEUBAEVA DR. KENAN İLARSLAN DR. KENES JUSUPOV DR. KULAŞ MAMİROVA DR. LATKİN A. PAVLOVIC DR. MALİK YILMAZ DR. MAHABBAT OSPANBAEVA DR. MAHA HAMDAN ALANAZİ DR. MAHBUB UL ALAM DR. MAİRA ESİMBOLOVA DR. MAİRA MURZAHMEDOVA DR. MERİNA B. VLADIMIROVNA DR. MAVLYANOV ABDİGAPPAR DR. MASAYA SAITO DR. MEHMET AKSARAYLI DR. MEHMET ALİ TÜRKMENOĞLU DR. MEHMET AVCI DR. MEHMET BURHANETTİN COŞKUN DR. MEHMET DİKKAYA DR. MEHMET EMİN USTA DR. MEHTAP GÜL ALTAŞ DR. MEHMET SAİT ŞAHİNALP DR. MEHMET SALİH MERCAN DR. MEHMET OKUR DR. MEHMET RECEP TAŞ DR. MEHMET TUNÇER DR. MEHMET YÜCENURŞEN DR. MELTEM KESKİN KÖYLÜ DR. MENEKŞE KILIÇARSLAN DR. MERT KARTAL DR. METİN ATEŞ DR. METİN KOPAR DR. MİNE ERSEVİNÇ DR. MİRAÇ EREN DR. MUHAMMED ASIF YOLDAŞ DR. MUHAMMAD ISMAEEL RAMAY DR. MUHSİN HALİS DR. MURAT BAHADIR DR. MURAT DİLMAÇ DR. MURAT KARAHAN DR. MURAT YILMAZ DR. MURATHAN KEHA DR. MUSA ÖZATA DR. MUSTAFA AKMAN DR. MUSTAFA ÇAKIR DR. MUSTAFA ÇAĞLAYANDERELİ DR. MUSTAFA KARAAĞAÇLI AL – FARABİ KAZAK MİLLİ ÜNİVERSİTESİ KAZAK DEVLET KIZLAR PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ YÜZÜNCÜ YILÜNİVERSİTESİ KAZAK DEVLET KIZLAR PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ AFYON KOCATEPEÜNİVERSİTESİ M. TINIŞBAYEV KAZAK ARAÇ VE İLETİŞİM AKADEMİSİ KAZAK DEVLET KIZLAR PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ VLADİVOSTOK DEVLET EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ TARAZ DEVLET PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ RİYAD KRAL ABDÜLAZİZ TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ BANGLADESH ISLAMİ UNİVERSİTESİ KAZAKİSTAN NARKHOZ ÜNİVERSİTESİ AL – FARABİ KAZAK MİLLİ ÜNİVERSİTESİ VLADİVOSTOK DEVLET EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ KIRGIZİSTAN ELARALIK ÜNİVERSİTESİ SAPPARO CİTY ÜNİVERSİTESİ DOKUZ EYLÜLÜNİVERSİTESİ MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ OSMANİYE KORKUT ATA ÜNİVERSİTESİ KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ BİTLİS EREN ÜNİVERSİTESİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ YÜZÜNCÜ YILÜNİVERSİTESİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ AKSARAY ÜNİVERSİTESİ AKSARAY ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ONDOKUZ MAYISÜNİVERSİTESİ AVRASYA ÜNİVERSİTESİ BAHRİA UNİVERSİTY KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ERZURUM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ GAZİANTEP ÜNİVERSİ ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MERSİN ÜNİVERSİTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ DR. MUSTAFA METE DR. MUSTAFA ŞİT DR. MUSTAFA TALAS DR. MUSTAFA SEVER DR. MUTLU ÖZGEN DR. NADEJDA HAN DR. NECATİ DEMİR DR. N. GAMZE ILICAK DR. NİHAN BİRİNCİOĞLU DR. NAZİFE AKAN DR. NOBUAKİ TAKEDA DR. NİLGÜN PAKSOY DR. N.N. KERMANOVA DR. NURAN AKŞİT AŞIK DR. NURHAN PAPATYA DR. NURETTİN BELTEKİN DR. NURAY PAMUK ÖZTÜRK DR. NURİ KAVAK DR. OKTAY AKTÜRK DR. OSMAN KUBİLAY GÜL DR. OZAN DENİZ YALÇINKAYA DR. ÖMER ÇAKIN DR.ÖMER OKAN FETTAHLIOĞLU DR. ÖZLEM GÜZEL DR. ÖMER METİN DR. ÖMER UĞUR DR. RAHMİ YÜCEL DR. RÖVŞEN MEMMEDOV DR. RAMAZAN KHALIFE DR. RUSTEM KOZBAGAROV DR. RÜŞTÜ YAYAR DR. RYO YAMADA DR. SABİNA ABİD DR. SADETTİN PAKSOY DR. SUSIN HASENEYN EL-HUDHUDİ DR. SALİH YEŞİL DR. SARASH KONYRBAEVA DR. SEDAT CERECİ DR. SELAHATTİN AVŞAROĞLU DR. SELAHATTİN KAYNAK DR. SELÇUK BURAK HAŞILOĞU DR. SELİN SERT SÜTÇÜ DR. SERKAN ÇALIŞKAN DR. SEVCAN YILDIZ DR. SİBEL BAYRAM DR. SİBEL MEHTER AYKIN DR. SİNAN GERÇEK DR. SHİGEKO KAMISHIMA DR. SUAT KOLUKIRIK SUZAN HAVLİOĞLU GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ NİĞDE ÖMER HALİSDEMİR ÜNİVERSİTES HARRAN ÜNİVERSİTESİ T.C. BAŞBAKANLIK VAKIFLAR GENEMÜDÜRLÜĞÜ E.A. BUKETOV KARAGANDA DEVLET ÜNİVERSİTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ TOROS ÜNİVERSİTESİ SAPPARO CİTY ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ KAZAK DEVLET KIZLAR PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MARDİN ARTUKLU ÜNİVERSİTESİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ DİCLE ÜNİVERSİTESİ ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ SUMGAYIT DEVLET ÜNİVERSİTESİ EL EZHER ÜNİVERSİTESİ M. TINIŞBAYEV KAZAK ARAÇ VE İLETİŞİM AKADEMİSİ GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ SAPPARO CİTY ÜNİVERSİTESİ ARTVİN ÇORUH ÜNİVERSİTESİ KİLİS 7 ARALIK ÜNİVERSİTESİ EL EZHER ÜNİVERSİTESİ KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ KAZAK DEVLET KIZLAR PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ 19 MAYIS ÜNİVERSİTESİ PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ SAPPARO CİTY ÜNİVERSİTESİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ DR. ŞABAN ÇETİN DR. SERAP KILIÇ ALTUN DR. ŞAFAK KAYPAK DR. ŞARA MAJITAYEVA DR. ŞAYAN ULUSAN DR. ŞEFİK ÖZDEMİR DR. ŞİRİN ŞENGEL DR. TAKASHİ HASUNI DR. T. M. ABDULFETTAH MUHAMMED DR. TANSU HİLMİ HANÇER DR. TSENDİİN BATTULGA DR. T.O. ABISEVA DR. TUGHRAL YAMIN DR. TÜLAY ORTABAĞ DR. TÜRKMEN TAŞER AKBAŞ DR. UĞUR KURTARAN DR. ULBOSIN KIYAKBAEVA DR. USAM FARUK İMAM DR. ÜMMÜGÜLSÜM CANDEĞER DR. ÜMRAN TÜRKYILMAZ DR. VELİ URHAN DR. VECİHİ SÖNMEZ DR. VERA ABRAMENKOVA DR.VEYSEL BOZKURT DR. VEYSEL ÇAKMAK DR. VEYSİ GÜNAL DR. VLADEMİR VISLIVIY DR. WAKAKO SADAHIRO DR. WALİ RAHMAN DR. YANG ZİTONG DR. YASEMİN ERTEK MORKOÇ DR. YASİN ÇAKIREL DR. YASİN DÖNMEZ DR. YASSER ALİ MUHAMMED ALİ DR.YAVUZ SELİM DÜGER DR. YOSHİO KANAZAKI DR.YUNUS EMRE TANSÜ DR. YÜCEL GELİŞLİ DR. ZEHRA HAJRULAI-MUSLIU DR. ZEKAİ ÖZTÜRK DR. ZEKERİYA NAS DR. ZİA UR REHMAN DR. ZEYNEP KARAÇOR DR. ZUHAL ÖNEZ ÇETİN DR. ZÜBEYİR BAĞCI DR. ZÜLEYHA YILMAZ GAZİ ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ E.A. BUKETOV KARAGANDA DEVLET ÜNİVERSİTESİ MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKSARAY ÜNİVERSİTESİ ESKİŞEHİR OSMANGAZİÜNİVERSİTESİ SAPPARO CİTY ÜNİVERSİTESİ VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ MARMARA ÜNİVERSİTESİ MOĞOLİSTAN DEVLET ÜNİVERSİTESİ KAZAKH STATE WOMEN’S TEACHER TRAİNİNG UNİVERSİTY PAKİSTAN NATIONAL UNIVERSITY OF SCIENCE HASAN KALYONCU ÜNİVERSİTESİ PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ABAY KAZAK MİLLİ PEDAGOJİ ÜNİVERSİTESİ EL EZHER ÜNİVERSİTESİ T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI GAZİ ÜNİVERSİTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ RUSYA AİLE VE EĞİTİM ÇALIŞMALARI ENSTİTÜSÜ İSTANABUL ÜNİVERSİTESİ AKSARAY ÜNİVERSİTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ UKRAYNA MİLLİ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ SAPPARO CİTY ÜNİVERSİTESİ SARHAD UNİVERSİTY OF SCİENCE & INFORMATİON WUHAN ÜNİVERSİTESİ MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ KARABÜK ÜNİVERSİTESİ VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ TOHOKU UNİVERSİTY GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ CYRIL METHODIUS ÜNİVERSİTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ YÜZÜNCÜ YILÜNİVERSİTESİ A/P NATİONAL DEFENCE UNİVERSİTY SELÇUK ÜNİVERSİTESİ UŞAK ÜNİVERSİTESİ PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ ORDU ÜNİVERSİTESİ 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ PROGRAMI 4 MAYIS 2018 Saat: 09:00 – 12:30 HARRAN SALONU Oturum Başkanı: PROF. DR. BEYHAN ASMA Yazar isimleri ARŞ. GÖR. GAMZE KUTLU ARŞ. GÖR. SİNEM MUT ARŞ. GÖR. SİNEM MUT DOÇ. DR. YASEMİN AKBULUT PROF. DR. BEYHAN ASMA ARŞ. GÖR. NUR KULAKOĞLU DİLEK DR. ÖĞR. ÜYESİ SEBAHATTİN EMRE DİLEK ÖĞR. GÖR. GÜLTEN ACAR ÖĞR. GÖR. HACI MEHMET ACAR ÖĞR. GÖR. HACI MEHMET ACAR ÖĞR. GÖR. GÜLTEN ACAR DOÇ. DR. HÜDAVERDİ BİRCAN ÖĞR. GÖR. GÜLAY DEMİR FADİME GÜVENDİ DOÇ. DR. HÜDAVERDİ BİRCAN ÖĞR. GÖR. GÜLAY DEMİR FADİME GÜVENDİ DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN TÜRKAL DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN ÇİFTÇİ DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN ÇİFTÇİ Bildiri Adı TÜRKİYE’DE DOĞUŞTA BEKLENEN YAŞAM SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ZAMAN SERİSİ ANALİZİ İLE İNCELENMESİ TÜRKİYE’DE ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSLERİNE İLİŞKİN GAZETE HABERLERİNİN ANALİZİ DOĞU VE BATI EDEBİYATLARINDA TARİHİ RONANCILIK VE YAZIM TURİZM VE SOSYAL GİRİŞİMCİLİK: TÜRKİYE’DEN GENÇTUR ÖRNEĞİ FLÖRT ŞİDDETİ BAĞLAMINDA DİJİTAL ŞİDDETİ ANLAMAK GÖRSEL İLETİŞİM TASARIMI BAĞLAMINDA ŞANLIURFA’DA GÜNLÜK YAYIN YAPAN GAZETELER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME SEÇMELİ DERS SEÇİMİNİN DEMATEL-PROMETHEE YÖNTEMLERİ İLE BELİRLENMESİ ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİ İLE İKİNCİ DİL SEÇİMİ TÜRKİYE'DE 2017 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ VE 2018 YILI BEKLENTİLERİ HALKLA İLİŞKİLER MESLEĞİNDE KADIN OLMAK TÜKETİCİNİN KORUNMASI KANUNUNUN SOSYAL MEDYA HESAPLARI ARACILIĞIYLA YAPILAN ALIŞVERİŞLERE UYGULANMASI SAĞLIK KURUMLARINDA AKREDİTASYON VE JCI STANDARTLARINDAKİ DEĞİŞİMİN DEĞERLENDİRİLMESİ AYŞE YAVUZ ARŞ. GÖR. FATİH DURUR PROF. DR. ÖMER RIFKI ÖNDER ARŞ. GÖR. AYŞENUR COŞKUN SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR ÇEVRE İÇİN YAVAŞ KENT YAKLAŞIMI: DOÇ. DR. SEMRA ARSLAN SELÇUK HALFETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME ARŞ. GÖR. GÜNEŞ MUTLU AVİNÇ ISIL DÜZENLEME ÖZELLİĞİNE SAHİP YAPI KABUĞU DOÇ. DR. SEMRA ARSLAN SELÇUK TASARIMLARI İÇİN BİYOMİMETİK ÇÖZÜMLER - Her bir sunum için 10 dk.’lık süre ayrılmıştır. Bu sebeple sunumlarınızda temel kitabi bilgiler ve tanımları açıklamaktan kaçınarak yaptığınız çalışmanın özüne değininiz. - Sunum sıralaması, soru cevap ve oturumla ilgili tüm huşularda Kongre Tüzel Kişiliği’ni temsilen Oturum Başkanları yetkilidir. 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ PROGRAMI 4 MAYIS 2018 Saat: 12:30 – 15:00 HARRAN SALONU Oturum Başkanı: DR. HASAN ÇİFTÇİ Yazar isimleri ARŞ. GÖR. HAFİZE BÜŞRA SABUR DOÇ. DR. SEMRA ARSLAN SELÇUK BERNA MUN DOÇ. DR. SEMRA ARSLAN SELÇUK HİLAL KAYA DOÇ. DR. SEMRA ARSLAN SELÇUK YÜKSEK L. ÖĞR. MASOUD MATINPOUR DOÇ. DR. SEMRA ARSLAN SELÇUK DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN BENHÜR AKTÜRK DR. ÖĞR. ÜYESİ MENEKŞE VAROL KILIÇARSLAN DR. ÖĞR. ÜYESİ RANA ÖZYURT KAPTANOĞLU DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN BENHÜR AKTÜRK DR. ÖĞR. ÜYESİ RANA ÖZYURT KAPTANOĞLU DR. ÖĞR. ÜYESİ MENEKŞE VAROL KILIÇARSLAN ÖĞR. GÖR. SERAP ATEŞ ÖĞR. GÖR. SERAP ATEŞ DOÇ. DR. PELİN AVŞAR KARABAŞ YÜKSEK L. ÖĞR. MEHMET YAŞAR TAŞÇI DOÇ. DR. PELİN AVŞAR KARABAŞ YÜKSEK L. ÖĞR. MEHMET YAŞAR TAŞÇI DOKTORA ÖĞR. ESRA YAPRAK YÜKSEK L. ÖĞR. HARUN BOZOĞLU PROF. DR. AYŞEGÜL BAYKAN YÜKSEK L. ÖĞR. NURDANE AKYÜZ DOKTORA ÖĞR. ADİL YILMAYAN - Bildiri Adı MİMARİ TEKTONİĞİN EVRİMİ: DİJİTAL TEKTONİKLER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME MİMARLIKTA YAPARAK ÖĞRENMENİN ÖNEMİ: BİR ARAŞTIRMA ORTAMI OLARAK ÖĞRENCİLERİN ÜRETTİĞİ GEÇİCİ STRÜKTÜRLER BİYOFİLİK TASARIM VE İYİLEŞTİREN MİMARLIK İSLAMİ GEOMETRİK DESENLERİN ORİGAMİK POTANSİYELLERİ: ALTIGENLER ÜZERİNDE BİR DENEME YALIN YÖNETİM MODELİ LOJİSTİK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA LİDERLİK YÖNELİMLERİ VE YÖNETİCİLERİN LİDERLİK DAVRANIŞ BİÇİMLERİ BANKACILIKTA İNOVASYONUN ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA ETKİN KAMU HİZMETİ İÇİN YÖNETSEL HESAP VEREBİLİRLİK VE ŞEFFAFLIK: 5018 SAYILI KANUN BAĞLAMINDA BİR DEĞERLENDİRME KAMUDA HİZMET KALİTESİNİN YENİ KAMU YÖNETİMİ IŞIĞINDA YENİDEN DEĞERLENDİRİLMESİ: “MÜŞTERİ ODAKLI” YÖNETİM SANATTA TEMSİLİN YALINLIK VE SADELİK KRİTİKLERİ TÜRK RESİM SANATI’NDA ÖZE DÖNÜŞÜN ÖZGÜN İFADELERİ 1980-1990 YILLARI TÜRKİYE'DE MEDYA SAHİPLİĞİ NİETZCHE FELSEFESİNİN POLİTİK ETKİLERİNİ İNCELEYEN PERSPEKTİFLER AHMEDİ’NİN MANZUM HİKAYELERİ SOSYAL BİR PROBLEM OLARAK GENÇLER ARASINDA NARKOTİK MADDE KULLANIMI (VAN İLİ ÖRNEĞİ) Her bir sunum için 10 dk.’lık süre ayrılmıştır. Bu sebeple sunumlarınızda temel kitabi bilgiler ve tanımları açıklamaktan kaçınarak yaptığınız çalışmanın özüne değininiz. 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ PROGRAMI - Sunum sıralaması, soru cevap ve oturumla ilgili tüm huşularda Kongre Tüzel Kişiliği’ni temsilen Oturum Başkanları yetkilidir. 4 MAYIS 2018 Saat: 15:30 – 18:00 HARRAN SALONU Oturum Başkanı: DR. FAHRİ ÖZTEKE Yazar isimleri DR. GÖKHAN BAK DR. OSMAN VEDÜD EŞİDİR DR. OSMAN VEDÜD EŞİDİR DR. GÖKHAN BAK DOÇ. DR. AHMET KAYA ÖĞR. GÖR. AHAT TEZCAN ARŞ. GÖR. DR. RAGIP TERZİ DR. AHMET GÖÇEN DOÇ. DR. AHMET KAYA ÖĞR. GÖR. AHAT TEZCAN ARŞ. GÖR. DR. RAGIP TERZİ DR. AHMET GÖÇEN DR. ÖĞR. ÜYESİ FAHRİ ÖZTEKE DR. ÖĞR. ÜYESİ FAHRİ ÖZTEKE Bildiri Adı YENİ MEDYADA REKLAM STRATEJİLERİ TÜRKİYE SPOR TARİHİNDE YAŞANAN EN ŞİDDETLİ OLAYIN CUMHURİYET GAZETESİ’NDE YANSIMALARI GEÇİCİ EĞİTİM MERKEZLERİNDE (GEM) GÖREV YAPAN TÜRKÇE ÖĞRETMENLERİNİN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR GEÇİCİ EĞİTİM MERKEZLERİNDE (GEM) GÖREV YAPAN SINIF ÖĞRETMENLERİNİN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE AÇILMIŞ HALKEVLERİNİN SOSYOKÜLTÜREL YAPIYA ETKİLERİ İSABEL FRY VE TÜRK ÇAĞDAŞLAŞMASINDAKİ YERİ DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF AYDOĞDU BEHÇET NECATİGİL’İN DÖNME DOLAP ŞİİRİNİ YORUMSAYICI DR. ÖĞR. ÜYESİ ADEM GÜRBÜZ (HERMENEUTİC) AÇIDAN BİR OKUMA DENEMESİ HALİT ZİYA UŞAKLIGİL’İN ÖYKÜLERİNDE KADIN DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF AYDOĞDU KİMLİĞİNE DAİR BAZI DİKKATLER DR. ÖĞR. ÜYESİ ADEM GÜRBÜZ AYŞE SONEKİNCİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇEVRE EĞİTİMİNDE DOÇ. DR. ABUZER AKGÜN MATERYALLERİN ÖNEMİ ÖĞRT. HATİCE GÜLMEZ SÜREÇ ODAKLI REHBERLİ SORGULAYICI ÖĞRENME GÜNGÖRMEZ ORTAMINA DAHİL EDİLEN BİLİMİN DOĞASI YÖNTEMİNE DOÇ. DR. ABUZER AKGÜN İLİŞKİN ÖĞRENCİ GÖRÜŞLERİ DOÇ. DR. ABUZER AKGÜN SÜREÇ ODAKLI REHBERLİ SORGULAYICI ÖĞRENME ÖĞRT. HATİCE GÜLMEZ ORTAMINA DAHİL EDİLEN BİLİMİN DOĞASI YÖNTEMİ’NİN 7. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN AKADEMİK BAŞARILARINA ETKİSİ GÜNGÖRMEZ - Her bir sunum için 10 dk.’lık süre ayrılmıştır. Bu sebeple sunumlarınızda temel kitabi bilgiler ve tanımları açıklamaktan kaçınarak yaptığınız çalışmanın özüne değininiz. - Sunum sıralaması, soru cevap ve oturumla ilgili tüm huşularda Kongre Tüzel Kişiliği’ni temsilen Oturum Başkanları yetkilidir. 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ PROGRAMI 6 MAYIS 2018 Saat: 09:00 – 12:30 HARRAN SALONU Oturum Başkanı: Yazar isimleri ARŞ. GÖR. DR. MERYEM BERRİN BULUT PROF. DR. MURAT YILDIZ ARŞ. GÖR. DR. MERYEM BERRİN BULUT PROF. DR. MURAT YILDIZ DR. ÇİĞDEM KAVAK ÇEKEN Bildiri Adı TANRI'YA BAĞLANMA SÜRECİNDE ANNE-BABAYLA KURULAN BAĞLANMA BİÇİMİNİN ÖNEMİ DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET DAĞ ÖĞR. GÖR. FATMA KIZILKAYA ÖĞR. GÖR. FATMA KIZILKAYA DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET DAĞ TÜRKİYE’DE DIŞ BORÇLARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: FOURİER YAKLAŞIMI İLE BİR UYGULAMA TÜRKİYE’DE VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: DÖNEMSEL BİR ANALİZ BEŞ FAKTÖR MODELİ'NE GÖRE KİŞİLİĞİN ÇOK BOYUTLU ÖLÇÜLMESİ: TÜRKÇEYE UYARLAMA, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI OSMANLI DEVLETİ’ NDE KADINLARIN TOPRAK İLE İLGİLİ KARŞILAŞTIĞI HUKUKİ SORUNLAR VE DİVAN-I HÜMAYUN’ A BAŞVURULARI OKUTMAN ŞEMSEDDİN BAYRAM DİVAN ŞİİRİNDE KÜÇÜREK ÖYKÜ FORMLARI VE NEDÎM DİVANI’NDA KÜÇÜREK ÖYKÜ ÖRNEKLERİ PROF. DR. AHMET BÜYÜKŞALVARCI ÖĞR. GÖR. MEHMET EREN HATAY TURİZMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ İLE FIRSAT VE TEHDİTLERİNE İLİŞKİN TURİZM İŞLETME YÖNETİCİLERİNİN DEĞERLENDİRMELERİ - Her bir sunum için 10 dk.’lık süre ayrılmıştır. Bu sebeple sunumlarınızda temel kitabi bilgiler ve tanımları açıklamaktan kaçınarak yaptığınız çalışmanın özüne değininiz. Sunum sıralaması, soru cevap ve oturumla ilgili tüm huşularda Kongre Tüzel Kişiliği’ni temsilen Oturum Başkanları yetkilidir. 6 MAYIS 2018 Saat: 12:30 – 15:00 HARRAN SALONU Oturum Başkanı: DOÇ. DR. ÜMRAN TÜRKYILMAZ Yazar isimleri ARŞ. GÖR. TUĞBA GÜCENMEZ DOÇ. DR. ATINÇ OLCAY YÜKSEK L. ÖĞR. GÜRAY KARACIL DOÇ. DR. NECMİ GÖKYER DR. ÖĞR. ÜYESİ DİDEM KARAKAYA CİRİT DOÇ. DR. NECMİ GÖKYER Bildiri Adı ESNEK ÇALIŞMA VE İŞSİZLİK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İSTİHDAM POLİTİKALARINA YANSIMASI TURİZM EĞİTİMİ ALAN LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN YÜKSEKÖĞRENİM YAŞAM DOYUMLARININ BELİRLENMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ İLKOKUL ÖĞRETMENLERİNİN YAŞAM BOYU ÖĞRENME EĞİLİMLERİ ORTAOKUL YÖNETİCİLERİNİN DAĞITILMIŞ LİDERLİK 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ PROGRAMI ÖĞRET. GÜLDEN YILMAZ DR. ÖĞR. GÖR. ÖZLEM ŞAHİN DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH TAŞTEKİN DR. ÖĞR. ÜYESİ CEM KORAY OLGUN DR. ÖĞR. ÜYESİ CEM KORAY OLGUN YÜKSEK L. ÖĞR. YUSUF FIRAT ÖĞR. GÖR. HAKAN ÇETİNER ÖĞR. GÖR. FULYA ALGÜL YÜKSEK L. ÖĞR. MELİKE ERBÜKÜCÜ URFALI ŞAİR ABDÌ’NİN HAKİKİ GAZELLERİ’NİN İNCELENMESİ VE “GECELERDE” REDİFLİ GAZELİNİN ŞERHİ DR. ÖĞR. ÜYESİ BEKİR KOCADAŞ PROF. DR. MUSTAFA TALAS DR. ÖĞR. ÜYESİ BEKİR KOCADAŞ YÜKSEK L. ÖĞR. KAMBER TEKİN LAFÇİ YÜKSEK L. ÖĞR. HİKMETULLAH KILIÇ YÜKSEK L. ÖĞR. SONGÜL YEŞİLTEPE YÜKSEK L. ÖĞR. DERYA ENGİNYURT - DÜZEYLERİ DERVİŞ ŞEVKET’İN “HAKİKAT KERVANI GEÇTİ GİDİYOR” NEFESİNDEN HAREKETLE KAMİL İNSANIN SEYR Ü SÜLÛK DEFTERİ AVRUPA POLİTİKASININ BÖLGE POLİTİKASI VE BÖLGESEL ÖZERKLİK ŞARTI TASLAĞI SANATTA TEMSİL KRİZİ: GERÇEKLİĞİN KAYBOLUŞU KÜLTÜREL ÜRETİMİN EMEĞİ: YARATICI EMEK YENİ SOSYAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TERÖR HAREKETİ ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN REKREASYON AKTİVİTE EĞİLİMLERİ VE BU AKTİVİTELERE KATILIMI ETKİLEYEN UNSURLAR: HARRAN ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ BİR SAPMA DAVRANIŞ OLARAK ÇOCUK YAŞTA EVLİLİKLER ELEKTRONİK İLETİŞİM DEVRİMİNİN TOPLUMSAL SONUÇLARI İNTİHARLARIN SEBEPLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME GENÇLİĞİN MESLEK SEÇİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER YENİ TOPLUMSAL HAREKETLERİN AÇISINDAN ÇEVRE HAREKETLERİ SOSYAL HAREKETLER SOSYOLOJİSİ BAĞLAMINDAN YENİ DİNİ HAREKETLER SOSYAL HAREKETLER SOSYOLOJİSİ AÇISINDAN FEMİNİZM Her bir sunum için 10 dk.’lık süre ayrılmıştır. Bu sebeple sunumlarınızda temel kitabi bilgiler ve tanımları açıklamaktan kaçınarak yaptığınız çalışmanın özüne değininiz. Sunum sıralaması, soru cevap ve oturumla ilgili tüm huşularda Kongre Tüzel Kişiliği’ni temsilen Oturum Başkanları yetkilidir. 6 MAYIS 2018 Saat: 15:30 – 18:00 HARRAN SALONU Oturum Başkanı: PROF. DR. AYLA KAŞOĞLU Yazar isimleri DR. ÖĞR. ÜYESİ E. MELİHA KURTDAŞ DR. ÖĞR. ÜYESİ E. MELİHA KURTDAŞ DR. ÖĞR. ÜYESİ FEYZA NAZİK ARŞ. GÖR. FARUK DİŞLİ DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHTAP SÖNMEZ DR. ÖĞR. ÜYESİ M. ÇAĞLAR KURTDAŞ DR. ÖĞR. ÜYESİ M. ÇAĞLAR KURTDAŞ Bildiri Adı GELENEKSELLİKTEN MODERNLİĞE GEÇİŞ SÜRECİNDE DEĞİŞEN EĞİTİM ANLAYIŞI ÜNİVERSİTELERİN BİREYSEL VE TOPLUMSAL İŞLEVLERİ DİGİTAL ÜRÜN KULLANMA DURUMU VE KULLANIM ÖZELLİKLERİ: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN TERCİHLERİ KENTLERİN BEDEN VE RUH SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ MODERN TIP – ALTERNATİF TIP KARŞITLIĞINA İLİŞKİN SOSYOLOJİK BİR DEĞERLENDİRME 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ PROGRAMI DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET NURİ KARDAŞ ÖĞRET. İLAYDA İL DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET NURİ KARDAŞ ÖĞRET. İLAYDA İL DR. ÖĞR. ÜYESİ NEŞİDE YILDIRIM DR. ÖĞR. ÜYESİ NEŞİDE YILDIRIM DR. ÖĞR. ÜYESİ KAZIM YILDIRIM DR. ÖĞR. ÜYESİ KAZIM YILDIRIM PROF. DR. ATABEY KILIÇ PROF. DR. ATABEY KILIÇ PROF. DR. AYLA KAŞOĞLU PROF. DR. AYLA KAŞOĞLU ÖĞR. GÖR. MUSTAFA ALKAN ÖĞR. GÖR. MUSTAFA ALKAN ÖĞRENCİLERİN DİNLEME BECERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE AKTİF ÖĞRENME TEKNİKLERİNİN BAŞARIYA ETKİSİ AKTİF ÖĞRENME TEKNİKLERİNİN ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN TÜRKÇE KONUŞMA KAYGILARINA ETKİSİ EROL GÜNGÖR’E GÖRE BATI KARŞISINDA İSLAM DÜNYASI VE ORTADOĞU ÜLKELERİ SATİR’İN AİLE TERAPİSİ MODELİNDE KULLANDIĞI KAVRAMLAR FARABİ’NİN FELSEFESİNDE BİLGİ ANLAYIŞI VE ETKİLERİ PROF. DR. NİHAT KEKLİK VE TÜRK İSLAM FELSEFESİNİN KURULUŞU MECMÛ’A TASNİFİNE KATKI : ŞEHİR MECMÛ’ALARI VEYA TEZKİRE BENZERİ MECMÛ’ALAR VE BU KALEMDEN OLMAK ÜZERE KAYSERİLİ BAŞKÂTİB-ZÂDE RÂGIB GÜVEN BEY MECMÛ’ALARI KLÂSİK TÜRK EDEBİYATINDA ŞERH GELENEĞİNE DÂİR NOTLAR 18. YÜZYIL RUSYASINDA KÜLTÜREL YAPI CENGİZ AYTMATOV’UN GÜN OLUR ASRA BEDEL ROMANINDA KÜLTÜREL BELLEK DÎVÂNINDAN HAREKETLE YUNUS EMRE’DE MELÂMÎLİK DÜŞÜNCESİ MANZUM SÖZLÜKLERDE ÇOCUKLARA VERİLEN NASİHATLER VE İDEAL ÇOCUK TİPİ DOÇ. DR. MUSTAFA ÜNVERDİ TEKLİFİN ŞARTLARI VE “FETRET EHLİ” DOÇ. DR. MUSTAFA ÜNVERDİ “İMAN VE İNANÇ AYIRIMININ İMKANI” DOÇ. DR. VEYSİ ÜNVERDİ - Her bir sunum için 10 dk.’lık süre ayrılmıştır. Bu sebeple sunumlarınızda temel kitabi bilgiler ve tanımları açıklamaktan kaçınarak yaptığınız çalışmanın özüne değininiz. Sunum sıralaması, soru cevap ve oturumla ilgili tüm huşularda Kongre Tüzel Kişiliği’ni temsilen Oturum Başkanları yetkilidir. ÖNSÖZ Değerli bilim insanları, 4-6 Mayıs tarihleri arasında ġanlıurfa’da düzenlediğimiz Uluslararası Hakemli GAP Zirvesi kapsamında 8 farklı bilimsel eksenli kongreyi baĢarıyla gerçekleĢtirmiĢ olmanın gururunu yaĢıyoruz. Binlerce yıllık geçmiĢi ile dünyanın en eski yerleĢim merkezi olan ve peygamberler Ģehri olarak da anılan ġanlıurfa tarih boyunca tıptan, felsefeye kadar bir çok alanda ilklere öncülük yapan önemli bir medeniyet merkezi olmuĢtur. Çok sayıda millet, kültür, din ve siyasi oluĢuma beĢiklik yapan ve Antik Kültürünün temsilcileri Sabiiler, Hiristiyanlar ve Müslümanlar bölgede tarih boyunca büyük bir uyum içerisinde birlikte yaĢamıĢlardır. Dünyanın bilinen ilk üniversitesi de yine binlerce yıl önce Harran’da kurulmuĢtur. Ekonomiden sağlık bilimlerine, tarihten teknik bilimlere kadar hemen her alanda 688 eser baĢvurusunun alındığı ve tüm eserlerin hakemlerimizce titizlikle değerlendirilerek 379 çalıĢmanın kabul edildiği GAP ZĠRVESĠ 632 akademisyene ev sahipliği yapmıĢtır. Akademik çalıĢmalarıyla kongrelerimize ve bilim dünyasına katkıda bulunan birbirinden değerli katılımcılarımıza, zirvemizin hazırlık aĢamasından itibaren desteğini her aĢamada hissettiğimiz zirvc baĢkanımız Sayın Prof. Dr. Mustafa TALAS beyefendiye, düzenleme kurulu üyelerimiz sayın Dr. Hüseyin ERĠġ ve Dr. Hasan ÇĠFTÇĠ beyefendilere, Öğr. Gör. Sayın Feray KABALCIOĞLU BUCAK hanımefendiye; BaĢta Doç. Dr. Ümran TÜRKYILMAZ ve Doç. Sevcan YILDIZ hanımefendiler olmak üzere katılımcılarımızın eĢsiz eserlerini bizlerle buluĢturan bilim ve danıĢma kurulu üyelerimize, koordinatörlerimize, teĢrifleriyle bizleri onurlandıran davetli akademisyenlerimize ve emeği geçen herkese çok teĢekkür eder, bu eĢsiz eserin bilim dünyasına hayırlı olmasını dilerim. Mustafa Latif EMEK Düzenleme Kurulu BaĢkanı ĠKSAD- ĠKTĠSADĠ KALKINMA VE SOSYAL ARAġTIRMALAR ENSTĠTÜSÜ ĠÇĠNDEKĠLER KONGRE KÜNYESİ FOTOĞRAFLAR BİLİM KURULU PROGRAM ÖNSÖZ i ii iii iv v ÖZETLER Gamze KUTLU & Sinem MUT TÜRKİYE’DE DOĞUŞTA BEKLENEN YAŞAM SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ZAMAN SERİSİ ANALİZİ İLE İNCELENMESİ 1 Sinem MUT & Yasemin AKBULUT TÜRKİYE’DE ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSLERİNE İLİŞKİN GAZETE HABERLERİNİN ANALİZİ 2 Beyhan ASMA DOĞU VE BATI EDEBİYATLARINDA TARİHİ RONANCILIK VE YAZIM 3 TURİZM ÖRNEĞİ 4 Nur KULAKOĞLU DĠLEK & Sebahattin Emre DĠLEK VE SOSYAL GİRİŞİMCİLİK: TÜRKİYE’DEN GENÇTUR Gülten ACAR & Hacı Mehmet ACAR FLÖRT ŞİDDETİ BAĞLAMINDA DİJİTAL ŞİDDETİ ANLAMAK 5 GÖRSEL İLETİŞİM TASARIMI BAĞLAMINDA ŞANLIURFA’DA GÜNLÜK YAYIN YAPAN GAZETELER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME 6 SEÇMELİ DERS SEÇİMİNİN DEMATEL-PROMETHEE YÖNTEMLERİ İLE BELİRLENMESİ 7 ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİ İLE İKİNCİ DİL SEÇİMİ 8 TÜRKİYE'DE 2017 YILI MERKEZİ YÖNETİM GERÇEKLEŞMELERİ VE 2018 YILI BEKLENTİLERİ 9 Hacı Mehmet ACAR & Gülten ACAR Hüdaverdi BĠRCAN & Gülay DEMĠR & Fadime GÜVENDĠ Hüdaverdi BĠRCAN & Gülay DEMĠR & Fadime GÜVENDĠ Hasan TÜRKAL BÜTÇE Hasan ÇĠFTÇĠ 10 HALKLA İLİŞKİLER MESLEĞİNDE KADIN OLMAK Hasan ÇĠFTÇĠ TÜKETİCİNİN KORUNMASI KANUNUNUN HESAPLARI ARACILIĞIYLA YAPILAN UYGULANMASI SOSYAL MEDYA ALIŞVERİŞLERE 11 AyĢe YAVUZ & Fatih DURUR & Ömer Rıfkı ÖNDER SAĞLIK KURUMLARINDA AKREDİTASYON VE STANDARTLARINDAKİ DEĞİŞİMİN DEĞERLENDİRİLMESİ JCI 12 SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR ÇEVRE İÇİN YAVAŞ KENT YAKLAŞIMI: HALFETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME 13 ISIL DÜZENLEME ÖZELLİĞİNE SAHİP YAPI KABUĞU TASARIMLARI İÇİN BİYOMİMETİK ÇÖZÜMLER 14 AyĢenur COġKUN & Semra ARSLAN SELÇUK GüneĢ MUTLU AVĠNÇ & Semra ARSLAN SELÇUK Hafize BüĢra SABUR & Semra ARSLAN SELÇUK MİMARİ TEKTONİĞİN EVRİMİ: DİJİTAL TEKTONİKLER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME 15 MİMARLIKTA YAPARAK ÖĞRENMENİN ÖNEMİ: BİR ARAŞTIRMA ORTAMI OLARAK ÖĞRENCİLERİN ÜRETTİĞİ GEÇİCİ STRÜKTÜRLER 16 BİYOFİLİK TASARIM VE İYİLEŞTİREN MİMARLIK 17 İSLAMİ GEOMETRİK DESENLERİN ORİGAMİK POTANSİYELLERİ: ALTIGENLER ÜZERİNDE BİR DENEME 18 YALIN YÖNETİM MODELİ LOJİSTİK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA 19 LİDERLİK YÖNELİMLERİ VE YÖNETİCİLERİN LİDERLİK DAVRANIŞ BİÇİMLERİ 20 BANKACILIKTA İNOVASYONUN ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA 21 ETKİN KAMU HİZMETİ İÇİN YÖNETSEL HESAP VEREBİLİRLİK VE ŞEFFAFLIK: 5018 SAYILI KANUN BAĞLAMINDA BİR DEĞERLENDİRME 22 KAMUDA HİZMET KALİTESİNİN YENİ KAMU YÖNETİMİ IŞIĞINDA YENİDEN DEĞERLENDİRİLMESİ: “MÜŞTERİ ODAKLI” YÖNETİM 23 TÜRK RESİM SANATI’NDA ÖZE DÖNÜŞÜN ÖZGÜN İFADELERİ 24 SANATTA TEMSİLİN YALINLIK VE SADELİK KRİTİKLERİ 25 Berna MUN & Semra ARSLAN SELÇUK Hilal KAYA & Semra ARSLAN SELÇUK Masoud MATINPOUR & Semra ARSLAN SELÇUK Esin BENHÜR AKTÜRK & MenekĢe VAROL KILIÇARSLAN Rana ÖZYURT KAPTANOĞLU & Esin BENHÜR AKTÜRK Rana ÖZYURT KAPTANOĞLU & MenekĢe VAROL KILIÇARSLAN Serap ATEġ Serap ATEġ Pelin AVġAR KARABAġ & Mehmet YaĢar TAġÇI Pelin AVġAR KARABAġ & Mehmet YaĢar TAġÇI Esra YAPRAK 26 1980-1990 YILLARI TÜRKİYE’DE MEDYA SAHİPLİĞİ Harun BOZOĞLU & AyĢegül BAYKAN NİETZCHE FELSEFESİNİN PERSPEKTİFLER POLİTİK ETKİLERİNİ İNCELEYEN Nurdane AKYÜZ 27 28 AHMEDİ’NİN MANZUM HİKAYELERİ Adil YILMAYAN SOSYAL BİR PROBLEM OLARAK GENÇLER ARASINDA NARKOTİK MADDE KULLANIMI (VAN İLİ ÖRNEĞİ) 29 YENİ MEDYADA REKLAM STRATEJİLERİ 30 Gökhan BAK & Osman Vedüd EġĠDĠR Osman Vedüd EġĠDĠR & Gökhan BAK TÜRKİYE SPOR TARİHİNDE YAŞANAN EN CUMHURİYET GAZETESİ’NDEYANSIMALARI ŞİDDETLİ OLAYIN 31 Ahmet KAYA & Ahat TEZCAN & Ragıp TERZĠ & Ahmet GÖÇEN GEÇİCİ EĞİTİM MERKEZLERİNDE (GEM) GÖREV YAPAN SINIF ÖĞRETMENLERİNİN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR 32 GEÇİCİ EĞİTİM MERKEZLERİNDE (GEM) GÖREV YAPAN TÜRKÇE ÖĞRETMENLERİNİN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR 33 Ahmet KAYA & Ahat TEZCAN & Ragıp TERZĠ & Ahmet GÖÇEN Fahri ÖZTEKE İSABEL FRY VE TÜRK ÇAĞDAŞLAŞMASINDAKİ YERİ 34 GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE AÇILMIŞ HALKEVLERİNİN SOSYOKÜLTÜREL YAPIYA ETKİLERİ 35 BEHÇET NECATİGİL’İN DÖNME DOLAP ŞİİRİNİ YORUMSAYICI (HERMENEUTİC) AÇIDAN BİR OKUMA DENEMESİ 36 HALİT ZİYA UŞAKLIGİL’İN ÖYKÜLERİNDE KADIN KİMLİĞİNE DAİR BAZI DİKKATLER 37 ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇEVRE EĞİTİMİNDE MATERYALLERİN ÖNEMİ 38 SÜREÇ ODAKLI REHBERLİ SORGULAYICI ÖĞRENME ORTAMINA DAHİL EDİLEN BİLİMİN DOĞASI YÖNTEMİNE İLİŞKİN ÖĞRENCİ GÖRÜŞLERİ 39 SÜREÇ ODAKLI REHBERLİ SORGULAYICI ÖĞRENME ORTAMINA DAHİL EDİLEN BİLİMİN DOĞASI YÖNTEMİ’NİN 7. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN AKADEMİK BAŞARILARINA ETKİSİ 40 Fahri ÖZTEKE Yusuf AYDOĞDU & Adem GÜRBÜZ Yusuf AYDOĞDU & Adem GÜRBÜZ AyĢe SONEKĠNCĠ & Abuzer AKGÜN Hatice GÜLMEZ GÜNGÖRMEZ & Abuzer AKGÜN Abuzer AKGÜN & Hatice GÜLMEZ GÜNGÖRMEZ Meryem Berrin BULUT & Murat YILDIZ TANRI'YA BAĞLANMA SÜRECİNDE BAĞLANMA BİÇİMİNİN ÖNEMİ ANNE-BABAYLA KURULAN 41 BEŞ FAKTÖR MODELİ'NE GÖRE KİŞİLİĞİN ÇOK BOYUTLU ÖLÇÜLMESİ: TÜRKÇEYE UYARLAMA, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI 42 OSMANLI DEVLETİ’NDE KADINLARIN TOPRAK İLE İLGİLİ KARŞILAŞTIĞI HUKUKİ SORUNLAR VE DİVAN-I HÜMAYUN’ A BAŞVURULARI 43 TÜRKİYE’DE DIŞ BORÇLARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: FOURİER YAKLAŞIMI İLE BİR UYGULAMA 44 TÜRKİYE’DE VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: DÖNEMSEL BİR ANALİZ BÜYÜME 45 DİVAN ŞİİRİNDE KÜÇÜREK ÖYKÜ FORMLARI VE NEDÎM DİVANI’NDA KÜÇÜREK ÖYKÜ ÖRNEKLERİ 46 HATAY TURİZMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ İLE FIRSAT VE TEHDİTLERİNE İLİŞKİNTURİZM İŞLETME YÖNETİCİLERİNİN DEĞERLENDİRMELERİ 47 MARGUERITE DURAS’NIN TARQUINIA’NIN KÜÇÜK ATLARI’NDA İNSANIN ANLAM ARAYIŞI ÜZERİNE BİR ÇÖZÜMLEME 48 Meryem Berrin BULUT & Murat YILDIZ Çiğdem KAVAK ÇEKEN Mehmet DAĞ & Fatma KIZILKAYA Fatma KIZILKAYA & Mehmet DAĞ ġemseddin BAYRAM Ahmet BÜYÜKġALVARCI & Mehmet EREN Ümran TÜRKYILMAZ Ümran TÜRKYILMAZ MAURICE BLANCHOT’NUN SONSUZ YİNELEME - SONRADAN ADLI YAPITINDA İNSANLIK DURUMU Tuğba GÜCENMEZ ESNEK ÇALIŞMA VE İŞSİZLİK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İSTİHDAM POLİTİKALARINA YANSIMASI 50 TURİZM EĞİTİMİ ALAN LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN YÜKSEKÖĞRENİM YAŞAM DOYUMLARININ BELİRLENMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ 51 İLKOKUL ÖĞRETMENLERİNİN YAŞAM BOYU ÖĞRENME EĞİLİMLERİ 52 ORTAOKUL YÖNETİCİLERİNİN DAĞITILMIŞ LİDERLİK DÜZEYLERİ 53 DERVİŞ ŞEVKET’İN “HAKİKAT KERVANI GEÇTİ GİDİYOR” NEFESİNDEN HAREKETLE KAMİL İNSANIN SEYR Ü SÜLÛK DEFTERİ 54 AVRUPA POLİTİKASININ ÖZERKLİK ŞARTI TASLAĞI 55 Atınç OLCAY & Güray KARACIL Necmi GÖKYER & Didem KARAKAYA CĠRĠT Necmi GÖKYER & Gülden YILMAZ Özlem ġAHĠN Abdullah TAġTEKĠN BÖLGE POLİTİKASI VE BÖLGESEL Cem Koray OLGUN 56 SANATTA TEMSİL KRİZİ: GERÇEKLİĞİN KAYBOLUŞU Cem Koray OLGUN 57 KÜLTÜREL ÜRETİMİN EMEĞİ:YARATICI EMEK Yusuf FIRAT YENİ SOSYAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TERÖR HAREKETİ 58 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN REKREASYONEL AKTİVİTE EĞİLİMLERİ VE BU AKTİVİTELERE KATILIMI ETKİLEYEN UNSURLAR: HARRAN ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ 59 URFALI ŞAİR ABDÌ’NİN HAKİKİ GAZELLERİ’NİN İNCELENMESİ VE “GECELERDE” REDİFLİ GAZELİNİN ŞERHİ 60 BİR SAPMA DAVRANIŞ OLARAK ÇOCUK YAŞTA EVLİLİKLER 61 İNTİHARLARINSEBEPLERİ ADIYAMAN ÖRNEKLEMİ 62 Hakan ÇETĠNER & Fulya ALGÜL Melike ERBÜKÜCÜ Bekir KOCADAġ Bekir KOCADAġ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME: Mustafa TALAS ELEKTRONİK İLETİŞİM DEVRİMİNİN TOPLUMSAL SONUÇLARI 63 GENÇLİĞİN MESLEK SEÇİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 64 Kamber Tekin LAFÇĠ Hikmetullah KILIÇ YENİ TOPLUMSAL HAREKETLERİ HAREKETLERİN AÇISINDAN ÇEVRE 65 Songül YEġĠLTEPE SOSYAL HAREKETLER SOSYOLOJİSİ BAĞLAMINDAN YENİ DİNİ HAREKETLER Derya ENGĠNYURT 66 SOSYAL HAREKETLER SOSYOLOJİSİ AÇISINDAN FEMİNİZM 67 GELENEKSELLİKTEN MODERNLİĞE GEÇİŞ SÜRECİNDE DEĞİŞEN 68 E. Meliha KURTDAġ EĞİTİM ANLAYIŞI E. Meliha KURTDAġ ÜNİVERSİTELERİN BİREYSEL VE TOPLUMSAL İŞLEVLERİ 69 DİGİTAL ÜRÜN KULLANMA DURUMU VE KULLANIM ÖZELLİKLERİ: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN TERCİHLERİ 70 KENTLERİN BEDEN VE RUH SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ 71 Feyza NAZĠK & Faruk DĠġLĠ & Mehtap SÖNMEZ M. Çağlar KURTDAġ M. Çağlar KURTDAġ MODERN TIP – ALTERNATİF TIP SOSYOLOJİK BİR DEĞERLENDİRME KARŞITLIĞINA İLİŞKİN 72 ÖĞRENCİLERİN DİNLEME BECERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE AKTİF ÖĞRENME TEKNİKLERİNİN BAŞARIYA ETKİSİ 73 AKTİF ÖĞRENME TEKNİKLERİNİN ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN TÜRKÇE KONUŞMA KAYGILARINA ETKİSİ 74 EROL GÜNGÖR’E GÖRE BATI KARŞISINDA İSLAM DÜNYASI VE ORTADOĞU ÜLKELERİ 75 SATİR’İN AİLE TERAPİSİ MODELİNDE KULLANDIĞI KAVRAMLAR 76 Mehmet Nuri KARDAġ & Ġlayda ĠL Mehmet Nuri KARDAġ & Ġlayda ĠL NeĢide YILDIRIM NeĢide YILDIRIM Kazım YILDIRIM PROF. DR. KURULUŞU NİHAT KEKLİK VE TÜRK İSLAM FELSEFESİNİN Kazım YILDIRIM 77 FARABİ’NİN FELSEFESİNDE BİLGİ ANLAYIŞI VE ETKİLERİ 78 MECMÛ’A TASNİFİNE KATKI : ŞEHİR MECMÛ’ALARI VEYA TEZKİRE BENZERİ MECMÛ’ALAR VE BU KALEMDEN OLMAK ÜZERE KAYSERİLİ BAŞKÂTİB-ZÂDE RÂGIB GÜVEN BEY MECMÛ’ALARI 79 KLÂSİK TÜRK EDEBİYATINDA ŞERH GELENEĞİNE DÂİR NOTLAR 80 18. YÜZYIL RUSYASINDA KÜLTÜREL YAPI 81 CENGİZ AYTMATOV’UN GÜN OLUR ASRA BEDEL ROMANINDA KÜLTÜREL BELLEK 82 Atabey KILIÇ Atabey KILIÇ Ayla KAġOĞLU Ayla KAġOĞLU Mustafa ALKAN MANZUM SÖZLÜKLERDE ÇOCUKLARA VERİLEN NASİHATLER VE İDEAL ÇOCUK TİPİ Mustafa ALKAN DÎVÂNINDAN DÜŞÜNCESİ HAREKETLE YUNUS EMRE’DE MELÂMÎLİK Mustafa ÜNVERDĠ 83 84 TEKLİFİN ŞARTLARI VE “FETRET EHLİ” 85 “İMAN VE İNANÇ AYIRIMININ İMKANI” 86 İLKOKUL ÖĞRENCİLERİ ARASINDA NARSİSİZM DAVRANIŞLARININ CİNSİYET VE KARDEŞ SAYISI DEĞİŞKENİNE BAĞLI OLARAK İNCELENMESİ 87 Mustafa ÜNVERDĠ & Veysi ÜNVERDĠ Adem DAĞ 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TÜRKİYE’DE DOĞUŞTA BEKLENEN YAŞAM SÜRESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ZAMAN SERİSİ ANALİZİ İLE İNCELENMESİ Arş. Gör. Gamze KUTLU Ankara Üniversitesi, gkutlu@ankara.edu.tr Arş. Gör. Sinem MUT Ankara Üniversitesi, smut@ankara.edu.tr ÖZET Sağlık göstergeleri toplumun sağlık statüsüne ve ülkelerin gelişmişlik düzeyine ilişkin bilgi vermektedir. Bu kapsamda doğuşta beklenen yaşam süresi, araştırmalarda sıklıkla kullanılmaktadır. Uluslararası yapılan çalışmalarda gelirin, sigara ve alkol tüketimi alışkanlıklarının, kötü çevre koşullarının ve beslenmenin doğuşta beklenen yaşam süresi üzerinde etkisi olduğu belirtilmiştir. Bu çalışmanın amacı, protein tüketiminin, alkol tüketiminin ve karbondioksit salınımının doğuşta beklenen yaşam süresine etkisinin incelenmesidir. Araştırma kapsamında kullanılandoğuşta beklenen yaşam süresi, protein tüketimi, alkol tüketimi ve karbondioksit emisyonu değişkenlerine ilişkin veriler OECD ve Dünya Bankası veri tabanından elde edilmiştir. Araştırmada Türkiye’nin belirlenen sağlık göstergelerine ait 1960–2016 yıllarını kapsayan 57 yıllık zaman serisi verisi kullanılmıştır. Buna göre belirlenen sağlık göstergelerinin doğuşta beklenen yaşam süresine etkisi En Küçük Kareler Yöntemi (OLS) ile değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde EViews 9.0 programı kullanılmıştır. Analizler sonucundadoğuşta beklenen yaşam süresi ile protein tüketimi, alkol tüketimi değişkenleri arasında istatistiksel açıdananlamlı farklılıklar bulunmuştur. Bu bağlamda alkol tüketiminde meydana gelecek bir birimlik azalış doğuşta beklenen yaşam süresini 0,10 artıracağı; protein tüketiminde meydana gelecek bir birimlik artışın doğuşta beklenen yaşam süresini 0,21 artıracağı bulunmuştur. Sağlık göstergesi olarak ilk ve yaygın olarak kullanılan, doğum ve ölüm göstergeleridir. Bu göstergeler daha çok toplumun sağlık durumunu ölçmek için kullanılmakta ve toplumun sağlığının genetik, çevre, yaşam tarzı ve sağlık hizmetleri gibi daha pek çok faktörden etkilendiğini bilinmektedir. Araştırma sonucunda da elde edilen bilgiler doğrultusunda doğuşta beklenen yaşam süresinin tüketim alışkanlıklarından etkilendiği söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Sağlık Yönetimi, Sağlık Ekonomisi, Sağlık Göstergeleri KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 1 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TÜRKİYE’DE ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSLERİNE İLİŞKİN GAZETE HABERLERİNİN ANALİZİ Arş. Gör. Sinem MUT Ankara Üniversitesi, smut@ankara.edu.tr Doç. Dr. Yasemin AKBULUT Ankara Üniversitesi, akbulut@health.ankara.edu.tr ÖZET Türkiye’de 2013 yılından itibaren kamu özel işbirliği modeli ileentegre sağlık kampüsü projeleri başlatılmıştır. Bu kapsamda 21 projenin sözleşmesinin imzalandığı, diğer projelerin hazırlık sürecinde olduğu, Yozgat, Mersin, Adana ve Isparta şehir hastanelerinin hizmet vermeye başladığı bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, Ankara’da yapımı devam eden Bilkent ve Etlik entegre sağlık kampüslerine ilişkin günlük gazetelerin resmi internet sayfalarında yayınlanmış haberlerin analiz edilmesi yoluyla, projelerle ilgili kamuoyunu bilgilendirilme düzeyini ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini Türkiye’de günlük olarak düzenli yayın yapan ulusal gazeteler oluşturmaktadır. Gazetelerin günlük fiili satış ortalamaları Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü’nden elde edilmiştir. Buna göre, ulusal gazetelerden günlük fiili satış ortalaması en yüksek olup, internet arşivine ulaşılabilen Hürriyet, Sabah, Habertürk ve Milliyet gazetelerindeki haberleraraştırma kapsamına alınmıştır. Haberlerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Gazeteler, 01.01.2013 ile 31.12.2017 tarihleri arasında belirlenen anahtar kelimeler ile taranmış, bulunan haberler seçim ölçütlerine göre kodlanmış, araştırmanın amaçlarına göre ana tema ve alt temalar oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda Milliyet (50), Hürriyet (36), Habertürk (28) ve Sabah (8) gazetelerinde toplam 122 habere ulaşılmıştır. Haberlerin analizi sonucunda “entegre sağlık kampüsleri” ana teması altında “kuruluş amacı”, “maliyetler”, “yatak sayısı”, “ulaşım”, “hizmet sunumu”, “fiziki altyapı”, “sağlık çalışanlarına etkisi”, “olumlu görüş ve ifadeler” ve “olumsuz görüş ve ifadeler” alt temaları oluşturulmuştur. Haberler incelendiğinde kampüslerin yapılmaya başladığı günden itibaren ulaşım probleminin yaşanabileceği tartışmalarının başladığı ve özellikle 2017 yılı içinde Orta Doğu Teknik Üniversitesi arazisinden geçirilen yol ile ulaşım sorunununentegre sağlık kampüslerine ilişkin en çok konuşulan başlık olduğu görülmüştür. Aynı zamanda yayınlanan haberlerde sağlık kampüslerinin yatak sayısına ilişkin tutarlı bir bilginin olmadığı da dikkat çekmiştir. Medyanın toplumun gündemini belirlediği ve herhangi bir konuda kamuoyunun olaya bakış açısını etkilediği bilinmektedir. Bu bağlamda medyada yer alan haberler ve bu haberlerde olayın sunuluş biçimi önemlidir. Yapılan araştırma sonucunda, gazetelerde yer alan haberlerde sadece bugünün değil önümüzdeki en az 25 yıllık süreçte sağlık politikalarını etkileyecekentegre sağlık kampüslerine ilişkin haberlerin, gerek maliyetler gerekse de yatak sayıları gibi birçok konudakamuoyuna tutarlı bilgiler verilmediği saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Sağlık Politikası, Şehir Hastanesi, İçerik Analizi KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 2 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA DOĞU VE BATI EDEBİYATLARINDA TARİHİ RONANCILIK VE YAZIM Prof. Dr. Beyhan ASMA Erciyes Üniversitesi, asmabeyhan@yahoo.com ÖZET Bu araştırma yazısında insanlığın, bu küreselleşen faaliyetlerin karşısında yeniden bir yapılanma ve dönüşüm sürecine girmek için, yaşanılan çağı çok iyi kritik ederek bu yeni düzende konumlanma çalışmaları yapması gerekli görülmektedir. Türkiye gibi üniter yapıya sahip ulus devletlerin, yaşamın çeşitli alanlarında dalgalar hâlinde yayılan ve sınırları belirsiz bir değişimi/dönüşümü vurgulayan küreselleşme olgusuna yönelik cevabı, kendi sistemleri içinde yapacakları makul değişim ve evrimlerle verebilmeleri mümkündür. Bu bağlamda, ulusal devletlerin bir biçimlendirme aracı olarak gördükleri eğitimin; işlemeyen, çağa hitap etmeyen yönlerini gözden geçirerek, çağdaş anlamda “bireysel bilgi ve beceri öğrenimi”ne dayalı bir vatandaş yetiştirme sistemini geliştirmelerinin gereği ortaya çıkmaktadır. Ulus devlet anlayışını güçlendirici bilgi ve bilim dallarından biri olarak görüldüğü için devletlerin ulusal eğitim dizgisine alınan tarih eğitimi/öğretimi alanına da bu bağlamda yeniden eğilmek gerekecektir. Çünkü çağdaş eğitimciler; bilgi ve beceri temelli programlar geliştirirken, amaçlanan hedeflere sağlıklı ulaşılmasının ve öngörülen bilgi ve becerilerin kalıcı olmasının bireyin ihtiyaçlarına göre anlam kazanmasıyla mümkün olduğunun altını çizmişlerdir. Bunun için, tarih eğitiminin/öğretiminin, Türkiye’deki öğretim kademelerinin her bir aşamasında bariz olarak göze çarpan “sıkıcı”, “kuru bilgi yığını”,“yaşamla ilişkisi kopuk” olarak tanımlanabilecek durumundan çok, öğrenim konularının, bireylerin ihtiyaçlarına göre düzenlenmesine doğru zorunlu bir değişim görülmektedir. Tarih gibi soyut olan ve sözel anlatıma dayanan bir doğu ve batı edebiyatlarının, gerekli öğretim materyalleri ile yeterince görselleştirilemediği, çocuğun aldığı bilgileri muhayyilesinde canlandırarak bugün ile ilişkilendiremediği durumlarda, ulaşılması amaçlanan ilgili hedefler sadece öğretim programlarının sayfalarında yazılı olarak kalmıştır. Bu sebepten, örgün tarih romanlarında gerek batı gerek doğu edebiyatlarında, uygun olan tüm öğretim araç ve gereçlerinden faydalanılması yanında, okul dışı tarih eğitimine katkı sağlayıcı vasıtaları da dikkate almak gerekmiştir. Okul dışı tarih romancılığından beklenilen, örgün anlatım ve yazım yolu ile yoluyla verilmeye çalışılan tarih bilincinin oluşmasına katkı yapmasıdır. Bunu sağlaması muhtemel eğitim araçlarının bir grubu da şüphesiz tahkiyeli tarihsel eserlerdir ve hiç kuşkusuz tarihi romancılıktır. Bunlardan tarihsel romanların hem doğu hem de batı edebiyatlarında örgün eğitimde, özellikle ilköğretim düzeyinde tarih konularının öğretiminde bir yöntem olarak kullanılmasının, zihinsel alana ilişkin başarıyı yükseltici ve çocukluğa özgü soyut düşünceyi harekete geçirilebilecek bir etkiye sahip olduğu açıklanmıştır bu yaptığım araştırmada. Aynı şekilde, Türk efsane ve destanlarının tarihi eserlerdeki rolü, okuyucunun zihinsel, duyuşsal, sosyal ve ahlâkî gelişim evrelerine olan olumlu etkileri çerçevesinde tartışılmıştır. Bu yapmış olduğum araştırmada; buna benzer şekilde, Sosyal Bilgiler, edebiyat öğretiminde yazılı edebiyat ürünlerinin bilhassa tarihi edebiyat kollarından biri olan tarihi romancılıkta ders aracı olarak kullanılmasının, okuyucuların duyuşsal ve düşünsel alana yönelik kazanımlarında anlamlı bir etkiye sahip olduğu ortaya koyulmuştur. Anahtar Kelimeler: Doğu Edebiyatı, Batı Edebiyatı, Tarihi Ronancılık, Yazım KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 3 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TURİZM VE SOSYAL GİRİŞİMCİLİK: TÜRKİYE’DEN GENÇTUR ÖRNEĞİ Arş. Gör. Nur KULAKOĞLU DİLEK Batman Üniversitesi, nurkulakoglu@hotmail.com Dr. Öğr. Üyesi Sebahattin Emre DİLEK Batman Üniversitesi, emre.dilek@batman.edu.tr ÖZET Turizm, ekonomik araçsallığının yanında giderek artan sosyal ve çevresel kaygılarla birlikte, toplumsal ve çevresel sorumluluk adına paylaşılan değerlerin de yaratıldığı sosyal bir olgudur. ‘Kar amacı gütmeyen teşebbüs’ terimi ile ilk kez kullanılan ve sonradan ‘sosyal girişimcilik’ olarak adlandırılan kavram, yalnızca ekonomik faydanın güdüldüğü girişimcilik faaliyetinden farklı olarak toplumsal bir değişim ve değer yaratmaya odaklanmaktadır. Diğer bir ifadeyle sosyal girişimcilik, sosyal bir etki yaratabilmek için toplumun belirli problemlerinin çözümüne yönelik yapılan çabaları ifade etmektedir. Alanyazında çoğunlukla olgusal olarak incelenen sosyal girişimcilik kavramının sınırlarının hala belirsiz olduğu söylenebilir. Sosyal girişimci ve sosyal girişimcilik terimleri ilk olarak 1960'larda ve 1970'lerde sosyal değişme kuramı bağlamında ele alınmış olup, sonraki yıllardaartan toplumsal eşitsizliğe vurgu yapmak amacıyla farklı kuramlar temelinde de irdelenerek yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu pencereden bakıldığında; insana ve insan ilişkileri temelinde faaliyet gösteren ve sosyal sermayenin yaratılmasında önemli rol oynayan turizm sektörü ile sosyal fayda ve kar güdüsünü birleştiren sosyal girişimciliğin yakın ilişki içerisinde olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, sosyal girişimcilik kavramını turizm sektörü açısından tanımlayarak, sosyal girişimciliğin turizmin doğasını nasıl değiştirebileceğini ortaya koymaktır. Araştırmada öncelikle sosyal girişim, sosyal girişimcilik ve turizm ilişkisi kavramsal çerçeve içerisinde incelenmiştir. Daha sonra konuya ilişkin Türkiye’den gençlik turizminde ilk ve öncü bir sosyal girişimcilik örneği olan GENÇTUR örnek olay bağlamında incelenerek, turizm sektörünün gelişimine katkısı ortaya konulmuştur. Çalışmanın çıkış noktası, amaçlarından biri de toplumsal değer yaratmak olan turizm sektörünün, sosyal girişimciliğe yeterli alanı ayırmamış olmasıdır. Başka bir ifadeyle turizmin, yarattığı ekonomik değerin yanında sosyal değer yaratma konusunda eksik kaldığının düşünülmesidir. Çalışmaya örnek teşkil eden GENÇTUR ile ilgili bilgiler resmi web sayfasından elde edilmiştir. GENÇTURbir gençlik kuruluşu olarak, kurulduğu 1979 yılından beri öğrenci ve gençlerin bireysel ve sosyo-kültürel gelişimlerine katkı sağlayacak her türlü etkinliğe katılabilmeleri için olanak sağlayan, ticari ve hukuki problemlerin çözümüne destek gibi konularda sosyal fayda yaratılmasını amaçlayan sosyal bir girişimdir. GENÇTUR, sosyal girişimcilik kavramı henüz Türkiye’de çok duyulmamışken kurulması ve ardından gelen birçok sosyal girişimciye örnek olması açısından oldukça önemlidir. Ancak GENÇTUR’ un yerelde farklı devlet kurumlarıyla yoğun bir işbirliği olsa da, genel yönetim kurumlarıyla olan işbirliği beklenen düzeyde değildir. Özellikle Avrupa’da sosyal girişimcilere olan devlet desteğinin Türkiye’de yetersiz kalması söz konusu girişimlerin artmasına engel teşkil etmekte ve bu süreçte devletin aktif olarak rol alması beklenmektedir. Anahtar Kelimeler: Turizm, Sosyal Girişimcilik, Gençtur KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 4 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA FLÖRT ŞİDDETİ BAĞLAMINDA DİJİTAL ŞİDDETİ ANLAMAK Öğr. Gör. Gülten ACAR Mersin Üniversitesi, gultenacar@mersin.edu.tr Öğr. Gör. Hacı Mehmet ACAR Mersin Üniversitesi, mehmetacar@mersin.edu.tr ÖZET Flört şiddeti özellikle gençlerin ikili ilişkilerinde karşımıza çıkan ve çoğu zaman geç fark edilen bir olgudur. Şiddet türleri arasında fiziksel, cinsel, ekonomik, duygusalşiddet ve dijital şiddet sayılmaktadır. Fiziksel ve cinsel şiddet dışındaki şiddet türlerinin toplumda görünürlüğü ve fark edilirliği oldukça azdır. Teknolojik gelişmelerin etkisiyle kullandığımız araçlar ve internet kullanımının yaygınlaşması pek çok yeniliği beraberinde getirmekle birlikte ikili ilişkilerde denetleme, özgürlüğün kısıtlanması gibi kavramların hayatımıza girmesine de neden olmuştur. Bu çalışmanın amacı şiddet türlerinden biri olan dijital şiddet kavramının toplumda ve özellikle gençler arasında farkındalığının artırılması ve bu farkındalığınoluşturulmasına katkı sağlayacağı düşünülen “dijital şiddet nedir?” konusunda afiş örneklerinin hazırlanmasıdır. Çalışmanın kavramsal bölümünde tarama yöntemi kullanılacak, uygulama aşamasında ise görsel iletişim öğelerinden yararlanarak vegrafik tasarım programları kullanılarak toplumu ve özellikle gençleri dijital şiddetin ne olduğu hakkında bilgilendirecek afiş örnekleri hazırlanacaktır. İkili ilişki içerisinde farkına varılmayan ve şiddet olarak algılanmayan bu kavram çoğu zaman sevgi ve kıskançlık duygularının altına gizlenmektedir. Özellikle genç yaşlarda ayırdına varılamayan bu durum zamanla kişileri mutsuz eden sorunları daberaberinde getirmektedir. Dijital şiddete uğrayan kişi farkında olarak ya da farkına varmadan özel hayatına müdahale edilmesine izin vermektedir. Kadın erkek ilişkilerinde kıskançlık temel duygulardan biridir ve sevgiden beslendiği konusunda yaygın bir inanış vardır. Kıskançlık duygusu, teknolojik bazı gelişmelerle birlikte dijital şiddet kavramını da beraberinde getirmiş ve duygusal temelli olduğu için fiziksel boyuta taşınmadığı sürece farkına varılmayan bu şiddet türü oluşmaya başlamıştır. Dijital şiddet; herhangi bir teknolojik araç kullanılarak bireyi kısıtlamak ya da rahatsız etmek olarak tanımlanmaktadır. Bu kavram irdelendiğinde, telefon ya da bilgisayarınızın karıştırılması, görüşmeleriniz ya da mesajlarınız ile ilgili hesap sorulması ya da kısıtlama getirilmesi, sosyal medya hesaplarınızın şifrelerinin istenmesi, gidilen yer ve yapılan etkinliklerin sürekli takibi, arkadaşlarınızın denetlenmesi, sosyal medya araçları kullanılarak yer bildirimi yapılmasının istenmesi gibi davranışlar dijital şiddet olarak anılmaktadır. Bu çalışmada dijitalşiddet türünün hangi davranışları kapsadığı konusunda bilgiler verilecek ve görsel iletişim araçlarından afiş tasarımı kullanılarak güvenli ve eşit ilişkiler kurumasına katkı sağlanacaktır. Anahtar Kelimeler: Şiddet, Dijital Şiddet, Flört şiddeti KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 5 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA GÖRSEL İLETİŞİM TASARIMI BAĞLAMINDA ŞANLIURFA’DA GÜNLÜK YAYIN YAPAN GAZETELER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME Öğr. Gör. Hacı Mehmet ACAR Mersin Üniversitesi, mehmetacar@mersin.edu.tr Öğr. Gör. Gülten ACAR Mersin Üniversitesi, gultenacar@mersin.edu.tr ÖZET Gazeteler, yayınlandığı ilk yıllardan günümüze kadar yaygın bir biçimde kullanılan kitle iletişim araçlarından biri olmuştur. Sosyal ve toplumsal hayattaki değişmeler, matbaanın icadı ve teknolojik gelişmeler, ilk zamanlar taş ve maden tabletler üzerine yazılan haber metinlerinden günümüz internet ve mobil haberciliğine kadar farklı biçimlerde kendini göstermesini sağlamıştır. Fotoğrafın icadından sonra görsel iletişim çalışmalarının farklı bir boyut kazandığı söylenebilir. Haber içeriklerinde kullanılan dil, zaman içerisinde çeşitli görsel uygulamalarla daha anlaşılır, vurgulu ve dikkat çekici hale getirilmesi ile desteklenmiştir. Görsel iletişim çalışmaları da haberlerin içeriklerini yansıtmada kullanılan önemli iletişim yöntemlerinden biridir. Tasarımcılar, sayfa tasarımlarını daha etkili hale getirebilmek için renk, yazı karakteri, punto, denge, simetri, perspektif, hiyerarşi, boşluk vb. gibi kompozisyon ve tasarım ilkeleri unsurlarını kullanırlar. Haberlerin içerikleri ile uyumlu sunulması noktasında tasarım süreci önem arz eder. Bu araştırmada mizanpaj kavramının ne olduğu, nasıl yapılması gerektiği, nelere dikkat edilmesi gerektirdiği, görsel iletişim aracı olarak yeri ve önemi sorusuna Şanlıurfa’da yayın yapan gazeteler üzerinden bir değerlendirmeyle yanıt aranmaktadır. Araştırmanın amacı, gazete tasarımlarının haberlerin sunumu üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Bu nedenle araştırmada, Şanlıurfa’da günlük ve sürekli yayın yapan Damga, Gap Gündemi, Gazete İpekyol, Şanlıurfa, Şanlıurfa Olay, Urfa Değişim, Urfanatik ve Yeniurfagazeteleri incelenerek, gazetelerin tasarımları görsel iletişim tasarımı bağlamında değerlendirilmiştir.Bu araştırma kapsamında değerlendirilmesi yapılan gazete tasarımlarının olumlu ve olumsuz yanları belirlenmiştir. Bu bağlamda gazete tasarımlarının daha etkili ve doğru uygulanmasının sağlanması amaçlanmıştır. Araştırmada gözlem ve doküman analizi gibi nitel veri toplama yöntemlerinin yanı sıra göstergebilimsel çözümleme yönteminden de faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucunda gazetelerde mizanpaj kavramının önemi saptanmıştır.Gazetelerde sayfa tasarımları yapılırken tasarım ilkelerinden faydalanılması gerektiğinin önemi ortaya çıkmıştır. Sayfa tasarımlarının haberlerin içeriklerini ve anlamlarını etkilediği gözlenmiştir. Sayfa tasarım sürecinde gazetelerin yayın politikalarının yanı sıra tasarımcıların estetik bakış açılarının da belirleyici olduğu gözlenmiştir. Son olarak gazetelerde sayfa tasarımları yapılırken görsel iletişim tasarımı bağlamında ele alınmasının ve tasarım ilkeleri doğrultusunda gerçekleştirilmesinin daha doğru bir yaklaşım olacağı düşünülmektedir.Ayrıcabu araştırmanın sonucunda Şanlıurfa’da günlük ve sürekli yayın yapan gazetelere bazı öneriler sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Şanlıurfa, Görsel İletişim, Gazete, Tasarım, Mizanpaj KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 6 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA SEÇMELİ DERS SEÇİMİNİN DEMATEL-PROMETHEE YÖNTEMLERİ İLE BELİRLENMESİ Doç. Dr. Hüdaverdi BİRCAN Cumhuriyet Üniversitesi, hbircan@cumhuriyet.edu.tr Öğr. Gör. Gülay DEMİR Cumhuriyet Üniversitesi, gulaydemir@cumhuriyet.edu.tr Fadime GÜVENDİ Cumhuriyet Üniversitesi, hbircan@gmail.com ÖZET Ders seçimi, öğrenim hayatında öğrencilerin karşılaştıkları ve karar vermeleri gereken en önemli problemdir. En uygun dersi seçerken de bu seçimi sağlayan en uygun kriterin bulunması gerekir. Bu çalışma ile hem güz hem de bahar döneminde okutulan seçmeli derslerin belli kriterler doğrultusunda öğrenciler için en uygun dersin seçimi ve bu seçimi etkileyen kriterin bulunması amaçlanmıştır. Çalışma, 2017-2018 öğretim yılının güz ve bahar dönemlerinde Cumhuriyet Üniversitesi Yıldızeli MYO Halkla İlişkiler ve Tanıtım programında öğrenim gören 32 kız ve 23 erkek olmak üzere toplam 55 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma ders içeriğinin ilgi çekici olması, ders geçmenin kolay olması, danışmanın yönlendirmesi, arkadaşların tavsiyesi, mesleki alana katkı sağlaması, dersi veren hocanın akademik kariyeri, derste öğrenilen bilgilerin sosyal yaşamda kullanılabilirliği kriterleri dikkate alınarak yapılmıştır. Bu çalışmada seçmeli ders seçimi sürecindeki kriterlerin ağırlıkları ve birbirleri ile olan ilişkileri DEMATEL (DEcision MArking Trial and Evaluation Laboratory) yöntemi uygulanarak kriterlerin öncelikleri belirlenmiştir. Sonra kriterlerin birbirleri arasındaki etkileşimleri etki diyagramında grafiksel olarak gösterilmiştir. Genel olarak ders geçmenin kolay olması ve derste öğrenilen bilgilerin sosyal yaşamda kullanılabilirliği kriterleri bütün kriterlerden etkilenmektedir. Arkadaşların tavsiyesi kriteri dersi veren hocanın akademik kariyeri kriteri hariç bütün kriterleri etkilemektedir. Yapılan ağırlıklandırma sonucuna göre arkadaşların tavsiyesi, ders geçmenin kolay olması, derste öğrenilen bilgilerin sosyal yaşamda kullanılabilirliği kriterleri ilk üçte yer almaktadır. Bu kriterlerin seçmeli ders seçimindeki öncelikleri kullanılarak en uygun seçmeli dersin seçimi PROMETHEE (Preference Ranking Organization METHod for Enrichment Evaluation) yöntemi ile değerlendirilmiştir. En uygun seçmeli dersin seçimi için kullanılan PROMETHEE yöntemi sonucuna göre güz döneminde Protokol Yönetimi seçmeli dersi, dersi veren hocanın akademik kariyeri kriterine göre seçilmiştir. Bahar döneminde ise Sunum Teknikleri seçmeli dersi, ders içeriğinin ilgi çekici olması ve arkadaşların tavsiyesi kriterlerine göre seçilmiştir. Daha sonra elde edilen sonuçlar GAIA (Geometrical Analysis for Inreractive Aid) düzlemi kullanılarak elde edilen sonuçların grafiksel gösterimi yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Seçmeli Ders, DEMATEL, Etki Diyagramı, PROMETHEE, GAIA KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 7 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİ İLE İKİNCİ DİL SEÇİMİ Doç. Dr. Hüdaverdi BİRCAN Cumhuriyet Üniversitesi, hbircan@cumhuriyet.edu.tr Öğr. Gör. Gülay DEMİR Cumhuriyet Üniversitesi, gulaydemir@cumhuriyet.edu.tr Fadime GÜVENDİ Cumhuriyet Üniversitesi, hbircan@gmail.com ÖZET Karar verme, belli bir sorunun çözümüne ulaşmak için olası alternatifler arasından seçim yapmaktır. Çok kriterli karar verme yöntemleri ise birtakım karar kriterleri açısından bir dizi alternatifin değerlendirilmesiyle ilgilidir ve olası muhtemel seçeneklerin seçiminde önerilmiştir. Çok kriterli karar verme teknikleri seçenekler arasında optimum olanları seçer. Bu yöntemler farklı alternatifleri olan karmaşık problemleri analiz etmek ve karar vericilere akıllı karar vermelerinde yardımcı olmak için geliştirilmiş yöntemlerdir. Dil dünya üzerinde yaşayan her insan için çok değerlidir. Dil iletişimin ana kaynağıdır. Ana dil veya yabancı dil bir iletişim aracıdır. Ana dilini iyi bilen biri bir yabancı dili kolay öğrenir. Yapılan araştırmalara göre iki veya daha fazla dil konuşmak bilişsel süreç için büyük bir öneme sahiptir. Aynı zamanda birden fazla dil öğrenmek belirsiz ekonomik sürelerde ilave iş güvenliği ve kariyer yolunda ilerleme olanağı sağlar. Bu nedenle başta bilim çevrelerinde yabancı dil bilgisi günden güne önemli olmaktadır. Bu çalışmada çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılarak akademisyenlerin 2. dil seçimlerini belirlemek amaçlanmıştır. Çalışmada Cumhuriyet Üniversitesinde görev yapan 45 yardımcı doçente yüz yüze anket yöntemi uygulanarak karar matrisi oluşturulmuştur. Kriterler arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve kriterlerin ağırlıklandırılmasında 1-9 ölçeği kullanılmıştır. Çalışmada alternatif olarak yer alan dillerin seçimi için hem TOPSİS hem de VİKOR yöntemleri uygulanmıştır. Her bir yöntemden elde edilen bulgular aşama aşama tablolar halinde özetlenerek sonuçlar karşılaştırılmıştır. Her iki yöntemden elde edilen bulgular sonucunda akademisyenlerin ikinci dil olarak Fransızca dilini tercih ettikleri belirlenmiştir. 2. ve 3. sıradaki diller yöntemlerde farklılık göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Çok Kriterli Karar Verme, 2. Yabancı Dil, TOPSİS, VİKOR KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 8 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TÜRKİYE'DE 2017 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ VE 2018 YILI BEKLENTİLERİ Dr. Öğr. Üyesi Hasan TÜRKAL Harran Üniversitesi, hturkal@harran.edu.tr ÖZET Merkezî yönetim bütçe kanunu, “merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin gelir ve gider tahminlerini gösteren, bunların uygulanmasına ve yürütülmesine yetki ve izin veren kanundur”. 2017 yılı merkezi yönetim bütçe giderleri 677,7; gelirleri 630,3; açığı 47,4; faiz hariç giderleri 621; faiz dışı fazla 9,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Cari transferler toplam giderlerin % 45’ini, personel giderleri % 24’ünü ve sermaye giderleri % 10’unu oluşturmuştur. Faiz hariç giderler, bir önceki yıla göre % 16 artmıştır. Aynı yıl vergi gelirleri 2016 yılına kıyasla % 17 artmış ve toplam gelirin % 85’ini oluşturmuştur. Vergi gelirleri hariç bütçe geliri 94,3 milyar TL seviyesinde gerçekleşmiştir. Toplam vergi gelirleri % 16,8; gelir vergisi tahsilâtı % 16,3; kurumlar vergisi tahsilâtı % 23,1 oranında artmıştır. Ekonominin hızlı büyümesi ve KGF destekli krediler, Kurumlar vergisi tahsilatındaki artışa neden olmuştur. 2017 yılında dâhilde alınan KDV tahsilâtı % 3, ithalattan alınan KDV tahsilâtı % 29,7; ÖTV tahsilâtı ise % 14,9 oranında artmıştır. İthalattan alınan KDV tahsilatındaki yüksek oranlı artış ithalat ve kur artışlarından kaynaklanmıştır. Bazı ürünlerde uygulanan ÖTV indirimine rağmen, tahsilatındaki hedefin % 1’i üzerindeki artış dikkat çekicidir. Dahilde alınan KDV tahsilatı ise hem çok düşük, hem de hedefin altında kalmıştır. 2017 yılında 2016 yılına göre % 58,3 oranında artan bütçe açığı hükümetin tasarruf tedbirlerine gitmesine ve vergi oranlarını artırmasına neden olmuştur. 2018 yılı bütçesi ekonomik büyümeyi, istihdamı ve vatandaşa hizmeti esas alarak; büyüme potansiyelini artırmayı, ekonomik istikrarı korumayı, cari açığı sürdürülebilir seviyede tutmayı ve yurtiçi tasarruflar ile yatırımları teşvik etmeyi hedefleyerek hazırlanmıştır. Sağlıklı ve sürekli kaynaklardan elde edilecek kamu gelirlerinin artırılması ve kamu giderlerinde kapsamlı bir tasarruf öngörülmektedir 2018 yılında genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine 751,3; özel bütçeli idarelere 88,5; düzenleyici ve denetleyici kurumlara 4,6 milyar TL ödenek verilmiştir. Genel bütçenin 684,4; özel bütçeli idarelerin 89,5; düzenleyici ve denetleyici kurumların 4,7 milyar TL gelir sağlayacağı tahmin edilmiştir. Bütçedeki faiz giderlerinin payı azaltılmakta ve bütçe açığının GSMH’ya oranının -% 1,9 olarak gerçekleşmesi öngörülmektedir. Bu bağlamda, bu çalışmada, hedefleri ve sapmaları ile nedenleri itibariyle Türkiye’de uygulanan 2017 yılı Merkezî yönetim bütçe kanunu gerçekleşmeleri ve 2018 yılı bütçesinden beklentiler tartışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Merkezi Yönetim Bütçesi, Bütçe Gerçekleşmeleri, Bütçe Beklentileri KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 9 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA HALKLA İLİŞKİLER MESLEĞİNDE KADIN OLMAK Dr. Öğr. Üyesi Hasan ÇİFTÇİ Harran Üniversitesi, hasanciftci@harran.edu.tr ÖZET İnsanlığın ilk varoluşundan itibaren erkeklerle birlikte kadınlar her yüzyılda, her koşulda değişik şekillerde ve alanlarda sosyal- ekonomik uğraşlara dahil olmuşlardır. Her ne kadar dünyadaki nüfusun yarısını kadınlar oluştursa da ekonomik yaşama katkıları erkeklere göre daha sınırlıdır. Türkiye’de cumhuriyet sonra başlayan değişim, dönüşüm ve yenilenme ile birlikte toplum içinde kadının rolü eskiye oranla artmış kadınlar geçmiş zamana göre iş dünyasına daha aktif şekilde katılmışlardır. Teknolojik gelişme ile birlikte sektör kişilerden faydalanma düzeyi üzerine planlar yaparken bireylerdeki durum da bu yaklaşıma yakındır. Tam da bu süreçte halkla ilişkiler kavramı bir zorunluluk olarak meydana çıkmıştır. Bir takım meleklere eklenmeye çalışılsa da (sanat, felsefe) daha sonra bir meslek olmuştur. Türkiye’de 1980 sonrası kadınların halkla ilişkilerdeki rolü artmıştır. En fazla kadın nüfusunun Dünyada Amerika’da olduğu bilinmektedir. Oransal olarak erkeklere göre halkla ilişkiler mesleğinde kadınların sayıca üstün olmaları dünyanın diğer ülkeleri için de geçerlidir. Bunlara İsveç, Hollanda, İngiltere, Almanya örnek gösterilebilir. Eski toplumlarda ortaya çıkan erkeklerin egemen oldukları işi yapmaları kadınların egemen oldukları kadın işlerini yapmaları günümüz toplumunda da devam etmektedir. Bu ayrım halkla ilişkiler mesleğinde açıkça göze çarpmaktadır. Üniversitelerde halkla ilişkiler bölümünü daha çok kadınların tercih etmesi en iyi örnektir. Her ne kadar demokrasinin temelinde cinsiyete dayalı eşitlik ilkesi mevcutken kadınların ayrımcılığı hala Sosyo-politik ve bilimsel tartışmanın tarihsel bir nesnesi olmuştur. Çalışma alanında, feminist katkılar, kadın ve erkek arasındaki mevcut eşitsizliklerin üstesinden gelmek amacıyla örgütlerde toplumsal cinsiyet eşitliğinin uygulanmasının önemine dikkat çekmektedir. Halkla ilişkiler hedef kitle ve çalışanlarla karşılıklı anlayışı kurma ve sürdürme iken halkla ilişkiler mesleğinde çalışan kadınlar maaş, terfi konusunda eşitsizlikten yakınmaktadır. Dünyada ve ülkemizde halkla ilişkiler mesleğinde kadının yeri halen incelenmeye üzerinde tartışılmaya değer bir konu olarak görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Halkla İlişkiler, Halkla İlişkiler Mesleği ve Kadın, Meslek, Türkiye’de Halkla İlişkiler KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 10 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TÜKETİCİNİN KORUNMASI KANUNUNUN SOSYAL MEDYA HESAPLARI ARACILIĞIYLA YAPILAN ALIŞVERİŞLERE UYGULANMASI Dr. Öğr. Üyesi Hasan ÇİFTÇİ Harran Üniversitesi, hasanciftci@harran.edu.tr ÖZET 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un ‘Tanımlar’ başlıklı 3. Madde 1. Fıkra (l) bendinde, Tüketici işlemi: “Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlem”, olarak tanımlanmıştır. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 48. ve 84. Maddelerine dayanılarak hazırlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinin ‘Tanımlar’ başlıklı 4. Madde 1. Fıkra (e) bendinde, Mesafeli sözleşme ise: ürünün satıcısı veya sağlayıcısı ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmadan, malın veya hizmetin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu zamana kadar ve kurulduğu zaman da dahil olmak üzere uzaktan iletişim araçlarının kullanılması ile kurulan sözleşmeler, olarak tanımlanmıştır. Yukarıdaki tanımlardan da anlaşıldığı gibi, bir alışverişin tüketici işlemi sayılarak 6502 sayılı Yasa’nın uygulama alanına girebilmesi için, taraflardan birinin tacir ve diğerinin ise tüketici olması gerekmektedir. Tacir, ticaret siciline kayıtlı, yasal izinlere haiz ve vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilerden ifade ettiği kuşkusuzdur. Sosyal medya hesaplarının tanıtım ve iletişim aracı olarak kullanıldığı alışverişlerde, karşı tarafın tacir olduğu bilinmemektedir. Bunun yanı sıra, sipariş edilen ürün genellikle tanıtımı yapılan üründen çok farklı olmaktadır. Sipariş edilen ürünün bedeli taşıma şirketine kapıdan ödeme yöntemiyle ödenmektedir. Ürün ile birlikte sevk irsaliyesi veya fatura gönderilmediğinden, söz konusu ürünün taşınması da ticari nitelik kazanmamaktadır. Tüketici, sipariş edilen ürünü belirtilen özellikleri taşımadığı gerekçesiyle cayma hakkını kullanarak iade etmek istediğinde, taşıma şirketinin ürünü taşımayı kabul etmemesi ile karşılaşmaktadır. Dolayısıyla, tüketicinin elinde mesafeli sözleşme ile ürün satın aldığına dair bir sözleşme ve ürüne ilişkin fatura bulunmadığından, satıcının tacir sıfatına sahip olduğu bilgisine erişmek imkansız hale gelmektedir. Satıcının sıfatından çok kim olduğu dahi öğrenilememektedir. Tüketici Hakem Heyeti Başkanlıklarına, elindeki sipariş ettiğinden alakasız gelen ürün ve sosyal medya hesabı ile başvuran tüketici ise, başvuru koşullarından biri olan şikayet edilen tarafı bilemediğinden/ibraz edemediğinden başvuramamaktadır. Kaldı ki, başvuru yaparsa dahi karşı tarafın tacir olduğu ispatlanamadığından, tacir ile tüketici arasındaki uyuşmazlıklarda görevli olan heyet, tüketici ile tüketici arasındaki uyuşmazlığı ilişkin görevsizlik kararı vermek mecburiyetindedir. Tüketicinin, sosyal medya ya da kendi deyimiyle internet üzerinden beğendiği ve sipariş ettiği ürün hakkında, toplumca kabul gören beğenilmezse 14 gün içinde cayma hakkımı kullanarak iade ederim kanısı büyük bir hayal kırıklığı ve mağduriyet ile son bulabilmektedir. Anahtar kelimeler: Tüketici Hakları, Sosyal Medya, Hakem Heyeti, İletişim KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 11 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA SAĞLIK KURUMLARINDA AKREDİTASYON VE JCI STANDARTLARINDAKİ DEĞİŞİMİN DEĞERLENDİRİLMESİ Ayşe YAVUZ Hacettepe Üniversitesi, aysesarpkaya2003@gmail.com Arş. Gör. Fatih DURUR Ankara Üniversitesi, durur@ankara.edu.tr Prof. Dr. Ömer Rıfkı ÖNDER Ankara Üniversitesi, o.rifki.onder@health.ankara.edu.tr ÖZET Bu çalışmanın amacı; sağlık hizmetlerinde kalite belgelendirmede gönüllü bir kuruluş olan JointCommisssionInternational’ın (JCI) 2002 yılından bugüne kadar hastaneler için hazırlanan standartlarının nasıl bir değişiklik gösterdiğinin ve bu bağlamda akredite olmuş kuruluşların bu standartlar doğrultusunda nelere dikkat etmesi gerektiğinin ortaya konulmasıdır. Çalışma derleme türünde olup, standartlardaki değişim JCI tarafından 2002-2018 yılları arasında yayımlanan 6 farklı “Hastaneler İçin Akreditasyon Standartları” yayınlarından elde edilmiştir. Çalışma sonucunda JCI’ın 2003 yılında yayımlanan 2. versiyonunda ilk versiyona göre standart başlıklarında sadeleştirme ve birleştirmeler yapıldığı ayrıca yeni standartların oluşturulduğu tespit edilmiştir. 2008 yılında yayımlanan 3. versiyonda belirlenen standartlara üç yeni başlık eklenmiş, hasta güvenliği, anestezi ve cerrahi bakım, ilaç kullanımı ve yönetimi başlıkları ön plana çıkmıştır. 2011 yılında yayımlanan 4.versiyonda tıp mesleği eğitimi ve insan katılımcı araştırma programları ile ilgi yeni standartlar getirilmiştir. 2014 yılında yayımlanan 5. versiyonda akreditasyon katılım gereklilikleri başlığı eklenmiştir. 2017 yılında yayımlanan 6. versiyondaise ana başlıklar aynı şekilde korunmuş bu başlıklar altında yer alan standartlara yeni maddeler eklenmiştir. JCI tarafından yayımlanan son üç standart kitabında liderlik, yönetişim ve yönlendirme ile ilgili standartların sürekli kapsamının genişletildiği ve öneminin arttığı tespit edilmiştir. Sağlık kurumlarında akreditasyonun, sağlık bakımının kalitesi ve sürekliliği sağlanması, hastalar ve çalışanlar ile ilgili risklerin azaltılmasıgibi konularda önemli katkıları bulunmaktadır. Uluslararası akreditasyona sahip olan ya da olmak isteyen sağlık kurumlarının bu alandaki değişimi sürekli olarak takip etmesi başarı oranını artıracaktır. Anahtar Kelimeler: Akreditasyon, Kalite, Sağlık Yönetimi KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 12 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR ÇEVRE İÇİN YAVAŞ KENT YAKLAŞIMI: HALFETİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME Arş. Gör. Ayşenur COŞKUN Gazi Üniversitesi, aysenur.zr@gmail.com Doç. Dr. Semra ARSLAN SELÇUK Gazi Üniversitesi, semraselcuk@gazi.edu.tr ÖZET Yavaş şehir (cittaslow) hareketi; 20.yy’ın son çeyreğinde modern ve hızlı yaşam biçiminin yerel yemek kültürlerini tehdit etmeye başlaması ile İtalya’nın Toscana bölgesinde başlatılan yavaş yemek (slowfood) hareketinin kente yansıması olarak doğmuş ve gelişmiştir. Cittaslow temel olarak, küreselleşmenin bir sonucu olarak “yer”in kimliğinin ve taşıdığı potansiyellerin göz ardı edildiği, çevresel ve kültürel değerlerden kopuk, hızlı tüketime dayalı ve dolayısıyla tek tipleşen yaşam çevrelerinin, bütüncül bir sürdürülebilirlik düşüncesiyle gelişimini sağlamayı amaçlamaktadır. Kısa sürede kabul görüp yaygınlaşan hareket, günümüzde 30 ülkede 241 yerleşmeyi kapsamakta ve bu sayı artarak devam etmektedir. Nüfusu 50.000’in altındaki kentlerin aday olabileceği organizasyon kapsamında kentler, bir yerel kalkınma modeli çerçevesinde;çevre, altyapı, kentsel dokunun kalitesi, yerel kültürün teşviki, turizm, misafirperverlik ve farkındalık gibi konuları kapsayan çok sayıda kritere göre değerlendirilmektedir. Söz konusu yaklaşımda süreç, yerel kalkınmanın sürdürülebilirliği bağlamında ve marka kent yaratma hedefiyle ilerlemektedir. Türkiye’de de 15 yerleşim bölgesi Cittaslowunvanını elde etmiştir. Bu çalışma kapsamında; yavaş şehir hareketinin ortaya çıkışı ve gelişimi Dünya’dan ve Türkiye’den seçilmiş yavaş şehir örnekleri ile açıklanarak değerlendirilmiştir. Örneklem çalışması olarak seçilen ve 2013 yılında yavaş şehir ilan edilen Halfeti’nin adaylığı sürecinde ve sonrasında yaşanan çevresel, ekonomik, sosyal, kültürel ve yönetimsel gelişmelerle sürdürülebilirlik açısından değerlendirilmesi yapılmış ve Cittaslow unvanın kente olan katkıları irdelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Cittaslow, Sürdürebilirlik, Yerel Kalkınma, Marka Kent, Halfeti KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 13 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA ISIL DÜZENLEME ÖZELLİĞİNE SAHİP YAPI KABUĞU TASARIMLARI İÇİN BİYOMİMETİK ÇÖZÜMLER Arş. Gör. Güneş MUTLU AVİNÇ Muş Alparslan Üniversitesi, gunesavinc@gmail.com Doç. Dr. Semra ARSLAN SELÇUK Gazi Üniversitesi, semraselcuk@gazi.edu.tr ÖZET Yapı kabuğu, enerji verimliliğinin ve iç mekan konfor koşullarının arttırılmasında önemli bir yere sahiptir. Biyolojik deriler (skin),yüzey ve kabuklar dış ortama maruz kalan ve iç ortam koşullarını dengeleyen en önemli oluşumlardır. Doğadan pek çok biçimde olduğu gibi bu bağlamda da esinlenerek/öğrenerek/uyarlayarak dinamik, kinetik, duyarlı ve uyarlanabilir çözümler üretebilmek için doğa ile mimarlık arasında farklı diyaloglar geliştirilmektedir. Bunlardan biri olan biyomimetikyaklaşım ile binadaki cephe/kabuk/zarf için doğadakiyüzey/deri/kabuk oluşumları araştırılarakduyarlı, uyarlanabilir, ısıl düzenleme özelliğine sahip tasarım ilkeleri elde edilmektedir. Organizmaların biyolojik fonksiyonları yerine getirebilmesi için belirli sıcaklık aralıkları gereklidir. Örneğin bal arıları için kovanın termal yönetimi, koloninin devamı için hayati önem taşımaktadır. Kovan içerisindeki sıcaklığın düzenlenmesi amacıyla bal arıları ısıtma ve soğutma için çeşitli mekanizmalar geliştirmiştir. Aynı şekilde insan vücudu da özdenge (homeostasis) için iç ortam koşullarını düzenlemektedir. Vücut sıcaklığını ayarlayan bu merkez, beyinde hipotalamus içerisinde yer almakta olup bu merkez bir termostat gibi çalışarak sıcaklığı 37,1 °C’de tutmaktadır. Bu bağlamda vücut sıcaklığına bağlı olarak yaşanılan ortam koşulları aşırı ısınmayı ve soğumayı en aza indirecek, gerekli olan gün ışığından maksimum derecede faydalanacak ve mevsimsel koşullara uygun olacak şekilde düzenlenmektedir. Doğadaki her canlı bulunduğu ortam koşullarına bağlı olarak gerekli ısıl düzenlemeyi gerçekleştirdiği durumda yaşamsal faaliyetlerine devam edebilmektedir. Bu bağlamda yapılan disiplinler arası çalışmalarla canlıların sergilemiş olduğu fizyolojik, davranışsal ve morfolojik oluşumlar araştırılmakta, ekolojik ve sürdürülebilir çözümler için verimli ısıl düzenleme ilkeleri elde edilebilmektedir. Canlılarda gerçekleşen ısıl düzenleme (thermogegulation/ heatregulation) prensiplerinin neler olduğu ve bu prensiplerin yapı kabuğuna nasıl aktarılabileceği sorusu bu çalışmanın araştırma konusunu oluşturmaktadır. Bu bağlamda doğadaki ısıl düzenleme prensiplerinin incelendiği bu bildiridesöz konusu bilginin mimari tasarıma potansiyel katkısının ne olabileceği örnekler üzerinden tartışılmaktadır. Biyolojik organizmaların ısıl düzenlemeleri nasıl gerçekleştirdiği ve bunun mimarlıktaki uygulamalara ne gibi yenilikler getirdiği literatürde yer alan vedeneysel olarak gerçekleştirilen dört öncül çalışma üzerinden tartışılmıştır: Stoma Tuğlası (Stomabrick), akıllı Duvar (Smart Wall), parametrik gölgeleme elemanı (ParametricShadingscreen), ofis yapılarında termal enerji performansı: tuna balığı örneği (The tuna case in an officebuilding). Yeniden kullanım, geri dönüşüm, doğaya karşı değil onunla uyumlu hareket etmenin öneminin her geçen gün daha da anlaşıldığıbu yüzyılda, doğadaki ısıl düzenlemelerin nasıl gerçekleştiğikonusunun transkripsiyonu mimari tasarıma veri oluşturma potansiyeline sahiptir. Böylelikle yakın gelecekte doğaya adapte olabilen, ısıl dengesini doğaya uyumlu bir şekilde gerçekleştirebilen, dışardan daha az enerjiye ihtiyaç duyan, enerjisini kontrol edebilen enerji etkin yapı kabukları üretmek mümkün olacaktır. Anahtar Kelimeler: Biyomimetik, Yapı kabuğu, Isıl Düzenleme KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 14 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA MİMARİ TEKTONİĞİN EVRİMİ: DİJİTAL TEKTONİKLER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME Arş. Gör. Hafize Büşra SABUR Hitit Üniversitesi, hbusrabostanci@gmail.com Doç. Dr. Semra ARSLAN SELÇUK Gazi Üniversitesi, semraselcuk@gazi.edu.tr ÖZET 21. yüzyılda hızla gelişen ve yaygınlaşan sayısal tasarım ve üretim teknolojileri tüm tasarım alanlarında olduğu gibi mimari tasarım ve üretim alanlarındada yenilikçi ve devrimsel nitelikteki çalışmalara yön vermiştir. Özelliklebilgisayar destekli tasarım ve üretim (CAD ve CAM) teknolojileri ile tasarım ve yapım süreçleri için yeni bakış açıları geliştirilmiş ve son ürünün tasarımı yerine “sürecin tasarımı” odaklı bir yaklaşım benimsenmeye başlamıştır. İlk dönemlerde, karmaşık yapıların tasarımı ve üretimi için uçak tasarımı ve otomatik üretiminde kullanılan CATIA programının mimari tasarımda kullanımının önü açılmış ve dosyadan fabrikaya (file tofabrication) olarak adlandırılan sayısal üretim teknolojilerinin tasarım ve yapım sürecine dahil edilmesi sağlanmıştır. Zamanla, mimarın artan ihtiyaçlarını karşılamak üzere yeni yazılımlar geliştirilmiş ve yaygınlaşmış böylece CAD/CAM teknolojileri hesaplamalı mimarlık süreçlerinde tasarım ve üretimin önemli bir bileşeni haline gelmiştir. Söz konusu teknolojilerle şekillenen bu tasarlama ve üretme biçimleri kendi tektoniğini yaratmaya başlamış ve “dijital tektonik” olarak adlandırılabilecek yeni yapma biçimleri, mimarın malzeme ve strüktürle olan diyaloğunu da yeniden biçimlendirmiştir. Bir başka ifade ile, yapı pratiğindeki geleneksel inşaat eylemi üretim, fabrikasyon ve montajla çok daha karmaşık biçimlerde yan yana gelirken, yeni malzemelerin tasarlanması ya da var olanların farklı biçimlerde kullanılması, hibridleşmesi, sonuçta yeni tektoniklerin ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Bu bağlamda bu bildiride tektonik kavramı, farklı kuramcıların görüşleri çerçevesinde irdelenmiş ve yüzyıllar içerisinde özellikle 4 farklı endüstri devrimi gibi mimarlık tarihindeki önemli dönüm noktaları gözetilerek bir sınıflandırma çalışması yapılmıştır. CAD/CAM kavramlarının mimariyle bütünleşmesi sonucu yapım/üretim tekniklerinin geldiği son nokta ve dijital tektonik kavramı son yıllarda uygulanmış öncül örnekler ışığında tartışılmıştır. Sonuç olarak hesaplamalı araçların/ortamlarınmimaride kullanımının yaygınlaşması ile mimarın yapı sanatını değiştirmek, geliştirmek ve tasarım ve yapımdaki mevcut sorunları çözmek için ileri otomasyon teknolojilerini nasıl kullanabilecekleri konusunda bir değerlendirme yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Tektonik, Dijital Tektonik, Dijital Mimari, Hesaplamalı Teknolojiler KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 15 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA MİMARLIKTA YAPARAK ÖĞRENMENİN ÖNEMİ: BİR ARAŞTIRMA ORTAMI OLARAK ÖĞRENCİLERİN ÜRETTİĞİ GEÇİCİ STRÜKTÜRLER Berna MUN Gazi Üniversitesi, bernamunn@gmail.com Doç. Dr. Semra ARSLAN SELÇUK Gazi Üniversitesi, semraselcuk@gazi.edu.tr ÖZET Tüm tasarım disiplinlerinde olduğu gibi, mimari tasarım eğitimi yaklaşımları da birçok düşünce ve tasarım kavramını bütünleştirir. Mimarlık eğitiminde, öğrenme etkinliği eylem olarak yaparak öğrenme üzerine kuruludur. Mimari tasarım stüdyoları; öğrencilerin yeni teorileri, fikirleri, materyalleri ve yapıları deneyimledikleri bir ortamdır. Birlikte öğrenme, birlikte çalışma ve birbirlerinin tasarım süreçlerini takip etme olanakları vardır. Günümüzde, sayısal tasarım ve üretim yöntemleri öğretme ve öğrenmenin etkili bireraraç ve ortamı haline gelmektedir. Öğrenciler yaptıkları parametrik tasarımlarla çok sayıdaki alternatif içinde eniyilenmiş olanı kolaylıkla seçebilmekte ve yine sayısal araçlar yardımıyla ürettikleri prototipler ile tasarımı temsil edebilmektedirler. Mimarinin doğasında olan deneysel yaklaşım bugün sayısal teknolojilerledesteklenerek mimari tasarım ve üretim süreçlerini etkilemeye ve dönüştürmeye başlamıştır. Bu evrim ile bir mimari tasarımın temel unsurları olan malzeme, form ve strüktür kavramları yeniden yorumlanabilmektedir. Mimaride deneysel alanlar arasında yer alan geçici strüktürler, ölçeklerinden ötürü bu yenilikleri yansıtan en başarılı örneklerdir.Geçici strüktürler/pavyonlar, salt fiziksel birer mimari pratik inşa etmelerinin ötesinde, alternatifin inşasını mümkün kılmaktadırlar. Dahası, kalıcı olmayan bir deneyim durumunu; yeni bir malzeme denemesi, farklı bir kurgu, denenmemiş bir form ve strüktürü kullanıcıya aktarmaya çalışmaktadırlar. Tasarım süreci zaten deneyselliği de kapsayan, yeni düşünme ve üretme biçimlerinin ortaya konduğu, farklı bakış açılarından konunun ele alındığı bir süreçtir. Pavyonlar, işte bu deneyselliği yaşamanın ve yansıtmanın yanında ölçekler arası bir köprü görevi üstlenen tasarımlardır. Yeni bir mimari formun büyük çapta uygulanabilirliğine yaklaşmak adına tasarlanan ideal prototiplerdir. Dolayısıyla mimarlık eğitiminde “yaparak öğrenme” yönteminin en iyi şekilde uygulanabildiği ve sonuç alındığı tasarlama alanlarından birisi, öğrenciler tarafından üretilen bu geçici strüktürlerdir. Bu bağlamda çalışmanın örneklem bölümünde; mimarlık eğitiminde öğrencilerin kuram ve uygulama arasında bir bağ kurmalarına yardımcı olmak üzere uygulanan öğretim yöntemlerinden biri olan “yaparak öğrenme” yöntemiyle öğrenciler tarafından son yıllarda üretilen 7 uygulama örneğine yer verilmiştir. Çalışmanın sonucunda sayısal teknolojilerle bütünleştirilen yaparak öğrenme yaklaşımlarının -pavyonlar özelinde- mimarlık eğitiminde nasıl bir araştırma ve öğrenme alanı olabileceği sorgulanmıştır. Anahtar Kelimeler: Yaparak Öğrenme, Mimari Tasarım Eğitimi, Sayısal Tasarım ve Üretim, Geçici Strüktürler KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 16 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA BİYOFİLİK TASARIM VE İYİLEŞTİREN MİMARLIK Hilal KAYA Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, hilaltaspinar87@gmail.com Doç. Dr. Semra ARSLAN SELÇUK Gazi Üniversitesi, semraselcuk@gazi.edu.tr ÖZET Son yıllarda yapılan çalışmalar, doğal unsurlar barındıran mekânların insanların fizyolojileri üzerinde olumlu etkiler sağladığını bu ortamlarda yaşayan, tedavi gören ve çalışan insanlarda pozitif duyguların geliştiğini, iyileşmelerin hızlandığını, üretkenliklerinin arttığını göstermektedir. Özellikle psikoloji alanında elde edilen bulgular doğanın stresi azaltmada önemli bir yardımcı olduğunu doğrulamaktadır. Nüfusun kırsal alandan kent merkezlerine doğru kaymasıyla,insanların doğa ile ilişkilerinin azalmakta olduğu bilinen bir gerçektir. Bu bağlamda doğadan kopuk ve betonlaşmış yapılı çevrelerden oluşan kentlerin yeniden doğayla bağlantı kurmasını sağlamak amacıyla çeşitli tasarım yaklaşımları tartışılmakta ve geliştirilmektedir. Bu yaklaşımlarından biri olan “biyofilik tasarım”, kentsel alanda insan ve doğa arasındaki ilişkiyi yeniden kuracak/sağlamlaştıracak tasarım prensipleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Biyofili kavramı insanın doğadaki canlılara karşı doğuştan gelen duygusal yakınlığı olarak tanımlanmaktadır. Bu hipotez insanın diğer tüm yaşam sistemlerine içgüdüsel olarak bağlı olduğunu iddia etmektedir. İnsana dair pek çok bilim alanında sorgulanabilecek bu kavram mimarlık alanında da farklı platformlarda tartışılmaktadır. Mimarlıkta biyofilik tasarım yapılı çevrelerde insan-doğa etkileşiminin ve doğanın yararlı etkilerinin sürdürülmesine olanak veren tasarım olarak ifade edilir. Doğal aydınlatma, doğal havalandırma, manzara vb. gibi biyofilik unsurların kullanıldığı binalar, kullanıcılarını doğaya yakınlaştırmakla kalmayıp, bina kabuğu içindeki ısı, ışık, havalandırma performansını arttırarak kullanıcı dostu mekanlar sunmaktadır. Bu bildiride biyofilik tasarımın günümüzsağlık yapıları mimarisindekiuygulama alanlarısorgulanmıştır. Çalışmada, “biyofilik tasarım yaklaşımı ile tasarlanan mekanların iyileştiriciliği artmaktadır” şeklinde kurgulanan hipotezi sonuçlandırmak için öncelikle kavramsal bir alt yapı oluşturulmuş ve geçmişten günümüze biyofilik tasarım unsurları örnekler ışığında ele alınmıştır. Daha sonra Uluslararası Yaşayan Gelecek Enstitüsü’nün (ILFI) bünyesinde bulunan Biyofilik Tasarım Girişimi tarafından oluşturulan ve tasarımı süresince biyofilik tasarım ilkelerinden yararlanıldığı ifade edilen örnek çalışmalarınbulunduğu veri bankasından seçilen sağlıkyapıları projelerideğerlendirilmiştir. Seçilen projeler, bu tasarım yaklaşımının mimarlık alanında nasıl yaygınlaşarak kullanılabileceğinin anlaşılabilmesi açısından değerli bulunmuştur. Günümüzün bilgi birikimi ve teknolojisi ile gerçekleştirilenbu projelerin, konunun kuramsal ve uygulamaya yönelik özelliklerini, içinde bulunduğumuz yüzyılınyapılaşma sorunlarına karşı çözüm üreten iyi uygulamalar olarak geleceğin kentlerine şekil vereceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Biyofili, Biyofilik Mimarlık, İyileştiren Mekanlar KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 17 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA İSLAMİ GEOMETRİK DESENLERİN ORİGAMİK POTANSİYELLERİ: ALTIGENLER ÜZERİNDE BİR DENEME Masoud MATINPOUR Gazi Üniversitesi, masoud.matinpour@gazi.edu.tr Doç. Dr. Semra ARSLAN SELÇUK Gazi Üniversitesi, semraselcuk@gazi.edu.tr ÖZET İslam sanatının etkisiyle, İslam coğrafyasındaki mimari bezemelerde genellikle geometrik örüntüler kullanılmıştır. Yüzyıllar önce yapılmış bu örüntülerin yapılış yöntemi bilinmemekle birlikte birbiriyle benzeşen ve birbirlerinin devamı niteliği taşıyan örüntüler bulunmaktadır. Bu örüntülerle elde edilen sonuç ürünler her ne kadar çok birbirinden farklı ve karmaşık görünse de özünde benzer nitelikler taşımaktadır. Temelinde dairelerden oluşan bu örüntüler ister tek merkezli veya çok merkezli olarak bir yüzeyde bir ağ oluşturmaktalar. Geometrik desenler oluşturmak için temel araçlar kalem, pusula ve cetveldir ve desenler genellikle bu araçların yardımıyla genel tasarımı geliştirmek için tek bir ünitenin çoğaltılması ve tekrarı üzerine kurulmuştur. En yaygın modeller; bir dairenin altı, sekiz ve beşe bölünmesinden oluşan modellerdir, 9'lu, 11'li, 12'li, 24'lü yıldızlar da bulunmaktadır. Kural tabanlı bir tasarım yöntemi olan biçim gramerleri geleneksel ve çağdaş pek çok tasarımlardaki geometrik dili ve örüntüleri anlamak/analiz ya da temsil etmek için sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Biçim grameri ile örüntülerin geometrik kompozisyonlarına dair bir kural dizisi oluşturmak ve oluşan biçim kurallarıyla çok sayıda tasarım alternatifi türetmek olanaklıdır ve bu alanda yapılmış pek çok çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada İslami geometrik örüntülerin gramer kurallarının irdelenmesi yoluyla elde edilen kompozisyonların "origami" sanatının yapma biçimleri kullanılarak 3 boyutlu form üretme potansiyelleri araştırılmaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışmanın ilk aşamasında geometrik örüntülerin özellikle İslami geometrik örüntülerden olan çokgenlerin gelişimi araştırılarak bunların oluşturulma biçimleri incelenmiş ve sıklıkla kullanılmakta olan "yıldız örüntülerine" odaklanılarak yeni kompozisyonlar denenmiştir. Daha sonraki aşamada bu kompozisyonların origamik yöntemlerle üçüncü boyuta nasıl taşınabileceği araştırılmış ve örnek maketler üzerinden bir tartışma geliştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: İslami Geometrik Desenler, Origami, Biçim Grameri, Üretken Formlar KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 18 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA YALIN YÖNETİM MODELİ LOJİSTİK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA Dr. Öğr. Üyesi Esin BENHÜR AKTÜRK İstanbul Aydın Üniversitesi, esinakturk@aydin.edu.tr Dr. Öğr. Üyesi Menekşe VAROL KILIÇARSLAN İstanbul Aydın Üniversitesi, meneksekilicarslan@aydin.edu.tr ÖZET Çalışma yönetim modellerinin içerisinde başarılı olarak kabul görmüş olan Yalın Yönetim Model’ini ele almaktadır. Yönetim kavramının açıklanması ile başlamış olan çalışmada yalın yönetim modeli ve kullanılan yalın yöntemler ile ilgili literatür araştırma yapılmıştır. Yönetim yönetici ve lider kavramlarına yer verilmiş, yalın yönetimde gerekli liderlik özellikleri ele alınmıştır. Endüstriyel anlamda yalınlaşma sürecini uygulayan ve uyarlayan firma örnekleri literatürde araştırılmış ve örnek uygulamalara yer verilmiştir. Uygulama kısmında X kargo firmasında iş süreçlerinin yalınlaştırma süreci yapılmıştır. Kargo işletmesinin araç filosunda çalışan araçların takibine yönelik olan sistemin yalınlaştırılmasında uygulama sonunda sürecin zaman israfına önemli oranda iyileşme sağlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Yalın, Yalın Üretim, Lojistik, Yalın Yönetim KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 19 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA LİDERLİK YÖNELİMLERİ VE YÖNETİCİLERİN LİDERLİK DAVRANIŞ BİÇİMLERİ Dr. Öğr. Üyesi Rana ÖZYURT KAPTANOĞLU İstanbul Beykoz Üniversitesi, ranaozyurt77@gmail.com Dr. Öğr. Üyesi Esin BENHÜR AKTÜRK İstanbul Aydın Üniversitesi, esinakturk@aydin.edu.tr ÖZET Literatürde liderlik üzerine yapılmış çalışmaların geneli liderlerin kişilik özelliklerine değil davranış ve özellikle çalışanlar üzerindeki etkilerine yoğunlaşmış durumdadır. Çalışmaların çoğu göreve yönelik ve insana yönelik liderlik başlıklarında ikiye ayrılmış durumdadır. Toplamda ise liderlik davranışı, kişileri belli bir amacın çevresinde toplayabilmek ve bahsi geçen amaç doğrultusunda motive edebilme gibi yetenekleri içinde barındırmaktadır. Pek çok örgüt teknolojik gelişim ve iletişimin de hızla ilerlemesine paralel şekilde hareket ederek, olumsuz durumlardan etkilenmemek amaçlı bir yönetim sistemi oluşturma arzusundadır. Bu bağlamda yöneticiler çalışanlarını motive etmek durumundadır ve bunun için liderlik vasıflarını taşıma eğilimine girmektedir. Çalışmada klasik anlamda yöneticilerin ve liderlerin genel davranış şekilleri incelenmiş ve karşılaştırılmıştır. Günümüz işletmelerinde liderlik eğilimi gösteren yöneticiler ile birebir görüşme yaparak çalışanlar üzerindeki etkileri yorumlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Liderlik, Yönetici, Durumsallık Teorisi, Liderlik Yaklaşımları, Liderlik Yönelimleri KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 20 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA BANKACILIKTA İNOVASYONUN ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Dr. Öğr. Üyesi Rana ÖZYURT KAPTANOĞLU İstanbul Beykoz Üniversitesi, ranaozyurt77@gmail.com Dr. Öğr. Üyesi Menekşe VAROL KILIÇARSLAN İstanbul Aydın Üniversitesi, meneksekilicarslan@aydin.edu.tr ÖZET Bankalar tarafından sunulan bankacılık hizmetleri ve ürünler birbirine çok benzer, kolayca ikame edilebilir ve ulaşılması kolay olup, pazarlama da fark yaratmaya çalışmaktadır. Yoğun rekabet ortamında bankaların başarısı, pazarlama stratejilerinin etkin kullanımına bağlıdır. Bankalar başarılı olmak için müşterilerine sundukları ürün ve hizmetlerin sunumunda pazarlama stratejisi olarak bir fark yaratmaya çalışıyorlar. Bu amaçla mevcut müşterileri tanımak ve sürekliliği sağlamak için satın alma ve yenilik yaparak daha fazla verimlilik elde edebilirler. Çalışmada Türkiye’de ve dünya genelinde özellikle son beş yılda bankacılık sektöründe yapılan inovasyon incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: İnovasyon, Bankacılık, Pazarlama, Sürdürülebilirlik KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 21 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA ETKİN KAMU HİZMETİ İÇİN YÖNETSEL HESAP VEREBİLİRLİK VE ŞEFFAFLIK: 5018 SAYILI KANUN BAĞLAMINDA BİR DEĞERLENDİRME Öğr. Gör. Serap ATEŞ Harran Üniversitesi, serapates60@hotmail.com ÖZET Teknolojideki ve bilişim dünyasındaki gelişmeler, bireylerin eğitim seviyesindeki artışı da destekleyerek, vatandaş algı ve tercihlerinde dönüşüm yaratmıştır. Kuşkusuz klasik anlayışın yetersizliklerini hedef alan ve yönetsel reform arayışlarının bir sonucu olan yeni kamu yönetimi anlayışı, (YKY) vatandaş (müşteri) tercih ve algıları değişiminin yaratmış olduğu bir başka ve anlamlı bir sonuçtur. Kamu yönetimi alanında meydana gelen bu köklü reform hareketi elbette ki kamusal mal ve hizmetlerin niteliğini de aynı derecede etkilemiştir. Kamu mal ve hizmetlerinin etkili, verimli ve ekonomik bir şekilde yerine getirilmesi ve bu anlamda kullanılan kaynakların ne yönde ve nasıl kullanıldığına dair “şeffaf “ve “hesap verebilirlik” bir bakış açısı söz konusu olmuştur. Bu yeni oluşum, yıllarca yönetsel uygulamalara yön vermiş ve geçerliliğini korumuş olan geleneksel bakış açısının çoğu ilkelerini ve doğrularını yerinden etmiştir. Tam anlamıyla piyasa sisteminin rekabetçi koşullarını kamusal mal ve hizmetlerin üretiminde belirleyici ve yön verici faktör kabul etmiştir. Bu durumun doğal sonucu olarak vatandaşın taleplerinin, beklentilerinin artması kamusal mal ve hizmet sunumunda müşteri ( vatandaş) odaklı bir yaklaşımı beraberinde getirmiştir. Yeni kamu yönetimi bakış açısının temel ilke ve hedeflerinden olan “şeffaflık” ve “hesap verebilirlik” kamusal mal ve hizmetlerin niteliğini belirleyen ve yeni bakış açısının konsantre olduğu önemli kavramlardır. Ülkemizde 2003 yılında kabul edilen 5018 sayılı kamu mali yönetimi ve kontrol kanunu içeriği itibariyle yönetim, denetim, iç kontrol ve mali alanlarda bir çok yeni düzenlemeyi içermektedir. Bu bildirinin amacı ilk olarak “kamu hizmeti” kavramını ve kapsamını ortaya koyduktan sonra, etkin hizmet anlayışı ve amacı doğrultusunda 5018 sayılı kanunda “şeffaflık” ve “hesap verebilirlik” ilkelerinin düzenlenmiş olduğu başlıklarda içerik analizi yapmaktır. Söz konusu düzenlemelerle yönetsel anlamda öngörülen değişikliklerin analizi yapılarak “şeffaf” ve “hesap verebilir” ilkelerinin kamu hizmetleri açısından etkileri ele alınacaktır. Anahtar Kavramlar: Kamu Hizmet, Hesap Verebilirlik, Şeffaflık, 5018 Sayılı Kanun KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 22 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA KAMUDA HİZMET KALİTESİNİN YENİ KAMU YÖNETİMİ IŞIĞINDA YENİDEN DEĞERLENDİRİLMESİ: “MÜŞTERİ ODAKLI” YÖNETİM Öğr. Gör. Serap ATEŞ Harran Üniversitesi, serapates60@hotmail.com ÖZET Wilson, Taylor ve Weber’in kuramlarını oluşturduğu geleneksel kamu yönetimi anlayışı yirminci yüzyılın sonlarına doğru bir çok açıdan eleştirilere hedef olmuş ve yönetimin yeniden inşasının rasyonalitesine zemin hazırlamıştır. Eleştiri nedenlerinden ilki klasik anlayışın yaşanan ekonomik ve mali sorunların sebebi olarak hedef gösterilmesidir. Geleneksel anlayışın yetersiz olduğuna gerekçe olarak gösterilen diğer hususlar ise; refah devleti anlayışının son bulması, yeni sağın yükselişi ve ekonomik teorideki yaşanan değişikliklerle birlikte, özel sektörde söz konusu gelişmeler, küreselleşme ve kapitalist sisteme entegre olma çabalarıdır. Nihai neden ise -aynı zamanda bu çalışmanın da sorunsalını teşkil eden nokta-, vatandaş bilinç ve algısındaki dönüşümlerdir. Geleneksel yaklaşımlarda, yönetimle ilgili olarak uzun süre olumsuz bir algı hakim oluşmuştur. Bu duruma neden olarak hizmet sunulan bireylere karşı duyarsız ve ilgisiz kalma ya da vatandaşın memnuniyetinin hedeflenmemiş olması gösterilmiştir. Yaşanan tüm bu gelişmeler ışığında yönetimsel reform kaçınılmaz olmuş, mevcut sorunların imdadına “Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı” yetişmiştir. Piyasa odaklı olan ve piyasa temelli yaklaşımları benimsemiş olan bu reform dalgası kamu yönetimini bir çok açıdan yeniliğe ve değişime zorlamıştır. Piyasa temelli değerlerin bu yeni anlayışa egemen kılınması çabası “Yeni Kamu İşletmeciliği” (YKİ) kavramını da trend yapmış ve bu kavram literatürdeki yerini alıştır. Günümüzde bireylerin eğitim seviyelerinin yükselmesi onları bir çok konuda sorgulayabilen ve hizmet sağlayıcıları hesap vermeye zorlayan bir sistemi beraberinde getirmiştir. Yeni kamu yönetimi anlayışının temel değerlerinden olan, verimlilik, etkinlik ve tutumluluk kamu hizmetlerinin konsantre olduğu üç hayati olgudur. Yaşanan reformla birlikte kamusal mal ve hizmetlerin; kalitenin yükseltilmesi, etkinlik ve verimlilik ilkeleri doğrultusunda daha hızlı, ucuz ve amaca uygun ve en önemlisi vatandaş memnuniyetini önemsenerek yerine getirilmesi hedeflenmektedir. Bu bildiri ile amaçlanan, yeni kamu yönetimi anlayışının temel ilke ve değerleri ortaya konduktan sonra, yaşanan yönetsel reformun kamu hizmetlerine yansıması değerlendirilecektir. Tüm bunların ışığında vatandaş odaklı yönetim anlayışından müşteri odaklı yönetim anlayışına geçiş ile, bireyin hizmet sağlayıcılar karşısında ne gibi hak ve yükümlülüklere sahip olduğu ortaya konmaya çalışılacaktır. Müşteri Anahtar Kavramlar: Yeni Kamu Yönetimi, Kamu Hizmeti, Hesap Verebilirlik, Vatandaş, KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 23 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TÜRK RESİM SANATI’NDA ÖZE DÖNÜŞÜN ÖZGÜN İFADELERİ Doç. Dr. Pelin AVŞAR KARABAŞ Hitit Üniversitesi, pelinavsarkarabas@hitit.edu.tr Mehmet Yaşar TAŞÇI Dumlupınar Üniversitesi, mehmetyasart@hotmail.com ÖZET Türk Resim Sanatı’nın gelişim evrelerine bakıldığında çeşitli dönemlerde, çeşitli sanatçılar tarafından kurulan derneklerin; etkili oldukları süreçler içerisinde oldukça önemli roller üstlendikleri ve hem içerik, hem ortaya koyulan düşünceler, hem de bu düşünceler altında yatan özgün ifadeler ile sanatsal yapının alışıla gelmiş biçimini ve yönünü değişime uğrattıkları fark edilmektedir. Bu değişimi yaratan en önemli dernekler arasında, Cumhuriyet’in ilanından sonra gündeme gelen;ilk grup hareketi olarak tarihe geçen Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği’nin resim ve heykel sanatını toplum kültürüne yerleştirme çabalarının ardından, sanatçıların özgün bir kimlik kazanması düşüncesini ön plana çıkaran D Grubu’nun ve kendi özümüze, kendi toprağımıza, kendi doğal yaşantımıza dönüp eğilerek toplumsal gerçekçiliği yansıtmayı amaç edinen Yeniler Grubu’nun, Türk Resim Sanatı’nın yükselişe geçmesine oldukça büyük bir ivme kazandırdığı bilinmektedir. Bunların yanı sıra; 1938 ile 1944 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi tarafından düzenlenen sanatsal ve kültürel etkinliklerprogramının bir parçası olarak planlanan “Yurt Gezileri ve Sergileri” iseAnadolu’nun birçok farklı noktasının, görevlendirildikleri yörenin yerel ve folklorik öğeleriniön plana çıkararak yansıtmayı hedefleyen sanatçılar tarafından eserlerde yorumlanması, sanatta ulusal değerlerin ortaya koyulması, öze dönüş ve özgün ifadelerin farkındalık yaratılarak gündeme getirilmesi gibi yönlerden önemli roller taşımaktadır. Dönemin genel tavrına ve sanatsal ürünlere bakıldığında, Türk Resim Sanatı’nda bu yönleriyle öne çıkan sanatçılar; Nurullah Berk, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Nuri İyem, Ferruh Başağa, Mustafa Esirkuş, Turgut Atalay, Turgut Zaim, Selim Turan, AgopArad, Avni Arbaş, Mümtaz Yener, Fethi Karakaş, Haşmet Akal, Birim Bozok, Cihat Burak, Eren Eyüboğlu, Hasan Kavruk, Mehmet Pesen, Metin Eloğlu, Mustafa Esirkuş, Nedim Günsur, İbrahim Balaban ve Nükhet Aksoy olarak sıralanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Türk Resim Sanatı, Türk Resmi, Toplumsal Gerçekçilik KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 24 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA SANATTA TEMSİLİN YALINLIK VE SADELİK KRİTİKLERİ Doç. Dr. Pelin AVŞAR KARABAŞ Hitit Üniversitesi, pelinavsarkarabas@hitit.edu.tr Mehmet Yaşar TAŞÇI Dumlupınar Üniversitesi, mehmetyasart@hotmail.com ÖZET Rus sanatçı Kazimir Maleviç’in, 1915 yılında beyaz bir zemin üzerine siyah bir kare yerleştirerek ortaya koyduğu; resmin belli nesneleri gösterip betimleme ya da temsil etme gibi uğraşlarına son veren ve sanatı temsil olgusunun hem ideolojik, hem de işlevsel tüm yanlarından soyutlayan yaklaşım ile bir kırılma noktasına ulaşan sanat eseri tanımlaması, salt olarak kendiliğinden anlam bulan, hatta “sıfır biçim” olarak nitelenen alışılmadık bir temsil biçiminin çıkış noktası konumundadır. Süprematizm olarak tanımlanan bu ifade biçimi, ilerleyen yıllarda oldukça ön plana çıkan ve günümüze kadar güncelliğini yitirmeksizin; sanat eserlerinden reklam araçlarına, yapılardan giyim tarzlarına, endüstriyel ürünlerden müziklere kadar birçok kişi tarafından hayatın akla gelen her alanında tercih edilen bir anlayış olan Mimalizm düşüncesinin özündeki sadelik anlayışının temellerini atmıştır. Özellikle 1960-1970 yılları arasında Amerika’da etkili olan ve sanatsal biçimin aşırı sadeciliğini savunan sanat anlayışı; eserde genellikle birkaç sınırlı rengin ya da nesnenin kullanıldığı ve yalın bir geometrik tasarıma sahip olmanın yanı sıra öz niteliklerin ilk plana alındığı olabildiğince az türde görselliği vurgulamayı amaç edinmiş ve aşırı tüketimi reddeden kritik bir referansa sahiptir. Minimalizm’in başlıca temsilcileri; Frank Stella, Donald Judd, Dan Flavin, Carl Andre, Sol Lewitt, Richard Serra ve Robert Morris olarak sıralanmaktadır. Bu sanatçıların her biri, ‘üç-boyutlu nesneler’ kurgulamakla ilgilenmiş, resim ya da heykel gibi alışılagelmiş ifade biçimlerinin ötesinde Donald Judd tarafından “spesifik nesne” olarak da isimlendirilen sıra dışı bir sanatsal anlatım arayışı doğrultusunda eserler üretmişlerdir. Endüstriyel nesnelerden olabildiğince faydalanılan bu akımda, eserlerin yerleştirildiği mekan ise önemli unsurlardan birisidir. Süreç Sanatı, Arazi Sanatı, Performans Sanatı ve Enstalasyon gibi kavramsal sanat ifadelerinden bir kısmının ortaya çıkmasına da etki eden Minimalizm, “ABC Sanatı”, “Retçi Sanat”, “Soğuk Sanat”, “Dizisel Sanat” ya da “Temel Strüktürler” gibi isimlerle de anılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Minimalizim, Sanatta Temsil, Sanatta Sadelik, Sanatta Yalınlık KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 25 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA 1980-1990 YILLARI TÜRKİYE’DE MEDYA SAHİPLİĞİ Esra YAPRAK İstanbul Üniversitesi, esrasekman@gmail.com ÖZET 1980 - 1990 arasında geçen yıllarda Türkiye'de yaşanan ekonomik, siyasi ve sosyal anlamdaki gelişmeler birçok köklü değişikliğe neden olmuştur. 12 Eylül 1980 askeri darbesi, 24 Ocak Kararları ve bu kararlarla birlikte ekonomik alanda serbest piyasa ekonomisine geçiş Türkiye'de tüm alanlarda değişim ve dönüşümler yaşatmıştır. Siyasi ve ekonomik alanda yaşanan değişimler basın alanına da yansımış ve gazete kâğıt fiyatlarındaki artışla birlikte basın kurumlarının sahiplik yapılarından başlayarak üretim, içerik ve çalışma koşullarına kadar birçok şeyi değiştirmiştir. Bu çalışmada 1980-1990 yılları arasında Türkiye'de yaşanan değişim ve dönüşümün medya üzerindeki etkisi medya sahipliğinde yaşanan değişimler bağlamında incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: 12 Eylül, Askeri Darbe, Medya Sahipliği, 24 Ocak Karaları KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 26 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA NİETZCHE FELSEFESİNİN POLİTİK ETKİLERİNİ İNCELEYEN PERSPEKTİFLER Harun BOZOĞLU Yıldız Teknik Üniversitesi, hbozoglu_476@hotmail.com Prof. Dr. Ayşegül BAYKAN Yıldız Teknik Üniversitesi, abaykan2002@yahoo.com ÖZET Nietzsche sadece kendi döneminde değil günümüzde dahi sürekli eserlerine başvurulan, kendisinden ilham alındığı kadar kendisine sert eleştiriler de getirilen bir figür. Bu tartışmalı figürün eserleri felsefe, siyaset teorisi, etik, estetik ve daha birçok alanda yoğun tartışmaların ortaya çıkmasına sebebiyet vermiştir. Yaklaşık olarak 1950’lerin sonuna kadar birçok olumsuz etiketle birlikte anılan bu figür, 1960’larla birlikte nispeten bu olumsuz algının aurasından sıyrılıp yeni ve pozitif bir etiketlenme sürecine dahil olmuştur. Nietzsche’ye bu pozitif etiketi kazandıranlar anglo-sakson bilim dünyasında Walter Kaufmann gibi kişilerin yoğun ve bireysel çabalarıyla mümkün hale gelse de genel olarak 20.yy kıta felsefesinde hüküm sürmeye başlayan düşünürler vasıtasıyla gerçekleşmiştir. 1980’lerle birlikte Nietzsche artık postmodernizm diye adlandırdığımız sosyo-kültürel bir hareketin kurucu babası unvanını kazanmıştır. Bu bildiride, üç ana sorunsalı vurgulamak istiyorum. Birincisi, Nietzche’yi politik, apolitik ve/veya anti politik kategorilerinden hangisinde konumlandırmak mümkün? Nietzsche’nin kendini ‘son antipolitik alman’ olarak nitelemesini doğrudan kabul mü edeceğiz yoksa bu ‘antipolitikliğin’ doğasını Nietzsche’nin kendi felsefi düşüncesinden yola çıkıp anlamlandırmaya mı çalışacağız? İkincisi, günümüzde Nietzsche dediğimizde aslında kimin Nietzsche’sinden bahsediyoruz? Örneğin, Alfred Baeumler’in Nietzsche’siyle Michel Foucault, Hannah Arendt ve Sarah Kofman’ın Nietzsche’si aynı kişi midir? Üçüncüsü, Nietzsche’nin politize edilip Nasyonal Sosyalizmle anılır olmasındaki temel dinamiklerin neler olduğuna değinmek gerekiyor. Nasyonal Sosyalizmle anılır olmakta sadece Nietzsche’nin kendi felsefesinin doğası mı etkiliydi yoksa felsefesindeki müphemlikle beraber dönemin farklı dinamikleri de buna yol açtı mı? Anahtar Kelimeler: Postmodernizm, Nietzsche, Siyaset, Nasyonal Sosyalizm KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 27 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA AHMEDİ’NİN MANZUM HİKAYELERİ Nurdane AKYÜZ Gazi Üniversitesi, nurdanekurt27@gmail.com ÖZET “Ahmedi’nin Manzum Hikāyeleri (İnceleme-Çeviriyazı-Tıpkıbasım-Dizin)” adlı yüksek lisans tez çalışmasını, 15. Yy. Divan Edebiyatı ilk şairlerinden Ahmedî tarafından kaleme alınmış 06 Mil Yz A 2630/4 ve 06 Mil Yz A 8765 nolu yazmaların incelenmesi, tıpkıbasım ve çeviri yazımlarının yapılması oluşturmaktadır. “Manzûm Hikâyeler” başlığını taşıyan her iki eser harekeli nesih hat ile yazılmış olup mesnevi nazım şekliyle kaleme alınmıştır. Eserde “hikâye” terimi geçmesi sebebiyle tezin başlığında “hikâye” ifadesi kullanılmıştır. Ahmedî’ye ait manzum hikâyeleri içeren iki eser birleştirilerek tek eser şeklinde bu tezimde incelemekteyim. Birinci eserde 9 hikâye, ikinci eserde 3 hikâye anlatılmaktadır. Eserdeki hikâyelerin konusu kısaca aşağıda sıralanmıştır: Puta tapan iki kardeşin hikâyesi İftira ile recm edilen bir kadının hikâyesi İmam-ı Azam’ın babasının haramdan sakınmasıyla ilgili bir hikâye İbrahim Edhem’in haram hassasiyetini anlatan bir hikâye Behlül adında bir kefen soyucunun tevbesini anlatan bir hikâye Hasta bir padişah ve ona derman olması istenen bir çocuğun hikâyesi Hz. Musa ile Tur’a giderken karşılaştığı çıplak bir adamın hikâyesi Hz.Fatıma ile cennetlik bir kadının hikâyesi Hz.Musa’nın bir hikâyesi Rızıkla ilgili bir hikâye Tama’ etmenin kötülüğüyle ilgili bir hikâye Hz. İsa ile bir kadının hikâyesi Anahtar Kelimeler: Ahmedi, Eski Anadolu Türkçesi, Manzum Hikaye, Divan Edebiyatı KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 28 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA SOSYAL BİR PROBLEM OLARAK GENÇLER ARASINDA NARKOTİK MADDE KULLANIMI (VAN İLİ ÖRNEĞİ) Adil YILMAYAN Bakü Devlet Üniversitesi, adilyilmayan@gmail.com ÖZET Uyuşturucu maddelerin kullanımının başlangıcı çok eski olup insanlık tarihiyle beraber başlamıştır. Halkların sosyal yapıları, kültürleri ile narkotik/madde kullanımı arasında bir bağ vardır. Muhtelif toplumlarda değişik keyif verici ve uyuşturucu maddelerle ilgili olarak alt kültürler oluşmuştur. Bütün dünyada, bilhassa gelişmiş ülkelerde narkotik/madde kullanım ve bağımlılığı mühim bir halk sağlığı problemi olma noktasına gelmiştir. ABD’de her 10 kişiden 1’i herhangi bir narkotik/madde kullanmaktadır (23 milyon kişi). Sadece Türkiye değil, dünya, uzun zamandan beri büyük bir felaketle yüz yüzedir, bu da narkotik madde kullanımı tehlikesidir. Narkotik madde itiyadı, bulaşıcı bir hastalık şeklinde tüm dünyayı sarmaktadır. Zorlaşan ve değişen hayat şartları; işsizlik, rekabet vb. şartlar, insanların uyum sağlama rezervlerini zorlamakta ve bir çeşit realiteden kaçmakla birlikte alkol ve narkotik gibi maddelerin abartılı ve ihtiraslı kullanımını yani psikolojik ve fiziki bağımlılığı gündeme getirmektedir. Bireyler problemlerle mücadele ederek başa çıkma yolunu denemek yerine onları erteleme, onlardan geçici olarak kaçmayı yeğlemektedir. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de narkotik madde kullanım sorunu bir gençlik problemi olarak tanımlanmaktadır. Bundandır ki, ergenlik çağı narkotik madde kullanımı için risk taşıyan bir çağdır. Bu çağdaki kişi, çevresel faktörler, içinde bulunulan ortam, aile ve arkadaş özellikleri ile gencin vakit geçirdiği sosyal mekânlar narkotik madde kullanımını belirleyebilecek faktörler arasında yer almaktadır. Narkotik madde kullanım problemi, kişide sadece fizyolojik problemler oluşturmamakta, aynı zamanda ciddi sosyal ve psikolojik problemlere de sebep olmaktadır. Neticede ortaya çıkan problemler sadece kişiye yansımamakta, yakın çevresinden başlayıp tüm topluma, çeşitli ekonomik ve adli problemler şeklinde birçok yansımaları olmaktadır. Bu durum da toplumun temel taşı olan aileyi yıpratmakta ve toplumda güvensiz ve bağımlı kişiler ortaya çıkartmaktadır. Bu çalışmanın amacı bir sağlık problemi olmanın yanı sıra önemli bir sosyal problem olan narkotik maddelerin Van ilindeki gençler arasında kullanım düzeyini ortaya koymaktır. Çalışma evreni bütün Van ilidir. Örneklemi ise Van ili Merkez ilçelerinde bulunan 25 lisede eğitim gören 10 ve 12. sınıflardır. Çalışma kesitsel araştırma metodu ile yapılmıştır. Çalışmada; Yaşam boyu tüm lise öğrencilerinde en az bir kere madde kullanımına göre madde kullanım oran ve dağılımları Lise öğrencilerinde madde kullanım oranlarının sınıflara göre dağılımı Madde kullanan lise öğrencilerinde belirlenen sosyal problem davranışların oran ve dağılımları ele alınmış ve yorumlanmıştır. Çalışmanın sonunda ailelere, öğretmenlere, gençlere ve konu ile ilgili kurum ve kuruluşlara çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Narkotik Madde Kullanımı, Gençler, Van İli KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 29 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA YENİ MEDYADA REKLAM STRATEJİLERİ Dr. Gökhan BAK Milli Savunma Bakanlığı, gokhanbak2010@hotmail.com Dr. Osman Vedüd EŞİDİR Sağlık Bilimleri Üniversitesi, oesidir@yahoo.com ÖZET Geleneksel medyadan daha çok kullanılan yeni medya, günümüzde her kesim için önemli bir iletişim aracı olmuştur. Öyle ki, yeni medyanın her ortamı etkilemesiyle birlikte; alışkanlıklar, sosyalleşme ortamları değişiklikler göstermiş, geleneksel medyada vakit geçirenler yeni medya ortamına doğru kayma eğilimi göstermiştir. Geleneksel medya olarak bilinen gazete, dergi, kitap, radyo gibi ortamların yerini alan internet ağları, kullanıcı sayısını günden güne artırdığından reklam için de rekabeti artırmıştır. Sosyal medyayı kullananlar, reklam ortamında rekabet edebilmek adına stratejilerini daha da iyi yapmak durumunda kalmıştır. Bu çalışmada 2016 ve 2017 yıllarında Youtube üzerinde en çok izlenen on reklam üzerinde durulmuş, reklam stratejileri incelenmeye çalışılmıştır. Sosyal medya üzerinde gösterilen reklam videolarının günden güne daha uzun süreli olacağı, cep telefonu, mobil oyunlar gibi reklamların daha da önemini sürdüreceği, reklamların masumane özelliklerinden ziyade daha da motivasyon ve çeşitlilik arz eden biçimlerde yapılacağı sinyallerini verdiği görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Geleneksel Medya, Sosyal Medya, Reklam, Reklam Stratejileri KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 30 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TÜRKİYE SPOR TARİHİNDE YAŞANAN EN ŞİDDETLİ OLAYIN CUMHURİYET GAZETESİ’NDEYANSIMALARI Dr. Osman Vedüd EŞİDİR Sağlık Bilimleri Üniversitesi, oesidir@yahoo.com Dr. Gökhan BAK Milli Savunma Bakanlığı, gokhanbak2010@hotmail.com ÖZET Bu çalışmanın amacı, Türkiye spor tarihinde yaşanan en şiddetli olay olan, 17 Eylül 1967 tarihinde 2. Lig’de oynananKayserispor-Sivasspor maçının Türkiye’de dönemin en yaygın gazetelerinden biri olan Cumhuriyet gazetesinde nasıl sunulduğunu ortaya çıkarmaktır. 40 kişinin ölümü, 300’den fazla kişinin yaralanması ile sonuçlanan olaylarda yıllarca iki şehir arasında süren düşmanlıkların yaşandığı bilinmektedir. Bu çalışmada; 1967 yılında yayınlananCumhuriyet gazetesinde, 18 Eylül-02 Ekim 1967 tarihleri arasındaki 15 günlük süreç incelenmiştir. Bu süreç içerisinde bu üzücü olayın hangi ölçüde haber değeri taşıyarak yansıtıldığı içerik analizi yöntemiyle ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda geçmişe dönük haberlerin manşetlerde yer alıp almadığı ve nasıl bir yayın politikasıyla gazete tarafından haber değeri olarak görülüp görülmediği açıklanmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Spor, Spor Basını, Sporda Şiddet KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 31 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA GEÇİCİ EĞİTİM MERKEZLERİNDE (GEM) GÖREV YAPAN SINIF ÖĞRETMENLERİNİN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR Doç. Dr. Ahmet KAYA Harran Üniversitesi, akaya574@hotmail.com Öğr. Gör. Ahat TEZCAN Harran Üniversitesi, ahattezcan@harran.edu.tr Arş. Gör. Dr. Ragıp TERZİ Harran Üniversitesi, terziragip@gmail.com Dr. Ahmet GÖÇEN MEB Şanlıurfa İl MEM-Öğretmen, ahmetgocen35@gmail.com ÖZET Bu araştırmanın amacı; GEM'lerde çalışan Sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişim ihtiyaçlarına, eğitim-öğretim süreçlerinde karşılaştıkları zorluklara, çalışma koşullarına ve bu bağlamda GEM’lerdeki eğitim-öğretim süreçlerinde karşılaşılan zorluklara ilişkin görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları, Şanlıurfa il ve ilçe merkezlerindeki GEM’lerde görev yapan 43 Sınıf öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırma verileri odak grup görüşmeleri yoluyla toplanmış ve içerik analizi ile çözümlenecektir. Odak grup görüşmelerinde katılımcılara mesleki gelişimlerinin desteklenmesi, eğitim-öğretim süreçlerinde Suriyeli öğretmenlerle iş birliği, özlük hakları ve bunlardan memnuniyet düzeyleri, müfredatın ve ders materyallerinin uygunluğu, Suriyeli öğrencilerin sosyalleşme süreci, Suriyeli öğrencilerin aileleriyle iş birliği konularında sorular yöneltilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yapılacak ve sorulara verilen yanıtlar temalar halinde açıklanacaktır. Anahtar Kelimeler: Geçici Eğitim Merkezi (GEM), Sınıf Öğretmeni, Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi (YDTÖ) KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 32 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA GEÇİCİ EĞİTİM MERKEZLERİNDE (GEM) GÖREV YAPAN TÜRKÇE ÖĞRETMENLERİNİN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR Doç. Dr. Ahmet KAYA Harran Üniversitesi, akaya574@hotmail.com Öğr. Gör. Ahat TEZCAN Harran Üniversitesi, ahattezcan@harran.edu.tr Arş. Gör. Dr. Ragıp TERZİ Harran Üniversitesi, terziragip@gmail.com Dr. Ahmet GÖÇEN MEB Şanlıurfa İl MEM-Öğretmen, ahmetgocen35@gmail.com ÖZET Bu araştırmanın amacı; GEM'lerde çalışan Türkçe öğretmenlerinin mesleki gelişim ihtiyaçlarına, eğitim-öğretim süreçlerinde karşılaştıkları zorluklara, çalışma koşullarına ve bu bağlamdaGEM’lerdeki eğitim-öğretim süreçlerinde karşılaşılan zorluklara ilişkin görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları, Şanlıurfa il ve ilçe merkezlerindeki GEM’lerde görev yapan 8Türkçe öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırma verileri odak grup görüşmeleri yoluyla toplanmış ve içerik analizi ile çözümlenecektir. Odak grup görüşmelerinde katılımcılara mesleki gelişimlerinin desteklenmesi, eğitim-öğretim süreçlerinde Suriyeli öğretmenlerle iş birliği, özlük hakları ve bunlardan memnuniyet düzeyleri, müfredatın ve ders materyallerinin uygunluğu, Suriyeli öğrencilerin sosyalleşme süreci, Suriyeli öğrencilerin aileleriyle iş birliği konularında sorular yöneltilmiştir.Elde edilen veriler içerik analizi yapılacak ve sorulara verilen yanıtlar temalar halinde açıklanacaktır. Anahtar Sözcükler: Geçici Eğitim Merkezi (GEM), Türkçe Öğretmeni, Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi (YDTÖ) KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 33 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA İSABEL FRY VE TÜRK ÇAĞDAŞLAŞMASINDAKİ YERİ Dr. Öğr. Üyesi Fahri ÖZTEKE Batman Üniversitesi, fozteke26@gmail.com ÖZET Yaşantısının büyük kısmını çocuk eğitimine adamış olan İngiliz Pedagog İsabel Fry(18691958), II. Meşrutiyet’in ilanından kısa bir süre sonra İstanbul’a gelmiştir. İsabel Fry, Osmanlı Devlet adamlarının daveti üzerine Türkiye’de bulunmuştur. İngiliz eğitim sisteminin reform sürecini çok iyi bilen bir uzman olarak İsabel Fry, Osmanlı maarif sistemi ve kurumları üzerine incelemeler yapmıştır. Ülkemizde eğitimin birikmiş meselelerine yakından tanıklık ettikten sonra bu konu hakkında detaylı bir rapor hazırlamıştır. İngiliz uzmana göre Osmanlılarda kız çocuklarının eğitim düzeyleri, olanakları ve öğretmenlerin donanımları Avrupa’dakilerle kıyaslanmayacak kadar geri durumdaydı. Okulların müfredatlarını da oldukça yetersiz bulan İsabel Fry, Osmanlılarda yabancı dil eğitimine çok geç başlanıldığına dikkat çekmiştir. Osmanlı maarif sisteminde köklü bir değişime ihtiyaç duyulduğunu tespit eden İsabel Fry, Avrupa’dan getirilecek tecrübeli öğretmenlerin Türkiye’de en az beş yıl kalması gerektiğini öne sürmüştür. Ülkemize Avrupa’dan gelen ilk kadın eğitimcilerden birisi olan İsabel Fry’ın Maarif Nezareti’ne sunduğu rapordan sonra kız okullarında kısmi bir iyileşme yaşanmıştır. Fakat dönemin ağır koşulları İsabel Fry’ın raporundaki tespitlerin hayata geçirilmesine mani olmuştur. İşlerinin yoğunluğundan dolayı Türkiye’de ancak bir yıl ikamet edebilen İsabel Fry’ın eğitim hakkındaki görüşleri İttihat ve Terakki üzerinde bir hayli etki bırakmıştır. İsabel Fry, 31 Mart Vak’asından sonra Halide Edip’i Londra’ya davet etmiştir. Halide Edip İngiltere’de yakından tanıma fırsatı bulduğu İsabel Fry’ın özelikle kız çocuklarının eğitimi ile ilgili düşüncelerinin tesirinde kalmıştır. Halide Edip’in zihninde zamanla yerleşen kadın imgesine tesir eden bilim insanlarından birisi de İsabel Fry Oldu. Halide Edip’in zihin dünyasında bıraktığı etkiler açısından İsabel Fry dolaylı olarak Türkiye’de kadın haklarının gelişmesine de katkı sağlamıştır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Maarif Sistemi, Kız Çocuklarının Eğitimi, Halide Edip KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 34 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE AÇILMIŞ HALKEVLERİNİN SOSYOKÜLTÜREL YAPIYA ETKİLERİ Dr. Öğr. Üyesi Fahri ÖZTEKE Batman Üniversitesi, fozteke26@gmail.com ÖZET Tek parti döneminde ulusal ve çağdaş bir eğitim öğretim sistemi meydana getirme ülküsüyle açılmış devrim kurumlarının başında Halkevleri gelmiştir. Halkevleri sıradan bir eğitim öğretim kurumu olmanın ötesinde toplumsal yapıya doğrudan tesir etmiş kültür merkezleri olarak da dikkat çekmiştir. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde 1934 yılından başlayarak 1949 yılına kadar 152 Halkevi ve Halkodası açılmıştır. Bu kurumlar Cumhuriyet kadrolarının yeni kimlik inşasında bölge insanına karşı sergilediği hümanist karakterli endoktrinasyonel uygulamaların mühim bir göstergesidir. Güneydoğu Anadolu bölgesinin çok parçalı etnik yapısından dolayı Halkevleri ve Halkodalarında Türkçe konuşma, okuma ve yazma kurslarına ayrıca önem verilmiştir. Bu kurslar sayesinde 1950’li yılların başında bölge insanının yarıdan fazlası okuryazar hale gelmiştir. Halkevleri aracılığıyla bölge kadınları kamusal yaşamda görünür olmaya başladığı gibi çağdaş ve çekirdek aile yapısı hakkında da daha fazla bilgi edinmişlerdir. Aşiretlerden dolayı yüz yıllardır feodal yapının egemen olduğu Güneydoğu Anadolu bölgesinde, Halkevlerinin sosyal etkinlikleri özgür yurttaş tanımına uygun bireylerin sayısının artmasını sağlamıştır. Halkevleri ve Halkodalarının bando kulüpleri yöre halkını çağdaş müzikle tanıştırmıştır. Halkevlerinin Güzel Sanatlar Şubeleri bölgede sosyal dokunun evrilmesine önemli ölçüde katkıda bulunmuştur. Radyo gibi teknolojik araçlar o günün koşullarında ancak Halkevleri vasıtasıyla Güneydoğu Anadolu bölgesinde bilinmeye başlanmıştır. Halkevleri ve Halkodaları şehirlerden kırsala kadar bölgede ulusal bayramların kutlanmasına öncülük etmiştir. Demokrat Parti iktidarının ilk zamanlarına kadar bölgede çalışmalarını sürdüren Halkevleri, birçok fakir çocuğa sahip çıkarak onların topluma kazandırılmasını sağlamıştır. Halkevleri bünyesinde açılmış poliklinikler Cumhuriyet hükümetlerinin başka bir şekilde de bölgeye sağlık hizmetleri ulaştırmasına yardım etmiştir. Cumhuriyet Halk Partisine bağlı olarak etkinliklerde bulunmuş Halkevleri çeşitli alanlarda sundukları hizmetlerle Güneydoğu Anadolu bölgesinde sosyal devrimlerin hayata geçirilmesini kolaylaştırmıştır. Anahtar Kelimeler: Güzel Sanatlar Şubesi, Ulusal Bayramlar, Okuma Yazma Kursları KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 35 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA BEHÇET NECATİGİL’İN DÖNME DOLAP ŞİİRİNİ YORUMSAYICI (HERMENEUTİC) AÇIDAN BİR OKUMA DENEMESİ Dr. Öğr. Üyesi Yusuf AYDOĞDU Bingöl Üniversitesi, aydogduy0@gmail.com Dr. Öğr. Üyesi Adem GÜRBÜZ Bingöl Üniversitesi, ademgurbuz@bingol.edu.tr ÖZET Modern Türk şiirinin hiçbir akıma veya kuşağına dâhil olmayan bağımsız kutbu Behçet Necatigil (1916-1979), Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin önemli şahsiyetlerinden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Şiir anlayışını ve tekniğini sürekli geliştirerek yoluna devam eden Necatigil’in şiiri iki büyük kaynaktan Doğu ve Batı kültüründen beslenmiş, şair bu iki kültürü birleştirerek, şiirlerini geniş bir yelpazeyle okura sunmayı amaçlamıştır. “Halk kültüründen gelen unsurları, batı şiiri ile birleştirmiş olan Necatigil, son şiirlerinde Divan şiirinin özelliklerinden de yararlanarak çok kapalı bir şiire ulaşmıştır” (Enginün, 2005, 91). Bu anlamda şair, geleneksel halk edebiyatından tekke edebiyatına, divan edebiyatından Batı kültür ve edebiyatına değin çok geniş bir sahadan beslenerek şiirinin kapılarını evrensel olan her şeye açık tutmaya çabalamıştır. Şiire 1930’lı yıllarda başlayan şairin ilk eseri Kapalı Çarşı (1945) da dâhil olmak üzere Çevre (1951), Evler (1953), Eski Toprak (1956), Arada (1958) adlı eserlerinde daha çok anlatma ve hikâye etme unsurunu ön plana çıkaran Necatigil’inDar Çağ ile birlikte şiirinde köklü bir değişikliğin olduğunu söyleyebiliriz. Şiirde anlatı/hikâye unsurunu aza indirgeyen, soyutlamayı ve sembolleştirmeyi sıkça kullanmaya başlayan şair, böylece okurun belli çağrışımlardan yola çıkarak, şiirin arka planını görecek şiirsel birikime sahip olarak metne yaklaşmasını ister. Yani şaire göre şiir; kendini bir çırpıda ele vermemeli, açık olmamalıdır. Şiirde ilmekleri teker teker çözecek olan okurdur. Okur da şiirin anlamsal katmanlarına inebilmeli, şiirin arka planını çözmeye çalışmalıdır. Bu yüzden Dar Çağ adlı eseri ile birlikte Necatigil’in şiir anlayışında bu düşüncenin etkileri görülmeye başlanır. Osman Gündüz’ün deyimiyle, Dar Çağ, Necatigilin şiirinde “bir sıçrama tahtası, bir geçiş dönemi eseridir”. Şairin şiir anlayışındaki bu değişim 1960’lı yılların başında gerçekleşir. İlk şiirlerindeki açık üslubun yerini kapalı, manası güç anlaşılır şiirler almaya başlar. “Dönme Dolap” şairin tam da yukarıdaki belirttiğimiz anlamda oluşturduğu bir şiirdir. Dönme dolap bir nesnedir, bir eğlence aracıdır. Bu nesne sembolleşip, bir hayat hikâyesinin özetini ve bu özetin içindeki yalnız kalan özneyi karşılamaktadır. Bu çalışma; Behçet Necatigil’in şiirinde yaşadığı değişimden yola çıkarak “Dönme Dolap” adlı şiirine yorumsayıcı bir bakışla yaklaşma çabasıdır. Anahtar Kelimeler: Hermeneutic, Yorumsayıcı Yaklaşım, Modern Türk Şiiri, Behçet Necatigil, Dönme Dolap KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 36 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA HALİT ZİYA UŞAKLIGİL’İN ÖYKÜLERİNDE KADIN KİMLİĞİNE DAİR BAZI DİKKATLER Dr. Öğr. Üyesi Yusuf AYDOĞDU Bingöl Üniversitesi, aydogduy0@gmail.com Dr. Öğr. Üyesi Adem GÜRBÜZ Bingöl Üniversitesi, ademgurbuz@bingol.edu.tr ÖZET Servet-i Fünun edebiyatının nesir alanındaki en önemli yazarı olan Halit Ziya, Türk edebiyatının da Batılı manada ilk büyük roman ve hikâye yazarı olarak kabul edilir. Hatta birçok edebiyat tarihçisine göre; “gerçek Türk romanını başlatan” kişidir. Türk edebiyatına roman, öykü, mensur şiir, hatıra, tiyatro, eleştiri gibi birçok türde katkıda bulunmuş olan Halit Ziya, daha çok romancı kimliğiyle ön plana çıkar. Bu nedenle yazarın roman türündeki eserlerinin diğer türdeki eserlerini gölgede bıraktığını söylemek mümkündür. Yazarın özellikle öykü türünde en az romanları kadar üretken ve başarılı olduğunu ancak bu eserlerle ilgili çalışmaların romanlarına nazaran daha az ele alındığı ve incelendiği görülmektedir. Yazarın ilk öyküleri, İzmir’de çıkan ve yazarın da yönetiminde olduğu Hizmet Gazetesinde yayımlanır. Daha sonra dönemin edebi dergileri Sabah, İkdâm, Mektep, Servet-i Fünun dergilerinde de öyküleri yayımlanan yazarın yaklaşık yüz doksan öykü kaleme aldığı ve bunları on beş kitapta topladığı görülmektedir. Bu öykülerin bazıları roman kadar hacimliyken, bazıları da günümüz öykücülük anlayışına uygun, kısa hacimli ürünlerdir. Halit Ziya, öykülerinde kadınlara ve çocuklara fazlasıyla eğilir. Kadın kimliğini ön plana çıkarmaya yönelik bir tavır, yazarın dünyaya bakışı ve Batılı bir yaşayış tarzına dönük eğilimi ile doğrudan ilişkilidir. Çocuklara duyarlığı ise, küçük yaşta kaybettiği Sadun ve Güzin adlı çocuklarına duyduğu acıma duygusundan beslenir. Halit Ziya’nın kadın kimliğini ön plana çıkardığı öyküleri genellikle aile çevresinde oluşturulmuş, karı-koca sorunları, haksızlığa uğramış mağdur kadınlar ve onların ruh halleri, ihanet uğramış kadınlar, kadının kendini çirkin bulması, evin bütün sorumluluğunu taşımak zorunda kalan kadınlar, karşılıksız aşk, kavuşamama gibi temel sorunlar işlenmektedir. Bu çalışma, Halit Ziya’nın öykülerindeki kadın kimliğine ve onun toplumda yaşadığı sorunlara odaklanan eser merkezli bir çalışmadır. Anahtar Kelimeler: Türk Edebiyatı, Öykü, Halit Ziya Uşaklıgil, Kadın KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 37 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇEVRE EĞİTİMİNDE MATERYALLERİN ÖNEMİ Ayşe SONEKİNCİ Adıyaman Üniversitesi, ayse.sonekinci@gmail.com Doç. Dr. Abuzer AKGÜN Adıyaman Üniversitesi, aakgun@adiyaman.edu.tr ÖZET Materyal; yazılı, sözlü, görüntülü, kaydedilmiş her türlü belge, gereç anlamına gelmektedir. Diğer bir deyişle herhangi bir işin meydana gelmesi için gerekli olan şeylerin tümüdür. Eğitimde kullanılan materyallerimiz modeller, numuneler, geziler, sergiler, afiş, broşür, filmler ve seminer gibi etkinliklerdir. Bu kapsamda Çevre Bilimi dersi kapsamında Adıyaman Üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği 3. Sınıf öğretmen adaylarına Kamu spotları, videolar, animasyonlar izletilmiş, bu konuyla ilgili kuruluşların afiş ve broşürleri inceletilmiş, bu kurumlarla ortaklaşa seminer düzenlenmiştir. Böylelikle Çevre konusunun ne kadar önemli olduğunu ve hem devlet kurumlarının hem de STK, dernek gibi kuruluşların bu konuyu ne kadar önemsediklerini fark etmeleri sağlanmıştır. Günlük hayatta yapılan faaliyetlerinin neden ve ne şekilde yapıldığı, kuruluşların özellikle okullarda bu bilinci oluşturmak için verdikleri eğitimler ve etkinlikler tartışılmıştır. Ders kapsamında sınıfta gruplar belirlenerek materyal tasarlamaları istenmiştir. Öğretmen adayları materyal tasarlama sürecinde hem araştırma yapmaya yöneltilmiş hem de çevreyle ilgili konuları derinlemesine araştırma fırsatı bulmuşlardır. Yapılan bu faaliyetler sonucunda öğretmen adayları ile yapılan görüşme sonuçlarının nitel analizleri sonuçlarının olumlu olduğu görülmüştür. Öğretim sürecinin çeşitlenmesinin, öğretimin daha kalıcı ve anlamlı olmasını sağladığınıbu sonuçlar ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler: Çevre Eğitimi, Materyal, Çevre Bilinci KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 38 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA SÜREÇ ODAKLI REHBERLİ SORGULAYICI ÖĞRENME ORTAMINA DAHİL EDİLEN BİLİMİN DOĞASI YÖNTEMİNE İLİŞKİN ÖĞRENCİ GÖRÜŞLERİ Öğretmen Hatice GÜLMEZ GÜNGÖRMEZ Milli Eğitim Bakanlığı, hatice-g@windowslive.com Doç. Dr. Abuzer AKGÜN Adıyaman Üniversitesi, aakgun@adiyaman.edu.tr ÖZET Bu araştırmanın amacı, 7. Sınıf öğrencilerinin süreç odaklı rehberli sorgulayıcı öğrenme ortamına dahil edilen bilimin doğası yöntemi hakkındaki görüşlerinin ortaya çıkarılmasıdır. Çalışmanın örneklemini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Adıyaman iline bağlı bir ortaokulda öğrenim görmekte olan 30 öğrenci oluşturmaktadır. Uygulama süresince “Kuvvet ve Enerji” ünitesindeki konular süreç odaklı rehberli sorgulayıcı öğrenme ortamına dahil edilen bilimin doğası yöntemi ile yürütülmüştür. Araştırmanın veri toplama araçlarını her uygulama aşamasından sonra öğrenciler tarafından doldurulan günlükler ve öğrencilerin kullanılan öğrenme ortamına yönelik görüşlerini belirlemek amacıyla hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu oluşturmaktadır. Kullanılan bu nitel verilerin çözümlenmesinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. İçerik analizi, bir araştırmayı oluşturan metnin ya da söylevin içeriğini oluşturacak kelime/kelime gruplarıyla düzenli olacak şekilde özetlenmesi, kategorilere ayrılması ve önceden belirlenen kurallara göre kodların meydana getirilmesi tekniği olarak ifade edilebilmektedir (Büyüköztürk, Kılıç Çakmak, Akgün, Karadeniz ve Demirel, 2008).. Yukarıda verilen bilgilere göre içerik analizi dört aşamada gerçekleşmektedir (Yıldırım ve Şimşek 2015); Verilerin kodlanması, Temaların bulunması, Kodların ve temaların düzenlenmesi, Bulguların tanımlanması ve yorumlanması, Araştırmanın uygulama aşaması tamamlandıktan sonra öğrenci günlükleri ve görüşme formu ayrı ayrı incelenerek kodlar oluşturulmuştur. Elde edilen bu kodlar kategorize edilerek tema ve alt temalar oluşturulmuştur. Araştırmada içerik analizinde güvenirliğin saptanması amacıyla Uyuşum yüzdesi (Agreement percentage) “Güvenirlik=Görüş birliği/(Görüş birliği+Görüş ayrılığı)×100 formülü ile hesaplanmıştır (Miles ve Huberman 1994). İki tane Fen Bilimleri öğretmeninden gelen dönütler neticesinde kodlamanın güvenirliği .86 olarak hesaplanmıştır. Görüşme formu ve günlükleri dolduran öğrenciler yapılan öğrenciler araştırma etiğine uygun bir şekilde Ö1,Ö2, Ö3……Ö30 şeklinde kodlanıp isimlendirilmişlerdir. Anahtar Kavramlar: Fen Eğitimi, Öğrenci Görüşleri, Sorgulayıcı Öğrenme Ortamı KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 39 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA SÜREÇ ODAKLI REHBERLİ SORGULAYICI ÖĞRENME ORTAMINA DAHİL EDİLEN BİLİMİN DOĞASI YÖNTEMİ’NİN 7. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN AKADEMİK BAŞARILARINA ETKİSİ Doç. Dr. Abuzer AKGÜN Adıyaman Üniversitesi, aakgun@adiyaman.edu.tr Öğretmen Hatice GÜLMEZ GÜNGÖRMEZ Milli Eğitim Bakanlığı, hatice-g@windowslive.com ÖZET Bu çalışmanın amacı, süreç odaklı rehberli sorgulayıcı öğrenme ortamına dahil edilen bilimin doğası yönteminin 7.sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına etkisini belirlemektir. Bu çalışmanın katılımcılarını 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Adıyaman ilinde bir devlet ortaokulda öğrenim görmekte olan 30’u deney, 30’ kontrol grubu olmak üzere 60 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmanın veri toplama aracı “Kuvvet ve Enerji Ünitesi Akademik Başarı Testi” dir. Çalışmada ön test son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Akademik başarı testinin analizi yapılırken, deney ve kontrol gruplarının karşılaştırılmasında bağımsız örneklemler t testi, deney ve kontrol gruplarından her birinin kendi içerisinde ön test ve son test sonuçlarının karşılaştırılmasında ise bağımlı örneklemler t testi kullanılmıştır. Bu analizlerin yanı sıra akademik başarı testi deney ve kontrol grubunun son test puan ortalamaları arasında yapılan bağımsız örneklemler t testi sonucunda anlamlı bir fark bulunmuştur. Bu anlamlı farklılığın etki büyüklüğünü belirlemek amacıyla Cohen d değeri hesaplanmıştır. Elde edilen Cohen d değeri yorumlanırken Cohen (1988)’ in önerileri göz önünde bulundurulmuştur. Bu önerilere göre, d değeri 0.2’ den küçük olursa etki büyüklüğü zayıf, 0.5 olursa orta ve 0.8’ den büyük olursa kuvvetli olarak tanımlanabileceğini ifade etmiştir. Çalışmadan elde edilen verilere göre süreç odaklı rehberli sorgulayıcı öğrenme ortamına dahil edilen bilimin doğası yönteminin öğrencilerin akademik başarıları üzerinde olumlu yönde etkili olduğu söylenebilir. Anahtar Kavramlar: Öğrenci Görüşleri, Sorgulayıcı Öğrenme Ortamı, Bilimin Doğası Yöntemi KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 40 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TANRI'YA BAĞLANMA SÜRECİNDE ANNE-BABAYLA KURULAN BAĞLANMA BİÇİMİNİN ÖNEMİ Araş. Gör. Dr. Meryem Berrin BULUT Ahi Evran Üniversitesi, berrin_teke@yahoo.com Prof. Dr. Murat YILDIZ Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Hizmet, yildizm@cumhuriyet.edu.tr ÖZET Bir bebeğin bakım vereni ile olan ilk bağlanma ilişkilerinin, daha sonraki romantik ilişkilerini, ikili ilişkilerini, Tanrı ile olan ilişkilerini kısacası yakın ilişkilerini etkileyeceğine dair pek çok çalışma sonucu bulunmaktadır. Bu bulgulara dayanarak, bu çalışma ile ana-baba ve Tanrı’ya bağlanma örüntüleri arasındaki ilişkilerin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma İç Anadolu Bölgesi’nde iki farklı şehirdeki devlet üniversitesi ve özel üniversite öğrencileri üzerinde yürütülmüştür. Çalışmaya %68,27’si kadın ve %31,73’ü erkek olmak üzere 398 üniversite öğrencisi gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 20,06 ve yaşa bağlı standart sapma değeri 2,26’dır. Yaş aralığı ise 18-48 olarak saptanmıştır. Veri toplama araçları olarak Ana-Babaya Bağlanma Ölçeği, Çok Boyutlu Tanrı’ya Bağlanma Ölçeği ve demografik bilgiler formu kullanılmıştır. Araştırmanın verileri nicel analiz tekniklerinden ortalama- standart sapma değerleri ve korelasyon analizi yardımıyla yapılmıştır. Veriler SPSS 25 yardımı ile çözümlenmiştir. Çözümleme sonucu elde edilen çalışmanın bulguları, Çok Boyutlu Tanrı’ya Bağlanma ölçeğinde alınan ortalama puanın hem tüm ölçek hem de faktör bazında Ana- Babaya Bağlanma ölçeğinde alınan ortalama puandan daha yüksek olduğunu göstermiştir. Korelasyon analizi sonucunda beklentileri destekler yönde, ana-babaya bağlanma ile Tanrı’ya Bağlanma arasında olumlu ve anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Bulgular ilgili alanyazın temelinde tartışılmış ve bazı önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Bağlanma, Tanrı, Tanrı’ya Bağlanma, Anneye Bağlanma, Babaya Bağlanma KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 41 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA BEŞ FAKTÖR MODELİ'NE GÖRE KİŞİLİĞİN ÇOK BOYUTLU ÖLÇÜLMESİ: TÜRKÇEYE UYARLAMA, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Araş. Gör. Dr. Meryem Berrin BULUT Ahi Evran Üniversitesi, berrin_teke@yahoo.com Prof. Dr. Murat YILDIZ Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Hizmet, yildizm@cumhuriyet.edu.tr ÖZET Kişilik, bir bireyin kim olduğunu belirten, sosyal ortamlardaki davranışlarını şekillendiren ve diğer bireylere karşı davranışlarını etkileyen bir kavram olarak düşünülebilir. Ülkemizde kişiliği ölçmek amacıyla geliştirilen ya da uyarlanan ölçekler bulunmaktadır. Bu çalışma ile Faceted Inventory of theFive-Factor Model’in Türkçeye uyarlanması amaçlanmıştır. Bu kişilik ölçeğinin ülkemizde mevcut durumda kullanılan ölçeklerden farkı Beş Faktör modelde her bir faktörün kendi içinde alt faktörlerden oluşmasıdır. Çalışmaya hem devlet üniversitesi hem de özel üniversitenin farklı fakültelerinde ve yüksekokullarında öğrenim gören öğrenciler dahil edilmiştir. Katılımcıların %72,83’ü kadınlardan oluşmakta olup çalışmaya 1099 üniversite öğrencisi gönüllü olarak katılmıştır. Yaş ortalaması 20,76’dır (ss= 1,97). Çalışmada veri toplama araçları olarak Watson, Nus ve Wu (2017) tarafından geliştirilen Faceted Inventory of theFive-Factor Model ve araştırmacılar tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Orijinal ölçek ileri seviyede İngilizce bilgisine sahip olan 5 uzman tarafından İngilizceden Türkçeye tercüme edilmiştir. Bu tercümeler alan uzmanları ve dil uzmanları tarafından kontrol edildikten sonra ölçeğe son hali verilmiştir. Araştırmada nicel analiz teknikleri kullanılmıştır. Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör analizlerinin yanı sıra ortalama – standart sapma değerleri ve korelasyon analizi uygulanmıştır. Analizler sonucunda bu ölçeğin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak ülkemizde kullanılabileceğine karar verilmiştir. Bulgular ilgili alan yazın temelinde tartışılmış ve bazı önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Beş Faktör, Kişilik, Geçerlik, Güvenirlik, Çok Boyutlu Kişilik KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 42 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA OSMANLI DEVLETİ’NDE KADINLARIN TOPRAK İLE İLGİLİ KARŞILAŞTIĞI HUKUKİ SORUNLAR VE DİVAN-I HÜMAYUN’ A BAŞVURULARI Dr. Çiğdem KAVAK ÇEKEN Dicle Üniversitesi, cceken2016@gmail.com ÖZET Osmanlı kadınları tıpkı erkekler gibi haksızlığa maruz kaldıklarında devletin hukuki temsilcilerine başvurmuşlardır. Davalı ve davacı olarak yer aldıkları mahkemede şahsen ya da vekilleri vasıtasıyla sözlü olarak durumlarını ifade etmişlerdir. Bu süreçte kadınlar haklarını öncelikle şer’iyye mahkemelerinde aramışlar, istediklerisonucu alamazlarsa şikayet dilekçeleri yazarak Divan-ı Hümayun’a başvurmuşlardır. Divan-ı Hümayun görüşmeleri sonunda alınan kararların müsveddeleri temize çekilerek belirli defterlere tarih sırasına göre özet olarak kaydedilmiştir. Divan-ı Hümayun Sicilleri adı verilen bu defter serilerinin en önemlilerinden biri de bölgelere göre sınıflandırılmış olan şikayetleri içeren Ahkâm Defterleridir. Bu çalışmadaİstanbul eyaletine ait,19. yüzyılda tutulmuş Ahkâm Defteri içinde yer alan, tarımsal faaliyetlerle ilgilikadınlar tarafından yapılan başvuruları içeren202hüküm kaydı, içerdikleri şikayet konuları açısından değerlendirilerek, kadınların toprak ile ilgili daha çok hangi konularda yaşadıkları sorunlardan dolayı Divan-ı Hümayun’ a başvurdukları tespit edilmeye çalışılmıştır.Kadınların başvuruları üzerine alınan kararları içeren bu kayıtlar konu bakımından sınıflandırıldığında,mirasen intikalde yaşanan sorunlardan dolayı yapılan başvuruların yüksekliği dikkat çekmektedir (“miri toprağın, sazlık ve kamışlığın mirasen intikali” ile ilgili 60, “mülk, bağ, bahçe ve tarlanın mirasen intikali” ile ilgili 27 kayıt mevcuttur). Bu kayıtlar içinde kadınların kendilerine mirasen intikal eden topraklarının, sahibi arz tarafından ziyade vergi almak için başkasına verilmek istenmesi nedeniyle yaptıkları başvurulara sık rastlanmaktadır. Yine kendilerine ait olan timar, mülk çiftlik, tarla ve arazilere, mera, yaylak, kışlak, otlak, çayır,bağ, bahçe ve bostana,hissedarların,akrabaların veya bölge sakinlerinden bir kimsenin haksız müdahalesinin engellenmesi amacıyla yapılan başvurular,tüm kayıtlarda olduğu gibi kadınların başvuru gerekçeleri içinde de yüksek orandadır. Bazı anlaşmazlıklara istinaden birden fazla kayıt tutulduğu da görülmektedir. Mirasen intikal ve müdahale ile ilgili bazı örnek kayıtlar, kadınların Divan-ı Hümayun’a başvurmalarına neden olan anlaşmazlıkları ve bu başvurulara istinaden geliştirilen çözümü gösteren birincil kaynak olması bakımından ayrıca ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı, Kadın, Ahkâm KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 43 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TÜRKİYE’DE DIŞ BORÇLARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: FOURİER YAKLAŞIMI İLE BİR UYGULAMA Dr. Öğr. Üyesi Mehmet DAĞ Hakkari Üniversitesi, mehmetdag@hakkari.edu.tr Öğr. Gör. Fatma KIZILKAYA Hakkari Üniversitesi, fatmakizilkaya@hakkari.edu.tr ÖZET Dış borçların sürdürülebilirliği 1980’li yıllardan itibaren özellikle gelişmekte olan ülkeler açısından önem kazanmaya başlamıştır. Bu çalışmada Türkiye’de 2004Q1-2017Q4 dönemi üçer aylık Net Dış Borç Stoku/GSYİH (%) verileri kullanılarak ele alınan dönem için dış borçların sürdürülebilirliği araştırılmıştır. Çalışmada Türkiye’de dış borçların sürdürülebilir olup olmadığı Becker, Enders ve Lee (2006) tarafında geliştirilen Fourier Kwiatkowski-Phillips-Schmith-Shin (FKPSS) birim kök testi ile analiz edilmiştir. Becker vd. (2006) kırılmaların zamanının ve yapısının bilinmesine gerek duyulmayan ve doğrusal olmayan bir birim kök testi geliştirmişlerdir. FKPSS birim kök testi sonuçlarına göre elde edilen F testi sonucuna göre temel hipotez reddedilerek doğrusal olmayan trendin varlığı kabul edilmiştir. Elde edilen FKPSS test istatistiği sonuçlarına göre Net Dış Borç Stoku/GSYİH (%) serisinin durağanlığını ifade eden temel hipotez reddedilerek serinin birim köklü olduğu sonucuna karar verilmiştir. Elde edilen bu sonuçlar Türkiye’de ele alınan dönem boyunca dış borçlarının sürdürülemez olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Dış Borç Stoku, Sürdürülebilirlik, Durağanlık Testi, Fourier Yaklaşımı KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 44 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TÜRKİYE’DE VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: DÖNEMSEL BİR ANALİZ Öğr. Gör. Fatma KIZILKAYA Hakkari Üniversitesi, fatmakizilkaya@hakkari.edu.tr Dr. Öğr. Üyesi Mehmet DAĞ Hakkari Üniversitesi, mehmetdag@hakkari.edu.tr ÖZET Devletlerin ekonomik büyümeyi desteklemek amacıyla başvurduğu maliye politikası araçları arasında vergi politikaları da belirleyici rol alabilmektedir. Bu çalışmada 1976-2016 dönemi verileri kullanılarak Türkiye’deuzun dönemde dolaylı ve dolaysız vergilerin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bu bağlamda ilk olarak; serilerin durağanlıkları, ADF birim kök testi ile incelenmiş ve serilerin düzey değerlerinde durağan olmayıp, birinci farkları alındığında durağan hale geldikleri görülmüştür. Seriler arasında eşbütünleşme ilişkisinin varlığı ise Johansen eşbütünleşme testi ile incelenmiştir. Eşbütünleşme testi sonucuna göre seriler arasında eşbütünleşme ilişkisinin var olduğu, yani serilerin uzun dönemde birlikte hareket ettikleri tespit edilmiştir. Elde edilen uzun dönem katsayıları incelendiğinde dolaylı vergiler ve büyüme arasında pozitif, dolaysız vergiler ve büyüme arasında ise negatif bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Dolaylı Vergiler, Dolaysız Vergiler, Büyüme, Eşbütünleşme Testi KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 45 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA DİVAN ŞİİRİNDE KÜÇÜREK ÖYKÜ* FORMLARI VE NEDÎM DİVANI’NDA* KÜÇÜREK ÖYKÜ ÖRNEKLERİ Okt. Şemseddin BAYRAM Erciyes Üniversitesi, semseddin.bayram@erciyes.edu.tr ÖZET 20. Yüzyılın son çeyreğinde dünya edebiyatında geniş yankı uyandıran, edebiyat araştırmacıları ve yazarlar tarafından farklı adlarla anılan “küçürek öykü”; benlik- zaman- çevre çatışmasını dile getirmeye çalışır. Sanatsal metinlerin tabiatı gereği sanatçılar her çağda, kendinden önce açılan pencerelerden haz alarak birikenin üzerine yeni ufuklar sermek hevesiyle yeniden yaratma, farklı pencereler açma uğraşı içine girerler. Bu çaba, ürünlerin farklı suretlerde karşımıza çıkmamıza sebep olsa da aslında duygular, heyecanlar, düşünceler, hayaller hep benzer. Farklı olan sadece sanat denen aynanın göze aksettirdikleridir. Bu akisler, sanat ürünlerinin yaratıldığı çağın edebî anlayışı; sosyal, siyasî ve kültürel yaşamının izleridir. Divan şairi de şiirlerinde kendi çağının edebî anlayışını, şahsî duyuş ve düşünüşünün izlerini çeşitli formlarda yansıtmaya çalışır. Bu formlar yaratılmaya çalışılırken kadim geleneğin etkisiyle “söz tesbihine inci dizmek” şuuruyla yoğun ve tesirli anlamı, ruhta ve kulakta tatlı bir esinti bırakan müzikalitesiyle hassas ve uzun bir uğraş verilir. Bu çalışmada küçürek öykünün şekil özellikleri ve muhtevası hakkında bilgi vermeye; divan edebiyatında küçürek öyküye uygun nazım şekillerini tanıtmaya ve Nedîm Divanı’nda yer alan bu türlerin örneklerini vermeye, bu örneklerin anlatmaya dayalı bir metnin incelenme usûlüyle tahlilini sunmaya çalışacağız. Anahtar Kelimeler: Küçürek Öykü, Divan Edebiyatı, Nedim, Divanı Prof. Dr. Ramazan Korkmaz tarafından edebiyat dünyasına kazandırılan “küçürek öykü” terimi (Korkmaz ve Deveci, 2011:11-17), bahse konu edilen edebî türü tam olarak karşıladığına inandığımız için tercih edilmiştir. “Kısa öykü” türünden daha kısa bir tür olması yönünde düşünülerek “küçük” sıfatına Eski Türkçede mukayese amaçlı kullanılan “daha” anlamını veren “-rAk” ekinin eklenmesiyle (Buran, 2012:25) oluşan “küçürek” teriminin kabullenilmesi ve kullanışının daha basit olması tercih nedenlerimizdendir. * Bu çalışmada “Nedîm Divanı” için Prof. Dr. Abdulbaki Gölpınarlı ve Prof. Dr. Muhsin Macit’in “Nedîm Divanı” adlı çalışmaları mukayeseli olarak kaynak alınmıştır. * KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 46 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA HATAY TURİZMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ İLE FIRSAT VE TEHDİTLERİNE İLİŞKİNTURİZM İŞLETME YÖNETİCİLERİNİN DEĞERLENDİRMELERİ Prof.Dr. Ahmet BÜYÜKŞALVARCI Necmettin Erbakan Üniversitesi, abuyuksalvarci@konya.edu.tr Öğr. Gör. Mehmet EREN Mustafa Kemal Üniversitesi, meren@mku.edu.tr ÖZET Uluslararası turizm talebinin giderek farklılaştığı bilinmektedir. Bu farklılık deniz-güneş-kum olarak bilinen turizm çeşidinden kültür turizmi, eko turizm, gastronomi turizmi, sağlık turizmi, inanç turizmi, spor turizmi gibi turizm çeşitlerine doğru gerçekleşmektedir. Dünyada turizm pastasından önemli ölçüde pay alan ülkeler de bu değişimin farkında olarak, alternatif turizm çeşitlerine daha fazla önem vermeye başlamıştır. Türkiye, gerek coğrafi konumu, gerekse kadim tarihi ve zengin kültürel birikimi ile, birçok ülkeden daha fazla turizm potansiyeline sahip olduğu söylenebilir. Hatay ili ise özellikle tarih öncesi dönemlerden itibaren yerleşim yeri olarak kullanılmaya başlanması, tarih boyunca bir çok medeniyete ev sahipliği yapması, bu medeniyetlerin bırakmış olduğu kültürel zenginlikler, inanç turizmine yönelik bir çok kutsal din tarafından önemli bir merkez sayılması, ikliminden dolayı deniz turizminin ülkemizde en uzun yapılabilecek destinasyonlarından biri olması, mutfağının haklı olarak bir üne sahip olması ve geçtiğimiz yıl bu ününün UNESCO tarafından tescillenmesi gibi bir çok etkenden dolayı, son dönemlerdeki alternatif turizm taleplerine en iyi şekilde cevap verebilecek potansiyeli barındırmaktadır. Çalışma ile, Hatay ilinin mevcut turizm potansiyeline etki eden faktörler araştırılmış, bu amaçla SWOT analizi yapılarak ilin turizm güçlü-zayıf yanları ile fırsat-tehditler değerlendirilmiş, hazırlanan ölçek Hatay ilinde faaliyet gösteren turizm işletmelerindeki alt, orta ve üst düzey yöneticilere uygulanmıştır. Toplam 179 adet veri elde edilmiş, eksik olan 14 verinin çıkartılması ile 165 adet veri değerlendirmeye alınmıştır. Elde edilen veriler analiz edilmiş ve ilin turizm açısından en güçlü yönü Hatay’ın tarihi ve kültürel bir geçmişe sahip olması, en zayıf yönü plajlarının yeteri kadar temiz olmaması, en önemli fırsat Hatay’ın UNESCO tarafından gastronomi şehri ilan edilmesi ve en büyük tehdit unsuru ise Hatay’a sınırı olan Suriye’de devam eden iç savaş olarak tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Hatay, Turizm, SWOT KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 47 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA MARGUERITE DURAS’NIN TARQUINIA’NIN KÜÇÜK ATLARI’NDA İNSANIN ANLAM ARAYIŞI ÜZERİNE BİR ÇÖZÜMLEME Doç. Dr. Ümran TÜRKYILMAZ Gazi Üniversitesi, uturkyilmaz@gazi.edu.tr ÖZET Çağdaş Fransız yazınına yeni bir bakış açısı kazandıran yirminci yüzyılın önde gelen isimlerinden MargueriteDuras’nınTarquinia’nın Küçük Atları adlı romanı, İkinci Dünya Savaşı’nın yol açtığı kötümser bir dünya görüşü doğrultusunda kaygı, korku, bıkkınlık, tekdüzelik,yalnızlık veyabancılaşma altında ezilen, her şeyini kaybeden ve tüm değerleri yok edilen çağımız insanının acınası durumunun bir dışavurumudur. Duras, olanaksız aşkların, çözümsüz ilişkilerin, çelişki ve çatışmaların odağında Güney İtalya’daki bir kıyı kasabasında tam bir uyuşukluk ve can sıkıntısı içinde tatillerini geçiren iki çiftin öyküsünü öznel bir bakış aracılığıyla aktarır. Boğucu bir sıcakta ne tutkuları dışa vuramama ne de savaştan kalan bir mayının patlaması sonucu havaya uçan bir gencin trajik ölümü, roman kişilerinin uyuşukluğunu ve tatil arzusunu giderebilir. Tarquinia’nın Küçük Atları’nın odağında parçalanmış yaşamların ince ipliklerinden sağlam bir anlam örgüsü dokumayı isteyen roman kişilerinin, varoluşlarına anlam kazandırma arayışları açımlanır. Yaşamda istenen tüm hedefler uçup gitse bile yaşamı sürdürmek, sorumluluğu almak ve çekilen acılardan bir anlam yakalayabilmek son derece önemlidir. Kendi gerçeklerinden geçici olarak da olsa uzaklaşmayı arzulayan kişilerin, yaşam ereğini, özgürlük içinde kendi tavrını belirleme yetisini, öznelerarasılığını ve yaşamı sürdürmeye değer bulduklarını irdeleyen Duras, içinde bulunduğu çağı bu düşüncelerle dile getirir. Söz konusu kavramlar eksenindeki insanın anlam arayışı, yazınsal olduğu kadar düşünsel bir değere de sahip olur. Çalışmamızda anlamdan yoksun ve hiç bir sağlamlılığa dayanmayan bir dünyada gittikçe derinleşen yabancılaşma, yalnızlık, iç sıkıntısı ve bekleyiş içindeki insanoğlunun, kendi varlığını oluşturmada bir çıkış yolu olarak gördüğü bilinçli seçimleri, özgürlüğü ve anlam arayışı tematik bir yaklaşımla ele alınmaya çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Marguerite Duras, Tarquinia’nın Küçük Atları, Anlam arayışı KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 48 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA MAURICE BLANCHOT’NUN SONSUZ YİNELEME - SONRADAN ADLI YAPITINDA İNSANLIK DURUMU Doç. Dr. Ümran TÜRKYILMAZ Gazi Üniversitesi, uturkyilmaz@gazi.edu.tr ÖZET Roman, anlatı ve deneme türleri arasındaki sınırları ortadan kaldıran, Nietzsche, Heidegger, Rilke, Kafka, Foucault, Derrida ve Sartre ile hem yazınsal hem de politik söylem içerisinde olan Maurice Blanchot, yirminci yüzyıl Fransız yazınının özgün seslerindendir. Çoğunlukla sessiz bir yazı üstadı olarak tanımlanan Blanchot, bir türün kalıplarına sığdırılamayacak olan ve okuru büyüleyen yazma edimini, farklı ve zengin üslûbusayesindegerçekleştirir. Sözcüklerin içinde barındırdığı anlamları sorgulayan Blanchot, Sonsuz Yineleme- Sonradan adlı yapıtında okuru, düşsel belki de fazlasıyla gerçek bir yapbozu çözmeye çağırır. Yazar, değerleri yıkılmış insanoğlununkaçınılmaz yalnızlığını, yabancılaşmasını,bunalımını, kaygısını, özgür olamayışını, yüzyıllardır süregelen göç ve sürgün izlekleri bağlamında ele alır. Blanchot, roman başkişisi AlexandreAkim’in gizem dolu yaşantısında gerçekleşen bir altüst oluşu serimler. Hiçlik içinde oluştan/varlıktan kaçmanın olanaksızlığıyla karşılaşan kişiler aracılığıyla çağımız insanını betimleyen yazar, “öteki”nietkin bir biçimde yansıtır. Blanchot, anlamsızlığın tüm benliğini kapladığı bir evrende derin bir sarsıntıya uğrayanbaşkişinin, geçmişi ve geleceği arasında yabancı bir varlık haline dönüşmesini, seçmeden benimsemek durumunda kaldığı bir dünyada bırakılmışlık içinde yaşamaya yazgılı oluşunu ve yeni yabancılıklara sürüklenişini imler. Yüreğinin hiç bir destek bulamadığı ve bilinmeyen bir görüntüden başka bir şey olmayan bir uzamda, yabancı olmanın ve yabancı olmaktan kurtulmanın kolay olmadığını öğrenen başkişi, her geçen gün kendi ülkesini özlemek için daha da çok neden bulur. Blanchot, başkişinin kendi ülkesine gönderildiğinde yersiz yurtsuz olacağına işaret ederken aslında yeni bir sürgüne başlayacağını da ortaya koyar. Çalışmamızda Maurice Blanchot’nun Sonsuz Yineleme-Sonradan adlı yapıtında günümüzün girift bir bilmecesi olan insanlık durumunu metne bağlı inceleme yöntemi ışığında irdelemeye çalışacağız. Anahtar Kelimeler: Maurice Blanchot, Sonsuz Yineleme- Sonradan, İnsanlık Durumu KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 49 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA ESNEK ÇALIŞMA VE İŞSİZLİK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İSTİHDAM POLİTİKALARINA YANSIMASI Arş. Gör. Tuğba GÜCENMEZ Adıyaman Üniversitesi, tgucenmez@adiyaman.edu.tr ÖZET Sanayi Devrimi’nden günümüze kadar değişen dünya, teknoloji ve rekabet koşulları sosyolojik ve ekonomik anlamda insanları korkutmakta ve bu değişen düzene uyum sağlamak zorunda bırakmaktadır. 1980’lerden sonra küreselleşme ile birlikte kalıplaşmış üretim ve rekabet modelleri yerini esnek modellere bırakmaya başlamıştır. Küreselleşme, kapitalizm ile birlikte yarattığı rekabet koşulları ve teknolojik gelişmeler sonucunda, esnek işletme yapılanmaları, esnek üretim ve esnek çalışma gibi yeni kavramları gündeme getirmiştir. Üretim biçimlerinde geleneksellikten modernizme ya da esnekliğe geçiş, esnek çalışmayı gerektirmiştir. Esnek çalışma, kapitalist sistemin bir koşulu olarak işverenlerin karını artırmak, maliyetleri düşürmek amacıyla işgücünü bu yönde istihdam etmesi ve çalıştırmasıdır. Esnek çalışma, işgücünün hukuki ve sendikal haklarının gerilediği, iş güvencesinin azaltıldığı ve çalışma koşullarının işverenlerin istediği şekilde hazırlandığı bir çalışma sistemidir. Tam zamanlı olmayan (yarı zamanlı) ve belirsiz süreli istihdam esnek istihdam türleridir. Part-time işler, geçici işler, düzensiz işler, öğrenme amaçlı işler, mevsimlik işler gibi atipik çalışma biçimleri bu kategoriye girmektedir ve giderek yaygınlaşmaktadır. Esnek çalışma türleri, ortaya koyduğu olumsuz koşullar nedeniyle insanları işsizliğe itmektedir. Yarı zamanlı çalışma ve iş sözleşmesi yapılmayan (yapıldığı takdirde süresi belirtilmeyen) çalışma türleri insanları iş güvencesinden uzaklaştırmaktadır. Bu tür işlerde çalışmayı tercih etmeyenler, diğer alternatif işlerde şanslarını denemekte ya da işsiz kalmaktadır. İşverenler açısından işlerin devamının sağlanması ve karın artması gerektiğinden kimin, nasıl çalıştığının bir önemi yoktur. Bu çalışmada, esnek çalışma türlerinin iş güvencesizliğine ve işsizliğe neden olduğu açıklanacak, istihdam politikalarının bu yönde şekillendiği ancak sosyal refah ve kalkınmanın sağlanması için adil sosyal politikalar üretmek gerekliliği vurgulanacaktır. Anahtar Kelimeler: Esnek Çalışma, İstihdam, İşsizlik, İstihdam Politikaları KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 50 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TURİZM EĞİTİMİ ALAN LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN YÜKSEKÖĞRENİM YAŞAM DOYUMLARININ BELİRLENMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ* Doç. Dr. Atınç OLCAY Gaziantep Üniversitesi, olcay@gantep.edu.tr Güray KARACIL Gaziantep Üniversitesi, guraykaracil@gmail.com ÖZET Eğitim, önceden belirlenmiş ilkeler doğrultusunda kişinin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla bilerek belirlenen yönde değişiklikler oluşturma sürecidir. Mesleki eğitim ise, toplumsal alanda ihtiyaç duyulan mesleklerde kalifiye eleman yetiştirmek için verilen eğitimin tümüdür. Bir hizmet sektörü olan turizm sektöründe de çalışan personellerin mesleki eğitimi son derece önemlidir. Çünkü turizm sektörünün gelişimi büyük ölçüde turistmemnuniyetinden geçmektedir. Turist memnuniyetinin gerçekleşebilmesi de büyük ölçüde sektörde çalışan personellerin iyi bir mesleki eğitim almasıyla gerçekleşebilmektedir. Sektörde çalışan personellerin ihtiyaçlara cevap veremeyecek olmaları kişilerin hem ekonomik hem de psikolojik olarak yetersiz hissetmelerine ve kişilerin mutsuz olmalarına sebep olacaktır. Mutluluk ve moral gibi değişik yönlerden iyi olma durumunu ve hayatın içinde olumlu duygunun olumsuz duyguya egemen olması halini ifade eden yaşam doyumu, kişinin yaşamanın öznel değerlendirmesini ifade etmektedir. Bu bağlamda bütün meslek ve yaş gruplarında olduğu gibi turizm eğitimi alan öğrenciler için de yaşam doyumu önem arz etmektedir. Bu araştırma ile Türkiye’de eğitim gören lisans düzeyindeki turizm öğrencilerinin yükseköğrenim yaşam doyumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemini Türkiye’de 2016-2017 eğitim öğretim yılının bahar döneminde eğitim gören 3. ve 4. sınıf 1820 (966 erkek, 854 kız) turizm öğrencisi oluşturmaktadır. “Yükseköğrenim Yaşam Doyumu Ölçeği” aracılığıyla toplanan verilere göre “Genel Üniversite Doyumu”, “Öğretim Üyelerinden Sağlanan Doyum”, “Üniversite Yönetiminden Sağlanan Doyum”, “Üniversitenin Sosyal Hizmetlerinden Sağlanan Doyum”, “Üniversite İmkânlarından Sağlanan Doyum” alt boyutlarında turizm öğrencilerinin memnuniyet düzeylerinin çok yüksek olmadığı belirlenmiştir. Turizm eğitimi alan öğrencilerin demografik özelliklerine göre yükseköğrenim yaşam doyumu farklılıklarına bakıldığında; üniversite türü, eğitim gördükleri bölüm, yaş, ailelerinin yaşadığı bölge, barınma, aylık gelir ve mezun olunan lise değişkenlerine göre farklılıklara rastlanmıştır. Ancak sınıf ve cinsiyet değişkenine göre herhangi bir farklılığa rastlanmamıştır. Son olarak sonuçlar yazarlarca tartışılıp; araştırmacılara ve üniversite yönetimlerine önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Eğitim, Turizm Eğitimi, Üniversite Öğrencisi, Yaşam Doyumu Bu çalışma, Doç. Dr. Atınç OLCAY’ın danışmanlığında Güray KARACIL tarafından hazırlanan yüksek lisans tezinden üretilmiştir. * KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 51 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA İLKOKUL ÖĞRETMENLERİNİN YAŞAM BOYU ÖĞRENME EĞİLİMLERİ Doç. Dr. Necmi GÖKYER Fırat Üniversitesi, ngokyer@firat.edu.tr Dr. Öğr. Üyesi Didem KARAKAYA CİRİT Fırat Üniversitesi, ddmkrkycrt@gmail.com ÖZET İnsanların öğrenme süreci hayat boyu devam etmektedir. İnsanlarda öğrenme merakının doğuştan itibaren doğal olarak var olduğu bilinmektedir. Bireylere bu meraklarını besleyecek olanak ve fırsatların verilmesi de eğitim sistemlerinin fonksiyonlarından biridir. Örgün eğitim sistemi, yetişen yeni nesillerin zihinsel gelişimlerinin yanı sıra onların kişilik, karakter, ahlaki, duygusal, bedensel ve sosyal gelişimlerine de katkı sağlayarak bütün yönleriyle gelişmelerini amaçlamaktadır. Bu araştırma betimsel yöntem tarama araştırmasıdır. Araştırmanın evrenini, 2017-2018 eğitim öğretim yılında, Elazığ merkez ve ilçelerin merkezindeki ilkokullarda görev yapan toplam 1116 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklemini ise, basit tesadüfi örnekleme yolu ile belirlenen toplam 291 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada aşağıdaki alt problemlere yanıt aranmıştır. Bu araştırmanın amacı, ilkokul öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin belirlenmesi ve yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin çeşitli değişkenlere göre karşılaştırılmasıdır. Araştırmada, aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: İlkokul öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri hangi düzeydedir? İlkokul öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri; cinsiyet, kıdem, eğitim düzeyleri, yaşları ve çalıştıkları yer değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermekte midir?3. Ölçeğin alt boyutları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? Araştırmada veri toplama aracı olarak, Diker Coşkun ve Demirel (2009) tarafından geliştirilen “Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri (YBÖEÖ)” adlı ölçek kullanılmıştır. Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimlerini belirlemek amacıyla geliştirilen YBÖEÖ, 27 maddeden ve dört alt boyuttan oluşmaktadır. Altılı Likert dereceleme türünde hazırlanan ölçeğin maddeleri, “Çok uyuyor (6), kısmen uyuyor (5), çok az uyuyor (4), çok az uymuyor (3), kısmen uymuyor (2) ve hiç uymuyor (1) aralığında puanlanmaktadır. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek için iç tutarlılıkkatsayısı hesaplanmış ve .89 bulunmuştur (Diker-Coşkun ve Demirel, 2009). Bu çalışmada da ölçeğin iç tutarlılık katsayısı ile hesaplanmış ve .84 bulunmuştur. Araştırmanın bulgularına göre, sınıf öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri; Güdülenme ( X =5,31), sebat ( X =4,80), merak yoksunluğu ( X =4,50) alt boyutlarında ve ölçeğin tamamında ( X =4,70) kısmen uyuyor düzeyinde iken, öğrenmeyi düzenlemede yoksunluk ( X =4,35) alt boyutunda ise, çok az uyuyor düzeyinde olduğu görülmektedir. Kadın öğretmen adaylarının, yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin düzeyi erkeklere göre daha yüksektir. Kadın sınıf öğretmenleri kendilerini geliştirme ve öğrenme konusunda erkek öğretmenlere göre daha isteklidirler. Anahtar Kelimeler: İlkokul, Sınıf Öğretmeni, Yaşam Boyu Öğrenme, Eğilim KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 52 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA ORTAOKUL YÖNETİCİLERİNİN DAĞITILMIŞ LİDERLİK DÜZEYLERİ Doç. Dr. Necmi GÖKYER Fırat Üniversitesi, ngokyer@firat.edu.tr Öğretmen Gülden YILMAZ Kanuni Sultan Süleyman Ortaokulu, guldenyilmaz-23@outlook.com ÖZET Hodgetts (1997:318) liderliği bir örgütün amaçlarının başarılması için bireylerin ve grupların faaliyetlerini etkileme süreci olarak tanımlamaktadır (Cemaloğlu, 2013:133). Okul paydaşlarının (öğrenciler, öğretmenler, veliler ve çevre) eğitimden sürekli farklı taleplerde bulunması ve bu taleplerin artarak devam etmesi, okul yöneticilerinin liderlik rollerinde de değişime neden olmaktadır. Bu değişmenin sonucunda okul müdürlerinin yeni liderlik davranışlarını öğrenmesi ya da davranışlarını değiştirmesi zorunlu hale gelmiş ve okul yöneticisinin tek adam liderliği de etkisini kaybetme eğilimi göstermiştir. Sonuç olarak ta okulda öğretmen liderliğini de ön plana çıkaran etkileşimci bir liderlik yaklaşımına ihtiyaç duyulmuştur. Bu yaklaşım genel olarak dağıtımcı liderlik olarak ele alınmaktadır. Bu çalışmada, çalışmanın da amacını oluşturan dağıtımcı ya da paylaşımcı liderlik üzerinde durulacaktır. Bu araştırmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı devlet okullarından ortaokullarda görev yapan branş öğretmenlerinin görüşlerine göre, yöneticilerin dağıtılmış liderlik düzeylerini belirlemektir. Araştırmada, aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır. Branş öğretmenlerinin görüşlerine göre, ortaokul yöneticilerinin dağıtılmış liderlik düzeylerini nedir? Branş öğretmenlerinin görüşlerine göre, ortaokul yöneticilerin dağıtılmış liderlik düzeyleri; cinsiyet, kıdem, branş, eğitim düzeyleri, okuldaki görev süresi, öğretmen sayısı, görev yaptıkları okul ve çalıştıkları yerleşim yeri gibi değişkenlere göre anlamlı farklılık göstermekte midir? Bu araştırma anlık tarama modelindedir. Anlık tarama araştırmaları, belli bir zamanda mevcut durumun var olduğu şekliyle betimlenmesi amacıyla yürütülen çalışmalar olarak tanımlanmaktadır (Büyüköztürk, 2016:179). Araştırmanın evrenini, 2017-2018 eğitim öğretim yılında, Elazığ Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı 55 ortaokulda görev yapan toplam 1602 farklı branştaki öğretmen oluşturmaktadır. Örneklemini ise, basit tesadüfi örnekleme yolu ile belirlenen toplam 318 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Özkan ve Çakır (2017) tarafından geliştirilen “Dağıtılmış liderlik” adlı ölçek kullanılmıştır. Yöneticilerin dağıtılmış liderlik düzeylerini belirlemek amacıyla geliştirilen DLÖ’nün birinci bölümünde olgusal sorular, ikinci bölümde ise, Yöneticilerin dağıtılmış liderlik düzeylerini belirlemek amacıyla 32 madde bulunmaktadır. 32 madde, özdeğeri 1’in üzerinde olan beş faktörlü bir yapı oluşturmuştur. Bu faktörler, dağıtılmış liderliğe ait varyansın %62.465’ini açıklamaktadır. Dağıtılmış Liderlik Ölçeği dörtlü Likert tipinde olup yanıtların puanlanması; 1= Kesinlikle Katılmıyorum, 2=Katılmıyorum, 3=Katılıyorum ve 4=Kesinlikle Katılıyorum şeklinde yapılmaktadır Yöneticilerin dağıtılmış liderlik düzeyleri; formal yapı ( X =3,24), amaç birliği ( X =3,11), işbirliği ve güven ( X =3,27), sorumluluk paylaşımı ( X =3,17), teşvik ve girişim ( X =3,27) alt boyutlarında ve ölçeğin tamamında ( X =3,22) yöneticilerin dağıtılmış liderlik düzeyleri katılıyorum derecesindedir. Anahtar Kelimeler: Liderlik, Dağıtılmış Liderlik, Yönetici, Ortaokul KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 53 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA DERVİŞ ŞEVKET’İN “HAKİKAT KERVANI GEÇTİ GİDİYOR” NEFESİNDEN HAREKETLE KAMİL İNSANIN SEYR Ü SÜLÛK DEFTERİ Dr. Öğr. Gör. Özlem ŞAHİN Bozok Üniversitesi, ozlem.sahin@bozok.edu.tr ÖZET Tasavvufta seyr ü sülûktangayetalibin kamil bir mürşid rehberliğinde kendi varlığından geçmek suretiyle manevi makamları tamamlaması ve Hakk’a vasıl olmasıdır. Bu yolun temel kıstası manevi terbiyedir. Ariflererkanıkötü huyları tasfiye yoluyla iyi huyları edinme, süfliyetten kurtularak melekler alemine yükselme ve ilahi huzurda kabul görme üzerine kurmuştur. Gönülle gerçekleştirilen bu yolculukta insan gerçek insan olur, İslamın bütün güzelliğini ve inceliğini yaşayarak Allah’ın halifesi olması hikmetinin sırrını ortaya çıkarır. Kulluğun edebini bilmeyenlerin terakki gösteremeyeceği bu yolda talibin tek başına yürümesi elbettekolay değildir. Yolcu hem nefsinin engelleriyle hem de bir çok tehlike ile karşılaşacağı içinbir kamilin refakatine ihtiyaç duyar. Kuran’da tezkiye ve mücahede olarak zikredilen bu yolun takipçilerinin kendi meşreplerince eğitilmeleri gerekir. Bu zorlu manevi eğitim mürşid-i kamil eliyle gerçekleşir. Peygamber mesleği olan mürşidlikte manevi terbiye Hz.Muhammed’in getirdiği edep üzerine bina edilir. Bu edep çerçevesinde gafletten uyananderviş istikamet üzere yürüyerek kendini ve Rabbini tanır. Sonuç olarakkemale erer. Bildirimizde Bektaşi Derviş Şevket’in “Hakikat Kervanı Geçti Gidiyor” nefesinden hareketle talibin seyr ü sülûk yolculuğu anlatılacaktır. Derviş Şevket,“Cân gözünü açıp görebildin mi?”“Amel tarlasını sürebildin mi?”“Ahd u ikrârına durabildin mi?” “Ahiret sarayını kurabildin mi?” gibi sorular üzerinden talibin halini beyan edip onunkemalatı için alması gereken menzilleri işaret eder. Bildirimizde zikrettiğimiz nefesteki remizler üzerinden derviş defterindeki çeşitli kavramların tarikatlar ve meşreplerce nasıl anlaşılıpanlatıldığıortaya konulmaya çalışılarak dervişlerin tekamül sürecinin aktarımı sağlanacaktır. Anahtar kelimeler: Derviş Şevket, İnsan-ı Kamil, Nefes, Seyr ü Süluk KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 54 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA AVRUPA POLİTİKASININ BÖLGE POLİTİKASI VE BÖLGESEL ÖZERKLİK ŞARTI TASLAĞI Dr. Öğr. Üyesi Abdullah TAŞTEKİN Harran Üniversitesi, atastekin@yahoo.com ÖZET Bugün dünyamızın karşı karşıya bulunduğu ekonomik, politik, askeri ve ekolojik sorunların, ancak küresel düzeyde bir işbirliği ile çözülebileceği anlayışı bulunmaktadır. Bunun bir sonucu olarak dünya üzerinde “bütünleşmeler” gerçekleşirken, diğer taraftan bir “yerelleşme” olgusundan söz edilebilir. “Yerelleşme”, sosyal, kültürel, ekonomik ve politik alanda “mekansal olan”ın öne çıkmasını ifade etmektedir. Küreselleşme sürecinin getirdiği bütünleşmeler, aynı zamanda içinde yerelliğin keşfini taşımaktadır. Hem küreselleşme sürecinin “yerelleştirme” etkisinin bir sonucu hem de her ülkenin kendi özgün, ekonomik, politik, yönetsel ve kültürel koşullarının bir ürünü olarak ortaya çıkan bölge yönetimleri, bugün Avrupa Birliği’nin gündeminde olan gerçek bir olgudur. II. Dünya Savaşı’ndan sonra bölge olgusundan, devletlerin, kalkınma politikalarının uygulanmasında bir araç olarak yararlanmaları gündeme gelmişti. Almanya’da 1949 Bonn Anayasası ile federal bir yapı öngörülmesinin temel nedenlerinden biri, aşırı merkeziyetçilikten uzaklaşma isteğidir. Diğer bazı Avrupa ülkelerinde bölgeciliğe önem verilmesinin nedenleri, işlevsel zorunluluklar, kamu hizmetlerinin gerekleri ve planlı kalkınma gereksinmesidir. Yakın bir tarihten beri de, bazı Avrupa ülkelerinde farklı dil ve kültür topluluklarına ve bunların yoğun olarak yaşadığı bölgelere bazı ayrıcalıklar tanınmaktadır. Diğer önemli bir gerçek ise, Avrupa devletlerini oluşturan halklardan bir bölümünün, kimlik farklılıklarını öne sürerek yeni arayışlara girmiş olmalarıdır. “Yurttaşa daha yakın bir Avrupa”, “daha demokratik bir Avrupa” gibi düşüncelerle bugün Avrupa Birliği’nde, Birlik’in yapılanma ve karar alma sürecine ulus-altı birimler (doğal olarak pragmatik bir özellik gösteren bölgeler / eyaletler) dahil edilmek istenmektedir. Diğer taraftan bölgelerin de bu yönde yoğun bir baskısı vardır. Böylece Avrupa Birliği, Birlik, ulus devletler ve bölgelerden oluşan üç düzeyli bir yapılanmaya doğru gitmektedir. Anahtar Kelimeler: Avrupa Konseyi, Bölgeselleşme, Bölgesel Özerklik Şartı Taslağı KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 55 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA SANATTA TEMSİL KRİZİ: GERÇEKLİĞİN KAYBOLUŞU Dr. Öğr. Üyesi Cem Koray OLGUN Adıyaman Üniversitesi, colgun@adiyaman.edu.tr ÖZET Sanat eseri ve eserin temsil ettiği gerçeklik üzerine tartışmalar içinde yaşadığımız geç kapitalist dönemde daha da muğlaklaşarak sürmektedir. Bir şeyin sanat eseri olması için sahip olması gereken niteliklerin belirli olmaması gibi, sanatçı olmanın ölçütleri de belirsizdir. İçinde yaşadığımız – Fredric Jameson’ın deyimiyle- geç kapitalizm koşulları altında sanat eseri salt metalaşmanın bir görünümü olarak karşımıza çıkmaktadır. Sanat eserine sahip olmak kadar sanat fuarlarında görünmenin ve anlıyor-muş gibi yapmanın da bir statü göstergesi haline geldiği bu post-modern kültür içerisinde sanat, yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Hattasanat Baudrillardcı bir ifade ile simülasyon halini almıştır. Dolayısıyla gerçeğin yerini alan bir simülasyon sanat ve bunun sanat olduğuna kitleleri inandırmaya çalışan bir sanat komplosuyla karşı karşıya olduğumuzu söyleyebiliriz. Bu bağlamda bu bildirinin amacı da günümüz post-modern sanat anlayışında gerçekliğin kayboluşunu Fredric Jameson, Arthor Danto ve Jean Baudrillard gibi kuramcıların yaklaşımlarından hareketle tartışmaktır. Anahtar Kelimeler: Sanat Eseri, Simülasyon, Geç Kapitalizm, Yeniden Üretim, Sanat Komplosu KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 56 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA KÜLTÜREL ÜRETİMİN EMEĞİ: YARATICI EMEK Dr. Öğr. Üyesi Cem Koray OLGUN Adıyaman Üniversitesi, colgun@adiyaman.edu.tr ÖZET Kültürel üretim alanındaki emeği nasıl tanımlayabiliriz? Sosyal bilimler literatüründe bu soruya verilecek cevap en net haliyle gayri-maddi emek kavramıdır. Ancak son yıllarda bu kavram alanda ortaya çıkan sorunları anlamak açısından eksik kalmaktadır. Özellikle hızla gelişen kitle iletişim araçları ile birlikte içinde yaşadığımız bilgi toplumunda beyin emeğini kol emeğinden hem ayıran hem de bu emeği niteleyen bir kavram ihtiyacı doğmuştur. Bu doğrultuda medya çalışmalarında David Hesmondalgh ve Sarah Baker tarafından ortaya atılan yaratıcı emek kavramı bu ihtiyacı karşılamaya yöneliktir. Medyayı Frankfurt Okulu düşünürlerinin tabiriyle kültür endüstrisi olarak ele alan yazarlar bu sektörde çalışanların emeğini de yaratıcı emek olarak tanımlamaktadır. Yaratıcı emeğin iyi türü ortaya hem nitelikli bir kültürel ürün hem de yüksek kamu yararı çıkarmaktadır. Bu bildirinin amacı da yaratıcı emek kavramını Türkiye’de özel televizyon gazetecilerinin gündelik hayatları üzerinden analiz etmektir. On gazeteciyle yapılan derinlemesine görüşmeler sonucunda elde edilen veriler Pierre Bourdieu’nun alan teorisinden destekle tartışılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Yaratıcı Emek, Bilgi Emeği, Habitus, Alan, Kültürel Üretim KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 57 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA YENİ SOSYAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TERÖR HAREKETİ Yusuf FIRAT Adıyaman Üniversitesi, yusufirat@yahoo.com ÖZET Sosyal hareketler toplumsal hoşnutsuzluğun göstergesi olarak ortaya çıkarlar. Bir değişim veya değişime direnme düşüncesi üzerine geliştiğinden dolayı taleplerini gerçekleştirmek için farklı eylem biçimlerine başvururlar. Eylem türleri bazen şiddet içerikleri olduğu gibi bazen de barışçıl olabilmektedir. Bu bağlamda terör hareketi, şiddeti eylem biçimi olarak benimseyen ve toplumsal taleplerini bu şekilde kabul ettirmeye çalışan ve dünden bugüne geldikçe etkisini arttıran bir harekettir. Dünya ahvalinde yaşanan hızlı değişim ve dönüşümler terör hareketini de dönüştürmüştür. Terör hareketinin amacı, türü, eylem biçimi ve katılımcı profili değişmiştir. Yeni Sosyal Hareketler paradigması ile terör hareketinin kimlik yönelimin öne çıktığı hareket haline gelmesi bu dönüşümün en açık göstergesidir. Özellikle etnik ve dini terör hareketinin yükselişe geçmesi yeni terör hareketi olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışmada terör hareketinin değişen yapısı Yeni Sosyal Hareketler paradigması çerçevesinde ele alınmaktadır. Anahtar Kelimeler: Sosyal Hareketler, Terör, Yeni Sosyal Hareketler, Kimlik KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 58 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN REKREASYONEL AKTİVİTE EĞİLİMLERİ VE BU AKTİVİTELERE KATILIMI ETKİLEYEN UNSURLAR: HARRAN ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ Öğr. Gör. Hakan ÇETİNER Gazi Üniversitesi, hakan@gazi.edu.tr Öğr. Gör. Fulya ALGÜL Harran Üniversitesi, falgul@harran.edu.tr ÖZET Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin boş zamanlarında katıldıkları rekreasyonel aktiviteleri belirlemek ve bu aktiviteleri gerçekleştirmelerini etkileyen kısıtların neler olduğunu analiz etmektir. Araştırmanın çalışma grubunu Harran Üniversitesinde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Bu amaçla farklı fakülte ve yüksekokulda öğrenim gören 320 öğrenciye anket uygulanmıştır. Ankette demografik özellikleri belirlemek amacıyla sorulan soruların dışında aktivite türlerine katılım sıklığının belirlenmesi için “rekreasyon aktivitelerine katılım ölçeği” kullanılmıştır. Rekreasyonel aktivitelere katılımı etkileyen unsurları belirlemek amacıyla da toplam yedi boyuttan oluşan “rekreasyon kısıtlayıcıları ölçeği” uygulanmıştır. Uygulan anketler SPSS paket programına aktarılarak analiz edilmiştir. Yüzde, frekans değerleri ile rekreasyonel aktivite türleri ile demografik özellikler arasındaki farklılıkları belirlemek amacıyla t ve anova testi yapılmıştır. Ayrıca rekreasyonel aktivite türlerini etkileyen kısıtların neler olduğunu belirlemek amacıyla “çok yönlü doğrusal regresyon analizi” yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin büyük çoğunluğu boş zamanlarını kampüs dışında (% 80,9) geçirmektedir. Öğrenciler tarafından en sık gerçekleştirilen rekreasyonel aktivitenin “müzik dinlemek ( x̅: 5,44)” olan edilgen bir rekreasyon etkinliği olması da dikkat çekmektedir. Rekreasyon aktivite türlerine göre bu aktivitelere katılımı etkileyen kısıtlar ve etkileme dereceleri de farklılık göstermektedir. Aktivite türü olarak “spor yaparım (fitness, futbol, voleybol, basketbol, yüzme vb. gibi)” diyenler rekreasyonel kısıtlayıcı olarak “fizyolojik nedenler (p:0,000)” ve “aktivitenin gerçekleştirileceği alanların durumu (p:0,0025)”na bağlı olduğunu (r2:0,20) belirtirken; “arkadaş, eşdost ziyaretlerine giderim” diyenler için kısıtlayıcı nedenlerin “fizyolojik (p:0,011)”, “negatif içsel (p:0,025)”, “organizasyonel (p:0,009)” ve “ruhsal (p:0,007)” nedenler olması dikkat çekmektedir. Anahtar Kelimeler: Üniversite Öğrencileri, Rekreasyonel Aktivite, Katılımı Etkileyen Unsurlar KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 59 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA URFALI ŞAİR ABDÌ’NİN HAKİKİ GAZELLERİ’NİN İNCELENMESİ VE “GECELERDE” REDİFLİ GAZELİNİN ŞERHİ Melike ERBÜKÜCÜ Gaziantep Üniversitesi, melikeeerbukucu@gmail.com ÖZET 19.yüzyıl Klāsik Türk edebiyatı şairlerinden Urfalı şair Abdì’nin divançe niteliğindeki eserinde 193 adet şiir bulunmaktadır. Bu şiirlerden 27 tanesi kaside, 4 tanesi murabba’, 2 tanesi mesnevi ve 160 tanesi gazeldir. Divançedeki şiirleri kendi şahsına münhasır nitelikte şiirlerdir. Klāsik edebiyatta kasideler 33-99 beyitten meydana gelirken Abdì Efendi’de kaside 11 beyiti geçmez. Kasidelerindeki bu kısalık gazellerinde de kendini gösterir. Gazellerinin büyük bir kısmı beş beyiti geçmez. Abdì Efendi gazellerini iki başlık altında toplamıştır: “Hakiki Gazeller” ve “Gazeliyat”. Hakiki Gazeller başlığı altındaki 14 gazeli tasavvuf konulu olup kendine has bir üslupla kaleme alınmıştır. Bu çalışmada şairin Hakiki Gazelleri genel olarak incelenip ‘gecelerde’ redifli gazeli şerh edilmeye çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Urfalı Şair Abdì, Hakiki Gazeller, Tasavvuf, Gazel, Şerh KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 60 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA BİR SAPMA DAVRANIŞ OLARAK ÇOCUK YAŞTA EVLİLİKLER Dr. Öğr. Üyesi Bekir KOCADAŞ Adıyaman Üniversitesi, bkocadas@gmail.com ÖZET Toplantıda Türk Medeni Kanununun çeşitli maddelerine göre, erkek ve kız çocuğu 18 yaşına girmedikçe evlenemezler, Erkek veya kadın 17 yaşını doldurmadıkça evlenemezler. Ancak, hâkim ve olağanüstü durumlarda ve pek önemli bir sebeple 16 yaşını doldurmuş olan erkek veya kadının evlenmesine izin verilebilir. Ancak bu durumda verilecek karardan önce ana ve baba veya vasi dinlenir, yasal temsilcilerinin izni olmadıkça evlenemezler. 14-17 yaş arasında yapılan evlilikler çocuk evliliğisınıfına girmektedir. Bu tür evlilikler erken yaş evliliği olarak nitelendirilmektedir. Bu tür evlilikler hukuki olmayıp sosyolojik anlamda bir evliliktir. Ülkemizde bu tür evlilikler genelde dini nikâha dayalı evliliklerdir. Bu sorunu bütün boyutlarıyla görünür kılacak (sosyolojik, psikolojik, kültürel, ekonomi, demografik vb) sebepleri, yol açtığı toplumsal etkileri ve çözüm önerilerine dair geniş kapsamlı bir araştırmanın yapılması gereklidir. Bu sebeple Adıyaman merkeze bağlı 20 köy muhtarı ve 10 köy imamı ile görüşmeler yapılarak bu araştırma sonuçlandırılmıştır Anahtar Kelimeler: Evlilikler, Çocuk Yaşta Evlikler, Sosyal Sapma KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 61 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA İNTİHARLARINSEBEPLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME: ADIYAMAN ÖRNEKLEMİ Dr. Öğr. Üyesi Bekir KOCADAŞ Adıyaman Üniversitesi, bkocadas@gmail.com ÖZET İntihar sosyolojik, kültürel, ekonomik ve psikiyatrik-psikolojik boyutu olan ve bu bilim dalları tarafından ele alınan ya da alınması gereken çok yönlü bir sosyal problemdir. Dolaysıyla basitçe tanımlanamayan ve izah edilmesinde güçlükler çekilen bir problemedir. Öyle ki, bir toplumun çeşitli kesimlerimde/tabakalarında farklı sebeplerden dolayı gerçekleşebilmektedir. Bu sebeple sorunun sebeplerinin tespiti zorlaşmakta ve dolayısıyla çözüm üretmek neredeyse olanaksızlaşmaktadır. Örneğin, Adıyaman’da son yıllarda özellikle de gençler arasında sessiz sedasız devam eden bir intihar furyası var. İntihar girişimleri aslında, gençlerin yardım çığlıklarıdır. İntihar, çağdaş toplumsal problemlerin üstesinden gelememenin bir yansımasıdır, yakarışıdır. Kısacası, Adıyaman’daki gençlik intiharlarının sebeplerinin tespit edilmesi alınacak önlemlere yardımcı olacaktır. Anahtar Kelimeler: İntihar, Gençlik, Gençlik İntiharları KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 62 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA ELEKTRONİK İLETİŞİM DEVRİMİNİN TOPLUMSAL SONUÇLARI Prof. Dr. Mustafa TALAS Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, mtalas44@gmail.com ÖZET “Elektronik iletişim devrimi”nin etkisiyle, dünyada adına küreselleşme, bilgi toplumu, yeni emperyalizm, endüstri sonrası toplum, medeniyetler çatışması ve tarihin sonu gibi isimler verilen bir süreç yaşanmaya başlamıştır. Dünya toplumlarını, kültürlerini yapısal olarak alt üst eden elektronik iletişim devrimi, toplumsal, ekonomik, kültürel ve siyasal sistemleri çok esaslı bir biçimde değişim ve dönüşüme zorlamaktadır. Bu yapısal dönüşümler sayesinde, kültürler arası ilişki ve etkileşimlerde artışlar söz konusu olarak farklı kültür ve toplumların birbirine yakınlaşması ve benzeşmesi söz konusu olmuştur. “Dünyanın Mcdonaldslaşması” adıyla Ritzer tarafından bir tür Amerikanlaşma eğilimi olarak açıklanan bu sürecin dünyada yaygınlık kazanmaya başlamış olduğu gözlemlenmektedir. Yeme-içme, giyinme, eğlenme gibi alışkanlıklarda benzeşmeler içeren yaşam biçimleri insanları etkisi altına almıştır. Amerikan kültürü, kapitalizmin bütün dünya piyasalarını egemenliği altına alması olgusuna benzer bir biçimde bütün toplumsal yapılarda ağırlık kazanmayı başarmıştır. Dünyadaki bu etkili süreç insanların haber almak ile ilgili avantaj elde etmelerini temin etmiştir. Öyle ki bu durum ilgili ve ilgisiz herkesin yaşamında değişim yaratmıştır. BBC ve Reuters gibi kuruluşlar, dünyanın her yerinde meydana gelen olaylarla bağlantılı bilgi sahibi olmaktadır. Artık en basit öğrenci olayları bile 4.5 G gibi teknolojilerle olay mahallinden insanla,r muhabir gibi kayıt altına alıp haber ajanslarına uydu marifetiyle geçebilmektedir. Herkes parasını anlık ileti marifetiyle bir hesaptan başka bir hesaba, bir borsadan başka bir borsaya aktarabilmektedir. Paranın serbest dolaşımı çok daha kolay, çok daha pratik ve çok daha ucuz hale gelmiştir. E-ticaret yoluyla alışverişler yaygınlık kazanmaya başlamış ve bu daha kolay ve ucuz bir yol olarak ağırlık kazanmaya başlamıştır. Paralar internet bankacılığı yardımıyla paralar ile temas kurmadan ve paranın kendisini taşımanın risklerini yaşamadan hesaptan hesaba aktarılabilmektedir. Daha pratik ve karşılaştırmalı bir analizle; otobüs, uçak ve tren biletlerinin alımı ve otel rezervasyonlarının gerçekleştirilmesi online olarak yapılabilmektedir. Böylelikle, alışverişteki zaman sınırlaması da ortadan kaldırılabilmektedir. Sıralamasını yaptığımız ve daha fazla örnekleri verilebilecek bütün bu yeniliklerle, dünya “Marshall McLuhan’ın deyimiyle küresel bir köye” dönüşmüş ve bir ölçüde küçülmüştür. Coğrafi mesafeler zaman-mekan sıkışmasıyla anlamını yitirmeye başlamıştır. Elektronik iletişim devriminin buraya kadarki izahlarda bahsettiğimiz olumlu sonuçlarının yanı sıra, olumsuz getirileri de bulunmaktadır. Sanal aleme sıkışıp kalan bireyin varlığı bu etkinin olumsuz sonucu olarak öne çıkmaktadır. Yaşananlar öyle gösteriyor ki, insanların yüzyüze iletişimden daha yaygın bir biçimde sanal alemde kendini ifade etmeyi tercih ettiği bir dünyanın varlığının söz konusudur. İnsanların bu yeni dönemin karakteristik özelliklerinin bir sonucu olarak, uzaktaki insanlarla daha çok bilgi paylaşımı yaptıklarına tanık olunmaktadır. Uzaktakine bağımlılığın etkisinde kalan insanların, yakınlarındaki insanları ihmal eden hastalıklı bir yapıya kavuştukları söylenebilir. Bu sayede, sanal alemin etkisinde kalan ilişkiler, gerçek dünyada sıkıntılı ilişki haline dönüp toplumsal yapıları tehdit eden bir vaziyet kazanmaktadır. Bunun da sonucunda aile yapısı bozulup boşanmalarda artışlar söz konusu olmaktadır. Bütün bunların yanı sıra, mesajların yanlış algılanması gibi nedenlerle, birbirini daha çok inciten insan profili doğmaktadır. İletişim devriminin imkanlarının olumsuz sonuçlarından biri de özel hayatın daha kolay bir biçimde ihlal edilebilmesi olgusudur. Elde edilen teknolojik imkanlarla sosyal yaşamlarda ilişki depremleri ortaya çıkaracak hadiseler oluşmaktadır. Sahip oldukları çok geniş teknolojik imkan ve fırsatlarla, küresel teknolojinin sahibi olan küresel güç kategorisindeki ülkeler, dünyayı biri bizi gözetliyor (BBG) evlerine benzetmeye başlamıştır. Öyle ki, aynı anda istediği her yeri uydu marifetiyle kontrol eden bu toplum ve devletler, istediği bölgeye hamle yapabilcek seviyede güç sahibi olmuşlardır. Yüzyüze ilişkinin hala daha doğru etki yaratacağını düşünenlerden biri olarak, insanlarla doğrudan etkileşimin özendirilmesi gerektiğini önererek bu çalışmayı tamamlıyorum. Anahtar Kelimeler: İletişim, Elektronik İletişim Devrimi, Sanal Alem İlişkileri KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 63 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA GENÇLİĞİN MESLEK SEÇİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Kamber Tekin LAFÇİ Adıyaman Üniversitesi, tknlfc.tl.02@gmail.com ÖZET Bu çalışmada günümüzde çocukluktan yetişkinliğe geçiş süreci olan gençlik dönemindeki meslek seçimi hakkında çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada gençlerin yaşamının en önemli kararlarından olan meslek seçiminin nasıl yapıldığını psikolojik ve sosyolojik boyutuyla ele alınmıştır. Çünkü gençlerin meslek seçerken ileriki adımlarda ne yapacakları konusunda fikir üretememektedir. Genellikle ergenlik döneminde meslek seçimi yapıldığı için ve içinde bulundukları gelişim dönemlerinin etkisi ile mesleklere yönelim olduğu için bu fikir üretememe, öngörüye sahip olunamama noktasında tıkanıp kalınmaktadır. Gençlerin meslek seçerken hangi kriterlere dikkat ettiği literatür taraması ile incelenmiştir. Gençlerin özellikle sosyal ve psikolojik etkilerle seçtiği mesleklerde toplum içerisindeki hangi süzgeçlerden geçirerek reelde nasıl meslek seçtikleri ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Çünkü gençlerin meslek seçerken hayal ettiği meslek ile gerçekte seçmek zorunda olduğu meslekler birbirinden farklılaşmaktadır. Bu konuda sosyolojik etkenlerin etkileri incelenmiştir. İlerleyen bölümde ise gençlerin meslekleri hangi ölçütlere göre seçmesi gerektiği konular irdelenmiştir. Gençlerin nasıl meslek seçtiğiyle nasıl seçmesi gerektiği arasındaki farklardan bahsedilmiştir. Bu fark aslında keskin çizgilerle ayrımlaşmış kriterler değildir. Ayrıca baz alınan kriterler ve baz alınması gereken kriterler içerisindeki maddeler de birbirleriyle tamamen net bir şekilde ayrımlaşmamıştır. Mesela gençlerin nasıl meslek seçtiği kriterlerde aile etkisi ile toplum baskısı farklı kriterler olarak ele alınmışsa da birbirinden tamamen bağımsız değildir. Aynı şekilde nasıl seçilmesi gerektiğini anlatan kriterler de ayrıca birbirinden o kadar bağımsız değildir. Bunlar dışında toplumun siyasi karakterlerinin de meslek seçimine yönelik tutumlarından gençlere nasıl hizmetler sunulması gerektiği anlatılmıştır. Anahtar Kelimeler: Gençlik, Meslek, Mesleki Eğitim, Benlik Algısı, Kişilik KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 64 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA YENİ TOPLUMSAL HAREKETLERİN AÇISINDAN ÇEVRE HAREKETLERİ Hikmetullah KILIÇ Adıyaman Üniversitesi, hikmetakilic@gmail.com ÖZET İlk dönem sosyoloji çalışmalarında toplumsal hareketler bir kolektif hareket olarak ele alınarak, kitle ve sürü psikolojisi çerçevesinde incelenmiştir. Küreselleşmenin etkisiyle toplumsal hareketler, kendi içerisinde değişimler yaşamış ve bu değişimlere cevap veremeyen eski paradigmalar 20. yüzyılda ortalarında, yerini yeni toplumsal hareketlere bırakmıştır. Yeni toplumsal hareketler aktörler, yapı ve tema alanı, hedefler, örgütsel yapı ve eylem biçimi gibi değerler bakımından eski toplumsal hareketlerden ayrılmaktadır. Sanayileşme ile birlikte ortaya çıkan endüstriyel hâkim sınıf anlayışına karşı çıkan çevre hareketleri, diğer sosyal hareketlerden farklı olarak “yeni bir toplum modeli” önermiştir. Kolektif bir kimlik ile bir araya gelen bu toplumsal modelde, kendine yeterli, âdem-i merkeziyetçi, çevremerkezci, eşitlikçi ve barışçı bir toplum modeli önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Yeni Toplumsal Hareketler, Çevre Hareketleri, Yeni Toplum Modeli KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 65 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA SOSYAL HAREKETLER SOSYOLOJİSİ BAĞLAMINDAN YENİ DİNİ HAREKETLER Songül YEŞİLTEPE Adıyaman Üniversitesi, songul.yesiltepe1@gmail.com ÖZET Din tarihin en eski dönemlerinden beri varlığını sürdüren önemli bir toplumsal kurumdur. Dinin, insan davranışları ve toplum yapısı üzerindeki etkisi, önemi ve rolü zaman ve mekana bağlı olarak değişse de din hemen her toplumda önemli bir toplumsal kurum olmaya devam etmiştir. Geleneksel toplumlarda toplumsal yapıyı etkileyen ve şekillendiren en önemli kurumlardan olan dinin, Batı Avrupa’da ortaya çıkan modernleşme süreci ile birlikte toplum üzerindeki etkisi azalmış ve daha çok bireysel bir inanç sistemi haline gelmeye başlamıştır. Ancak modernleşme ve sekülerleşme süreçleriyle oluşan toplumsal yapıda dinin toplumsal hayattaki belirleyiciliğinin azalması ve dinin daha çok bireysel alana çekilmesiile birlikte oluşan boşluk yeni dini hareketleri ortaya çıkarmıştır. Yeni dini hareketler 19. ve 20. yüzyıllarda kendini göstermiş özellikle 20. yüzyılın ortalarında önem kazanmıştır. Bu hareketlerin ortaya çıkmasında sosyal, siyasal ve kültürel şartlar etkili olmuştur. Dini hareketlere bakıldığında aslında sosyal hareketlerin özel bir türünü oluşturmaktadır. Bunu sonucunda ise yeni birtakım taleplerle ortaya çıkan kolektif davranış biçimine işaret etmektedir. Dini hareketlerin belirleyici özelliklerini kolektif davranış yapısında aranmalı ve bu çerçevede değerlendirilmelidir. Sosyal hareketlerin meydana gelişleri, amaçları, biçimleri ve sonuçları çoğu zaman birbirinden farklılık gösterdiği için ortak bir tanımdan bahsetmek zordur. Genelolarak bakılırsa meydana geldikleri toplumsal yapı üzerinde ya değişmeyi gerçekleştirmek ya da değişmeye direnmek amacıyla ortaya çıkarlar. Tarih boyunca her yeni din, genellikle hızlı toplumsal değişimlerde, kriz ortamlarında, karizmatik bir dini liderin önderliğinde, yeni bir hareket olarak ortaya çıkmış ve gelişmiştir. Yeni dini hareketlerin ortaya çıkışı ve gelişmesini de genel kapsamlı dini gelişim modeli çerçevesine oturtmak mümkündür. Bu çalışmada yeni dini hareketler konusuna başlamadan önce hazırlık niteliği taşıyan “Sosyal Hareket’’ kavramı üzerinde kısaca durulmuştur. Daha sonra ise yeni dini hareketleri tanımlama girişimleri, özellikleri, ortaya çıkışı ve gelişim süreçleri ele alınıp değerlendirilecektir. Anahtar Kelimeler: Sosyal Hareketler, Dini hareketler, Yeni Dini Hareketler KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 66 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA SOSYAL HAREKETLER SOSYOLOJİSİ AÇISINDAN FEMİNİZM Derya ENGİNYURT Adıyaman Üniversitesi, derya_deniz_99@hotmail.com ÖZET 18. yüzyıldan itibaren özellikle Aydınlanma dönemi sonrası kadınlar; toplumsal, siyasal, sosyal, hukuki, idari gibi pek çok alanda var olan eşitsizliklere ve toplum içindeki rollerine karşı mücadeleye girişmişlerdir. 19. yüzyılın ortalarından itibaren kadınların erkeklerle eşit statü, eşit haklar ve özgürlükler için verdikleri mücadeleler feminizm kavramını ortaya çıkarmıştır. Feminizm, temelde cinsiyet ayrımcılığına karşı tavır alan, kamu ve özel bütün alanlarda kadınların maruz kaldığı baskıların ve denetimlerin ortadan kaldırılmasının gerekliliğini savunan ve ataerkil yapılanmaların önüne geçerek kadınların meşru haklarına ulaşmada mücadele eden bir yaklaşımdır. Feminizmin tarihsel süreci, 19. yüzyılından 21. yüzyıla kadarki dönemi kapsamakta ve üç dalgaya ayrılmaktadır. Bu feminist dalgalarda kadınlar, evrensel ve bireysel olarak meşru haklarını elde etmek için mücadele etmişlerdir. Bu mücadeleler içerisinde kadınlar, eylemsel ve fikri yapılarını çeşitli ideolojilerden, farklı algı ve anlayışlardan faydalanarak şekillendirmişlerdir. Yeni sosyal hareketler bağlamında feminist hareketlerin eski ve yeni hareketler arasında ki farklılıklara ve niteliksel özelliklerine değinilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada, feminizm kavramı, yeni sosyal hareketler, dünyadaki feminist akımları/hareketleri ve Türkiye’de ki feminist hareketler analiz edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Yeni Toplumsal Hareketler, Feminizm, Feminizmin Tarihsel Süreçleri, Türkiye’de Feminist Hareketler KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 67 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA GELENEKSELLİKTEN MODERNLİĞE GEÇİŞ SÜRECİNDE DEĞİŞEN EĞİTİM ANLAYIŞI Dr. Öğr. Üyesi E. Meliha KURTDAŞ İnönü Üniversitesi, emine.kurtdas@inonu.edu.tr ÖZET Yaşadığımız yüzyıl her alanda oldukça köklü değişim ve dönüşümlere tanıklık etmektedir. Toplumsal yapının diğer kurumları ile sıkı bir ilişki içersinde olan eğitim kurumu ise bu dönüşümün yaşandığı alanların başında gelmektedir. İlkçağlardan itibaren bilginin ve tecrübenin bir aktarım aracı olarak değişen eğitim anlayışındaki en belirgin değişim geleneksel toplumdan modern toplum yapısına geçiş sürecinde meydana gelmiştir. Geleneksel toplumların en önemli eğitim aracı olan aile, bireyin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasında ve neslin devamlılığının sağlanmasında önemli bir yer teşkil etmesinin yanı sıra aynı zamanda bir kültürel aktarım aracıdır. Geleneksel toplumlarda en önemli eğitim aracı olan aile, yüz yüze ve sıcak ilişkilerin yaşandığı birincil etkileşim gruplarıdır. Modern toplumlara kıyasla dar bir sosyal ilişki ağının içerisinde bulunan bireylerin bilgiye ulaşma biçimi, daha çok aile ve akraba büyüklerinden nasihat alma ve tecrübe aktarımı şeklinde gerçekleşmektedir. Ancak çeşitli ekonomik, siyasal, bilimsel ve kültürel gelişmelerin bir sonucu olarak ortaya çıkan yeni toplum biçimi, yeni bir eğitim anlayışını da beraberinde getirmiştir. Geleneksel toplumların en önemli eğitim aracı olan aile, modern toplumlarda giderek etkisini kaybetmeye başlamış ve rolünü diğer kurumlarla paylaşmak zorunda kalmıştır. Özellikle ulus devletin denetiminde örgütlü bir yapıya sahip yeni bir eğitim kurumu ortaya çıkmıştır. Modernizmin sonucunda ortaya çıkan yeni toplumsal yapı, aynı zamanda kendi ihtiyaçlarını giderecek nitelikte bireyler yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Bu nedenle geleneksel toplumdaki ailenin yerini modern toplumlarda okullar almaya başlamıştır. Modernizmin unsurlarının bireylere yerleştirilmeye çalışıldığı yerler olan okullar, yeni toplum yapısının en belirgin niteliklerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Geleneksel toplumların eğitim anlayışının zeminini oluşturan birincil ilişkiler ağının, modern toplumlarda yerini ikincil ve daha geniş sosyal ilişki ağına bıraktığı görülmektedir. Geleneksel ve modern toplumlarda değişen eğitim anlayışından yola çıkan bu çalışmanın amacı, öncelikle bu iki toplum yapısı arasındaki temel farklılıkları belirlemek ve bu farklılıkların eğitim alanındaki yansımalarını ortaya çıkarmaktır. Anahtar Kelimeler: Geleneksel Toplumlar, Modern Toplumlar, Eğitim, Aile, Okul KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 68 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA ÜNİVERSİTELERİN BİREYSEL VE TOPLUMSAL İŞLEVLERİ Dr. Öğr. Üyesi E. Meliha KURTDAŞ İnönü Üniversitesi, emine.kurtdas@inonu.edu.tr ÖZET Toplumsal yapının temel kurumlarından biri olan eğitim, aynı zamanda toplumsalsallaşmanın da en önemli araçlarından biridir. Gerek toplumun sahip olduğu değer ve normların gelecek nesillere aktarılmasında gerekse toplumun ihtiyaç duyduğu tarzda bireylerin yetiştirilmesinde ve böylelikle toplumsal düzenin devamlılığının sağlanmasında önemli bir etkiye sahiptir. İçerisinde bulunduğu mevcut toplumsal yapının özelliklerine ve ihtiyaçlarına göre şekillenen üniversiteler ise bu yönde önemli işlevlere sahiptir. Üniversite eğitiminin hammaddesi olan genç birey, toplumun geleceğini temsil etmektedir. Üniversite eğitiminin hedef kitlesi olan genç kesimin içerisinde bulunduğu yaş aralığı, bilgiye ulaşma ve ulaştığı bilgiyi geleceğe taşıma kapasitesi bakımından oldukça büyük bir öneme sahiptir. Nitekim üniversiteler bilgiyi üreten ve bu yönde kitlesel eğitim gerçekleştiren ve böylece içerisinde bulunduğu topluma hizmet eden eğitim kurumlarıdır. Ancak eğitim kurumları olarak nitelendirilen üniversiteler, yalnızca akademik bir niteliğe sahip değildir. Aldığı eğitim esnasında genç bireyler, öğretim faaliyetlerinin yanısıra farklılıklarla bir arada olmayı ve bu yolla empati kurarak başka hayatlara ve görüşlere saygı duymayı da öğrenmektedirler. Öte yandan, üniversiteye geldiği andan itibaren kendi parasının hesabını tutmayı öğrenen genç birey, elindeki sınırlı miktardaki para ile yetinmeyi ve ihtiyaçlarını doğru yöne kanalize etmeyi öğrenerek ekonomik olgunluğa erişmektedir. Genç bireyin yaşamında meydana gelen gelişmeler yalnızca bireysel yaşamında gerçekleşmemekte, birey vasıtası ile toplumsal düzlemde de yansımalarını bulmaktadır. Üniversiteler bir yandan genç bireyler vasıtası ile toplumsal yapının bütününde değişmelere olanak sağlarken diğer yandan ise bireyleri toplumsal yapıda meydana gelen değişmelere hazırlamaktadır. Öte yandan üniversiteler, sahip oldukları araştırma imkânları ile bilgi ve teknolojinin gelişimine katkıda bulunarak toplumsal değişime de olanak sağlamaktadır. Bu nedenle üniversiteler için gerekli mali desteğin ve bilimsel özerkliğin sağlanması ve niceliksel değil niteliksel yönde iyileştirmelerin yapılması son derece önemlidir. Bu çalışma, öncelikle üniversitelerin bireysel ve toplumsal yaşamda meydana getirdiği değişimler vasıtası üniversitelerin işlevlerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda üniversitelerin bireysel ve toplumsal yaşamdaki etkilerinden yola çıkarak birtakım önerilerde bulunmak ve bu yolla üniversitelerde niteliksel birtakım iyileştirmelerin yapılmasına yol göstermek çalışmanın amaçları arasındadır. Anahtar Kelimeler: Üniversiteler, Üniversite Eğitimi, Toplumsal Değişme, Birey, Toplum KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 69 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA DİGİTAL ÜRÜN KULLANMA DURUMU VE KULLANIM ÖZELLİKLERİ: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN TERCİHLERİ Dr. Öğr. Üyesi Feyza NAZİK Bingöl Üniversitesi, feyzasevindik@hotmail.com Arş. Gör. Faruk DİŞLİ Bingöl Üniversitesi, farukdisli@hotmail.com Dr. Öğr. Üyesi Mehtap SÖNMEZ Kahramanmaraş Üniversitesi, mehtapomac@gmail.com ÖZET Teknolojide özellikle digital ürünlerde yaşanan baş döndürücü gelişmeler tüm yaş gruplarının dikkatini çekmektedir. Ancak ergenlerde bu ilgi çekiş daha fazladır. Ergenler yeni digital ürünleri daha yüksek oranda ilginç bulmakta ve kişisel bilgisayar, tablet, cep telefonu ve diğer ürünlerin kullanım oranı hızla artmaktadır. Çalışma Bingöl ili Merkez ilçesinde bulunan liselerde okuyan öğrencilerin digital ürün kullanım durumunu ve kullanım özelliklerini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Kesitsel tipte olan çalışmanın örneklemini 1285 lise öğrencisi oluşturmuştur. Öğrencilere bazısosyo demografik, masaüstü ve dizüstü bilgisayar kullanma durumu, video oyunu oynamave günlük yaşam alışkanlıklarını sorgulayan anket formu sınıflarında gözlem altında uygulanmıştır. Öğrencilerin yaş ortalaması 15.9±1.0’dır. %36.4’ü ikinci sınıfta okumaktadır. Öğrencilerin %33.8’i diz üstü, %16.0’ı masaüstü bilgisayar kullanmaktadır. Kullanım süreleri %12.5 oranında yarım sat ile bir saat arasındadır. Bilgisayarın karşısında bir buçuk saatten fazla hareketsiz oturma oranı %13.1’dir. Bilgisayar kullanımına bağlı boyun ve bel ağrısı yaşama oranı sırası ile %26.5 ve %22.8’dir. Tablet kullanma oranı %62.8, video oyunları oynama ise %39.2’dir. Masaüstü bilgisayar kullanma oranı erkek öğrencilerde anlamlı olarak yüksektir. Dizüstü ve masaüstü bilgisayar kullanma sigara içme davranışını etkilememektedir. Aile ortamını baskıcı olarak değerlendiren öğrencilerde tablet ve masaüstü bilgisayar kullanma oranı yüksektir. Ekonomik durum yükseldikçe bilgisayar kullanma oranı artmaktadır. Video oyunları oynayan öğrencilerin uyku düzenleri kötüdür. Öğrencilerin %77.7’si günlük televizyon izlediğini belirtmiştir. Lise öğrencilerinde digital ürün kullanma oranı oldukça yüksektir. Bu ürünlerin doğru kullanımı ve olumsuz etkileri konularında öğrenciler eğitilmelidir. Ailelere ergen psikolojisi konusunda eğitim verilmesi diğer önerilerimizdendir. Anahtar Kelimeler: Digital Ürün, Ergen, Bilgisayar KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 70 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA KENTLERİN BEDEN VE RUH SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Dr. Öğr. Üys. M. Çağlar KURTDAŞ Adıyaman Üniversitesi, ckurtdas@adiyaman.edu.tr ÖZET Kentler binlerce yıldır insanoğlunun yaşadığı mekânlardır. Uzunca bir süre yerleşim mekânı olarak kırsal alanların gerisinde kalsa da özellikle sanayileşme ile birlikte üretimin kentlere kayması, günümüzde kentleri temel yerleşim mekânı haline getirmiştir. Her mekânın bir sosyolojisi olduğu gibi kentler de bir yerleşim yeri olmanın ötesinde kendisine has ilişkileri, kurumları, değerleri, normları, inançlarıve özellikleri ile kırsal alandan farklılıklar göstermektedir. Günümüzde kentler her şeyden önce bir üretim mekânıdır. Aynı zamanda idari ve hukuki yapının merkezleridir. Bunların yanında sosyal ilişkilerin farklılığı, yoğunluğu ve barındırdığı farklı gruplarla heterojen bir yapıya sahip yerleşim yerleridir. Bu bakımdan kentler kırsal alanlardan sadece üretim, idari, hukuki, demografik özellikleri bakımından ayrışmazlar, aynı zamanda kalabalık oluşu, yoğunluk ve heterojenlik özellikleri ile de farklılaşmaktadır. Doğal olarak bu özellikler bireylerin yaşayışları üzerinde önemli etkiler yaratır. Bu etkilerin bir kısmı ise bireylerin beden ve ruh sağlığı ile ilgilidir.Özellikle metropoller ve büyük kentler her şeyden önce kalabalık, yoğun ve heterojen mekânlardır. Bu özeliği ile kentlerde ikincil türden ilişkiler ön plana çıkmıştır. Dolayısıyla bireyler arası ilişkiler gayri şahsi, yüzeysel, resmi, kısa süreli ve parçalı olmaktadır. Modern şehirlerde bireyler fiziksel olarak birbirlerine daha yakın olsa da sosyal mesafeler gittikçe büyümektedir. Bu durum bireylerin beden ve ruh sağlıklarını olumsuz etkiler. Kentlerde ortaya çıkan ikinci ilişkiler ve sivrilme arzusu bireylerde birbirlerine karşı bir çekingenlik ve mücadele duygusu yaratır. Şehirlerde var olan çok sayıda ve farklı sosyal gruplar, bireylerin kentlerde yeterli sayıda birincil ilişkiler kuramamasına neden olmaktadır. Çok sayıda ve farklı sosyal gruplara giren bireylerde oluşan parçalı şahsiyet yapısı birey için çeşitli problemler yaratmaktadır. Örneğin kentlerde suç ve intihar oranlarının yüksek oluşunun bir nedeni de budur. Bunun yanında özellikle metropollerde ve büyük şehirlerde sıklıkla yaşanan trafik sorunları, üst üste yoğun yaşama bağlı mahremiyetin olmayışı, şehrin gürültüsü, kentlerin yapay mekânlar olup doğal çevreden uzak olması bireylerin beden sağlığını olumsuz etkilediği gibi, sinir sistemlerini etkileyerek ruh sağlığını da olumsuz etkilemektedir. Dolayısıyla kentler sahip olduğu pek çok avantaja karşın bireylerin sağlıklarını etkileyen olumsuzluklar da barındırmaktadır. Kentlerin bireylerin beden ve ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri probleminden yola çıkan bu çalışmanın amacı metropollerin ve büyük kentlerin sahip olduğu bazı özelliklerinin bireylerin beden ve ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini göstermektir. Anahtar Kelimeler: Kent, Sağlık, Metropol, Sosyal İlişki, Yoğunluk KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 71 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA MODERN TIP – ALTERNATİF TIP KARŞITLIĞINA İLİŞKİN SOSYOLOJİK BİR DEĞERLENDİRME Dr. Öğr. Üys. M. Çağlar KURTDAŞ Adıyaman Üniversitesi, ckurtdas@adiyaman.edu.tr ÖZET Sağlık, genellikle biyolojik bir durum olarak görülmekte ve ele alınmaktadır. Ancak sağlık, biyolojik bir durum olmanın ötesinde sahip olduğu ilişkiler, kurallar, normlar ve değerlerle her zaman toplumsal yapının önemli kurumlarından biri olmuştur. Çünkü sağlıklı bireyler ve sağlıklı bir toplum, tıp biliminin olduğu kadar sosyolojinin de ilgi alanına girmektedir. Sağlık kurumunun temel amacı hastalığı önlemek ve tedavi etmektir. Binlerce yıldır her toplum hastalıkla mücadele etmekte farklı yöntemler kullanmıştır. Ancak Batı Avrupa’da ortaya çıkan ve modernizm olarak adlandırılan süreçte bilimsel bilginin ön plana çıkması, hastalığı önleme ve tedavi etmede yeni bir bakış açısının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bilimsel bilgiyi esas alan ve modern tıp olarak adlandırılan bu bakış açısı, kendisinden önce binlerce yıldır varlığını devam ettiren tedavi yöntemlerini de dışlamıştır. Çünkü geleneksel ya da alternatif tıp olarak adlandırılan tedavi yöntemleri, tecrübî bilgilere dayanmaktadır ve her zaman toplumun inanç sistemiyle de yakından ilişkili olmuştur. Bu nedenle alternatif tıbbın hastalığa bakış açısı her zaman içinde bulunduğu toplumun kültürü tarafından şekillendirilmiştir. Modern tıp ise hastalığı, neden – sonuç ilişkileri içinde rasyonel ve kesin bilgilere dayalı bir anlayışla ele almaktadır. Bu nedenle modern tıp ile alternatif tıp arasında her zaman sorunlu bir ilişki var ola gelmiştir. Ancak bu sorunlu ilişkinin günümüzde yerini bir işbirliğine bıraktığı da ifade edilebilir. Modern tıp her ne kadar alternatif tıbba kuşku ile yaklaşsa da günümüzde bazı yöntemleri onaylamakta ve hatta bazı uygulamaları modern tıp eğitimi içinde kendisine yer bile bulmaktadır. Zaten günümüzde alternatif tıp, kendisini daha çok tamamlayıcı bir tıp metodu olarak tanımlamakta ve konumlandırmaktadır. Bu bakımdan günümüzde modern tıp – alternatif tıp karşıtlığının yerini bir işbirliğine bırakmaya başladığı söylenebilir. Çünkü modern tıp uygulamalarının dışındaki her türlü tedavi yöntemlerini içine alan alternatif tıp, etkinliği ve işe yararlığı kanıtlanmış pek çok metodu da içinde barındırmaktadır. Bu nedenle alternatif tıp ile modern tıp arasındaki bu işbirliğinin devam etmesi bireylerin ve toplumun sağlığı için önemli bir gelişme olarak kabul edilebilir. Ancak hangi alternatif tıp metotlarının hastalıkların tedavisinde kullanılacağı, modern tıbbın karar vermesi gereken önemli bir konudur. Çünkü hastalıkların tedavisinde her zaman bilimsel yaklaşım esas olmalı, alternatif tıp ise bilimsel yaklaşıma yardımcı ve tamamlayıcı bir niteliğe sahip olmalıdır. Bu nedenle modern tıbbın onay vermediği alternatif tıp uygulamalarından her zaman uzak durulması gerekmektedir. Modern tıp – alternatif tıp karşıtlığı problemini ele alan bu çalışmanın amacı günümüzde bu karşıtlığın yerini gittikçe bir işbirliğine bıraktığını göstermektir. Bu amaçla çalışmada modern tıp ve alternatif tıp kavramları tanımlandıktan sonra günümüzde nasıl bir işbirliği oluştuğuna dair sosyolojik bir değerlendirme yapılacaktır. Anahtar Kelimeler: Modern Tıp, Alternatif Tıp, Sağlık, Hastalık, Tedavi Yöntemleri KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 72 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA ÖĞRENCİLERİN DİNLEME BECERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE AKTİF ÖĞRENME TEKNİKLERİNİN BAŞARIYA ETKİSİ Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Nuri KARDAŞ Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, mnkardas@hotmail.com Öğretmen İlayda İL MEB, il.ilayda34@gmail.com ÖZET Çalışmanın amacı Aktif Öğrenme tekniklerinin ortaokul öğrencilerinin Türkçe dinleme becerilerinin geliştirilmesine etkisini belirlemektir. Araştırmada ön test-son test kontrol gruplu deneysel araştırma deseni kullanılmıştır. Seçkisiz atamayla sınıflardan biri (n=27) deney, diğeri (n=30) kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Çalışmanın deneysel çalışmaları 8 hafta sürmüştür. Çalışmada veri toplama aracı olarak MEB tarafından öğrencilerin dinleme becerisi için önerilen dinleme becerisi başarı anketi kullanılmıştır. Dinleme becerisi başarı anketi, öğrencilerce ön-son test olarak doldurulmuştur. Dinleme becerisi başarı anketi ile toplanan verilerin aritmetik ortalaması alınarak veriler üzerinde analizler yapılmıştır. Verilerin analizinde parametrik testlerden ilişkili / ilişkisiz örneklemler t-testi analizi yapılmıştır. Analizlerde SPSS 20 paket programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, deney grubunda uygulanan Aktif Öğrenme tekniklerinin öğrencilerin dinleme başarılarının geliştirilmesinde, kontrol grubunda Türkçe müfredatında yer verilen etkinliklere nazaran daha başarılı sonuçlar verdiği belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Aktif Öğrenme Teknikleri, Türkçe Dinleme Başarısı KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 73 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA AKTİF ÖĞRENME TEKNİKLERİNİN ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN TÜRKÇE KONUŞMA KAYGILARINA ETKİSİ Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Nuri KARDAŞ Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, mnkardas@hotmail.com Öğretmen İlayda İL MEB, il.ilayda34@gmail.com ÖZET Bu araştırmanın amacı Aktif öğrenme tekniklerinin ortaokul öğrencilerinin Türkçe konuşma kaygılarının giderilmesinde başarıya etkisini belirlemektir. Araştırmada "Nicel" araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nicel araştırma yönteminin kullanıldığı araştırmada ön-son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma gruplarını 2017-2018 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Van Merkez İpekyolu İlçesi’nde eğitim-öğretim faaliyetini sürdüren bir ortaokulda öğrenim gören 57 öğrenci oluşturmaktadır (27 öğrenci deney grubu, 30 öğrenci kontrol grubu) . Araştırmanın ön-son test uygulamalarında Türkçe Etkili Konuşma Becerisi Ölçeği kullanılmıştır. ölçekten elde edilen verilerin analizinde nicel analiz tekniklerinden biri olan parametrik t-testi istatistiği kullanılmıştır. Uygulamalar sonunda, deney grubunda uygulanan aktif öğrenme etkinlikleri kontrol grubunda uygulanan Türkçe Öğretim Programı etkinliklerine nazaran öğrencilerin Türkçe konuşma kaygılarının giderilmesinde daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimler: Aktif Öğrenme Teknikleri, Türkçe, Konuşma Kaygısı KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 74 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA EROL GÜNGÖR’E GÖRE BATI KARŞISINDA İSLAM DÜNYASI VE ORTADOĞU ÜLKELERİ Dr. Neşide YILDIRIM Sakarya Üniversitesi, nyildirim@sakarya.edu.tr ÖZET Çağımıza hâkim olan Batı dünyası ve onun temsil ettiği medeniyet karşısında İslam Dünyası ve ağırlıklı olarak Ortadoğu ülkelerigelenekçi topluluklar arasında yer alırken giderek Batı modeli anlayışında gelişme göstermiştir. Bütün gelenekçi toplumlar gibi İslam ülkelerinde de Batı modeline nasıl geçileceği konusu uzun süre tartışılmıştır. Bu tartışma henüz bitmiş değildir, ancak Orta Doğu ülkeleri, ağırlıklı olarak İslam dünyası, modernleşme yolunda değişik bir planda düşünmeye başlamıştır. Güngör’e göre bu bir uyanış hareketidir. İslam uyanışı veya genel anlamda Ortadoğu veya Avrasya uyanışı, ülkelerinde Batı tesiriyle yerleştirilmeye çalışılan siyasi, iktisadi ve sosyal sistemlerin, yani İslam’ın adalet anlayışına alternatif diye gösterilen ideolojilerin iflasla neticelenmesine bağlanabilir. Ona göre İslam’ın temellerine dönme hareketi milli sınırları aşmıştır. Bu hareket çok merkezli olarak gelişmiştir ve öyle devam etmektedir. Hareket devamlılığa sahiptir. Batılıların ve Ortadoğu’daki bazı çevrelerin yanlış teşhislerinden dolayı yeni bir olay gibi görünse de aslında köklerine dönme hareketidir ve öylece gelişme gösterme eğilimindedir. Bu temelde İslami hayat tarzıyla birlikte; adalet, doğruluk, dürüstlük, hak ve hukuka saygı, ahlaklı olma, ilme ve düşünceye önem verme ona dönme hareketidir. Ortadoğu ülkeleri uzun yıllar başta Amerika, Avrupa ve Rusya karşısında bilim, teknoloji ve yönetim sistemlerinde sıkıntılıydı; sisteminde yenilikler yapabilmek için daha çok taklide yönelen bir anlayışı benimsemiş gibi görünüyorlardı. Günümüzde iseBatı ile karşılaşma artık onun modelini iktibas veya taklit değil, kültür alışverişi şeklinedönüşmüştür. Ortadoğu ülkeleri Batılı ittifak sistemlerinden veya ikili ittifaklardan daha çok kendi aralarında yeni sistemler, yeni oluşumlar kurma peşindedirler; milletlerarası platformlarda İslam bloğu, Ortadoğu veya Avrasya bloğu şeklinde hareket etme kabiliyetine sahip olmaya çalışıyor. Şimdiye kadar Batılı modellere karşı itiraz edemeyen, gizli veya açık meydana getirdikleri ayrılıkları kendi ideolojik yapısına ve ülke olarak günlük menfaatine uygun olduğunu söyleyerek benliğini, gücünü ve sınırlarını korumaya çalışan Ortadoğu ülkeleri ve özelde Müslüman toplumlar, bugün kendi sistemlerinin Batılı olanlara kıyasla daha üstün olduğunu iddia edebiliyorlar. Güngör “İslam dünyasındaki bu silkinme sadece Müslümanların sübjektif bir durum değerlendirmesinden ibaret değildir. Bu gelişme belki onlardan daha ziyade Batı dünyası tarafından dikkat ve hassasiyetle takip ediliyor” diyor. İslam ülkelerinin Dünya coğrafyası üzerindeki vaziyetleri, yeraltı zenginlikleri, nüfusları önceleri de bilinmesine rağmen Batılılar için siyasi veya sosyal öneme sahip değildi. Nüfus, coğrafi durum ve servet potansiyeli ancak bunlara yön verebilecek kudretli (güçlü) bir ideoloji ile yan yana gittiği zaman bir kıymet ifade edebilirdi. İşte şimdi olan budur. Güngör, Ortadoğu ve İslam ülkelerinin kendi potansiyelini farkına vardığını ve kendilerini değiştirme ihtiyacı duyarak Batı karşısında daha etkili bir duruma geldiğini belirtmektedir. Günümüzdeki olay ve sonuçlarını tanımlar gibi diyor ki: “İslam ülkeleri kendi kaderlerini kendi medeniyetlerinin temelleri üzerinde tayin etmeye kararlı görünmektedirler ve bu kararlılık bütün dünya bakımından çok ciddi neticeler doğurabilecek güçtedir.” Bildiri, Erol Güngör’ün eserlerindeki düşünceleri ışığında Ortadoğu ve İslam dünyasının günümüzdeki durumunun incelenmesi ve yorumlanması şeklinde sürdürülecektir. Anahtar Kelimeler: Batı, İslam Dünyası, Ortadoğu KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 75 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA SATİR’İN AİLE TERAPİSİ MODELİNDE KULLANDIĞI KAVRAMLAR Dr. Neşide YILDIRIM Sakarya Üniversitesi, nyildirim@sakarya.edu.tr ÖZET Virginia Satir (1916-1988) ailelerle çalışırken kendi yaklaşımını geliştiren ve aile terapisi konusunda iletişim kalıplarının önemini belirten öncülerdendir.Ailebireyleriyle bütün olarak aynı seansta çalışmalar yapmıştır. Şizofrenleri tedavi ederken anne ve kızını iletişimleri uygun ve etkili hale gelinceye kadar terapiye dâhil etmiş, aile bireylerinin diğer üyelerini de aile dengeye ulaşıncaya kadar terapi seanslarına devam etmiştir. Uygulamayla aile bireyleri arasındaki iletişimin ve dayanışmanın önemini anlamaya çalışmış, sonra da bu durumu güncellemiştir. Kişisel gelişim ile bireylerin isteklerine saygı gösterme arasında denge kurulması gerektiğini vurgulamış ve çalışmalarını yürütürken bazı kavramların şekillenmesi ve terapi modeliyle özleştirilmesi sonucunu doğurmuştur. Ona göre problemli kişiler aile içerisinde gerçek kimliğinden uzaklaşıp; “suçlayan”, “yatıştıran” (yatıştırıcı), “ilgiyi dağıtan” (ilgisiz) ve “hesap eden” (hesaplayıcı) olmak üzere farklı iletişim kalıplarından birisine bürünerek bir kişilik tipi oluşturur. “Aile pozu” veya “aile heykeli” (aile resmi)’ni çıkararak öncelikle ailenin problemini günceller sonra da değişime odaklanır. Kadın ve erkeği (anne ve baba) yaşadığı manzarayla karşı karşıya getirip,güncel manzarayı (heykel, resim veya poz)aile bireylerine gösterir. Böylece aile içerisinde yaşanan problem ve dengesizlikler tespit edilmiş, problemin resmi, heykeli veya pozu yapılmış ve bireylerin önüne konmuştur. Hastalık teşhis edilmiş ve aile, problemleriyle yüzleştirilmiştir. Sonra da değişimin yapılıp yapılmayacağı hususu aileye bırakılarak, sadece dengenin sağlanmasına yardımcı olunmuştur. Değişim aile bireyleri tarafındangerçekleştirilecektir. Satir çalışmasını yaparken “Güncelleme, Konuşma ve bakış, Dokunma,Aile heykeli/pozu/ resmi,Tıbbi model, Gelişim modeli vb.”bazı kavramlar kullanmış ve bu kavramlar onunla özdeş hale gelmiştir. Bildiride kullandığı kavramların analizleri ve Türkçe anlamları üzerinde durulacaktır. Çalışmada Satir’in orijinal adı “ConjointFamilyTherapy” olan kitabının, “Temel Aile Terapisi” adıyla Türkçeye çevirisi esas alınmıştır. Anahtar kelimeler: Satir, Kavramlar, İletişim Kalıpları KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 76 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA PROF. DR. NİHAT KEKLİK VE TÜRK İSLAM FELSEFESİNİN KURULUŞU Dr. Kazım YILDIRIM Sakarya Üniversitesi, kyildirim@sakarya.edu.tr ÖZET Prof. Dr. Nihat Keklik (Balıkesir-Ayvalık, Mayıs 1926 – İstanbul, 01 Mart 2017) girişimi ve uzun uğraşmaları sonucu kurumsal kimlik kazanan Türk İslam Düşüncesi Tarihi Anabilim Dalı (Türk İslam Felsefesi) bu alandaki çalışmaların önemini arttırmıştır.Kitaplarındakikısa öz geçmişler çoğunlukla kendi isteğiyle yazılmış değildir. Şahit olduğum gibi kitapları yayımlayan yayınevlerinin isteğiyle kısa sürede yazılmış/yazdırılmış küçük dipnotlar şeklindedir.Keklik’in çalışmaları ağırlıklı olarak Türk İslam düşüncesine yöneliktir. Bu alandaki her bir çalışması Türk kültürüne katkı açısından önemlidir. Basılmış eserlerinin yanında “basıma hazır” veya “hazırlanıyor” diye yazarak tasarladığı ve tasarılarının bir kısmını sonradan gerçekleştirdiğini, bir kısmını ise dosya şeklinde hazırladığını belirtmek gerekir. Basılmış eserlerini dört gruba, basıma hazır veya hazırlanıyor türü çalışmalarını da dikkate alırsak bütün eserlerini beş gruba ayırmak mümkündür. Eserleri analiz edilirken Hocanın görüş ve düşünceleri de ortaya çıkacaktır. Dolayısıyla eserleriyle birlikte yeri geldiğinde görüşlerine de yer verilecektir.Prof. Dr. Nihat Keklik, Türk Felsefe ve Türk kültürü için çok önemli eserler bıraktı; lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri yetiştirdi ve tartışılacak teoriler ortaya koydu. Fakat Hocayı 20 ve 21. yüzyılda esas önemli kılan; uzun uğraşmalar ve mücadeleler sonucunda, Türk İslam Felsefesine kimlik kazandırmış olması ve bunu anabilim dalına (kürsü) dönüştürerek kalıcı hale getirmesidir. Türk Felsefesine kazandırdığı pek çok başarılarının yanındaen önemli ve kalıcı başarısı budur. Bu kuruluşla birlikte Türk İslam alanındaki akademik gelişmeler ve akademik çalışmalar artarak devam etmiş ve Türk İslam Düşüncesi (Felsefesi) kurumsal kimlik kazanmıştır. Bilindiği gibi Türk İslam dünyası, yedinci-sekizinci asırdan başlayarak on üç- on dört yüzyıla kadar devam eden düşünce hareketlerinde özne olarak rol oynamıştır. Nihat Keklik çalışmalarıyla İstanbul Üniversitesi edebiyat fakültesi bünyesinde Türk İslam Felsefesinin kuruluşunu gerçekleştirirken düşünce tarihinde diğer bazı toplumlar gibi, genelde İslam dünyasının, özel de ise Türklerin önemli katkılar yaptığını açıkça ortaya koymuştur. Eserlerindeki örneklerle Türk İslam düşünürlerin yaptıkları çalışmaların önemini ortaya koymuştur. Türk İslam Felsefesinin akademik kimlik kazanması; bir yandan Türk İslam Felsefesinin varlığı ve Türk İslam düşünürlerinin görüş ve düşüncelerinin yer aldığı klasik kaynakların tanıtımı, diğer yandan bu düşünürlerin eserlerinin Türkçeye aktarılması ve tanıtılması ve ayrıca düşünürlerin, felsefe tarihindeki yeri ve öneminin ortaya çıkarılması için yapılan akademik çalışmalar hız hızlanmıştır. Bildiri ile yakın dönem Türk düşüncesi veya Türk İslam felsefesi üzerinde çalışma yapanlara katkı sağlanacağı umulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Nihat Keklik, Türk İslam Felsefesi, Türk İslam Düşüncesi KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 77 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA FARABİ’NİN FELSEFESİNDE BİLGİ ANLAYIŞI VE ETKİLERİ Dr. Kazım YILDIRIM Sakarya Üniversitesi, kyildirim@sakarya.edu.tr ÖZET Farabi’ye göre bilgi insan zihninde gerçekleşen bir olgudur; psikoloji ve mantıkla ilişkilidir. Nefs ve akıl kavramları çerçevesinde temellendirir. Bilgi düşünce ile varlık arasındaki form(suret) bağlantısı üzerinden gerçekleşir. Dil, mantık ve bilgi arasında yakın benzerlik ve sıkı ilişki bulunduğunu belirtir. Varlıkları sınıflandırırken en üstte bulunan, en salt ve en mükemmel olan “İlk Sebep”ten (Tanrı) başlayarak basitlik ve mükemmelliğin en alt düzeyinde yer alan ilk maddeye (heyûlâ) kadar iner. Buna göre varlık mertebelerinin ilki, insan aklının ulaşabildiği en kutsal varlık olan Tanrı’dır (Descartes’i hatırlatmaktadır). Varlık kavramı dikkate alındığında bu konuda üç ifadede bulunur: Zorunlu (vâcib),mümkin (zorunsuz) ve imkânsız (muhal). “Sudur Teorisi” adı verilen bir doktrinle, mümkün varlıkların zorunlu varlıktan nasıl çıktığını ve kozmik düzenin nasıl işlediğini yorumlayarak insan bilgisi ile kozmik akıl ilişkisini ortaya koymuş ve böylece bilgi akıl ilişkisi ve bilginin somut olarak nasıl ortaya çıktığını açıklamıştır.Bilgi teorisinin çekirdeği konumundaki akıl, Sudur’la ilişkili olup nübüvvet (peygamberlik) teorisinin de temelini oluşturur. Farabi’ye göre “Faal Akıl” bir yönüyle yer yüzündeki “nefslerin (canlıların), bir yönüyle de –göklerin aracılığıyla- dört unsurun (toprak, hava, ateş, su) var oluşlarının sebebidir.” O’na göre İnsan bilgilerinin ve ilahi varlığın inkişaf ettiği veya yükseldiği en yüksek gök tabakası olarak düşünülen bu varlık sahası (Faal Akıl) peygamber ile filozofun buluştuğu bir sahadır. Buradan bilgi teorisi (epistemoloji)’ne giriş yapıyor. Farabi’ye göre Peygamber buradan İlahi varlıktan (Allah’tan) “Faal Akıl” (Cebrail) vasıtasıyla aldığı Küllileri (vahiyleri) yer yüzüne indirirken, filozof da yeryüzünde topladığı cüzilerden (küçük küçük bilgilerden) Faal Akılda bulunan külliler sahasına yükseliyor(Peygamberlik nazariyesi buradan çıkıyor). İnsan bilgisi, soyut akıllardan gelen bir aydınlanmaya dayanır; güneşin gözümüzle ilişkisi ne ise Faal Akıl da insanla aynı ilişki içindedir. Görmek için gözümüz güneş ışığına muhtaçtır, düşünmek ve dolayısıyla bilgi için ise, bireysel insan aklının Faal Akıl tarafından aydınlatılmasına ihtiyacı vardır. “Faal Akıl” hem bu dünyanın yaratıcısı hem de insan aklının aydınlatıcısıdır. “Formlar Faal Akıl’ın zihnindedir” (Kant’ın bilgi teorisini teşkil eden on iki akıl formu buradan gelir) ve maddi varlık kazanarak dünyayı oluştururlar. Fârâbî bilginin kaynağının duyular olduğunu savunarak Eflâtun’un “doğuştan bilgi” teorisini reddeder (JhonLocke’onTabularasa anlayışı buradan gelir). Ona göre yeni doğmuş bir çocuğun zihni bomboştur; fakat düşünme melekelerine ve algı aracı durumundaki duyu organlarına sahiptir. Zaman içinde bölük pörçük ve gelişigüzel oluşan bu bilgi birikimi şuurun teşekkülü ile ifadesini bulunca bazıları çocuğun bunları doğuştan getirdiğini zannederler. Halbuki akıl duyu deneylerinden başka bir şey değildir. Bu deneyler ne kadar çok olursa insan zihni o kadar mükemmel akla sahip sayılır. Şu var ki duyular nesneleri bulundukları şekliyle algıladığı için duyu bilgileri tikeldir (a posteriori); akıl ise bunların analiz ve sentezini gerçekleştirip tümelin bilgisine ulaşır ve mukayeseler yaparak yeni bilgiler üretir (a priori). Aklî bilginin temelini duyu bilgileri oluşturduğu için Farabi sonradan Kant’ın da tekrarlayacağı şu cümleyi ısrarla vurgular: “Duyu verileri dışında aklın kendisine özgü bir işi yoktur” dolayısıyla Farabi Kantı da etkilemiştir. Anahtar Kelimeler: Farabi, Bilgi Anlayışı, Etkileri KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 78 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA MECMÛ’A TASNİFİNE KATKI: ŞEHİR MECMÛ’ALARI VEYA TEZKİRE BENZERİ MECMÛ’ALAR VE BU KALEMDEN OLMAK ÜZERE KAYSERİLİ BAŞKÂTİB-ZÂDE RÂGIB GÜVEN BEY MECMÛ’ALARI Prof. Dr. Atabey KILIÇ Erciyes Üniversitesi, atabey@erciyes.edu.tr ÖZET Türk kültürü, edebiyatı ve tarihi açısından son derece önemli eserler sınıfında bulunan mecmû’alar ile ilgili bir tasnif denemesini 3 Mayıs 2011 tarihinde Mimarsinan Üniversitesince düzenlenen Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları’nda bilim âleminin takdirlerine sunmuştuk. 2012 yılında Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı başlığı altında yayımlanan sempozyum bildirilerinin ardından, özellikle Eski Türk Edebiyatı sahası başta olmak üzere, mecmûalarla ilgili önemli sayıda çalışma yapılmıştır. Yeni yayınlar ve ele geçen eserlerden hareketle bu tasnif denemesine yeni ilâvelerin yapılması da kaçınılmaz olmuştur. Biz bu tebliğ çerçevesinde, Kayseri Büyükşehir Belediyesi’nce 2009 yılında ilk cildi, 2017’de de 5. cildi yayımlanan Kayseri Ansiklopedisi’nde yer alan “Kayseri’de Mecmualar” maddesinde kısaca tanıttığımız 15 kadar mecmû’a arasından, 1889’da Kayseri’de doğup yine aynı şehirde 1950 yılında vefât eden Başkâtib-zâde Râgıb Bey tarafından derlenen üç ayrı mecmûa hakkında ek bilgiler vermeye çalışacağız. Anahtar Kelimeler: Mecmûa, Kayseri Mecmûaları, Mecmûa Tasnifi KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 79 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA KLÂSİK TÜRK EDEBİYATINDA ŞERH GELENEĞİNE DÂİR NOTLAR Prof. Dr. Atabey KILIÇ Erciyes Üniversitesi, atabey@erciyes.edu.tr ÖZET Daha yirmi yıl kadar öncesine kadar hakkında şöyle böyle bilgilere sâhip olduğumuz “şerh” kavramı ve onun etrâfında gelişen gelenek hakkında son yıllarda bir hayli mâlumât edinmiş vaziyetteyiz. 12-13 Nisan 2007’de İstanbul Üniversitesi’nde düzenlenen Prof. Dr. Abdülkadir Karahan Anısına I. Uluslararası Klâsik Türk Edebiyatı Sempozyumu’nda “Dağılmış İncileri Toplamak: Şerh Tasnifi Denemesi” başlığı altında sunduğumuz tebliğ ardından sahada yeni yeni yayınlar, yüksek lisans, doktora ve doçentlik takdim tezi tarzında akademik çalışmalar yapıldı veya yaptırıldı. Biz bu tebliğ çerçevesinde, esâsında “bir metni daha iyi anlama gayreti” olarak görebileceğimiz, bir nev’i tefsir olan şerhler hakkında, örneklerle derleyici bilgiler vermek niyetindeyiz. Anahtar Kelimeler: Şerh, Geleneksel/Modern Şerh, Şârih KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 80 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA 18. YÜZYIL RUSYASINDA KÜLTÜREL YAPI Prof. Dr. Ayla KAŞOĞLU Gazi Üniversitesi, akasoglu@gazi.edu.tr ÖZET Dil ve kültür bir milletin oluşumu ve gelişimi aşamasında en önemli ortak özelliklerdendir; bir başka deyişle geçmiş ve gelecek arasındaki köprülerdir. İnsanın düşünmesi ancak dille olanaklı olabildiğinden, dilde gelişme ve üstünlük yaratamayan milletlerin düşünceleri kapalı, dar ve sınırlı kalacak ve mevcut durum kültür üzerinde de etkisini gösterecektir. Bu bağlamda her ülke gibi Rusya da tarih boyunca ilerleyebilmek, aydınlanabilmek için birtakım çabalar içine girmiştir. Bu bağlamda gelişime engel teşkil eden skolastik düşünce yapısından kurtulup yeni bir döneme geçme çabaları ilk olarak 15. yüzyılın sonlarında III. İvan (1462-1505) döneminde görülür. Ancak gerçek anlamda ilerleme I. Petro’nun (1682-1725) reformlarıyla mümkün olacaktır. 18. yüzyıla gelene kadar Rusya’da hakim olan Ortaçağ Hıristiyan kültürü, I. Petro döneminde soylu (dvoryan) ve geleneksel kültür olmak üzere ikiye ayrılır. Her alanda reforma ihtiyaç duyulan Rusya’da I. Petro’yla başlayan ve öncelikle askeri ve teknik alanlardaki hızlı ve etkili değişim, siyasi ve sosyo-kültürel alanlarda da kendini gösterir. Petro dönemi, Rus halkının kilise dogmatizminden ve arkaik kilise-Slav dilinden kurtulduğu, halk dilinin edebiyata egemen olmaya başladığı, yani bugünkü anlamda ulusal bir dil ve edebiyat geleneğinin oluşturulmaya çalışıldığı bir dönemdir. Diğer bir taraftan ise o dönemde etkili olmaya başlayan Avrupa kültürünün Rusya’da kabul edilmesi ve uygulanması, ülkenin değerler sisteminde ve sosyo-politik düzeninde birtakım değişikliklerin yapılmasını gerekli kılmaktaydı. Bu noktada dönemin mevcut düzenini akla aykırı ilan eden ve köleliğin kötülüğünü vurgulayan Rus aydınlanmacılarına göre toplumun her kesiminin bilinçlendirilmesi büyük önem taşımaktaydı. Nitekim her alandaki hızlı ve etkili değişim özellikle edebiyat ve kültür alanında verimli bir çağ olan 19. yüzyıl Rusya’sına ve Rus milli kültürünün şekillenmesine zemin hazırlamaktaydı. Bu bildiride 18.yüzyıl Rusya’sında halkı bilinçlendirme, aydınlatma ve ülkeyi ilerletme yolunda atılan adımların, çabaların yanı sıra edebi dilin oluşum aşamaları dinin etkisi altındaki kültürün yeni dönem kültürünü nasıl etkilediği ve 19. yüzyılın başına kadar süregelen bu etkileşimin nasıl bir yol izlediği gösterilmeye çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Rusya, 18.yüzyıl, Kültür, I.Petro KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 81 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA CENGİZ AYTMATOV’UN GÜN OLUR ASRA BEDEL ROMANINDA KÜLTÜREL BELLEK Prof. Dr. Ayla KAŞOĞLU Gazi Üniversitesi, akasoglu@gazi.edu.tr ÖZET Yaşananları, öğrenilenleri ve bunların geçmişle ilgili ilişkisini zihinde saklama gücü olan bellek, aslında yalnızca geçmişi kurgulamakla kalmayıp şimdinin ve geleceğin deneyimlerini de organize eder. Bu durumda geleceğin “umut” ve geçmişin “hatırlama” ilkeleri birbirinden etkilenir ve biri olmadan diğerini düşünmek imkânsız bir hale gelir. Dolayısıyla geleceğin yaratılması, kültürel belleğin, yani bellek olarak kültürün evrensel işlevlerinden biridir. Toplumsal çerçeve koşullarıyla belirlenen kültürel bellek, bireysel bellekten öte toplumla beraber yaşamaya devam eder ve geçmişte yaşanan olayların sözlü ve yazılı aktarımıyla ritüel, efsane, masal, hikaye şarkı, türkü ve atasözleri gibi ortak belleğin ve toplumsal kimliğin birleştirici ve kaynaştırıcı bir unsuru olarak her daim canlı tutulmaya çalışılır. Bu bağlamda Sovyet döneminde yaşanan sosyo-kültürel baskı ve uygulamalara eleştirinin yanı sıra tüm bunları kabullenen kendi halkına karşı da bir özeleştiri içeren Cengiz Aytmatov’un Gün Olur Asra Bedel (Gün Uzar Yüzyıl Olur-1980) romanında kültürel değerlerini muhafaza eden/edemeyen insanların hikâyeleri anlatılır. Eserde kültürel kimliğin başlıca etkenlerinden biri olan dinin Sovyet rejiminde kesintiye uğraması ve İslamiyet’e ait temel prensiplerin kişilerin hafızalarında hatırlamadan öteye geçememesi söz konusudur. Nitekim kültürel değerlere sahip çıkmaya çalışan eski neslin temsilcisi Yedigey’in, dostu Kazangap’ın cenazesinde ancak hafızasını zorlayarak bazı dini vecibeleri hatırlayabildiği görülür. Eser, aslında yüzyıllık bir süreye yayılan olayların hatırlandığı bir günün hikâyesidir. Geçmiş ile hal, gerçekle destanın iç içe işlendiği romandaki Nayman Ana Efsanesi’nde bireyin, rejim güçleri tarafından geçmişine dair bellek kaybı yaşaması ve bir Mankurta dönüşmesi, kim olduğunu, nereden geldiğini, kısacası geçmişine ait hiçbir şey hatırlayamaması neticesinde düşünme, sorgulama ve muhakeme yetilerini kaybetmesi açıkça gözler önüne serilir. İşte bu noktada bilinçli bir aydını temsil eden Abutalip karakteriyle milletin hafızasının güçlü olması gerektiği bilincinden hareket edilir ve Kazak türkülerinin, hikayelerinin derlenip sonraki nesillere kültürel bir miras olarak aktarılma çabası ve düşüncesi ortaya konur. Bu bildiride ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov’un Gün Olur Asra Bedel adlı eseri, kültürel belleğin önemi ve toplumsal hayata yansımaları çerçevesinde Jan Assman’ın kültürel bellek anlayışından yola çıkılarak ele alınıp irdelenecektir. Anahtar Kelimeler: Aytmatov, Gün Olur Asra Bedel, Bellek, Kültür, Mankurtizm KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 82 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA MANZUM SÖZLÜKLERDE ÇOCUKLARA VERİLEN NASİHATLER VE İDEAL ÇOCUK TİPİ Öğr. Gör. Mustafa ALKAN Afyon Kocatepe Üniversitesi, alkan@aku.edu.tr ÖZET Manzum metinlerin ezberlenmesi daha kolay olduğundan, eski edebiyatımızda her konuyu manzum olarak anlatma geleneği vardı. Bu nedenledir ki şairler, dil ve aruz öğretiminde de bu geleneğe uyarak manzum sözlükler hazırlamışlardır. Manzum sözlükler, sıbyân mekteplerine giden çocukların hem aruz üzerine bilgi sahibi olmaları hem de Arapça ve Farsça kelimelerin Türkçe karşılıklarını ezberlemeleri amacıyla hazırlanan küçük hacimli ancak faydası çok ve ezberi kolay eserlerdir. Bu eserler Arapça veya Farsça kelimelerin Türkçe karşılıklarını barındırmakla beraber edebiyat, aruz ve şiire dair bilgileri, ahlak ve kültüre dair değerleri de ihtiva ederler. Manzum sözlüklerin bahsedilen yönleri itibarıyla çocukların eğitimlerinde ne derece önemli oldukları âşikârdır. O nedenledir ki bu eserler yaklaşık olarak 14. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar klâsik tarz dil öğretiminde ders kitabı olarak okutulmuşlardır. Manzum sözlüklerin içerisinde kıt’a sonlarında yer alan humâyûn beyitlerde çocuklara birtakım nasihatler verilmektedir. Ahlâkî ve kültürel değerlerin yoğun olarak aktarıldığı ve değerler eğitimi açısından önemli olan bu beyitler çalışmamızın esasını teşkil etmektedir. Çalışmamızda metinleri neşredilmiş olan manzum sözlükler incelenecek olup ilgili beyitlerde çocuklara yapılan tavsiyeler ortaya konacak ve bu beyitlerden hareketle eski eğitim sistemimizin ve kültürümüzün idealize ettiği çocuk tipi belirlenmeye çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Manzum Sözlük, Değerler Eğitimi, Nasihat, İdeal Çocuk Tipi KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 83 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA DÎVÂNINDAN HAREKETLE YUNUS EMRE’DE MELÂMÎLİK DÜŞÜNCESİ Öğr. Gör. Mustafa ALKAN Afyon Kocatepe Üniversitesi, alkan@aku.edu.tr ÖZET Anadolu’da tasavvûfî düşüncenin teşekkülünde etkili olan isimler genel olarak “Horasan erleri” olarak adlandırılan Anadolu’daki ilk mutasavvıflardır. Horasan erleri, Anadolu’nun İslamlaşmasında da çok önemli vazifeler görmüş insanlardır. Horasan bölgesinde yetişmiş mutasavvıflar bir yaşam düşüncesi olarak “melâmîlik”i benimsemişlerdir. Bu nedenledir ki çoğu mutasavvıf Horasan bölgesinde yaşamadığı halde melâmîmeşrep olduğu için “Horasan eri” olarak anılmıştır. Melâmîlik bir tasavvuf ekolü ya da tarikatı değil bir yaşam biçimidir. Her tasavvuf ekolünde bu yaşam biçimini benimseyenler vardır. Ku’an-ı Kerîm’in Mâide Suresi 54. âyetindeki “Kınayanın kınamasından korkmazlar.” ifadesi Melâmîlik’in hareket noktası olmuştur. İnsanları Allah’ın dinine davet edenler her dönemde başkaları tarafından eleştirilmişlerdir ancak gerçek tebliğciler bu eleştirilerden etkilenmeden Hakk’ı anlatmaya devam etmişlerdir. Melâmîler de böyle bir durumda kınanmaktan çekinmezler, bunun da ötesinde, kendilerinin övülecek özelliklerini gizledikleri halde yerilebilecek özelliklerini halktan saklama gereği duymazlar. Horasan bölgesinde doğup yaşamadığı halde “Horasan eri” olarak nitelenebilen ve melâmîlik düşüncesinde olduğunu söyleyebileceğimiz mutasavvıflardan biri de Yunus Emre’dir. O gerek yaşantısı gerek eserleri ile Anadolu’daki tasavvûfî düşüncenin öncülerindendir ve dîvânında “melâmîlik” düşüncesinin ifâdesi olabilecek birçok beyte rastlamak mümkündür. Bu çalışma’da Yunus Emre Dîvânı melâmîlik düşüncesi ekseninde taranacak ve bu düşünceyle ilgili beyitler derlenip izâh edilecektir. Bu vesileyle Yunus Emre’nin melâmîliği ve onun bu felsefeye katkıları belirlenmeye çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Melâmîlik, Horasan Erleri, Yunus Emre Dîvânı KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 84 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA TEKLİFİN ŞARTLARI VE “FETRET EHLİ” Doç. Dr. Mustafa ÜNVERDİ Gaziantep Üniversitesi, mustafaunverdi@yahoo.com ÖZET İslam’da bu dünya hayatının temeli insanın denenmesidir. İnsan belirli şartları taşıdığında birtakım sıkıntılı ve zorluk derecesi çeşitli düzeylerde emir yasaklarla imtihana tabi tutulur. Şüphesiz insana mükellefiyet verilmesinin hikmetleri vardır. Ancak burada üzerinde durmak istediğimiz şey, insanın hangi şartlarda ilahi teklife muhatap olduğudur. Söz konusu şartları incelediğimizde bunları iki ana kısma ayırabiliriz. Birincisi insanın kendisinden kaynaklanan “hazır bulunmuşluk” durumu, diğeri teklife konusunu ilgilendiren, anlaşılma, uygulanma ve tatbike uygun olma durumudur. Genel olarak insanlar, nerede yaşadıklarına bakılmaksızın, dinin mükellef kıldığı yükümlülüklere uymakla sorumlu kabul edilmiştir. Fakat kendisine “fetret ehli” denilen bir grup, bu sorumluluktan muaf kabul edilmiştir. Bunların kimler olduğu hususu klasik kelam ilminde farklı şekillerde yorumlanmıştır. Söz konusu yorumların temerküz ettiği nokta ise, dini emirlerin bilgi konusu olduğudur. İlahi hitabın uygulanabilmesi için bilinmesi gereklidir. Bilinmeyen şey, anlaşılmamış ve öğrenilmemiştir. Dolayısıyla insan ilahi hitaba tabi olmadığı duruma ancak kendi aklı ve vicdanıyla yolunu bulabilir. Şüphesiz buna tecrübe, toplum, coğrafya gibi tarihsel ve çevresel faktörler eklemek mümkündür. Çalışmamız, Kur’an’da teklife esas şartların tespiti ve Kelam ilminde söz konusu esasların yorumlarının karşılaştırmalı olarak değerlendirmesi şeklinde olacaktır. Böylece klasik kelam ilminin kavramsalları arasında yer alan “fetret ehli” kategorisinin günümüzde bir anlam taşıyıp taşımadığı sorgulanmış olacaktır. Anahtar Kelimeler: Fetret, Teklif, Sorumluluk, İmtihan KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 85 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA “İMAN VE İNANÇ AYIRIMININ İMKANI” Doç. Dr. Mustafa ÜNVERDİ Gaziantep Üniversitesi, mustafaunverdi@yahoo.com Doç. Dr. Veysi ÜNVERDİ Artuklu Üniversitesi, veysinet@hotmail.com ÖZET İman ve inanç Türkçede birbirine yakın anlamda kullanılır. Hatta inanmak manasına gelmeleri bakımından ikisi de benzer anlam içeriğine sahip görünmektedir. Ne ki Kelam ilminde iman kavramı sıradan bir inanma biçimini ifade etmez. Zira kelimenin etimolojisi ona teslimiyet, güven, bağlılık gibi anlamlar da yükler. İnanç ise yüzeysel ve salt bilgiye dayalı olan inanma biçimi olarak öne çıkar ve kişinin hayatının bütününe hükmetmez. İman Arapça asıllı olup, İngilizcede “faith” sözcüğüne karşılık gelir. İnanç ise, Arapça “itikat”, İngilizcede “believe” kelimeleri ile ifade edilir. İki kelime arasında inanmanın derinliği ve mahiyeti bakımından farklar olsa gerektir. Bunun tespiti, öncelikle her iki kelimenin etimolojik ve semantik yönden incelemeye tabi tutulması ile mümkündür. Ayrıca iman kelimesinin Kur’an’daki kullanımları da tahlil edildiğinde, söz konusu ayrımın imkanı ve mahiyeti tespit edilebilir. Tebliğimizde, iman ve inancın anlamlarını inceleyerek her ikisi arasındaki farkları ortaya koyacak ve bunun kelam ilmindeki karşılığını değerlendirmeye çalışacağız. Bu ayırım, imanın derinlikli ve ahlak üreten bir teslimiyet olduğunu temellendirme açısında önemlidir. Aksi takdirde sadece söze dayalı ve insanın davranışlarına yansımayan her türlü inanma biçimi “iman” olarak adlandırılabilir ki, bu, dinin öngördüğü ahlakın tesisinde yeterli olmayacaktır. Anahtar Kelimeler: İman, İnanç, Ahlak . KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 86 1. ULUSLARARASI GAP SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ 2018 ŞANLIURFA İLKOKUL ÖĞRENCİLERİ ARASINDA NARSİSİZM DAVRANIŞLARININ CİNSİYET VE KARDEŞ SAYISI DEĞİŞKENİNE BAĞLI OLARAK İNCELENMESİ Dr. Adem DAĞ dagadem@hotmail.com, Sakarya Milli Eğitim Müdürlüğü ÖZET Ġlkokul öğrencileri arasında narsisizm davranıĢı okul ortamında sıklıkla görülebilmektedir. Ġlkokul döneminde bazı çocuklar sürekli göz önünde olmak, öğretmeninin takdir ve beğenisini kazanmak istemektedir. Aynı zamanda diğer arkadaĢlarından daha çok övülmek ve beğenilmeyi arzulamakta ve kendisinin diğer öğrencilerden farklı olduğunu diğer kiĢilere hissettirmek istemektedir. Narsistik davranıĢı ilkokul çağında, cinsiyet ve kardeĢ sayısına bağlı olarak değiĢebilmektedir. Bu dönemde kız ve erkek öğrencilerin sınıf arkadaĢlarıyla iliĢkileri farklılaĢabilmektedir. Aynı zamanda birden fazla kardeĢe sahip olmak ya da yeni kardeĢi dünyaya gelmek bu dönem çocuğunun davranıĢlarında bazı farklılıklara neden olmaktadır. AraĢtırmada “Çocukluk Çağı Narsisizm Ölçeği” kullanılmıĢtır. Çocukluk Çağı Narsisizm Ölçeği 4’lü ((0) hiç doğru değil, (1) Çok da doğru değil, (2) Oldukça doğru ve (3) Kesinlikle doğru) likert bir ölçektir. AraĢtırma ölçeği çocukluk çağı narsisizmini ölçen 10 maddeden meydana gelmektedir. Ölçek, Thomaes, Stegge, Bushman, Olthof ve Denissen, (2008) tarafından geliĢtirilmiĢtir. Ölçeğin Türkçeye uyarlaması Ahmet Akın, Meryem ġahin ve Mahir GülĢen tarafından 2015 yılında yapılmıĢtır. Ölçek kullanma izni ve puanlaması mail yoluyla istenmiĢtir. AraĢtırma 99 kız ve 90 erkek olmak üzere 3. ve 4. Sınıfa devam eden toplam 189 öğrenci ile yürütülmüĢtür. AraĢtırma sürecinden elde edilen verilerin cinsiyet değiĢkeni t testine, kardeĢ sayısı değiĢkeni ise Anova analizine tabi tutulmuĢtur. Bu çalıĢmanın amacı ilkokul 3. ve 4. Sınıf öğrencilerinin “Çocukluk Çağı Narsisizm Ölçeği” puanlarının cinsiyet ve kardeĢ sayısı değiĢkenine bağlı olarak farklılaĢıp farklılaĢmadığını ortaya çıkartmaktır. AraĢtırma sürecinde elde edilen bulgulara göre cinsiyet ve kardeĢ sayısı değiĢkenine bağlı olarak 3. Sınıf ve 4. Sınıf öğrencileri arasında çocukluk çağı narsisizm ölçeği puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıĢtır (p>0,05). Literatür tarandığında narsisizm ile ilgili yapılmıĢ çalıĢmaların oldukça sınırlı olduğu görülmüĢtür. Okul ortamında öğrencilerin sosyalleĢme süreçlerinin baĢarılı bir Ģekilde tamamlanabilmesi için çocukluk dönemi narsisizm davranıĢları önemlidir. Anahtar Sözcükler: Çocukluk çağı, Narsisizm, Sosyal iliĢkiler KONGRE ÖZET KİTABI GAP ZİRVESİ ISBN – 978-605-9885-92-8 Sayfa 87