Hazar World- Sayı: 18- Mayıs 2014

HaZar strateJİ enstİtÜsÜ yayınıDır publıcatıon of caspıan strategy ınstıtute MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 KÜRESEL GÜÇLERİN HAZAR POLİTİKALARI Е И ЕН Ж О зл И Е О РА ТК К Fİyat- PRICE 5 tL CASPIAN POLICIES OF GLOBAL POWERS Süleyman Seba Caddesi BJK Plaza No:48 B Blok 34357 Beşiktaş-İstanbul T: +90 216 381 8000 F: +90 216 381 8048 E: info@gsimeridian.com W: www.gsimeridian.com www.hazarworld.com ÖNSÖZ / EDITORIAL YÖNETİM / MANAGEMENT İMTİYAz SAhİbİ hazar İletişim, Tanıtım ve Yayıncılık A.Ş. Adına Haldun YAVAŞ GENEl YAYıN YÖNETMENİ EDıTOR-ıN-ChıEF Gökhan ÇAY MEDYA GRup KOORDİNATÖRü MEDıA GROup COORDıNATOR Hayreddin AYdınbAŞ haldun yavaş hazar Strateji Enstitüsü Genel Sekreter haldun yavaş Caspian Strategy Institute Secretary General Genç Hazar ülkelerinin ortak özelliği, bölgesel dengeleri gözeten ve kazan-kazan prensibine dayanan politikalarıyla, enerji kaynaklarını farklı ülkelere ulaştırmak ve müşteri çeşitliliğini sağlamak istemeleridir. Dünya güçleri ve bölgesel güçlerin Hazar Bölgesi’ne bakışı pragmatik ortaklığa dayalı bir tutum sergilemekte, yeni ekonomik alanları ve özellikle stratejik sahaları kapsamaktadır. Öte yandan, eşsiz jeostratejik konumları ile ticaret, ulaştırma ve transit güzergahı olan «Orta Koridor» üzerindeki Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan hayati öneme sahip bir kesişim noktasında bulunmaktadır. Bu ülkelerin işbirliği ile hayata geçirilen projeler Geniş Hazar Bölgesi’nin istikrar ve kalkınmasının öncüsü olacaktır. Bu açıdan değerlendirildiğinde, Avrupa’nın enerji çeşitliliğine büyük katkı sağlayacak Güney Gaz Koridoru’nun gerçekleşen ilk adımı, enerjinin ipek yolu TANAP projesi, ve Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı, Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan’ın stratejik önemini katbekat arttırmaktadır. Dünyanın tüm büyük güçlerinin ekonomi politikalarında önemi gittikçe artan Hazar Bölgesi’ni zengin yeraltı kaynakları yönüyle değerlendirdik ve bu sayıda kapak dosyası yaptık. Başbakan Erdoğan yerel seçimler sonrası ilk yurtdışı ziyaretini Azerbaycan’a gerçekleştirdi. Nisan ayının öne çıkan en önemli gelişmelerden biri de Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın 1915 olayları ile ilgili Prag’dan Türkiye’ye yönelik sözlü saldırısı karşısında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Türkiye’yi savunması oldu. Bu sayımızda ayrıca Türk Hava Yolları Rusya Genel Müdürü Mefail Deribaş ile gerçekleştirdiğimiz özel röportajı, At Bayramı vesilesiyle Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Türkmenistan’a yaptığı ziyareti ve Kazakistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Canseyit Tüymebayev’in Kazakistan’la ilgili kaleme aldığı yazıyı okuyabilirsiniz. Bir sonraki sayıda görüşmek üzere… The common feature of young Caspian countries is the transportation of energy resources to different countries and ensuring customer diversification with their policies based on the win-win principle by considering regional stability. The approach of world powers and regional powers to the Caspian region is based on the attitude of pragmatic partnership which covers new economic fields and particularly strategic areas. On the other hand, Turkey, Georgia and Azerbaijan are located at a vital intersection point in the “Central Corridor” which has the most unique trade, transport and transit routes with its geostrategic position. Projects implemented with the cooperation of these countries will lead the way in terms of stability and development for Broader Caspian region. From this angle, Southern Gas Corridor’s first step, which will contribute greatly to the European energy diversity, has increased the significance of TANAP; the Baku-Tbilisi-Kars railway and the strategic importance of Turkey, Georgia and Azerbaijan. We evaluated the rich mineral resources of the Caspian region which becomes increasingly important in the economic policies of world’s great powers and we have made it our cover story. Prime Minister Erdogan made his first visit abroad to Azerbaijan after the local elections. One of the most important news covered the headlines in April was Azerbaijani President Ilham Aliyev’s defense of Turkey against Armenian President Serzh Sargsyan’s verbal attacks from Prague about the 1915 incidents. In this issue you will also find the exclusive interview we made with Turkish Airlines Russia Director General Mefail Deribaş; President Abdullah Gül’s visit to Turkmenistan on the occasion of ‘Horse Day’, and the Republic of Kazakhstan’s Ambassador to Turkey Canseyit Tüymebayev’s article about Kazakhstan. Hope to meet you in the next month’s issue... hAbER MüDüRü NEWS MANAGER Selin Şen SAltAŞ YAzı İŞlERİ MüDüRü (SORuMlu) MANAGıNG EDıTOR Merve dAMcı EDİTÖR EDıTOR Hande YAŞAr ÜnSAl YAYıN KuRulu publıCATıON bOARD Prof. dr. Mesut Hakkı cAŞın doç. dr. bekir GÜnAY doç. dr. Fatih ÖzbAY doç. dr. Fatih MAcİt dr. cemil erteM dr. efgan nİFtİ emin AkHundzAdA İlETİŞİM MAılıNG ADDRESS Veko Giz Plaza, Maslak Meydan Sok. no:3 kat:4 daire 10 Maslak, 34398 Şişli / İstanbul - tÜrkİYe tel: +90 212 999 66 00 Faks: +90 212 999 66 01 www.hazarworld.com info@hazarworld.com YAYıN YÖNETİM publıCATıON MANAGEMENT DİREKTÖR DıRECTOR emin GÖrGÜn OpERASYON vE MüŞTERİ İlİŞKİlERİ KOORDİNATÖRü OpERATıON AND CuSTOMER RElATıONS COORDıNATOR can GÜrSu YAYıNlAR KOORDİNATÖRü publıCATıONS COORDıNATOR Aynur Şenol Altun EKONOMİ YAYıNlARı YÖNETİCİ EDİTÖRü MANAGıNG EDıTOR OF ECONOMıC publıCATıONS nesrin koÇASlAn pROJE YÖNETİCİSİ vE EKONOMİ EDİTÖRü pROJECT SupERvıSOR AND ECONOMY EDıTÖR Figen AYPek AYVAcı pROJE ASİSTANı pROJECT ASSıSTANT baran kArAkuzu KREATİF DİREKTÖR DESıGN DıRECTOR Özkan orAl YÖNETİCİ ART DİREKTÖR MANAGıNG ART DıRECTOR Fatih duMlu ART DİREKTÖR ART DıRECTOR Sertan VurAl GRAFİKER GRAphıC DESıGNER SeVAl YArAr FOTOĞRAF EDİTÖRü phOTO EDıTOR Şeref YılMAz kollektif Yayıncılık reklam tasarım ve İçerik Hizm. A.Ş. Mat-Set Plaza, Yeşilce Mah. emektar Sok no:5 kat: 4 kağıthane / İStAnbul bASKı / pRıNTıNG bilnet Matbaacılık biltur basım Yay. ve Hiz. A.Ş. dudulu organize Sanayi bölgesi 1.cadde no: 16 esenkent – Ümraniye 34476 İStAnbul tel: 444 44 03 bASKı TARİhİ / publıCATıON DATE Mayıs 2014 / May 2014 Yayın Türü / publication Type Yaygın Yerel Süreli Yayın Süresi - Dili publication period - language Aylık - türkçe, İngilizce, rusça Monthly - turkish, english, russian İlETİŞİM / CONTACT collective@collective.com.tr www.collective.com.tr ıSSn: 2148-4759 HAZAR WORLD 1 IÇINDEKILER HaZar strateJİ enstİtÜsÜ yayınıDır publıcatıon of caspıan strategy ınstıtute  CONTENTS 04 18 HAZAR’A DAİR CASPIAN OVERVIEW 18 20 58 50 4 8 10 14 10 TÜRKMENİSTAN’DA KABİNE REVİZYONU GOVERNMENT RESHUFFLE IN TURKMENISTAN YIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 KÜRESEL GÜÇLERİN HAZAR POLİTİKALARI 08 ETKİNLİK / EVENT Е И ЕН Ж О К РА ТК О Е И зл Fİyat- PRICE 5 tL CASPIAN POLICIES OF GLOBAL POWERS 34 KAPAK / COVER PETKİM 49’UNCU KURULUŞ YIL DÖNÜMÜNÜ KUTLADI PETKIM CELEBRATES ITS 49TH ANNIVERSARY 10 ETKİNLİK / EVENT KÜRESEL GÜÇLERİN HAZAR POLİTİKALARI CASPIAN POLICIES OF GLOBAL POWERS TANAP’IN İNŞAATI NİSAN 2015’TE BAŞLIYOR CONSTRUCTION OF TANAP TO BEGIN IN APRIL 2015 Küresel güç dengeleri Batı’dan Doğu’ya doğru kayıyor. Geniş Hazar coğrafyasının konumu ve gelecekte üstleneceği rolün önemi her geçen gün daha artıyor. Tarih boyunca büyük medeniyetlere ev sahipliği yapmış Hazar Havzası dünya güçlerinin de ilgi odağında. ETKİNLİK / EVENT 34 Global power balance is shifting from the West towards the East. The importance of the broader Caspian geography and the role it will assume in the future is increasing every passing day. The Caspian basin which hosted many great civilizations throughout the history is in the spotlight of world powers. 2 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 14 ENERJİ PROFESYONELLERİ İSTANBUL’DA BULUŞTU ENERGY PROFESSIONALS GATHERED IN ISTANBUL 16 ETKİNLİK / EVENT TARİHİ İPEK YOLU TURİZME KAZANDIRILACAK HISTORIC SILK ROAD WILL BE OPEN TO TOURISM ETKİNLİK / EVENT MÜZİĞİN EVRENSEL GÜCÜ TÜRK DÜNYASINI BİRLEŞTİRDİ UNIVERSAL POWER OF MUSIC UNITES TURKIC WORLD 20 YAZI DİZİSİ / ARTICLE SERIES GÜRCİSTAN HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKEN 15 ŞEY 15 THINGS TO KNOW ABOUT GEORGIA 58 BLOG / BLOG KÜRESEL GAZ PİYASASINDA TÜRKMENİSTAN’IN YÜKSELEN ÖNEMİ GROWING IMPORTANCE OF TURKMENISTAN AS A GLOBAL GAS MARKET 50 HABER ANALİZ / IN DEPTH SEÇİM SONRASI İLK ZİYARET FIRST VISIT AFTER THE ELECTIONS www.hazarworld.com 44 72 72 GÖRÜŞ / OPINION 44 62 66 KÜLTÜR & SANAT CULTURE & ART UKRAYNA KRİZİNİN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ THOUGHTS ABOUT THE UKRAINE CRISIS bölge ile ilgili konser, sergi ve tiyatro faaliyetlerini sizin için derledik. We compiled cultural activities such as concerts, exhibitions, and plays about the region. 62 GÖRÜŞ / OPINION KAZAKİSTAN’IN ADI “KAZAK ELİ” OLABİLİR THE NAME OF KAZAKHSTAN CAN BE “KAZAK ELI” 44 72 66 RÖPORTAJ / INTERVIEW 74 74 “MÜZİĞİN DİLİ VE MİLLİYETİ YOK” “MUSIC DOES NOT HAVE A LANGUAGE OR NATIONALITY” ROTA / ROUTE CİHAN NAKŞI NAHÇIVAN NAKS-I CIHAN/WORLD’S EMBROIDERY NAKHCHIVAN 24 66 HABER ANALİZ IN DEPTH 24 54 ALİYEV: “TÜRKİYE YOKSA BEN VARIM” ALIYEV: “THERE ARE NO TURKISH REPRESENTATIVES AT THIS TABLE, BUT I AM HERE” 54 TÜRKMENİSTAN AT BAYRAMI LİDERLERİ BULUŞTURDU 74 54 TURKMEN HORSE DAY BROUGHT LEADERS TOGETHER HAZAR WORLD 3 H

 ’ DAİR / CASPIAN OVERVIEW
KAZAKİSTAN-TÜRKİYE UÇAK SEFERLERİ ARTIRILDI THE NUMBER OF FLIGHTS BETWEEN KAZAKHSTAN AND TURKEY INCREASED Kazakistan Ulaştırma Bakanlığı yaz boyunca Türkiye ile olan uçak seferlerini haftada 16’ya çıkardı. Bakanlık’tan yapılan açıklamaya göre, geçen hafta varılan anlaşma sonrasında Kazakistan’ın Almatı, Astana, Karaganda merkezlerinden karşılıklı olarak haftada 8 sefer düzenlenecek. Kazakhstan Ministry of Transport increased the number of flights to Turkey to 16 per week for the entire summer season. According to the statement from the Ministry, 8 mutual flights from Almaty, Astana and Karaganda will be carried out per week following the agreement signed last week. TÜRKMENİSTAN’DA KABİNE REVİZYONU KAFKASYA’DA İŞBİRLİĞİ COOPERATION IN CAUCASUS Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan parlamentolarının Dış İlişkiler Komisyonları arasında işbirliği protokolü imzalandı. Bakü’de düzenlenen toplantıda üç ülkenin parlamentoları arasındaki ilişkiler, ülkelerin enerji, ulaşım, ticaret ve bölgesel güvenlik konularındaki işbirliğinin mevcut ve gelecekteki durumu, Yukarı Karabağ, Güney Osetya ve Abhazya sorunları ve Ukrayna’da yaşanan son gelişmeler müzakere edildi. Cooperation Protocol was signed between the Foreign Relations Commissions of Turkish, Azerbaijani, and Georgian Parliaments. Relations between the parliaments of three countries; the present and future of cooperation between the countries on energy, transportation, trade and regional security; Nagorno-Karabakh, South Ossetia, and Abkhazia issues, and the latest developments in Ukraine were discussed at the meeting in Baku. 4 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 Sağlık sorunları nedeniyle istifa eden Türkmenistan Devlet Başkanı Yardımcısı Bagül Nurmuradova’nın yerine Maysa Meredova getirildi. Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, enerji bakanlığını vekaleten yürüten Geldi Sarıyev’i bu makama asaleten atadı. Tarım ve Köyişleri Bakanı Recep Bazarov’u görevden alan Berdimuhamedov, Bazarov’dan boşalan göreve Çargeldi Çarlıyev’i getirdi. Türkmenistan Hammadde Borsası Başkanı Şaberdi Meredov’un yerine yardımcısı Amadurdı İşanov atandı. GOVERNMENT RESHUFFLE IN TURKMENISTAN Maysa Meredova took the post of Turkmen Deputy Prime Minister Bagul Nurmyradova who resigned due to health problems. President Gurbanguly Berdimuhamedov appointed the Energy Minister Geldi Sariyev as principal for the office. Berdimuhamedov removed the Minister of Agriculture and Rural Affairs Rejep Bazarov and appointed Charygeldi Charlyev as the new Minister. Shaberdi Meredov was relieved of Chairman of the State Commodity and Raw Materials Exchange of Turkmenistan, and he was replaced by the Former Deputy Chairman of the Exchange Amandurdi Ishanov. www.hazarworld.com YUKARI KARABAĞ’DA ANITLARIN DENETLENMESİ SUPERVISION OF MONUMENTS IN NAGORNO-KARABAKH Azerbaycan Kültür ve Turizm Bakanı Ebulfez Garayev, Ermenistan’ın, işgal ettiği Azerbaycan topraklarında bulunan anıtların uluslararası uzmanlar tarafından denetlenmesine müsaade etmediğini söyledi. Bakan Garayev hükümet olarak tarihi anıtların ve sitlerin korunmasına önem verdiklerini, bu konuda hem kendilerinin hem de Azerbaycan kamuoyunun çok hassas olduğunu ifade etti. Azerbaijani Minister of Culture and Tourism Abulfas Garayev said that Armenia did not allow the supervision of monuments by international experts, which are located in Azerbaijani territories occupied by Armenia. Minister Garayev expressed that the government attaches importance to the protection of historical monuments and sites, and both the government and Azerbaijani people are very sensitive on this issue. ĞDAT-ERBİL PETROL GERGİNLİĞİ BA Geçtiğimiz ay Türkiye’yi ziyaret edip Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la görüşen Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani ziyaretle ilgili olarak Rudaw gazetesine konuştu. Bağdat ve Erbil arasındaki sorunlara da değinen Barzani “Sorunların bir anlaşmaya ulaşmasını bekliyorduk. Bunun için çok sabrettik, ama sabrın da bir sınırı var. Eğer anlaşma olmayacağını anlarsak, biz de kendi başımızın çaresine bakarız” dedi. BAGHDAD-ERBIL OIL DISPUTE Iraq Kurdistan Regional Government Prime Minister Nechirvan Barzani visited Turkey last month and met Turkish Prime Minister Recep Tayyip Erdogan. Barzani gave an interview to Rudaw newspaper about the visit. He mentioned about the problems between Baghdad and Erbil, and said “We were expecting to reach an agreement. For that we showed a lot of patience, but our patience has a limit. If we know we will not be able reach an agreement, we will have our own solution.” TÜRK RUS İLİŞKİLERİ KONFERANSI Türkiye ve Rusya Dışişleri Bakanlıkları’na bağlı Diplomasi Akademileri’nin işbirliğiyle düzenlenen Türk- Rus İlişkileri Konferansı Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı’na bağlı Diplomasi Akademisi’nde gerçekleştirildi. Konferansa Türkiye Cumhuriyeti Moskova Büyükelçisi Aydın Sezgin, Rus Diplomasi Akademisi Başkanı Yevgeniy Bajanov, Türk Diplomasi Akademisi Başkanı Mesut Özcan, Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, İstanbul Üniversitesi Avrasya Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Bekir Günay ve İstanbul Ticaret Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Resul Usul katıldı. CONFERENCE ON TURKISH-RUSSIAN RELATIONS Conference on Turkish-Russian Relations was held at the Diplomacy Academy under Russian Federation Ministry of Foreign Affairs. The conference was organized with the cooperation of Diplomacy Academies under the Turkish and Russian Foreign Affairs Ministries. Turkey’s Ambassador to Moscow Aydın Sezgin, Russian Diplomatic Academy President Yevgeniy Bajanov, Turkish Diplomatic Academy President Mesut Özcan, Yeditepe University Academic Member Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, Istanbul University Institute of Eurasia Director Assoc. Prof. Bekir Günay, and Istanbul Commerce University Academic Member Assoc. Prof. Ali Resul Usul attended the conference. HAZAR WORLD 5  ’A DAİR / CASPIAN OVERVIEW DÜNYA BANKASI’NDAN ÖZBEKİSTAN’A KREDİ WORLD BANK LOAN TO UZBEKISTAN Dünya Bankası’nın web sitesinde yayınlanan bir açıklamaya göre banka, ülkenin doğusundaki Angren-Pap demiryolu hattının inşası için Özbekistan’a 200 milyon dolar kredi verilmesini düşünüyor. Mart ayında banka ile Özbek hükümeti arasında proje belgelerinin hazırlıklarının başladığı ve Ağustos ayında tamamlanacağı belirtiliyor. The World Bank is planning to issue Uzbekistan a $200 million loan for the construction of Angren-Pap railway line in the East of the country. It is stated in the report that World Bank and the Uzbek government started drafting documents for the loan in March and will finish the paperwork in August. TANAP’TA ÇELİK BORU TEMİNİ İHALESİNDE TEKLİFLER ALINDI Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Şah Deniz 2 sahasından çıkarılacak doğal gazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştıracak olan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) projesinde geri sayım sürüyor. 2015 Nisan ayında ilk kazmanın vurulacağı boru hattının inşaatında kullanılacak çelik boru alımı için açılan ihalenin teklif verme süresi geçtiğimiz ay sona erdi. 2.5 milyar dolar tutarlı ihaleye 18 firma teklif verdi. Tekliflerin değerlendirilmesi sonrası önümüzdeki aylarda ihale sonucunun açıklanması bekleniyor. BIDS WERE RECEIVED IN TANAP STEEL PIPE SUPPLY TENDER Countdown continues in Trans Anatolia Natural Gas Pipeline (TANAP) Project which will transport Azerbaijan’s Shah Deniz II natural gas to Europe through Turkey. The tender was initiated for the supply of steel pipes to be used in the construction which will start in April 2015, and the bidding period was concluded last month. 18 companies submitted bids with a total amount of $2.5 billion. Tender results are expected to be announced in upcoming months following the assessment of bids. 6 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 KIRGIZİSTAN’DA YENİ HÜKÜMET İŞ BAŞINDA NEW GOVERNMENT IN KYRGYZSTAN Kırgızistan’da Sosyal Demokrat Partisi, Sosyalist Ata Meken ve Ar-Namus Partisi’nin oluşturduğu üçlü koalisyon hükümeti göreve başladı. Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev’in de bulunduğu Meclis Genel Kurulu’ndaki törende geçici Başbakan Coomart Otorbayev’in başkanlığındaki kabine üyeleri anayasa üzerine yemin etti. Three-party coalition government formed by the Social Democratic Party, Ar-Namys and Ata Meken took office. Cabinet members swore on the constitution at the ceremony chaired by provisional Prime Minister Joomart Otorbaev and held in the General Assembly with the participation of President Almazbek Atambayev. www.hazarworld.com MAYIS 2014 15 MAY 2014 5-6 MAYIS 2014 ROMA-iTALYA G7 Enerji Bakanları toplantısı 5-6 Mayıs tarihlerinde İtalya’nın başkenti Roma’da yapılacak. Toplantıya katılacak olan G7 enerji bakanları, ortak enerji güvenliği üzerinde işbirliğini güçlendirmeyi amaçlıyor. Toplantıda Ukrayna üzerinden Rusya ile artan gerginlikler ve Avrupa’daki enerji durumu masaya yatırılacak. 13 15-16 MAYIS 2014 AVAZA-TÜRKMENiSTAN 18. ÖZBEKİSTAN ULUSLARARASI PETROL VE GAZ KONFERANSI 13-15 MAYIS 2014 TAŞKENT-ÖZBEKiSTAN Bu yıl 18’incisi düzenlenen Özbekistan Uluslararası Petrol ve Gaz Zirvesi, Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te gerçekleştiriliyor. 13 Mayıs’ta başlayıp 15 Mayıs’ta sona erecek olan etkinlik Uzexpocentre’da ziyaretçileri ağırlayacak. Zirve uluslararası petrol ve gaz şirketlerinin yanı sıra servis sağlayıcılar için de üst düzey bir iş platformu sağlıyor. 18th Uzbekistan International OIL & GAS Exhibition and Conference G7 ENERGY MINISTERS MEETING MAY 5-6, 2014 ROME-ITALY 13–15 G7 Energy Ministers Meeting will take place in the capital of Italy, Rome, on May 5-6, 2014. G7 Energy Ministers aim to enhance cooperation on common energy security. Increasing tension with Russia over Ukraine and energyrelated problems in Europe will be discussed in detail at the meeting. EN May 2014 Tashkent • Uzbekistan 18TH UZBEKISTAN INTERNATIONAL OIL AND GAS CONFERENCE MAY 13-15, 2014 TASHKENT-UZBEKISTAN The 18th Uzbekistan International Oil and Gas Conference will take place in the capital of Uzbekistan, Tashkent at Uzexpocentre on May 13-15, 2014. The conference offers a high level business platform to service providers as well as international oil and gas companies. Kongre, Türkmenistan’ın gaz endüstrisine dikkati çekiyor. Kongrede 500 delege ve 50 konuşmacı bir araya gelecek. TURKMENISTAN GAS CONGRESS MAY 15-16, 2014 AVAZA-TURKMENISTAN The congress draws attention to Turkmenistan’s gas industry. 500 delegates and 50 speakers will attend the congress which will bring the business world together. MAYIS 2014 MAY 2014 G7 ENERJİ BAKANLARI TOPLANTISI HAZAR TAKVİMİ / CASPIAN CALENDAR 05 M İSTAN GAZ KONGRESİ T ÜK DÜNYA KAYA GAZI VE DOĞAL GAZ: AVRUPA ZİRVESİ WORLD SHALE OIL & GAS: THE EUROPE SUMMIT 20 Mayıs / May 20, 2014 Kiev, Ukrayna / Kiev, Ukraine TÜRKMENİSTAN PETROL VE GAZ KONGRESİ TURKMENISTAN OIL & GAS CONGRESS 20-21 Mayıs / May 20-21, 2014 Aşkabat Sergi Sarayı, Türkmenistan Ashgabat Exhibition Palace, Turkmenistan 7. ASTANA EKONOMİ FORUMU 7TH ASTANA ECONOMIC FORUM 21-23 Mayıs / May 21-23, 2014 Astana, Kazakistan Astana, Kazakhstan PETROL REZERVLERİ VE KAYNAKLARI TAHMİNİ PETROLEUM RESERVES & RESOURCES ESTIMATION 21-23 Mayıs 2014 / May 21-23, 2014 Moskova, Rusya / Moscow, Russia 8. AZERBAYCAN ULUSLARARASI TARIM FUARI 8TH AZERBAIJAN INTERNATIONAL AGRICULTURE EXHIBITION 22-24 Mayıs 2014 / May 22-24, 2014 Bakü, Azerbaycan Baku, Azerbaijan HAZAR WORLD 7 ETKİNLİK / EVENT PETKİM / PETKIM PETKİM 49’UNCU KURULUŞ YIL DÖNÜMÜNÜ KUTLADI PETKIM CELEBRATES ITS 49TH ANNIVERSARY 1965 yılında kurulan ve bugün Türkiye’nin sanayi devi olan Petkim, 49’uncu yaş gününü törenle kutladı. Established in 1965, Petkim has become an industrial giant in Turkey and this year it celebrates its 49th anniversary with a ceremony. ürkiye’nin sanayi devi Petkim, kuruluşunun 49’uncu yıl dönümünü SOCAR Türkiye CEO’su Kenan Yavuz ve Petkim Genel Müdürü Sadettin Korkut’un yanı sıra, şirket çalışanları, müşterileri ve tedarikçi firma temsilcileri ile birlikte Petkim Kültür Merkezi’nde düzenlenen bir törenle kutladı. Törene ev sahipliği yapan Petkim Genel Müdürü Sadettin Korkut, “Geçmişe dönüp baktığımızda, Petkim’in hangi zorluklarla bugünlere getirildiğini unutamayız. Kardeş ülke Azerbaycan’ın Petkim’e olan yatırımları ile başarılarımıza başarı katarak ülkemize olan katma değeri artıran bir kuruluş haline geldik. Özelleştirmenin ardından her sene 100 milyon dolarlık yatırımlara imza atılan Petkim’de 2014 yılında 115 milyon dolar seviyesinde bir yatırım gerçekleştirilecek.” dedi. 49 YILLIK BİR AŞK HİKAYESİ SOCAR Türkiye CEO’su ve Petkim Yönetim Kurulu Üyesi Kenan Yavuz da Petkim’in 49 yıllık bir aşk hikayesi olduğunu söyledi. Yavuz, “Aliağa’da yapılan yatırımları gördükçe gurur duyuyoruz. 49 yıl boyunca petrokimya işine gönül vererek Türkiye için oluşturulan bu değeri geleceğe taşımak herkesin vazifesidir” dedi. Kutlamalar kapsamında, iş ortaklarına ödülleri, emektar Petkimlilere plaketleri verildi. 8 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 A PETKİM 2014 YILINDA 115 MİLYON DOLAR YATIRIM GERÇEKLEŞTİRMEYİ PLANLIYOR. 115-BILLION DOLLAR INVESTMENT wILL BE MADE IN 2014 BY PETKIM. s an industrial giant in Turkey, Petkim celebrates its 49th anniversary with a ceremony held in Petkim Culture Center with the participation of SOCAR Turkey CEO Kenan Yavuz, Petkim General Manager Sadettin Korkut as well as company employees, customers and representatives of suppliers. Petkim General Manager Sadettin Korkut said, “We cannot forget how Petkim have come to these days. We have turned into a company which makes a great contribution to Turkey with various achievements thanks to investments in Petkim by our sister country Azerbaijan. After privatization, 115-billion dollar investment will be made in 2014 by Petkim where 100-million dollar investments are signed every year.” A 49-YEAR LOVE STORY SOCAR Turkey CEO and Petkim Board Member Kenan Yavuz stated that Petkim was a 49-year love story. Yavuz said, “We are proud of the investments made in Aliağa. It is everyone’s duty to bring to future the value that we created for Turkey by setting our heart on petro-chemistry for 49 years.” At the ceremony, awards were given to business partners, and plaques were presented to senior employees of Petkim. www.hazarworld.com TOURISM PROFESSIONALS MEET IN BAKU TURİZMCİLER BAKÜ’DE BULUŞTU Baku EXPO Center hosted the 13th Azerbaijan International Travel and Tourism Fair, AITF 2014, on April 3-5. Azerbaycan’da bu yıl 13’üncüsü düzenlenen Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı (AİTF 2014) 3-5 Nisan tarihlerinde kapılarını Bakü EXPO Merkezi’nde açtı. zerbaycan Kültür ve Turizm Bakanı Ebulfez Garayev açılış töreninde, fuar ile gerçekleştirilecek olan BM Dünya Turizm Örgütü Avrupa Komisyonu’nun 57. Toplantısı’nın Azerbaycan turizmine yönelik ilgi ve güvenin göstergesi olduğunu kaydetti. Türkiye’nin Bakü Büyükelçiliği Kültür ve Tanıtma Müşaviri Seyit Ahmet Arslan ise “Şu an Türkiye’den 15’in üzerinde firma var. Sağlık turizmini de ön plana çıkardık. Azerbaycan’da, Türkiye’nin sağlık turizmine yönelik ayrı bir ilgi ve alaka uyandırdık” dedi. Öte yandan Azerbaycan Medeniyet ve Kültür Bakanlığı’nın ev sahipliğinde Türk Konseyi Ortak Fotoğraf Sergisi ve Ortak Turizm Bilgilendirme Turu düzenlendi. Tarihi İpek Yolu üzerinde yer alan Türk Konseyi üye ülkelerinin turizm güzergahlarına yönelik fotoğraflarının yer aldığı sergiyi Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Azerbaycan Kültür ve Turizm Bakanı Ebülfez Garayev ve BM Dünya Turizm Örgütü Genel Sekreteri Taleb Rifai gezdi. D 38 ÜLKEDEN 360 KURUM VE ŞİRKET 360 INSTITUTIONS AND COMPANIES FROM 38 COUNTRIES 40 % FUARA YERLİ KATILIM ORANI LOCAL PARTICIPANT RATE 60 % STANTLARDAKİ YABANCI KATILIMCI ORANI FOREIGN PARTICIPANTS OPENED BOOTHS uring the opening ceremony, Azerbaijan’s Culture and Tourism Minister Abulfas Garayev stated that the 57th Meeting of the UN World Tourism Organization Commission for Europe would take place in the fair and this is an indicator of interest and reliability towards Azerbaijan tourism. Advisor for Culture and Promotion of the Turkish Embassy in Baku Seid Ahmed Arslan said, “There are more than 15 companies in Turkey now. We have featured health tourism, and aroused special interest about Turkish health tourism in Azerbaijan.” On the other hand, Turkic Council Joint Photo Exhibition and Information Tour were held by the Ministry of Civilization and Culture of Azerbaijan. The President of Azerbaijan Ilham Aliyev, Azerbaijan’s Culture and Tourism Minister Abulfas Garayev, and Secretary-General of the United Nation World Tourism Organization Taleb Rifai visited the exhibition displaying tourism photographs on the tourism destinations of the Turkic Council Member States located along the historic Silk Road. HAZAR WORLD 9 ETKİNLİK / EVENT TUROGE 2014 / TUROGE 2014 01 ’IN İNŞAATI CONSTRUCTION OF TANAP NİSAN 2015’TE BAŞLIYOR TO BEGIN IN APRIL 2015 TUROGE 2014, 13’üncü Türkiye Uluslararası Petrol ve Gaz Konferansı 9-10 Nisan tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirildi. ITE ve EUF tarafından düzenlenen etkinliğe Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın da aralarında bulunduğu enerji dünyasının önemli isimleri katıldı. 10 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 TUROGE 2014, the 13th Turkish International Oil & Gas Conference took place on April 9-10, 2015 in Ankara. Important figures from the energy sector including the Minister of Energy and Natural Resources Taner Yıldız attended the event held by ITE and EUF. www.hazarworld.com K ey issues related to Turkey, its close neighbors and the sector were discussed at the conference. In his speech, Minister Yıldız pointed out the increasing importance of the TANAP project and the developments about Iraqi oil. EMİN EMRah DaNIş T ürkiye ve yakın çevresi ile enerji sektörüne ilişkin konuların tartışıldığı konferansta önemli açıklamalarda bulunan Bakan Yıldız, Irak petrolleri konusundaki gelişmelerle TANAP projesinin artan önemine dikkat çekti. YILDIZ: “TANAP ÖNEMLİYDİ, SON 3 AYDA DAHA ÖNEMLİ HALE GELDİ” 01 tANAP Doğal Gaz İletim A.Ş. Genel Müdürü Saltuk Düzyol. 01 TANAP Natural Gas Transmission Co. General Manager Saltuk Düzyol. Ülkelerin izledikleri politikaların uluslararası gelişmeleri öngörebildikleri ölçüde başarılı olduğunu vurgulayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Türkiye’nin enerjide son 11 yıldır izlediği politikalarla gelişen bir olay karşısında şaşırmamaya özen gösterdiğini söyledi. Alternatif enerji kaynaklarının artırılması ve farklı projelerin geliştirilmesi, bölgedeki siyasi istikrarsızlıktan kaynaklanan sebeplere rağmen enerji yollarının çeşitlendirilmesi konusunda çabalarda bulunduklarını anlatan Yıldız, Azerbaycan ve Türkmenistan’la enerji alanındaki işbirliklerini bu çabalara örnek gösterdi. Türkiye ile Irak arasındaki ilişkilere de değinen Yıldız, “Irak’ta geliştirilecek projelerin hem Türkiye hem Irak hem de AB üyesi ülkeler için önemli olduğunun altını çizmemiz lazım” dedi. Doğu Akdeniz’de Güney Kıbrıs Yönetimi’nin ve İsrail’in geliştireceği projelerin KKTC’nin makul siyasi şartlarıyla, siyasi şartlarıyla buluşmasıyla beraber yeni bir enerji kaynağının daha ortaya çıkacağına değinen Yıldız, AB ülkelerinin kaynağa ne kadar yakın seçenekler geliştirirlerse projelerin o kadar uygun olacağını belirtti. Bakan Yıldız şöyle konuştu: “Türkiye de bunun farkındadır. Yaklaşık 6-8 bin kilometre uzaktaki Venezuela, Kolombiya ile geliştirmeye çalıştığı petrol projelerinin yanında hemen yanı başındaki 200 kilometrelik bir hinterlantta geliştirilecek projeler olduğunu bilmektedir. Suriye YILDIZ: TANAP WAS ALREADY IMPORTANT; BUT IT HAS BECOME MUCH MORE IMPORTANT IN THE LAST THREE MONTHS The Minister of Energy and Natural Resources Taner Yıldız emphasized that countries were successful to the extent their policies foresaw international developments, and said that Turkey paid attention not to be surprised by an incident occurred on the basis of the policies it pursued in the last 11 years. Yıldız stated that there were efforts to increase alternative energy resources, develop different projects, and diversify energy routes despite political instability in the region; and as an example he pointed out the energy cooperation between Azerbaijan and Turkey. Mentioning about Turkey-Iraq relations, Yıldız said; “It is necessary to underline that projects to be developed in Iraq are important for Turkey, Iraq, and EU member states.” Yıldız told that when the projects to be developed by the Greek Cypriot Administration of Southern Cyprus and Israel met with reasonable political terms of the Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC), a new energy resource would appear; and the closer the EU states developed options to the resource, the more convenient projects would be. The Minister Yıldız added: “Turkey is also aware of that. Venezuela, nearly 6-8 thousands km away from us, knows that there are projects to be developed in a hinterland of 200 km at its doorstep in addition to the oil projects it tries to develop with Columbia. I have to underline the importance of the point we have reached together with Syria crisis, Crimea and Ukraine crisis. TANAP project was already important but it has become much more important in the last 3 months.” Minister Yıldız outlined that Turkey would maintain its positive attitude in the energy projects without abusing its geographical advantages, and said, “Turkey will continue the policies that are liberalized, privatized, and not ignoring the strategic projects in the same way.” HAZAR WORLD 11 ETKİNLİK / EVENT TUROGE 2014 / TUROGE 2014 krizi, Kırım ve Ukrayna kriziyle beraber geldiğimiz noktanın önemini bir kez daha vurgulamalıyım. TANAP projesi önemliydi ama son 3 aydan bu yana daha da önemli hale gelmiştir.” Türkiye’nin enerji projelerindeki pozitif tutumunu, coğrafyasının avantajlarını istismar etmeden sürdüreceğini vurgulayan Bakan Yıldız, “Bundan sonra da aynı şekilde liberalleşen, özelleşen ve stratejik projeleri gözden kaçırmayan politikalarına devam edecektir” dedi. “GÜVENLİ ENERJİ TEDARİKİNDE TÜRKİYE ÖNEMLİ” Konferansta konuşan ABD’nin Ankara Büyükelçisi Francis Ricciardone ise Türkiye’nin gaz ve enerji akımları açısından güvenli ve stabil bir enerji tedariki sağlayabilmek için çok önemli bir ülke olduğunu söyledi. ABD ve Türkiye’nin enerji alanında da birlikte çalıştıklarını dile getiren Ricciardone, hidrokarbon ve gaz alanında çeşitli işbirlikleri bulunduğunu ifade etti. Türkiye’nin son dönemde geliştirilen boru hatlarıyla hem kendisi hem de Avrupa ülkeleri açısından enerji çeşitliliği ve tedarik güvenliği konusunda stratejik adımlar attığını belirten Ricciardone, “Sayın Bakan Yıldız, hükümetinizi, sizin huzurunuzda tebrik etmek istiyorum, özellikle son dönemde Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’yle birlikte yapmış olduğunuz başarılar açısından. Çünkü burada da aslında günde 100 bin varillik bir ihracat başlatılmış oldu IrakTürkiye boru hattı arasında” diye konuştu. 02 “TURKEY IS IMPORTANT IN SECURE ENERGY SUPPLIES” Addressing a speech at the conference, Francis Ricciardone, US Ambassador to Ankara, said that Turkey was a very important country for providing secure and stable energy supply in terms of gas and energy streams. Ricciardone told that the USA and Turkey worked together in the field of energy and they collaborated in hydrocarbon and gas fields. Ricciardone stated that Turkey took strategic steps for energy diversification and supply security both for itself and European countries via recently developed pipelines, and said “H.E. Minister Yıldız, I would like to congratulate your government before you for especially recent achievements with Iraqi Kurdish Regional Government. In the Turkey-Iraq pipeline, 100 million barrels of exports per day started.” TANAP’IN İNŞAATI NİSAN 2015’TE BAŞLAYACAK TANAP Doğal Gaz İletim A.Ş. Genel Müdürü Saltuk Düzyol ise konuşmasında Şah Deniz doğal gazını Azerbaycan üzerinden Türkiye’ye ve buradan Avrupa’ya taşıyacak olan TANAP’ın bu yıl içinde başlaması planlanan inşaatının gelecek yılın Nisan ayında başlayacağını dile getirdi. TANAP projesinin Türkiye için önemli katkılar sağlayacağının altını çizen Düzyol, “1,5-2 milyar dolar değerinde 1 milyon 200 bin ton çelik boru satın alınacak. Hattın inşaat müteahhitlik sözleşmeleri de yaklaşık 3,5-4 milyar dolarlık sözleşme değerine sahip” dedi. “GÜNEY GAZ KORİDORU, AB ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ İÇİN ÇOK ÖNEMLİ” Arnavutluk Enerji ve Sanayi Bakan Yardımcısı Dorian Ducka ise konuşmasında 12 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 THE CONSTRUCTION OF TANAP WILL BEGIN IN 2015 02 Irak Petrol Bakanı Abdulkerim Luaibi ülkesinin petrol üretimini artırmayı amaçladığına değindi. 02 Iraqi Oil Minister Abdulkerim Luaibi stated that he aims to increase the oil production in Iraq. General Manager of TANAP Natural Gas Transmission Co. Saltuk Düzyol stated that the construction of TANAP Project, which will transport Shah Deniz natural gas in Azerbaijan to Europe through Turkey, will start in April next year. Düzyol underlined that TANAP project will make a great contribution to Turkey and said “1 million 200 thousands ton steel pipes, which cost $1.5-2 billion, will be purchased. Construction undertaking contracts of the pipeline have approximately $3.5-4 billion contract value.” www.hazarworld.com 03 Luaibi, Irak’ın Türkiye ile 40 yıl öncesine dayanan stratejik ortaklığı bulunduğunu belirtti. 03 Luaibi indicated that Iraq has a strategic partnership with Turkey for more than 40 years. 03 TAP projesinin Arnavutluk ve Avrupa için öneminin altını çizdi. Arnavutluk’un Güney Gaz Koridoru’nda rol alarak güvenli bir gaz koridoru sağlamada önemli rol alacağını dile getiren konuk Bakan Ducka konuşmasında şunları söyledi: “Arnavutluk için TAP ve Güney Gaz Koridoru’nda yer almak büyük önem taşıyor. Ukrayna krizi sonrası kaynak çeşitliliğinin önemi tekrar görüldü. Arnavutluk, Güney Gaz Koridoru için önemli bir geçiş güzergahı olacak. Güney Gaz Koridoru, AB enerji arz güvenliği için çok önemli. TAP projesinin Arnavutluk ayağı için yaklaşık 1 milyar Euro’luk bir yatırım yapılacak.” IRAK GAZI AVRUPA’YA TÜRKİYE ÜZERİNDEN ULAŞACAK Irak Petrol Bakanı Abdulkerim Luaibi ise, ham petrol ve doğal gaz üretimini artırmayı amaçladıklarını, bunun yanında yeni alanların keşfedilmesine yönelik çalışmalar yaptıklarını belirtti ve mevcut petrol rezervlerinin 143 milyar varilden fazla olduğunu, bunu 200 milyar varile çıkarmaya çalıştıklarını ifade etti. Irak’ın Türkiye ile 40 yıl öncesine dayanan stratejik ortaklığı bulunduğunu belirten Luaibi, Ceyhan üzerinden ham petrol ihracatının gerçekleştirildiğini anımsattı. Luaibi, “Aynı zamanda bir doğal gaz sistemi oluşturmaya çalışıyoruz. Doğu Arap ülkeleri ki Mısır, Ürdün, Suriye ve Lübnan’ı kapsamaktadır ve Irak ile Türkiye’yi içine alacaktır. Böylece Türkiye üzerinden Avrupa’ya bağlantı sağlanacaktır” dedi. TANAP İNŞAAT MÜTEAHHİTLİK SÖZLEŞMELERİ YAKLAŞIK 3,5-4 MİLYAR DOLARLIK SÖZLEŞME DEĞERİNE SAHİP. TANAP CONSTRUCTION CONTRACTOR AGREEMENTS HAVE A VALUE OF 3.5-4 BILLION DOLLARS. “Southern Gas Corridor is very important for EU energy supply security” Dorian Ducka, Deputy Minister of Energy and Industry of Albania outlined the significance of TAP project for his country. Minister Ducka expressed that Albania will play an important role in the Southern Gas Corridor for ensuring a secure gas corridor and said “It is really important to take part in TAP and Southern Gas Corridor. Following the Ukraine crisis, the importance of resource diversity has come to the forefront once again. Albania will be a crucial transition route for the Southern Gas Corridor. The Southern Gas Corridor is essential for EU energy supply security. €1 billion investment will be made for the Albanian part of TAP project.” IRAqI GAS WILL REACH EUROPE THROUGH TURKEY Iraqi Oil Minister Abdul Kareem Luaibi stated that they aimed to increase the production of crude oil and natural gas, they made researches for exploring new fields as well; current oil reserves are more than 143 billion barrels and they expect to increase the number to 200 billion barrels. He expressed that Turkey and Iraq had a strategic partnership that went back to 40 years ago and reminded that crude oil exports were carried out through Ceyhan. Luaibi said “We are trying to establish a natural gas system at the same time. Eastern Arabian countries consist of Jordan, Egypt, Syria, and Lebanon and will include Iraq and Turkey. Thus, link to Europe will be provided through Turkey.” HAZAR WORLD 13 ETKİNLİK / EVENT 15. UlUSlaRaRaSI ENERjİ aRENaSI / 15Th INTERNaTIONal ENERGy aRENa 01 ENERJİ PROFESYONELLERİ ENERGY PROFESSIONALS İSTANBUL’DA BULUŞTU GATHERED IN ISTANBUL Stratejik Teknik Ekonomik Araştırmalar Merkezi (STEAM) tarafından düzenlenen “15. Uluslararası Enerji Arenası” 11 Nisan tarihinde İstanbul’da gerçekleştirildi. “15th International Energy Arena” was held on April 11 in Istanbul by the Strategic Technical Economic Research Center (STEAM). M EMİN EMRah DaNIş E nerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) Genel Müdürü Kemal Yıldır’ın da katıldığı etkinlik enerji bürokrasisi ve iş dünyasından çok sayıda profesyoneli bir araya getirdi. Ukrayna ve Rusya arasındaki doğal gaz sorununa değinen Yıldız, risk olmasına rağmen Türkiye’ye Ukrayna üzerinden gelen doğal gazda kesinti olmasını beklemediklerini ifade etti. Bakan Yıldız konuşmasında şunları söyledi: “Türkiye’nin mutlaka arz çeşitliliğine gitmesi gerek. TANAP, Türkiye için önemli bir fırsat, projenin sağlıklı bir şekilde gelişmesi için Türkiye gereken tüm adımları atıyor. Önceki hafta Bakü ziyaretimizde Sayın Aliyev’le çok iyi bir görüşme gerçekleştirdik. TANAP’ın kamulaştırma kararı alındı ve 21 ilde kamulaştırma süreci başladı.” Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz ise sektördeki son gelişmeleri değerlendirdi. Yılmaz, “Doğal gaz piyasasına yönelik olarak ülkemizin doğal gaz tedariki ve fiyatlandırması açısından çok büyük önem arz eden doğal gaz depolarının kurulması için geçtiğimiz ay iki özel sektör şirketine lisans verdik” dedi. 14 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 01 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ve EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz Grand Tarabya Oteli’ndeki konferansta bir araya geldi. 01 The conference held in Grand Tarabya Hotel gathered the Minister of Energy and Natural Resources Taner Yıldız, and EMRA President Mustafa Yılmaz. inister of Energy and Natural Resources Taner Yıldız, President of the Energy Market Regulatory Authority (EMRA) Mustafa Yılmaz, and General Manager of Turkish Electricity Transmission Company (TEİAŞ) Kemal Yıldır attended the event which gathered various professionals from energy bureaucracy and business world. Mr. Yıldız discussed the natural gas problem between Ukraine and Russia and noted that although there was a disruption risk, they did not interrupt the natural gas flow from Ukraine to Turkey. In his speech, Minister Yıldız said: “Turkey has to diversify the natural gas supply channels. TANAP is an important opportunity for Turkey, and Turkey takes all necessary steps to develop the project well. We had a comprehensive meeting with Mr. Aliyev during our visit to Baku last week. Expropriation decision was taken for TANAP and the process started in 21 provinces.” President of the Energy Market Regulatory Authority (EMRA) Mustafa Yılmaz commented on the recent developments in the sector. Yılmaz said, “We granted licenses to two private sector companies last month for the establishment of natural gas storage facilities, which is highly important for natural gas supplies and pricing in Turkey.” www.hazarworld.com HAZAR WORLD 15 ETKİNLİK / EVENT İPEK yOlU / SIlK ROaD TARİHİ İPEK YOLU TURİZME KAZANDIRILACAK Türk dünyası, tarihi İpek Yolu coğrafyasını canlandırmak amacıyla düzenlenen “Türk Konseyi Turizmden Sorumlu Bakanlar 1. Toplantısı” için İstanbul’daydı. HISTORIC SILK ROAD WILL BE OPEN TO TOURISM Turkic World gathered in Istanbul for the “First Meeting of Ministers of Turkic Council in Charge of Tourism” organized for the revival of the historic Silk Road. T ürk Konseyi Turizmden Sorumlu Bakanlar 1. Toplantısı İstanbul’da düzenlendi. Tarabya Oteli’nde gerçekleşen etkinlikte Türkiye’yi Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik temsil etti. Toplantıya Azerbaycan Kültür ve Turizm Bakanı Ebulfez Garayev’in yanı sıra Kırgızistan ve Kazakistan turizm bakanlıkları temsilcileri katıldı. Bakanlar toplantıya hitaplarında, tarihi İpek Yolu üzerinde yer alan üye ülkelerin turizm potansiyellerinin geliştirilmesinin önemine işaret ederek, üye ülkeler arasında işbirliğinin artırılması gereğini vurguladı. Toplantıda turizm alanında imzalanan “Ortak İşbirliği Protokolü”nde ise söz konusu işbirliğinin esasları kaydedildi. Bu kapsamda, üye ülkelerin tarihi ve kültürel mirası ile doğal güzelliklerinin tanıtımının ortak bir şekilde güçlendirilmesi için gerekli adımlar ortaya konuldu. Toplantıda ayrıca, “Türk Konseyi-Modern İpek Yolu” isimli ortak bir tur paketinin 16 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 01 T he First Meeting of Ministers of Turkic Council in Charge of Tourism was held in İstanbul. Minister of Tourism and Culture Ömer Çelik represented Turkey at the event held in Tarabya Hotel. Azerbaijani Minister of Tourism and Culture Abulfas Garayev and Officials from the Ministries of Tourism of Kyrgyzstan and Kazakhstan also attended the meeting. Ministers underlined the importance of increasing the tourism potential of member countries located on the historic Silk Road and noted that cooperation among member countries should be increased in this way. Principles of cooperation were set out in the “Joint Cooperation Protocol” signed at the meeting. In this context, necessary steps were jointly taken for strengthening and promoting the historic and cultural heritage as well as the natural beauty of member countries. Moreover, it is decided to form a task force www.hazarworld.com TÜRK KONSEYİ TURİZMDEN SORUMLU BAKANLAR İKİNCİ TOPLANTISI’NIN 2015 YILINDA AZERBAYCAN EV SAHİPLİĞİNDE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ PLANLANIYOR. THE SECOND MEETING OF MINISTERS OF TURKIC COUNCIL IN CHARGE OF TOURISM IS PLANNED TO BE HELD IN AZERBAIJAN IN 2015. planlanmasına ilişkin olarak Türk Konseyi Sekretaryası’nın önerisi doğrultusunda üye ülkelerin ilgili bakanlık ve özel sektör temsilcilerinden müteşekkil bir görev gücü oluşturulması kararlaştırıldı. Söz konusu görev gücü, ortak tur paketinin güzergahlarının belirlenmesi için 2015 yılında üye ülkelerde alan inceleme ziyaretlerine başlayacak. Öte yandan Bakanlar, Türk Konseyi bünyesinde üye ülkelerin turizmle ilgili özel sektör çatı kuruluşlarının temsil edileceği ortak bir yapı kurulması hususunda Çalışma Grubu’nun önerisini destekledi. Türk Konseyi bünyesinde turizm alanında işbirliği 2014 yılının Haziran ayında Türkiye’de gerçekleştirilecek 4. Devlet Başkanları Zirvesi’nin konusunun turizm işbirliği olarak belirlenmesinin ardından başlatılmıştı. Türk Konseyi Turizmden Sorumlu Bakanlar İkinci Toplantısı’nın Azerbaycan’ın ev sahipliğinde 2015 yılında gerçekleştirilmesi planlanıyor. 01 Bakanlar, toplantıda tarihi İpek Yolu üzerinde yer alan üye ülkelerin turizm potansiyellerinin geliştirilmesinin önemine işaret etti. 01 In the meeting, Ministers underlined that tourism potential of member countries located on the historic Silk Road should be improved. composed of related ministries and private sector representatives of member countries for planning a joint tourist package named as “Turkic Council-Modern Silk Road” according to the proposal of the Turkic Council Secretariat. The task force will carry out study visits in member countries in 2105 for determining the route of joint tourist package. On the other hand, Ministers supported the proposal of the Working Group for establishing a joint structure which will represent member countries’ tourism-related umbrella organizations in the private sector within the Turkic Council. The process of tourism cooperation within the Turkic Council has been initiated following the determination of the theme of the 4th Heads of State Summit of Turkic Council which will be held in Turkey in June 2014. The Second Meeting of Ministers of Turkic Council in Charge of Tourism is planned to be held in Azerbaijan in 2015. HAZAR WORLD 17 ETKİNLİK / EVENT ICTM / ICTM 01 MÜZİĞİN EVRENSEL GÜCÜ TÜRK DÜNYASINI BİRLEŞTİRDİ UNIVERSAL POWER OF MUSIC UNITES TURKIC WORLD Uluslararası Geleneksel Müzik Konseyi (ICTM), Türk Dünyası Müzik Araştırmaları Grubu 4. Buluşması, 18-20 Nisan 2014 tarihleri arasında İstanbul Teknik Üniversitesi’nde gerçekleştirildi. Fourth Symposium of the Turkic World Music Research Group of the International Council for Traditional Music (ICTM) was held at Istanbul Technical University on April 18-20, 2014. U luslararası Geleneksel Müzik Konseyi (ICTM), Türkçe konuşan ülkeler ve komşuları arasındaki müzik alanında benzerlik ve farklılıkları gündeme getiriyor. Bu şekilde Türk müzik kimliği ve dünya müziğine Türk etkisi irdelenebiliyor. Bu yılki buluşma “Türk Dünyası ve Komşuları, Müzikte Benzerlikler ve Farklılıklar” başlığı altında yapılırken, 18 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 I nternational Council for Traditional Music (ICTM) brings up the similarities and differences among Turkish speaking countries and their neighbors in the field of music. In this way, identity of the Turkish music and its influence on the world music can be examined. This year, “Music of Turkish Speaking Countries and Their Neighbors: Similarities and Differences” www.hazarworld.com 01 ICTM’nin bir sonraki genel toplantısı gelecek yıl Astana’da gerçekleştirilecek. 01 ICTM’s next plenary meeting will be held in Astana next year. etkinliğe aralarında ABD, İngiltere, Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya ve Macaristan gibi ülkelerin bulunduğu 15 farklı ülkeden 50’nin üzerinde araştırmacı katıldı. ICTM, TÜRKSOY, TİKA, İTÜ, Başkent Üniversitesi ve MIAM işbirliğiyle düzenlenen etkinlik Cambridge Üniversitesi Orta Asya Müzik Merkezi Direktörü Razia Sultanova başkanlığında, İTÜ Müzikoloji Bölüm Başkanı Şehvar Beşiroğlu ve Başkent Üniversitesi Konservatuarı Müzik Bölümü Başkan Yardımcısı Okan Murat Öztürk’ün koordinasyonuyla gerçekleştirildi. Etkinliğe dünyaca ünlü etnomüzikologlar, akademisyenler ve Türk dünyasının ünlü sanatçıları katıldı. “GELENEKSEL MÜZİĞİN ARAŞTIRILMASI ÖNEM ARZ EDİYOR” Sempozyumun açılış konuşmasını yapan TÜRKSOY Genel Sekreteri Duşen Kaseinov, ICTM’nin tüm dünyada geleneksel müziğin araştırılması ve korunmasında önemli bir işlevi olduğunu belirterek “Bu sempozyum aynı zamanda ICTM ile Türksoy arasındaki işbirliğinin bir göstergesi. TÜRKSOY olarak özellikle müziğin evrensel dili ve mesajı ile Türkçe konuşan halklar arasında iletişimin güçlendirilmesi için çalışmalar yapıyoruz” dedi. Kaseinov, “Avrasya’nın çeşitli yerlerinde yaşayan Türk halklarının geleneksel müziğinin araştırılması, Türk dünyasının müzik kültürünün ortaya konması açısından ihtiyaç duyulan bir konu. Bu konuda farklı alanlarda yapılmış bireysel çalışmalar bulunuyor. Dünyanın dört bir yanından bu sempozyuma alanında uzman isimlerin katılması büyük önem arz ediyor” sözleriyle sempozyumun önemini vurguladı. ICTM’nin bir sonraki genel toplantısı 16-25 Temmuz 2015’te Astana’da gerçekleştirilecek. symposium hosted more than 50 participants from 15 countries including the U.S., Britain, China, Russia and Hungary. Organized by the ICTM in cooperation with TURKSOY, the Turkish International Cooperation and Development Agency (TIKA), Istanbul Technical University, Başkent University, and the Center for Advanced Studies in Music (MIAM); the symposium was chaired by Dr. Razia Sultanova, Director of the Centre for Central Asian Music at the University of Cambridge with the coordination of Okan Murat Öztürk, Deputy Chair of the Faculty of Music of Baskent University, and Şehvar Beşiroğlu, Head of Department of Musicology at Istanbul Technical University. The meeting gathered world-famous ethnomusicologists, scholars and artists of the Turkic World. “TRADITIONAL MUSIC STUDIES ARE IMPORTANT” Delivering the opening speech of the symposium, TURKSOY Secretary General Duşen Kaseinov pointed out that ICTM has an important function in researching and preserving traditional music all over the world. Kaseinov said, “This symposium is also an indicator of cooperation between ICTM and TURKSOY. As TURKSOY, we are working for strengthening the communication between Turkish-speaking people especially with the universal language of music.” Kaseinov underlined the importance of the symposium as; “In order to reveal the traditional music of Turkic world, studies should be conducted on traditional music of Turkic people living in various parts of Eurasia.” There are individual works carried out in different areas in this subject. Participation of experts from around the world in this symposium is very important.” ICTM’s next plenary meeting will be held in Astana on July 16-25, 2015. HAZAR WORLD 19 YAZI DİZİSİ / ARTICLE SERIES GÜRCİSTaN / GEORGIa 15 THINGS TO KNOW ABOUT GEORGIA Georgia is a synthesis of Eastern and Western civilizations. Let’s get some more information about our border neighbor to which we are historically, politically, economically and culturally linked. 1 Gürcistan etnik ve kültürel olarak zengin yapısıyla biliniyor. Georgia is famous for its rich and cultural ethnic structure. GÜRCİSTAN HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKEN 15 ŞEY 2 Gelati Manastırı ve Bagrati Katedrali UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer almaktadır. The Bagrati Cathedral and the Gelati Monastery are in the UNESCO World Heritage list. Gürcistan, Doğu ve Batı uygarlıklarının birleşimi. Tarihi, siyasi, ekonomik ve kültürel bağlarımızın bulunduğu sınır komşumuzu gelin biraz daha yakından tanıyalım. MERVE DaMCI 3 26 Mayıs Bağımsızlık Günü Gürcistan’ın milli bayramıdır. Independence Day on May 26 is Georgia’s national holiday. 20 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 www.hazarworld.com 4 Batum Botanik Parkı dünyanın en önemli botanik bahçeleri arasında sayılır. Batumi Botanical Garden is one of the most important botanical gardens in the world. 5 Gürcülerin şarapları kadar limonataları ve mineral suları da meşhurdur. Georgian lemonade and mineral water is as famous as Georgian wine. 6 Gürcistan’da okur yazarlık oranı, 15 yaş ve üzeri kadın ve erkeklerde %100’dür. 7 Literacy rate in Georgia is 100% for males and females at the age of 15 and above. Ülkenin başlıca yeraltı kaynakları kömür, manganez, talk ve mermerdir. Main underground sources of the country are coal, manganese, talc, and marble. 8 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları sadece kimliklerini yanlarına alarak Gürcistan’da 90 gün kalabilir. Only ID is adequate for the citizens of the Republic of Turkey to stay in Georgia for 90 days. HAZAR WORLD 21 GÜRCİSTaN / GEORGIa 9 10 11 Gürcistan’da ilk sinema 16 Kasım 1896 tarihinde Tiflis’te kurulmuştur. The first cinema in Georgia was built in Tbilisi on November 16, 1896. 12 Gürcistan’ın para birimi Lari’dir. 1 Lari yaklaşık 1,25 TL değerindedir. Georgian currency is Lari. 1 Lari approximately equals to 1.25 TRY. 22 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 13 Gürcistan, Hazar bölgesinin en önemli şarap üretici ülkelerindendir. Georgia is one of the most important wine makers in the Caspian region. 14 Batum kentinde Mimar Georgi Hmaladze’nin inşa ettiği McDonald’s binası ünlü ArchDaily mimarlık dergisinin yılın en iyi ticari binası ödülünü almıştır. “Yüzyılın Projesi” olarak bilinen Bakü-TiflisCeyhan Petrol Boru Hattı ve Bakü-TiflisErzurum Doğal Gaz Boru Hattı’nda elde edilen transit gelirler ülke ekonomisinin en önemli kaynaklarındandır. McDonald’s building, built by architect Giorgi Khmaladze in Batumi, was awarded as the best commercial building of the year by the architecture website ArchDaily. Transit incomes obtained in the Baku-Tbilisi-Ceyhan Oil Pipeline, which is called as the “Project of the Century”, and the Baku-TbilisiErzurum Natural Gas Pipeline are one of the most important revenues of the national economy. Gürcülerin en ünlü çorbası pirinçli şehriye çorbasına benzeyen Harço’dur. The most famous soup in Georgia is Kharcho which is like vermicelli soup with rice. Dünyada kullanılan 14 alfabeden biri olan Gürcü alfabesi yazıldığı gibi okunmaktadır. 15 The Georgian Alphabet, one of 14 alphabets used in the world, is pronounced as written. HABER ANALİZ / IN DEPTH aZERBayCaN - TÜRKİYE / AZERBAIJAN - TURKEY ALİYEV: “TÜRKİYE YOKSA BEN VARIM” Azerbaycan ile Türkiye arasındaki “İki devlet bir millet” ilkesi Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag’da düzenlenen 5. Doğu Ortaklığı Zirvesi’ne damgasını vurdu. ALIYEV: “THERE ARE NO TURKISH REPRESENTATIVES BUT I AM HERE” “One Nation, Two States” principle between Turkey and Azerbaijan marked the 5th Eastern Partnership (EaP) Summit held in Prague, capital of the Czech Republic. SElİN şEN SalTaş A zerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, zirveye katılan ve kürsüyü Türk düşmanlığını sergilemek için bir şov arenasına çevirmeye çalışan Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’a sert bir tepki gösterdi. Sarkisyan’ın konuşmasının ardından kürsüye gelen Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, “Bugün maalesef, Ermenistan Cumhurbaşkanı fırsatçılık yaparak Türkiye’ye yeniden saldırmaktadır. Türkiye heyetinin bulunmadığı bir ortamda bunu yapmak çok kolaydır. Fakat ben buradayım.” diyerek konuşmasını tarihi gerçekleri anlatmaya ayırdı. SARKİSYAN’IN ŞOV ÇABASI Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, AB’nin Azerbaycan, Moldova, Ermenistan, Gürcistan, Ukrayna ve Beyaz Rusya ile ilişkilerini geliştirmek amacıyla kurmuş olduğu bir platform olan Doğu Ortaklığı Zirvesi’nde, kürsüyü diplomatik teamüllerle bağdaşmayan bir şekilde işgal etti. Türkiye’nin temsil edilmediği zirvede, konuşmasının büyük bir kısmını 1915 olaylarına ayırarak, Türkiye’ye karşı asılsız itham ve suçlamalarda bulunan Sarkisyan, Türkiye`nin hala bu konuda gerekeni yapmadığını ve inkar politikası güttüğünü iddia etti. Bu durumun, Türkiye’nin AB üyelik süreciyle bağdaşmadığını öne süren Sarkisyan, Türkiye`nin tüm çabalarına rağmen bu soykırımı tanıyanlara ve destek olanlara teşekkür etti. ALİYEV’DEN SARKİSYAN’A: “FIRSATÇILIK YAPIYORSUNUZ” Sarkisyan’ın nefret dolu söylemleri karşısında sessiz kalmayan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ise kürsüye gelerek, sözlerine Ermenistan Cumhurbaşkanı’nın Türkiye’nin temsil edilmediği bir ortamda fırsatçılık 24 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 www.hazarworld.com yaptığını ifade ederek başladı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, “Bugün maalesef, Ermenistan Cumhurbaşkanı fırsatçılık yaparak Türkiye’ye yeniden saldırmaktadır. Türkiye heyetinin bulunmadığı bir ortamda bunu yapmak çok kolaydır. Fakat ben buradayım ve Türkiye-Ermenistan sınırının neden kapalı olduğunu açıklayabilirim” diyerek Türkiye’yi savundu. Aliyev “Türkiye-Ermenistan sınırı Azerbaycan’ın Kelbecer şehrinin Nisan 1993’te işgalinden sonra kapatılmıştır. Bundan önce ise Dağlık Karabağ’ın yüzde 30 nüfusunu oluşturan tüm Azerbaycanlılar Dağlık Karabağ’dan kovulmuştur. Şu anda Azerbaycan’ın topraklarının yüzde 20’si Ermeni işgali altındadır” dedi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Ermenistan’a gönderdiği tarihi taziye mesajının öneminin de altını çizen Aliyev, Ermenistan’ın tavırları ile bölgede barışı istemeyen taraf olduğunu bir kez daha kanıtladığını kaydetti. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, “TürkiyeErmenistan ilişkilerine gelince, Başbakan AZERBAYCAN CUMHURBAŞKANI ALİYEV, TÜRKİYE’Yİ ERMENİSTAN’A KARŞI SAVUNDU. AZERBAIJANI PRESIDENT ALIYEV STOOD UP FOR TURKEY AGAINST ARMENIA. A Azerbaijani President İlham Aliyev showed a strong reaction to Armenian President Serzh Sargsyan who tried to use the event as a show arena for turcophobia. Following Sargsyan’s speech, Azerbaijani President İlham Aliyev said “Unfortunately, the Armenian President has taken the advantage of the opportunity to launch another attack on Turkey. It is easy to do so because there are no Turkish representatives around this table. But I am here.” and he devoted his speech to historical facts. SARGSYAN’S EFFORT TO SHOW OFF Armenian President Serzh Sargsyan occupied the stage in a way that was not in compliance with diplomatic practices in the Eastern Partnership (EaP) Summit, a platform of the European Union established for improving its relations with Azerbaijan, Moldova, Armenia, Georgia, Ukraine, and Belarus. Sargsyan devoted the biggest part of his speech at the summit, where Turkey was not represented, to the 1915 events, and made accusations against Turkey. Then he argued that Turkey did not take necessary steps on the issue and carried out a denial policy. He asserted that this situation contradicted to the EU process and he thanked those who recognize the genocide and support it despite all the efforts of Turkey. ALIYEV TO SARGSYAN: “YOU ARE TAKING THE OPPORTUNITY” Azerbaijani President İlham Aliyev could not keep his silence against the hate speech of Sargsyan, took the floor and started his speech by stating that Armenian President took the opportunity in the absence of Turkish representatives. Azerbaijani President İlham Aliyev defended Turkey by saying, “Unfortunately, the Armenian President has taken advantage of the opportunity to launch another attack on Turkey. It is easy to do so because there are no Turkish representatives around this table. But I am here and I can tell you why the Turkish-Armenian border remains closed.” Aliyev said, “The Turkish border with Armenia was closed after the occupation of Azerbaijan’s Kalbajar District in April 1993. Prior to that, all the Azerbaijanis were driven out of NagornoKarabakh. The Azerbaijanis accounted for 30 per cent of the Karabakh population. Before Kalbajar, the Armenians occupied a total of seven Azerbaijani districts which constitute 20 per cent of Azerbaijan’s internationally recognized territory.” Aliyev underlined the importance of the historic condolence message of the Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan to Armenia and recorded that HAZAR WORLD 25 AZERBAYCAN - TÜRKİYE / AZERBAIJAN - TURKEY Erdoğan birkaç yıl önce tarihçilerin iki halk arasındaki ilişkilerin tarihi sürecini aydınlatmaları için arşivlerin açılmasını Ermenistan tarafına önermiş, fakat Ermenistan gereken karşılığı vermemiştir. Başbakan Erdoğan Ermeni asıllı insanlara taziyede bulunmuş fakat ne yazık ki, bu taziye de Ermenistan tarafında karşılık bulmamıştır. Her ne kadar Avrupa Birliği ve ABD, Türkiye Başbakanı’nın açıklamalarını iyi bir şekilde değerlendirse de, anlaşılan bu açıklama Ermenistan hükumeti için yeterli olmamıştır. Böylece bölgede barışı kimin istemediği açıkça görülmüştür. Biz barış istiyoruz, biz topraklarımızın geri verilmesini istiyoruz. Ermenistan işgal ettiği Azerbaycan topraklarından çekilmelidir. Bunu yapmak çok kolaydır. Ermenistan bu konuda siyasi irade göstermelidir” ifadelerini kullandı. ERMENİSTAN İçERİDE VE DIŞARIDA TÜRK DÜŞMANLIĞI POMPALIYOR Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Türkiye’yi savunması iki ülkenin kardeşliğini tüm dünya kamuoyuna bir kez daha vurgularken uzmanlar Sarkisyan’ın tavrının ise diplomatik teamüllere aykırı olduğunu belirtiyor. Hazar Strateji Enstitüsü Uzmanı Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, Sarkisyan’ın şov girişiminin Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın 9 dilde yayınladığı tarihi başsağlığı mesajının ardından gelmesinin, barışı istemeyen tarafın kim olduğunu ortaya koyduğunu söylüyor. Caşın, “Sarkisyan’ın tavrı uluslararası hukukla ve uluslararası diplomatik kurallarla bağdaşmıyor. Sarkisyan’ın açıklamasında 24 Nisan’da İstanbul’da gerçekleşen tutuklamaları soykırım olarak göstermeye çalışması tuhaftır. Yaşananlar, her 24 Nisan geldiğinde Türk kamuoyunda gerginlik yaratmak isteyen Ermenistan’ın bilinen tutumudur. Ancak Sayın Başbakan erken davranarak, tarihi açıklamasıyla Erivan’ın 2015 kartını elinden almıştır. Halbuki ehli vicdanı olan bütün kamuoyu Sayın Başbakanın açıklamalarını son derece olumlu karşılamıştır. Bana göre bu açıklama tarihidir” diye konuştu. “ALİYEV’İN MESAJI KARDEŞLİĞİ VURGULADI” Aliyev’in mesajlarının önemini vurgulayan Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, Türkiye’nin kardeş ülke Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü hiçe sayan ve burada katliam yapan bir ülkeyle sınırlarını kapatmasının gayet normal olduğunu belirtti. Caşın, “Sayın Aliyev’in ifadeleri çok önemlidir. Azerbaycan-Türkiye kardeşliğinin devamıdır. Türkiye’nin olmadığı bir ortamda Türkiye’yi savunduğu için kendisine teşekkür ederiz. 26 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 CAŞIN: “YAŞANANLAR, KAMUOYUNDA GERGİNLİK YARATMAK İSTEYEN ERMENİSTAN’IN BİLİNEN TUTUMUDUR.” CAŞIN: “THIS IS THE FAMILIAR ATTITUDE OF ARMENIA THAT WANTS TO RAISE TENSION IN TURKISH PUBLIC OPINION.” 01 Armenia’s attitude clearly showed who did not want peace in the region. Azerbaijani President Aliyev expressed, “As far as Turkish-Armenian relations are concerned, Turkish Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan made a statement several years ago, suggesting that the Armenian leadership open all the archives and historians review the historical aspects of the relations between the two nations again. However, this suggestion was not properly received. Yesterday, Prime Minister Erdogan extended his condolences to people of Armenian origin, but unfortunately the Armenian side did not issue a relevant reaction to that either. Although, as I know, the United States and the European Union have praised the position of the Turkish Prime Minister, it appears that this is not enough for the Armenian government. This clearly shows who it is that does not want peace in the region. We want peace. We want our lands to be returned. Armenia must start withdrawing its troops from Azerbaijan’s occupied lands. It is very easy to do that. It only requires political will from the Armenian side”. ARMENIA PUMPS TURCOPHOBIA ABROAD AND AT HOME While Azerbaijani President İlham Aliyev’s defense of Turkey emphasizes the brotherhood of two states once again, experts say that Sargsyan attitude was against diplomatic practices. Caspian Strategy Institute expert Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın stated that Sargsyan’s speech after the historical condolence message of the Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan, which was published in 9 languages, revealed who it was that did not want peace. Caşın said, “Sargsyan’s attitude is against international law and international diplomatic rules. It is weird that Sargsyan tries to define the www.hazarworld.com arrests on April 24 in Istanbul as genocide in his speech. This is the familiar attitude of Armenia that wants to raise tension in Turkish public opinion. But Turkish Prime Minister acted early and reversed the 2015 move of Yerevan with his historical statement. However, every person who has conscience reacted positively to Prime Minister’s statement. I think the statement is historical”. “ALIYEV’S MESSAGE EMPHASIZED BROTHERHOOD” 01 Prag’da düzenlenen Doğu Ortaklığı zirvesi liderleri. 01 Leaders attending the Eastern Partnership Summit in Prag. Sarkisyan’ın bizi itham etmesi zaten uluslararası hukuk kurallarına ters. Sayın Aliyev TürkiyeErmenistan sınırının neden kapandığını gayet güzel vurguluyor. Diyor ki, ‘Sınır, Kelbecer’in 1993 işgalinden sonra kapanmıştır.’ Mesele şu; siz kardeşimiz bir ülkenin topraklarının %20’sini işgal ederseniz oradaki halkı öldürürseniz, Hocalı’da katliam yaparsanız Türkiye sizi tanımaz. Elbette ki diplomatik ilişkilerini askıya alacaktır. Bu egemen bir devletin hakkıdır. Hem Başbakan Erdoğan’ın hem de Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun, Karabağ meselesi olmaksızın normalleşme sürecine gitmeyeceklerini ifade etmesi de bu açıdan önemlidir. Ermenistan, Dağlık Karabağ’da self determinasyon hakkını kullandığını söylüyor. Halbuki uluslararası yargı kararları Ermenistan’ı desteklemiyor. Ayrıca, her kafasına esen self determinasyon hakkını kullanabilir mi? Sayın Aliyev’in Doğu Ortaklığı Zirvesi’nde yaptığı konuşmada verdiği örnek çok açık. Çek Cumhuriyeti’nde de Amerika’da da Ermeniler yaşıyor, o zaman orada da bir Ermenistan kurulsun. Bunlar kabul edilebilecek şeyler değildir” diye konuştu. “BARIŞI İSTEMEYENLER ORTADA” Aliyev’in “Bölgede barışı kimin istemediği ortadadır” şeklindeki sözlerinin altını çizen Caşın, “Biz Kafkasya’da barışı istiyoruz, savaş istemiyoruz. Sayın Aliyev’in de söylemi bu yöndedir. Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov’un söylemine de atıfta bulunmak istiyorum. Ermenistan’ı; Azerbaycan’ın, Gürcistan’ın, Türkmenistan’ın katıldığı enerji projelerine davet ediyor. Biliyorsunuz tarih yeni bir yöne gidiyor. TANAP ve TAP projeleri konuşuldu. Ermenistan bu tavrıyla bölgedeki bu projelerin dışında kalıyor. Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın emphasized the importance of Aliyev’s messages and he said that it was normal for Turkey to close borders with Armenia which neglected the territorial integrity of its brother country Azerbaijan and which slaughtered the people therein. Caşın said, “Mr. Aliyev’s statement is very important. It is the continuance of Azerbaijan-Turkey brotherhood. We thank him for defending Turkey in its absence. Accusation of Sargsyan is against international legal rules. Mr. Aliyev emphasizes why the Turkish-Armenian border is closed. He said that the Turkish-Armenian border has been shut down since the Armenian occupation of the Kalbajar region in April 1993. The problem is that if you occupy 20% of our brother’s territories and kill people in Khojaly, then Turkey will not recognize you. Of course diplomatic relations are suspended. It is the right of a sovereign state. Both the Prime Minister Erdoğan and the Minister of Foreign Affairs Davutoğlu expressed that the normalization process would not start before solving the Nagorno-Karabakh issue. Armenia claims that it used the self-determination right in NagornoKarabakh. But international judicial decisions do not support Armenia. Also, can everyone use the self-determination right whenever and wherever they want? The example given by Mr. Aliyev in his speech in the Eastern Partnership Summit is very clear. There are Armenians living in the Czech Republic and the USA, so let’s establish Armenia therein. This is unacceptable.” “IT IS CLEAR WHO IT WAS THAT DID NOT WANT PEACE” ULUSLARARASI YARGI KARARLARI ERMENİSTAN’I DESTEKLEMİYOR. INTERNATIONAL JUDICIAL DECISIONS DO NOT SUPPORT ARMENIA. Caşın underlined Aliyev’s words “it is clear who it was that did not want peace in the region” and said “We want peace in Caucasia, we do not want war. The discourse of Mr. Aliyev is in the same direction. I would like to refer to the discourse of Azerbaijani Foreign Minister Elmar Mammadyarov. He invited Armenia to the energy projects which Azerbaijan, Georgia, and Turkmenistan participate as well. As you know, history takes a new direction. TANAP and TAP projects have been discussed. Armenia is left out of these projects in the region because of its attitude. HAZAR WORLD 27 RÖPORTAJ / INTERVIEW 28 TÜRK HAvA YollARI / TURKIsH AIRlINEs MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 www.hazarworld.com THY, RUSYA İLE TİCARİ İLİŞKİLERİMİZİ ARTIRIYOR Türk Hava Yolları Rusya Genel Müdürü Mefail Deribaş, Türk Hava Yolları’nın pazar liderliğine doğru giden süreci anlattı. HAYREDDİN ayDINBaş B TARIK ÜZGÜN ize kısaca Mefail Deribaş’tan bahseder misiniz, Mefail Deribaş kimdir? Hayat hikayenizi sizden dinleyelim. Bendeniz, 1953’te Adapazarı’nda doğdum. İlkokulu Adapazarı’nda bitirdikten sonra, çocuk denilebilecek bir yaşta, ailemle birlikte İsveç’e göçtük. İsveç’te ortaöğrenimi, yani ortaokulu, liseyi, üniversiteyi okudum. İşletme ağırlıklı ekonomi bölümü mezunuyum. Hatırlanacağı gibi 80’li yılların ortasında Türkiye’de faizsiz bankacılık yapan özel finans kurumları açıldı. Bunlardan biri olan Faysal Finans’ın kuruluş çalışmalarında bulundum ve toplam 5 yıl çeşitli görevler aldım. En son Bütçe Kontrol ve İştirakler Müdürü iken oradan ayrıldım. Sonrasında 5 yıl süreyle Vefa Yayıncılık’ın Genel Müdürlüğünü yaptım. Türkiye’deki 10 yıllık çalışmamdan sonra, 93’ten 98’e kadar birkaç arkadaşımızla birlikte Rusya’da bir ticari maceramız oldu. 98’de Rusya’da büyük bir ekonomik kriz gerçekleşti. Bu da bizim çapımızda olan girişimcilerin %80’inden fazlasının iflas etmesine yol açtı. İşler iyi gitmeyince hep birlikte tekrar İsveç’e gitmeye karar verdik. Ve 2000’li yılların başından itibaren yaklaşık 3-4 yıl İsveç’te kaldıktan sonra, 2004 yılında Türk Hava Yolları Stockholm Müdürlüğü’nde işe alındım. Ama orada çok fazla çalışmadım. Genel Müdürlük’te havacılıkla alakalı oryantasyonlara katıldım, çeşitli TURKISH AIRLINES INCREASES OUR COMMERCIAL RELATIONS WITH RUSSIA Turkish Airlines Russia Director General Mefail Deribaş told Turkish Airlines’s story of becoming a market leader. C an you briefly tell us about yourself, who is Mefail Deribaş? We would like to hear your life story. I was born in Adapazarı in 1953, after I graduated from primary school in Adapazarı, we moved to Sweden when I was a child. I went to secondary school, high school and university in Sweden. I am a Business Management-Economics graduate. As you can remember, special finance institutions were established in middle 1980s. I worked in the establishment of Faysal Finance and I carried out different duties for 5 years in total therein. Then, I left my job while I was the Budget Control and Investments Director. After that, I became the Director General in Vefa Publishing for 5 years. I worked in Turkey for 10 years. When the Soviet Union collapsed in early 1990s, I had a commercial adventure in Russia with my friends from 1993 to 1998. As I said, there was a severe economic crisis in Russia in 1998. This led to bankruptcy of more than 80% of entrepreneurs in our size. So we ended our business there and decided to go back to Sweden together. After living in Sweden for 3-4 years since the beginning of 2000, I was employed in Turkish Airlines Stockholm Directorate in 2004. But I did not work for a long time there. I attended the orientation exercises in General HAZAR WORLD 29 TÜRK HAvA YollARI / TURKIsH AIRlINEs kurslar aldım. Bunların sonrasında da 20042005 yılında Moskova’ya atandım. 2005’ten beri Moskova’da Türk Hava Yolları’de çalışıyorum. Dilerseniz biraz da iş hayatındaki Mefail Deribaş profiline dönelim. Rusya’da daha önce bir iş tecrübeniz olduğundan bahsetmiştiniz. O dönemde yaşadıklarınızı bizlerle paylaşır mısınız? Rusya, Sovyetler Birliği dağılmadan önce çok kapalı bir ülkeydi. Rusya’daki herkesin bu ülkeyle alakalı olarak ayrı bir hayali vardı diye düşünüyorum. 90’lı yıllara geldiğimizde Sovyetler Birliği dağıldı ve Rusya Federasyonu başlı başına bir ülke haline geldi. O dönemde ciddi bir kargaşa yaşandı. Sistem belli bir süre oturmadı. Yani bir geçiş dönemiydi. Belki bu dönemin hala devam ettiğini söyleyebiliriz ama o zaman süreç daha belirgin bir şekilde yaşanıyordu. Bu, Yeltsin döneminde de aynı şekilde devam etti. Ama Sayın Putin iktidara geldikten sonra Rusya daha çok toparlanmaya başladı. Ve kanaatimce, ülkede taşlar yerine oturmaya başladı. 90’lı yıllardaki kargaşa süresince Rusları yakinen tanıma imkânı buldum. Rusların bire bir ilişkilere çok önem verdiğini daha ziyade o dönemde anladım. Tabii bu tecrübe Türk Hava Yolları ile tekrar Rusya’ya gelmemde çok işime yaradı. Dolayısıyla Türk Hava Yolları’daki faaliyetlerimizde bu tecrübelerimin çok büyük rol oynadığını düşünüyorum. Peki bu 10 yıllık Türk Hava Yolları deneyimi içerisinde başarınızı sıçratan bir dönem var mı? Biz daha önce ağırlıklı olarak Şeremetyevo Havaalanı’ndan uçuyorduk. Birkaç uçuşumuz da Vnukovo’ya geçinceye kadar Domodedovo Havaalanı’ndan olmaya başlamıştı. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla nispeten işlevsiz hale gelen, Rusya’nın ulusal havayolu şirketi Aeroflot’un base’i Şeremetyevo Havaalanı idi. Sayın Putin’in talimatıyla, Aeroflot’un tekrar oluşturulmasına karar verilince şirket büyümeye geçti ve havaalanı da diğer havayolu şirketleri için yetersiz gelmeye başladı. Ben bu durumu fark ettim. Vnukovo Havaalanı’nın Rusların bulunduğu bölgenin içinde oluşu, business yolcularımız için bir potansiyel oluşturuyordu. Bunu farklı fırsatlara da çevirebiliriz diye düşündüm ve bunun üzerine Vnukovo Havaalanı otoritesiyle görüşmelere başladım. Vnukovo’da, Şeremetyevo ve Domodedovo’ya göre yer işletme masraflarımızda neredeyse 30 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 01 Directorate, took different courses. After that, I was appointed to Moscow in 20042005. I have been working in Turkish Airlines in Moscow since 2005. 01 Türk Hava Yolları, Rusya’da 10 noktaya sefer düzenliyor. 01 Turkish Airlines has scheduled flights to 10 destinations in Russia. Now, let’s talk about Mefail Deribaş’s business life. You mentioned that you had a business adventure in Russia before. Can you tell us your experiences in that period? Russia was a strictly closed country before the collapse of the Soviet Union. I think everyone in Russia had a dream about Russia. As it was a closed country to all nations, no one knew what Russia was exactly. But, the Soviet Union collapsed in 1990s. The Russian Federation became a country by itself. It was a chaos. The systems were not settled properly. So, Russia was in a transitional period, maybe it still continues, but it was more significant in that period. It continued in the Yeltsin era. But after Mr. Putin came into power, Russia started to recover much better. In my opinion, everything fell into place in the country. I found a chance to get to know Russians well during the disorder in 1990s. I learned that Russians attached importance to one-to-one relations. Of www.hazarworld.com course this experience was very useful in coming to this position in Turkish Airlines. Accordingly, my experiences played huge role in our activities in Turkish Airlines. Is there a peak point of success within your 10-year Turkish Airlines experience? For example, we mostly flied from the Sheremetyevo International Airport previously. Some of our flights were from Domodedovo International Airport until we had a place in Vnukovo. Sheremetyevo was the base of Aeroflot, Russia’s national airlines, which became non-functional with the collapse of the Soviet Union. But then Mr. Putin wanted to re-establish Aeroflot, the company started to grow again, and the airport became smaller for other airlines. I realized this situation. Since Vnukovo Airport was in the Russian region, it created a potential for our business passengers. And I thought we could turn that into another kind of opportunity. I started to talk to Vnukovo Airport authorities. They offered almost fifty-fifty opportunity for our business costs in Vnukovo in comparison with Sheremetyevo and Domodedovo airports. Therefore, we recorded them, made agreements and decided to move there with the expectation to make great savings. Fortunately, we moved. The number of passengers increased almost 300 thousand including new planes in 2 years. yarı yarıya imkânlar tanıdılar bize. Bunları da kayıt altına aldık, anlaşmalar yaptık ve çok büyük tasarruflar elde edebileceğimizi görünce oraya taşınma kararı aldık. İyi ki taşınmışız. Bu 2 yıl içinde, yeni planladığımız uçakları da hesaba kattığımızda 300 bine yakın yolcu artışımız oldu. Türk Hava Yolları açısından Rusya destinasyonlarının, genel olarak Rusya’nın önemi nedir size göre? Türk Hava Yolları’nın Rusya vizyonunu bize anlatabilir misiniz? 2005 yılında buraya tayin olduğum sıralarda Rusya Federasyonu’yla Türkiye arasında sadece Moskova-İstanbul hattımız çalışıyordu ve her gün 1 tane olmak üzere haftada 7 seferimiz vardı. 2006 yılında Türk Hava Yolları genel, yeni hatlar açmak için bir hamle yaptı. 6 ay gibi kısa bir sürede Türk Hava Yolları dünya rekoru sayılabilecek bir sürede 24 hat açtı. St. Petersburg, Kazan, Yekaterinburg ve Rostov’da olmak üzere bu açılan 24 hattın 4 tanesi Moskova’daydı. Yani buradaki esas hamlemiz 2006 yılında başladı. Moskova’da sefer sayılarımızı artırmaya başladık. Rusya içinde bu 4 hatla atağımıza başladık. Sonra sırasıyla gelen yıllarda Ufa, Novosibirsk, Soçi hatlarımızı açtık. Böylece 2010 yılında “2 YIL İçİNDE 300 BİNE YAKIN YOLCU ARTIŞIMIZ OLDU.” “THE NUMBER OF PASSENGERS INCREASED BY ALMOST 300 THOUSAND IN TWO YEARS.” What is the importance of Russia in general and the destinations in Russia for Turkish Airlines? Can you give us brief information about Turkish Airlines’s vision for Russia? When I was appointed here in 2005, there were flights only between Moscow and Istanbul, and we had only 7 flights per week, one flight a day. Turkish Airlines Director General made a move for opening new lines in 2006. Then, Turkish Airlines opened 24 lines in 6 months, which could be a world record. 4 of these 24 lines were in Moscow; St. Petersburg, Kazan, Ekaterinburg, and Rostov. So, our main initiative here began in 2006. We started to increase the number of flights in Moscow. We started to grow by these 4 lines in Russia. Then we opened Ufa, Sochi and Novosibirsk lines respectively. Thus, we reached 8 new lines in 2010 counting Moscow. In the meantime, we quadrupled the number of flights per day between HAZAR WORLD 31 TÜRK HAvA YollARI / TURKIsH AIRlINEs Moskova’yla birlikte 8 hatta ulaşmış olduk. Bu sırada da Moskova-İstanbul arasında günlük sefer sayılarımızı yaklaşık 4 katına çıkardık. Yaz kış uçmaya devam eden Antalya ve Ankara hattımızı açtık. Ve durmadık, devam ediyoruz. 9. yeni hattımız Astrahan-İstanbul oldu. 22 Nisan’da açtığımız Stavropol hattıyla birlikte rakamı 10’a çıkarmış olduk. 2005’te yıllık taşıdığımız yolcu sayısı toplam 60 bindi, 2013 yılında bu sayı, 600 bini Moskova’da olmak üzere 1 milyona ulaştı. Ruslar en çok hangi şehrimize ilgi gösteriyorlar, Türkler Rusya’da hangi şehre ilgi gösteriyor? İki ülke arasındaki sivil havacılık anlaşması gereği, Türk Hava Yolları ve diğer yabancı hava yolları, Rusya’dan sadece tarifeli sefer uçuşları yapabiliyor. Rusya’dan yolcu alarak Charter (tarifesiz) seferler düzenleyemiyoruz. Sadece Türk yolcuyu Türkiye’den alıp tekrar geri götüreceksek charter sefer için izin alabiliyoruz. Böyle olunca da Türkiye’ye giden turistlerin büyük bölümü Rusya’dan charter seferleriyle götürülüyor. Onun için Moskova’dan yapılan İstanbul ve özellikle Ankara seferlerimizde daha ziyade iş amaçlı giden turistlerimiz bulunuyor. Yeni koyacağımız 2 Antalya seferimizle birlikte, tatil amaçlı seyahat eden turistleri de götüreceğiz. Geçen sene Rusya’dan Türkiye’ye yaklaşık olarak 1 milyon 400 bin turist gitti. Türkiye’den Rusya’ya, yanılmıyorsam 350 bin civarında Türk turist geldi. Bu turistler daha çok Moskova ve St. Petersburg’u ziyaret ediyorlar. Bu potansiyelin 1 milyon 200 binini Türk Hava Yolları’nın taşıdığını düşünecek olursak turistlerin %25’ini biz taşımış oluyoruz. Bu oran geldiğim yıllarda %1 idi. TÜRKİYE-RUSYA TARİFELİ SEFERLERİNDE TüRK HAVA YOLLARI PAZAR LİDERİ! Charter dışı seferlerdeki durumunuz nedir? Charter dışında biz pazar lideriyiz. Tarifeli seferlerde toplam yolcu sayısının %60’lara yakın bir kısmını taşıyoruz, Türkiye pazarında biz hâkimiz. O halde Rusya nezdinde Türk Hava Yolları’nın diğer markaların önüne geçtiğini söyleyebilir miyiz? Kesinlikle öyle. Türk Hava Yolları markası en çok bilinen markalardan bir tanesi oldu bu coğrafyada ve yolcular bundan oldukça memnun. Türk Hava Yolları, Almanya’ya göre 11 kat daha fazla biliniyor Rusya’da. 32 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 03 Moscow and Istanbul. We opened Antalya and Ankara lines which are active throughout the year. And we do not stop, we continue. We opened AstrakhanIstanbul line, this was our 9th line. We opened Stavropol line on April 22 and reached 10 lines. Total number of passengers we carried in a year was 60 thousand in 2005, and this number reached 1 million in 2013, 600 thousand of which is in Moscow. “THY, RUSYA’DA EN ÇOK BİLİNEN MARKALARDAN BİRİ. THY BURADA ALMANYA’YA GÖRE 11 KAT DAHA FAZLA BİLİNİYOR.” “TURKISH AIRLINES IS A wELL-KNOwN BRAND IN RUSSIA. TURKISH AIRLINES IS 11 TIMES MORE POPULAR HERE THAN GERMANY.” In Turkey, which city attracts Russian people’s interest the most, and in Russia, which city attracts Turkish people’s interest the most? According to the civil aviation agreement between two countries, only scheduled flights are allowed for all airlines, including Turkish Airlines. We cannot make charter flights from Russia. We get permission only when we want to take Turkish passengers from Turkey and return them. Therefore, most tourists visiting Turkey are transported from Russia by charter flights. So, we mostly have passengers visiting Istanbul and particularly Ankara from Moscow for business purposes. We will carry tourists visiting Antalya for holiday when we schedule 2 Antalya flights. Last year, 1 million 400 thousands tourists visited Turkey from Russia last year. On the other hand, nearly 350 thousand Turkish tourists visited Russia. They mostly visit Moscow and St. Petersburg. Considering that we carry 1 million 200 thousand of this potential, we transport almost 25% of the total number of tourists. This rate was 1% when I came here. www.hazarworld.com TURKISH AIRLINES IS THE MARKET LEADER IN SCHEDULED TURKEY-RUSSIA FLIGHTS! What is your situation in non-charter flights? We are the market leader in non-charter flights. We carry almost 60% of passengers in scheduled flights, and we dominate the Turkish market. Can we say that Turkish Airlines is now ahead of other brands in Russia? Exactly. Turkish Airlines (THY) is a wellknown brand in this geography, and passengers are highly satisfied with our brand. Turkish Airlines is 11 times more popular here than Germany. 04 Peki sizce Rus turistler bu kadar artan ölçüde, hatta oran olarak Türklerden bile daha fazla artan bir ölçüde neden Türk Hava Yolları’nı tercih ediyor olabilirler? Çünkü Türk Hava Yolları, sizin de bildiğiniz gibi en genç filoya sahip Avrupa’da. Son teknolojiye sahip uçaklarımız var. Ayrıca uçak içi servisimiz çok kaliteli. Havacılık sektörüne yönelik güvenilir araştırmalarıyla bilinen Skytrax tarafından son 3 yıldır peş peşe Avrupa’nın en iyi hava yolu seçiliyoruz. Bu sonuç 20 milyon yolcu arasında yapılan anketlerle ortaya çıkıyor. Türkiye ve Rusya arasındaki ticari ilişkilerin arttırılmasında Türk Hava Yolları’nın önemiyle ilgili neler söylemek istersiniz? Bilindiği gibi Sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Sayın Vladimir Putin’in iki ülke arasındaki ticaret hususunda koydukları bir hedef var. Ticaret hacminin en kısa süre içinde 100 milyar dolara çıkarılması isteniyor. Bu noktada Türk Hava Yolları olarak önemli bir fonksiyon icra edebileceğimizi düşünüyorum. Bizim her açtığımız hattan sonra o bölgeyle veya o ülkeyle olan ticari ilişkimiz birkaç misli artıyor. İş adamları direkt uçmayı daha çok tercih ediyorlar. Yani aktarmalı uçuşlar, riskli uçuşlar, zaman kaybettiren uçuşlarla ticaret yapmak üzere bir yere gitmek istemiyorlar. Onun için ne kadar çok direkt uçuş açarsak, ne kadar çok ülkeye uçuş planlarsak ticaretimizin artmasına da o kadar çok vesile oluyoruz. Böylece hedeflenen ticari hacme ulaşmamızda büyük bir katkımız olacağını düşünüyorum. 03 Türk Hava Yolları Istanbul Lounge misafirlerine yüksek konfor sunuyor. 03 Turkish Airlines offers great comfort to Istanbul Lounge guests. 04 Türk Hava Yolları Lounge Bilardo Odası. 04 Turkish Airlines Lounge Billiard Room. In your opinion, why do Russian tourists prefer Turkish Airlines even more than Turkish people in an increasing ratio? As you know, Turkish Airlines has the youngest fleet in Europe. We have state of the art technology planes. Also, our in-flight service is high quality. According to all criteria, we are chosen as the best airlines of Europe for three years successively by Skytrax. This is obvious in surveys conducted among 20 million passengers. What would you like to say about the importance of Turkish Airlines in increasing the commercial relations between Turkey and Russia? There is a commercial target between two nations determined by Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan and Vladimir Putin. The target is planned to be increased to 100 billion dollars as soon as possible. At this point, I think we can play an important role as Turkish Airlines. After we open a line, our commercial relations with that region or nation increase to a great extent. usinessmen mostly prefer direct flights. They do not want to go to a region for commercial purposes by transfer flights which are a waste of time, and risky flights. So, the more direct flights we schedule, the more countries we fly, the more we contribute to commercial relations. Thus, I think we will make a great contribution to reaching the targeted commercial volume. HAZAR WORLD 33 KAPAK / COVER HAZAR’IN YÜKsElEN GÜCÜ / RIsING PoWER oF THE CAsPIAN KÜRESEL GÜçLERİN HAZAR POLİTİKALARI Küresel güç dengeleri Batı’dan Doğu’ya doğru kayıyor. Geniş Hazar coğrafyasının konumu ve gelecekte üstleneceği rolün önemi her geçen gün daha da artıyor. Tarih boyunca büyük medeniyetlere ev sahipliği yapmış Hazar Havzası dünya güçlerinin de ilgi odağında. Modern İpek Yolu’nun yeniden canlandırılması açısından taşıdığı kritik değerin yanı sıra bölge enerji, ticaret, ulaşım ve güvenlik başta olmak üzere birçok alanda sayısız işbirliği imkanı sunuyor. MERvE DAMCI CASPIAN POLICIES OF GLOBAL POWERS Global power balance is shifting from the West towards the East. The importance of the broader Caspian geography and the role it will assume in the future is increasing every passing day. The Caspian basin which hosted many great civilizations throughout the history is in the spotlight of world powers. In addition to the critical value it carries in respect to reviving the modern Silk Road, the region is providing countless co-operation opportunities in many fields particularly energy, trade, transportation and security. 34 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 www.hazarworld.com HAZAR WORLD 35 HAZAR’IN YÜKsElEN GÜCÜ / RIsING PoWER oF THE CAsPIAN D ünyada birçok bölge küresel ilişkiler kapsamında sahip olduğu değerleri keşfetmeye ve bunları ispat edebilmek için alanlar yaratmaya çalışır. Dünya ekonomisinin dinamiklerinin hızla değişim gösterdiği bir konjonktürde de Hazar Havzası hem sahip olduğu zengin enerji kaynakları, hem de Doğu ve Batı arasında iletişim ve ulaşım imkanlarıyla dünya ülkelerinin dikkatini çekmeyi başardı. Yüzümüzü Doğu’ya çevirdiğimizde Hazar’ın jeostratejik konumunun, bölgeyi Doğu ve Batı arasında “İpek Yolu” olarak anılan ticaret, ulaştırma ve transit güzergahı üzerinde hayati öneme sahip bir kesişim noktası haline getirmiş olduğunu rahatlıkla görebiliriz. İşte bu nedenle yeraltı kaynakları açısından son derece zengin olan, dünya petrol ve doğal gaz rezervlerinin önemli bir kısmını barındıran Hazar Havzası’nın konumu gelecekte çok daha değerlenecek. Geçtiğimiz yüzyılda olduğu gibi içinde bulunduğumuz yüzyılda da dünyadaki büyük güçlerin özellikle üzerinde duracakları konuların başında şüphesiz enerji gelecek. 01 ABD’DE PETROL TALEBİ BÜYÜYOR ABD’nin Orta Asya ve Kafkasya’ya yönelik politikaları incelendiğinde en önemli etken olarak ekonomik beklentiler ön plana çıkıyor. En temel enerji kaynaklarından biri olan petrol, ABD’nin bölgeyle alakalı yürüttüğü dış politikasında da çok önemli bir yer tutuyor. Hazar Bölgesi’nin zengin petrol ve doğal gaz kaynaklarının işletilmesi ve Batı pazarlarına istikrarlı ve güvenli olarak ulaştırılması hem ekonomik hem de politik açıdan önemli. Büyüyen petrol talebi ile birlikte ABD’nin petrol ihraç eden ülkelere olan bağımlılığı artarken, petrol ihracatında Körfez ülkelerine olan bağımlılığının azaltılmasının ve çeşitlilik yaratılmasının yolu Hazar’ın kaynaklarından geçiyor. Türkiye ve Azerbaycan’ın güçlü işbirliğiyle ortaya çıkan Güney Gaz Koridoru, Hazar’ın kaynaklarını Avrupa’ya açacak olan Şah Deniz 2, 2018’de ilk gaz akışının gerçekleştirileceği TANAP ve Şah Deniz gazını TürkiyeYunanistan sınırından alarak YunanistanArnavutluk-İtalya üzerinden Avrupa piyasalarına ulaştıracak TAP projesinin enerjinin geleceği için son derece büyük bir öneme sahip olduğunu söyleyen ABD Dışişleri Bakanlığı Enerji Kaynakları Bürosu Müsteşar Yardımcısı Julia Nesheiwat, Amerikan şirketlerinin Hazar Bölgesi’nde hem enerji hem de ekonomiyle bağlantılı diğer sektörlerde aktif olduğunu, Hazar’ın küresel ekonomide daha büyük bir rol oynarken ticari ve ekonomik angajman düzeyinin artmasını beklediklerini ifade ediyor. 36 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 01 Büyüyen petrol talebi ile birlikte ABD’nin petrol ihraç eden ülkelere olan bağımlılığı arttı. 01 USA’s dependency on oil exporting countries is increasing with the growing demand for oil. 02 Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ve ABD Başkanı Barack Obama. 02 Kazakhstan President Nursultan Nazarbayev and US President Barack Obama. M any regions in the world try to discover their values within the scope of global relations and to create fields to prove them. In a conjuncture where the dynamics of the world economy is changing fast, the Caspian Basin has managed to attract the attention of the world both with its rich energy resources and its communication and transportation means between the East and the West. When we turn our face to the East, we can easily see that the geostrategic position of the Caspian has transformed the region into a vital junction point on the commercial, transportation and transit route between the East and the West which is known as the ‘Silk Road’. For this reason, the Caspian Basin, which is extremely rich in terms of underground resources constituting a significant part of the oil and natural gas reserves of the world, will further increase in value and importance in the future. As in the previous century, one of the matters that the major world powers will particularly deal with in the current century will be the issue of energy. OIL DEMAND IS INCREASING IN USA When the Middle East and the Caucasia policies of the USA are examined, the most important factor seems to be economic expectations. As one of the major energy resources, oil plays an important role in the foreign policy of the USA regarding the region. Operation of rich oil and natural gas resources of the Caspian Region and transporting them to the Western markets in a stable and secure manner are important both in terms of economy and politics. While the USA’s dependency on oil exporting countries is increasing with the growing demand for oil, www.hazarworld.com 02 ENERJİDE ALTERNATİF KAYNAK ARAYIŞI Ukrayna kriziyle birlikte dünyanın yeniden gündemine oturan doğal gaz ve enerji sorunu ise tartışılmaya devam ediyor. Obama yönetimi Rusya’ya ekonomik yaptırımlar uygularken, ABD’nin Texas eyaletinde Kongre Üyesi olan Steve Stockman, Avrupa’nın Rusya’ya olan enerji bağımlılığından kurtulmasının yolunun alternatif kaynaklardan geçtiğini söylüyor. “ABD, dünyanın en büyük enerji üreticilerinden biri ve kapasitemiz her geçen gün artıyor. Rusya’ya baktığımızda Putin, Avrupa’ya enerji ile bağlanıyor ve bunun kendisi de farkında. Eğer Avrupa kendi gazını bulabilir, gaz ve petrol dışında yeni kaynaklar bulabilirse enerjide daha özgür hale gelebilir. ABD ve Hazar Bölgesi, Avrupa’nın Rusya’dan özgürlüğünü garanti etmesine yardımcı olup yeni imkanlar yaratabilir. Bu yüzden diğer gelişen enerji kaynaklarına katılmamız bizim açımızdan iyi olacaktır.” ABD’nin Hazar ülkeleri ile iyi ilişkiler yürüttüğünü belirten ABD Kongresi’nin kıdemli üyelerinden eski Cumhuriyetçi Parti Indiana Milletvekili Dan Burton ise, ABD’den doğal enerji kaynaklarının Avrupa pazarına gönderilmesi hakkında “Buradan Avrupa’ya gönderilen enerji yatağı ile onların uzun vadede özgürlüklerini devam ettireceklerini zannetmiyorum. Ama ABD’nin kendi enerjisini satarken dünyanın herhangi bir parçasına enerji yüzünden bağımlı olmayacağından emin olmak istiyorum. Bu, Avrupa’ya yardım etmemizi istemiyorum anlamına gelmiyor. Sadece boru hattını elde ettikten sonra enerjide özgürleştiğimizden emin olmak istiyorum. Tüm bu söylediklerimden sonra Avrupalı müttefiklerimizle aramızda enerji ihtiyacı konusunda hiçbir problem yoktur. Bundan emin olmanın yollarından bir tanesi Azerbaycan ve onların Avrupa’ya gönderdik- dependency on Gulf countries for oil exports can be decreased and diversification can be ensured with the resources of the Caspian. Julia Nesheiwat, Deputy Assistant Secretary of State for Implementation, Bureau of Energy Resources underlined the importance of the Southern Gas Corridor that is formed with strong co-operation of Turkey and Azerbaijan, Shah Deniz 2 which will put the resources of the Caspian to European markets, and the TAP Project which will be operational in 2018 and begin to receive TANAP and Shah Deniz natural gas at the TurkishGreek border and deliver it to European markets through Greece-Albani-Italy. Nesheiwat also expressed that American companies are active in the Caspian region in other sectors which are related to energy and economy, and that they are expecting an increase in the commercial and economic engagement levels of the Caspian as it play greater role in global economy. SEARCH FOR ALTERNATIVE ENERGY RESOURCES NESHEIWAT: “AMERİKAN ŞİRKETLERİ HAZAR BÖLGESİ’NDE HEM ENERJİ HEM DE EKONOMİYLE BAĞLANTILI DİĞER SEKTÖRLERDE AKTİF.” NESHEIWAT: “AMERICAN COMPANIES ARE ACTIVE IN THE CASPIAN REGION IN OTHER SECTORS WHICH ARE RELATED TO ENERGY AND ECONOMY.” With the Ukraine crisis, natural gas and energy issues have been placed on the top of the agenda again. While the Obama administration is imposing economic sanctions on Russia, Steve Stockman, the Congressman from the State of Texas, USA, states that finding alternative resources is the only way for Europe to get rid of their dependency on Russia for energy. “The USA is one of the biggest energy producers of the world and our capacity is increasing each passing day. When we look at Russia, Putin is connected to Europe by means of energy and he is aware of it. If Europe can produce its own gas and find resources other than gas and oil, it can become less dependent on energy imports. The USA and the Caspian Region might ensure Europe to be free from Russia and might create new opportunities. For this reason, having a share in newly developed energy resources would be good for us.” On the other hand, stating that the USA maintains good relations with the Caspian countries, Dan Burton, former Republican Party Indiana Senator – one of the senior members of the USA Congress, makes the following statement with regard to exporting natural energy resources of the USA to the European market: “I don’t think Europe can maintain its freedom with the energy resources sent from here in the long term. But I want to make sure that the USA is not dependent on any part of the world because of energy, while it sells its own energy. It does not mean that I do not want to help Europe. I only want to be sure that we are liber- HAZAR WORLD 37 HAZAR’IN YÜKsElEN GÜCÜ / RIsING PoWER oF THE CAsPIAN leri boru hattının tamamlanması olacaktır” ifadelerini kullanıyor. DÜNYANIN EN ZENGİN ENERJİ KAYNAĞININ SAHİBİ RUSYA Rusya ise dünyanın en büyük doğal gaz tedarikçisi olarak liderliği sürdürüyor. Rusya ekonomisi mercek altına alındığında zengin enerji kaynaklarına sahip olan ülkenin ekonomisini enerji kaynaklarının dış pazarlara satılmasına dayandırdığı görülüyor. Bu nedenle doğal gaz ve petrol, Putin liderliğindeki Moskova için hayati bir önem taşıyor. İngiliz enerji devi BP’nin hazırladığı 2013 Dünya Enerji Görünümü Raporu’nda da dünyanın en zengin enerji kaynağına sahip ülke olarak Rusya öne çıkıyor. Raporda 87 milyar varil petrol rezervi, 1,163 trilyon metreküp doğal gaz ve 157 milyon ton kömür ile Rusya’nın elindeki enerji kaynaklarının değerinin 40,7 trilyon dolar olduğu belirtiliyor. Rusya’nın enerji politikaları arasında uluslararası enerji piyasasında ülkenin konumunu güçlendirmeyi, yakıt ve enerji sisteminin ihracat imkanlarını en üst düzeyde gerçekleştirmeyi, enerji taşıma sistemlerinin küresel rekabete dayanıklılığını sağlamayı, Rus enerji şirketlerinin yabancı enerji kaynakları piyasalarına, yabancı finans sektörlerine ve enerji üretim ve taşıma teknolojilerine ulaşmalarını sağlamayı ve daha fazla yabancı yatırımın ülkeye gelmesini sağlamayı sayabiliriz. Uluslararası Enerji Ajansı Rusya Program Müdürü Marc Antoine, Rusya’nın enerji alanındaki portresini şu sözlerle çiziyor: “Rus petrol ve doğal gaz üretimi şu an çok yüksek düzeyde. Üç yılı aşkın süredir de doğal gaz üretiminde artış gözlemliyoruz. Gazprom’un yanı sıra Novatek ve Rosneft’in üretimleri arttı. Bu üretim artışının en önemli sebeplerinden biri de Greenfield projesi olmuştur. Rusya’nın halen şu ankinden daha fazla gaz üretebilecek potansiyeli var. Gazprom’un muhtemelen 50 milyar metreküp üretim kapasitesi mevcut. Novatek ve Rosneft de ayrıca yeni alan gelişmelerinde üretimini artırabilir.” Kırım işgaliyle Ukrayna ile yaşadığı krizi tırmandıran Rusya, doğal gazın yüzde 32’sini Rusya’dan sağlayan Avrupa endişeli... Antoine’e göre, alternatif kaynak arayışına giren Avrupa’nın enerji kaynaklarını çeşitlendirme hedefi Rus doğal gazının Avrupa’ya ihracatını etkilemeyecek. “Gazprom’un Avrupalı müşterileriyle uzun vadeli sözleşmeleri var. Bu uzun vadeli sözleşmelerle 25 yıllık süresi olan doğal gaz anlaşmaları yapılıyor.” Rusya halen enerji kaynaklarının yüzde 7’sini Asya pazarına ihraç ediyor. 2030 yılına kadar 38 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 İNGİLİZ ENERJİ DEVİ BP’NİN HAZIRLADIĞI 2013 DÜNYA ENERJİ GÖRÜNÜMÜ RAPORU’NDA DA DÜNYANIN EN ZENGİN ENERJİ KAYNAĞINA SAHİP ÜLKE OLARAK RUSYA ÖNE ÇIKIYOR. IN THE 2013 WORLD ENERGY OUTLOOK REPORT PREPARED BY THE BRITISH ENERGY GIANT BP, RUSSIA COMES TO THE FOREFRONT AS RICHEST COUNTRY IN TERMS OF ENERGY RESOURCES. ated in terms of energy after acquiring the gas line. There is no problem between us and our European allies in terms of the need for energy. This will be proven when the pipeline which is sent to Europe by Azerbaijan is completed.” OWNER OF THE RICHEST ENERGY RESOURCE OF THE WORLD IS RUSSIA Russia is taking the lead as the biggest natural gas provider of the world. When Russian economy is closely examined, it is seen that the economy of the country which owns rich energy resources primarily depends on selling its energy resources to foreign markets. For this reason, natural gas and oil has a crucial importance for Moscow under the leadership of Putin. In the 2013 World Energy Outlook Report prepared by the British energy giant BP, Russia comes to the forefront as the country which has the richest energy resources in the world. In the report, it is stated that the value of the energy resources of Russia; 87 billion barrels of oil, 1.163 trillion cubic meters of natural gas and 157 million tons of coal is $40.7 trillion. Among the energy politics of Russia; improving the position of the country in international energy market, realizing the exportation means of fuel and energy systems at the highest scale, ensuring the endurance of energy transportation systems for global competition, enabling Russian energy companies to reach foreign energy markets, foreign financial sectors and energy production and transportation technologies, and bringing more foreign investments to the country. Marc Antoine, International Energy Agency Program Manager for Russia, draws the portrait of Russia in the energy field as follows: “Russian oil and natural gas production continues at a high level today. We also witness an increase in the production of natural gas for more than three years. Novatek and Rosneft have increased their production as well as Gazprom. One of the most important reasons for this increase is the Greenfield project. Russia still has a potential to produce more gas than its current level. Gazprom probably has a production capacity of 50 billion cubic meters of gas. Also Novatek and Rosneft can increase their production with new field developments.” Russia is escalating the Ukraine crisis with Crimea occupation. Europe is anxious as it imports 32 percent of its natural gas from Russia... According to Antoine, Europe’s aim to diversify its energy resources will not affect Russia’s natural gas exports to Europe. “Gazprom has long term agreements with its European clients. These long term agreements www.hazarworld.com 03 Rusya’nın planları arasında Çin, Kuzey Kore ve Japonya ‘ya gaz ihracatını artırmak yer alıyor. are natural gas contracts valid for 25 years.” Currently Russia is exporting 7 percent of its energy resources to the Asian market. Russia is planning to increase its natural gas exports to China, North Korea and Japan by 2030. AVRUPA ARZ GÜVENLİĞİNİ GARANTİ ALTINA ALMAK İSTİYOR Avrupa’ya baktığımızda karşımıza ilginç bir tablo çıkıyor. Daha fazla yenilebilir enerji projeleri geliştirmeye çalışan Avrupa’nın doğal gaza olan bağımlılığını azaltmaya çalıştığı görülüyor. Ancak istatistikler doğal gaz ithalatında talebin artmaya devam edeceğini ortaya koyuyor. Rusya-Ukrayna doğal gaz kriziyle beraber ortaya çıkan enerji güvenliği ve alternatif kaynak ihtiyacı, Hazar’dan gelecek kaynakların önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. Avrupa Enerji ve Kaynak Güvenliği Merkezi (EUCERS) Direktörü Prof. Dr. Friedbert Pflüger’e göre Rusya 2030’da da en önemli gaz tedarikçisi olmaya devam edecek. “Avrupa Birliği, 2009’daki Rusya-Ukrayna krizinden beri, potansiyel enerji arzı kesintilerini azaltarak enerji güvenliğini arttırmak için büyük çaba sarf ediyor. Bu durum, gaz altyapısı bağlantılarının arttırılmasını, gaz depolama kapasitesinin geliştirilmesini ve ters akış kapasitelerinin getirilmesini gerektiriyor. Ukrayna’daki son gelişmeler ışığında, AB’nin tek ve etkili bir sıvı iç enerji pazarı yaratmak EUROPE WANTS TO ENSURE SUPPLY SECURITY 03 BP 2013 Dünya Enerji Raporu. 03 BP 2013 World Energy Outlook Report. When we look at Europe, we come across an interesting picture. Europe tries to develop renewable energy projects and decrease its dependence on natural gas. Yet the statistics show that the demand for natural gas imports will continue to increase. Energy security and the need for alternative resources emerged with Russia–Ukraine natural gas crisis proves the importance of resources that come from the Caspian Region. According to Prof. Dr. Friedbert Pflüger, Director of the European Center for Energy and Resource Security (EUCERS), Russia will continue to be the most important natural gas provider in 2030. “Since the Russia–Ukraine crisis in 2009, European Union is making a great effort to increase resource security by decreasing potential energy supply cuts. This situation requires an increase in gas infrastructure connections, improvement of gas storage capacity and back HAZAR WORLD 39 HAZAR’IN YÜKsElEN GÜCÜ / RIsING PoWER oF THE CAsPIAN için bu politikayı önümüzdeki birkaç yıl daha sürdürmesi bekleniyor. Buna rağmen Rusya, 2030 yılına dek en önemli gaz tedarikçisi olmaya devam edecek ve Avrupa’ya gaz arzını keseceğine dair herhangi bir gösterge de bulunmuyor. Rusya, Soğuk Savaş döneminde bile güvenilir bir enerji partneri olduğunu kanıtladı. AB arz güvenliğini sağlamak isterken Rusya da talep güvenliğini sağlamak istiyor.” Güney Gaz Koridoru’nun, Avrupa’nın çeşitlilik stratejileri açısından çok önemli bir proje olduğunun altını çizen Pflüger, Avrupa’nın Rus gazına alternatif arayışıyla ilgili olarak ise orta ve uzun vadede Azerbaycan, Doğu Akdeniz, Kuzey Irak ya da İran’dan gelecek doğal gazın, Kuzey Afrika ve ABD’de de LNG olabileceğini söylüyor. HAZAR, ÖNEMİNİ 2000’LERDE DE KORUMAYA DEVAM EDECEK Türkiye’nin Hazar ülkeleri ile tarihten gelen işbirliği son 10-15 yıldır süratle artıyor. Hem siyasi, hem ekonomik hem de askeri alanda yürütülen işbirliklerinin yanı sıra Hazar Bölgesi’yle olan ilişkilerin kuşkusuz en önemli boyutlarından birini enerji alanındaki ortaklıklar oluşturuyor. Hazar Havzası, zengin petrol ve doğal gaz kaynaklarıyla Türkiye’nin artan enerji ihtiyacının karşılanması bakımından önem arz ederken, ülkemiz de hem tüketici olarak hem de bölge kaynaklarının Avrupa’daki pazarlara taşınmasında kilit bir transit ülke olarak doğal köprü rolü oynuyor. Bu bağlamda sadece enerji değil aynı zamanda bir barış projesi olan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) ve Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) projelerinin yanı sıra, Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum Doğal Gaz Boru Hattı, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı ve Mavi Akım, bölge ülkeleriyle yapılan işbirliklerini üst düzeye çıkarıyor, istihdama katkı sağlıyor. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) Avrasya ve Enerji Uzmanı Hasan Selim Özertem’e göre Türkiye’nin başta Azerbaycan olmak üzere Hazar ülkeleriyle ilişkisi gelecekte daha büyük projelerin kapısını aralayabilir. “1990’lardan 2000’lere doğru geldiğimizde özellikle küresel ekonomi için önem arz eden petrolün dışında bu sefer doğal gaz alanında daha çok inisiyatifler geliştirilmeye başlandığı, bölgesel ve temelde Avrupa enerji güvenliği bağlamında bu konuların değerlendirilmeye başlandığı görülüyor. Bu yönüyle Türkiye yine önemli bir güzergâh olarak öne çıkmış ve doğu-batı, kuzey-güney hatları üzerinde önemli bir geçiş güzergâhı olabileceğini ve bunu da dış politikanın önemli bir unsuru olarak Avrupa Birliği 40 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 04 TÜRKİYE’NİN BAŞTA AZERBAYCAN OLMAK ÜZERE HAZAR ÜLKELERİYLE İLİŞKİSİ GELECEKTE DAHA BÜYÜK PROJELERİN KAPISINI ARALAYABİLİR. TURKEY’S RELATIONSHIP WITH CASPIAN STATES, PARTICULARLY WITH AZERBAIJAN, MIGHT LEAD TO BIGGER PROJECTS IN THE FUTURE. flow capacities. In light of recent developments in Ukraine, Europe is expected to maintain this policy for the next few years to create a single and effective domestic energy market. In spite of this, Russia will continue to be the most important gas supplier by 2030 and we do not expect a disruption by Russia in the gas supplies to Europe. Even during the Cold War, Russia proved to be a reliable energy partner. While EU wants to ensure its supply security, Russia wants to ensure its demand security.” Underlying the fact that Southern Gas Corridor is a very important project in terms of Europe’s diversity strategies, Pflüger stated that gas reserves in Azerbaijan, the Eastern Mediterranean, Northern Iraq or Iran as well as potential LNG imports from the North Africa and the USA would be great alternatives to Russian gas for Europe. CASPIAN REGION WILL MAINTAIN ITS IMPORTANCE IN 2000S Turkey’s historical cooperation with Caspian region countries has been rapidly increasing for the last 10-15 years. Undoubtedly one of the most important dimensions of the relations with Caspian countries is the cooperation in the field of energy besides the political, economic and military fields. While the Caspian Basin is crucial with its rich oil and natural gas resources in terms of meeting Turkey’s increasing energy demand, Turkey plays an important role both as a consumer and as a natural bridge that is a key transit country transferring the www.hazarworld.com üyelik sürecinde kullanacağını ifade etmiştir. Önümüzdeki süreçte Türkmenistan gazıyla ilgili olarak Azerbaycan üzerinden Türkmen gazı getirilmesi ve farklı alternatiflerin konuşulması söz konusudur. Türkiye’nin özellikle Kazakistan, Türkmenistan ve Azerbaycan özelinde inşaat firmalarıyla etkili bir pozisyonda olduğu, özellikle bu ülkelerin altyapı yatırımları konusunda önemli bir rol oynadığı ifade edilebilir.” Türkiye ve Azerbaycan’ın ortak girişimiyle gerçekleşen TANAP projesiyle Azerbaycan, Türkiye’nin en büyük yabancı yatırımcısı oldu. Türkiye için önemli bir stratejik kurum olan ‘PETKİM’ ve STAR Rafinerisi gibi yatırımlar da bunun en iyi örnekleri arasında sayılıyor. Özertem’e göre bunlar göze alındığında Hazar, önemini 2000’lerde de korumaya devam edecek. “Türkiye 2020’lere doğru giderken yaklaşık yıllık 70 milyar metreküp doğal gaz tüketecektir. Bu bağlamda bugün 48 milyar metreküp gaz tüketen Türkiye’nin 20 milyar metreküpün üzerinde bir gaz açığı söz konusudur. Bunu Hazar Havzası’ndan bugün veya Ortadoğu veya Doğu Akdeniz Havzası’ndan elde etme yönünde belli girişimleri vardır. Bu yönüyle bugün Hazar Havzası’nda özellikle Azerbaycan’la imzalamış olduğu TANAP en makul görülen seçeneklerin başında gelmektedir. Türkiye’den geçecek bu projenin önemli ölçüde maliyeti de SOCAR şirketi tarafından sağlanacaktır. O yüzden oluşturulacak iş imkânları veya sağlanacak bu altyapı yatırımında, 1900’larda Türkiye nasıl önemli bir rol oynadıysa, bugün aslında Azerbaycan’ın da 04 Trans Anadolu Doğal Gaz boru Hattı’nın (tAnAP) resmi anlaşması Başbakan Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından 26 Haziran 2012’de imzalandı. 04 The official agreement of the Trans Anatolian Natural Gas Pipeline (TANAP) Project has been signed on June 26th by Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan and İlham Aliyev, President of Azerbaijan. resources of the region to European markets. In this respect, Trans Anatolian Natural Gas Pipeline (TANAP), which is not only an energy project but also a peace project, and Trans Adriatic Pipeline (TAP) project as well as BakuTbilisi-Ceyhan Oil Pipeline, Baku-TbilisiErzurum Natural Gas Pipeline, Baku-TbilisiKars Railway Project and the Blue Stream Project are maximizing the cooperation opportunities with Caspian countries and contributing to the employment. According to Hasan Selim Özertem, International Strategic Research Organization (USAK) Expert on Eurasia and Energy, Turkey’s relationship with Caspian states, particularly with Azerbaijan, might lead to bigger projects in the future. “From 1990s to 2000s, it is observed that more initiatives are taken for natural gas besides oil which has an importance particularly for global economies and in terms of regional energy security, particularly European energy security. In this respect Turkey steps up as an important route. It is regarded as a key transit route on the East-West and North-South lines and also an important element of foreign policy in the European Union full membership process. In the coming period, regarding Turkmenistan natural gas, delivery of Turkmen gas through Azerbaijan and other alternatives might be discussed. Turkey has an effective position with its construction companies, especially in Kazakhstan, Turkmenistan and Azerbaijan, and Turkey plays an important role with its infrastructure investments in these countries.” With TANAP project which is being implemented with joint initiative of Turkey and Azerbaijan, Azerbaijan has become the biggest foreign investor of Turkey. Investments such as ‘PETKIM’ and STAR Refinery can be given as the best examples for this. According to Özertem, when they are taken into consideration, the Caspian Region will maintain its importance in 2000s. “By 2020s Turkey will be consuming approximately 70 billion cubic meters of natural gas per year. In this context, Turkey consumes 48 billion cubic meters of gas today, and it has a gas deficit of more than 20 billion cubic meters. Today there are certain initiatives to meet this need from the Caspian Basin or from the Middle East or the Eastern Mediterranean. In this respect, today the Caspian Region, especially TANAP is one of the most reasonable options. The cost of this project that will pass through Turkey will be mostly funded by SOCAR. For this reason, by creating new job opportunities and making this infrastructure investment, we are evolving into a position HAZAR WORLD 41 HAZAR’IN YÜKsElEN GÜCÜ / RIsING PoWER oF THE CAsPIAN önemli rol oynadığı bir pozisyona doğru evrilmekteyiz.” HAZAR DENİZİ’NİN HUKUKİ STATÜSÜ çÖZÜM BEKLİYOR Yaptırımlar nedeniyle derin bir ekonomik krize giren İran’da Batı tarafından uygulanan ekonomik yaptırımlar ülkenin enerji pazarındaki oyunculuğunu kısıtlıyor. Yaptırımlar, ülkenin ham petrolünün dünya pazarlarına ulaşmasını engelleyerek, ekonomik istikrarın bozulmasına yol açtı. Çin, Hindistan, Japonya, Güney Kore ve Türkiye gibi ülkeler ise geçtiğimiz yıl İran’dan aldıkları petrol miktarlarını önemli ölçüde düşürdü. Uzmanlar, yaptırımların kaldırılması durumunda, İran’ın üretiminin hızla yükseleceği fikrinde. Ankara Strateji Enstitüsü Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Akif Okur’a göre İran enerji kaynaklarını Batı pazarıyla paylaşmak istiyor. “İran’ın kendisinin Basra Körfezi dâhil birçok alanda kullanamadığı enerji kaynakları var. Gelecekte, Batı’yla ilişkileri normalleştiğinde bunların Doğu pazarlarına olduğu gibi Batı pazarlarına da akmasını istiyor. O yüzden kendisini dışarıda bırakarak veya alternatif güzergâhlar üzerinden Orta Asya, Azerbaycan, Kafkasya gibi coğrafyaların Batı’yla enerji pazarı bakımından, enerji tedarik hatları bakımından entegre olmasını arzu etmiyor. Böyle bir makro stratejik bakışı var. O makro stratejik bakış, mikroda tek tek boru hatları, Hazar’ın statüsü sorununun çözümü, Türkmen gazının Hazar altından geçişi gibi tek tek sorun alanlarında, projelerde, tartışma alanlarında karşımıza çıkıyor.” Okur, İran’ın Hazar ülkeleriyle ilişkilerini ise şu sözlerle değerlendiriyor: “İran, bölge ülkeleriyle ilişkilerini arttırmaya çalışıyor. Türkmenistan’dan aldığı doğal gazın aşağı yukarı buna denk bir miktarını örneğin Türkiye’ye satıyor, pazarlıyor. Azerbaycan’la son dönemde ilişkilerini iyileştirmek, geliştirmek istedi. Bu doğrultuda bir kısım gelişmelerin olduğunu görüyoruz. Burada belki Türkiye faktörü de etkili olmuş olabilir veya güvenlikle ilgili bir kısım kaygılarını Azerbaycan’la, Bakü’yle daha yakın ilişkiler kurarak dengelemek, hafifletmek istiyor olabilir.” Petrol sektörü uzmanlarına göre ambargoların kaldırılması durumunda İran petrol sektörünün toparlanmasının bir yıla yakın süreceğini tahmin ediliyor. çİN, İPEK YOLU PROJESİNİ HAYATA GEçİRMEK İSTİYOR Çin, ekonomik ve politik açıdan varlığını her geçen gün daha da genişletiyor. Uluslararası sistemdeki güç dengelerinde Çin geleneksel 42 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 05 today where Azerbaijan is playing an important role such as Turkey played in 1900s.” LEGAL STATUS OF THE CASPIAN SEA IS AWAITING SOLUTION 05 İpek Yolu Projesi Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in Berlin ziyareti sırasında gündemdeydi. 05 Silk Road Project was on the agenda during Chinese President Xi Jinping’s visit to Berlin. Iran is going through a deep economic crisis due to sanctions imposed by the West, and the sanctions are restricting it as an actor in the energy sector. These sanctions caused economic instability in the country by hindering the country’s raw oil from reaching the world markets. Countries such as China, India, Japan, South Korea and Turkey decreased their oil imports from Iran last year to a great extent. According to experts, if sanctions are lifted, production in Iran will rapidly increase. Assoc. Prof. Mehmet Akif Okur, Ankara Strategy Institute Expert, stated that Iran wants to share its energy resources with the Western market. “Iran has energy resources in many places including the Persian Gulf but it cannot utilize all these resources. In the future, when IranWest relations are normalized, Iran will want to transport these resources to the Western markets as well as the Eastern markets. For this reason it does not want the geographies such as Central Asia, Azerbaijan, and Caucasia to integrate with the West in terms of energy markets and energy supply routes either by excluding itself or by creating alternative routes. Iran has such a macro strategic outlook. This macro strategic outlook confronts us at the micro level as separate problem areas, projects and discussion topics such as individual pipelines, settlement of the legal status of the Caspian Sea, transit of Turkmen gas under the Caspian Sea”. www.hazarworld.com Okur evaluates Iran’s relationship with Caspian countries as follows: “Iran is trying to improve its relations with the countries of the region. For example, it is selling, marketing almost an equal volume of the natural gas it purchases from Turkmenistan to Turkey. It has taken a step to improve its relations with Azerbaijan recently. We see certain developments in this direction. At this point, Turkey may have been an effective factor in this regard or Iran may want to relieve its worries about security by building closer relations with Azerbaijan.” According to the experts of the oil sector, it is estimated that Iran oil sector will get together within almost a year if sanctions are lifted. CHINA WANTS TO REALIZE THE SILK ROAD PROJECT politikaları çerçevesinde enerji ve gaz zengini ülkelerle önce ekonomik ve teknik yardımlarda bulunarak ikili ilişkileri geliştirdi. Her geçen gün büyüyen ekonomisiyle uluslararası politikayı etkileme gücüne sahip olan ülke, yıllar içinde önemli bir aktör haline dönüştü. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından yapılan analizler Çin’in 2020’ye kadar ekonomik süper güç olabileceğini ortaya koyuyor. Pekin hükümetinin önem verdiği projelerin başında ise geleneksel ‘İpek Yolu’ ticaretini canlandırmak geliyor. ‘İpek Yolu Projesi’ Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in geçtiğimiz ay Almanya’ya yaptığı ziyaretinde de gündemdeydi. Şanghay Sosyal Bilimler Akademisi’nden Yrd. Doç. Dr. Li Lifan’a göre, Jinping’in İpek Yolu kemeri için önerisi bölge gelişimine görülmemiş imkanlar getirdi. “Hazar Denizi’nin yanındaki ülkeler kemer hattı olarak bu kemerin içinde yer alıyorlar. Avrasya ülkeleri de aynı şekilde ve İpek Yolu’yla bu İpek Yolu kemeri fikri uygulanabilir ölçüde hayata geçirildiğinde ülkeler daha yüksek seviyeye çıkacak, sınır ilişkilerinde ortaklık başlayacak. Bu sayede insanlar daha büyük yarar sağlayacaklar.” Çin’in Hazar’a yönelik politikalarını değerlendiren Li Lifan, Pekin hükümetinin daha çok pragmatik ortaklığa dayalı bir tutum sergilediğini söylüyor. “Çin dünyada gelişmekte olan bir ülkedir ve bu gelişim diğer ülkelere birçok fırsat getiriyor, Hazar ülkeleri de buna dahil. Bana göre İpek Yolu yalnızca ticaret güzergahı değil aynı zamanda barış ve kültür yoludur. Yapılan projeler ve önerilerde en kritik ön koşul kazan-kazan mantığına ve kapsayıcılığa açık olmaktır.” LİFAN: “İPEK YOLU YALNIZCA TİCARET GÜZERGAHI DEĞİL AYNI ZAMANDA BARIŞ VE KÜLTÜR YOLUDUR.” LIFAN: “SILK ROAD IS NOT ONLY A TRADE ROUTE BUT ALSO A PEACE AND CULTURE ROUTE.” China is expanding its economic and politic presence more and more every passing day. Within the frame of its traditional policies for the balance of power in the international arena, China first developed bilateral relations with energy-rich and gas-rich countries by means of economic and technical aids. The country has the power to influence international politics with its ever growing economy, and it has become an important actor over the years. The analyses conducted by the Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) put forth that China might become a super power by 2020. One of the primary projects for the Beijing government is the revival of the traditional ‘Silk Road’ trade. The ‘Silk Road Project’ was also on the agenda during Chinese President Xi Jinping’s visit to Germany last month. According to Assoc. Prof. Li Lifan from the Shanghai Social Sciences Academy, Jinping’s suggestion for the Silk Road Belt brings extraordinary opportunities for the development of the region. “The countries surrounding the Caspian Sea are included in this belt as the belt line. If this Silk Road belt is actualized together with Eurasian countries, countries included in this belt will further develop and border relations will lead to partnership. In this way, people will benefit to a great deal.” Evaluating China’s policies for the Caspian region, Li Lifan states that the Beijing government displays an attitude based on pragmatic partnership. “China is a developing country in the world and this development brings many opportunities to other countries, including the Caspian countries. In my opinion, the Silk Road is not only a trade route, but also a peace and culture route. The most critical precondition for the projects and suggestions is to be open to the win-win rationale and comprehensiveness”. HAZAR WORLD 43 GÖRÜŞ / OPINION UKRAYNA / UKRAINE UKRAYNA KRİZİNİN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ Son yaşanan Ukrayna krizi, dünya politikasında ne oluyor diye soranlar tarafından farklı perspektiflerden okundu. THOUGHTS ABOUT THE UKRAINE CRISIS The recent crisis in Ukraine was evaluated from different perspectives by the ones who asked what was going on in world politics. DoÇ. Dr. VİŞne KorKMaZ yılDıZ teKnİK ÜnİVersİtesİ sİyaset bİlİMİ Ve uluslararası İlİŞKİler bÖlÜMÜ assoc. prof. VİŞne KorKMaZ yılDıZ tecHnıcal unıVersıty DepartMent of polıtıcal scıence anD ınternatıonal relatıons 44 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 www.hazarworld.com HAZAR WORLD 45 UKRAYNA / UKRAINE K riz, kimine göre güç politikalarına geri dönüş ve Rusya Federasyonu’nun 2010 senesinden itibaren çok açıkça kendi güvenlik ve savunma dokümanlarında ifade ettiği “ben de varım” (assertiveness) stratejisinin bir sonucuydu1. Kimine göre ise ABD’nin yapmış olduğu stratejik seçimlerin dışında kalan bir alan olarak “büyük güç politikaları”nın bedelinin somutlaşmasıydı2. Her iki yorumun hattından giderek Avrupa ve Avrupa güvenliği açısından Ukrayna krizinin anlamını çözmeye çalışanlar da güç politikası ve büyük güç siyaseti yanında Avrupalılar/AB ve Rusya arasındaki enerji bağımlılığının ve enerji güvenliğinin doğasının anlaşılması gerektiğini vurguladılar. Enerji güvenliği son yıllarda sıkça duyulmaya başlayan bir “şemsiye kavram”. Enerjinin kesintisiz, uygun fiyata ve çevreyle barışık bir şekilde elde edilmesini anlattığı gibi, güvenliğin geleneksel ayağıyla da ilişkili bir biçimde enerji, ulusal güç unsurları ve iktisadi gelişme arasında doğrudan bir bağ kuruyor. Bu açıdan bakıldığında enerji güvenliği sadece enerjinin arz ve talep güvenliğini içermiyor, aktörlerin güvenlik gündemlerinin ve ulusal stratejilerinin de bir parçası haline geliyor. Buraya kadarki hikâye aslında basit ve anlaşılabilir. Enerji olmadan günlük hayatın rutinini gerçekleştirmek, üretim-tüketim zincirini kurmak, büyümek, zenginleşmek ve güçlenmek mümkün değil. Bu nedenle 1970’lerden itibaren aktörler stratejik rezerv tutma ve enerji ihtiyaçlarını hem enerjinin kendisi hem de kaynak ülke bakımından çeşitlendirme stratejileriyle enerji güvenliklerini sağlamlaştırmaya çalıştılar. Ancak 1990’lardan itibaren kullandığımız enerji güvenliği kavramı biraz daha derin bir tartışmanın parçası. Birbiri ardına gelen 2006-20092013 Ukrayna krizlerini ve bu krizlerin etkisini analiz etmemiz bakımından anlamlı. Enerji güvenliği artık bir aktörün ekonomisinin enerji arz ve talebinde yaşanabilecek kesintiler karşısında ortaya çıkacak maliyetten ne şekilde ve ne kadar derin etkilendiğinin tespiti üzerinden ölçülüyor ve tanımlanıyor3. Kısaca enerji güvenliğinin güçlendirilmesi, bir aktörün diğer aktör karşısında yaşadığı “hassasiyet ve zayıflıkların” (sensibilities and vulnerabilities) aşılabilir hale gelmesi anlamını taşıyor. Bu açıdan enerji güvenliğinin sadece bir iktisadi var olma meselesi olmadığı, aktörün siyasi bekasıyla ve siyasi istikrarıyla ilgili olduğu Ukrayna krizlerinde ve doğal gaz akışının 46 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 01 01 Putin, batının Ukrayna’daki olaylara karşı yaptırım uygulama tehdidinin sorunun çözümüne katkı sağlamayacağını öne sürüyor. 01 Putin asserted that the West’s threat to apply sanctions due to the events in Ukraine will not contribute to the settlement of this problem. 02 ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ve Rusya Dişişleri Bakanı Sergey Lavrov Ukrayna sorununu görüşüyor. 02 USA Secretary of State John Kerry and Russian Minister of Foreign Affairs Sergey Lavrov are discussing the Ukraine problem. A ccording to some, the event was linked to the return of power politics and a result of the Russian Federation’s “I exist” (assertiveness) strategy which has been stated explicitly in their security and defense documents since 20101. According to others, it was the embodiment of the cost of Great Power Politics as an area outside the strategic choices made by the United States2. Those who tried to understand the meaning of the crisis in Ukraine in terms of Europe and Security of Europe by evaluating both comments emphasized that the nature of energy security and dependency between Europeans/EU and Russia should be understood along with the great power www.hazarworld.com 02 03 Ukrayna’daki belirsizlik bölgedeki enerji istikrarını tehdit ediyor. 03 Uncertainty in Ukraine threatens the energy stability in the region. 03 Moskova’nın elinde bir siyasi-askeri kart haline dönüşmesiyle bir kez daha görüldü. Kuramsal açıklamaları bir yana bıraksak bile enerji güvenliğinin bugünkü halinin bir yandan “karşılıklı bağımlılık” meselesiyle, diğer yandan “kazanan ve kaybedenlerin olduğu stratejik oyunlarla” ilişkili hale geldiği açık. Üstelik hikâye burada bitmiyor; çünkü karşılıklı bağımlılık ekolünün en önemli kalemlerinden Nye ve Keohane4 dahi mutlak kazanç ve göreceli kazançla ilgili meselelerin birbirlerinden çok kolay ayırt edilemeyeceklerini, bu yüzden askeri güç kullanma tehdidinin enerji ekonomisi gibi bir “mutlak kazanç” alanında (yani herkesin kazanabileceği bir alanda) bile söz konusu olabileceğini yadsımıyorlar. Üstelik ENERJİ GÜVENLİĞİ AKTÖRLERİN GÜVENLİK GÜNDEMLERİNİN BİR PARÇASI HALİNE GELİYOR. ENERGY SECURITY IS BECOMING A PART OF THE ACTORS’ SECURITY AGENDA. politics and power diplomacy. Energy security is an “umbrella concept” that is frequently used in recent years. While it means that energy should be consumed in a continuous, affordable and environment-friendly way, it also establishes a direct link between energy, associated with the traditional perspective of security as well, and the elements of national power and economic development. In this perspective, energy security does not only include the security of energy supply and demand, it is also a part of the actor’s security agenda and national strategy. So far, the story is actually simple and understandable. Living the daily routine of life, building the production-consumption chain, growing, prospering and getting stronger is not possible without energy. Therefore, the actors tried to consolidate their energy security in terms of keeping strategic reserves and determining a ‘diversification strategy’ –for both the energy itself and the source country- since the 1970s. However, the concept of energy security that we use since the 1990s is a part of a slightly deeper discussion and it is meaningful in terms of analyzing the 2006-20092013 Ukraine crises and their impacts. Energy security is now calculated and defined through ‘how’ and ‘how much’ the actor got affected by the costs arose from possible supply and demand interruptions3. In short, strengthening of energy security means; the “sensibilities and vulnerabilities” experienced by an actor becomes surmountable against the other. Therefore, it has already been acknowledged – with the Ukraine crisis and the natural gas flow turning into a politico-military card in the hands of Moscow- that energy security is not only a matter of economic ‘existence’, it is also about the actor’s political survival and political stability. Even if we leave aside the theoretical descriptions, it is obvious that the current state of energy security is an “interdependence” issue, and it is also about “strategic games with winners and losers”. Moreover, the story does not end here; because even two scholars among the most important representatives of interdependence school, Nye and Keohane4 say that issues about absolute gain and relative gain cannot be easily distinguishable. Therefore the threat of using military force is possible even in energy economics which is an “absolute gain” area (an area where everyone wins). HAZAR WORLD 47 UKRAYNA / UKRAINE Nye ve Keohane normların Avrupa’sında yaşamadılar, yani normların bağımlılık ilişkilerini ve pazarlıkları nasıl etkilediklerini düşünmediler. Normların, Avrupa enerji politikasına etkisini dillendiren pek çok ses var -bu konuda hem F. Umbach’ın hem de N. Güney’in çalışmalarına bakılabilir-. Ama kanaatimce norm farklılığının (yani enerji kaynağı ülkeyle/Rusya, enerji alan ülkelerin/Avrupa devletlerinin farklı iktisadisiyasi normlara tabi olmasının) Avrupa enerji güvenliğine etkisini dillendirmek de gerekli ve bu açıdan Avrupa devletleri ve AB’nin Gazprom’a karşı takınacağı tavır ve tekelleşme karşıtı politikaları nereye kadar takip edebilecekleri sorusuna muhtemel cevaplar geleceğe yönelik bir işaret niteliği taşıyacak. Avrupa Birliği ve Avrupalı ülkeler, 2006 Ukrayna gaz krizinden hemen sonra mevcut altyapı-boru hatları- jeopolitiği nedeniyle petrol alımında bağımlı olmadığı kadar bağımlı olduğu Rus doğal gazına karşı hassasiyetin ne şekilde azaltabileceğini düşünerek, hem alternatif enerji biçimlerine, örneğin LNG’ye doğru yöneldiler hem de normatif açıdan Rus enerji diplomasisini (yani Rusya’nın stratejik amaçlarını güçlendirmek için enerji arzını manipüle etme stratejisini) sekteye uğratabilecek ilkeler geliştirdiler. Bu ilkeler Avrupa Enerji Topluluğu bünyesinde5 kaynak ülke ile enerji naklinin altyapısının birbirinden ayrılmasını içeriyor yani enerji tekelleşmesine -kaynak ve transitin tek elde toplanmasına- karşı çıkıyordu. AB’nin ortak enerji politikasını görebileceğimiz Green Paper’da da belirtilen bu husus aslında Gazprom’un Naftogaz Ukrainy’i alma talebine bir tepki niteliğindeydi. Ancak AB, bu tepkisini kendi ilkeleri doğrultusunda ve kendi enerji güvenliğinin bir parçası olarak 1990’ların sonundan itibaren benimsediği enerji piyasasının liberalleşmesi içerisinde gerçekleştirmek zorundaydı. Bu bağlamda liberalleşmenin değil devletleşmenin stratejik sektörlerde bir ilke haline geldiği Rusya karşısında pazarlıkları asimetrik yarar sağlayacak şekilde sürdürme şansına sahip değildi. Kısaca, Gazprom ve Rusya Federasyonu’nun AB ve Avrupalı ülkelerde şirketlerle beraber ortak yatırımlara girmesi engellenemediği gibi, bu yatırımların sonucunda ortaya çıkan yeni projeler (Kuzey Akım ve Güney Akım), bu projelere dâhil olan ülke ve şirketler için enerji arz güvenliğini artırıcı bir unsur olarak görüldü, görülmeye hala devam ediyor. Oysa son 48 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 AB, TEPKİSİNİ 1990’LARIN SONUNDAN İTİBAREN BENİMSEDİĞİ ENERJİ PİYASASININ LİBERALLEŞMESİ İÇERİSİNDE GERÇEKLEŞTİRMEK ZORUNDAYDI. EU HAS TO ExPERIENCE THIS REACTION WITHIN THE LIBERALIZATION OF THE ENERGY MARKET AS IT WAS DETERMINED LATE 1990S. 01 Rusya’nın Ukrayna sınırına yaptığı yığınak bölgedeki gerilimi artırdı. 01 Russia’s build-up in Ukrainian borders increased the tension in the region. Moreover, Nye and Keohane did not live in the Europe of norms, so they did not think how norms affected the bargain or the dependency relations. There are many scholars and researchers who studied on how norms had an impact on Europe’s energy policy; both F. Umbach and N. Güney’s studies must be seen. But in my opinion, it is also necessary to talk about the impacts of norm differences (which means energy source country/Russia and energy consuming countries/Europe are subject to different economic and political norms) on European energy security. In this regard, attitudes of European countries and the EU toward Gazprom and their possible replies to the question of how further they can follow anti-monopoly policies will be considered as a sign for the future. European Union and European countries, by considering how to reduce the vulnerability against the Russian natural gas which they were never so dependent on before, led themselves to alternative energy forms (for example, LNG) immediately after the 2006 Ukraine gas crisis (because of existing infrastructure pipeline geopolitics), and they also developed principles to disrupt the Russian energy diplomacy from a normative point (strategy of manipulating the energy supply in order to strengthen Russia’s strategic objectives). These principles were opposed to the monopolization of energy –a single party’s dominance on resources and transit - by including the separation of source country and infrastructure of the energy transport within the European Energy Community5. This issue, which was stated in Green Paper where we can see EU’s common energy policies, is actually a response to Gazprom’s demand to purchase Naftogaz Ukrainy. However the EU has to experience this reaction within the liberalization of the energy market (in line with its principles and as a part of its own energy security) as it was determined late 1990s. In this context, EU did not have the chance to pursue asymmetric benefits from the bargain against Russia where becoming a state (instead of liberalization) has become a principle in strategic sectors. Briefly, while it was not possible to prevent Gazprom and the Russian Federation from making investments with EU and European countries; new projects that incurred as a result of these investments (Nord Stream and South Stream) were perceived by the coun- www.hazarworld.com 01 yaşanan Ukrayna krizi ve Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne yönelik tehlikenin belirmesi Avrupa ve AB’nin uzun dönemli çıkarlar üzerinden, yani Avrupa istikrarının sarsılmazlığı inancı üzerinden tanımlanan Avrupa güvenliği için bir ikaz niteliğindeydi. Bu ikaz, Avrupa devletlerinin büyük yatırımlarla ve Gazprom ile beraber girdikleri projelerin benzeri krizlerde Moskova’nın eline asimetrik pazarlık gücü verdiği gerçeğinin de görülmesini kapsıyor. Avrupalı devletlerin bugünün konjonktürü içerisinde bu ikaza nasıl cevap verebileceği, bu konuda ortak bir politika geliştirip geliştiremeyeceği, 2006-2013 arasında getirdiği ilkeleri, özellikle tekelleşme karşıtı ilkeleri liberalleşmeye zarar vermeden hayata geçirip geçiremeyeceği hala belli değil. Rusya’ya yönelik son yaptırımların tartışıldığı oturumlarda enerji firmalarına yönelik karar alınmasının AB içerisindeki farklılaşan çıkarlar nedeniyle güç olduğu kimi Avrupalı yetkililer tarafından hâlihazırda açıklandı6. Sözün özü, karşılıklı bağımlılıkta pazarlık gücü Rusya’nın mevcut gücünü daha da artıran bir çarpan etkisi görüyor. Bu yüzden önümüzdeki dönem enerji güvenliğinin karşılıklı bağımlılık içerisinde güvenlik gündemlerini ve aktörlerin gücünü nasıl etkilediğini AB-Avrupa-Rusya ekseninde gözlemleyebileceğimiz bir dönem olacak. KAYNAKÇA / REFERENCE 1. Nurşin A. Güney, http://www. ajanshaber.com/rusya-ben-devarim-siyaseti-uyguluyorhaberi/52193. 2. J. J. Mearsheimer, Getting Ukraine Wrong, The New York Times, 13 March 2014, http://www. nytimes.com/2014/03/14/opinion/ getting-ukraine-wrong.html?_r=0. 3. N. Esakova, European Energy Security, Springer VS, Frankfurt, 2012. 4. R.O. Keohane- J. S. Nye Jr, Power and Interdependence, Longman, 2011. 5. http://www.energy-community. org/portal/page/portal/ENC_HOME. 6. http://www.forbes.com/sites/ raoulruparel/2014/04/22/the-euremains-hopelessly-divided-overstronger-sanctions-on-russia/. 1. Nurşin A. Güney, http://www. ajanshaber.com/rusya-ben-devarim-siyaseti-uyguluyorhaberi/52193). 2. J. J. Mearsheimer, Getting Ukraine Wrong, The New York Times, 13 March 2014, http://www. nytimes.com/2014/03/14/opinion/ getting-ukraine-wrong.html?_r=0). 3. N. Esakova, European Energy Security, Springer VS, Frankfurt, 2012). 4. R.O. Keohane- J. S. Nye Jr, Power and Interdependence, Longman, 2011) 5. http://www.energy-community. org/portal/page/portal/ENC_HOME) 6. http://www.forbes.com/sites/ raoulruparel/2014/04/22/the-euremains-hopelessly-divided-overstronger-sanctions-on-russia/) tries and the companies involved as an element which enhances energy security. And it still continues to be seen that way. However, the latest Ukraine crisis and the threat against Ukraine’s territorial integrity was defined as a warning in terms of European security through EU’s and Europe’s long-term interests and the belief of Europe’s steadiness of stability. This warning includes the fact that major investments European countries made with Gazprom will give an asymmetric bargaining power to Moscow in a similar crisis. It is still unclear how European countries will respond to this warning within today’s conjuncture, whether they will be able to develop a joint policy or realize the antimonopolization principles they created between 2006 and 2013 without harming liberalization. During the forums where the latest sanctions against Russia were discussed, it was already announced by some European officials that it was difficult to make decisions in favor of energy companies due to differing interests within the EU6. Briefly, the bargaining power in interdependence has a multiplier effect on the existing power of Russia. So the upcoming period will be a phase in which we can observe how interdependence would affect the security agenda and the power of actors in the EU-Europe-Russia axis. HAZAR WORLD 49 HABER ANALİZ / IN DEPTH ERDoĞAN’IN AZERBAYCAN ZİYARETİ / ERDOGAN’S VISIT TO AZERBAIJAN SEçİM SONRASI İLK ZİYARET Türkiye bir yerel seçim maratonunu daha geride bırakırken gelenek bozulmadı. Partisi yerel seçimlerden galip çıkan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ilk yurt dışı ziyaretini Azerbaycan’a gerçekleştirdi. FIRST VISIT AFTER THE ELECTIONS The tradition carries on while Turkey is leaving behind another local election marathon. Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan, whose party won the elections, paid the first international visit to Azerbaijan. SElİN şEN SalTaş 01 4 Nisan günü Erdoğan beraberindeki heyetle birlikte Bakü’ye bir çalışma ziyareti gerçekleştirdi. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, heyetler arası toplantılara başkanlık etti. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Azerbaycan ziyaretinde iki ülkenin karşılıklı işbirliği mesajları ön plana çıktı. Özellikle küresel etkileri olacak enerji projeleri her iki liderin de gündemindeydi. Türkiye ve Azerbaycan’ın kararlı duruşuyla hayata geçirilecek olan ve kamulaştırma süreci başlayan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) projesi görüşmelerin başlıca konusunu oluşturdu. Baş başa gerçekleşen görüşmelerin ardından kameraların karşısına geçen Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Şah Deniz gazını Avrupa pazarına taşıyacak TANAP ile ilgili kararlılık mesajları verdi. Görüşmelerde öne çıkan diğer konu ise Yukarı Karabağ sorunu oldu. Başbakan Erdoğan, Türkiye olarak bulundukları çizgiden taviz vermelerinin mümkün olmadığını belirterek bunu özellikle Azerbaycan halkının bilmesini önemsediklerini ifade etti. 50 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 E 01 İki lider, Şah Deniz gazının Avrupa’ya TANAP ile taşınmasına yönelik kararlılık mesajı verdi. 01 Two leaders displayed their determination for the transportation of Shah Deniz gas to Europe via TANAP. rdoğan and accompanying delegation paid a visit to Baku on April 4. Azerbaijani President Ilham Aliyev chaired the meetings between delegations. During the Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan’s visit to Azerbaijan, mutual cooperation messages of two countries came to the forefront. Particularly the energy projects which would have global effects were on the agenda of both leaders. Main topic of discussion was Trans-Anatolian Pipeline Project (TANAP), which will be realized thanks to the determined attitude of Turkey and Azerbaijan. Expropriation process for TANAP started. Following the one-to-one meeting, Azerbaijani President Ilham Aliyev and Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan appeared before the cameras and gave determination messages about TANAP which will transport Shah Deniz gas to European markets. The Nagorno-Karabakh issue also came up on the agenda. Prime Minister Erdoğan stated that it was impossible to make concessions in Turkey’s position, and especially Azerbaijani people must know that. www.hazarworld.com STRONG COOPERATION MESSAGES FROM TURKEY AND AZERBAIJAN ERDOĞAN: “HER SEÇİMDEN SONRA İLK ZİYARET ETTİĞİMİZ YER AZERBAYCAN OLUR.” ERDOĞAN: “AFTER EVERY ELECTION, WE PAY OUR FIRST VISIT TO AZERBAIJAN.” TÜRKİYE VE AZERBAYCAN’DAN GÜçLÜ İŞBİRLİĞİ MESAJI Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın görüşmesi her zaman olduğu gibi oldukça sıcak bir atmosferde geçti. Aliyev, Erdoğan›ı Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın kapısında karşıladı. İki lider baş başa görüşmelerinin ardından, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda düzenlenen heyetler arası toplantıya katıldı. Başbakan Erdoğan, toplantının açılışında, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e kabulleri sebebiyle teşekkür etti. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki dayanışmanın geleceğe daha güçlü şekilde taşınması için çalıştıklarını ifade etti. Erdoğan, “Malum, şöyle geçmişimize baktığımızda, her seçimden sonra ilk ziyaret ettiğimiz yer Azerbaycan olur. Bu seçimden sonra da ki bu seçimin bizim için anlamı var, adeta bir güvenoyu, buradan yüksek başarıyla çıktık, o ananemizi yerine getirmek üzere kardeş Azerbaycan’a böyle bir ziyareti benimsedik” dedi. Çok verimli bir toplantı gerçekleştirdiklerini belirten Erdoğan ikili ve bölgesel ilişkileri değerlendirme fırsatı bulduklarını ifade etti. Başbakan Erdoğan ayrıca, bundan sonraki Talks between Azerbaijani President Ilham Aliyev and Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan were carried out in a warm environment as always. Aliyev welcomed Erdoğan at the door of the Presidency Palace. After having a one-to-one interview, two leaders attended the meeting between the delegations in the Presidency Palace. Prime Minister Erdoğan thanked Azerbaijani President Ilham Aliyev for hosting them. He expressed that they tried hard to maintain and consolidate the solidarity between Turkey and Azerbaijan. Erdoğan said “As you know, Azerbaijan is always the first country tp visit after every election. After the local elections, which has a huge meaning for us and which resulted in the vote of confidence and victory for us, we decided to pay our traditional visit to Azerbaijan.” Erdoğan said they had an efficient meeting and had the opportunity to discuss bilateral relations between Azerbaijan and Turkey on regional issues. He also emphasized that they wanted to move forward present relations not only at the high level but also at the technocrat and bureaucrat level. ERDOĞAN: WE WILL MAKE HUGE INVESTMENTS TOGETHER In their statements, both leaders pointed out the economic cooperation between their countries. Prime Minister Erdoğan reminded that foreign trade turnover of the two countries reached 15 billion dollars, and in this context, he underlined that the infrastructure of both Turkey and Azerbaijan was getting stronger every day. Prime Minister Erdoğan stressed that Azerbaijan’s investments in Turkey such as PETKIM and TANAP are expected to reach 20 billion dollars, he said; “Azerbaijan’s investments in Turkey are really huge. The most significant among them is, of course, the TANAP project. I believe when we reach our goals determined for TANAP in 2018, this international project will strengthen our brotherhood to a great extent.” “FOUNDATIONS OF TANAP MAY BE LAID UNTIL THE END OF THE YEAR” Erdoğan emphasized the importance of other projects such as the Baku-TbilisiCeyhan Oil Pipeline, the Baku-TbilisiErzurum Natural Gas Pipeline, and the Baku-Tbilisi-Kars Railway; and he HAZAR WORLD 51 ERDOĞAN’IN AZERBAYCAN ZİYARETİ / ERDOGAN’S VISIT TO AZERBAIJAN süreçte mevcut ilişkileri gerek üst düzeyde gerekse teknokrat, bürokrat düzeyinde daha ileriye taşımak istediklerini vurguladı. ERDOĞAN: “ÇOK CİDDİ YATIRIMLARI BİRLİKTE YAPACAĞIZ” Görüşme sonrası yapılan açıklamalarda her iki liderin de ekonomik işbirliklerine vurgusu ön plana çıktı. Başbakan Erdoğan iki ülkenin dış ticaret hacminin 15 milyar dolara yürüdüğünü hatırlattı ve bu kapsamda hem Azerbaycan’ın hem de Türkiye’nin geleceğe bakışındaki altyapının kuvvetlendiğini vurguladı. Azerbaycan’ın Türkiye’de gerçekleştirdiği PETKİM ve TANAP gibi 20 milyon dolarlık hacme ulaşması beklenen yatırımlarına vurgu yapan Başbakan Erdoğan, “Türkiye’deki Azerbaycan’ın yatırımlarındaki hedefler gerçekten çok büyük. Hele hele bunların en önemlisi TANAP, 2018’den itibaren inanıyorum ki uluslararası proje aramızdaki kardeşliğimizi çok ama çok daha güçlendirecek” ifadelerini kullandı. 02 “TANAP’IN TEMELİ YIL SONUNA KADAR ATILABİLİR” Azerbaycan ile Türkiye’nin Bakü-TiflisCeyhan Petrol Hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum Doğal Gaz Boru Hattı ve Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu gibi diğer önemli projelerini hatırlatan Erdoğan, tüm bunların Azerbaycan ile Türkiye arasındaki bağların ne kadar güçlü olduğunu gösterdiğini vurguladı. “Özellikle doğal gaz konusunda atmakta olduğumuz adımlar var” diyen Erdoğan “Bu konularla ilgili daha önce PETKİM’de başlayan süreç ve PETKİM’deki yeni yatırımlar, bu adımların ne kadar önem arz ettiğini ifade ediyor. Bizim bu dayanışmamız, kardeşliğimiz bundan sonraki süreçte de aynı kararlılıkla devam edecektir. Taraflarda buna dair en ufak bir endişe yok” dedi. TANAP’ta Bakanlar Kurulu kararı ile kamulaştırma sürecinin başlatıldığını hatırlatan Erdoğan, “Bu kamulaştırma süreci devam edip, bunu yetiştirebilirsek herhalde bu yıl sonuna kadar atabilirsek atarız, burada endişemiz yok. Bizim bütün derdimiz bir an önce dozerler çalışmaya başlasın ve TANAP’ın güzergahı ortaya çıkmış olsun. Zaten proje, plan bazında bunlar belli ama kanallar açılmaya başladığı andan itibaren, tüm borular görülmeye başladığı anda zaten bütün dünya bunu çok yakından takip edecektir” dedi. ALİYEV: “TANAP ENERJİ HARİTASINI DEĞİŞTİRECEK” Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de Türkiye’nin ekonomi politikalarını övdü. 52 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 expressed that they showed how strong the bonds between Azerbaijan and Turkey were. Erdoğan added; “In particular, current and future investments in the gas sector are vital, and new investments in Petkim reflect the importance of these steps. Our solidarity, our brotherhood will continue with the same determination thereafter. Parties do not have any concern on this issue.” Erdoğan reminded that the expropriation process started in TANAP upon the decree of the Council of Ministers, and he noted; “If the expropriation process continues and we manage to complete this process, we will be able to lay the foundation of the pipeline by late 2014; we do not have any worries about this issue. Our main goal is to prepare the ground so that bulldozers can begin to work soon and the route of TANAP can be laid in a short term. Of course, all these have been included in the project. But as soon as the pipe-laying process starts, it will draw international attention.” 02 Başbakan Erdoğan, Azerbaycan’ın Türkiye’deki büyüklüğü 20 milyar doları bulan yatırımlarına dikkat çekti. 02 Prime Minister Erdogan pointed out Azerbaijan’s investments which are almost 20 billion dollars. ALIYEV: TANAP WILL CHANGE THE ENERGY MAP Azerbaijani President Ilham Aliyev praised Turkey’s economy policies and said, “A few years ago, there was a financial and economic crisis throughout the world but it had no effect on Turkey because Turkey has such a leader like you. This is a wise leader who loves his people, who leads Turkey forward on this path.” www.hazarworld.com Türkiye’nin bugün dünyayı etkisi altına alan ekonomik krizden etkilenmediğini belirten Aliyev, “Çünkü Türkiye’nin sizin gibi bir rehberi var. Kendi halkını seven, halka bağlı olan lideri var” ifadelerini kullandı. Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinde en iyi dönemin yaşandığını vurgulayan Aliyev, “Dost gibi müzakere etmediğimiz mesele yoktur. Bizim ilişkilerimize zerre kadar zarar verecek herhangi bir adıma imkan vermeyiz” dedi. Dünya siyasetinde Türkiye ve Azerbaycan kadar iyi dost olan başka ülkelerin bulunmadığını belirten Aliyev, iki ülkenin ekonomi alanında büyük projelere imza attığını hatırlattı ve Azerbaycan’ın en büyük dış yatırımını Türkiye’ye yaptığına, bu yatırım tutarının 20 milyar dolara ulaştığına dikkati çekti. Aliyev iki ülkenin birlikte gerçekleştirdiği projelerin dünya çapında olduğunun altını çizdi. Aliyev, “Bizi birleştiren enerji projeleri vardır. Bunları beraber icra ediyoruz. Türkiye ve Azerbaycan bu projelerin icrasında liderlik rolünü sürdürüyor. Bölgesel olmaktan çıkıp dünyaya açılan Bakü-Tiflis-Ceyhan, BaküTiflis-Erzurum ve TANAP dünyanın enerji haritasını değiştirmiştir” dedi. TANAP’ın hayata geçirilmesiyle iki ülkenin siyasi ve ekonomik imkanlarının büyük oranda artacağını kaydeden Aliyev, projenin zamanında tamamlanması için çalıştıklarını aktardı. Aliyev, Başbakan Erdoğan’la 2018’de projenin açılışını yapacaklarını ümit ettiklerini söyledi. ALİYEV: “TÜRKİYE KARABAĞ’DA DAİMA DESTEK VERİYOR” Askeri alanda da fikir birliğinde olduklarının altını çizen Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Erdoğan ile görüşmede, Ermenistan’ın işgali altındaki ettiği Dağlık Karabağ meselesinin de gündeme geldiğini söyledi. Aliyev, “Türkiye devletine minnettarız ki daima bize destek veriyor. Azerbaycan’ın haklı işinde bize destektir, dayanaktır. Biliniz ki bizim uluslararası alanda tanınmış topraklarımız yılardır işgal altındadır. Adaletsizlik devam ediyor. Buna son verilmelidir. Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü sağlanmalıdır. İşgalden zarar gören soydaşlarımız kendi topraklarına kavuşmalıdır, eminim ki böyle de olacak” diye konuştu. Erdoğan da, “Dağlık Karabağ konusunda bizler bugüne kadar nasıl bir tutum içerisindeysek bundan sonra da yine kararlı tutum içerisinde olmaya devam edeceğiz. Burada taviz vermemiz asla söz konusu değildir. Bunu özellikle bizi ekranların başında izleyenlerin de bilmesini tekrar istiyorum” ifadelerini kullandı. ALİYEV: “BİZİ BİRLEŞTİREN ENERjİ PROJELERİ VARDIR. BUNLARI BERABER İCRA EDİYORUZ.” ALIYEV: “THERE ARE ENERGY PROJECTS WHICH BRING US TOGETHER. WE REALIZE THEM IN COLLABORATION.” Aliyev emphasized that TurkishAzerbaijani relations were experiencing the best period ever and he said “We, as friends and brothers, are working together in all areas. We do not allow anything that will damage our relations in the least.” Aliyev underlined that there were no other country in the world that were as close to each other as Turkey and Azerbaijan, and he reminded that two countries realized major projects in the economic sphere. He also noted that Azerbaijan made the largest investment in Turkey, the amount of the investment reached about $20 billion dollars. Aliyev underlined that two countries conducted worldwide projects together. He said, “There are energy projects that connect us. We will pursue these projects. Turkey and Azerbaijan are assuming the leadership role in the implementation of these projects which have already gone beyond the regional framework and become worldwide projects. Baku-Tbilisi-Ceyhan, Baku-Tbilisi-Erzurum and TANAP have changed world’s energy map.” Aliyev recorded that political and economic opportunities of two countries will increase when TANAP was realized, and they are working to complete the project in time. Aliyev said that he expects to hold the opening ceremony of the project with Erdoğan in 2018. ALIYEV: TURKEY CONSTANTLY SUPPORTS AZERBAIJAN IN KARABAKH Azerbaijani President Ilham Aliyev underlined that they had a consensus in the military sphere, and the issue of NagornoKarabakh which under the occupation of Armenia also came up on the agenda. Aliyev said: “We are grateful to the Turkish government for its constant attention and support in the right cause of Azerbaijan. As you know, the internationally recognized territorial integrity of our country has been broken for many years by Armenia, our lands are under occupation. This occupation, this injustice continues. It must come to an end. The territorial integrity of Azerbaijan must be restored and our compatriots affected by the occupation must return to their native land. I am sure that it will be so.” Erdoğan stated: “We will continue to demonstrate the same strong position which we have demonstrated so far in the NagornoKarabakh issue. Concessions here cannot be a subject of discussion. Once again, I want everybody, especially those who are watching us on TV, to know this.” HAZAR WORLD 53 HABER ANALİZ / IN DEPTH TÜRKMENİSTaN aT BayRaMI / TURKMEN hORSE Day TÜRKMENİSTAN AT BAYRAMI LİDERLERİ BULUŞTURDU Türkmen kültürünün ve sosyal hayatının vazgeçilmez bir parçası olan Ahal Teke atları adına düzenlenen Türkmen At Bayramı’nın onur konuğu Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Tataristan Cumhurbaşkanı Rustam Minnihanov’du. TURKMEN HORSE DAY BROUGHT LEADERS TOGETHER President of Tatarstan Rustam Minnihanov and President of Turkey Abdullah Gül were the guests of honor of the Turkmen Horse Day celebrations which is annually held on behalf of Ahalteke horses that are an indispensable part of Turkmen culture and social life. BARAN KARAKUZU T ürkmenistan’da her sene Nisan ayının son pazar günü kutlanan At Bayramı, bu yıl üst düzeyde katılımcıları ağırladı. Ev sahibi ülke Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov’un organize ettiği kutlamalara, Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Rusya Federasyonu’na bağlı Tataristan Cumhurbaşkanı Rustam Minnihanov katıldı. Törenlerin merkezi ise Uluslararası Atçılık Spor Kompleksi’ydi. Berdimuhamedov, Gül ve Minnihanov’u buluşturan törende Türkmenistan, Türkiye ve Tataristan folklor ekiplerinin gösterileri göz doldurdu. Türk halk oyunları gösterisinde ünlü sanatçı Zara sahneye çıkarak şarkılarını seslendirdi. At yarışlarının düzenlendiği hipodromda Türkmen atçılar, at üzerinde yaptıkları çeşitli gösterilerle 54 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 01 T urkmen Horse Day is celebrated on the last Sunday of April every year in Turkmenistan. This year, the Horse Day was celebrated with the participation of high-level participants. President Abdullah Gül and President Rustam Minnihanov attended the celebrations organized by the host country Turkmenistan’s President Gurbanguly Berdimuhamedov. International Equestrian Sports Complex was the center of the ceremony. Turkmen, Turkish and Tatar folklore groups showed impressive performances at the ceremony which brought Berdimuhamedov, Gül and Minnihanov together. Famous singer Zara took to the stage and sang her beloved songs. Performance of Turkmen horsemen www.hazarworld.com izleyenleri kendilerine hayran bıraktı. Atların üzerinden sarkan ve tehlikeli gösteriler düzenleyen sporcular, izleyiciler tarafından ayakta alkışlandı. CUMHURBAŞKANI GÜL ADINA AT YARIŞI DÜZENLENDİ At Bayramı etkinlikleri kapsamında düzenlenen 7 at yarışından biri de Türkiye Cumhurbaşkanlığı Koşusu oldu. Toplam 7 koşunun yapıldığı yarışlarda ilk defa Arap atlarının yarıştığı koşu da ilgiyle izlendi. ‘Anadolu Rüzgarı’ adlı atın Türk jokeyi Onur Atmaca yarışlardan birini birincilikle tamamlarken, yarışı Türkmen At Bakanlığı’nın atı Dalbedew kazandı. Yarışın sonunda düzenlenen ödül töreninde Dalbedew’in jokeyine ödülünü Gıda, 01 Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov ev sahipliğinde yapılan kutlamalara Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Tataristan Cumhurbaşkanı Rustam Minnihanov da katıldı. 01 Turkish President Abdullah Gül and Tatarstan President Rustam Minnihanov attended the ceremony hosted by Turkmenistan President Gurbanguli Berdimuhamedov. at the racetrack dazzled the audience. Sportsman who displayed dangerous performances on the horse back were strongly applauded. SPECIAL HORSE RACE WAS HELD IN PRESIDENT GÜL’S HONOR Turkish Presidency Cup was one of the seven horse races held during the celebrations. Arab horses ran in one of those races for the first time, which attracted great interest. Onur Atmaca, the jockey of the horse ‘Anadolu Rüzgarı’ (Wind of Anatolia) came first in one of the races. The winner of Turkish Presidency Cup was ‘Dalbedew’, horse of Turkmen Ministry of Horses. At the award ceremony, Dalbedew’s jockey received his prize from HAZAR WORLD 55 TÜRKMENİSTaN aT BayRaMI / TURKMEN hORSE Day 02 03 Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker verdi. Türkmenistan’ın çeşitli bakanları tarafından yarışlarda ilk 3’e giren jokeylere 10 ila 50 bin dolar ya da otomobil hediye edildi. Törenin ardından Cumhurbaşkanı Gül, Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov’un verdiği yemeğe katıldı. Gül ile Berdimuhamedov ayrıca basına kapalı olarak ikili görüşme gerçekleştirdi. YURT DIŞINDAN BÜYÜK İLGİ Türkmenistan dünyada At Bayramı’nı kutlayan tek ülke konumunda bulunuyor. Aşkabat’a yaklaşık 25 kilometre mesafede bulanan Ahal vilayetinde düzenlenen At Bayramı, yurt dışından çok sayıda basın mensubunu ağırlıyor. Etkinlikte birinci at diğer at yarışlarının aksine farklı koşullarda belirleniyor. Koşuyu tamamlayan atların nabzı dakikada 64 atış seviyesine ulaştığında süre durduruluyor. Yarışı sonlandıran atların nabzının dakikada 100 vuruş yaptığı belirtiliyor. Atların nabzı 64 atış seviyesine ininceye kadar ise yarış devam ediyor. Yarışı tamamlayan atların vücudu soğuk su ile soğutuluyor. 02 Ahalteke atları hızları, çeviklikleri ve dayanıklılıkları ile tanınıyor. 02 Akhalteke horses are famous for their speed, agility, and endurance. 03 Türkmenistan, dünyada At Bayramı’nın kutlandığı tek ülke. 03 Turkmenistan is the only country which celebrates the Horse Day. Turkish Minister of Food, Agriculture and Livestock Mehdi Eker. Jockeys ranking among the top three in the race received 10 to 50 thousand dollar prizes or a car from various Ministers of Turkmenistan. President Gül attended the lunch hosted by President of Turkmenistan Gurbanguly Berdimuhamedov after the ceremony. Gül and Berdimuhamedov also held a bilateral meeting closed to the press. GREAT INTEREST FROM ABROAD Turkmenistan is the only country in the world that celebrates the ‘Horse Day’. ‘Horse Day’ is celebrated in the Ahal province of Turkmenistan (25 kilometers from Ashgabat) where it welcomes many foreign journalists. At the event, the winner is determined under different conditions unlike other horse races. Duration stops when the pulse rate of the horses which completed the race reaches 64 shots per minute. Pulse rates of the horses can rise up to 100 shots per minute. Bodies of the horses which completed the race are cooled by cold water. “AHAL TEKE ATLARI” BÜYÜK ÖNEME SAHİP “AHALTEKE” HORSES ARE THE MOST IMPORTANT Türkmen kültüründe at büyük bir önem taşıyor. Özellikle de Türkmen “Ahal Teke” atları tüm dünya tarafından ilgi görüyor. Ahal Teke Atlarının kısa mesafeli yarışlardaki hızları diğer at türlerine göre daha yüksek. At yetiştiriciliğinde kabul gören bir üne sahip olan Türkmenler, Ahal Teke atlarını atalarından bu yana çok iyi şekilde koruyorlar. Ahal Teke atının 3 bin yıl önce ilk evcilleştirilmiş at türü olduğu biliniyor. Bu tür atların Manas ve Dede Korkut gibi Türk destanlarında da bahsi geçiyor. Horses are very important in Turkmen culture. Especially the Turkmen “Ahalteke” horses attract the attention of the world. In short distance races, Ahalteke horses accelerate much better than others. Turkmen people have a reputation in horse breeding, and they cautiously preserve the Ahalteke breed since their ancestors. Ahalteke horses are known as the first domesticated equines three thousand years ago. These types of horses are mentioned in ‘Epic of Manas’ and ‘Epic of Dede Korkut’ as well. 56 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 www.hazarworld.com HAZAR WORLD 57 BLOG / BLOG TÜRKMENİSTaN / TURKMENISTaN KÜRESEL GAZ PİYASASINDA TÜRKMENİSTAN’IN ARTAN ÖNEMİ Türkmenistan, ülkenin ilerlemesi ve ekonomik kalkınma modelinin güçlendirilmesi ile birlikte enerji sistemi konusunda diğer ülkeler arasında öne çıkmaya başladı. GROWING IMPORTANCE OF TURKMENISTAN AS A GLOBAL GAS MARKET Turkmenistan, along with the advancement in the country and strengthening economic development model, has taken the lead among other countries in the energy system. Dr. DoWran oraZgylyJoW Hasen enerJİ Ve eKonoMİ araŞtırMa MerKeZİ uZManı Hasen center on energy anD econoMy eXpert 01 B u ekonomik performansın kanıtı ise ülkenin son yıllarda bu alanda gösterdiği başarılardır. Aynı büyüme oranı geçen yıl da korundu. Türkmenistan Devlet Başkanı önderliğinde 2013 yılını özetleyen ilk tahminler dikkate alındığında, ekonomik kalkınma oranı küresel büyüme hızını katladı. Türkmenistan, geçen yıl enerji stratejisini başarıyla uygulayarak ve birçok reform yaparak büyük ilerleme kaydetti. Örneğin geçen yıl boyunca Türkmenistan, yakıt ve enerji sektöründe, endüstriyel ve sosyal değerlerin ön plana çıktığı toplam 57 binayı hizmete soktu. Büyük ölçekli projeleri başarıyla uygulamaya koydu. En büyük kıyı doğal gaz sahalarından biri olan “Galkınış” sahası, doğal gazın satılabilir hale getirildiği büyük fabrikaları bünyesinde barındıran sanayi tesislerinde 58 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 T he evidence of that performance is the achievements in this field over the past few years. Same growth rate was held in the past year. Considering the initial forecasts summarizing the year 2013 under the leadership of the President of Turkmenistan, the economic development rate exceeded the global growth rate several times. Turkmenistan, successfully implementing its energy strategy last year and a high number of reforms has been accomplished. For example, over the last year, Turkmenistan commissioned 57 buildings in the fuel and energy sector with industrial and social values. It successfully put into practice large-scale projects. One of the largest onshore fields, the “Galkinish” gas field was explored within the industrial www.hazarworld.com keşfedildi. Yurtiçi gaz güvenliğinin geliştirilmesine katkıda bulunan “Doğu - Batı” gaz boru hattının inşaat süresinin uzatılması, Türkmen “mavi altın”ının dış pazarlara sunulması için elverişli koşullar yarattı. Türkmenistan’dan Çin’e yeni bir boru hattı döşenmesi ve doğal gaz satışıyla ilgili konularda fikir birliğine varıldı. Ayrıca, “Türkmenistan-Afganistan-PakistanHindistan” gaz boru hattı projesinin uygulanması ile ilgili anlaşmada ilerleme sağlandı. Enerji gibi küresel açıdan önemli olan konulara odaklanarak, bu unsurların sistemdeki rollerini tanımlamak için öncelikle küresel enerji pazarının kısa bir analizi yapılmalıdır. Bu alana ilişkin detaylı tanımlama, Uluslararası Enerji Ajansı’nın “2013 Dünya Enerji Görünümü” raporunun Kasım sayısında 01 Türkmenistan, Türkmen “mavi altın”ını insanoğlunun yararına kullanan politikalar uyguluyor. 01 Turkmenistan implements policies with the aim of using Turkmen “blue gold” for the benefit of mankind. facilities which enacted complex large factories for the preparation of marketable gas. Prolongation of the construction of the “East–West” gas pipeline, which contributes to the improvement of domestic gas security, creates favorable conditions for the release of the Turkmen “blue gold” to external markets. Consensus was reached on issues laying a new pipeline from Turkmenistan to China, and the sale of natural gas. In addition, progress on agreement was achieved in the implementation of the “Turkmenistan – Afghanistan – Pakistan – India” gas pipeline project. Focusing on globally significant subjects such as energy to define their role in this system, we should first carry out a short analysis of the global energy market. HAZAR WORLD 59 TÜRKMENİSTaN / TURKMENISTaN yapılmıştır. Uluslararası Enerji Ajansı tahminlerine göre, küresel enerji kapasitesinin 2035 yılına kadar %33 artması beklenmektedir. Ayrıca, büyük enerji kaynaklarının tüketimi 2035 yılına kadar en yüksek seviyeye ulaşacaktır. Bu durumda Çin, dünyada önemli bir enerji pazarı olarak konumunu güçlendirecektir. Çin enerji pazarının hacmi, ikinci büyük pazar olan Amerika Birleşik Devletleri’ne nazaran neredeyse iki kat artış göstermiş olup, yukarıda belirtilen süre içinde, kapsam olarak büyümeye devam edecektir. Çin’in enerji piyasasında 2035 yılında 4 milyar 60 milyon ton konvansiyonel petrol bulunursa, bu süre içinde ABD enerji piyasasındaki konvansiyonel petrol 2 milyar 240 milyon ton olacaktır. Bu dönemde Avrupa enerji piyasasındaki konvansiyonel petrol 1 milyar 710 milyon tona eşittir ve Hindistan enerji piyasasının uzun vadeli göstergelerine göre konvansiyonel petrol 1 milyar 540 milyon ton olacaktır. 2020 yılına kadar enerji piyasasının büyüme hızı incelendiğinde, büyümenin ana oranı Çin pahasına gerçekleşmiş olacak, ancak sonraki dönem için Hindistan’ın önemi çok daha fazla hissedilecektir. Bu iki amacın büyük enerji piyasalarında Türkmen doğal gazı için büyük bir talebi işaret ettiği unutulmamalıdır. Pazar üretiminin %82’den %76’ya düşmesi bekleniyor, ancak keşfedilen petrol ve gaz kaynakları yakın gelecekte önemini koruyacaktır. 2035 yılına kadarki dönem için, özellikle doğal gaz talebinin büyüme oranı düşecek ve gaz pazarındaki büyüme oranı şu andaki durumunun yarısı kadar artacaktır. Şu anda, küresel petrol piyasasında 4,4 milyar ton olan yıllık küresel petrol üretiminin 5 milyar tona ulaşması bekleniyor. Son zamanlarda enerji piyasasındaki durumunu güçlendiren Türkmenistan, küresel enerji güvenliğini sağlayabilen başlıca ülkelerden biri olarak görülmektedir. Türkmenistan petrol kaynaklarına da sahip, ancak ağırlıklı olarak büyük gaz kaynakları vardır. Türkmenistan Devlet Başkanı liderliğinde elverişli bir yatırım ortamı oluşturulmuş, olumlu bir enerji politikası uygulamaya konmuş, üretim ve dış pazarlara enerji ihracatı için elverişli koşulların oluşturulması sağlanmıştır. Bugün Türkmenistan, doğal gaz ihraç eden ülkeler arasında ilk 10’da yer alıyor. Uluslararası uzmanlar tarafından belirtildiği gibi, bu listenin en üst sırasına ulaşmak için birkaç yıl içinde Türkmenistan’ın eline büyük fırsatlar geçecektir. Dünya genelinde doğal gaz talebindeki artış, Türkmenistan’a küresel gaz haritasında önemli bir rol yüklüyor. Uluslararası Enerji 60 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 02 02 Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ve Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov. 02 Chinese President Xi Jinping and Turkmenistan President Gurbanguly Berdimuhamedov. 03 Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov ülkesinin enerji alanındaki konumunu güçlendirdi. 03 Turkmenistan President Berdimuhamedov strengthened his country’s position in the field of energy. Detailed description on this field was defined in the International Energy Agency’s report “World Energy Outlook – 2013”, the November edition of the 2013 issue. According to forecasts by the International Energy Agency, it is expected that global energy capacity will increase up to 33% by 2035. Also, the consumption of major energy resources will reach its highest level by 2035. In this case, China will strengthen its position as a major world energy market. In the abovementioned period, the volume of China’s energy market will grow in scope, which has almost doubled compared to the second world energy market: the United States of America. If China’s energy market has 4 billion 60 million tons of conventional oil in 2035, the U.S. energy market in a given period will have 2 billion 240 million tons of conventional oil. European energy market during this period equals to 1 billion 710 million tons of conventional oil, and long–term indicator of Indian energy market equals to 1 billion 540 million tons of conventional oil. Analyzing the growth rate of energy market by 2020, the main rate of growth will be realized at the expense of China, but for the next period, significance of India will be most acutely felt. It should be noted that both of these ambitions in its scale energy markets indicate great demand for Turkmen natural gas. Despite the expectation for a reduction in market production from 82% to 76%, explored oil and gas resources in the near future will retain their significance. For the period till 2035, mainly the growth rate of natural gas demand will fall, and the growth rate of the global gas market will increase by www.hazarworld.com Ajansı’nın “2013 Dünya Enerji Görünümü” raporunda belirtildiği gibi, küresel gaz tüketiminin 2035 yılına kadar 5 trilyon metreküpe kadar artması bekleniyor. Şu anda rakam 3.22 trilyon metreküptür. Uluslararası Gaz Servisi’nin “Küresel Gaz Vizyonu” raporuna göre, dünya nüfusu 2050 yılında 9,3 milyar kişi olacak ve bu dönemde doğal gaz tüketimi 6,4 trilyon metreküpe ulaşacaktır. Uluslararası Gaz Servisi’nin raporunda da belirtildiği gibi, gelecekteki gaz kaynakları için tahmini üretim miktarı 800 trilyon metreküp olmasına rağmen, şu anda varlığı kanıtlanmış doğal gaz kaynakları 200 trilyon metreküpe denk gelmektedir. Son 120 yılda, doğal gaz tüketiminin 100 trilyon metreküp civarında olduğu da unutulmamalıdır. Dünya genelinde doğal gaz talebindeki hızlı artış ile birlikte, yüksek üretim ve ihracat potansiyeli ile büyük gaz rezervleri bulunan ülkelerin önemi artacaktır. Sayın Devlet Başkanı liderliğinde yürütülen akıllı enerji politikaları sayesinde, Türkmenistan sadece piyasadaki konumunu güçlendiren bir ülke değil, aynı zamanda küresel ölçekte güvenilirliğini arttıran bir ülke olma yolundadır. Geniş doğal gaz kaynaklarının yanı sıra yüksek üretim ve ihracat potansiyeline sahip Türkmenistan, Türkmen “mavi altın”ını insanlığın yararına kullanma amacı güden politikalar uygulamaktadır. half of its current state. Currently, annual global oil production is 4.4 billion tons in the global oil market, which is expected to increase to 5 billion tons. Recently strengthened its energy status, Turkmenistan acts as one of the main countries that can ensure global energy security. Turkmenistan has oil resources, but there are mainly vast gas resources. Under the leadership of President of Turkmenistan, a favorable investment climate was created, a beneficial energy policy was put into practice, and favorable conditions were ensured in the output and exports of energy resources to foreign markets. Today’s Turkmenistan is among the top ten exporting countries of natural gas. As noted by international experts, in a few years Turkmenistan will have great opportunities to reach the top of this list. The increase in natural gas demand worldwide gives Turkmenistan particularly a significant role in the global gas map. As noted in the International Energy Agency’s report “World Energy Outlook – 2013”, global gas consumption is expected to increase up to 5 trillion cubic meters by 2035. Currently the figure is 3.22 trillion m³. According to report of the International Gas Service “Global Vision for Gas”, world population will grow and reach 9.3 billion people in 2050, and during this period natural gas consumption will increase to 6.4 trillion cubic meters. As the International Gas Service’s report shows, despite the fact that the estimated amount of production for the future gas resources is 800 trillion m³, currently proven natural gas resources correspond to 200 trillion cubic meters. It should be noted that over the past 120 years, natural gas consumption amounted to 100 trillion cubic meters. Rapid growth in the world demand for natural gas will increase the countries holding huge gas reserves with high production and export potential. Thanks to wise energy policies implemented under the leadership of President, Turkmenistan stands not only as a country strengthening not only its position but also its credibility on a global scale. Since Turkmenistan, which has vast resources of natural gas as well as high production and export potential, implements policies with the aim of using Turkmen “blue gold” for the benefit of mankind. * Makalenin tamamına www.hazar.org sitesindeki blog sayfasından ulaşabilirsiniz. *The full text of the article is available on the blog page at www.hazar.org TÜRKMENİSTAN KÜRESEL YELPAZEDE POZİSYONUNU GÜçLENDİRMEKLE KALMAYIP AYNI ZAMANDA GÜVENİRLİĞİNİ DE GÜçLENDİRİYOR. TURKMENISTAN NOT ONLY STRENGTHENS ITS POSITION BUT ALSO ITS RELIABILITY IN THE GLOBAL SCALE. 03 HAZAR WORLD 61 GÖRÜŞ / OPINION KaZaKİSTaN / KaZaKhSTaN KazaKistaN’IN adI “KazaK Eli” OlabiliR Orta Asya’nın enerji alanında en önemli ülkelerinden biri olan Kazakistan’ın adı değişebilir. Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev, ülke adının Kazak Eli’ne dönüştürülmesini önerdi. Kazakistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Canseyit Tüymebayev, Hazar World okuyucuları için yeni isim önerisini ve nedenlerini kaleme aldı. thE NamE Of KazaKhstaN caN bE “KazaK ElI” canseyİt tÜyMebayeV KaZaKİstan anKara bÜyÜKelÇİsİ aMbassaDor of tHe republıc of KaZaKHstan to anKara 62 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 The name of Kazakhstan, one of the most important countries of the Central Asia in terms of energy, can change. Kazakhstan President Nursultan Nazarbayev suggested changing the name of the country to Kazak Eli. Ambassador of the Republic of Kazakhstan to Ankara Zhanseit Tuimebayev shared the name proposal and its reasons with Hazar World readers. www.hazarworld.com G ünümüzde 192 ülke ve Vatikan, Birleşmiş Milletler Teşkilatı’na üye bağımsız devletlerdir. Bağımsızlığını ilan eden ancak uluslararası ortamda tanınmamış olan ülkelerle birlikte bu sayı 206 olmuştur. Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın üyesi olan Kazakistan Cumhuriyeti, bağımsızlığını elde ettiği günden beri, dünya devletleri arasındaki saygın yerini daha da güçlendirmek amacıyla çok büyük ve önemli işlere başlamış, bunları başarıyla gerçekleştirmiştir. 1997 yılının Ekim ayında kabul edilen “Kazakistan-2030 Stratejisi” ile belirlediği hedeflerin çoğunu şimdiden gerçekleştiren Kazakistan, 2012 yılının sonunda, “Kazakistan–2050 Stratejisi’ni” ortaya koymuştur. Devlet Başkanımız Nursultan Nazarbayev, dünyanın en gelişmiş 30 ülkesi arasına girme hedefi çerçevesinde, Kazakistan–2050 Stratejisi’nin yeni programını ise 17 Ocak 2014 tarihinde açıklamıştır. Bu programı açıkladığı halka sesleniş konuşmasında “Kazak halkı geçen 22 yılda sayısız iş başardı. Biz, örnek kalkınmanın kendine has modelini oluşturduk. Her bir vatandaşımızın yüreğine, kendi ülkesine yönelik sınırsız övünç duygusu yerleştirdik. Kazakistanlılar yarınına, ülkesinin geleceğine güvenle bakmaktadır. Halkın yüzde 97’si sosyal şartların istikrarlı olduğunu ve bunun, yıllar geçtikçe iyileşeceğini söylemektedir. Günümüzde de vatanımızın başarıları, her bir yurttaşın ulusal övüncüdür. Sadece cesur ve kuvvetli devletler uzun vadeli planlar yapmakla ve ekonomik büyüme ile uğraşırlar. ‘Kazakistan 2050 Stratejisi’ bütün alanları kapsayan ve fasılasız büyümeyi sağlayacak olan kalkınma yoludur. Bu, devletliğimiz ile birliğimizin, yiğitliğimiz ile çalışkanlığımızın sınanacağı, sınanarak hakikate ulaşacağı büyük bir imtihandır. Stratejiyi noksansız gerçekleştirerek imtihandan duraksamadan geçmek, ortak yükümlülük, itibarlı hedeftir” demiştir. Devlet Başkanımız bu program ile siyasi, sosyal, hukuki ve ekonomik hedeflerin yanı sıra “atalarımızın nice bin yıllardan beri asıl ülküsüdür” dediği “Ebedi Devlet” ülküsünü de açıklamıştır. Devlet Başkanımız “Bu ülkü, dünya devletleri ile eşit düzeyde ilişki kuran, dünya haritasında nakşedilmiş yerini alan Bağımsız Devlet olmak idi. Bu ülkü, hali vakti yerinde, ocağında yemek kaynayan, nesilleri yarına güvenle bakan mutlu halk olmak idi. Biz ülküleri gerçeğe dönüştürdük. Ebedi Devlet’in temelini kurduk” demiş ve “Bağımsızlığı elde tutmak, ona ulaşmaktan 1 92 countries and Vatican are independent UN members. This number reaches 206 with countries that have declared their independence but are not internationally recognized. UN Member Kazakhstan initiated great and important works and became successful by strengthening its respected place among other countries in the world since the day it gained independence. Kazakhstan has already realized the “Kazakhstan – 2030 Strategy” which was determined in October 1997, and adopted the “Kazakhstan – 2050 Strategy” in 2012. The President of the Republic of Kazakhstan Nursultan Nazarbayev announced the new program “Kazakhstan – 2050 Strategy” on January 17, 2014 within its target of being one of the 30 most developed countries. In his address, President said, “Over the last 22 years Kazakhstan has accomplished a great deal. We have created our own successful model of development. Every citizen is immensely proud of their country. They have faith in tomorrow and believe in the future of Kazakhstan. 97 percent of our citizens recognize the stability of their socio-economic condition and its continuous improvement from year to year. Today, achievements of our country are the national pride of every citizen. Strong and powerful countries are formed on a longterm vision and stable economic development. “Kazakhstan - 2050 Strategy” is a modernization path for all areas to provide sustainable growth. It is a big challenge, which will test and strengthen our country, our unity, our courage and our efforts. Our common duty and responsibility is to implement the strategy flawlessly and overcome this test without any failure.” The President described the “Eternal Land” goal as a “precious goal of our ancestors for many thousands of years” besides political, social, legal, and economic goals in this program. The President said, “It is a dream of becoming an independent country that has equal relations with other countries and has its own place on the world map. It is a dream of becoming a happy country that allows its citizens to have fulfilling lives and to look to the future with faith. We have made our dreams come true. We have laid the foundation of the Eternal Land,” and he added, “It is more difficult to sustain rather than achieve independence. It is a centuries-old HAZAR WORLD 63 KaZaKİSTaN / KaZaKhSTaN daha zor. Bu, dünya üstünde ömür süren nice halkın başından geçen tarihi hakikattir. Kendi içinde kavga halinde olmak ve her yöne çekilen dağınıklık nice halkın kaderini olumsuz yönde değiştirmiştir. Hayatın sorgulamasına dayanamayıp, ulus olarak yeryüzünden silinip giden nice halklar var. Biz, başkalarının hatalarından, geçmişin öğrettiklerinden ders almaya mecburuz. Bu dersin sadece bir düğümü var; Ebedi Devlet bizim kendi elimizde. Bunun için kendimizi sürekli teşvik ederek, hiç durmaksızın ileri atılmamız gerek. Hem zenginliğimiz, hem de mutluluğumuz olan Ebedi Bağımsızlığımızı, göz bebeğimiz gibi koruyabilmemiz gerek” diye belirtmiştir. Devlet Başkanımız, “Ebedi Devlet” ülküsünü ve dünyanın en gelişmiş 30 ülkesi arasına girme hedefini ortaya koyduğu halka sesleniş konuşmasından kısa bir süre sonra, 6 Şubat 2014 günü, Atırau Eyaleti’ne bir ziyarette bulunmuştur. Burada “Bizim ülkemizin adında, Orta Asya’nın başka ülkelerindeki gibi ‘-stan’ eki var. Bununla birlikte, yabancılar topu topu iki milyon kişiden oluşan Mongoliya’ya ilgi göstermektedir. Fakat onun adında ‘-stan’ eki yok. Belki, ülkemizin adını zaman içinde ‘Kazak Eli’ diye değiştirme konusunu incelememiz gerekir. Fakat öncelikle, mutlaka halkın tartışmasına açmak doğru olur” dedi. Devlet Başkanımız, halkımızın birlik ile hoşgörüyü koruyarak, bütün amaçlarına ulaşacağını da belirtti. “Bizim üstünlüğümüz, çok etnisiteli halkımızın kaynaşmasındadır” diye ekledi. Dolayısıyla, yukarıda ipuçlarını verdiğimiz gibi, Kazakistan Cumhuriyeti kendi özgün kalkınma modelini ve bütün dünya ülkelerine örnek olacak şekilde “barış ve hoşgörü” kavramları çerçevesinde kurduğu çok etnisiteli ve çok dinli anayasal devlet düzenini fark edilebilir kılmak istemektedir. Devlet Başkanımız, ülkenin adını “Kazak Eli” koymak suretiyle dünyada yer alan ve sonu “-stan” eki ile biten ülkelerin içinde bulunduğu geri kalmışlık, şarklılık, az gelişmişlik, dini ve etnik hoşgörüsüzlük, uluslararası terörizm, eğitimsizlik, kadın haklarında gelişmemişlik, anti demokratik devlet yapıları vb. vülgarize edilmiş negatif kavramlar çerçevesindeki kanaatlerin gölgesinden çıkmayı istemektedir. Bu istekleri, Kazakistan’ı yakından tanıyan herkes haklı bulmaktadır. Çünkü Kazakistan, tüm bu negatif kavramların dışında, en gelişmiş 30 ülke arasına girme hedefini benimsemiş, her bakımdan gelişmiş, dini hoşgörüye sahip, etnik hoşgörüyü anayasasına yazmış, 64 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 01 NAZARBAYEV: “Bizim ÜstÜNlÜğÜmÜz, çOK EtNisitEli halKImIzIN KayNaŞmaSINDADIR.” NAZARBAYEV: “KAZAKHSTAN’S ETHNIC DIVERSITY IS ONE OF ITS GREATEST STRENGTHS.” truth, proved by many nations in the world. Mutual hostility and lack of cohesion have led to the disappearance of many nations. They are lost forever having been unable to withstand the tests of time. We must learn from the mistakes of others and take lessons from the past. One lesson is that the creation of the Eternal Land lies in our own hands. We need to encourage ourselves to keep moving forward. We must absolutely preserve our undeniable independence which is the basis of our wealth and happiness.” After the address of the President in which he explained the “Eternal Land” goal and the target of being one of the 30 most developed countries, he visited Atyrau on February 6, 2014. He said “The name of our country has the ending ‘stan,’ as do the other states of Central Asia. At the same time, foreigners show interest in Mongolia, whose population is just 2 million people, and its name lacks the suffix ‘stan.’ Perhaps, in time, the question of changing the name of our country to Kazak Eli can be examined, but first this should definitely be discussed with people.” The President expressed that the nation www.hazarworld.com 02 03 uluslararası terörizmle mücadeleye destek veren, eğitimli, kadın hakları konusunda çok ileri, demokratik bir devlet ve toplum yapısına sahiptir. Kazakistan’ın sadece kendi ülkesi içinde değil, Avrasya bölgesinde ve tüm dünyada barış ile işbirliğine katkı sağlama hedefine yönelik uluslararası inisiyatifleri de bulunmaktadır. Bizatihi Bağımsız Devletler Topluluğu’nun, Şanghay İşbirliği Örgütü’nün, Avrasya Ekonomik Topluluğu’nun, Gümrük Birliği’nin, Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı’nın kurulmasında ve geliştirilmesinde gösterdiği inisiyatifler gibi nükleer silahsızlanma, uluslararası terörizmle mücadele, uyuşturucu kaçakçılığı ile mücadele gibi uluslararası organizasyonlara sağladığı katkılar ve Semavi ve Geleneksel Dinler Liderleri Zirvesi gibi hoşgörüyü geliştirmeye yönelik teşebbüsler bunlardan bazılarıdır. Devlet Başkanımız, kendi ulusunun geleceğine ve dünya barışına tam manasıyla güvenmekte, ülkenin adını “Kazak Eli” koyarak, bütün bu faydalı teşebbüsleri fark edilir kılmayı istemektedir. Elbette, böyle önemli bir karar, halkın çoğunluğu tarafından benimsenirse hayata geçecektir. Bu sebeple, kendisinin de söylediği gibi, konu şu an için halk tarafından tartışılmaktadır. 01 Astana modern yapıları ile bölgenin parlayan yıldızı. 01 Astana is the shining star of the region with its modern buildings. 02 Kazakistan Devlet Başkanı Nazarbayev ülkenin kalkınmasında büyük pay sahibi. 02 President of Kazakhstan Nazarbayev has a great role in the country’s progress. 03 Nazarbayev, ülkesinin bölgesinde ve dünyada barış ve işbirliğine katkı sağlamasına önem veriyor. 03 Nazarbayev attaches importance to his country’s contribution to peace and cooperation in the region and the world. would achieve all of its targets by preserving unity and tolerance. He added, “Kazakhstan’s ethnic diversity is one of its greatest strengths.” Accordingly, as we give clues above, the Republic of Kazakhstan wants to make its specific development model, multi-ethnicity and multi-faith constitutional state order it established within “peace and tolerance” so as to be a model for all countries in the world. The President wants to get away from vulgarized negative concepts experienced by the countries that end with the suffix ‘stan’, such as underdevelopment, Easterner, backwardness, religious and ethnic intolerance, international terrorism, lack of education, underdevelopment in terms of women’s rights, antidemocratic state structures, etc. by means of changing the name of the country to “Kazak Eli”. People who know Kazakhstan well support these opinions. Because Kazakhstan adopted itself to the target of being one of the 30 most developed countries which developed in all terms, has religious toleration, includes ethnic tolerance in constitution, supports the fight against international terrorism, has an educated population, advanced in women’s rights, and has a democratic state and society structure. Kazakhstan has international initiatives for contributing to peace and cooperation not only within the country but also in Eurasia and all over the world. The initiatives of the establishment and development of the Commonwealth of Independent States, the Eurasian Economic Community, the Customs Union, and the Conference on Interaction and Confidence Building Measures in Asia, etc. can be given as examples. By means of international organizations, it contributes to nuclear disarmament, fight against international terrorism, fight against drug trafficking, and the initiatives for improving tolerance such as the Summit of Divine and Traditional Religions Leaders. The President fully believes in the future of his nation and world peace, and wants to make all these initiatives noticeable by changing the name of the country into “Kazak Eli”. Of course such an important decision will be taken if it is adopted by majority of people. Therefore, as he said, people discuss the issue now. HAZAR WORLD 65 RÖPORTAJ / INTERVIEW 66 ÖZBEKİSTaN / UZBEKISTaN MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 www.hazarworld.com “MÜZİĞİN DİLİ VE MİLLİYETİ YOK” “Musıc Does not HaVe a language or natıonalıty” BaRaN KaRaKUZU şEREF yIlMaZ Özbekistan Halk Sanatçısı Nasiba Abdullaeva, sanata olan ilgisinin nasıl doğduğunu, Türk sanat müziği ile ilgili fikirlerini ve albüm hazırlıklarını anlattı. Uzbekistan Folk Singer Nasiba Abdullaeva told how her interest in art started, shared her opinion on Turkish classical music, and gave information about her new album. HAZAR WORLD 67 ÖZBEKİSTaN / UZBEKISTaN Ö zbekistan devletinin fahri ödülü ‘’Emektar Sanatçı’’ ve en yüksek Özbekistan Halk Sanatçısı unvanına layık görülen Nasiba Abdullaeva çok zengin bir repertuvara sahip ve çeşitli dillerde şarkıları var. Birçok ünlü sanatçı tarafından okunan bestelerini kendisi yorumlarken şarkılara farklı bir renk ve muhteşem sesiyle yeni bir hayat katıyor. Sanatçının bestelediği şarkılar Orta Asya ve Azerbaycan halkları arasında çok sevilen ve dinlenilen eserler arasında yer alıyor. Şarkılarında melodinin hoş olmasını çok önemsediğini belirten Abdullaeva, “Şarkı sözlerim ile insanların derdini ve sevincini anlatmaya çalışıyorum” diyerek müziğin güzelliği ile birlikte yüreğe dokunan yanına da verdiği önemi belirtiyor. 01 Türkiye’ye birçok kez konser için geldiniz. Türk müzikseverler ile buluşmak sizin için nasıl bir duygu? İster Türk müzikseverler olsun, ister diğer halkların müzikseverleri ile olsun bu her zaman için sevinç verici bir şey. Gittiğim her ülkede benim şarkılarıma ilgi gösteren insanların olması benim için büyük bir mutluluk kaynağı. Türkiye ile kardeş halklarız, Türkiye’yi ve İstanbul’u çok seviyorum. İstanbul’daki konserimde müzikseverlerin ilgisini, sevgisini ve sıcaklığını hissettim. Çocukluk ve gençlik yıllarınıza dönecek olursak müziğe olan ilginiz nasıl başladı? Semarkand’da birçok çocuğu olan büyük bir ailede doğdum ve ailenin en küçük evladıydım. Ailemde benden başka müziğe ilgi gösteren olmadı. Müziğe ilgim okul yıllarımda devam etti. Profesyonel olarak müzik hayatına atıldığım yıllar 1970’lerin sonu, 1980’lerin başını kapsıyor. O yıllardan bu yana müziğin içindeyim. Elimden geldiği kadar farklı halkların farklı dillerde şarkılarını seslendirmeye çalışıyorum. Müziğin dili ve milliyeti olmadığını düşünürüm. Müzik yelpazenizin oldukça geniş. Repertuvarınızı neye göre belirliyorsunuz? Hangi alanda eser vermekten daha çok hoşlanıyorsunuz? İnsanın kulağına hoş gelecek ve yüreğine de hitap edecek her türlü eseri seslendirmekten keyif alıyorum. Melodinin hoş olmasını çok önemsiyorum. Şarkı sözlerim ile insanların derdini ve sevincini anlatmaya çalışıyorum. Kafiye olsun da müziği ne olursa olsun diye bir anlayış bana göre değil. Eserin şiiri ve müziğinin güzel olmasına her zaman önem veriyorum. 68 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 N “ÖZBEKİSTAN VE TÜRKİYE’NİN İLİŞKİLERİ ŞU AN GÜZEL GİDİYOR AMA DAHA DA İYİ OLMASI İçİN DAHA çOK çABA SARF ETMELİYİZ.” “RELATIONS BETWEEN UZBEKISTAN AND TURKEY GO WELL NOW AND WE HAVE TO TRY HARDER FOR BETTER RELATIONS.” asiba Abdullaeva, who was granted the “Senior Artist” Honorary Award and entitled as the best Folk Singer of Uzbekistan, has a rich repertoire and sings a great number of songs in various languages. She gives a magic touch and a new life to the songs with her amazing voice, and her compositions are also sung by many famous singers. Songs composed by her are among the most favorite works among Central Asian and Azerbaijani people. Abdullaeva says that she pays attention to pleasant melodies in songs, underlines the importance of beauty as well as emotions in music, and says, “I try to reflect people’s grief and joy in my lyrics”. You came to Turkey to give concert for many times. What do you feel when you meet Turkish music lovers? This is always a pleasure either in Turkey or any other country. It is a great source of happiness for me to see people showing interest to my songs in every country I go. We are sister countries with Turkey, and I love Turkey and Istanbul. I felt the love and warmth of music lovers during my concerts in Istanbul. www.hazarworld.com 01 Abdullaeva şarkılarını birçok dilde seslendiriyor. 01 Abdullaeva sings in various foreign languages. 02 Birçok dilde eserlerinizin olduğunu biliyoruz. Rusça, Türkçe, İngilizce, Azerbaycanca ve Farsça şarkı söylüyorum. Daha önceden Fransızca da söylemiştim. Kırım Tatarcası dilinde de şarkı seslendirmiştim. Türkiye’de en çok hangi müzisyenlerden etkileniyorsunuz? Hangi Türk müzisyenlerle birlikte çalışmak istersiniz? Türkiye’de ben daha çok sanat müziğini seviyorum. Zeki Müren, Muazzez Ersoy, Muazzez Abacı, Orhan Gencebay severek dinlediğim Türk sanatçılar. Tarkan da zaten tüm dünyada tanınıyor. Tarkan pop müzik seslendirmesine rağmen Türk sanat müziği çıkışlı bir sanatçı. Bestelediğiniz şarkılarda daha çok nelere dikkat ediyorsunuz? Çok şarkı bestelediğimi söyleyemem. Ben bir yorumcuyum, ses sanatçısıyım. Daha çok benim için şarkı besteliyorlar. Bestelediğim şarkılarda da böyle bir şarkıyı yazacağım dediğim hiç olmadı. İlahi’den ve yukarıdan geldiği zaman yazdım ve besteledim. Benimle çalışan insanlar, uzmanlar beğendiğinde onları kayda aldım. Yani birinci amacım hiçbir zaman şarkı bestelemek olmadı. “İNSANIN KULAĞINA HOŞ GELECEK VE YÜREĞİNE DE HİTAP EDECEK HER TÜRLÜ ESERİ SESLENDİRMEKTEN KEYİF ALIYORUM.” “I ENJOY SINGING ALL KINDS OF SONGS THAT SOUND NICE AND ADDRESS TO HEART. “ Looking back to your childhood and youth, how did your interest in music start? I was born in Samarkand in a big family with many children, and I am the youngest child. No one in the family showed interest in music. My interest in music continued in my school years. I professionally started my music career at the end of 1970s and early 1980s. I am in music since then. I try to sing songs of different nations in different languages as much as I can. I think music does not have a language or nationality. Your range of music is extremely wide. How do you determine your repertoire? What kind of music do you compose most fondly? I enjoy singing all kinds of songs that sound nice and address to heart. I really care about the melody to be nice. I try to reflect people’s grief and joy in my lyrics. I think it is not for me to rhyme without considering the music. I always care about the beauty of poem and music. We know that you have works in many languages. I sing in Russian, Turkish, English, Azerbaijani, and Persian languages. I sang HAZAR WORLD 69 ÖZBEKİSTaN / UZBEKISTaN songs in French previously. I also sang in Crimean Tatar language. Which musicians affect you most in Turkey? Which Turkish musicians do you want to work together? I like classical music more than others in Turkey. My favorite Turkish musicians are Zeki Müren, Muazzez Ersoy, Muazzez Abacı, and Orhan Gencebay. Tarkan is also a well-known figure all over the world. Although he currently sings pop music, he was a Turkish classical musician formerly. Özbekistan halk Sanatçısı Nasiba Abdullaeva Son dönemdeki Özbekistan-Türkiye ilişkileri hakkında neler söylemek istersiniz? Özbekistan ve Türkiye’nin ilişkileri şu an güzel gidiyor ama daha da iyi olması için daha çok çaba sarf etmeliyiz. Herkes bunun için üzerine düşen görevi yapmalı. Özbekistan ve Türkiye halkları iki ülkenin daha da yakın olmasını istiyorlar. Biz zaten kardeş halklarız, ilişkilerimizin çok daha iyileşmesini istiyoruz. Özbekistan’ın halk sanatçısı olarak doğu ve batı arasındaki sanat farkını nasıl yorumluyorsunuz? Sanatta tabii ki farklılıklar olacaktır. Dil, mantalite, kültür ve yorum farklılıklarının olması çok normal. Sanattaki farklılık kültürlerin daha çok etkileşmesini, zenginleşmesini sağlıyor ve sonuçta sanat daha da güzelleşiyor, ilgi çekici hale geliyor. Önümüzdeki dönemde yeni albüm hazırlıklarınız var mı? Türk sanatçılarla ortak bir albüm çıkarma projeniz var mı, bahsedebilir misiniz? Türk sanatçılarla şu an için öyle bir planımız yok ama olmasını çok isterdim. Bu yılın sonunda Almanya’da yeni albümümün çalışmalarına başlayacağız. Daha önceki albümlerimin biri daha Almanya’da yapılmıştı. Şu anda ikincisini yapmak istiyorlar. Albümüm sadece Almanya’da değil dünyanın her yerinde satılacak. 70 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 Özbek sanatçı Nasiba Abdullaeva, ortaokulda eğitimine devam ederken aynı zamanda müzik bölümünde akordeon eğitimi aldı. Abdullaeva, mezun olduğu okuldan müzik öğretmenliği teklifi aldı ve bir sene sonra ‘’Samarkand’’ adı verilen vokal-enstrüman heyetine solist olma teklifini kabul etti. Bu sırada müziğin, hayatında en önemli değerlerden biri olacağını düşünmemişti. Daha sonra Nasiba Abdullaeva müzik sanatçısı olarak sahneye çıkmanın kaderinde olduğundan emin oldu. Sanatçı, barışseverlik teması ve yaşama olan sevgisiyle dinleyenlerini duygulandırıyor. Uzbekistan Folk Singer Nasiba Abdullaeva Uzbek singer Nasiba Abdullaeva learned how to play the accordion while she was in secondary school. The school she graduated from offered Abdullayeva to become a music teacher in the school, and after a year, she accepted to become a soloist in a vocal-instrument band called “Samarkand”. Meanwhile, she did not imagine music would have such an important place in her life. Then, Nasiba Abdullaeva became sure that she was destined to take stage as a musician. She affects her auditors with her peace-loving theme and her love for life. What do you care most in your songs? I cannot say that I compose so many songs. I am a singer, vocal artist. Generally others compose songs for me. I never say that ‘I will write such a song’ when I compose songs. I wrote and composed songs when inspiration came from God. When my co-workers and experts liked it, I recorded. I mean, my first goal has never been composing songs. What would you like to say about recent Uzbekistan-Turkey relations? Relations between Uzbekistan and Turkey go well now and we have to try harder for better relations. Everyone should do his/ her duty. Uzbek and Turkish people want closer relations between two countries. We are sister countries after all, we want better relations. How do you interpret the difference between the Eastern and Western art as an Uzbek folk singer? Of course there are differences in art. Language, mentality, culture and interpretation differences are normal. Difference in art leads to further interaction between cultures; and thus, art becomes more beautiful and attractive. Do you prepare a new album for the next season? Do you have a project for releasing a joint album with Turkish musicians? Currently I do not have any plan with Turkish musicians but I would love to. We will start the preparations for a new album in Germany at the end of this year. One of my former albums was also made in Germany. They want to make the second one. My album will be sold not only in Germany but also the entire world. KÜLTÜR&SANAT / CULTURE&ART FİLM SERİSİ / FILM SERIALS tarİH: 24 nİsan- 11 Mayıs, isTaNbul ModerN daTe: aprıl 24 – May 11, ısTaNbul ModerN KAPI BİR KOMŞU 17 filmlik komşu ülkelerin sinemalarından bir seçkiden oluşan ve küratörlüğünü Müge Turan’ın yaptığı Kapı Bir Komşu Ortadoğu’dan Balkanlara, Akdeniz’den Asya’ya birçok ülkenin kültürünü sinema aracılığı ile yansıtıyor. Farklı coğrafyalarda olan ve günümüze kadar varlığını sürdürebilmiş bu eserler insanları ortak bir noktada birleştiriyor. “Kapı Bir Komşu” kapsamında Kazak Filmi Kaırat, Mısır yapımı Mumya, İran yapımı Frontier Blues ve Gürcü yapımı Gaigimet (Gülümse) etkinlik kapsamında vizyona alınacak filmler arasında yer alıyor. SERGİ / EXHIBITION Tarih: 22 Mayıs- 31 TeMMuz rezaN has Müzesi daTe: May 22– July 31, rezaN has MuseuM URARTU TAKILARI KOLEKSİYONU Urartu Takıları Koleksiyonu sergisi Urartu toplumunun gizemli düşüncelerini, dinsel inanç ve geleneklerini gözler önüne seriyor. Urartuların pektoraller (göğüslük), madalyonlar, boncuklar, amuletler, boyun halkaları, süs iğneleri, fibulalar, pazıbentler, bilezikler, yüzükler ve kemerler gibi pek çok takı ürünün yer aldığı sergide bir arada görme fırsatını pek bulamayacağımız yaklaşık 80 adet Urartu kemeri yer alıyor. Ayrıca Urartuların takı olarak kullandıkları pek çok malzeme sergide yer alırken, takıların koruyucu özellikleri de ele alınıyor. URARTIAN JEWELLERY COLLECTION The Urartian Jewellery Collection presents mysterious thoughts, religious beliefs and traditions of the Urartian. The exhibition displays Urartian jewellery such as pectorals (cuirass), lockets, beads, amulets, neckwear, brooches, fibulas, armbands, bracelets, rings, and belts. Nearly 80 Urartian belts that cannot be easily seen together, and several materials used by the Urartian as jewellery are included in the exhibition and their protective features will be described. 72 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 NEIGHBOUR NEXT DOOR Neighbour Next Door, a selection of 17 films curated by Müge Turan, presents the cultures of many countries from the Middle East and Balkans to the Mediterranean and Asia through cinema. These works, which come from different geographies and have survived into the present, bring people to common grounds. As part of the “Neighbour Next Door” program, Kazakh film Kaïrat, Egyptian film the Mummy, Iranian film Frontier Blues, and Georgian film Gaigimet (Smile) will be screened. www.hazarworld.com KİTAP / BOOK yazar: ceNgiz ayTMaTov auThor: chıNgız aıTMaTov THE WHITE STEAMSHIP BEYAZ GEMİ Aytmatov bu eserinde saflığı bozulmamış bir çocuğun temiz dünyasından hayatın acı ve çıplak gerçeklerine uzanan bir romanı okuyucularına sunuyor. Aytmatov, “Beyaz Gemi” ile efsane ve masal gibi şifahi edebiyat unsurlarını eserlerine sokmaya başlıyor. Geçmişi temsil eden dede ile geleceği temsil eden çocuk arasında dramatik bir ilişki kurarak duygu ve düşüncelere kendine has bir yorum katıyor. Aitmatov presents a story from a child’s pure and naive world to bitter truths and miseries of life. The author includes oral literature elements such as myths and fairy tales in his work. He forges a dramatic link between the grandfather who represents the past and the child who represents the future, and adds a different and unique interpretation to feelings and thoughts. TİYATRO / THEATRE yer: 1-11 Mayıs, aküN sahNesi, aNkara place: May 1-11, aküN TheaTre, aNkara TİYATRO / THEATRE yer: 13-14 Mayıs, rus draM TiyaTrosu, bakü, azerbaycaN place: May, 13-14, russıaN draMa TheaTre, baku, azerbaıJaN KİRALIK GELİN VANYA DAYI Rus Çarlığı’nın çökmekte olduğu 1890’lı yıllarda tarım ve eğitim politikaları iflas etmiş, yoksulluk ve salgınlar almış başını yürümüştü. Bu karanlık dönemde ülkenin aydınları kişisel sorunlarla uğraşıp umutsuz bir durumdaydılar. Böyle bir zamanda oyun çiftlikte yaşayan bir ailenin yaşadığı bunalımları ve içine düştükleri komik durumları çeşitli göndermelerle ülkenin durumuna eleştirel bir yaklaşımla anlatıyor. UNCLE VANYA Agriculture and education policies failed, poverty and epidemics became widespread in 1890s when the Tsardom of Russia was in the collapse period. In this dark period, intellectuals of the country were desperate, dealing with their personal problems. The play shows the situation of the country with a critical approach using various references while telling the tragicomic life and depression of a family living in a farm during that period. Rusya’nın halk sanatçısı Alexander Mihajlov; emektar sanatçı, Lenin Komsomolu ödüllü Yleena Proklova, Rusya Federasyonu emektar sanatçısı Mixail Bezebrazov ve Yuliya Takşina’nın rol aldığı “Kiralık Gelin” seyircilerine oldukça eğlenceli bir komedi oyunu izleme fırsatı sunuyor. Rus sanatçıların turne için Bakü’de oynayacağı oyun, günlük hayatta çoğu kez yaşadığımız sevgi, nefret ve yalana dair -kesitler sunuyor. BRIDE FOR RENT Starring Russian folk artist Alexander Mihajlov; winner of the Lenin Komsomol Prize, senior artist Elena Proklova; senior artist of the Russian Federation Mixail Bezebrazov, and Yuliya Takshina; the “Bride for Rent” is a highly entertaining comedy play. It includes our everyday feelings about love, hate, and lies. As part of the tour, the play will be performed in Baku by Russian artists. HAZAR WORLD 73 ROTA / ROUTE NAHÇIVAN / NAKHCHIVAN CİHAN NAKŞI NAHÇIVAN Nahçıvan, Hasret Köprüsü ile Türkiye’ye bağlandı ama anavatanına hasret çekmeye devam ediyor. TİMUR ÖZKaN NAKS-I CIHAN/wORLD’S EMBROIDERY NAKHCHIVAN Nakhchivan is now linked to Turkey with the Longing Bridge, but it still continues to long for its homeland. 74 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 www.hazarworld.com D oğrusu cihanın rengârenk nakışlı bir şehirdir. Bazıları Nahcivan, bazıları Nahşivan derler. Hâlen Azerbaycan sınırında başka hanlıktır ki, Hanının çok askeri vardır. Bu şehri eski zamanda Şah Efrasiyab kurmuştur ki, hâlâ atalarının gömülü olduğu kubbeler görünür. Hükümdarlığı zamanında Nahçıvan o derece mamurmuş ki, bulunduğu sahrada bir adım boş toprak yokmuş. Sonra Moğol tâifesi tamaha düşüp, yer götürmez askerle gelüp, bu şehrin cihan nakşını bozarak harap ve kalesini yıkıp toprak etmiştir. Dördüncü Murad’dan sonra burası daha mamur olmuş. Onbin ikiyüz toprak örtülü evler ile yetmiş adet câmi ve ibadethanelerle süslenmiştir. Kırk mescidi, yirmi misafirhanesi, yedi güzel hamamı, bin kadar dükkânı vardır.” Nahçıvan’ı böyle anlatıyor gezginlerin ve gezi yazarlarının piri Evliya Çelebi, Seyahatnamesi’nde... Azerbaycan sınırında ayrı bir hanlık olduğu günleri tarihte kalan Nahçıvan, halen Azerbaycan’a bağlı özerk cumhuriyet statüsünde. Azerbaycanlıların deyişiyle Nahçıvan Muhtar Respublikası. Azerbaycan’ın Karabağ bölgesi Ermenistan tarafından işgal edildiği için anavatanından ayrı düşmüş. Bugün için Azerbaycan’la karayolu bağlantısı ancak İran üzerinden sağlanabiliyor. Nahçıvan’ın batıya açılan tek kapısı ise Türkiye. Iğdır sınırımıza komşu Nahçıvan’la aramızda bulunan Aras Nehri’nin üzerine Türkiye tarafından yaptırılan ve 1992’de açılan bu kapının adı “Hasret Köprüsü”. N akhchivan is a colorful embroidered city of the world. Some call it Nakhchivan, some call it Nakhshivan. It is still a separate khanate on Azerbaijani borders, and the khanate has a great number of soldiers. Shah Efrasiyab established this city many years ago, and there are still domes in the city where his ancestors are buried. In his reign, Nakhchivan was so prosperous that there was not a piece of empty, unused soil in the entire field. Then a group of greedy Mongols came to the city and damaged the embroidery, destroyed the castle. After Murad IV, the city became even more prosperous. Ten thousand two hundred soil-sheltered houses, seventy mosques and sanctuaries were decorated. There are forty prayer rooms, twenty guest houses, seven beautiful hamams (Turkish bath), and about a thousand shops.” This is how the famous Ottoman-Turkish traveler and writer Evliya Çelebi speaks of Nakhchivan in his ‘Seyahatname’ (Travel Book). Those days when it was an independent khanate on the borders of Azerbaijan are history now, yet it is still an autonomous republic of Azerbaijan, ‘Nakhchivan Mukhtar Respublikası’ (Nakhchivan Autonomous Republic) in the words of Azerbaijani people. Karabakh region of Azerbaijan has fallen apart from the motherland since it was occupied by Armenia. Today, highway connections to Azerbaijan are only available via Iran. Nakhchivan’s only gate to the West is Turkey. Over the ‘Aras’ river located between Nakhchivan (on the HAZAR WORLD 75 NAHÇIVAN / NAKHCHIVAN Iğdır border) and Turkey, there is a gate which was built by Turkey and opened in 1992 called the ‘Longing Bridge’ (Hasret Köprüsü). With the Moscow Agreement (1921) signed with the Soviet Union and the Kars Agreement (1921) signed with the region countries; Turkey assured Nakhchivan to be a part of Azerbaijan as an autonomous republic. Nakhchivan is economically dependent on Turkey, and today its main source of income is border trade. People sell cheap oil received from Iran to Turkey and purchase necessary supplies from Turkey. Nakhchivan has a population of over 400 thousand, and 83 thousand people live in the capital city, Nakhchivan. Türkiye aynı zamanda Sovyetler Birliği ile imzaladığı Moskova (1921) ve bölge ülkeleriyle imzaladığı Kars (1921) anlaşmalarıyla; Nahçıvan’ın özerk statüde Azerbaycan’a bağlanmasını garanti etmiştir. Ekonomik açıdan da Türkiye’ye bağımlı Nahçıvan’ın bugün için başlıca geçim kaynağı sınır ticareti olup İran’dan aldığı ucuz petrolü Türkiye’de satan halk, ihtiyaç duyduğu tüketim malzemelerini Türkiye’den götürülüyor. Nahçıvan’ın 400 bini aşkın ülke nüfusunun 83 bini başkent Nahçıvan’da yaşıyor. BAŞKENT NAHÇIVAN Nahçıvan’ın kendi adını taşıyan başkenti, dağlık bir coğrafyada yer almakla birlikte şehircilik ve temizlik açısından oldukça ileri durumda. Kent merkezinde yer alan ve kentin hemen yanından geçen Nahçıvan Çayı manzaralı parkın adı Kızlar Bulağı. Nahçıvan’ın görülecek yerleri arasında ilk sırayı alan 12. yüzyıl eseri olan Mümine Hatun Kümbeti de bu parkta bulunuyor. Eğik duruşu ile Pisa Kulesi’ni anımsatan kümbet bir Selçuklu dönemi eseri ve oldukça iyi korunmuş. Üzerindeki işlemelerle dikkat çeken ve 26 metre yüksekliğindeki taş kaplı bina, iki katlı, alt kattaki türbe şimdi boş. Üst katta ise kümbete ait bazı eski fotoğraflarla birlikte Mümine Hanım’ın ve onun için bu dev mezarı yaptıran eşi Selçuklu Atabeylerinden Şemsettin İldeniz’in yağlı boya tabloları sergileniyor. Nahçıvan’da ayrıca bu kümbeti yapan mimar Acemi Nahçıvani’nin eseri Yusuf İbni Kuseyr Türbesi (1162) ile bir diğer 12. yüzyıl eseri olan ve mimarı bilinmeyen Karabağlar Türbesi de görülebilir. CAPITAL NAKHCHIVAN 01 Haydar Aliyev Anıtı. 01 Haydar Aliyev Monument. 02 Nahçıvan’daki Tuz Dağı mağarasında solunum tedavisi veriliyor. 02 Respiration treatment is given in the caves of Tuz Dağı (Salt Mountain) in Nakhchivan. CUMHURBAŞKANLARININ MEMLEKETİ Nahçıvan’ın gezilecek yerleri arasında iki de müze bulunuyor. Mümine Hatun Kümbeti’nin yanında bulunan Halı üzesi kök boyayla yapılan halı ve kilimlerin sergilendiği bir müze ve aynı zamanda tezgâhların bulunduğu bir atölye. Diğer müze Azerbaycanlıların efsanevi Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in adını taşıyor. Nahçıvan hem Azerbaycan’ın ikinci cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey’in hem üçüncü cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in doğduğu yer olarak tarihe geçmiş. Bir dönem meclis başkanlığı da yapan Aliyev’in hatıralarının saklandığı müze kendi adını taşıyan bulvarın üzerinde yapılmış. Önünde de Aliyev’in büyük bir heykeli bulunuyor. Nahçıvan caddelerinde Köroğlu ve 76 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 The eponymous capital of Nakhchivan, besides being located in a mountainous geography, is quite advanced in terms of urbanism and cleanliness. In the city center, Maidens Fountain Park (Qızlar Bulagı) has an amazing view of the Nakhchivan River that passes by the city. One of the most important attractions of the city, Mümine Hatun Tomb from the 12th century is located in this park. Reminiscent of the Leaning Tower of Pisa with its inclined posture, the tomb is a piece of the Seljuk period and it is well-preserved. 26 meters high stone-clad building attracts attention with the broidery on is a two-storey building. The tomb on the ground floor is empty now. On the top floor of this great dome, some old photos and oil paintings of Mümine Hatun and her husband Seljuk Atabeg Shemseddin Ildeniz, who had this dome built for his wife, are displayed. Yusuf Ibn-i Kuseyr Tomb (1162) of architect Acemi Nakhchivani, who built this dome as well, and the Karabakh Tomb from the 12th century, architect of which is unknown, are among the other historical places to be seen in Nakhchivan. COUNTRY OF PRESIDENTS 01 There are two museums among Nakhchivan’s historical places. Carpet Museum located next to the Mumine Hatun Tomb is both a museum and an atelier where carpets and rugs made out of root-paints are exhibited. The other museum is named after legendary Azerbaijani president Aliyev. Nakhchivan is both Azerbaijan’s second President Abulfaz Elchibey’s and third President Heydar Aliyev’s birthplace. The www.hazarworld.com 02 Dedekorkut gibi tanıdık isimlerin de heykelleri karşımıza çıkıyor. Kültür Sarayı, Dram Tiyatrosu, Kukla Tiyatrosu ve Azerbaycan Ulusal Bilim Akademisi’ne bağlı Nahçıvan Üniversitesi de kentte görülebilecek kültürel mekânlar arasında sayılabilir. Nahçıvan’da ayrıca 1918-20 yıllarındaki Ermeni saldırısı esnasında yardıma giden Türk askerleri için yapılmış Türk Şehitliği de ziyaret edilebilir. Nahçıvan’ın başkent Nahçıvan dışında yer alan tarihi varlıklarından; Sabir ve Aza ilçelerindeki antik kalıntılar, Kilit, Velaver, Ailis, Aza, Kotam, Bilev ve Vanand ilçelerindeki ortaçağ eserleri ile Ordabad yakınlarındaki Gemikaya’da bulunan beş bin yıllık kaya resimleri meraklıları için not edilebilir. Nahçıvan’a giderken veya dönerken mutlaka dikkatinizi çekecektir; Ağrı Dağı, bu taraftan daha bir güzel görünmektedir. Iğdır-Nahçıvan karayolu Aralık ilçesinden sonra, Dilucu sınır kapısına da adını veren bir dil gibi Ermenistan ve İran toprakları arasından geçerek Nahçıvan’a kadar uzanıyor. Yolun bu kesiminde hem Büyük Ağrı hem de Küçük Ağrı tüm görkemiyle karşınızdadır. Ağrı Dağı’nın en güzel fotoğraflarını (özellikle rutubetsiz havalarda) buradan çekebilirsiniz... ZARİF VE NAZİKçE KONUŞURLAR Evliya Çelebi ile başladığımız Nahçıvan gezimizi yine Evliya Çelebi ile bitirelim. “Yedi türlü pamuğu (Zağı, Mollayâi, Zafranî, Ne Yenir? Azerbaycan, Türk ve İran mutfaklarından izler taşıyan Nahçıvan’da, tike ve lüle gibi kebap çeşitleri, süt ve hamur işleri ile etli, tavuklu vb. pilav çeşitlerinden başka yöreye özgü lezzetlerden; Bozbaş (bir çeşit et yemeği) ve Baligaynag (ballı omlet) denenebilir. Ne Alınır? Ülkenin doğusundaki Ordubad bölgesinde yetişen kokulu limonları ünlüdür. Nasıl Gidilir? Nahçıvan’a THY ile doğrudan veya AZAL ile Bakü üzerinden uçulabileceği gibi, Iğdır’a kadar uçakla geldikten sonra karayoluyla da geçilebilir. Nahçıvan, Iğdır’a 170, Dilucu sınır kapısına 85 km uzaklıkta. Nahçıvan vizesi, sınır kapısında veya havaalanında alınabiliyor. What to Eat? Nakhchivan’s traditional cuisine which bears traces of the Azerbaijani, Turkish and Iranian cuisine is full of delicious kebabs, pastries and dairy products, different types of rice with meat or chicken, etc. Apart from these; some of the unique flavors of the region are Bozbash (a kind of meat meal) and Baligaynag (honey omelette). What to Buy? Lemons of Ordubad, in the East of the country, are famous with their aromatic fragrant... How to Get There? Turkish Airlines have direct flights to Nakhchivan. AZAL also flies over Baku. You can fly to Iğdır and get to Nakhchivan by highway. Nakhchivan 170 kilometers away from Iğdır and 85 kilometers away from Dilucu border gate. Visa to Nakhchivan can be obtained at the border crossing or the airport. museum in which Aliyev’s memories are also exhibited is located on the boulevard named after him. There is a huge statue of Aliyev in front the museum. In the streets of Nakhchivan, statues of familiar names such as Köroğlu and Dede Qorqut are attracting attention. Palace of Culture, Drama Theatre, Puppet Theatre, and Nakhchivan University under Azerbaijan National Academy of Sciences are among the cultural venues to be visited in the city. The cemetery built for Turkish soldiers who went there for help during the Armenian attack in1918-20 can also be visited in Nakhchivan. Among the historical assets of Nakhchivan located outside the capital city; ancient ruins in Sabir and Aza districts; medieval monuments in Kilit, Velaver, Ailis, Aza, Kotam, Bilev and Vanand districts; and five thousand years old rock paintings in Gemikaya near Ordabad should be noted for those who are interested. It will catch your attention on your way to or from Nakhchivan; Mount Ağrı seems more beautiful from this perspective. Iğdır Nakhchivan highway (after the Aralık district) reaches to Nakhchivan by passing through Armenia and Iran like a ‘tongue’ which gives its name to the border crossing Dilucu (Tip of the Tongue). Both Büyük Ağrı (Big Ağrı) Mount and Küçük Ağrı (Small Ağrı) Mount are visible with all their glory in this part of the road. The most beautiful pictures of Mount Ağrı can be taken here, especially in humid-free weather... HAZAR WORLD 77 ROTA / ROUTE NAHÇIVAN / NAKHCHIVAN 03 Lâlî, Has, Beyaz), galesi buğdayı meşhurdur. Sanat sahipleri maharetlidir. Kalemkârı Behram Yurî, Destehan basmaları dünyaca meşhurdur. Arpası pek kuvvetli ve çoktur. Güzelleri beyaz tenlidir. Erkekleri taç, uzun sarık sararlar, câme giyerler. Ayaklarına renkli keçe çakışır, yeşil, kırmızı narenci, turuncu pabuç giyerler. Kadınları sivri sivri takke giyip, üzerine beyaz tülbent bürünür, ayaklarına renkli çizme giyerler. Güzelleri çeşitli mavi kürkten yörük Isfahanî giyip, gönül alan mirza gibi salınarak yürür, zarif ve nazikçe konuşurlar.” Çelebi’nin, yaklaşık 500 yıl önce, zarif ve nazikçe konuştuklarını yazdığı Nahçıvan’da bugün konuşulan Azerbaycanca, Türkçeye çok benzediği için hemen hemen hiçbir iletişim sorunu yaşanmıyor. Zaten Türk kanalları da yaygın şekilde izlendiği için Azerbaycanca ve Türkçe giderek birbirine kaynaşıyor. Tabelalarda dikkat çeken ve Türkçeye çok benzeyen tanıdık sözcüklere birkaç örnek olarak “Kitabhane”, “Mekteb” ve “Harbi Tıbbi Yardım” verilebilir. Azerbaycan şarkıları Türkiye’de bilindiği ve sevildiği gibi burada da Türkçe şarkılar tanınıyor ve çok seviliyor. 78 MAYIS 2014 SAYI 18 - MAY 2014 ISSUE 18 THEY SPEAK ELEGANTLY AND GENTLY 03 Nahçıvan’da Haydar Aliyev’in anma törenlerinden bir görüntü. 03 A view from the memorial ceremony for Heydar Aliyev in Nakhchivan. We started our trip to Nakhchivan with Evliya Çelebi, let’s finish with Evliya Çelebi. “Nakhchivan is famous for its seven kinds of cottons (Zagi, Mollayai, Zafrani, Lali, Has, Beyaz) and galesi wheat. Owners of art are skilful. Kalemkari Behram Yuri and Destehan is world-famous. Barley is very strong and plenty. Beautiful girls are whiteskinned. Men wear crowns, long turbans and câme (loose-fitting dresses). Colorful felt suits them; they wear green, red, citrus and orange shoes. Women wear colored boots, pointy caps white scarfs. Beautiful girls wear yoruk Isfahani of blue fur and walk like glamorous princesses, speak elegantly and gently.” 500 hundred years ago, Çelebi wrote that Nakhchivani people speak elegantly and gently; there is no communication problem due to the similarity between Azerbaijani and Turkish languages. Turkish channels are widely watched, thus Azerbaijani and Turkish languages gradually fuse together. Familiar words can be seen on the signs. Turkish songs are loved in Nakhchivan while Azerbaijani songs are known and loved in Turkey. www.hazarworld.com HAZAR WORLD 79 ROTA / ROUTE STABESI pUBlIS IS? NOS SUl / UASTABESI pUBlIS IS? NOS SUl краткое изложение www.hazarworld.com ХАлДУН ЯВАШ Каспийский Стратегический Институт Генеральный Секретарь Общей чертой молодых прикаспийских стран является желание сохранить региональную стабильность, и, на основе принципа беспроигрышных стратегий, поставлять энергетические ресурсы в разные страны, и обеспечить диверсификацию потребителей. Мировые и региональные державы подходят к Каспийскому региону на основе прагматичных партнерских отношений, включающих новые экономические сферы и особенно стратегически значимые области. С другой стороны, Турция, Грузия и Азербайджан, расположенные в “Центральном коридоре” с его уникальным геостратегическим положением для торговых, транспортных и транзитных маршрутов, находятся на жизненно важном перекрестке. Реализованные в сотрудничестве с этими странами крупные проекты будут основой стабильности и развития Каспийского региона. С этой точки зрения, Южный Газовый Коридор, способствующий энергетической диверсификации Европы, “Шелковый Путь” энергоносителей - проект TANAP и железная дорога Баку -Тбилиси-Карс, многократно увеличивают стратегическое значение Турции, Грузии и Азербайджана. Темой, вынесенной на обложку журнала, стал Каспийский регион, значение которого в экономической политике всех великих мировых держав все более возрастает, с точки зрения его богатых минеральных ресурсов. Премьер-министр Турции Реджеп Тайип Эрдоган свою первую зарубежную поездку после местных выборов осуществил в Азербайджан. Одним из самых важных событий в апреле стала защита Турции президентом Азербайджана Ильхамом Алиевым от словесных нападок в Праге президента Армении Сержа Саргсяна в связи с событиями 1915 года. В этом выпуске журнала вы также можете прочитать: эксклюзивное интервью с Генеральным директором представительства “Турецкие Авиалинии” в России Мефаилом Дерибашем, о визите президента Абдуллы Гюля в Туркменистан, в связи с “Праздником Туркменского Скакуна”, и статью посла в Анкаре Жансеита Туймебаева про Казахстан. До встречи в следующем номере ... HAZAR WORLD 81 краткое изложение 13-я Международная Нефтегазовая Конференция Турции TUROGE 2014 состоялась в Анкаре с 9 по 10 апреля. В конференции приняли участие Министр Энергетики и Природных Ресурсов Турции Танер Йылдыз и известные имена в мире энергетики. СТРОИТЕЛЬСТВО TANAP НАЧНЕТСЯ В АПРЕЛЕ 2015 ГОДА Н а конференции, где состоялось обсуждение вопросов, связанных с Турцией и окружающими её странами, а также проблем энергетического сектора. Министр Йылдыз, выступивший с важными заявлениями, обратил внимание на растущую важность проекта TANAP в связи развитием событий, касающихся иракской нефти. Йылдыз: TANAP имел большое зНачеНие, а за последНие 3 месяца его зНачеНие стало ещё больше Йылдыз рассказал о предпринимаемых усилиях по увеличению альтернативных источников энергии и развитию различных проектов, а также диверсификации маршрутов энергопроводов, несмотря на сложности, обусловленные политической нестабильностью в регионе. В качестве примера этих усилий он привел сотрудничество в энергетическом секторе с Азербайджаном и Туркменистаном. Йылдыз отметил, что при сочетании проектов, разрабатываемых в Восточном Средиземноморье Администрацией Южного Кипра и Израилем с разумными политическими условиями для ТРСК, могут появиться новые источники энергии. Он подчеркнул, чем меньше протяженность трубопровода, тем целесообразнее проекты, разрабатываемые странами ЕС. Министр Йылдыз сказал: “Турция понимает, что наряду с нефтяными проектами с 82 МАЙ 2014 ВЫПУСК 18 Венесуэлой и Колумбией, находящимися на расстоянии примерно 6-8 тысяч километров, есть проекты, которые можно реализовать в 200 - километровом внутреннем районе. Я должен еще раз подчеркнуть, что Сирийский кризис, кризис в Крыму и на Украине показали важность ситуации, в которой мы оказались.” TANAP имел большое значение, а за последние 3 месяца его значение стало ещё больше. Министр Йылдыз, подчеркнувший, что позитивное отношение Турции к энергетическим проектам будет продолжаться без использования преимуществ своего географического положения, сказал: “Турция и далее будет придерживаться политики реализации либерализованных, приватизированных и стратегических проектов”. строительство TANAP НачНется в апреле 2015 года Генеральный директор “TANAP Doğal Gaz İletim A.Ş.” Салтук Дюзйол в своем выступлении сказал, что строительство TANAP, который будет транспортировать газ из месторождения “Шах Дениз” через Азербайджан и Турцию в Европу, начнется в апреле следующего года. Дюзйол, отметив важный вклад в экономику Турции проекта TANAP, сказал: “Будет приобретено 1 млн. 200 тыс. тонн стальных труб стоимостью от 1,5 до 2 млрд. долларов, стоимость соглашений по строительству трубопровода составит 3,5-4 млрд. долларов”. www.hazarworld.com Грузия, окно для Турции, открытое на Восток, является синтезом восточной и западной цивилизаций. В транспортировке богатых энергетических ресурсов Каспийского Региона на западные рынки, в качестве транзитной страны, через которую проложены энергетические трубопроводы, она выполняет очень важную роль. Давайте познакомимся поближе со страной, с которой у нас установлены исторические, политические, экономические и культурные связи. 15 ФАКТОВ, КОТОРЫЕ НУЖНО ЗНАТЬ О ГРУЗИИ Мерве ДАМДЖЫ Грузия известна своей богатой культурной и этнической структурой. 1 2 Монастырь Гелати и кафедральный собор Баграти включены в Список всемирного наследия ЮНЕСКО . Грузия является одним из наиболее важных производителей вина в Кавказском регионе. 3 Граждане Турецкой Республики могут находиться в Грузии в течение 90 дней, имея при себе только удостоверение личности. 4 5 6 7 Минеральные воды и лимонад Грузии славятся также, как и грузинские вина. 8 Выплаты за транзит нефтепровода Баку – Тбилиси - Джейхан, известного как Основные минеральные ресурсы страны уголь, марганец, тальк, мрамор. Здание Макдональдс, построенное по проекту архитектора Георгия Хмаладзе в городе Батуми, было награждено премией года знаменитого журнала по архитектуре ArchDaily, как лучшее коммерческое здание. “Проект века”, и газопровода БакуТбилиси-Эрзурум являются одним из самых важных статей дохода экономики страны. Батумский ботанический парк считается одним из наиболее важных ботанических садов в мире. 9 10 11 Денежной единицией Грузии является лари. 1 лари стоит около 1,25 доллара. Уровень грамотности в Грузии мужчин и женщин в возрасте от 15 лет и старше составляет 100%. 26 мая День Независимости и 9 апреля - дата отделения от Советского Союза являются национальными праздниками страны . 12 13 14 Грузинский алфавит является одним из 14 алфавитов, используемых в мире. 15 Первый кинотеатр в Грузии был построен в Тбилиси 16 ноября 1896 Самый известный грузинский суп “харчо” похож на турецкий суп с рисом и лапшой. года. HAZAR WORLD 83 краткое изложение Принцип “Два Государства, Одна Нация”, отражающий отношения между Турцией и Азербайджаном, проявился в действии на 5-ом саммите “Восточного партнерства”, состоявшемся в столице Чехии Праге. ОТВЕТ АЛИЕВА САРГСЯНУ КАК ПОЩЕЧИНА: “ЕСЛИ НЕТ ТУРЦИИ, ТО ЗДЕСЬ ЕСТЬ Я” СеЛИН ШеН САЛТАШ п резидент Азербайджана Ильхам Алиев резко отреагировал на попытку президента Армении Сержа Саргсяна превратить трибуну саммита в арену для демонстрации враждебного отношения к Турции. Президент Азербайджана Ильхам Алиев, выступивший после Саргсяна, сказал: “Сегодня, к сожалению, президент Армении, пользуясь случаем, вновь выступил с нападками на Турцию. При отсутствии делегации Турции - это очень легко сделать. Но здесь есть я”. Далее Алиев изложил исторические факты. выступлеНие саргсяНа Саммит “Восточного партнерства” создан ЕС в качестве платформы для развития отношений с Азербайджаном, Молдовой, Арменией, Грузией, Украиной и Белорусью. Президент Армении Серж Саргсян выступил с трибуны саммита, на котором Турция не была представлена, с речью, не совместимой с дипломатической практикой. Саргсян большую часть своей речи посвятил событиям 1915 года, выдвинув необоснованные обвинения, что Турция не выполнила того, что следовало бы и что придерживается политики отрицания. Саргсян заявил, что эта ситуация несовместима с процессом вступления Турции в ЕС, и поблагодарил тех, кто признал и поддерживает, несмотря на все усилия Турции, утверждения о геноциде. 84 МАЙ 2014 ВЫПУСК 18 алиев - саргсяНу: “вы злоупотребляете представившеЙся возможНостью” Президент Азербайджана Ильхам Алиев не стал молчать после риторики ненависти Саргсяна. В своей речи он сказал: “Сегодня, к сожалению, Президент Армении, пользуясь возможностью, вновь выступил с нападками на Турцию. При отсутствии делегации Турции - это очень легко сделать. Но здесь есть я, и я могу объяснить, почему закрыта граница между Турцией и Арменией”. Алиев сказал: “Граница между Турцией и Арменией была закрыта после оккупации азербайджанского города Кельбаджар в апреле 1993 года. До этого из Нагорного Карабаха были изгнаны все азербайджанцы, которые составляли 30 % населения Нагорного Карабаха. В настоящее время 20 % территории Азербайджана находится под оккупацией Армении”. Продолжая свое выступление, Алиев сказал: “ Что касается отношений между Турцией и Арменией, то премьер-министр Эрдоган несколько лет назад предложил армянской стороне открыть архивы, чтобы ученые могли пролить свет на историю отношений двух народов, но Армения не ответила на это предложение. Армения должна освободить оккупированные территории Азербайджана. Армения должна проявить политическую волю в этом отношении «. www.hazarworld.com ПЕРВЫй ВИЗИТ ПОСЛЕ ВЫбОРОВ Избирательный марафон в местные органы в Турции остался в прошлом. Традиция не изменилась. Премьер-министр Реджеп Тайип Эрдоган, партия которого выиграла местные выборы, свой первый визит за границу совершил в Азербайджан. СеЛИН ШеН САЛТАШ Э рдоган во главе делегации совершил рабочую поездку в Баку 4 апреля. Председателем совещаний с участием делегаций двух стран был Президент Азербайджана Ильхам Алиев. Во время визита премьер-министра Турции Реджепа Тайипа Эрдогана в Азербайджан на первый план вышли заявления о взаимном сотрудничестве двух стран. В частности, на повестке дня двух лидеров были имеющие глобальное значение энергетические проекты. Основной темой обсуждений явился проект Транс-Анатолийского Газопровода ( TANAP ), решение о реализации которого было принято благодаря стабильной позиции Турции и Азербайджана. После встречи один на один президент Азербайджана Ильхам Алиев и премьерминистр Турции Реджеп Тайип Эрдоган перед телекамерами подтвердили свою приверженность TANAP, которой доставит газ с месторождения “Шах-Дениз” на европейские рынки. Другой важной темой на переговорах был вопрос о Нагорном Карабахе. Премьер-министр Эрдоган отметил, что Турция не изменит свою позицию в этом вопросе, и он считает важным, чтобы азербайджанский народ знал об этом. напомнил, что объем внешней торговли между двумя странами приближается к 15 млрд. долларов. Премьер-министр Эрдоган отметил инвестиции Азербайджана в Турции в PETKIM и TANAP, объём которых, как ожидается, достигнет 20 млн. долларов. Он сказал: “Цель инвестиций Азербайджана в Турции - действительно очень большая. Наиболее важная из них - TANAP. Я уверен, что международный проект будет укреплять наше братские отношения”. “строительство TANAP может быть Начато до коНца года” Эрдоган напомнил о важных проектах Азербайджана и Турции: нефтепровод Баку -Тбилиси-Джейхан, газопровод Баку-Тбилиси- Эрзурум и железная дорога Баку-Тбилиси- Карс, которые показывают, насколько сильны связи между Азербайджаном и Турцией. Эрдоган сказал: “В частности, есть шаги, которые мы предпринимаем в вопросе природного газа . Речь идет о процессе, начатом в PETKIM и новых инвестициях в PETKIM. Я говорил, насколько важны эти шаги. Наша солидарность, наши братские отношения будут продолжаться и в дальнейшем. У сторон, в этом отношении, нет ни малейших сомнений”. Президент Азербайджана Ильхам Алиев напомнил, что две страны осуществляют крупные проекты в экономической сфере. Алиев сказал, что он надеятся открыть проект TANAP вместе с премьер-министром Эрдоганом в 2018 году. ЭрдогаН: “мы вместе сделаем очеНь серьезНые иНвестиции” В заявлениях, опубликованных после встречи двух лидеров, на первый план вышел акцент на экономическое сотрудничество. Премьер-министр Эрдоган HAZAR WORLD 85 краткое изложение “ТУРЕЦКИЕ АВИАЛИНИИ УВЕЛИЧИВАЮТ ОбЪЁМ НАШИХ ТОРГОВЫХ ОТНОШЕНИй С РОССИЕй” Генеральный директор авиакомпании “Турецкие Авиалинии” в России Мефаил Дерибаш, рассказал о процессе лидерства авиакомпании на рынке. ХАЙреДДИН АЙДЫНБАШ м ефаил Дерибаш, Генеральный директор представительства авиакомпании “Турецкие Авиалинии” в России Россия является одним из самых важных рынков для Турции. C увеличением инвестиций и коммерческой деятельности также расширяется с каждым годом и деятельность авиакомпании “Турецкие Авиалинии”. Если количество пассажиров, перевезенных авиакомпанией “Турецкие Авиалинии” в 2005 году составляло 60 тыс., то в прошлом году эта цифра достигла 1 миллиона. Не могли бы вы рассказать нам вкратце 86 МАЙ 2014 ВЫПУСК 18 об Мефаиле Дерибаше? Кто он, Мефаил Дерибаш, какова его история жизни? Я родился в 1953 году в Адапазары. После окончания начальной школы в Адапазары наша семья переехала в Швецию. Среднюю школу и университет, по специальности «Экономический менеджмент» , я закончил в Швеции. Как вы помните , в середине 80-х годов были созданы частные финансовые учреждения, в том числе, беспроцентные банки, среди них Faysal Finans и Kuveyt Türk. В общей сложности я 10 лет проработал в Турции. После распада Советского Союза, в начале 90-х годов, у нас с друзьями с 1993 по 1998 годы был бизнес в России, который продолжался до 1998 года, потому что в 1998 году в России случился крупный www.hazarworld.com экономический кризис. В 2004 году я был принят на работу в представительство авиакомпании “Турецкие Авиалинии” в Стокгольме. Но там я работал недолго. После окончания ряда курсов по управлению авиаперевозками в 2004-2005 годах, я был назначен на работу в представильство в Москве. С 2005 года я работаю в Москве. Давайте теперь поговорим о деловом профиле Мефаила Дерибаша. У Вас ранее был опыт бизнеса в России. Расскажите, пожалуйста , о том периоде своей жизни. На мой взгляд, Россия начала восстанавливаться после прихода уважаемого В. В. Путина к управлению государством. Потрясения, имевшие место в 90-х годах, помогли приобрести мне определенный опыт. У меня была возможность близко узнать русских. Я понял тогда, что русские люди придают большое значение установлению личных отношениий. Я думаю, что мой опыт сыграл большую роль в деятельности нашего представительства. Каково значение, с точки зрения “Турецких Авиалиний”, авиарейсов в Россию и России в целом? Не могли бы вы рассказать о видении России авиакомпанией “Турецкие Авиалинии”? В 2006 году мы открыли в России полеты по 4-ем линиям. В последующие годы начались полеты в города : Уфа, Новосибирск и Сочи. Таким образом, в 2010 году мы имели 7 новых линий, а включая Москву - 8. Но, как я уже сказал, количество ежедневных рейсов Москва- Стамбул увеличилось от 2 до 4. Начались круглогодичные полеты в Анталию и Анкару. Мы не остановились на этом и продолжаем открывать новые линии. Начались полеты между Астраханью и Стамбулом. Это наша 9-ая линия. С 22 апреля осуществляются рейсы в Ставрополь. Таким образом, число линий достигло 10 – ти. В 2005 году общее число перевезенных нами пассажиров составляло 60 тысяч в год, а в 2013 году эта цифра составила, включая 600 тысяч московских пассажиров, 1 миллион человек. они посещают Москву и Санкт-Петербург, в составе групп и индивидуально. Если учесть, что 1 млн. 200 тысяч из этих туристов перевезли мы, то это составляет почти 25 % от их общего количества. Когда я начинал работать в Москве, наша доля была около 1 % . Как вы думаете, почему российские туристы предпочитает “Турецкие Авиалинии”, причем в процентом выражении больше, чем турки? Потому что “Турецкие Авиалинии”, как вы знаете, имеют самые новые самолеты в Европе. На наших самолетах - очень высокое качество обслуживания пассажиров. Последние три года подряд Skytrax, проводя оценку по всем критериям, выбирает нас, как лучшую авиакомпанию в Европе. Этот вывод сделан на основании анкетного опроса 20 млн. пассажиров. Что бы Вы хотели сказать о роли “Турецких Авиалиний” в увеличении объёма торговых отношений между Турцией и Россией? Как известно, руководители Турции и России премьер-министр Реджеп Тайип Эрдоган и президент В.В. Путин в отношении объёма торговли между двумя странами поставили общую цель. Она заключается в том, чтобы увеличить за короткие сроки объём товарооборота до 100 млрд. долларов. И я думаю, что “Турецкие Авиалинии” играют важную роль для достижения этой цели. Например, после открытия полетов по новым направлениям в какой- либо регион или страну, наши торговые отношения с этой страной увеличиваются в несколько раз. Потому что бизнесмены больше предпочитают летать прямыми рейсами. Какие наши города больше всего привлекают интерес россиян, и какие города России привлекают интерес граждан Турции? В прошлом году 1 миллион 400 тысяч туристов из России поехали в Турцию. А из Турции, если я не ошибаюсь, 350 тысяч туристов прибыли в Россию. Чаще всего HAZAR WORLD 87 краткое изложение КАСПИйСКАЯ ПОЛИТИКА МИРОВЫХ ДЕРЖАВЫ Каспийский бассейн, на протяжении всей истории бывший местом процветания великих цивилизаций, находится в центре внимания мировых держав. Регион имеет критическое значение для возрождения Шелкового Пути и является местом, где возможно развитие сотрудничества во многих областях, начиная с энергетики, торговли, транспорта, безопасности и т.д. Мерве ДАМДЖЫ к аспийскому бассейну, с его богатыми энергетическими ресурсами, а также возможностями в области коммуникаций и транспорта между Востоком и Западом, в быстро меняющейся динамике мировой экономики удалось привлечь внимание стран мира. Если мы посмотрим на восток, то мы увидим, что геостратегическое расположение Каспийского региона сделало его жизненно важным местом пересечения торговых, транспортных и транзитных маршрутов между Востоком и Западом, называемым “Шелковым Путем”. По этой причине, Каспийский бассейн, чрезвычайно богатый с точки зрения полезных ископаемых, обладающий значительной частью мировых нефтяных и газовых запасов, будет иметь очень высокое значение в будущем. 88 МАЙ 2014 ВЫПУСК 18 спрос На НеФть в сша растет При анализе политики США в отношении Центральной Азии и Кавказа, на первый план, как важнейший фактор, выходят экономические ожидания. С ростом спроса на нефть в США, растет их зависимость от стран -экспортеров нефти. Снижение зависимости от экспорта нефти из стран Персидского Залива и создание разнообразия источников возможно за счет ресурсов Каспия. Заместитель секретаря Бюро энергоресурсов Министерства Иностранных Дел США Джулия Нешиват, заявив, что проект “Южного Газового Коридора”, созданный благодаря тесному сотрудничеству Азербайджана и Турции, месторождение “Шах Дениз 2”, которое откроет доступ Европы к каспийским ресурсам, TANAP, по которому первый поток газа пойдет в 2018 году и проект TAP, согласно которо- www.hazarworld.com му газ “Шах –Дениза” от границы Турции с Грецией через Грецию, Албанию и Италию поступит на рынки Европы, имеют очень большое значение для будущего энергетики, сказала, что американские компании активны как в секторе энергетики, так и в других секторах, связанных с экономикой Каспийского региона. Она сказала, что с увеличением роли в мировой экономике Каспийского региона, они ожидают увеличения его экономического и коммерческого уровня участия. поиск альтерНативНыХ источНиков в ЭНергетике Продолжают обсуждаться, снова пришедшие на повестку дня в связи с кризисом в Украине, вопросы природного газа и энергетики. В то время, как администрация Обамы применяет экономические санкции в отношении России, Стив Стокман, член конгресса США от штата Техас, считает, что путь избавления энергетической зависимости Европы от России заключается в переходе на альтернативные источники. В частности, он сказал: “США являются одним из крупнейших в мире производителей энергии, и их мощность растет с каждым днем. Европа же в поставках газа зависит от России. Если Европа сможет добывать собственный газ, сможет найти новые источники энергии, кроме нефти и газа, то сможет стать более свободной в сфере энергетики. США и Каспийский регион, создав новые возможности, смогут гарантировать свободу Европы от России в сфере энергетики.” россия обладает самыми богатыми в мире резервами ЭНергоНосителеЙ Согласно “Отчету World Energy Outlook”, подготовленному Британским энергетическим гигантом ВР в 2013 году, самой богатой в мире страной в отношении источников энергоносителей является Россия. В отчете отмечается, что стоимость запасов энергоносителей, состоящих из 87 млрд. баррелей нефти, 1,163 трлн. кубических метров природного газа и 157 млн. тонн угля оценивается в 40,7 трлн. долларов. Директор русского отдела Международного Энергетического Агентства Марк Антуан описывает следующими словами энергетический портрет России: “Газпром, а также НОВАТЭК и Роснефть увеличили добычу. Одной из наиболее важных причин этого роста производства явился проект Greenfield. У России есть потенциал производить ещё больше газа, чем в настоящее время. Вероятная производственная мощность Газпрома составляет 50 млрд кубометров. НОВАТЭК и Роснефть также могут увеличить производство за счет разработок новых месторождений.” Россия уже сейчас 7 % своих энергоресурсов экспортирует на азиатский рынок. Среди планов России до 2030 года - увеличить экспорт газа в Китай, Северную Корею и Японию. европа Хочет гараНтировать безопасНость ЭНергопоставок Потребность в альтернативных источниках и в энергетической безопасности, воз- HAZAR WORLD 89 краткое изложение никшая вместе с газовым кризисом между Россией и Украиной, в очередной раз продемонстрировала важность ресурсов, которые будут поступать из Каспийского региона. Как считает директор Европейского центра по энергетике и безопасности источников ( EUCERS ) Проф. Др. Friedbert Pflüger, Россия в 2030 году по-прежнему будет оставаться самым важным поставщиком газа. Он сказал: “В свете последних событий на Украине ЕС для создания единого и эффективного внутреннего энергетического рынка будет продолжать эту политику в ближайшие несколько лет. Несмотря на это, Россия будет по-прежнему наиболее важным поставщиком газа до 2030 года, и нет никаких признаков того, что она сократит объемы поставок газа в Европу. ЕС хочет обеспечить безопасность поставок , а Россия хочет обеспечить безопасность потребления.” каспиЙ соХраНит своё зНачеНие и в 21 веке Каспийский бассейн, с его богатыми ресурсами нефти и газа, представляет большое значение, с точки зрения удовлетворения растущих потребностей Турции в энергоносителях. Наша страна, являясь ключевой транзитной страной в транспортировке ресурсов региона на рынки Европы, играет роль естественного моста. По мнению эксперта по Евразии и энергетике Международной Организации Стратегических Исследований ( ISRO ) Хасана Селима Озэртема, на основе отношений Турции с Азербайджаном, с другими странами Каспийского региона, в будущем могут появиться более крупные проекты. “В период от 1990-х к 2000-м годам, кроме нефти, важной для мировой экономики, начался рост значения природного газа, началось рассмотрение энергетической безопасности в регионе и в Европе. В предстоящий период темой обсуждения может быть транспортировка туркменского газа через Азербайджан и различные альтернативы.” Благодаря проекту TANAP, реализованному по совместной инициативе Турции и Азербайджана, Азербайджан стал крупнейшим иностранным инвестором Турции. Одним из лучших примеров этого являются инвестиции в важные стратегические предприятия для Турции “PETKİM” и “НПЗ СТАР”. Если принять во внимание 90 МАЙ 2014 ВЫПУСК 18 эти факты, то по мнению Озэртема, Каспий сохранит своё значение и в последующие годы. “Годовая потребность Турции в природном газе в 2020-ых составит около 70-и млрд. кубометров. В настоящее время объём потребляемого газа составляет 48 млрд. и речь идет о дефиците в 20 млрд. кубометров газа. Значительная часть стоимости этого проекта, пролегающего по территории Турции, будет обеспечена компанией SOCAR.” правовоЙ статус каспиЙского моря ожидает решеНия Глубокий экономический кризис, в котором оказался Иран из-за экономических санкций со стороны Запада, ограничивает действия страны на энергетическом рынке. Эксперты считают, что в случае снятия санкций, производство энергоносителей в Иране будет быстро расти. По мнению эксперта Института стратегии Анкары Доц. Др. Мехмета Акифа Окура, Иран хочет поделиться со своими энергоресурсами с рынком Запада. “Иран обладает месторождениями энергетических ресурсов, в том числе в Персидском Заливе, которые не может использовать сам. В будущем , когда отношения с Западом нормализуются, Иран хочет поставлять энергоносители как на рынки Востока, так и на рынки Запада. Поэтому он не желает интеграции Центральной Азии, Азербайджана и Кавказа с Западом без его участия, с точки зрения рынка энергоресурсов или альтернативных маршрутов энергоносителей.“ www.hazarworld.com РАЗМЫШЛЕНИЯ ПО ПОВОДУ КРИЗИСА НА УКРАИНЕ: ЭНЕРГЕТИЧЕСКАЯ бЕЗОПАСНОСТЬ, ПРЕДЕЛЫ ВЗАИМОЗАВИСИМОСТИ И ДИЛЕММА ЕС ДОЦ. Др. вИШНе КОрКМАЗ Н едавний кризис на Украине был воспринят по разному людьми, которые интересуются событиями, происходящими в мировой политике. По мнению одних это возврат к политике силы, являющейся следствием стратегии “уверенности в себе”, изложенной в документах по безопасности и обороне Российской Федерации с 2010 года. По мнению других - это оставшееся за пределами стратегического выбора США поле, которое проявилось, как воплощение платы за политику Великой державы. Следуя по пути обоих точек зрения, люди, пытающиеся понять кризис на Украине на фоне политики силы и политики великой державы, подчеркнули, что необходимо понять природу энергетической зависимости и энергетической безопасности между ЕС и Россией. Часто встречающийся в последние годы термин “энергетическая безопасность” является собирательным выражением. С одной стороны, он включает в себя бесперебойное производство энергоносителей за приемлемую цену и без нанесения вреда окружающей среде, а с другой стороны - устанавливает прямую связь между традиционной формой безопасности и энергетикой, элементами национальной власти и экономическим развитием. Используемое нами с 1990-х годов понятие “энергетическая безопасность” является частью более глубокого обсуждения и имеет значение с точки зрения анализа следующих один за другим украинских кризисов 20062009-2013 годов и влияния этих кризисов. Без вхождения в теоретические объяснения стала очевидной связь нынешнего состояния энергетической безопасности, с одной сторо- ны, с проблемой “взаимозависимости”, а с другой стороны, со “стратегическими играми с победителями и проигравшими”. Европейский Союз и европейские страны, независимые, благодаря инфраструктуре, трубопроводам и геополитике в поставках нефти, но чувствительные к поставкам российского газа, сразу же после газового кризиса на Украине в 2006 году задумались о путях снижения этой зависимости. В этих целях они начали использовать альтернативные формы энергоресурсов, например СПГ, и разработали принципы нейтрализации Русской энергетической дипломатии (стратегии манипулирования поставками энергоносителей для укрепления стратегических целей России) с нормативной точки зрения. До сих пор неясно, смогут ли ответить Европейские государства в сегодняшнем экономическом климате на это предупреждение, смогут или не смогут реагировать на этот вопрос развитием совместной политики, смогут ли реализовать принципы, установленные в 2006-2013 годах, в частности, антимонополизационные принципы без ущерба для либерализации. Некоторые европейские чиновники, на заседаниях, посвященных обсуждению последних санкций против России, уже объявили о трудности процесса принятия решений против энергокомпаний из-за различных интересов в ЕС. Из-за взаимозависимости позиция России в переговорах ещё больше укрепилась. Поэтому в предстоящем периоде мы будем, на примере оси ЕС – Европа - Россия, наблюдать, как в условиях взаимозависимости энергетическая безопасность может влиять на вопросы безопасности и силу стран участниц. HAZAR WORLD 91 краткое изложение ВОЗРОСШЕЕ ЗНАЧЕНИЕ ТУРКМЕНИСТАНА НА МИРОВОМ РЫНКЕ ПРИРОДНОГО ГАЗА Туркменистан, благодаря прогрессу в стране и укреплению модели экономического развития, стал лидером среди других стран - производителей энергоресурсов. Это достижение показывает успехи, достигнутые за несколько лет. Др. ДОврАН ОрАЗГЫЛЫЖОв в прошедших годах наблюдалась высокая скорость роста. Во время руководства страной уважаемого Президента Туркменистана, по предварительным оценкам достижений в 2013 году, темп экономического роста превысил темп глобального роста во много раз. Туркменистан, удачно применив свою энергетическую стратегию, в прошлом году успешно завершил много реформ. Например, в Туркменистане за прошедший год 57-и структурам были даны промышленные и социальные задания в энергетическом секторе. Это обеспечило успешную реализацию большого числа различных проектов. По оценкам Международного Энергетического Агентства до 2035 года ожидается увеличение мирового производства энергоносителей на 33%. Объём энергетического рынка Китая в 2035 году составит 4 млрд. 60 млн. тонн нефти, а США - 2 млрд. 240 млн. тонн. Несмотря на ожидаемое снижение производства от 82% до 76%, месторождения нефти и природного газа сохранят свое значение в ближайшем будущем. В период до 2035 г. темп роста спроса на природный газ будет падать, и темп роста мирового рынка природного газа уменьшится до половины нынешней величины. Объём мировой добычи нефти в настоящее время составляет 4,4 млрд. тонн. Ожидается его увеличение до 5 млрд. тонн. Рост спроса на природный газ в масштабе 92 МАЙ 2014 ВЫПУСК 18 всего мира отводит Туркменистану важную роль среди производителей. Как указано в отчете Международного Энергетического Агентства “World Energy Outlook-2013”, ожидается увеличение мирового потребления природного газа в 2035 году до 5 трлн. кубометров. Эта цифра в настоящее время составляет 3.22 трлн. кубометров. Согласно докладу Международного Агентства по Природному Газу “Global Vision for Gas “, население мира в 2050 году достигнет 9,3 млрд. человек, и потребление природного газа в этот период вырастет до 6.4 трлн. кубометров. Быстро растущий спрос в мире на природный газ приведет к возрастанию значения стран с высокой производительностью и обладающих запасами природного газа с высоким экспортным потенциалом. Благодаря гениальной энергетической политике Уважаемого Президента, Туркменистан не только укрепил свои позиции в глобальном диапазоне, но и укрепляет свою надежность. Потому что Туркменистан, обладая большими резервами природного газа, высоким уровнем производства и экспортным потенциалом, осуществляет политику предоставления туркменского “голубого золота” на благо человечества. www.hazarworld.com Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев предложил изменить название страны на Казак Ели. Посол Республики Казахстан в Анкаре Жансеит Туймебаев рассказал для читателей Hazar World о предложении переименования и его причинах. КАЗАХСТАН МОЖЕТ бЫТЬ ПЕРЕИМЕНОВАН В «КАЗАК ЕЛИ» ЖАНСеИТ ТуЙМеБАев с егодня 192 страны и Ватикан являются независимыми государствами и членами Организации Объединенных Наций. Вместе со странами, объявившими о своей независимости, но не получившими международного признания, число независимых государств составляет 206 стран. Республика Казахстан, являющаяся членом Организации Объединенных Наций, со дня обретения независимости, в целях укрепления своего достойного места среди государств мира, начала очень большие и важные преобразования и успешно их завершила. Казахстан, реализовавший многие из целей, поставленных в документе, именуемым Стратегия развития « Казахстан-2030», принятом в октябре 1997 года, в конце 2012 года выдвинул новую программу Стратегия «Казахстан -2050». Президент страны Нурсултан Назарбаев объявил о новой программе Стратегия «Казахстан – 2050», направленной на цель вхождения в число наиболее развитых 30-ти стран мира, 17 января 2014 года. В послании Президента, в котором объявлено о программе, говорится, что: « Казахский народ за прошедшие 22 года проделал огромную работу. Мы разработали собственную модель образцового развития. В сердце каждого из наших граждан появилось большое чувство гордости за свою страну. Казахстанцы с уверенностью смотрят в свой завтрашний день, в будущее страны. 97 % населения говорит о стабильности социальных условий и об их улучшении из года в год.» Президент страны, вскоре после публикации послания населению, в котором была изложена идея «Вечного государства» и выдвинута цель вхождения в число самых развитых 30-ти стран мира, посетил 6 февраля 2014 года Атыраускую область. Здесь он сказал: «В названии нашей страны есть окончание «стан», как и у других государств Центральной Азии. В то же время, иностранцы проявляют интерес к Монголии, население которой составляет всего 2 миллиона человек, при этом в её названии отсутствует окончание «стан». Возможно, надо рассмотреть, со временем, вопрос перехода на название «Казак Ели», но прежде следует обязательно обсудить это с народом». Президент страны, переименовав название страны в «Казак Ели», желает избавиться от ассоциации со странами с окончаниями «стан», в которых царит отсталость, низкий уровень развития, этническая и религиозная нетерпимость, международный терроризм, необразованность, неразвитость прав женщин, антидемократические государственные структуры и так далее. HAZAR WORLD 93 краткое изложение че с турецкими любителями музыки? Встреча с турецкими любителями музыки и с любителями музыки других народов всегда радостное событие. Я очень счастлива, что во всех странах, где я выступала, есть люди, проявляющие интерес к моим песням. Мы являемся братскими народами, я очень люблю Турцию и Стамбул. На своем концерте в Стамбуле я почувствовала интерес, любовь и тепло любителей музыки. Как у Вас возник интерес к музыке? Я родилась в городе Самарканде в большой многодетной семье и была самым младшим ребенком. В моей семье, кроме меня никто не проявлял интерес к музыке. Во время учебы в школе я тоже интересовалась музыкой. Я начала свою профессиональную музыкальную карьеру в конце 1970-х и начале 1980-х годов. С тех лет по сегодняшний день я живу в музыке. Я стараюсь, насколько позволяют мои возможности, исполнять песни различных народов. Я думаю, что у музыки нет языка и национальности. «У МУЗЫКИ НЕТ ЯЗЫКА И НАЦИОНАЛЬНОСТИ» Народная артистка Узбекистана Насиба Абдуллаева рассказала Hazar World о том, как у неё зародился интерес к искусству, о своих мыслях о турецком музыкальном искусстве и работе над музыкальным альбомом. Н асиба Абдуллаева, удостоенная самых высоких и почетных званий Узбекистана: «Заслуженная артистка Узбекистана» и «Народная артистка Узбекистана», имеет очень богатый репертуар, включающий песни на разных языках. Абдуллаева, сказав: «Словами песен я пытаюсь рассказать людям о печали и радости », отметила значение, которое она придаёт красоте мелодии и отклику музыки в сердцах слушателей». Вы много раз давали концерты в Турции. Какие чувства Вы испытываете при встре94 МАЙ 2014 ВЫПУСК 18 Ваш музыкальный репертуар довольно широкий. Чем Вы руководствуетесь при определении своего репертуара? Какие прозведения вам нравится исполнять больше всего? Мне доставляет большое удовольствие исполнение песен с приятной мелодией и затрагивающей сердца людей. Я придаю большое значение тому, чтобы мелодия была красивой. Словами песен я пытаюсь рассказать о печалях и радостях людей. Я не разделяю точку зрения, что достаточно рифмы, и неважно, какая звучит музыка. Я всегда придаю значение тому, чтобы стихи и музыка песни были хорошими. Мы знаем, что Вы исполняете песни на нескольких языках. Я пою песни на русском, английском, турецком, азербайджанском и персидском языках. Раньше пела на французском и на крымскотатарском языке. Будучи Народной артисткой Узбекистана, как Вы интерпретируете разницу между восточным и западным искусством? Конечно же, различия между искусствами будут. Естественным является существование различий в языке, менталитете, культуре и стиле исполнения. Различия в искусстве способствуют более активному взаимодействию культур и их обогащению, и, в конечном счете, искусство становится более ярким и вызывающим интерес. www.hazarworld.com УКРАШЕНИЕ ВСЕЛЕННОй - НАХЧЫВАНЬ Дочерняя страна Азербайджана- Нахчыван- соединилась при помощи Моста тоски с Турцией, но продолжает тосковать по родине матери. ТИМур ОЗКАН в самом деле, город является прекрасным украшением Вселенной. Некоторые называют его Нахживань, некоторые Нахшивань. В древние времена этот город построил Шах Афрасияб. И ныне видны могилы, где похоронены его предки. Нахживань в период его правления был настолько процветающим, что не было ни одной пяди пустой земли.» Так описывает Нахчывань Пир путешественников и писателей Эвлия Челеби в своей книге Путешествий... В истории остались дни, когда Нахчывань была отдельным ханством в пределах Азербайджана. Сейчас Нахчывань находится в статусе Автономной Республики в составе Азербайджана. Из-за оккупации Арменией Карабахского Региона, Нахчывань оказалась оторванной от Азербайджана. Сейчас наземное транспортное сообщение с Азербайджаном осуществляется через Иран. Единственным окном Нахчывани на запад является Турция. Через реку Араз, разделяющую Нахчывань и турецкую провинцию Ыгдыр, Турцией построен и, в 1992 году, открыт мост, называемый «Мостом тоски». Турция, посредством соглашений, подписанных с Советским Союзом в Москве (1921 г.) и - со странами региона в Карсе (1921 г.), выступила гарантом вхождения Нахчывани в Азербайджан в статусе автономии. Основным источником средств к существованию Нахчывани на сегодняшний день, экономически зависимой от Турции, является приграничная торговля. Жители Нахчывани, покупая дешевую нефть в Иране и продавая её в Турции, приобретают необходимые товары в Турции. Население Нахчывани составляет 400 тысяч человек, из них 83 тысячи живут в столице, городе Нахчывани. столица НаХчываНь Столицей Автономной Республики является одноименный город Нахчывань, расположенный в горной местности, но несмотря на это, довольно продвинутый в плане градостроительства и чистоты. В центре города расположен парк Кызлар Булагы, из которого открывается прекрасный вид на реку Нахчыванчай, протекаюHAZAR WORLD 95 краткое изложение щую в непосредственной близости от города. Самая известная достопримечательность Нахчывани, датируемая XII веком - мавзолей Момине Хатун, также находится в этом парке. Мавзолей, благодаря своему наклонному положению, напоминающему Пизанскую башню, является хорошо сохранившимся памятником периода сельджуков. Здание, привлекающее внимание узорами на своей поверхности, покрыто каменными плитами, его высота составляет 26 метров, имеется два этажа, гробница на нижней этаже - пустая. страНа президеНтов Нахчывань является родиной второго президента Азербайджана Абульфаза Эльчибея и третьего президента Гейдара Алиева. На бульваре имени Алиева находится его музей. Перед музеем располагается большая статуя Алиева. Дворец культуры, драматический театр, театр кукол и Нахчыванский Университет при Азербайджанской Национальной Академии Наук являются центрами культуры в городе. В Нахчывани также можно посетить Памятник, воздвигнутый в честь турецких солдат, прибывших на помощь во время армянского вторжения 1918-20 года. Историческими достопримечательностями, находящимися за пределами столицы Нахчывани, являются древние руины в районах Сабир и Аза, памятники средневековья в районах Килит, Велавер, Аилис, Аза, Котам, Билев и Вананд, наскальные рисунки, сделанные пять тысяч лет назад, в Гемикайа, находящегося вблизи Ордабада. в НаХчываНи разговаривают мягко и вежливо Эвлия Челеби почти 500 лет назад писал, что в Нахчывани люди разговаривают мягко и вежливо. Сегодня здесь общаются на азербайджанском языке, который очень похож на турецкий язык. Поэтому никаких проблем в установлении контактов не возникает. Благодаря тому, что здесь часто смотрят турецкие телеканалы, турецкий и азербайджанский языки постепенно сливаются. В качестве знакомых слов на вывесках, очень похожих на турецкие, можно привести нескольких примеров: «Китабхане», «Мектеб» и «Харби тибби йардым». 96 МАЙ 2014 ВЫПУСК 18 что поесть? На нахчыванскую кухню наблюдается влияние Азербайджана, Турции и Ирана. Здесь вы можете отведать различные виды шашлыков, такие, как тике и люля, молочные блюда и выпечки, пилавы с курицей и красным мясом, а также Бозбаш (разновидность мясного блюда) и Балигайнаг (омлет с медом). что купить? Славятся ароматные лимоны, выращиваемые на востоке страны в регионе Ордубад. как доеХать? В Нахчывань можно долететь прямым рейсом Turkish Airlines или через Баку на АЗАЛ, можно долететь до Ыгдыра и далее проехать по автодороге. Нахчыван находится от Ыгдыра на расстоянии 170 и 85 км от пограничного пункта Дилуджу. Нахчыванскую визу можно получить в аэропорту или на пограничном пункте.