Ancient Umbria

The results of the archaeological surveillance carried out in the years 2020-2021, and not yet completed, during the planting of the largest organic olive grove in Italy, are presented in a preliminary manner. The area affected by the investigations is located at the northern end of the Municipality of Avigliano Umbro (Terni), on the border between the territories of the ancient cities of Ameria  and Tuder . The remains of some rustic settlements and their necropolis datable between the late Republican period and the 5th century AD  have been identified in a strip of territory crossed by the via Amerina. The new data allow us to propose some clarifications regarding the route of the ancient road.

Art historians long cast Roman freedmen as appropriators of elite architecture and visual culture. Although libertini are now recognized as sophisticated patrons, they still are characterized as consumers of elite forms, not generators of iconography in their own right. It is possible, however, to pinpoint instances of invention. This paper explores a unique array of iconography that was developed by Augustales in and around Asisium (modern-day Assisi) in the late first century CE to decorate their funerary stelae and express their participation in a common community within their town.

Samenvatting Het einde van de eerste eeuw v.Chr. en de eerste twee eeuwen n.Chr. laten voor Italië een grote hoeveelheid aan materiële cultuur zien, zowel aan survey-materiaal als architectuur. Veel van deze archeologische, maar ook epigrafische, bronnen zijn direct gerelateerd aan het handelen van de keizer: de aanleg van wegen en aquaducten, publieke gebouwen en eveneens heiligdommen, altaren en beelden die gewijd zijn aan de keizercultus. Onder oudhistorici en archeologen is er wel een brede overeenstemming met betrekking tot het functioneren van het Principaat van Augustus als katalysator voor verdere monumentalisering in Italië. Daarentegen bestaat er veel minder consensus over de wijze waarop dit proces zich voltrok. Er is echter een trend te ontdekken waarin de voorkeur gegeven wordt aan een 'top-down'-verklaring waarin de keizer en Rome centraal staan. Maar kan dit 'top-down'-model ook voldoende verklaringen geven voor steden en regio's waar aantoonbaar nauwelijks tot geen patronagebanden ontstonden met Rome, er weinig keizerlijke schenkingen gedaan werden, er een marginale sociale mobiliteit richting Rome waar te nemen is of waar een afwijkend monumentaliseringsproces was? Het 'top-down'-concept beargumenteert onvoldoende de wijze waarop monumentale architectuur op lokaal niveau functioneerde binnen het ideologische en conceptuele kader van zowel inwoners, burgers, bezoekers als de stedelijke elite die opereerde in tijden waarin culturele, sociale en politieke situaties vaak veranderden. De maatschappelijke, politieke en culturele heroriëntatie van de lokale stedelijke elite, die gedurende complexe en dynamische perioden plaatsvond, was mogelijk cruciaal voor het draagvlak van het Principaat. De hoofdvraag in dit proefschrift luidt dan ook: op welke wijze speelde de lokale elite een rol in de consolidatie van het Principaat? Voor de beantwoording van deze vraag zal de regio Umbrië als case study gebruikt worden. De focus van dit onderzoek zal voornamelijk liggen op de lokale stedelijke elite bestaande uit decurionen en augustales. Uit het onderzoek kan geconcludeerd worden dat door middel van monumentale cultuur, (architectuur en sculptuur) de lokale stedelijke elite de sociale cohesie, continuïteit, consensus en collectieve identiteit in de Umbrische gemeenschappen versterkte. Daardoor had de stedelijke elite in Umbrië een voorname rol in de consolidatie van het Principaat.