"Abstrakt: Artykuł prezentuje wyniki badań nad wzorami karier zawodowych podejmowanych przez robotników i ludzi biznesu w okresie głębokiej zmiany społecznej w Polsce po 1989 roku. Pojęcia kariery, zasobów i pracy biograficznej umożliwiły... more
"Abstrakt: Artykuł prezentuje wyniki badań nad wzorami karier zawodowych podejmowanych przez robotników i ludzi biznesu w okresie głębokiej zmiany społecznej w Polsce po 1989 roku. Pojęcia kariery, zasobów i pracy biograficznej umożliwiły zbadanie interakcji „obiektywnych” i „subiektywnych” aspektów życia zawodowego. Zastosowanie metodologii teorii ugruntowanej do analizy ponad dwustu wywiadów narracyjnych ze współczesnymi polskimi robotnikami i ludźmi biznesu pozwoliło na wykroczenie poza analizę indywidualnych przypadków i rekonstrukcję typologii karier. Wyróżnione wzory „kotwicy”, „patchworku” i „konstrukcji” idą w poprzek podziałów wyznaczonych przez dyskurs „wygranych” i „przegranych” transformacji, hierarchię organizacyjną oraz stratyfikację. Najbardziej nagradzany w nowej rzeczywistości wzór wielotorowej i długofalowo planowanej kariery-konstrukcji okazuje się jednak trudno dostępny dla większości robotników, drobnych przedsiębiorców i niższej kadry menedżerskiej. W efekcie, obiektywne nierówności na poziomie posiadanych zasobów przekładają się na procesy biograficzne prowadząc do „naturalizacji” chaotycznej kariery-patchwork oraz „pracy na pozycję” w obrębie kariery długofalowo zakotwiczonej w jednej firmie.
Słowa kluczowe: kariery zawodowe, biografie, kapitały, post-socjalizm, zmiana społeczna, metoda biograficzna, teoria ugruntowana, robotnicy, środowisko biznesu."
Celem niniejszego artykułu jest omówienie dotychczasowych badań nad przebiegiem karier zawodowych migrantów poakcesyjnych, w których uwzględniono teorie kapitału społecznego i kulturowego oraz przedstawienie własnego modelu badań... more
Celem niniejszego artykułu jest omówienie dotychczasowych badań nad przebiegiem karier zawodowych migrantów poakcesyjnych, w których uwzględniono teorie kapitału społecznego i kulturowego oraz przedstawienie własnego modelu badań trajektorii zawodowej migrantów. W prezentowanym modelu przyjęto szeroką perspektywę czasową, która pozwala na analizę wpływu kapitału społecznego i kulturowego nabytego w procesie ruchliwości geograficznej (migracja do-i z-kraju przyjmującego) na ruchliwość społeczno-zawodową (awans, degradacja lub brak zmiany). Przedstawiona perspektywa badawcza pozwala również na określenie czynników, które mogą sprzyjać lub utrudniać, a nawet uniemożliwić, przepływ kapitału społecznego (np. zasobów tkwiących w sieciach transnarodowych kontaktów) i kulturowego (np. kompetencje, umiejętności językowe, kultura pracy) pomiędzy krajem pochodzenia a krajem (lub krajami) pobytu. 1. Teorie kapitału społecznego i kulturowego i ich zastosowanie Zainteresowanie różnymi aspektami kapitału społecznego sięga lat 70-tych. Pomimo niezwykłej wręcz popularności tej koncepcji w ostatnich latach, pojęcie kapitału społecznego wciąż nie doczekało się precyzyjnej definicji, która mogłaby zostać przyjęta przez większość badaczy. W swojej klasycznej już pracy The Strength of Weak Ties, Mark Granovetter 1 omawiając badania przebiegu karier zawodowych menadżerów i wysoko wykwalifikowanych specjalistów technicznych w Bostonie, w ogóle nie posługuje się pojęciem kapitału społecznego. Jego teoria opiera się na koncepcji sieci społecznych relacji, w której wyróżnić można dwa rodzaje więzi: silne i słabe. Silne więzi między jednostkami opierają się na
