Diasporas Grecques

Η κρίση είναι μια κατάσταση που αιωρείται στο μεταίχμιο ανάμεσα σε δυο επιλογές, είναι ο παράγοντας στον οποίο εμπεριέχονται όλες οι δυνατότητες αλλαγής/ανατροπής, όλα τα σπέρματα που θα καρποφορήσουν, τα εν δυνάμει που θα οδηγήσουν προς κάποια έκβαση.
Η κρίση -στις πολλαπλές της εκφάνσεις- επηρεάζει και εμπνέει τη μουσική δημιουργία από τις αρχές του 1900 μέχρι την περίοδο του Μεσοπολέμου. Τα άπειρα ρεμπέτικα τραγούδια, από τα οποία διάλεξα ένα συγκροτημένο παραδειγματικό σώμα, με άξονα τη θεματική που εντόπισα στους στίχους, αποτελούν έναν καθρέφτη της τότε ελληνικής κοινωνίας που βρέθηκε αντιμέτωπη με πολύπλευρα χτυπήματα.
Τα ρεμπέτικα τραγούδια ανήκαν σε όσους αισθάνονταν τοποθετημένοι έξω από τα προκαθορισμένα όρια των καθώς πρέπει τάξεων και της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων. Είναι τα τραγούδια των διωκόμενων, των αδικημένων, εκείνων που αφέθηκαν στο περιθώριο. Εκείνων, που σε κάθε βήμα της ζωής τους, έβλεπαν μέσα στο κοινωνικό τους υπόβαθρο, στην οικονομική τους κατάσταση, στο περιβάλλον τους, να εγείρονται μπροστά τους ως κατάρα, ανυπέρβλητα εμπόδια. Συνεπώς, με ευρύτερη έννοια, το ρεμπέτικο ως σύνολο, μπορεί να θεωρηθεί προϊόν, παράγωγο και έκφραση της κρίσης. Και ακριβώς επειδή είναι προϊόν του λαού και πραγματεύεται τα προβλήματα του λαού, δεν αγαπήθηκε από την άρχουσα τάξη και μάλιστα θεωρήθηκε κρίσιμο, επικίνδυνο και ανατρεπτικό.

All’inizio del XX secolo, durante un periodo di intensa crisi economica, e dopo l’enorme ondata di profughi in seguito alla Catastrofe dell’Asia Minore del 1922, la capitale greca e il principale porto del paese diventano il centro, in cui affluiscono vari strati di popolazione in cerca di migliori condizioni di vita. Un variegato “materiale umano” che cerca di definire il proprio spazio personale e sociale, dando voce e corpo al senso
dell’effimero in tutte le sue aree di azione. Le 85 canzoni di questa antologia rappresentano delle “istantanee” delle difficili condizioni di vita, povertà, repressione, e descrivono situazioni al limite fra legalità ed illegalità, più in generale le conseguenze della crisi economica, politica e sociale sull’uomo come individuo e come essere sociale, e soprattutto sull’amore e sulle relazioni interpersonali. L’antologia è unita da una lunga prefazione critica, da un apparato di commenti sui singoli testi delle canzoni, da una biografia degli autori e da un glossario completo dei termini rebetici.