Greek Far Right

Greece’s Neo-Nazi Golden Dawn was convicted of being a criminal organisation with a unanimous verdict of the Greek Court of Appeal on 7th October 2020. The trial process started in April 2015, and more than 450 hearings were held in 5.5 years. The “Golden Dawn Case” is considered the most extensive action at law against fascism since the Nuremberg trials following World War II. Nevertheless, the ideological struggle of Golden Dawn continues on different levels, even though the Greek court banned the party from Greek politics. Golden Dawn found a way to survive at every step of its political journey. Although the Greek court secured the demise of Golden Dawn as a political party, it is highly debatable whether its former actors will retain their sphere of influence on Greek politics or not: is Golden Dawn really a spent force?

Αυτή η παρουσίαση έχει σκοπό να προσεγγίσει την κατανάλωση και παραγωγή της αρχαιότητας σε σχέση με την παρουσία της ακροδεξιάς στο δημόσιο χώρο. Επικεντρώνομαι στην Ελλάδα και τους οργανωμένους οπαδούς, τους γνωστούς στη δημόσια σφαίρα και συχνά αυτοπροσδιοριζόμενους ως "χούλιγκανς". Παράλληλα, ακολουθώ την ελληνική ακροδεξιά, συγκεκριμένα τη Χρυσή Αυγή, στη διοργάνωση εκδρομών σε αρχαιολογικούς και άλλους χώρους – ορόσημα, που ορίζονται από την κυρίαρχη αφήγηση ως "εθνικά μνημεία". Η συνύπαρξη αυτών των δύο φαινομένων στο πλαίσιο αυτής της παρουσίασης δεν είναι τυχαία. Όπως θα δούμε, τα όρια μεταξύ των δύο φορέων τους είναι συχνά δυσδιάκριτα. Τόσο οι ακροδεξιοί οπαδοί, όσο και οι πολιτικές οργανώσεις της ακροδεξιάς δημιουργούν και δρουν εντός μιας κατάστασης με πολλά κοινά στοιχεία ως δρώμενο και θέαμα, με την ενσώματη συμμετοχή και την αναφορά στην αρχαιότητα ως συστατικούς παράγοντες.

Τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά την επανάσταση του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ο πολιτικός χώρος της ελληνικής ακροδεξιάς έχει να επιδείξει έναν αξιοσημείωτα δομημένο και συνάμα ευμετάβλητο αρχαιολογικό λόγο. Ο λόγος αυτός δεν περιορίζεται μόνο στις διαστρεβλωμένες ιστορικές αναφορές, αλλά συνδέεται βιωματικά με τους αρχαιολογικούς χώρους που εμπίπτουν στην ευρύτερη νοηματοδότησή της ακροδεξιάς. Εκμεταλλεύεται δε στο μέγιστο το διαδίκτυο και παράγει τη δική του αφήγηση για την υλικότητα του παρελθόντος. Με άλλα λόγια, θα μπορούσαμε άνετα να μιλήσουμε για μια ελληνική, ακροδεξιά “ψευδοαρχαιολογία”.
Η ταυτότητα αυτού του χώρου δομείται μέσα από μια ευδιάκριτη βιοπολιτική. Οικειοποιείται τη συνθηματολογία της Δεξιάς περί “αρχαίου ελληνικού κλέους” και ανθίζει μέσα από μαζικά, θεαματικά και συμμετοχικά βιώματα, όπως αυτά εκδηλώνονται στις κερκίδες των γηπέδων ή τις επισκέψεις – δρώμενα σε αρχαιολογικούς χώρους. Η ταυτότητα αυτή αναπαράγεται και διαχέεται μέσω της συγγραφής άρθρων “αρχαιολογικού” ή “ιστορικού ενδιαφέροντος” σε ιστοσελίδες ακροδεξιών πολιτικών μορφωμάτων και άλλων συναφών ομάδων. Ως έμπρακτη προέκταση αυτών των εκδηλώσεων και της δυναμικής εικονογραφίας που τις χαρακτηρίζει,  διάφορες “αθλοπαιδιές” και συμβολικές πράξεις προβάλλονται ως αναβιώσεις και συνέχειες ενός “προγονικού μεγαλείου”. Τα σημεία αναφοράς ποικίλουν και εκτείνονται από την προϊστορική περίοδο μέχρι το Β’ ΠΠ και τη νεώτερη ιστορία της χώρας.
Στο πλαίσιο αυτής της θεματικής συνεδρίας θα επιχειρηθεί η αποδόμηση αυτής της αφήγησης και των πρακτικών που τη συνοδεύουν. Βάρος θα δοθεί στη βιωματική πλευρά του φαινομένου. Ακόμη, στο πώς η ακροδεξιά επενδύει στη σύνδεση των μελών και ακροατών της με θεσμοθετημένες εκδοχές του εθνικού παρελθόντος και, κατά συνέπεια, με αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους-ορόσημα, όπως οι Θερμοπύλες. Αλλά και πώς κτίζει τα δικά της “αρχαιολογικά” και “ιστορικά μνημεία”, όπως ο Μελιγαλάς και ο Γράμμος. Ο όρος “ψευδοαρχαιολογία” δεν χρησιμοποιείται τυχαία, καθώς σκοπός είναι να ερευνηθεί πού τέμνεται η παραγωγή αυτή με την εξίσου εθνοκεντρική, “επίσημη” αρχαιολογία. Παράλληλα, θα επιχειρηθεί η σύγκριση αυτού του φαινομένου με ευρύτερες τάσεις που εντοπίζονται στην ευρωπαϊκή ακροδεξιά.