Mycenaean Art and Archaeology

Mycenae culture became due to its own merits, the most important one in continental Greece for more than four centuries all along the II Millennium B.C. Its commercial importance due to the fact they took advantage of the minoans exchange routes and their own economic interests made them reach far regions even in Central Mediterranean and the Near East. But all of that must’ve been difficult if they hadn’t encountered a powerful army who support their colonial and commercial adventures. Numerous Lineal B writings, pictorial and archaeological remains are witness to the importance the military world provides to those former Mycenaean. Therefore, in this article we will try to show the diverse aspects related to the Mycenaean army who supported its power in continental Greece in spite of this, neither the reforms taken in 13th century B.C. got that mycenaeans culture survival, when their settlements were destroyed.

Although the frescoes excavated from Bronze Age sites on the Greek mainland provide evidence for female figures in the Mycenaean society, the hairstyles of these
figures have not been studied in detail. As in many other ancient cultures, hairstyles were not only an exhibition of beauty and fashion, but they also represented certain
age groups or a person’s social status. The Mycenaeans inherited many of their hairstyles from their Minoan predecessors, although differences existed as well.
It is also possible there may have been a shift in meaning for seemingly similar looking hairstyles from the Minoan to the Mycenaean periods. Female figures,
which compose most of the Mycenaean figures in frescoes known to date, are fine examples for discussing the artistic representation and potential significance
of Mycenaean hairstyles. By comparing with Minoan hairstyles, discussions of Mycenaean examples lead to conclusions in the relationship between hairstyles and
ritual activities in the Mycenaean society.

Η αναζήτηση του αισθητικού ιδεώδους της γυναικείας μορφής στη μυκηναϊκή εποχή προσπίπτει στο πλήθος των περιορισμών που επιβάλλουν τα σωζόμενα αρχαιολογικά κατάλοιπα και οι γραπτές πηγές, και κατεξοχήν ανιχνεύεται στα διαθέσιμα μέσα της εικονογραφίας: τοιχογραφίες και λάρνακες, εικονιστική κεραμεική, σφραγιστικά αντικείμενα, ειδωλοπλαστική και μικροτεχνία. Εκεί αποτυπώνεται η γυναικεία μορφή και διαγράφεται η ιδανική εικόνα στην οποία θα έτειναν οι γυναίκες της μυκηναϊκής εποχής.
Είναι γνωστό ότι στη μυκηναϊκή τέχνη δεν αποδίδονται κατά κανόνα σκηνές της καθημερινότητας, αλλά ως επί το πλείστον παραστάσεις από τη ζωή μιας ομάδας αριστοκρατών που γνωρίζουμε ότι λειτουργούσε κοινωνικά γύρω από τον μυκηναίο άνακτα, σκηνές τελετουργίας κοσμικού και θρησκευτικού χαρακτήρα, καθώς και παραστάσεις από τον κόσμο του υπερφυσικού. Σε αυτό το πραγματικό και φαντασιακό πλαίσιο η γυναικεία μορφή είναι παρούσα και ορατή σε ρόλους κομβικούς: είναι θεότητα και ιέρεια, είναι λατρεύτρια, είναι μητέρα και τροφός, είναι θρηνωδός.
Οι ρόλοι της γυναίκας αντικατοπτρίζονται αναπόφευκτα στην αισθητική της παρουσία, ωστόσο εν τέλει μέσα από το σύνολο των εικονογραφικών δεδομένων, μέσα από το σύνολο των πολλών εικόνων δύναται να αναζητηθεί μία συνισταμένη εικόνα, ένα αισθητικό πρότυπο: η ιδανική Μυκηναία.

Homer’s Iliad seemed to be entirely mythical, until the German archaeologist Heinrich Schliemann discovered Troy. Having found the Trojans, the next logical step was to seek their Greek adversaries. Now, decades of archaeological work at Tiryns, Pylos and Mycenae have opened the door into the Mycenaean world of Homer’s Achaeans.

Σε κάθε αίθουσα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου υπάρχουν εκθέματα που μπορεί να διαφύγουν την προσοχή του επισκέπτη, «κρυμμένα» στο πλήθος των αντικειμένων της έκθεσης. Μερικές φορές χρειάζεται να κοιτάξουμε από κοντά κάτι για να μας αποκαλυφθεί η ομορφιά, η γοητεία του, αλλά και η σημασία που είχε για την κοινωνία και τον πολιτισμό της εποχής του. Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, θέλοντας να εμπλουτίσει την επικοινωνία με το κοινό, φέρνει στο προσκήνιο μη προβεβλημένα εκθέματα των προϊστορικών και ιστορικών χρόνων.

Στο κείμενο που ακολουθεί η δρ Βασιλική Πλιάτσικα, Αρχαιολόγος στο Τμήμα Συλλογής Προϊστορικών, Αιγυπτιακών, Κυπριακών και Ανατολικών Αρχαιοτήτων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, παρουσιάζει ένα πήλινο μυκηναϊκό είδωλο γυναικείας μορφής που εκτίθεται στη Μυκηναϊκή Αίθουσα (προθήκη 33, αρ. 22).

O presente artigo explora o conceito de fronteira no mundo antigo utilizando como estudo de caso as fronteiras materiais e simbólicas produzidas pelos muros e portas da cidadela de Micenas durante os séculos XIV a.C. e XIII a.C. Este estudo tem o objetivo de identificar o modo como as elites micênicas materializavam seu discurso de poder no espaço, seja na construção de muralhas ciclópicas monumentais, na criação de marcos simbólicos como a “porta dos leões”, ou na disposição proposital e estratégica de edifícios que se encontram entre o portão principal e o palácio do soberano micênico. Para compreendermos o discurso do poder empregado pelas elites micênicas analisaremos o trajeto pelo qual um indivíduo necessitaria percorrer da porta de acesso ao palácio no topo da cidadela e quais edifícios estariam sendo protegidos e privilegiados nesse caminho. Além disso, realizaremos um breve estudo comparativo entre a simbologia contida na “porta dos leões” e materiais iconográficos encontrados em contexto funerário. A partir da análise espacial e iconográfica poderemos concluir que as muralhas ciclópicas e a “porta dos leões” em Micenas atuam como fronteiras de poder monumentalizadas, capazes de produzir comportamentos em moradores e visitantes, regular fluxos e legitimar o poder da elite, por meio de símbolos e edifícios ligados à religião e aos antepassads.osital e estratégica de edifícios que se encontram entre a porta principal e o palácio do soberano micênico. Para compreendermos o discurso do poder empregado pelas elites, analisaremos o trajeto pelo qual um indivíduo necessitaria percorrer da porta de acesso da cidadela até o palácio do soberano micênico e quais edifícios estariam sendo protegidos e privilegiados nesse caminho. Além disso, realizaremos um breve estudo comparativo entre a simbologia contida na porta dos leões e materiais iconográficos provenientes de contexto funerário. A partir da análise espacial e iconográfica poderemos concluir que as muralhas ciclópicas e a porta dos leões em Micenas atuam como fronteiras de poder monumentalizadas, capazes de produzir comportamentos em moradores e visitantes, regular fluxos e legitimar o poder da elite, por meio de símbolos e edifícios ligados à religião e aos antepassados. Palavras-chave: Fronteiras; Micenas; Monumentalidade; Muralhas ciclópicas; Porta dos leões.

Τα ανθρωπόμορφα ειδώλια από την Εγγύς Ανατολή και τον μυκηναϊκό Ελλαδικό χώρο κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού αποτελούν πολυτιμότατα στοιχεία τα οποία υποβοηθούν τη μελέτη της προϊστορικής θρησκείας η οποία εμφανίζεται σε ορισμένα σημεία της κοινή σε όλη την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. Πρόκειται άραγε για απεικονίσεις ή παραλλαγές της αρχαιότατης Μητέρας Θεάς, πολεμιστές θεούς, θεοποιημένους βασιλείς, ομοιώματα λατρευτών ή αναθήματα και προσφορές σε ιερούς χώρους και αποθέτες; Στο κείμενο παρουσιάζονται πληροφορίες σχετικά με την προέλευση, την εμφάνιση, τις χειρονομίες των ειδωλίων και τα αρχαιολογικά δεδομένα από σημαντικές και επιλεγμένες θέσεις της μυκηναϊκής Ελλάδας και της Εγγύς Ανατολής όπου έχουν βρεθεί αρκετά από αυτά. Επίσης εξετάζεται και ο διαπολιτισμικός χαρακτήρας μερικών από αυτά πάντοτε σε συνάρτηση με το ερώτημα ποιους ίσως απεικονίζουν και τι πιθανόν συμβολίζουν τα ειδώλια αυτού του τύπου.