Group 1: Panitikan sa Panahon ng Español (Spanish Colonialism)

The Genre of Spanish Colonial Culture

By F-Jhay Isanan

Literary Genres

Poetry

1. The Pasyon – commemoration of Christ’s agony and resurrection at Cavalry. Ex. “Ang Mahal Na
Pasion Ni Jesu Christong panginoon Natin Na Tola” by Gaspar Aquino de Belen in 1704

2. Metrical Romances (Awit At Korido)

a. Awit – fabricated from writer’ imagination, set and characters are Europeans, refer to chanting.

Ex. “Florante at Laura” by Francisco Baltazar

b. Korido – usually based on European legends or tales, refer to narration.

Ex. “Ibong Adarna”, “Historia Famoso ni Berbardo del Carpio”

3. Ladino Poems

4. Folk Songs

Ex. Leron-leron Sinta, Pamulinawen, Dandansoy, Sarong Banggi, Atin Cu Pung Singsing

Prose - consists mostly of didactic pieces and transitions of religious writings in foreign languages, such
as novenas and biographies of saints,… and linguistic works of friar lexicographers and grammarians.

Ex. Barlaan at Josaphat (conversion to Christianity of a young Indian prince, Josaphat, by the holy man,
Barlaan; their pious lives, and holy death) Urbana and Feliza

Religious and Recreational Plays

1. Panunuluyan – tagalog version of Mexican Posadas. Held on Christmas Eve. Dramatizes Joseph and
Mary’s search for lodging in Bethlehem.

2. Cenaculo – dramatization of passion and death of Jesus Christ. With 2 kinds: Cantanda and Hablada

3. Salubong/Panubong – Easter play. Meeting of Risen Christ and his Mother

4. Tibag – St. Helen/Elena’s search for the cross on which Jesus died

5. Carillo (Shadow Play) - performed on a moonless nigh during town fiesta or on dark nights after
harvest

6. Zarzuela/Sarswela – father of drama

7. Sainete – short musical comedy popular during the 18th century. An exaggerated comedy.

Other noted plays/events during this period:

– The Moriones

– The Moro-moro

– Karagatan

– Duplo

– Balagtasan

– Dung-aw

Links: https://www.slideshare.net/cmhialu/literature-during-the-spanish-period-15651898?
fbclid=IwAR0SCCEoWrpTsnqjQoUFGRqZPIwaSayQj52i5IaGY6DTvrQW6qbxYiw9Zqc

The Prose and Poetry

By Rogelio Gonzaga

Prose during the Spanish period

The prose literatures during the Spanish period were chiefly concerned on the propagation and spread
of Christianity. They were written to enhance the Christian religion and morality and to give color to the
Filipino’s daily life. In short, the prose writing during this period short, is chiefly known as “Church
Literature.” The Spanish friars spent a considerable time burning and destroying ancient and Pre-Spanish
literatures such as chants or “bulong” which they deemed as works of evil. Instead, they took pains
studying our native languages and vernaculars. It is with the intention of dividing us with the use of our
myriad of languages to turn the “indios” against each other. This concept is called divide and
conquer/rule (divide et sempera).

Printed Books

1. Doctrina cristiana (Christian doctrine) - was the first book printed in the Philippines 1593. It was
printed using the process called xylography imported from Spain. It was written by Fr. Juan de Placencia
and Fr. Domingo Nieva, written both in Spanish and Tagalog. It contains 87 pages and the three original
copies were stored in Vatican, Madrid Museum and the Library of US Congress. It contains the basic
catechetical teachings such as:

A. Pater Noster
B. Ave Maria
C. The Ten Commandments
D. Regina coeli
E. Seven Mortal Sins
F. Apostles’ Creed
G. The Commandments of the Catholic Church

2. Nuestra Señora Del Rosario (Our Lady of the Rosary) - was the second book printed in the Philippines
written by Fr. Blancas de San Jose in 1602. It was printed at UST Press with the help of Juan Vera, a
Chinese mestizo. It contains:

A. Biographies of the Saints

B. Novenas
C. Questions and Answers about Roman Catholicism

3. Libro delos Cuatros Posprimeras de Hombres (The Book on the Four Fathers of the Church) - was the
first book printed in typography. It contains the biography of the Four Fathers of the Catholic Church.

4. Barlaan at Josaphat (Barlaan and Josphat) - was a Biblical story printed in the Philippines translated
into Tagalog by Fr. Antonio de Borja from the original Greek written by San Juan Damaseño. It is the first
Tagalog novel published in the Philippines with 556 pages. Fr. Agustin Mejia translated it into the Ilokano
version.

5. Urbana at Felisa (Urbana and Felisa) - is a book written by Fr. Modesto de Castro, dubbed as the “The
Father of Classic Tagalog Prose”. It is a correspondence story between two sisters that has influenced
greatly the behavior of people in society. It outlines how the good manners and right conduct of
individuals in their dealings with other people.

6. Ang mga Dalit kay Maria - was a collection of songs praising the Virgin Mary written by Fr. Mariano
Sevilla in 1856. It was popularized and sang during May time “Flores de Mayo.”

Other Prose Compositions

1. Arte y Reglas de la Lengua Tagala (Arts and Rules of the Tagalog Language) is a book written by
Fr. Blancas de San Jose with the help of Fernando Bagongbanta, a ladino and a Tagalog man-of-
letters.
2. Vocabulario de la Lengua Tagala (Vocabulary of the Tagalog Language) was the first Tagalog
dictionary written by Fr. Pedro de San Buenaventura in 1613.
3. Compendio de la Lengua Tagala (A Dictionary of the Tagalog Language) was written by Fr.
Gaspar de San Agustin in 1703.
4. Vocabulario de la Lengua Pampanga (Vocabulary of the Kapampangan Language) was the first
book in Kapampangan written by Fr. Diego in 1732.
 5. Vocabulario de la Lengua Bisaya (Vocabulary of the Visayan Language) was deemed as the best
language book in Bisayan by Mateo Sanchez in 1711.
6. Arte de la Lengua Ilokana (Art of Ilokano Language) was the first Ilokano grammar book written
by Fr. Francisco Lopez.
7. Arte de la Lengua Bicolana (Art of the Bicol Language) was the first book in Bicol language
written by Fr. Marcos Lisbon in 1754.

Poetry during the Spanish period

Just like the prose written during the Spanish period, the poetry composed during the Spanish period
were primarily used to spread Christianity. In almost all parts of the archipelago, the Christianity
doctrine was propagated using the sword and the cross. The old and ancient poetic samples are either
burned or destroyed by the friars.

The arrival of xylography and typography printing equipment triggered the faster and easier means of
communicating one’s thought through poetry. Some Filipino versifiers adopted the new language
(Spanish) while others maintained their local tongue in writing poetry. As time went by, some natives
began learning the Spanish languages and became well-versed. These natives who became experts in
speaking and writing Spanish language are called ladinos. Each poetic work was commonly written in
two tongues, Spanish and Tagalog.

Pioneer Filipino poets

1. Fernando Bagongbanta was a native of Abucay Bataan who assisted Blancas de San Jose in
printing Artes Y Reglas de la Lengua Tagala. His well known work is the poem entitled “Salamat
nang walang Hanggan”.
2. Tomas Pinpin was a contemporary of Bagongbanta was known as the “Prince of Filipino
Printers” because he was the first indio to own a printing press. He was the co-author of Fr.
Blancas de San Jose in the book “Librong pag-aaralan ng mga Tagalog sa Uikang Castila.”
3. Pedro Suarez Osorio comes from Ermita, Manila and wrote the book entitled “Explicacion de la
Doctrina Lengua Tagala.”
4. Felipe De Jesus was a native of San Miguel, Bulacan who possess a tender feeling when he
wrote “Ybong Camunti sa Palad.”

Types of Poetry during Spanish period

1. Hymns and Religious verses were adaptation of the ancient and Pre-Spanish songs and hymns
incorporated with Catholic dogma and rites and rituals. These were:

A. Talindaw is a native verse sung by a leader during a ceremony usually during a novena.
B. Pabinian is the choral response of the mass to the leader’s talindaw
C. Dalit kay Maria made up of 2 or 4 line verse sung much more seriously as an invocation to the
Virgin Mary.
2. Buhay is an extended and versified biography of European saints and some personalities in the Old
and New Testaments of the Bible.

3. Awit is a song usually chanted which is usually comprised of dodecasyllabic (12) verse fabricated from
the writer’s imagination. The awit entitled Florante at Laura was written by Francisco “Balagtas” Baltazar
who was deemed as the “Prince of Tagalog Poets.”

4. Corrido is a song which narrates a story usually comprised of octosyllabic (8) verses about legends
from European and other kingdoms. The corrido entitled “Ibong Adarna” was written by Jose Corazon
dela Cruz (Huseng Sisiw) was deemed as the “King of Tagalog Poets.”

5. Ang Pasyon ni Kristo (The Passion of the Christ) is a book detailing the life and sufferings of Jesus
Christ read during Lent season. Chanters take 2-4 nights singing Pasyon, and it has been translated into
various dialects throughout the country. Popular Tagalog translations include:

A. Mariano Pilapil (Tondo)

B. Gaspar Aquino de Belen (Batangas)
C. Aniceto de la Merced (Bulacan)
D. Luis de Guia (Bulacan)

6. Folksongs are song representatives of each ethnic group/region that manifests artistic feelings of the
Filipinos. They are usually the reflection of the feelings, ideas and customs of the common people during
the Spanish period. Some of the popular folksongs per group/region include:

A. Ilokano – Pamulinawen, Manang Biday

B. Kapampangan – Atin cu pung Singsing
C. Tagalog – Sit-sirit-sit, Leron-leron Sinta, Paru-parong Bukid
D. Bicol – Sarung banggui
E. Bisaya – Dandansoy
F. Waray – Tuba
G. Leyte – Lawiswis kawayan

7. Spanish-Influenced Dramas are amalgamations of old, Pre-Spanish customs and Christian practices.
Carrying a religious tone, each dramatic work is performed of celebrated with a symbolic Christian
overtones. Some of these include:

Link: https://salirickandres.altervista.org/spanish-period/?
fbclid=IwAR2NN6SDdoAMXiy68IHqrdoeeUzhVew56fqOt73GSnosYPXKDe1fn6euTGs

Panulaan
By Jerwin Rodrigo

PANULAAN
Ang panulaan o tula ay isang uri ng sining at panitikan na kilala sa malayang paggamit ng wika sa iba't
ibang anyo at estilo. Pinagyayaman ito sa pamamagitan ng paggamit ng tayutay. Ang mga likhang
panulaan ay tinatawag na tula. Madaling makilala ang isang tula sapagkat karaniwan itong may batayan
o pattern sa pagbigkas ng mga huling salita.

Binubuo ang tula ng saknong at taludtod. Karaniwan itong wawaluhin, lalabindalawahin, lalabing-
animin, at lalabing-waluhing pantig. Matalinghaga at ginagamitan din ng tayutay. May tugma at sukat.
Kung minsan ay maiksi o kaya naman ay mahaba.

PASYON
Pasyon ay isang narative o libro nagsasaad ng buhay ni Hesukristo. Dito inilahad ang kanyang mga
sakripisyo. Ang istilo ng pagsulat ng Pasyon ay patula. Ito ay nagmula sa salitang Kastila "pasion" na ang
ibig sabihin paghihirap.

Sa tradisyong Pabasa, ikinakanta ng patula ang nilalaman ng Pasyon. Ito ay paraan ng mga Kristyano
upang humingi ng tawad sa Panginoon. Ito ay ginagawa tuwing Mahal na Araw.

DALIT
Dalit ang tawag sa awit ng papuri, luwalhati, kaligayahan, o pasasalamat. Awit na inaalay sa Diyos.
Nagpapakita o nagpapahayag ng pagdakila at pagsamba. Isang katutubong anyo ng tula na binubuo ng
walong pantig. Ito ay may apat na saknong at may isahang tugma.

AWITING BAYAN
Ang Awit ay sa bawat taludtod, may labing dalawang pantig, na itinutula/ binigbigkas nang pasalaysay
ngunit may himig na may bagal o tinatawag na adante, at mayroong makatotohanan at malapit sa
katotohanang kuwento at mga tauhan and kanilang pakikipagsapalaran. Ang Sikat na hilambawa ng
isang Awit ay ang Florante at Laura.

KORIDO NG AWIT
Ang Korido naman ay nagmula sa impluwensiyang Kastila, may walong pantig kada linya at apat na linya
naman sa isang saknong. 'Di tulag ng Awit, ang Korido ay binibigkas naman nang may kabilisan na
sinusundan ang pattern ng march/martsa. Ang kilalang halimbawa naman ng isang Korido ay ang Ibong
Adarna.

PANULAAN
https://brainly.ph/question/15965986

DALIT
https://brainly.ph/question/590401

KORIDO NG AWIT
https://brainly.ph/question/553815

AWITING BAYAN
https://brainly.ph/question/444071
PASYON
https://brainly.ph/question/352477

Dulaan
By Marc Adrian Mallorca

Dula/Dulaan – Ayon kay Arrogante (1991) ito ay isang pampanitikang panggagaya sa buhay upang
pampanitikang panggagaya sa buhay upang maipamalas sa tanghalan. Sa pamamagitan ng dula,
nailarawan ang buhay ng tao na maaring, malungkot, masaya, mapagbiro, masalimuot at iba pa. Ito ay
isang paglalarawan ng buhay na ginaganap sa isang tanghalan.

Mga uri ng Dula:

1.Trahedya – nagwawakas sa pagkasawi o pagkamatay ng mga pangunahing tauhan.

Halimbawa: Anghel ni Noel De Leon

2. Komedya – ang wakas ay kasiya siya sa mga manood dahil nagtatapos na masaya sapagkat at mga
tahuan ay magkakasundo. 2 -3 araw ipinapagdiwang pyesta ng patron ng baryo. nagmula sa comedia ng
Espanyol ika-16 na siglo. Unang lumabas sa Latin at Espanyol sa Cebu noong 1598. Ginawa para
ipalaganap ang kristyanismo at kontrahin ang Islam.

3. Melodrama – kasiya – siya din ang wakas nito bagamat ang uring ito’y may malulungkot na bahagi
Halimbawa: SarinManok ni Patrick C. Fernandez

4. Parsa – ang layunin nito’y magpatawa at ito’y sa pamamagitan ng mga pananalitang katawatawa
Halimbawa: Karaniwang Tao ni Joey Ayala

5. Saynete – mga karaniwang ugali ang pinaksa dito

Tatlong Uri ng Dula

Pantahan – Isinasagawa sa tahanan.

Example: Pamanhikan.

May tatlong bahagi.

Bulong – sa bahaging ito ay naghahandog ng awit ang isang binate sa kanyang napupusuan upang ipakita
ang katapatan ng kanyang hangarin.

Kayari – Matapos ang araw, linggo, buwan at taon ng paninilbihan ng isang binata malalaman niya kung
siya ba ay nakapasa na sa kanyang babaeng nililigawan ganon din sa mga kaanak nito subalit kung ayaw
sa kanya ng mga kamag-anak ng babae ay hihiling sila sa binata ng bagay na alam nilang hindi nito
kayang ibiga kayang ibigay.

Dulog – Ito ang pinakamasayang bahagi ng pamamanhikan sapagkat narito ang kainan, inuman at pag
uusapan ng kanilang kasal.

Panlansangan – Isinasagawa sa lansangan.

Example: Senakulo. Ito ang pagsasadula ng hirap at sakit ng Poong Hesukristo na itinatanghal tuwing
Kuaresma. Sinisimulan itong isadula sa Lunes Santo at nagwawakas kundi sa biyernes santo ay sa Linggo
ng pagkabuhay para sa mga Katoliko.

Ang layunin ng dulang panlansangan ay ang magbigay kasiyahan, manghikayat, magpakilos ng mga tao
upang magkaroon ng kalutasan ang suliranin ng pamayanan at ng buong bansa,

Pangtangalahan/ Pang entablado – Isinasagawa sa loob ng tanghalan.

Example: Isang melodrama na karaniwa’y may tatlong yugto. Nakapaloob dito ang pag ibig at poot,
paghihiganti at pagpaparaya, kasakiman at papaubaya, kalupitan at kalambutan ng damdamin ng tao.
Nilalapitan ng musika ang ilang bahagi ng sarswela na naging paborito ng mga manonood.

Paksa ng mga Dulang ipanapalabas:

Pangkagandahang Asal
Pangwika
Panrelihiyon

Dulang Panlansangan at Pangtanghalan

By John Earvin Larracochea

Pangangaluluwa

Ang unang araw ng Nobyembre ay kilala bilang Todos Los Santos. Araw itong ipinangingilin ng mga
Katoliko. Kaugalian na ng mga Pilipino bilang pagtupad sa tungkulin nila sa yumao nilang mga magulang,
asawa, o anak na dalawin ang mga libingan ng mga ito. 

Panunuluyan

Ang panunulúyan ay tradisyonal na dula sa bisperas ng Pasko hinggil sa paghahanap ng matutuluyan

nina Birheng Maria at San Jose sa Herusalem at pagsisilang kay Hesus sa isang sabsaban. Mula ito sa
kulturang Espanyol, partikular mula sa bansang Mexico, na posadas—isang tradisyon ng pagdiriwang sa
ginawang paghahanap ng mag-asawa ng posada o taberna na matutuluyan. Tinatayang pinasimulan ito
ni San Ignacio de Loyola noong siglo 16 nang imungkahi niya ang pagdaraos ng isang nobena sa Pasko na
magpupugay sa paglalakbay nina Maria at Jose. Ang mga bahay na dalawin ay naghahandog ng pagkain,
kakanin, at iba pa sa mga táong nanonood. Magwawakas ito sa isang malaking belen sa harap o altar ng
Simbahan at doon isisilang ang sanggol na si Hesus. Pagkatapos nitó isinusunod ang espesyal na misa sa
Pasko.

Tibag
Isinasagawa ang tibag tuwing buwan ng Mayo.
Ito ay pagtatanghal tungkol sa paghahanap ni Reyna Elena at prinsipe Constantino sa krus na
pinagpakuan kay kristo pinagpakuan kay Kristo.

Dulang Pang-Entablado o Pangtanghalan

Ito ay isinasagawa o inatanghal sa pampublikong entablado kung saan ipinapahayag ng mga tauhan ang
kanilang emosyon tulad ng pagkanta, pagsayaw, pagsasadula ng isang kwento at iba pa.  Dulang
pantanghalan ay kahit anumang drama na sinulat bilang isang berso para wikain.At ang dula ay
isinasagawa sa tanghalan kaya ito ay tinawag na dulang pantanghalan. Ang dulang pantanghalan ay
isang uri ng panitikan. Ito’y may mga artistang gumaganap sa mga papel ng mga tauhan ng akda.

Senakulo
-Ay tradisyonal na pagsasadula ng mga pangyayari hinggil sa mga dinanas ni Hesukristo bago at
pagkaraang ipako siya sa krus. Hango ang nasabing tradisyon sa Bibliya at iba pang tekstong apokripa.
Kadalasang ginaganap ito sa lansangan o kaya'y sa bakuran ng simbahan. Ang magkakaibigan,
magkakamag-anak, at magkakababayan ay magkikita-kita upang panoorin at palakasin ang loob ng mga
tauhan sa dula. Ang mga kasuotan ng mga gumaganap ay ginagad sa suot ng mga kawal na Romano at
iba pang personalidad at kasaysayan at may matitingkad na kulay.

Moro-Moro o Komedya

Ay isang adaptasyon mula sa dula sa Europa na comedia de capa y espada. Ang Moro-moro ay natatangi
sapagkat walang ibang bansa na nakaisip at nakapagsagawa ng nasabing palabas na katulad ng sa
Pilipinas. Ang Pilipinas lamang ang nawili sa paggawa ng Moro-moro na ang obrang ito ay tuluyan nang
itinuturing na kasama sa buhay ng mga Pilipino sa halos dalawang siglo. Ang Moro-moro ay
pinaniniwalaang nag-ugat mula sa sagupaan sa pagitan ng mga Kristiyano at pilipinong Muslim. Ang
makasaysayang laban na ito ay nagsimula noong ika-16 na siglo nangang mga Kristiyanong Malay, mga
Pilipino sa Luzon at Visayas ay sumama sa pakikidigma ng mga Espanyol laban sa mga Pilipinong Muslim
na nasa Timog. • Ang karaniwang banghay ng Moro-moro ay batay sa pagmamahalan sa pagitan ng
isang Pilipinong Muslim na Prinsipe at isang Kristiyanong Prinsesa. Ang pagkakaiba sa relihiyon ay
kasama sa mga balakid na kailangang malampasan ng mga karakter. Ang hidwaan ay patuloy pang lalala
dahil sa patuloy na nagsusumikap ang mga kamag-anak ng parehong panig upang hindi matuloy ang
kasal. • At sa huli, isang paligsahan ang magaganap kung saan ang Muslim at Kristiyano ay maglalaban
para sa kamay ng Prinsesa. Kapag ang Muslim ang nanalo sa paligsahan, siya ang papayagan na makuha
ang kamay ng Kristiyanong Prinsesa sa kondisyon na siya ay magpapabinyag sa Kristiyanismo.

KARILYO
- Ito ay itinuturing na isang laro ng mga tau-tauhang ginagampanan ng mga aninong ginawa mula sa
karton, na pinapanood na gumagalaw sa likod ng isang puting tabing at pinagagalaw naman ng mga
taong di nakikita na siyang nagsasalita rin para sa mga kartong gumagalaw. Ito ay Ancient Art Form o Isa
sa Pinakamatandang Porma ng Sining na Ginagamit sa Pagtatanghal. Nagsimula ito sa China noong Han
Dynasty. Mga lugar na kilala sa shadow puppetry; • Indonesia • Malaysia (wayang kulit) • China •
Thailand • Cambodia • India • France • USA
Readings
By Nemwin Leones

Si Tandang Basio Macunat

Fray Miguel Lucio y Bustamante

PUBLICATION DATE: 1885

GENRE: Fiction & Literature

BUOD: Ito ay kuwento ng isang pamilya na isinasalaysay naman ni Gervasio Macunat (Tandang Bacio) na
isang magsasakang piniling manatili sa kanyang kinalakihan. Sa akda ay mula pa sa manuskrito ng
kanyang ama ang kanyang isinasalaysay na kuwento ng buhay ng pamilya nina Prospero na isang Indiong
nakipagsapalaran sa Maynila subalit napariwara. Ang kanyang ama na si Don Andres Baticot o Cabesang
Dales ang talagang may kagustuhan na siya ay magkaroon ng edukasyon sa lungsod sapagkat siya’y
naniniwalang hindi sapat ang kinikita nila sa kanilang palayan para sa hinarap. Ang pasyang ito ay
malabis na tinutulan ng kura-paroko sa kanilang bayan subalit kanila itong sinuway. Sa huli, ang buong
pamilya ay isa-isang namatay dala ng labis na depresyon at paghihirap mula ng mabaon sila sa utang
nang dahil kay Prospero na napariwara.

Urbana and Felisa

Modesto De Castro

PUBLICATION DATE: 1938

Ang magkapatid na sina Urbana at Felisa ay nagpapalitan ng liham dahil sila ay magkalayo. Si Urbana ay
nasa Maynila dahil nag-aaral ito sa isang pamantasang pambabae roon. Si Felisa naman ay binibigyan ng
pangaral ang kaniyang kapatid na si Urbana dahil malayo ito at nasa Maynila. Ayon kay Felisa, dapat daw
ay lumayo sa anumang tukso ang kapatid upang makapag-aral nang maayos at hindi maging sagabal sa
kaniyang pagtatapos. urbana at felisa buod tauhan gintong aralNais ni Felisa na taglayin din ng kaniyang
kapatid ang kaniyang magandang pag-uugali at mahusay na pakikisama kaya naman patuloy ang
pagpapaalala niya sa kapatid. Panay ang paalala niya sa kapatid sa mga bagay na dapat ugaliin sa iba’t
ibang pagkakataon. Umiwas din daw si Urbana sa mga bisyo.

Si Urbana naman ay nanghihingi ng balita tungkol sa kanilang kapatid na si Honesto. Sinasagot naman
siya ni Felisa kasabay ang mga kuwento tungkol sa mga nagaganap sa kanilang lugar na Paombong,
Bulacan. Nanghingi rin ng payo si Felisa sa kaniyang ate dahil sa pagpapakasal niya kay Amadeo.Sa huling
bahagi ng kanilang palitan ng liham, malungkot na ibinalita ni Felisa ang pagpanaw ng kanilang ama.Sabi
raw ng tatay nina Urbana, sabihin na lamang sa kaniyang wala na ang ama kung tapos na ang burol
upang hindi mag-alala ang kaniyang anak na nasa malayong lugar.

•Purpose The main purpose of the author in writhing this story was to teach people on how to follow
the Christian way of living. To teach people tips on how to avoid and prevent temptations according to
the bible.
 Urbana at Felisa Tremendously popular from the 19th-century to the first half of the 20th-century. The
story relates the importance of purity and ideal virtues that married people should practice and enrich.

Ang Ibon ng Hari (Duplo)

ANG DUPLO: Ang Ibon ng Hari

Hari:Simulan na ang laro. Bumilang kayo.

Mga Bilyaka: Una, Ikalawa, Ikatlo.

Mga Bilyako: Una, Ikalawa, Ikatlo.

Hari:Tribulasyon!

Lahat:Tribulasyon!

Hari:Estamos en la Buena composicion.(Titindig)Ang komposisyon ng tananay paglalarong mahusay!Ang

magulo ay mahalaySa mata ng kapitbahay.Mga binibini at mga ginoo,Matatanda’t batang ngayo’y
naririto,Malugod na bati ang tanging handog kosa pagsisimula nitong larong duplo.Ang hardin ko’y
kubkob ng rehas na bakal,Asero ang pinto’t patalim ang urang;Ngunit at nawala ang ibon kong
hirang,Ang mga bilyaka ang nuha’t nagnakaw!

Mga Bilyaka: Hindi kami ang nagnakaw.

Hari:Sino ang nagnakaw?

Bilyako 1:Kagabi po, hari, maliwanag ang b’wan;May isang aninong aking natanaw;

Hindi sinasadya, nang aking lapitanIsang babae po, iyang natagpuan.At kitang-kita kong ikinubli
niya.Siya’y naririto at nasa tribuna,Nagnakaw ng ibon ay isang bilyaka!

Hari:Diyata’t bilyaka?Sino sa kanila?

Bilyako 1:Sa unang hanay po.

Bilyaka 2:H’wag paniwalaan.Siya’y bulaan!(Magkakaingay)

Hari:(Sa lahat) Katahimikan!(Sa Bilyako 1) Mapatototohanan?

Bilyako 1:Ako’y nalalaan!

Bilyaka 2:Kung kagabi lamang ang sinabi niya,Hindi maaari’t kami’y magkasama;Kami’y namamasyal ng
irog kong sinta,Pa’nong mananakaw ang ibon sa hawla?

Hari:Kung hindi nga siya, sabihin kung sinoAt pakaasahang parurusahan ko.

Bilyaka 2:Ang nuha ng ibo’y sa ikalawang hanay,Doon nakaupo nang buong hinusay,Walang iba kundi
kanyang kasintahan (Ituturo.)Kung hindi ay bakit ipinagsasanggalang?

Hari:Pinararatanga’y hindi umiimik,Tila nga may sala’t dila’y nauumid. (Mag-iisip)Sapagkat may salaHeto,
palmatorya! (Akmang papaluin)

Bilyako 2:Kaiingat kayo, O mahal na hari,Mag-isip-isip ka’t baka magkamali.(Titigil ng pagsasalita bago
magpapatuloy)Nalalaman ko po kung sinong nagnakaw.Aking ibubulong kung pahihintulutan.

Hari:Nagpapahintulot!

Bilyako 2:(Lalapit at bubulong)

Hari:Ipakakaon ko, talaga bang tunay?(Siyang pagdating ng abay ng reyna)

Abay ng Reyna: Mahal na hari po, ibo’y aking dala,Isasauli ko sa kinunang hawla;Kagabi po ito’y kinuha
ng reynaSiya ay nag-aliw sa pangungulila!
Hari:Kung gayon ay walang dapat parusahan!Ibalik ang ibon sa hawlang kinunan.Kung uulitin pa’y
ipagbibigay-alamNang huwag ang iba ang mapagbintangan.

Aba ng Reyna:’Pinagbigay-alam sa inyong gward’ya,Baka nalimutan at nalingat siya.

Hari:Maraming salamat, bilyaka’t bilyako,Ngayo’y tinatapos itong larong duplo.Paalam sa lahat, salamat
sa inyo,Muling magkikita pag naglaro tayo.

WAKAS

Link/s: https://books.apple.com/sa/book/si-tandang-basio-macunat/id510905147

https://prezi.com/wpvih6ojj5p_/tandang-basyo-macunat/?fallback=1
https://www.slideshare.net/stephenestilo/urbana-at-felisa-footnote-to-youth-and-the-nanking-store
https://www.panitikan.com.ph/urbana-at-felisa-buod
https://www.coursehero.com/file/p1hvs46v/ANG-DUPLO-Ang-Ibon-ng-Hari-Hari-Simulan-na-ang-
laro-Bumilang-kayo-Mga-Bilyaka/