UNIVERSITEIT•STELLENBOSCH•UNIVERSITY

jou kennisvennoot • your knowledge partner

Ingenieurstekeninge 123 – Oefeninge

Engineering Drawings 123 – Exercises

Department of Mechanical and Mechatronics Engineering,

University of Stellenbosch,
Private Bag X1, Matieland 7602.

Version 1.1
2013
 Oefeninge Exercises

1 Letters en Basiese Konstruksies Lettering and Basic Constructions

1.1 Met verwysing na “Engineering drawing” handboek Refer to Engineering drawing text book §1.18 and to
§1.18 en bylae D bladsy 107 notas. Op die voorkant van notes Appendix D page 107. On the front of an A3 sheet
’n A3 vel (links bo), skryf onderstaande paragraaf oor in (top left), rewrite the paragraph below in CAPITAL let-
HOOFLETTERS 3.5 mm hoog soos voorgeskryf. Voor u ters 3.5 mm high as prescribed. Before you start printing,
begin skryf, teken twee ligte riglyne 4 mm apart. ’n 2 mm draw two light guidelines lines 4 mm apart. A 2 mm space
gaping tussen die stel lyne. Slegs mm is in klein letters. between sets of lines. Only mm is in small letters.
“In Ingenieurstekeninge 123 behoort ek nooit kleiner “In Engineering drawing 123, I should write in capi-
as 3.5 mm hoog te skryf nie. Die formaat van die let- tal letters not smaller than 3,5 mm high. Numbers
ters en getalle kry ek op bladsy 107 wat volgens SABS are written 0123456789. I will find the format of the
0111 standaard is. Alle titels en opskrifte in hooflet- letters and numbers in the notes page 107 that are to
ters 5 mm hoog. 0123456789 is hoe syfers geskryf SABS 0111 standard. All titles and captions are in cap-
moet word. Ingenieurstudentelewe bestaan uit swôt ital letters 5mm high. Engineering drawing consists of
afgewissel met werk! Wanneer ek toetse en eksa- practise, practise and more practise! When I write a
mens skryf, LEES ek die vraag altyd deeglik.” test or exam I read the question thoroughly.”

1.2 Teken die papierpakstuk getoon in figuur 1 skaal 1:1. Bui- Redraw the gasket in figure 1. No dimensions necessary.
telyne moet deurlopend, dik wees. Begin met die hart- Draw scale 1:1. Outside lines must be continuous thick.
lyne van die drie gate. Geen afmetings nodig nie. Verwys Begin with the centre lines of the three holes. Refer page
na bladsy 115 in die notas. 115 notes.

1.3 Teken die pakstuk in figuur 2 oor. Geen afmetings nodig Redraw the gasket in figure 2. No dimensions neces-
nie. Skaal 1:1. Buitelyne moet deurlopend, dik wees. Be- sary. Draw scale 1:1. Outside lines must be continuous
gin met die hartlyne van die drie gate. Verwys na bladsy thick. Begin with the centre lines of the three holes. Refer
115 in die notas. page 115 notes.

1.4 Konstrueer ’n perfekte ellips met hoofasse van 100 mm Construct a perfect ellipse with the major axis 100 mm
en 70 mm onderskeidelik wat loodreg op mekaar is (12 and the minor axis 70 mm that are perpendicular to
punte insluitend die as-punte), volgens slegs die“two- each other (Use 12 construction points including the axis
circle method”soos getoon op bladsy 116 notas. Verbind points). Follow the two-circle method only. Connect the
die 12 punte van die ellips vryhand. 12 points of the ellipse freehand.

Figuur 1: Pakstuk Figuur 2: Pakstuk

Figure 1: Gasket Figure 2: Gasket

1
 Oefeninge/Exercises

1.5 Konstrueer ’n reëlmatige veelhoek (poligoon met sewe Construct a regular seven sided polygon given the length
sye) lengte 40 mm. of sides (40 mm).

1.6 Teken al die konstruksies van Engineering drawing text Draw all the constructions from Engineering drawing
book 2.3.9 en 2.3.11 en van die notas bladsy 115. text book §2.3.9 and §2.3.11 and page 115 from the notes.

1.7 Teken op die agterkant van die A3 vel die konstruksie van Draw on the back of the A3 sheet the construction of the
’n involute met sirkel diameter van 120 mm en ’n skaal involute of a circle 120 mm in diameter and at a scale of
van 1:2. 1:2.

2 Ortografiese Projeksies Orthographic Projection

2.1 Die tekening in figuur 3 toon die voor en bo-aansigte van The drawing in figure 3 shows the front and top views of
’n voorwerp. Met gebruik van tekening instrumente: - an object. Using drawing instruments, copy these two
projekteer en voltooi slegs die syaansig (gesien van links) views, then: - Project and complete the side view only
van hierdie voorbeeld. Gebruik eerstehoekse projeksie. (seen from the left) of this object using first angle projec-
tion.

2.2 Op die voorkant van ’n A4 vel, teken met instrumente On the front of a A4 sheet, draw with instruments three
drie aansigte van die Steun in figuur 4 d.w.s. die voor- views i.e. the front view given, a top view and a left hand
aansig gegee, ’n bo-aansig en ’n linker-syaansig volgens side view, in first angle projection, scale 1:1, of the Sup-
eerstehoekse projeksie en op skaal 1:1. Meet direk van port in figure 4. Measure direct from the incomplete front
die onvolledige vooraansig en isometriese tekening ge- view (on the left in figure 4) and isometric drawing (on
gee. Geen afmetings nodig nie. Geen konstruksielyne of the right of figure 4) given. No dimensions necessary. No
versteekte detail moet getoon word nie. construction lines or hidden detail must be shown.

2.3 Die tekeninge in figuur 5 toon telkens twee aansigte, van The drawings in figure 5 show two views of four different
vier verskillende voorwerpe. Voltooi vryhand die ISO components. Complete the ISO symbol for each draw-
simbool op elke tekening, en teken vryhand die ontbre- ing, and draw freehand the missing view with all hidden
kende aansig met alle versteekte detail in die beskikbare detail in the space provided.
ruimte.

Figuur 3: Blok
Figure 3: Block

2
 Oefeninge/Exercises

Figuur 4: Steunstuk
Figure 4: Support

2.4 Voltooi vryhand die drie primêre aansigte van die voor- Complete freehand the three views of the components
werpe in figuur 5, in 3de - Hoekse projeksie. Die voor- in figure 5 in 3rd Angle projection. The front view is the
aansig is dieselfde as in die vorige vraag. Geen versteekte same as the previous question. No hidden detail neces-
detail nodig nie. sary.

2.5 Op ’n A4 vel maak ’n vryhandtekening “EERSTEHOEKSE On an A4 sheet make a freehand drawing “FIRST Angle
PROJEKSIE”van die item in figuur 6. Teken die vooraan- Projection” of the item in figure 6. Draw a front view in
sig in die rigting van die pyl A, ’n bo-aansig en ook ’n sy- the direction of the arrow A, a top view and also a side
aansig gesien van links. Skaal ±1 : 1. Geen afmetings no- view seen from the left. Scale ±1 : 1. No dimensions nec-
dig nie. Skryf u naam en studente nommer (Netjies). Vol- essary. Write your name and student number (Neatly).
tooi die ISO-projeksie simbool. Complete the ISO-projection symbol.

Figuur 5: Ortografiese Aansigte

Figure 5: Orthographic Views

3
 Oefeninge/Exercises

2.6 Op die voorkant van ’n A3 vel, teken met instrumente drie On the front of an A3 sheet, draw with instruments three
aansigte van die voorwerp in figuur 6, d.w.s. vooraan- views of the object in figure 6 i.e. a front view in the
sig vanuit kykrigting soos aangetoon deur die pylpunt, ’n direction of the arrow shown; a top view, and a side
bo-aansig en ’n syaansig gesien van links volgens 1ste- view seen from the left, in 1st Angle projection, scale 2:1.
Hoekse projeksie en op skaal 2:1. Geen afmetings nodig No dimensions necessary. No hidden detail necessary.
nie. Geen versteekte detail nodig nie. Skryf u naam en Write your name and student number and title in the
studente nommer en titel in die plek verskaf. (Netjies) space provided (Neatly). Remember to complete the ISO-
Onthou om die ISO-projeksiesimbool te voltooi. projection symbol.

Figuur 6: Steun Figuur 7: Stut

Figure 6: Support Figure 7: Support

2.7 Teken op ’n A4 tekenvel, volgens eerstehoekse projeksie, Draw, using first angle projection, on an A4 sheet a front
’n vooraansig in die rigting van die pyl van die soliede view of the symmetrical solid object in figure 7 in the di-
simmetriese voorwerp in figuur 7. Skaal 1:1. Teken ook rection of the arrow. Scale 1:1. Draw also a fully sectioned
’n volsnit sy-aansig. Al die gate is regdeur. Vul die titel- side view. All the holes are through. Fill in the title block.
blok in. Teken die toleransietabel. Geen versteekte detail Draw the tolerance table. No hidden detail should be
moet getoon word nie. Toon alle nodige afmetings om shown. Show all the necessary dimensions of the object
die voorwerp te vervaardig. Die twee groot gate moet ’n for manufacture. The two large holes must have a toler-
toleransie van ±0.1 hê. ance of ±0.1.

2.8 Teken eerstehoekse projeksie die drie primêre aansigte Draw first angle projection the three primary views of the
van die voorwerp in figuur 8. Die vooraansig is in die object in figure 8. The front view is in the direction of the
rigting van die pyl. Die hoek wat die V-groef maak is arrow. The angle of the V-groove is 75◦ . No hidden detail
75◦ . Geen versteekte detail of konstruksielyne nodig nie. or construction lines necessary. No dimensions neces-
Geen afmetings nodig nie. sary.

2.9 Teken in eerstehoekse projeksie die drie primêre aansigte Draw in first angle projection the three primary views of
van die simmetriese voorwerp in figuur 9, skaal 1:1. Die the symmetrical object in figure 9, scale 1:1. The front
vooraansig moet in die rigting van die pyl wees. Geen ver- view must be in the direction of the arrow. No hidden
steekte detail nie. Los slegs die konstruksielyne vir die detail. Leave only the construction lines for the projec-
projeksie van die ;15 mm gat in die middel van die voor- tion of the ;15 mm hole in the centre of the object. Give
werp. Gee slegs die afmetings nodig vir die vervaardiging only the dimensions necessary for the manufacture of
van die gate. Die dimensies vir die deursnee van die gate the holes. The dimensions for the diameters must have a
moet ’n toleransie van ±0.1 mm hê. Gee ’n toleransieta- tolerance of ±0.1 mm. Give a tolerance table with a gen-
bel met ’n algemene toleransie van ±0.2 mm. Beplan die eral tolerance of ±0.2 mm. Plan the layout of your draw-
uitleg van u tekeninge versigtig. ing carefully.

4
 Oefeninge/Exercises

60

Figuur 8: V-Stut Figuur 9: Pons Basis

Figure 8: V-Support Figure 9: Punch Base

2.10 Die voor- en bo-aansig van ’n soliede voorwerp word The front and top views of a solid object is shown in fig-
in figuur 10 getoon. Teken ’n volsit linkeraansig van ure 10. Draw a fully sectioned left view of the object (sec-
die voorwerp (gesny deur die middel van die voorwerp). tioned through the middle of the object). Scale 1:1. No
Skaal 1:1. Geen afmetings of versteekte detail nodig nie. dimensions or hidden detail necessary.

40
20

10
5
20

10
5

10 20

Figuur 10: Soliede Voorwerp

Figure 10: Solid Object

2.11 Dui die regte en verkeerde dimensie standaarde op die Indicate the correct and incorrect dimensioning stan-
voorwerpe in figuur 11. Omkring die foute met ’n sirkel. dards on the objects in figure 11. Mark the erros with a
circle.

2.12 Dui die regte en verkeerde dimensie standaarde op die Indicate the correct and incorrect dimensioning stan-
voorwerpe in figuur 12. Omkring die foute met ’n sirkel. dards on the objects in figure 12. Mark the errors with
a circle.

5
 Oefeninge/Exercises

15 Ø15

15
30 30

30
30
30

15
15
30
30
30 30 15 15

15 30

30

30 Ø15
Ø15
R7.5
Figuur 11: Dimensionering Figuur 12: Dimensionering
Figure 11: Dimensioning Figure 12: Dimensioning

3 Isometriese Tekeninge Isometric Drawing

3.1 Teken ’n isometriese projeksie van die voorwerp in fi- Make an isometric projection of the object in figure 13 as
guur 13 soos gesien van voor, regs en bo. Skaal 1:1. Geen seen from front, right and above. Scale 1:1. No hidden
versteekte detail is nodig nie. detail necessary.

3.2 Teken ’n isometriese tekening van die soliede voorwerp Make an isometric drawing of the solid object shown in
in figuur 14 soos gesien van voor, links en bo. Skaal 1:1. figure 14 as seen from front, left and above. Scale 1:1. No
Geen versteekte detail is nodig nie. hidden detail necessary.

3.3 Teken ’n isometriese tekening, skaal 1:1, van die voor- Make an isometric drawing, scale 1:1, of the object shown
werp in figuur 15 soos gesien van voor, links en bo. Geen in figure 15 as seen from front, left and above. No hidden
versteekte detail nodig nie. detail necessary.

3.4 Teken die voorwerp in figuur 16 (eerstehoekse projeksie) Make a freehand isometric drawing seen from front, left
vryhand oor as ’n isometriese tekening gesien van voor, and above, of the object in figure 16 first angle projection.
links en bo. Die reghoekige gat is reg deur. Geen ver- Rectangular hole is right through. No hidden detail nec-
steekte detail nodig nie. Skaal ±1:1. essary. Scale ±1:1.

40 7
5
15
32
40

Ø25
50

13
10

35

R15
60°

Figuur 13: Blok Figuur 14: Blok

Figure 13: Block Figure 14: Block

6
 Oefeninge/Exercises

7
50

12
15

38

10
40
Ø40
12 16

8
30

15
Figuur 15: Blok Figuur 16: Blok
Figure 15: Block Figure 16: Block

20 x 45 ~ a’

d’b’
e’
15

c’
h’f’
15

g’
60
25
10

7 30 45

f b

e ag c
35

h d

60

Figuur 17: Blok Figuur 18: Blok

Figure 17: Block Figure 18: Block

3.5 Teken vryhand die voorwerp in figuur 17 (eerstehoekse Make a freehand isometric drawing seen from front, left
projeksie) oor as ’n isometriese tekening soos gesien van and above, of the object in figure 17 first angle projection.
voor, links en bo. Geen versteekte detail nodig nie. Skaal No hidden detail necessary. Scale ±1:1.
±1:1.

3.6 Teken ’n isometriese tekening van die voorwerp in fi- Make an isometric drawing of the object in figure 18 as
guur 18 soos gesien van voor, regs en bo. Toon alle ver- seen from front, right and above. Show all hidden detail
steekte detail en letters. Skaal 2:1. Meet direk vanaf die and letters. Scale 2:1. Measure directly from the drawing.
tekening.

3.7 Twee aansigte van ’n voorwerp word in figuur 19 getoon. Two views of an object are given in figure 19. Make an
Maak ’n isometriese tekening van voor, links en bo. Toon isometric drawing from front, left and above. Show con-
slegs die konstruksielyne vir die gat. Geen versteekte de- struction lines for the hole only. No hidden detail.
tail nie.

7
 Oefeninge/Exercises

n20 35

20

41
78

15
30 20

15
10

50
8

34
8
44

Ø18 THRU
60
°
5

40

Figuur 19: Stut Figuur 20: Blok

Figure 19: Support Figure 20: Block

30 80
60
°

20

32
40
55

20
34
15

70 60 35 10

36
40
18

R25

22
Figuur 21: Blok Figuur 22: Blok
Figure 21: Block Figure 22: Block

8
 Oefeninge/Exercises

3.8 Twee aansigte van ’n voorwerp word in figuur 20 getoon. Two views of an object are given in figure 20. Make an
Maak ’n isometriese tekening van voor, regs en bo. Toon isometric drawing from front, right and above. Show all
alle konstruksielyne. Geen versteekte detail nodig nie. construction lines. No hidden detail necessary.

3.9 Drie aansigte van ’n voorwerp word in figuur 21 getoon. Three views of an object are given in figure 21. Make an
Maak ’n isometriese tekening van voor, links en bo. Toon isometric drawing from front, left and above. Show all
alle konstruksielyne. Geen versteekte detail nodig nie. construction lines. No hidden detail necessary. Draw
Teken skaal 1:2. scale 1:2.

3.10 Twee aansigte van ’n voorwerp word in figuur 22 getoon. Two views of an object are given in figure 22. Make an
Maak ’n isometriese tekening van die voorwerp soos ge- isometric drawing of the object shown as seen from front,
sien van voor, regs en bo, skaal 1:1. Toon alle versteekte right and above, scale 1:1. Show all hidden detail. Use
detail. Gebruik die metode van projeksie om die ellips te the method of projection to draw the ellipse. Leave all
teken. Los alle konstruksie lyne. construction lines.

4 Snitte en Dimensies Sectioning and Dimensioning

4.1 Voltooi die snit aansigte in figuur 23. Complete the section views in figure 23.

Figuur 23: Snit Voorbeelde

Figure 23: Sectioning Examples

9
 Oefeninge/Exercises

Figuur 24: Blok Figuur 25: Blok

Figure 24: Block Figure 25: Block

4.2 Teken in eerstehoekseprojeksie die volgende twee aan- Draw first angle projection, the following two views of the
sigte van die voorwerp in figuur 24: Die vooraansig in die object in figure 24: The front view in the direction of the
rigting van die pyl A en ’n volsnit bo-aansig. Skaal 1:1. arrow A and a fully sectioned top view. Scale 1:1. Show all
Toon alle dimensies benodig. Geen versteekte detail of dimensions necessary. No hidden detail or construction
konstruksielyne nodig nie. Die toleransie van die ;12 gat lines. The tolerance of the ;12 hole must be ±0.1.
moet ±0.1 wees.

4.3 Teken die voor, bo en sy aansig van die soliede voorwerp Draw the front, top and side view of the solid object
getoon in figuur 25 as die vooraansig in die rigting van shown in figure 25 if the front view is in the direction of
pyl A is. Skaal 1:1. Teken die projeksie simbool in die kor- the arrow A. Scale 1:1. Draw the projection symbol in the
rekte posisie. Projekteer ’n volsnit vooraansig. Tool alle correct position. Project the front view in full section.
benodigde dimensies. Moet geen konstruksielyne of ver- Show all necessary dimensions. Do not show construc-
steekte detail toon nie. tion lines or hidden lines.

4.4 Teken op ’n A3 vel drie aansigte (Eerstehoekse Projeksie), On an A3 sheet, draw three views (First Angle Projection),
skaal 1:1, van die soliede voorwerp in figuur 26 in die rig- scale 1:1, of the solid object in figure 26 in the direction
ting van die pyle soos getoon. Die vooraansig moet ge- of the arrows as shown. The front view must be placed so
plaas word sodat die bo-aansig in die normale posisie ge- that the top view is drawn in the normal position. Draw
teken kan word. Teken ’n volsnit sy-aansig deur die mid- a full section side view through the middle of the vertical
del van die regterkantse vertikale gleuf. Toon slegs die di- slot right side. Show only the dimensions necessary to
mensies wat nodig is om die gleuwe te vervaardig. Vee manufacture the slots. No construction lines. No hidden
alle konstruksielyne uit. Geen versteekte detail nodig nie. detail. No calculators allowed. Complete the title block.
Geen sakrekenaars toegelaat. Voltooi die titelblok.

4.5 Teken die drie primêre aansigte van die voorwerp in fi- Draw the three primary views of the object in figure 27,
guur 27, skaal 1:1. Die vooraansig moet in die rigting van scale 1:1. The front view must be in the direction of the
die pyl wees. Die vooraansig moet in volsnit wees. Voltooi arrow. The front view must be in full section. Complete
al die afmetings nodig vir vervaardiging. Geen versteekte all the dimensions necessary for manufacture. No hid-
detail of konstruksielyne moet getoon word nie. Die vul- den detail or construction lines must be shown. The fillet
strale is R5 en die afskuinings in 45◦ × 3. Alle afmetings in radii are R5 and the chamfers are 45◦ × 3. All dimensions
mm. in mm.

4.6 Dui die regte en verkeerde arseringstandaard in figuur 28 Indicate the correct and incorrect hatching standard in
aan. figure 28.

10
 Oefeninge/Exercises

VOORAANSIG
(FRONT VIEW)

SNIT
SECTION

B0-AANSIG
(TOP VIEW)
ALLE VULSTRALE R5
ALL FILLET RADII R5
Figuur 26: V-Blok Figuur 27: Blok
Figure 26: V-Block Figure 27: Block

Figuur 28: Arsering

Figure 28: Hatching

5 Deurdringing van Liggame Interpenetration Curves

5.1 Teken die twee aansigte van die konus en silinder in fi- Copy the two views and complete the front view of the
guur 29 oor en voltooi die vooraansig. Projekteer die solid cone and cylinder in figure 29. Project the intersect-
deurdringingskromme deur mantellyne te gebruik. Toon ing curve using generator lines, showing five points. No
vyf punte op die deurdringingskromme. Geen versteekte hidden detail necessary.
detail nodig nie.

5.2 Vind die deurdringingskrommes (met versteekte detail) Find the interpenetration curves (with hidden detail) of
van die twee soliede silinders soos getoon in figuur 30. the two solid cylinders shown in figure 30. Show all con-
Toon alle konstruksielyne. Teken eers die twee aansigte struction lines. First copy the existing views onto an A4
oor op ’n A4 tekenvel. sheet of paper.

5.3 Teken die twee aansigte van die blok en konus in figuur 31 Copy the two views of the block and cone shown in fig-
oor. Voltooi die sy-aansig en teken die deurdringings- ure 31. Complete the side view and draw the intersect-
kromme in die voor- en bo-aansig van die afgesnyde ko- ing curve in the front and top views of the truncated
nus wat deurdring word tot die middel met die vierkan- cone that is penetrated to the middle by the square block.
tige blokkie. Skaal 1:1. Scale 1:1.

5.4 Teken die twee aansigte van die solide blok in figuur 32 Copy the two views of the solid block in figure 32. Com-
oor. Voltooi die vooraansig en maak ’n isometriese teke- plete the front view and make and isometric drawing of
ning van die voorwerp soos gesien van voor, links en bo. the object as seen from front, left and above. Show all
Toon alle versteekte detail. Skaal 1:1. hidden detail. Scale 1:1.

11
 Oefeninge/Exercises

55
°

Ø6
0
60
45

120

24
20

Ø80
Ø70
4

90
Ø24

Figuur 29: Konus en Silinder Figuur 30: Twee Silinders

Figure 29: Cone and Cylinder Figure 30: Two Cylinders

50
60

40

60
10

Ø20
13
40

50

R30

Ø65
80
40

Figuur 31: Blok en Konus Figuur 32: Blok

Figure 31: Block and Cone Figure 32: Block

12
 Oefeninge/Exercises

5.5 Teken die deurdringingskromme van die piramiede en si- Draw the interpenetration curves of the pyramid and
linder soos getoon in figuur 33. Toon die versteekte de- cylinder shown in figure 33. Show the hidden detail.
tail. Skaal 1:1. Scale 1:1.
(a) Gebruik snitte. (a) Use sections
(b) Gebruik mantellyne. (Wenk: Teken ’n hulpaansig (b) Use generator lines (Hint: draw an auxiliary view
waar die silinder as ’n sirkel gesien sal word.) where the cylinder is seen as a circle.)

5.6 Teken die sy-aansig en voltooi die deurdringingskromme Draw the side view and complete the intersecting curve
van die konus en silinder in figuur 34. Geen versteekte of the cone and cylinder in figure 34. No hidden detail
detail nodig nie. Toon alle konstruksielyne vir 5 punte op necessary. Show all construction lines for 5 points on the
die kromme. curve.

5.7 Teken die twee aansigte in figuur 35 oor en voltooi die Draw the two views in figure 35 and complete the top
bo-aansig. Geen versteekte detail of afmetings nodig nie. view. No hidden detail or dimensions necessary. Show
Toon alle konstruksielyne vir 12 punte op die deurdrin- all construction lines for 12 points on the interpenetra-
gingskromme. tion curve.

8
Ø24
0
Ø3

60
30°

39
n

60
25
49

51
45°

Figuur 33: Piramiede en Silinder Figuur 34: Konus en Silinder

Figure 33: Pyramid and Cylinder Figure 34: Cone and Cylinder

10

90°
30°
30

Ø40
90
Figuur 35: Deurdringing van Silinder
Figure 35: Interpenetration of Cylinder

13
 Oefeninge/Exercises

6 Hulpaansigte Auxiliary Views

6.1 Teken die twee aansigte in figuur 36 oor en teken slegs die Copy the two views in figure 36 and draw only the auxil-
hulpaansig van die skewe vlak en die gat van die silider in iary view of the oblique plane and the hole of the cylin-
die rigting van die pyl A. Toon slegs die konstruksielyne der in the direction of the arrow A. Show the construc-
van die punt P. Teken alle nodige dimensies. Skaal 1:1. tion lines of point P only. Draw all dimensions necessary.
Scale 1:1.

6.2 Teken die voor-, linker- en bo-aansigte van die soliede Draw the front, left and top view of the solid block in fig-
blok in figuur 37. Skaal 1:1. Teken dan die hulpaansig ure 37. Scale 1:1. Then draw the auxiliary view that is
wat nodig is om die ware dimensies van die ;12 ± 0.1 gat necessary to see the true dimensions of the ;12±0.1 hole.
te sien. Gee al die dimensies wat nodig is om die blok te Give all the dimensions necessary for manufacture. Spec-
vervaardig. Gee die toleransie vir die gat asook ’n toleran- ify the hole tolerance and provide a tolerance table. No
sietabel. Geen konstruksielyne of versteekte detail nodig construction lines or hidden detail necessary.
nie.
40°

A
60

P’
20

P Ø60
Ø15

12

Figuur 36: Soliede Silinder met Gat Figuur 37: Blok

Figure 36: Solid Cylinder with Hole Figure 37: Block

6.3 Teken die twee aansigte van die blok in figuur 38 oor. Te- Copy the two views of the block shown in figure 38. Draw
ken ’n hulpaansig, geprojekteer vanaf die vooraansig, in an auxiliary view, projected from the top view, in the di-
die rigting van pyl A, in eerstehoekse projeksie. Toon alle rection of the arrow A, in first angle projection. Show all
konstruksielyne en versteekte detail. Geen dimensies no- construction lines and hidden detail. No dimensions are
dig nie. necessary. Scale 1:1.

6.4 Teken die twee aansigte van die blok in figuur 39 oor. Te- Copy the two views of the block in figure 39. Draw an aux-
ken ’n hulpaansig, geprojekteer vanaf die bo-aansig, in iliary view, projected from the top view, in the direction of
die rigting van pyl A wat loodreg is met die vlak, in eerste- the arrow A that is perpendicular to the face, in first angle
hoekse projeksie. Toon alle konstruksielyne en versteekte projection. Show all construction lines and hidden detail.
detail. Geen dimensies nodig nie. Skaal 1:1. No dimensions necessary. Scale 1:1.

6.5 Teken ’n voor- en linkeraansig van die stut in figuur 40 in Draw the front and left views of the support in figure 40
eerstehoekseprojeksie, skaal 1:1. Die vooraansig moet in in first angle projection, scale 1:1. The front view must be
die rigting van die pyl wees. Projekteer vanaf die linker- in the direction of the arrow. Project an auxiliary view of
aansig ’n hulpaansig van die volledige onderdeel wat die the complete part from the left view that shows the hole
gat in ware vorm toon. Toon alle konstruksielyne. Geen in its true shape. Show all construction lines. No hidden
versteekte detail nodig nie. detail necessary.

14
 Oefeninge/Exercises

75

10 20
10 5
20

22
5
12 10

φ5
14

45°

7
14

60
°
60

55
4 10
A 90
14 A
44

Figuur 38: Blok Figuur 39: Blok

Figure 38: Block Figure 39: Block

80
15

30
8

40
60

10
30 °

15 15
Figuur 40: Stut Figuur 41: Hulpaansig
Figure 40: Support Figure 41: Auxiliary View

15
 Oefeninge/Exercises

6.6 Teken die aansigte in figuur 41 en projekteer die hulpaan- Copy the two views in figure 41 and draw the auxiliary
sig in die rigting van die pyl. Skaal 1:1. Geen versteekte view in the direction of the arrow. Scale 1:1. No hidden
detail of konstruksielyne is nodig nie. detail or construction lines necessary.

6.7 Teken die aansigte in figuur 42 en projekteer die hulp- Copy the two views in figure 42 and draw the auxiliary
aansig in die rigting van die pyl. Die V-groef maak ’n 90◦ view in the direction of the arrow. The V-groove makes
hoek. Skaal 1:1. Geen versteekte detail of konstruksielyne a 90◦ angle. Scale 1:1. No hidden detail or construction
is nodig nie. lines necessary.

6.8 Teken die aansigte in figuur 43 en projekteer die hulp- Copy the two views in figure 43 and draw the auxiliary
aansig in die rigting van die pyl. Die V-groef maak ’n 90◦ view in the direction of the arrow. The V-groove makes
hoek. Skaal 1:1. Geen versteekte detail of konstruksielyne a 90◦ angle. Scale 1:1. No hidden detail or construction
is nodig nie. lines necessary.

°
60
8
30 °
5
30

10

60
15 17
22
20

0°
12
60

10
20
25 °

15 10
59
80

Figuur 42: Hulpaansig Figuur 43: Hulpaansig

Figure 42: Auxiliary View Figure 43: Auxiliary View

6.9 Teken die aansigte in figuur 44 en projekteer die hulpaan- Copy the two views in figure 44 and draw the auxiliary
sig in die rigting van die pyl. Skaal 1:1. Geen versteekte view in the direction of the arrow. Scale 1:1. No hidden
detail of konstruksielyne is nodig nie. detail or construction lines necessary.

6.10 Teken die aansigte van die voowerp in figuur 45 en pro- Copy the two views of the object in figure 45 and draw
jekteer die hulpaansig in die rigting van die pyl. Skaal 1:1. the auxiliary view in the direction of the arrow. Scale 1:1.
Toon alle versteekte detail. Geen konstruksielyne is nodig Show all hidden detail. No construction lines necessary.
nie.

6.11 Teken die hulpaansig van die voorwerp in figuur 46 soos Draw the auxiliary view of the object in figure 46 in the di-
gesien in die rigting van die pyl A. (Pyl A is loodreg op lyn rection of arrow A. (Arrow A is perpendicular to line CD.)
CD.) Tool alle versteekte detail. Skaal 1:1. Show all hidden detail. Scale 1:1.

16
 Oefeninge/Exercises

14
6
20

15

50
6

25
60
30

12,5
10

45°

50
13

38
15

50
8

Figuur 44: Hulpaansig Figuur 45: Hulpaansig

Figure 44: Auxiliary View Figure 45: Auxiliary View

C
50
15

D
A
50
50

Figuur 46: Hulpaansig

Figure 46: Auxiliary View

7 Punte en Lyne in die Ruimte Points and Lines in Space

7.1 Teken ’n OX lyn. Toon die voor-, bo- en sy-aansigte van Draw an OX line. Show the front, top and side views of
die punt A hier onder. In watter kwadrant is die punt? the point A below. In which quadrant is this point? Point
Punt B is dieselfde afstand as A van die vertikale vlak, B is the same distance from the vertical plane as A is, al-
maar dit is 3 maal hoër bo die horisontale vlak en die though it is 3 times the height above the horizontal plane
helfte so ver van die syvlak. Teken punt B. Verbind A en B and half as far from the side plane. Draw B as well. Con-
as ’n lyn en toon al drie projeksies van die lyn. Wat kan u nect A to B as a line and show all three projections for this
aflei van die tekening? line. What do we establish from this drawing?

A(30; 10; -20)

17
 Oefeninge/Exercises

7.2 Op ’n A3 vel trek ’n OX lyn, en merk die nulpunt by O. On an A3 sheet, draw an OX line, and mark the zero point
Teken dan die voor- en boaansigte van punte A, B, C en at O. Now draw the front and top views of points A, B, C
D waarvan die koördinate hieronder gegee word. Skryf and D of which the co-ordinates are given below. Write in
elke projeksie se benaming by, bv. a en a’. Teken ook die the name of each projection, e.g. a and a’. Draw also the
vooraansigte van lyne AB en BD en die boaansigte van front views of lines AB and BD and the top views of lines
lyne AC en CD. Skaal 2:1. AC and CD. Scale 2:1.

A(5; 15; 25), B(15; -20; 25), C(25; 20; -25), D(35; -15; -20)

7.3 Teken die projeksies van die volgende punte op die HV Draw the projections of the following points on the HP
en die VV. Teken ’n linkeraansig van die punte. In watter and the VP. Draw a left hand view of the points. In what
kwadrant is elke punt? quadrant is each point?

A(10; 30; 50); B(30; -30; -50); C(50; 30; -50); D(70; -30; 50)

7.4 Vir die punte in vraag 7.3, sit ’n nuwe projeksie vlak For the points in question 7.3, put in a new projection
(NPV) in. Die NPV is loodreg met die HV en maak ’n hoek plane (NPP). The NPP is perpendicular to the HP and
van 30◦ met die VV. Die NPV sny die OX by die oorsprong. makes an angle of 30◦ with the VP. The NPP intersects the
Teken die punte in die NPV. OX at the origin. Draw the points in the NPP.

7.5 Herhaal vraag 7.4, maar nou is die NPV loodreg met die Repeat question 7.4, but now the NNP is perpendicular
VV en maak ’n hoek van 30◦ met die HV. to the VP and makes an angle of 30◦ with the HP.

7.6 Punte A en B is die endpunte van ’n lyn. Die projektore Point A and B are the end points of a line. The projec-
van A en B is 90 mm uit mekaar. A is in die derde kwa- tors of A and B is 90 mm apart. A is in the third quadrant
drant en lê 30 mm van die HV en 20 mm van die VV. B is and lies 30 mm from the HP and 20 mm from the VP. B is
70 mm bo die HV en 45 mm agter die VV. Teken die lyn. 70 mm above the HP and 45 mm behind the VP. Draw the
Neem aan dat die x waarde van A 0 is en dat B regs van line, assuming that the x value of A is 0 and that B is to the
A is. In watter kwadrant is B? As die lyn die HV sny, ta- right of A. In what quadrant is B? If the line intersects the
buleer die koördinate van daardie punt. As die lyn die VV HP, tabulate the coordinates of the intersection point. If
sny, tabuleer die koördinate daardie punt. Teken die lin- the line intersects the VP, tabulate the coordinates of the
keraansig van die lyn AB. intersection point. Draw the left side view of AB.
X1
O1

O X
Figuur 47: Punte en Lyne
Figure 47: Points and Lines

7.7 Op die A3 vel, trek ’n OX-lyn en ’n O1X1 lyn soos getoon On the A3 sheet, draw the OX line and an O1X1 line as
in figuur 47. Die projeksievlak O1X1 is loodreg op die VV. shown in figure 47. The projection plane O1X1 is perpen-
Teken die drie aansigte van punte E, F en G waarvan die dicular to the VP. Draw the three views of points E, F and
koördinate hieronder gegee word. Skryf elke projeksie G of which the co-ordinates are given below. Write in the
se benaming by. Voltooi die projeksies van die driehoek name of each projection. Complete the projections of the
EFG. Skaal 2:1. triangle EFG. Scale 2:1

E(15; 20; 25), F(25; 30; -20), G(-10; -20; 20)

18
 Oefeninge/Exercises

7.8 Teken die projeksies van die volgende punte op die HV Draw the projections of the following points on the HP
en VV. Teken ’n linker sy-aansig van die punte. In watter and the VP. Draw a left hand side view of the points. In
kwadrant is elke punt? what quadrant is each point?

A (-10;40;30) B (30;-40;-30) C (60;55;-45) D (90;-10;25)

7.9 Teken figuur 48 oor op ’n A4 tekenvel. Vind die ontbre- Copy figure 48 onto an A4 sheet. Find the missing pro-
kende projeksies van A, B, C, D en E in die HV, VV en O1X1 jections of the points A, B, C, D and E in the HP, VP, O1X1
vlak (⊥ op die HV) en die O2X2 vlak (⊥ op die VV). Tabu- plane (⊥ on HP) and O2X2 plane (⊥ on VP). Tabulate the
leer die koördinate van die punte. co-ordinates of the points.

X2

e2
c’

a’

b’
O X
O1
O2
c1’

X1
d

d1’

a
Figuur 48: Punte en Lyne
Figure 48: Points and Lines

19
 Oefeninge/Exercises

7.10 Teken figuur 49 oor op ’n A4 tekenvel. Die voor- en bo- Copy figure 49 onto an A4 sheet. The front and top views
aansigte van A, B, C en D word gegee. Vind die projeksies of A, B, C and D are given. Find the projections of the
van die punte in die nuwe projeksievlakke aangedui deur points in the new projection planes given as O1X1, O2X2,
O1X1, O2X2, O3X3 en O4X4. Die O1X1 vlak is ⊥ op die O3X3 and O4X4. The O1X1 plane is ⊥ to the HP. The O2X2
HV. Die O2X2 vlak is ⊥ op die O1X1 vlak. Die O3X3 vlak is plane is ⊥ to the O1X1 plane. The O3X3 plane is ⊥ to the
⊥ op die VV. Die O4X4 vlak is ⊥ op die O3X3 vlak. VP. The O4X4 is ⊥ to the O3X3 plane.

O3

X4

b’
c’ O4
X3
a’
O X
d
c d’ b

a
O1

X1 O2

X2
Figuur 49: Punte en Lyne
Figure 49: Points and Lines

7.11 Die voor- en bo-aansig van die lyne AB en CD word in The front and top views of the lines AB and CD are given
figuur 50 getoon. Die O1X1 vlak is loodreg op die HV. Die in figure 50. The O1X1 plane is perpendicular to the HP.
O1X1 lyn maak ’n hoek van 80◦ met die OX lyn. Die ko- The O1X1 lines makes an angle of 80◦ with the OX line.
ördinate van die punte word hieronder getoon. Teken die The coordinates of the points are shown below. Com-
aansig van die lyne in die O1X1 vlak. Bepaal die peilpunte plete the view of the lines in the O1X1 plane. Determine
van die lyn AB op die HV, VV, en die O1X1 vlak. the tracepoints of the line AB on the HP, VP and the O1X1
plane.

A(10; 52; -7), B(75; 27; -20), C(20; 24; 16), D(62; 33; 25)

7.12 Herhaal vraag 7.11, maar laat die O1X1 lyn nou ’n hoek Repeat question 7.11, but let the O1X1 line make an angle
van 70◦ met die OX lyn maak en laat dit die OX lyn by x=- of 70◦ with the OX line and let it intersect the OX line at
2 sny. Bepaal hierdie keer die pylpunte van die lyn CD op x=-2. Determine the trace points of the line CD on the HP,
die HV, VV en O1X1 vlak. VP and the O1X1 plane.

20
 Oefeninge/Exercises

X1
a’

d’
c’ b’
b

a
O X

c
O1

d
Figuur 50: Punte en Lyne
Figure 50: Points and Lines

7.13 Teken die voor- en bo-aansigte van lyne AB en CD. Vind Draw the front and top views of lines AB and CD. Find
die peilpunte van die twee lyne en tabuleer die koördi- the trace points of the two lines and tabulate their co-
nate daarvan in ’n blok. ordinates in a block.
A(17; 8; 16), B(60; 35; 28,5), C(0; 35; 35), D(75; 12,5; 12,5)

7.14 Punt A en B is die endpunte van ’n lyn. Die projektore van Point A and B are the endpoints of a line. The projectors
A en B is 100 mm van mekaar. A is in die 3de kwadrant en of A and B are 100 mm apart. A is in the 3rd quadrant
lê 10 mm van die HV en 30 mm van die VV. B is 60 mm bo and lies 10 mm from the HP and 30 mm from the VP. B is
die HV en 70 mm agter die VV. Teken die lyn. Neem aan 60 mm above the HP and 70 mm behind the VP. Draw the
die x-waarde van A is 0 en dat B regs van A lê. In watter line, assuming that the x value of A is 0 and that B lies to
kwadrant is B? As die lyn die HV sny, tabuleer die koördi- the right of A. In what quadrant is B? If the line intersects
nate van die snypunt. As die lyn die VV sny, tabuleer die the HP, Tabulate the coordinates of the intersection point.
koördinate van die snypunt. Teken die linkeraansig van Draw the left side view of the line AB.
die lyn AB.

7.15 Teken die volgende 3 punte. Sit ’n NPV in wat die 3 punte Draw the following 3 points. Put in a NPP that contains
bevat. Teken die punte in die NPV. these three points. Draw the points in the NPP.

A (0;0;10) B (40;50;50) C (80;-20;90)

7.16 Teken die volgende 3 punte. Sit ’n NPV in wat die 3 punte Draw the following 3 points. Put in a NNP that contains
bevat. Teken die punte in die NPV. these 3 points. Draw the points in the NPP.

A(0; 0; 10); B(30; 10; 50); C(60; 20; 40)

7.17 Herhaal vraag 7.16 met die onderstaande punte. Repeat question 7.16 with the points below.

A(0; -10; -20); B(40; 0; 60); C(60; 5; -40)

21
 Oefeninge/Exercises

7.18 Teken die punte hieronder. Sit ’n NPV loodreg met die Draw the points below. Put in a NPP perpendicular to
HV, wat ’n hoek van 50◦ met die VV maak en deur die oor- the HP, making and angle of 50◦ with the VP and passing
sprong gaan, in. Teken die projeksies van die punte in through the origin. Draw this projection. Now, put in a
hierdie vlak. Sit nou ’n NPV loodreg met die eerste NPV NPP perpendicular to the first NPP. This plane makes an
in. Hierdie vlak maak ’n hoek van 20◦ met die HV en bevat angle of 20◦ with the HP and contains point C. Draw this
die punt C. Teken die projeksies van die punte in hierdie projection.
vlak.
A(10; 30; 40); B(20; -40; 60); C(80; -20; -40); D(100; 70; -50)

7.19 Herhaal vraag 7.18, maar nou bevat die tweede NPV die Repeat question 7.18, but now the second NPP contains
punte A en B. points A and B.

7.20 Teken die punte A,B,C en D soos hieronder gegee en sit ’n Draw the points A,B,C and D given below. Put in a new
nuwe projeksie vlak (NPV) in. Die NPV is loodreg op die projection plane (NPP). The NPP is perpendicular to the
HV en maak ’n hoek van 60◦ met die VV. Die NPV sny die HP and makes an angle of 60◦ with the VP. The NPP inter-
OX by die oorsprong. Teken die punte in die NVP. sects the OX at the origin. Draw the points in the NPP.

A (-10;40;30) B (30;-40;-30) C (60;55;-45) D (90;-10;25)

7.21 Herhaal die vorige vraag, maar nou is die NPV loodreg op Repeat the previous question, but now the NPP is per-
die VV en maak ’n hoek van 60◦ met die HV. pendicular to the VP and makes an angle of 60◦ with the
HP.

7.22 Teken die voor- en bo-aansigte van die lyne AB en BC, Draw the front and top views of the lines AB and BC,
waar die koördinate van A, B en C hieronder gegee word. where the coordinates of A, B and C are given below. Then
Bepaal dan: determine:
(a) die ware lengte van elke lyn; (a) the true length of each line;
(b) die hoek wat AB met die VV maak; (b) the angle that AB makes with the VP;
(c) die hoek wat BC met die HV maak; (c) the angle that BC makes with the HP;
(d) die hoek ABC. (Wenk: bepaal die ware lengte van (d) the angle ABC. (Hint: determine the true length of
|AC|) |AC|)

A (0; 17; 25), B (60; 55; 10), C (115; 25; 55).

7.23 Teken die voor- en bo-aansigte van die hartlyne AB, CD Draw the front and top views of the centre lines AB, CD
en EF. Hierdie hartlyne verteenwoordig die drie pype in and EF. These centre lines represent the lengths of three
’n chemise aanleg. Die pype het ’n deursnee van 8 mm 8 mm diameter (chemical plant) pipes that must not in-
en moenie mekaar kruis nie. Voltooi dan ’n bo-, voor- en tersect one another. Complete the top, front and left-
linkerhand-syaansig van die pype. Die eindpunte van die hand side views of the pipes. The endpoints of the pipes
pype mag vryhand geteken word. Geen versteekte detail may be drawn freehand. No hidden detail.
nie.
A(0; 61; 23), B(67; 61; 23), C(0; 103; 46), D(67; 37; 32), E(49; 110; 7), F(0; 23; 60)

7.24 Met die inligting soos hieronder gegee, teken die voor- en For the information given below, draw the top and front
bo-aansigte van die driehoek ABC en bepaal θ AC . views of the triangle ABC and determine θ AC .
Wenk: Teken eers die aansigte van B; bepaal dan die ware Hint: First determine the views of B; then the true length
lengte van BC (|BC|); gebruik nou (|BC|) om die aansigte of BC (|BC|); now use |BC| to determine the views of C;
van C te teken; bepaal dan θ AC . then finally determine θ AC .

|AB|=90; φ AB = 30◦ ; φBC = 25◦ ; θBC = 50◦ ;

A(70; 35; 10); B(0; ?; > z A ); C(?; 0; > z B ); B is higher than both A and C
B is hoër as beide A en C

22
 Oefeninge/Exercises

7.25 ’n Maspaal van ’n radio antenne word met drie kabels AC, A radio antenna AB is anchored with three cables AC, AD,
AD en AE geanker. Die mas is 20 m hoog en van bo gesien and AE. The mast is 20 m high, and when seen from the
is die hoeke tussen die kabels almal 120◦ . Kabel AC maak top the angles between the three cables are all 120◦ . Ca-
’n hoek van 45◦ met die grond sowel as die vertikale vlak. ble AC makes and angle of 45◦ with the ground and also
D is 5 m verder van die paal as C en E is 3 m nader aan die with the vertical plane. D is 5 m further from the mast
paal as C. Bepaal die ware lengte van elke kabel sowel as than C, and E is 3 m nearer to the mast than C. Determine
die hoeke wat kabels AD en AE met die grond maak. the true length of each cable as well as the angle that ca-
bles AD and AE make with the ground.

7.26 ’n Waarnemer is op ’n boot wat in die rigting N100◦ (d.i. An observer is on a boat that is sailing in a direction
teen ’n hoek van 100◦ kloksgewys van Noord, op die ho- N100◦ (i.e. at an angle of 100◦ clockwise from North, on
risontale vlak). Die waarnemer sien ’n vliegtuig die rig- the horizontal plane). The observer sees an aeroplane at
ting N30◦ , 10 km van die boot (gemeet langs die siglyn) an angle of N30◦ , 10 km from the boat (measured along
en ’n inklinasiehoek van 30◦ . Nadat die boot 2 km afgelê the line of sight) and at an inclination angle of 30◦ . Af-
het, sien die waarnemer die vliegtuig in die rigting N300◦ , ter the boat has covered 2 km, the observer sees the aero-
5 km weg en teen ’n inklinasie hoek van 60◦ . Bepaal die plane at an angle of N300◦ , 5 km away at an inclination
ware afstand wat die vliegtuig afgelê het asook die vlug- angle of 60◦ . Determine the true distance that the aero-
rigting en die hoogte verskil. Skaal 1:100 000. plane has covered, as well as the flight direction and the
Wenk: Neem Noord as die rigting van die negatiewe Z-as, height difference. Scale 1:100 000.
dan is Suid in die rigting van die positiewe Z-as, Oos is Hint: Take North in the direction of the negative Z-axis,
in die rigting van die positiewe X-as, ens. Begin met die then South is in the direction of the positive Z-axis, East
boot by ’n posisie van Z=+7 km, wanneer op ’n A4 teken- is in the direction of the positive X-axis, etc. Start with
vel gewerk word. the boat at a position for which Z=+7 km, when drawing
on an A4 sheet.

7.27 Gegee die inligting hieronder en dat B regs van A is. C is Given the information below and that B is to the right of
nader aan die vertikale vlak as A en laer as B. Teken die A. C is nearer to the vertical plane than A and lower than
voor- en bo-aansigte van ABC en vind θ AC . B. Draw the front and top views of ABC and find θ AC .

|AB| =90 |BC|=80 |AC|=50

A(0;0;z) B(x;y;0) θ AB = 45◦
φ AB = 30◦ θBC = 25◦

7.28 Punt B is 60 mm verder as A langs die X-as; A is 20 mm Point B is 60 mm further along the X-axis than point A; A
bo die HV en 30 mm voor die VV; B is 40 mm bo die HV is 20 mm above the HP and 30 mm in front of the VP; B
en 40 mm voor die VV. C lê onder die HV en die lyne |AC| is 40 mm above the HP and 40 mm in front of the VP. C
en |BC| is onderskeidelik 60 mm and 70 mm lank. C lê lies below the HP and the lines |AC| and |BC| are 60 mm
voor die VV. Die ware hoek wat BC met die horisontale and 70 mm long respectively. C lies in front of the VP. The
vlak maak is 45◦ . Bepaal die projeksies van die driehoek. true angle that BC makes with the horizontal plane is 45◦ .
Tabuleer die koördinate van C. Toon alle konstruksies. Determine the projections of the triangle. Tabulate the
coordinates of C. Show all constructions.

7.29 Punt B is 60 mm verder as A langs die X-as; A is 20 mm bo Point B is 60 mm further along the X-axis than point A; A
die HV en 30 mm voor die VV; B is 40 mm bo die HV en is 20 mm above the HP and 30 mm in front of the VP; B
40 mm voor die VV. C lê in die HV en die lyne |AC| en |BC| is 40 mm above the HP and 40 mm in front of the VP. C
is onderskeidelik 60 mm and 70 mm lank. C lê voor die lies in the HP and the lines |AC| and |BC| are 60 mm and
VV. Bepaal die projeksies van die driehoek. Tabuleer die 70 mm long respectively. C lies in front of the VP. Deter-
koördinate van C. Toon alle konstruksies. mine the projections of the triangle. Tabulate the coordi-
nates of C. Show all constructions.

7.30 Gegee die inligting hieronder en dat C verder van die ver- Given the information below and that C is further from
tikale vlak is as A en laer is as B. Toon alle konstruksielyne. the vertical plane than A and is lower than B. Show all
(a) Vind die koördinate van B en C. construction lines.
(b) Vind die HVPL en VVPL van die valk van driehoek (a) Find the coordinates of B and C.
ABC. (b) Find the HPTL and VPTL of the plane of the triangle
(c) Bepaal die ware hoek tussen die twee pyllyne. ABC.
(c) Determine the true angle between the two trace
lines.
A(0; 15; 26); B(30;+ ; 0); C(75;+ ;+ ); |AB|=60; |BC| =58; θBC = 12◦ .

23
 Oefeninge/Exercises

7.31 Teken die voor- en bo-aansig van die driehoek ABC. Be- Draw the front and top view of the triangle ABC. De-
paal die posisie van ’n punt X wat op die skewe vlak ABC termine the location of a point X on the oblique plane
lê en wat dieselfde afstand van al drie die sye van die drie- ABC which will be equidistant from the three edges of the
hoek is. Hoe ver bo die HV is punt X? Toon al die projek- plane. How far above the HP is point X? Show point X in
sies van punt X. all views.

A(0; 45; 40); B(25; 5; 0); C(50; 20; 25)

7.32 Teken die voor- en bo-aansig van die driehoek ABC. Wat Draw the front and top view of the triangle ABC. What
is die helling van die vlak wat ABC bevat? Bepaal die deur- is the slope of the plane containing ABC? Determine the
snee van die grootste sirkel wat op die vlak geteken kan diameter of the largest circle which could be drawn on
word en wat beperk word deur ABC. the plane as limited by ABC.

A(0; 10; 10); B(40; 60; 40); C(80; 30; 30)

7.33 Twee rioleringspype AB en CB kom bymekaar by ’n man- Two sewer lines AB and CB converge at a manhole B.
gat by punt B. Punt A is 35 m noord, 10 m oos van B en Point A is 35 m north, 10 m east of B and 30 m above B.
30 m bo B. Punt C is 20 m noord, 60 m wes van B en 15 m Point C is located 20 m north, 60 m west of B and 15 m
bo B. Gebruik ’n geskikte skaal. Teken die twee riolerings- above B. Use a suitable scale. Draw the two sewer lines. A
pype. ’n Nuwe rioleringspyp moet in die vlak ABC lê en new sewer line is to be located in the plane ABC and be-
moet begin by punt D wat 30 m reg wes van A lê. Gebruik ginning at the point D which is located 30 m due west of
slegs twee aansigte en bepaal punt D in die vooraansig. A. Using two views only, locate point D in the front view.
Gebruik soveel aansigte as nodig en bepaal die lengte van Using as many views as necessary, determine the length
elke rioleringspyp wat by punt B aansluit. Wat is die hel- of each sewer line that converges at B. What is the slope
ling van die vlak? of the plane?

7.34 Twee pype word voorgestel deur die lyne AB en CD. Be- Two pipelines are represented by lines AB and CD. Deter-
paal die warelengte, helling en rigting van die korste af- mine the true length, slope and bearing of the shortest
stand tussen die twee pype. distance between the two pipelines.

A(0; 30; 60); B(90; 10; 45); C(10; 10; 10); D(100; 30; 35)

7.35 Punt A, 1550 m bo seevlak, is die ingang van ’n mynton- Point A, at elevation 1550 m, is the portal of a mine tunnel
nel wat N60◦ O loop teen ’n afwaartse helling van 30%. ’n which bears N60◦ E on a downward grade of 30%. A sec-
Tweede tonnel ingang by punt B lê 50 m suid, 110 m oos ond tunnel entrance is located at point B which is 50 m
van A en 50 m laer as A. Die tweede tonnel se rigting is south, 110 m east of A and 50 m below A. This second tun-
N45◦ O teen ’n opwaartse helling van 35%. Gebruik ’n ge- nel bears N45◦ E on an upward grade of 35%. Use a suit-
skikte skaal. Bepaal die ware lengte, rigting en gradiënt able scale. Determine the true length, bearing, and grade
van die kortste verbindingstonnel. Wat is die hoogte bo of the shortest connecting tunnel. What would be the el-
seevlak by beide ente van die verbindingstonnel? Toon evation at both ends of the connecting tunnel? Show this
die voorgestelde verbindingstonnel in al die aansigte. proposed connecting tunnel in all views.

7.36 AB en CD is die hartlyne van twee 75 mm deursnee pyp- AB and CD are the centerlines of two 75 mm diameter
lyne. Punt B is 2 m oos, 3 m noord van A en 2 m onder pipe lines. Point B is located 2 m east, 3 m north of A and
A. Punt C is 1.5 m oos, 1.5 m noord van A en op dieselfde 2 m below A. Point C is located 1.5 m east, 1.5 m north of
hoogte as A. Punt D is 1 m wes, 3 m noord van A en 2 m A and at the same elevation as A. Point D is located 1 m
onder A. Wat is die spasie, indien enige, tussen die twee west, 3 m north of A and 2 m below A. How much clear-
pype? ance, if any, is there between the two pipes?

7.37 Bepaal die snylyn tussen die twee vlakke ABC en DEF. Determine the intersecting line between the two planes,
Toon versteekte detail. Wat is die rigting van die snylyn? ABC and DEF. Show hidden lines. What is the bearing of
the intersecting line?

A(25; 25; 160); B(50; 85; 110); C(75; 50; 135); D(25; 45; 130); E(45; 75; 160); F(75; 45; 110)

24
 Oefeninge/Exercises

7.38 ’n Gebuigde plaat, ABCD, is as volg geplaas: Punt B is A bent plate, ABCD, is located as follows: Point B is 10 cm
10 cm oos, 15 cm noord van A en 25 cm laer as A. Punt C is east, 15 cm north of A and 25 cm below A. Point C is 40 cm
40 cm oos, 10 cm noord van A en 15 cm laer as A. Punt D is east, 10 cm north of A and 15 cm below A. Point D is
35 cm oos, 10 cm suid van A en 5 cm bo A. Die “buig lyn”is 35 cm east, 10 cm south of A and 5 cm above A. The “bend
AC. ’n Kabel, XY, moet deur die gebuigde plaat gaan. Punt line”is AC. A cable, XY, must pass through the bent plate.
X is 10 cm noord, 8 cm wes van A en 10 cm laer as A. Punt Point X is 10 cm north, 8 cm west of A and 10 cm below
Y is 40 cm oos, 5 cm suid van A en 5 cm laer as A. Gebruik A. Point Y is 40 cm east, 5 cm south of A and 5 cm below
’n geskikte skaal. Deur slegs twee aansigte te gebruik, A. Use a suitable scale. Using two view only, determine
bepaal die punt, of punte, waar die kabel deur die plaat the point, or points, where the cable will pass through the
gaan. bent plate.

7.39 Twee vlakke ABC en DEF sny mekaar. Punt B is 6 cm Two planes ABC and DEF intersect each other. Point B is
noord, 4 cm oos van A en 6 cm laer as A. Punt C is 4 cm 6 cm north, 4 cm east of A and 6 cm below A. Point C is
suid, 12 cm oos van A en 4 cm laer as A. Punt D is 2 cm 4 cm south, 12 cm east of A and 4 cm below A. Point D is
suid, 4 cm oos van A en 6 cm laer as A. Punt E is 6 cm 2 cm south, 4 cm east of A and 6 cm below A. Point E is
noord, 2 cm oos van A en 2 cm laer as A. Punt F is 1 cm 6 cm north, 2 cm east of A and 2 cm below A. Point F is
noord, 10 cm oos van A en 5 cm laer as A. Bepaal die sny- 1 cm north, 10 cm east of A and 5 cm below A. Determine
lyn. Toon versteekte detail. Wat is die rigting van die sny- the line of intersection. Show hidden lines. What is the
lyn? bearing of the intersection line?

7.40 Twee driehoeke ABC en PQR sny mekaar op die lyn MN. Two triangles ABC and PQR intersect each other along
Bepaal die koördinate van die punte M en N, asook die the line MN. Determine the coordinates of points M and
ware hoek tussen die vlakke waarin die driehoeke lê. N, as well as the true angle between the two planes in
Wenk: gebruik nuwe projeksievlakke nadat die snylyn be- which the triangles are located. Hint: Use new projection
paal is. planes after the intersection line has been found.

A(30; 60; 50); B(10; 30; 10); C(70; 5; 5); P(0; 10; 45); Q(10; 65; 15); R(80; 30; 15)

7.41 Vind die snylyn KL tussen die vlakke PQRS en TUVW, en Find the line of intersection KL between the planes PQRS
bepaal ook die kleinste hoek tussen die vlakke. and TUVW and also the smallest angle between the
planes.

P(5; 21; 65); Q(0; 44; 46); R(35; 27; 6); S(41; 5; 25);
T(46; 0; 53); U(7; 14; 35); V(20; 49; 8); W(59; 34; 21);

7.42 Die driehoek ABC het ’n gat DEF daarin. Voltooi die bo- Triangle ABC has a hole DEF in it. Complete the top view
aansig van die gat. of the hole.
(a) sonder om van ’n nuwe projeksievlak gebruik te (a) without using a new projection plane.
maak; (b) by using a new projection plane.
(b) deur van ’n nuwe projeksievlak gebruik te maak.

A(10; 24; 46); B(83; 87; 12); C(99; 11; 85); D(62;21; ?); E(57; 57; ?); F(87; 46; ?)

7.43 ’n Ertslaag word deur die driehoek PQR op die voor- en An ore deposit layer is represented by the triangle PQR in
bo-aansigte aangedui. AB stel ’n tonnel voor wat na die the front and top views. AB represents a tunnel that has
ertslaag toe gegrawe moet word. Wat is die hoek (α) waar- to be dug towards the ore deposit layer. What is the angle
mee die tonnel die ertslaag sal tref? Gestel die punt R op (α) that the tunnel makes with the ore layer? Assuming
die ertslaag lê 1000 m onder die oppervlakte, op watter that point R on the deposit layer lies 1000 m under the
diepte sal die tonnel die erstlaag ontmoet? Hoe ver moet surface, at what depth will the tunnel meet the ore de-
die tonnel nog verleng word? Skaal: 1 mm = 100 m. posit layer? What is the distance that the tunnel must be
lengthened by to reach the ore deposit layer? Scale: 1 mm
= 100 m.
P(0; 13; 16); Q(45; 3; 27); R(21; 43; 52); A(51; 38; 7); B(35; 27.5; 17.5)

25
 Oefeninge/Exercises

7.44 Vind die voor- en bo-aansigte van die lyn wat deur punt Find the front and top views of the line that goes through
P gaan en beide lyn AB en CD sny. point P and intersects both lines AB and CD.
(a) Deur CD as ’n punt te projekteer en vind die korste (a) By projecting CD as a point, and find the shortest
afstand tussen AB en CD. distance between the lines AB and CD.
(b) sonder hulpprojeksies deur gebruik te maak van (b) Without auxiliary projections, by using the point
die punt waar AB deur die driehoek PCD sny. where AB penetrates the triangle PCD. (Hint: use
(Wenk: gebruik die benadering wat toegepas word the approach applied for finding the intersection
om die snylyn tussen twee driehoeke te vind.) between two triangles.)

A(57; 13; 15); B(0; 48; 55); C(36; 5; 48); D(10; 35.5; 8); P(80; 46; 45)

7.45 Die lyn AM is stel ’n vertikale paal 8 m voor. Dit word in Line AM is a vertical pole 8 m high. It is held in position by
plek gehou met drie anker drade wat as volg geplaas is: three guy wires which are located as follows: AC is 10 m
AC is 10 m lank, het ’n 45◦ helling en ’n rigting van N60◦ W. long, has a 45◦ slope and a bearing of N60◦ W. Guy wire
Anker tou AD is 8 m lank, maak ’n hoek van 30◦ met die AD is 8 m long, makes an angle of 30◦ with the pole and
paal en het ’n rigting van N20◦ E. Die draad van E is 2 m has a bearing of N20◦ E. The wire from E is fastened to the
van die bokant van die paal daaraan vasgemaak, dit wys pole 2 m from the top, is due south and makes an angle
reg suid en maak ’n hoek van 30◦ met die paal. As punt of 30◦ with the pole. If point E is at an elevation of 0.5 m
E 0.5 m hoër is as B, wat is die ware lengte van die draad above B, what is the true length of the wire from E? Use
vanaf punt E? Gebruik ’n geskikte skaal. Teken die anker a suitable scale. Locate the three wires in the front and
drade in die voor- en bo-aansig. plan views.

7.46 Die twee gelykbenige pote van ’n landmeter se driepoot The 2 equal legs of a surveyor’s tripod are located in their
is as volg geplaas relatief tot die skietlood: Been A staan relationship to the plumb line as follows: Leg A bear
N30◦ W en het ’n helling van 30◦ ; Been B staan 1 m reg N30◦ W and has a slope of 30◦ ; Leg B is extended 1 m due
oos van die loodlyn en teen dieselfde helling as die begin- east of the plumb line and at the same elevation as the
punt. Die skietloodgewig raak die beginpunt by ’n ver- bench mark. The plumb bob touches the benchmark at a
tikale afstand van 1.22 m onder die bokant van die lyn. vertical distance of 1.22 m below the top of the line. Leg C
Been C staan S45◦ W en het ’n helling van 45◦ . Gebruik bears S45◦ W and has a slope of 45◦ . Use a suitable scale.
’n geskikte skaal. Bepaal die warelengte van bene A, B en Determine the true length of legs A, B and C. What angle
C. Watter hoek maak been B met die skietlood? Toon die does leg B make with the plumb line? Show the legs in
bene in beide die bo- en vooraansig. both the plan and front views.

7.47 ’n Produksielyn voerbelt seksie begin op die tweede vloer An assembly line conveyor section begins on the second
van ’n fabriek. Die begin van die voerband is 7.32 m wes, floor of a manufacturing plant. The start of the conveyor
2.44 m en 4.88 m bo die ander end van die voerband. As is located 7.32 m west, 2.44 m north and 4.88 m above the
die skuins afstand van die tweede vloer tot die vals plafon other end of the conveyor. If the sloping distance from
van die eerste vloer 3.43 m is, en die voerband 0.915 m bo the elevation of the second floor to the false ceiling of the
die tweede vloer begin, wat is die ware lengte, helling en first floor is 3.43 m, and the conveyor starts 0.915 m above
rigting van die voerband? Hoeveel van die voerband sal the elevation of the second floor, what are the true length,
uitsteek bo die tweede vloer en ook onder die vals plafon slope and bearing of the conveyor? How much of the con-
van die eerste vloer? veyor will protrude above the second floor and below the
first floor ceiling?

8 Vlakke Planes

8.1 Die pyllyne van skewevlakke word in figuur 51 gegee. The trace lines of oblique planes are given in figure 51.
Vind, vir elke geval, die hoeke wat die vlak met die ver- Find, for each case, the angles that the plane makes with
wysingsvlakke maak, nl θ en φ. the reference planes, i.e. θ and φ.

8.2 ’n Lyn deurdring vlakke A en B. Die lyn is parallel aan A line penetrates planes A and B. The line is parallel to
beide die vertikale en die horisontale vlakke. Bepaal die the vertical and horizontal planes. Determine the front
voor- en bo-aansigte van punte P en Q waar die lyn deur and top views of points P and Q where the line penetrates
vlakke A en B, onderskeidelik, dring. Sien figuur 52. planes A and B, respectively. See figure 52.

8.3 Bepaal die (ware lengte) loodregte afstand van die punt P Determine the (true length) perpendicular distance from
na die gegewe vlak asook die koördinate van die punt Q the point P to the given plane and also the co-ordinates
wat in die vlak geleë is. Sien figuur 53. of the point Q that is located in the plane. See figure 53.

P(50; 55; 39); Q(60; ?; 25)

26
 Oefeninge/Exercises

HP
TL

O X O X

HP
VP
TL Q
T X
VP
L

T
P
L

B
A

Figuur 51: Vlakke Figuur 52: Vlakke

Figure 51: Planes Figure 52: Planes

p’
VP
TL
TL

2
1
HP

TL
VP

°
60
45°

0
O X
°

15°
60

30°

O X
L2
HPT
°
50

HP
TL
1
90

q
VP
TL

p
Figuur 53: Vlakke Figuur 54: Vlakke
Figure 53: Planes Figure 54: Planes

27
 Oefeninge/Exercises

8.4 Punt P lê 40 mm weg van en bokant vlak 1. Bepaal sy A point P lies 40 mm away from and above plane 1. De-
afstand vanaf vlak 2 met gebruik van ’n NVVPL. Sien fi- termine its distance from plane 2 using a NVPTL. See fig-
guur 54. ure 54.

P(26; ?; 15)

8.5 Voltooi die projeksies van punt P op die vlak wat voorge- Complete the projection of point P on the plane repre-
stel word deur die pyllyne in figuur 55. sented by the trace lines in figure 55.

p'
TL TL
VP VP
p

O X O X
HP HP
TL TL

p'
TL
HP

O X
VP
T L

Figuur 55: Projeksies van ’n Punt in ’n Vlak

Figure 55: Projections of a Point in a Plane

8.6 Voltooi die pyllyne in figuur 56. Gegee: Die punt P lê in Complete the trace lines in figure 56. Given: Point P lines
die vlak. in the plane.

8.7 Teken die snylyn tussen die vlakke wat voorgestel word Draw the intersection lines of the planes represented by
deur hul pyllyne in figuur 57. their trace lines in figure 57.

8.8 Vind α, die ware hoek tussen lyn CD en die vlak getoon Find α, the true angle between the line CD and the plane
(figuur 58), asook die ware lengte van die deel van die lyn shown (figure 58), and also the true length of the part of
CD bokant die vlak. the line CD above the plane.

G(100; 0; 0); C(40; -40; -25); D(90; 30; -50)

8.9 Bepaal die ware hoek tussen die twee vlakke, wat deur hul Determine the true angle between the two planes that are
onderskeie peillyne beskryf word in figuur 59. given by their individual trace lines in figure 59.

8.10 Verbind AB en BC en beskou dit as twee reguit lyne wat Connect AB and BC and show them as two straight lines
mekaar by punt B sny. that cross at point B.
(a) AB en BC lê in dieselfde vlak. Vind die hoek θ van (a) AB and BC lie in the same plane. Find the angle θ
die vlak en ook die hoek wat die HVPL en die VVPL to the plane and also the angle that the HPTL and
met die OX maak. VPTL make with the OX.
(b) Vind die hoek ABC. (b) Find the angle ABC.

A(50; 12; 25); B(75; 50; 12); C(125; 20; 50)

28
 Oefeninge/Exercises

p' p

O X O X
HP HP
TL TL

p p'

O X
VP
T L

p'
Figuur 56: Bepaal Pyllyne vanaf die Projeksies van ’n Punt
Figure 56: Determine Trace Lines from the Projections of a
Point

8.11 Gegee in figuur 60: Die voor- en bo-aansigte van ’n vlieg- Given in figure 60: The front and top views of an aircraft’s
tuigkajuit se vensters. Vraag: Bepaal die hoek tussen die cabin windows. Question: Determine the angle between
kajuitvenster vlakke K en L en ook die hoek tussen L en the cabin window planes K and L and also the angle be-
M. Tabuleer die antwoorde. tween L and M. Tabulate your results.

8.12 Bepaal waar die lyln AB in figuur 61 deur die vlak gaan en Determine where the line AB in figure 61 goes through
gee die koordinate van die punt. Bepaal die hoek wat die the plane and give the co-ordinates of that point. Deter-
lyn AB met die vlak maak. mine the angle that line AB makes with the plane.

A(7, -21, 0); B(32, -43, 14); G(68, 0, 0)

8.13 ’n Vlak word voorgestel deur twee pyllyne. Die vertikale A plane is represented by two trace lines. The vertical
vlak pyllyn is gegee deur lyn AB and die horisontale vlak plane trace line is given by AB and the horizontal plane
pyllyn is gegee deur lyn AC. ’n Tweede vlak word gegee trace line by AC. A second plane is given by the vertical
deur die vertikale vlak pyllyn deur lyn DE en die horison- plane trace line DE and the horizontal plane trace line
tale vlak pyllyn deur lyn DF. Vir elk van die volgende ge- DF. For each of the following cases, draw the trace lines
valle, teken die pyllyne en vind die snylyn tussen die twee and find the intersection between the two planes.
vlakke.
(a) A(0; 0; 0); B(50; 40; 0); C(30; 0; 60); D(100; 0; 0); E(50; 40; 0); F(30; 0; 60)
(b) A(0; 0; 0); B(50; -10; 0); C(30; 0; 60); D(100; 0; 0); E(50; -20; 0); F(30; 0; 50)
(c) A(0; 0; 0); B(50; 40; 0); C(30; 0; -10); D(100; 0; 0); E(150; -20; 0); F(130; 0; 40)

8.14 Vind die ware hoek tussen die pyllyne in vraag 8.13. Find the true angle between the trace lines in question
8.13.

8.15 Twee lyne AB en CD en punt P word gegee in figuur 62. Two lines AB and CD and point P are given in figure 62.
AB en punt P lê in die skuins vlak. Bepaal met gebruik AB and P are in the oblique plane. Determine using
van ’n NPVPL watter lyn deur P sal ook albei gegewe lyne a NPPTL what line goes through point P and also both
sny. Gee die koördinate van die snypunte. lines. Give the coordinates of the cutting points.

A(47; 22; 20); B(96; 96; 5); C(91; 72; 39); D(121; 34; 29); P(72; 42; 24)

29
 Oefeninge/Exercises

1
TL VP
VP TL
2

O X O VPTL VPTL2 X
1
HP HP

L2

L2
TL TL

T
1 1

HP

HP
L1
VPT
1
TL VP
VP TL
2
1 HPT
H PT L L2
O X O VPTL2 X
HP

L2
TL

T
1

HP

1
VP

TL
HP

VP
TL

1
L2
2

TL
HP
HPTL1
O X O X
T L2

VP
L2

TL
T

VP

1
HP

Figuur 57: Snylyn tussen Twee Vlakke voorgestel deur hul

Pyllyne
Figure 57: Intersection Line between Two Planes Repre-
sented by their Trace Lines

30
 Oefeninge/Exercises

8.16 ’n Televisie antenne steek bo die dak van ’n huis uit. Die A television antenna extends above the roof of a house.
vlak ABCD beskryf die dak en die bokant van die antenne, The roof plane ABCD and the top of the antenna, point X,
punt X, is soos hieronder geplaas. As ’n ankerdraad vanaf are located as shown below. If a supporting brace extend-
punt X loodreg tot die dak is, hoe lank moet die anker- ing to point X is perpendicular to the roof, how long must
draad wees? Hoe lank is die vertikale antenne? Toon die the brace be? How long is the vertical antenna? Show the
ankerdraad in al die aansigte. brace in all views.
A(75; 87; 162); B(150; 87; 187); C(162; 37; 150); D(87; 37; 125); X(112; 106; 144)

8.17 Die vlak ABC en punt X is gegee. Die vlak en punt X se Plane ABC and point X are given. The plane and point X
koördinate is hieronder gegee. Bepaal die warelengte en are located as shown below. Determine the true length
rigting van die kortste lyn van X na die vlak wat terselfde and bearing of the shortest line from X to the plane hav-
tyd ’n helling (hoek met die horisontale vlak) van 45◦ het. ing a slope (angle with horizontal plane) of 45◦ . First de-
Bepaal eers die pyllyne van die vlak ABC en gebruik ’n termine the trace lines of the plane ABC and use a NPPTL
NVVPL om die konstruksie te doen. to do the construction.
A(40; 30; 45); B(50; 10; 55); C(60; 25; 40); X(55; 30; 50)

8.18 Twee vlakke word deur hul pyllyne beskryf in figuur 63. Two planes are given by their trace lines in figure 63.
Die vlakke is parallel. Bepaal die kortste afstand tussen The planes are parallel. Determine the distance they are
hulle. apart.

VP
TL

VP
1
TL
°
15

TL
VP
30°

HPT
L

2
0°
30°

45° 6
O X
O X
55°

G
L2
HP

PT
T

H
L1

92
Figuur 58: Vlakke Figuur 59: Vlakke
Figure 58: Planes Figure 59: Planes

g’ e’c’ a’ TL
VP
L
PT

45°
30°

0
H

h’ f’d’ O a X
b’
G
d b
c a’
K
a b b’

L
g e
M
h f
Figuur 60: Vliegtuig Vensters Figuur 61: Vlakke
Figure 60: Aircraft Windows Figure 61: Planes

31
 Oefeninge/Exercises

b’

P
AB
TL
VP
c’

p’
d’
a’
47°

O X
37°

b
HP
TL
AB a
P p d
c
Figuur 62: Vlakke
Figure 62: Planes
1
TL
HP

VP
T
L2

55° 45°
O X
45° 20 55°
2
TL

HP
VP

T L1

Figuur 63: Vlakke

Figure 63: Planes

32
 Oefeninge/Exercises

8.19 Die vlak ABC en punt Y se koördinate is gedeeltelik hier- Plane ABC and point Y are located as shown below. Draw
onder gegee. Teken die vlak ABC wat loodreg op die lyn the plane ABC perpendicular to line YA. Tabulate the co-
YA is. Tabuleer die koördinate van B en C. ordinates of B and C.
A(30; 20; 80); B(35; x; 65); C(40; 35; x); Y(10; 30; 65)

8.20 Vlak ABC en punt X word asvolg beskryf: Punt B is 100 Plane ABC and point X are given as follows. Point B is 100
oos, 80 noord van A en 120 laer as A. Punt C is 160 oos, 20 east, 80 north of A and 120 below A. Point C is 160 east,
suid van A en 50 laer as A. Punt X is 60 oos, 20 suid van 20 south of A and 50 below A. Point X is 60 east, 20 south
A en 140 laer as A. Bepaal die kortste horisontale afstand of A and 140 below A. Determine the shortest horizontal
tussen punt X en die vlak ABC. Teken die pyllyne van ABC distance from point X to the plane ABC. Construct trace
en gebruik ’n NVVPL. Vind ook die kortste lyn van X na lines of ABC and use a NPPTL. Also find the shortest line
die vlak wat ’n helle van 35% het. Bepaal die rigting van from X to the plane having a grade of 35%. Determine the
die lyn vanaf X. bearing of each line from X.

8.21 Figuur 64 toon ’n oorgangstuk waar aan ’n kabel vasge- Figure 64 shows a transition piece which is to be con-
maak moet word wat deur punt X gaan. Bepaal die korste nected by a cable passing through point X. Determine the
moontlike afstand vanaf punt X na die naaste vlak van die shortest possible distance from the point X to the near-
oorgangstuk. Toon die verbindingslyn in al die aansigte. est face of the transition. Show the connecting line in all
views.

x’

Figuur 64: Vlakke

Figure 64: Planes

8.22 In die volgende vrae, bepaal die ware lengte of die korste In the following questions, determine the true length of
afstand van punt X na die vlak ABC. Gebruik die metode the shortest distance from the point X to the plane ABC.
van pyllyne, bepaal dus eers die pyllyne van ABC en ge- Use the method of trace lines, i.e. first determine the
bruik dan ’n NVVPL. trace lines of ABC and then use a NPPTL.
(a) A(20; 30; 50); B(30; 10; 65); C(35; 25; 40); X(25; 5; 45)
(b) A(10; -30; 60); B(25; 20; -60); C(40; 40; 55); X(30; -45; 70)
(c) A(10; 15; 55); B(30; 5; -40); C(45; -30; 60); X(20; 5; 65)
(d) A(15; 30; 40); B(20; 30; 50); C(45; 35; 60); X(35; 30; 75)

33
 Oefeninge/Exercises

9 Developments Developments

9.1 Teken op ’n A3 tekenvel die ontwikkeling van die konus On an A3 sheet, draw the development of the cone in fig-
in figuur 65. Die boonste deel van die konus is afgesny. ure 65 of which the top part is removed. Scale 1:1.
Skaal 1:1.

9.2 Maak ’n ontwikkeling van die helfte van die skewe pira- Make a development of the one half of the oblique pyra-
miede wat getoon word in figuur 66. Let daarop dat die mid in figure 66 that is shown. Note that the top of the
bopunt van die piramiede afgesny is deur ’n skewe vlak pyramid is cut by an oblique plane (i.e. a plane that has
(d.i. ’n vlak wat ’n hoek maak moet die horisontale vlak an angle with the horizontal plane and is perpendicular
en loodreg is met die vertikale vlak). Neem TA en TE as to the vertical plane). Make TA and TE the cut-line. Scale
die snylyn. Skaal 1:1 op ’n A4 tekenvel. 1:1 on an A4 sheet.

29 t’
90

55
75
50
°

a’ b’h’ c’g’ d’f’ e’

°
75
φ80
g
h f

23
e t
a

b d
c
80
Figuur 65: Ontwikkeling van ’n Afgesnyde Konus Figuur 66: Skewe Piramiede
Figure 65: Development of a Truncated Cone Figure 66: Oblique Pyramid

9.3 Die tekening in figuur 67 toon ’n oorgangstuk tussen twee The drawing in figure 67 shows the transition piece be-
kanale wat soos platgedrukte pype lyk. Ontwikkel slegs tween two channels that look like flattened pipes. De-
een kwart van die voorwerp van AO tot E4. Skaal 1:1 op ’n velop one quarter of the object from AO to E4 only. Scale
A4 tekenvel. 1:1 on an A4 sheet.

a’ e’
45

o’ 4’

φ45

e 4

a
Figuur 67: Oorgangstuk
Figure 67: Transition Piece

34