💉

Thema 4
Hoofdstuk 1

Homeostase
= Het vermogen om chemische en fysische parameters in het lichaam binnen strikte grenzen
constant te houden. Een constante temperatuur, de zuurgraad (pH), het zuurstofgehalte …
zijn belangrijk voor de optimale werking van cellen en organen ！
↳ Het zorgt ervoor dat je lichaam stabiel blijft, zelfs als dingen buiten veranderen. Denk
aan het regelen van dingen zoals temperatuur, bloeddruk, suikerspiegel en andere belangrijke
dingen, zodat alles altijd in orde is en je gezond blijft. Homeostase is als de bewaker van je
lichaam, die ervoor zorgt dat alles soepel verloopt, ongeacht wat er buiten gebeurt.

Thema 4 1
 ⭢ Feedbacksysteem om parameters in het lichaam binnen bepaalde grenzen te houden:

- Temperatuur
- O2-CO2

- pH
- water

- bloeddruk

⟹ Bij het constant houden van het inwendige milieu spelen het bloedvatenstelsel en het
lymfevatenstelsel een belangrijke rol. Die stelsels zorgen ervoor dat alle benodigde stoffen de
cellen bereiken en nemen de afvalstoffen op.

1.2 De rol van immuniteit in de homeostase van het

organisme

Thema 4 2
 indringers van buitenaf kunnen het evenwicht in ons lichaam ernstig verstoren. het lichaam
moet zich kunnen verdedigen tegen indringers (bacteriën , virussen, schimmels, parasieten,
vreemde stoffen & gifstoffen ) maar ook tegen bedreigingen van binnenuit ( ontwikkeling van
kankercellen ).

Hoe indringers bestrijden ?

↳ Afweersysteem of immuunsysteem
= Het verdedigingssysteem van het menselijk lichaam, het beschermt tegen interne en externe
ziekteverwekkers.

( Afweermechanismen die het lichaam gebruikt om zich te beschermen tegen indringers van
buitenaf en binnenuit.)
⮕ Het bloed - en lymfevatenstelsel maken het belangrijkste deel uit van het
immuunsysteem.

Hoe helpt het immuunsysteem bij de homeostase van ons lichaam?

= Het immuunsysteem beschermt ons lichaam tegen indringers die ons inwendig milieu
kunnen verstoren

Doel ?

= Blijven leven

Soorten indringers ➪ van buitenaf:

Bacteriën

virus

parasiet

gifstoffen

Soorten bedreigingen / indringers ➪ van binnenuit:

Kanker (cellen)

Thema 4 3
 INWENDIG MILIEU CONSTANT HOUDEN ！
Kinderen immuunsysteem ➪ onvoldoende ontwikkeld. ( hebben de soldaatjes nog niet
om te beschermen)

⤷ Vrij snel ziek

Oudere immuunsysteem ➪ werkt niet meer goed ( de soldaatjes werken traag in het
lichaam)

⤷ Hoge risico op gezondheidsproblemen

SCID ( Severe Combined Immune Deficiency ) :

= Een ernstige, erfelijke ziekte waar het immuunsysteem / immuniteit niet werkt.

➞ De witte bloedcellen van het immuunsysteem functioneren niet.

➞ De klachten starten meestal enkele maanden na de geboorte.

➞ Zonder behandeling kunnen kinderen met SCID niet overleven.

➞ Infecties kunnen fataal zijn.

➞ Er wordt geprobeerd om infecties te voorkomen terwijl er intussen naar een geschikte

donor voor een beenmergtransplantatie / Stamceltransplantatie wordt gezocht.

⤷ Bij de transplantatie zorgen de stamcellen van de donor ervoor dat het beenmerg opnieuw
gezonde witte bloedcellen aanmaakt.

OPLETTEN ➞ ziek worden, vaccinaties, gekookt eten ！

Thema 4 4
 WAAR OF NIET WAAR ?

Homeostase is het constant houden van het uitwendige milieu. NW

⤷ inwendig

Kankercellen zijn cellen die het lichaam binnen gedrongen zijn. NW

⤷ Binnen uit ontwikkeld zijn

Indringers van het immuunsysteem zijn een bedreiging W
voor de homeostase in ons lichaam.

Hoofdstuk 2

Bloedvatenstelsel

= Alle bloedvaten blij elkaar in het lichaam

Thema 4 5
 ( Het bloed in ons lichaam stroomt door een uitgebreid netwerk van slagaders, aders en
haarvaten die een gesloten systeem vormen ➞ het bloedvatenstelsel )

⤷ Langs dit 'wegennet' van bloedvaten bezorgt het bloed zuurstof en voedingsstoffen in al
je cellen, weefsels en organen.

Lymfevatenstelsel
= Bestaat uit een buizensysteem van lymfevaten, de lymfevaten starten ‘zomaar’ in de
weefsels, ter hoogte van de cellen.

( Het lymfestelsel vervoert lymfe door je lichaam en geeft de lymfe af aan je bloed. Zo
zuivert het lymfestelsel de lymfe en ruimt het afvalstoffen op. De lymfevaten zorgen ervoor
dat de lymfe naar de lymfeklier gaat en vandaar uiteindelijk weer in de bloedvaten
terechtkomt. Lymfe stroomt in één richting: van de weefsels weg en naar de bloedvaten toe.
Zo kunnen de lymfevaten onder andere de afvalstoffen en eiwitten wegvoeren die in de
weefsels zitten. )

⟹ Het bloedvatenstelsel en het lymfevatenstelsel vormen 2 netwerken van grote en

kleine vaten met vertakkingen doorheen het hele lichaam. Ze vervoeren bloed en lymfe,
levensnoodzakelijke vloeistoffen, en bereiken alle cellen waar ze een vitale rol spelen bij
verwondingen of infecties.

⤷ Ze vervoeren stoffen rond en bereiken alle cellen & zijn belangrijk bij infecties ！

Thema 4 6
 DE VERSCHILLENDE ONDERDELEN VAN BEIDE STELSELS EN HUN ROL IN
ONS AFWEERSYSTEEM :

2.1 Hart en bloedvatenstelsel

Het bloed in ons lichaam stroomt door een uitgebreid netwerk van slagaders, aders en
haarvaten die een gesloten systeem vormen ➞ het bloedvatenstelsel
De bloedsomloop is dubbel en vertoont 2 lussen :

∗ Kleine bloedsomloop = van het hart naar de longen en terug

∗ Grote bloedsomloop = van het hart naar de andere organen van het lichaam en terug

Het hart = holle spier

Thema 4 7
 ⤷ Pompt het bloed doorheen het bloedvatenstelsel
—> Tijdens het rondpompen passeert het bloed langs de longen waar zuurstofgas wordt
opgenomen en langs de dunne darm waar voedingsstoffen worden opgenomen. ➞
Zuurstofgas en voedingsstoffen worden vervoerd naar de cellen & afvalstoffen worden naar
de longen en de nieren gebracht.

Bloedvatenstelsel bestaat uit :

Slagaders = brengen zuurstofrijk bloed en voedingsstoffen , opgenomen in de dunne

darm, van het hart naar de organen en weefsels ( met uitzondering van de longslagader)

Haarvaten= vormen verbinding tussen slagaders en aders. ze zijn sterk vertakt en

hebben halfdoorlatende wand. daardoor worden zuurstofgas en voedingsstoffen
makkelijk aan de cellen afgegeven en afvalstoffen opgenomen.

Aders = brengen zuurstofarm bloed en afvalstoffen van de organen via het hart naar de
longen ( met uitzondering van de longaders )

Thema 4 8