Diabetes mellitus
- 2. Neden diyabeti bilmek önemli: • Çevresel etkenler ve genetiksel yatkınlıkla harmanlanan bir hastalık • Fark edilmesi güç • Sonuçları ağır
- 3. • Pankreas: temelde iki dokudan meydana gelmiştir. • 1. Duedonuma sindirim sıvılarını salgılayan asinüsler • 2. Hormon salgılayan langerhans adacıkları
- 4. Pankreas hormonları • Amilin • Somatostatin • Pankreatik polipeptit • İnsulin • Glukagon
- 5. İNSULİN • İlk defa 1992 yılında Banting ve Best tarafından pankreastan izole edilmiştir. • İnsulin ve amilin pancreas β hücreleri tarafından üretilir. • Pankreas hormonlarının %60’ını oluşturur ve karbonhidrat metabolizmasında önemli söz sahibidir.
- 6. • İnsulin birbirine disülfit bağlarla bağlanmış kompleks bir moleküldür. • 2α ve 2β alt türü vardır. • Preproinsülin endoplazmik retikulumda A,B ve C peptit zincirlerinden oluşan Proinsuline o da salgı granüllerinde İnsuline dönüşür.
- 7. • İnsulin kanda serbest dolaşır. • Plazmadaki ortalama yarı ömrü 6 dakikadır. • 10-15 dk içerisinde plazmadan temizlenir. • Hedef hücreye bağlanmış insulinin dışında kalan insulin başta karaciğer olmak üzere böbrek ve kasta da bulunan İnsulinaz enzimiyle yıkılır.
- 8. İnsulin neden önemli? • Çünkü insulin her hormon gibi kanda belli bir miktarda ve belli bir sürede bulunmalıdır. • İnsulinin karbonhidrat, yağ ve protein metabolizması üzerinde karmaşık ve hala kesin açılamalar getirilememiş etkileri vardır. • Beyin gibi hayatı önem taşıyan bir organın tek enerji maddesi glikozdur ve kandan direkt diffüzyon yoluyla bunu temin eder bu yüzden glikozun kanda belirli değerlerde tutulması önemlidir.
- 9. • İnsulin α subunitiyle hedef dokuyu tanırken, β subunitiyle hücrenin G proteiniyle eşleşmiş zar reseptörü olan özel yapıya bağlanır. • Β subuniti hedef hücrenin zarıyla sitoplazmasına uzanır. • Otofosforilasyona uğrar ve bu durum enzim kenetli reseptörün bir örneğidir.
- 10. İnsulinin Metabolizmaya Etkileri • Beslenmeden sonra kana salınır. • Kandaki fazla glikozun karaciğer, yağ ve kas gibi hedef doku hücrelerine geçmesinden sorumludur. • Aşırı karbonhidratın kas ve karaciğer hücrelerinde glikojen şeklinde depo edilmesini sağlar. • Glikojeninde fazlası direkt yağa dönüştürülür.
- 11. • İnsulin tutunduğu dokunun glikoz geçirgenliğini %80 arttırır ancak bu durum beyin, retina ve gonad hücreleri için geçerli değildir. • Hücre zarında K ve P iyonlarının geçirgenliğini arttırır. • Yavaş etkierinde; • Ribozomların yeni proteinleri oluşturmak üzere mRNA’nın translasyon ve DNA’nın transkripsiyon hızında arttırıcı yönde değişikler yapar.
- 12. İnsulin Yokluğunda • 1. Depo yağın lipolizine ve serbest yağ asitlerinin serbestlenmesine • 2. Plazma kolesterol ve fosfolipit miktarının artmasına buna da en yaygın eşlik eden klinik tablo aterosklerozdur. • 3. Yağların aşırı kullanımı ketozis ve asidozise neden olur. • 4.Kolesterol metabolizması sonucu keton cisimcikleri vücutta birikir ve bu olaya ketozis denir. • 5. İnsulin ve büyüme hormonu büyümede sinerjik etki gösterir buna bağlı olarak büyümede gerileme gözlenir.
- 13. Peki Diyabet Ne ki? • Diyabetes mellitus halk dilinde “şeker hastalığı” bir tek hastalık olmaktan çok temelinde hipergliseminin bulunduğu bir grup metabolik bozukluğu ifade eder. • Dünya’da her geçen gün üyesini arttırmakta olan bir hastalık olup, diyabete bağlı gelişen komplikasyonlarla ölen insan sayısı bu gün azımsanmayacak kadar fazladır.
- 14. • En belirgin 2 tipi vardır.
- 15. Tip 1 Diyabet • Prevelansı %5-10’dur. • Pankreas β hücrelerinin insuline üretemediğinden “insuline bağlı diyabet” ya da genelde 14 yaş civarında bulguları ortaya çıktığı için “Juvenil diabetes mellitus” da denir. • Viral bir enfeksiyon ya da otoimmun rahatsızlıktan sonra gelişen reaksiyonlarla natural killer T hücrelerin langerhans β hücrelerine savaş açıp onları işlevsiz kılmasıyla ortaya çıkar.
- 16. • 4 önemli bulgusu vardır: • 1. Kan glikozunun artması • 2. Karaciğer kolesterol yapımı ve enerji için yağ kullanımının artması. • 3. Vücut proteinlerinin azalmasına bağlı, polifajiye rağmen belirgin kilo kaybı. • 4. Asteni(bitkinlik)
- 17. Yüksek kan glikozu • Glikozun idrarla kaybına(kan eşiği=180mg/ml) • Dehidrasyona: ağız kuruluğuna ve sık idrar yapmaya • Doku hasarına(kalp krizinden, körlüğe kadar geniş yelpazeli vücut hasarları)
- 18. Tip 2 Diyabet • Toplumda görülme sıklığı %90-95’tir. • 30 yaşından sonra görülür. Erişkin tipi diyabette denir. • Tip 1’in aksine insulin üretiminde sıkıntı yoktur ama hücreler insuline dirençli hale gelmiştir. • Tip 2 için en önemli risk faktörü OBEZİTEDİR!!!
- 19. Tip 2 Metabolik Sendrom • 1. Karında yağın toplanması şişmanlık • 2. İnsulin direnci • 3. Açlık hiperglisemisi • 4. Kan trigliseritlerinin artması ve yüksek dansiteli lipoproteinlerin-kolesterolün kanda azalması • 5. Hipertansiyon
- 20. Ölçütlerimiz; • Öglisemik: Oral glikoz tolerans testinde; • 110-126mg/100ml kan glukoz oranı normal • Bozulmuş glukoz toleransı; • 140-200mg/100ml kan Diyabet riski taşıyan • Normal açlık kan şekeri: 80-90mg/ml • Tok ölçümlerde 200mg’a kadar normal • Ancak ölçüm yemek yedikten 2-2.5 saat sonra yapıldıysa 110mg dönmüş olması gerek
- 22. • Kaynakça: • Guyton fizyoloji • Robin’s patoloji • https://onedrive.live.com/view.aspx?resid=28 0C271C4E77C24C!2178&ithint=file%2c.pptx& app=PowerPoint&authkey=!ALKXD7me3OZkZ Xk