Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
SlideShare a Scribd company logo
Turist Psikolojisi:
Turizmin Psikolojik Temelleri
Doç.Dr. Ulaş Başar Gezgin
ulasbasar@gmail.com
1
İçindekiler
• 1. Giriş
• 2. Turist Motivasyonu ve Kişilik
• 3. Turist Algısı
• 4. Turistin Öğrenme Süreçleri
• 5. Turistte Tutum Oluşumu ve Değişimi
• 6. Turisti İkna Etme
• 7. Medyada, Sosyal Medyada ve Ortamda Turistik Reklamcılığın Psikolojik Temelleri
• 8. Turist Davranışına Etki Eden Referans Grupları ve Fısıltı Gazetesi
• 9. Aile ve Sosyal Katmanlaşmanın Turist Psikolojisiyle İlişkisi
• 10. Kültürün Turist Psikolojisine Etkisi
• 11. Altkültürlerin Turist Psikolojisine Etkisi
• 12. Kültürlerarası Turist Psikolojisi
• 13. Turizm Sektöründe Segmentasyon
• 14. Turizmde Etik İhlalleri
• 15. Tüketim Toplumu ve Turizm
2
1. Giriş
• Psikoloji ve sosyolojinin uygulama alanı olarak
turist davranışı alanı
3
2. Turist Motivasyonu ve Kişilik
• Motivasyon modelleri
• İhtiyaçlar ve amaçlar
• Maslow ve diğer kuramcılar
• Kişilik kuramları
– (özellikle psikodinamik yaklaşımlar)
• Heyecan ve yenilik arayışı
• Kendini özel hissetme isteği
• Görselleştiriciler ve sözelleştiriciler
4
2. Turist Motivasyonu ve Kişilik
• Maddiyatçılık
• Zorlantılı turistler
• Ürün ve markaların kişiselleştirilmesi
• Turizmle uzatılan (uzatılması teşvik edilen)
benlik
• Benlik imgesi
• Savunma düzenekleri
• İzdüşümsel araştırmalar
5
3. Turist Algısı
• Görsel uyaranlar
• Bilişsel uyaranlar
• Gestalt ilkeleri
• Görsel kalıpyargılama
• Hale etkisi
• Ürün ve hizmet imgesi
• Ürün ve hizmet kalitesi
• Ambalajlama
6
3. Turist Algısı
• Algıda seçicilik
• Tezgah/resepsiyon görüntüsü
• Şirket imgesi
• Deneyim satma
• Gruplama
• Algılanan fiyat
• Algılanan risk
• Ürün yerleştirme
7
4. Turistin Öğrenme Süreçleri
• İlgili öğrenme modelleri
• Koşullandırma
• Pekiştirme
• Uyaranı genelleştirme
• Uyaranı ayırt etme
• Ürünü ayırt etme
• Sönümlenme
• Unutma
• Kitlesel öğrenme vs. Dağıtık öğrenme
8
4. Turistin Öğrenme Süreçleri
• Gözlemleyerek öğrenme (özellikle çocuklar)
• Rol modelleri (özellikle çocuklar)
• Kısa süreli ve uzun süreli bellek
• Bilginin işlenmesi ve saklanması
• Bilginin erişilebilir ya da erişilemez olması
• Tekrar (yararları ve zararları)
• Diğer bilişsel yaklaşımlar
9
5. Turistte Tutum Oluşumu
ve Değişimi
• Tutum oluşumundaki etmenler
• Tutum değişimindeki etmenler
• Tutum ve kişilik ilişkisi
• Tutumların algısal, bilişsel ve davranışsal
özellikleri
• Ürünlerin/Hizmetlerin karşılaştırılması
• Tutumların işlevleri
10
5. Turistte Tutum Oluşumu
ve Değişimi
• Ürünlerin/Hizmetlerin olumlu ve olumsuz
nesnelerle ilişkilendirilmesi
• Bilişsel uymazlık ve tutum-tutum ve tutum-
davranış çatışması
• Yükleme kuramı
• Kapıya ayağını koyma tekniği
11
6. Turisti İkna Etme
• Geniş kapsamlı yayın vs. Dar kapsamlı yayın
• İleti tasarımı: Söz vs. İmge
• İleti çerçeveleme
• Tek-yanlı vs. iki-yanlı ileti
• Sıralama etkisi
12
6. Turisti İkna Etme
• Turisti korkutma (örn/ çok az koltuk/oda kaldı)
• Turisti güldürme
• Cinselliğin kullanımı
• “Geç kalma, biter” uyarıları
• Duygu sömürüsü?
• İletinin ayrımcı altyapısı
– (örneğin, ataerkil reklamlar)
• İletinin etkili olup olmadığının ölçülmesi
13
7. Medyada, Sosyal Medyada ve Ortamda
Turistik Reklamcılığın Psikolojik Temelleri
• Etkileşimsiz ve Etkileşimli Medya arasındaki
yapısal ve süreçsel farklar
• Akıllı televizyonlar
• Ağ kullanıcısı tabanlı reklamcılık
• Google Ads örneği
• Mobil reklamcılık
• Nielsen araştırmaları
14
7. Medyada, Sosyal Medyada ve Ortamda
Turistik Reklamcılığın Psikolojik Temelleri
• Medyaya maruz kalma yaklaşımları
• Sosyal medya uyarlamaları
• İlgili iletişim modelleri
• Arama motoru reklamcılığı
• Deneyimsel reklamcılık
• Şirketlerin sosyal medya politikaları
15
8. Turist Davranışına Etki Eden
Referans Grupları ve Fısıltı Gazetesi
• Referans gruplarının etkileri
• İç grup-dış grup kavramsallaştırması
• Sosyal psikolojide kayırmacılık
• Özdeşleşme
• Referans grubu türleri
• Akranlar ve alışveriş/hizmet grupları
• Sanal gruplar (forumlar ve diğerleri)
16
8. Turist Davranışına Etki Eden
Referans Grupları ve Fısıltı Gazetesi
• Referans gruplarının etkilerini belirleyen
etmenler
• Uyarlık, uzmanlık, deneyim, gösteriş, kişilik vb.
• Bilgi kaynağı olanların inandırıcılığı
• Kanaat önderliği
• Fısıltı gazetesi
• Bloglar, viral videolar ve diğerleri
• Yeniliğin benimsenmesine yönelik modeller
17
9. Aile ve Sosyal Katmanlaşmanın
Turist Psikolojisiyle İlişkisi
• Aile ve toplumsallaşma
• Çocuk yetiştirme biçimleri
• Kuşaklar ve kuşaklararası etkiler
• Ailede karar alma süreçleri
• Aile rolleri
• Çocuklar ve turizm
• Aile Döngüsü: Bekar-Evli-Çocuklu-Boş Yuvada-
Emekli (ve diğer olasılıklar)
• Geleneksel olmayan aileler ve aile olmayan
haneler
18
9. Aile ve Sosyal Katmanlaşmanın
Turist Psikolojisiyle İlişkisi
• Toplumsal sınıflar ve toplumsal tabakalaşma
• Toplumsal hiyerarşi
• Psikolojik vs. Sosyolojik sınıf
• Eğitim grupları
• Meslek grupları ve gelir grupları
• Üst, orta ve alt sınıfların turizm örüntüleri
• Moda
• Biriktirme ve harcama örüntüleri
• Sınıfsal ve mekansal ayrımlaşma
19
10. Kültürün Turizm Psikolojisine Etkisi
• Kültürel roller
• Kültürel farklar ve benzerlikler
• Kültürel değerler
• Kültürel öğrenme
• Dil ve kültürel simgeler
• Milli kültür tezi ve eleştirisi
20
10. Kültürün Turizm Psikolojisine Etkisi
• İlgili kuramlar (özellikle Hofstede)
• Kültürün yaygın vs. örgün olarak öğrenilmesi
• Kültür ve kişilerarası ilişkiler
• Ritüeller
• Kültürel değerlerin turistik reklamlara
yansıması
21
11. Altkültürlerin
Tüketici Psikolojisine Etkisi
• Etnik altkültürler
• Dinsel ve inançsal altkültürler
• Yöresel altkültürler
• Yaşa bağlı altkültürler
– (özellikle ergen ve genç altkültürleri)
• Cinsiyet altkültürleri
• X-Y-Z kuşağı kavramsallaştırmasının eleştirisi
22
12. Kültürlerarası Turist Psikolojisi
• Yerel sürüm vs. Standard sürüm (yerli-yabancı
turist)
• Kültürlerarası farklar
• Karşılaştırmalı yaklaşımlar
• Dilsel engeller
• Yerel vs. Küresel ürün/hizmet sunumu
• Küresel ergen ve genç piyasası
• Yükselen Asya tüketim ve turizm örüntüleri
23
13. Turizm Sektöründe Segmentasyon
• Segmentasyon Ölçütleri
• Demografik:
• Yaş
• Cinsiyet
• Aileler ve haneler
• Sınıflar ve diğer toplumsal tabakalaşmalar
• Etnik kimlik
24
14. Turizmde Etik İhlalleri
• Sömürgen pazarlamacılık
• Turistik reklamlarda izleyici istismarı
• Yasal zemin
• Tepkiler ve imza kampanyaları
• Çevrimiçi yanıltamacalar ve yalanlar
• Sağlıksız hizmet
25
15. Tüketim Toplumu ve Turizm
• Tüketim toplumuna yönelik sosyolojik
eleştirilerin tartışılması ve turizme
uygulanması
• Video tartışma
26
Kaynakça
• Gezgin, U.B. (2015). Tüketici Psikolojisi:
Kapitalizmin Şifreleri.
http://www.slideshare.net/dr_gezgin/tuketici-
psikolojisi-sunumu-ulas-basar-gezgin
• Schiffman L. G. ve Wisenblit J. L. (2015).
Consumer Behaviour. Boston: Pearson.
27

More Related Content

Turist Psikolojisi Sunumu Ulaş Başar Gezgin

  • 1. Turist Psikolojisi: Turizmin Psikolojik Temelleri Doç.Dr. Ulaş Başar Gezgin ulasbasar@gmail.com 1
  • 2. İçindekiler • 1. Giriş • 2. Turist Motivasyonu ve Kişilik • 3. Turist Algısı • 4. Turistin Öğrenme Süreçleri • 5. Turistte Tutum Oluşumu ve Değişimi • 6. Turisti İkna Etme • 7. Medyada, Sosyal Medyada ve Ortamda Turistik Reklamcılığın Psikolojik Temelleri • 8. Turist Davranışına Etki Eden Referans Grupları ve Fısıltı Gazetesi • 9. Aile ve Sosyal Katmanlaşmanın Turist Psikolojisiyle İlişkisi • 10. Kültürün Turist Psikolojisine Etkisi • 11. Altkültürlerin Turist Psikolojisine Etkisi • 12. Kültürlerarası Turist Psikolojisi • 13. Turizm Sektöründe Segmentasyon • 14. Turizmde Etik İhlalleri • 15. Tüketim Toplumu ve Turizm 2
  • 3. 1. Giriş • Psikoloji ve sosyolojinin uygulama alanı olarak turist davranışı alanı 3
  • 4. 2. Turist Motivasyonu ve Kişilik • Motivasyon modelleri • İhtiyaçlar ve amaçlar • Maslow ve diğer kuramcılar • Kişilik kuramları – (özellikle psikodinamik yaklaşımlar) • Heyecan ve yenilik arayışı • Kendini özel hissetme isteği • Görselleştiriciler ve sözelleştiriciler 4
  • 5. 2. Turist Motivasyonu ve Kişilik • Maddiyatçılık • Zorlantılı turistler • Ürün ve markaların kişiselleştirilmesi • Turizmle uzatılan (uzatılması teşvik edilen) benlik • Benlik imgesi • Savunma düzenekleri • İzdüşümsel araştırmalar 5
  • 6. 3. Turist Algısı • Görsel uyaranlar • Bilişsel uyaranlar • Gestalt ilkeleri • Görsel kalıpyargılama • Hale etkisi • Ürün ve hizmet imgesi • Ürün ve hizmet kalitesi • Ambalajlama 6
  • 7. 3. Turist Algısı • Algıda seçicilik • Tezgah/resepsiyon görüntüsü • Şirket imgesi • Deneyim satma • Gruplama • Algılanan fiyat • Algılanan risk • Ürün yerleştirme 7
  • 8. 4. Turistin Öğrenme Süreçleri • İlgili öğrenme modelleri • Koşullandırma • Pekiştirme • Uyaranı genelleştirme • Uyaranı ayırt etme • Ürünü ayırt etme • Sönümlenme • Unutma • Kitlesel öğrenme vs. Dağıtık öğrenme 8
  • 9. 4. Turistin Öğrenme Süreçleri • Gözlemleyerek öğrenme (özellikle çocuklar) • Rol modelleri (özellikle çocuklar) • Kısa süreli ve uzun süreli bellek • Bilginin işlenmesi ve saklanması • Bilginin erişilebilir ya da erişilemez olması • Tekrar (yararları ve zararları) • Diğer bilişsel yaklaşımlar 9
  • 10. 5. Turistte Tutum Oluşumu ve Değişimi • Tutum oluşumundaki etmenler • Tutum değişimindeki etmenler • Tutum ve kişilik ilişkisi • Tutumların algısal, bilişsel ve davranışsal özellikleri • Ürünlerin/Hizmetlerin karşılaştırılması • Tutumların işlevleri 10
  • 11. 5. Turistte Tutum Oluşumu ve Değişimi • Ürünlerin/Hizmetlerin olumlu ve olumsuz nesnelerle ilişkilendirilmesi • Bilişsel uymazlık ve tutum-tutum ve tutum- davranış çatışması • Yükleme kuramı • Kapıya ayağını koyma tekniği 11
  • 12. 6. Turisti İkna Etme • Geniş kapsamlı yayın vs. Dar kapsamlı yayın • İleti tasarımı: Söz vs. İmge • İleti çerçeveleme • Tek-yanlı vs. iki-yanlı ileti • Sıralama etkisi 12
  • 13. 6. Turisti İkna Etme • Turisti korkutma (örn/ çok az koltuk/oda kaldı) • Turisti güldürme • Cinselliğin kullanımı • “Geç kalma, biter” uyarıları • Duygu sömürüsü? • İletinin ayrımcı altyapısı – (örneğin, ataerkil reklamlar) • İletinin etkili olup olmadığının ölçülmesi 13
  • 14. 7. Medyada, Sosyal Medyada ve Ortamda Turistik Reklamcılığın Psikolojik Temelleri • Etkileşimsiz ve Etkileşimli Medya arasındaki yapısal ve süreçsel farklar • Akıllı televizyonlar • Ağ kullanıcısı tabanlı reklamcılık • Google Ads örneği • Mobil reklamcılık • Nielsen araştırmaları 14
  • 15. 7. Medyada, Sosyal Medyada ve Ortamda Turistik Reklamcılığın Psikolojik Temelleri • Medyaya maruz kalma yaklaşımları • Sosyal medya uyarlamaları • İlgili iletişim modelleri • Arama motoru reklamcılığı • Deneyimsel reklamcılık • Şirketlerin sosyal medya politikaları 15
  • 16. 8. Turist Davranışına Etki Eden Referans Grupları ve Fısıltı Gazetesi • Referans gruplarının etkileri • İç grup-dış grup kavramsallaştırması • Sosyal psikolojide kayırmacılık • Özdeşleşme • Referans grubu türleri • Akranlar ve alışveriş/hizmet grupları • Sanal gruplar (forumlar ve diğerleri) 16
  • 17. 8. Turist Davranışına Etki Eden Referans Grupları ve Fısıltı Gazetesi • Referans gruplarının etkilerini belirleyen etmenler • Uyarlık, uzmanlık, deneyim, gösteriş, kişilik vb. • Bilgi kaynağı olanların inandırıcılığı • Kanaat önderliği • Fısıltı gazetesi • Bloglar, viral videolar ve diğerleri • Yeniliğin benimsenmesine yönelik modeller 17
  • 18. 9. Aile ve Sosyal Katmanlaşmanın Turist Psikolojisiyle İlişkisi • Aile ve toplumsallaşma • Çocuk yetiştirme biçimleri • Kuşaklar ve kuşaklararası etkiler • Ailede karar alma süreçleri • Aile rolleri • Çocuklar ve turizm • Aile Döngüsü: Bekar-Evli-Çocuklu-Boş Yuvada- Emekli (ve diğer olasılıklar) • Geleneksel olmayan aileler ve aile olmayan haneler 18
  • 19. 9. Aile ve Sosyal Katmanlaşmanın Turist Psikolojisiyle İlişkisi • Toplumsal sınıflar ve toplumsal tabakalaşma • Toplumsal hiyerarşi • Psikolojik vs. Sosyolojik sınıf • Eğitim grupları • Meslek grupları ve gelir grupları • Üst, orta ve alt sınıfların turizm örüntüleri • Moda • Biriktirme ve harcama örüntüleri • Sınıfsal ve mekansal ayrımlaşma 19
  • 20. 10. Kültürün Turizm Psikolojisine Etkisi • Kültürel roller • Kültürel farklar ve benzerlikler • Kültürel değerler • Kültürel öğrenme • Dil ve kültürel simgeler • Milli kültür tezi ve eleştirisi 20
  • 21. 10. Kültürün Turizm Psikolojisine Etkisi • İlgili kuramlar (özellikle Hofstede) • Kültürün yaygın vs. örgün olarak öğrenilmesi • Kültür ve kişilerarası ilişkiler • Ritüeller • Kültürel değerlerin turistik reklamlara yansıması 21
  • 22. 11. Altkültürlerin Tüketici Psikolojisine Etkisi • Etnik altkültürler • Dinsel ve inançsal altkültürler • Yöresel altkültürler • Yaşa bağlı altkültürler – (özellikle ergen ve genç altkültürleri) • Cinsiyet altkültürleri • X-Y-Z kuşağı kavramsallaştırmasının eleştirisi 22
  • 23. 12. Kültürlerarası Turist Psikolojisi • Yerel sürüm vs. Standard sürüm (yerli-yabancı turist) • Kültürlerarası farklar • Karşılaştırmalı yaklaşımlar • Dilsel engeller • Yerel vs. Küresel ürün/hizmet sunumu • Küresel ergen ve genç piyasası • Yükselen Asya tüketim ve turizm örüntüleri 23
  • 24. 13. Turizm Sektöründe Segmentasyon • Segmentasyon Ölçütleri • Demografik: • Yaş • Cinsiyet • Aileler ve haneler • Sınıflar ve diğer toplumsal tabakalaşmalar • Etnik kimlik 24
  • 25. 14. Turizmde Etik İhlalleri • Sömürgen pazarlamacılık • Turistik reklamlarda izleyici istismarı • Yasal zemin • Tepkiler ve imza kampanyaları • Çevrimiçi yanıltamacalar ve yalanlar • Sağlıksız hizmet 25
  • 26. 15. Tüketim Toplumu ve Turizm • Tüketim toplumuna yönelik sosyolojik eleştirilerin tartışılması ve turizme uygulanması • Video tartışma 26
  • 27. Kaynakça • Gezgin, U.B. (2015). Tüketici Psikolojisi: Kapitalizmin Şifreleri. http://www.slideshare.net/dr_gezgin/tuketici- psikolojisi-sunumu-ulas-basar-gezgin • Schiffman L. G. ve Wisenblit J. L. (2015). Consumer Behaviour. Boston: Pearson. 27