Jeruzalem
Jeruzalem (Hebreêuws: ירושלים — Jeroesjalajim, Araobisch: القدس — al-Qoeds) is d'n oôdstad van Israël. De stad tellende 972.000 inweuners in 2022. De stad was d'n ouwe oôdstad van het koninkriek Israël, nae de scheurieng d'n oôdstad van het koninkriek Judea en laeter van het Latijnse Koninkriek Jeruzalem. Het is ien van de mist omstreë gebieden ter weareld. As een duuzenden jaeren ouwe stad is ut een baekermat van 't joôdendom en 't chrissendom, en worre de stad deu volgelingen van deze tweê religies en deu de islam as heilig beschouwd. Ondanks de anslaegen die er gereheld plaesvinde, trekt de uut natuursteen op'etrokken stad jaerlijks honderdduuzenden pelgrims en aore toeristen.
Bekende bezienswaerdigheën binne de Klaegmure in de Rotskoepel op de Tempelbêrreg. Sins kort is de Hurva Synagoge die in 1948 deu Araobieren wier verwoest wee opgebouwd.
In 1948 wier de ouwe stad veroverd deu Jordaonië. Niemand op de waereld die d'r wat van zei. Totdat Israël de ouwe stad veroverende in 1967, tiedens de Zesdaegse Oôrlog en die vereênigde mie de nieuwe stad — angeduud as West-Jeruzalem, was in 1948 wel in Israëlische 'anden gekommen en al in 1949 d'n 'oôdstad geworden — as de vereênigde 'oôdstad van Israël (bekrachtigd bie wet in 1980), weernae vee lan'n over Israël 'ene viele. De VN (aoltied partijdig) veroordelende Israël.
D'n ouwe stad en omgevieng wor as Oôst-Jeruzalem angeduud en leit op de Westoever, 't deêl van 't Mandaotgebied Palestina dat in 1948 deu Jordaonië wier veroverd en in 1967 deu Israël. De nog niet onafankelijke staet Palestina wil Oôst-Jeruzalem as 'oôdstad.
De Knesset, het parlement van Israël, stit in Jeruzalem.
Burhemeêsters
[bewerk | brontekst bewerken]- Teddy Kollek (1965-1993)
- Ehud Olmert (1993-2003)
- Uri Lupolianski (2003-2008)
- Nir Barkat (2008-2018)
- Mosje Lion (2018-noe)
Externe verwiezingen
[bewerk | brontekst bewerken]- Website van de gemeênte Jeruzalem:
- Jeruzalempahina op het Israëlisch ministerie van buutenlanse zaeken
- Britannica
- City Population
