| dbo:abstract
|
- L'Iraq ajamita (àrab: عراق العجم, Iraq al-ʿajam; persa: عراق عجم, Iraq-i Ajam; literalment ‘Iraq dels perses’) fou una regió de Pèrsia. Correspon a l'antiga Mèdia i es va dir al-Jibal («les Muntanyes») després de la conquesta àrab; va prendre el nom d'Iraq ajamita a partir del segle xi, segons es diu, perquè els seljúcides que governaven la zona eren sultans de l'Iraq. Les ciutats principals eren Hamadan, Qom, Isfahan, Kashan, Rayy, Qazwin i Zanjan (i eventualment Yedz o Yadz). El territori anava de Hamadan al nord-oest a Isfahan al sud. Qazwin i Rayy al nord sovint foren considerades part de l'Iraq Adjemi, i més excepcionalment Yadz, al sud-est. Considerant aquestos territoris com inclosos limitava al nord amb Tabaristan o Mazanderan i Gilan; al nord-oest amb l'Azerbaidjan; a l'oest amb Kurdistan i Luristan; al sud-oest el Khuzistan; al sud el Fars; al sud-est el Kirman; i a l'est i nord-est el Khurasan. Les muntanyes corren d'oest a est i de nord-oest a sud-est. El riu principals és el Kizil Uezen o Sefid Rud (que neix entre Hamadan i Tabriz al Besch Parmal o Peatchanguslit que vol dir Muntanya del Cinc Dits i corre al nord-est i a l'est fins a trobar el Hasht Rud, i després s'obre camí per les muntanyes Elburz fins a la mar Càspia on desaigua); altres rius corren cap a l'est al Gran Desert de Sal o de Pèrsia que forma la plana oriental que obre al Khurasan. Sota els xas qajar va formar al segle xix una de les 19 províncies del país, situada entre Hamadan i Isfahan i amb capital a Kashan. Al final del segle s'havien format 11 províncies i la de l'Iraq Adjemí tenia una superfície de 358.000 km² i una població estimada d'un milio de persones, sent la capital provincial Isfahan. El 1950 en la reorganització administrativa de l'Iran es van formar deu províncies; la província de l'Iraq Adjemí fou bàsicament substituïda per la província d'Isfahan, que va incloure Yadz i Chahar Mahall i Bakhtiari (que després van formar províncies separades), però no Hamadan que va passar a la província de Kirmanshah (fins que va formar província separada abans de 1980). Modernament les províncies de Zandjan o Zanjan, Qom, Qazwin, Teheran, Hamadan, Markazi, Isfahan i Yadz constitueixen el que fou el territori històric de l'Iraq Adjemí. (ca)
- عراق العجم منطقة جغرافية تشمل الأراضي الواقعة شرق عراق العرب بما في ذلك مدن مثل أصفهان والري وقزوين وكرمنشاه وتعرف هذه المنطقة أيضا باسم إقليم الجبال تتضمن هذه المنطقة المناطق الجبلية الكردية والفارسية والآذرية. خلال تلك الفترة ما بين القرنين الحادي عشر والسادس عشر ميلادي كان يطلق على المنطقتين عراق العرب (المنطقة السهلية على حوض نهري دجلة والفرات) وعراق العجم (المنطقة الجبلية) تسمية أرض العراقين ويفصل بين المنطقتين سلسلة جبال زاجروس. (ar)
- Το Περσικό Ιράκ (περσικά: عراق عجم, αραβικά: عراق العجم), είναι ένας ιστορικός όρος για τα δυτικά εδάφη του Ιράν. Από τον 11ο αιώνα μ.Χ. μέχρι το 19ο αιώνα, το όνομα Ιράκ αναφερόταν σε δύο γειτονικές περιοχές: το Αραβικό Ιράκ (ʿIrāq-i ʿArab, Ιράκ-ι Αράμπ) και το Περσικό Ιράκ (ʿIrāq-i ʿAjam, Ιράκ-ι Ατζάμ και Ιράκ αλ-Ατζάμ), γνωστό και ως Τζεμπέλ ή Τζιμπάλ. Το Αραβικό Ιράκ αντιστοιχούσε στην αρχαία Βαβυλωνία (σημερινό Ιράκ) και το Περσικό Ιράκ αντιστοιχούσε στην αρχαία Μηδία (σημερινό δυτικό Ιράν). Οι δύο περιοχές χωρίζονταν από την οροσειρά του Ζάγρου. Αργότερα, μέχρι την έναρξη του 20ου αιώνα, ο όρος Ιράκ στο Ιράν συνήθιζε ν' αναφέρεται σε μια πολύ μικρότερη περιοχή νότια της πόλης και δυτικά της πόλης Κομ. Η περιοχή αυτή είχε κέντρο την πόλη Σουλταναμπάντ, που μετονομάστηκε αργότερα σε Αράκ. Η λέξη Τζεμπέλ είναι αραβική, σημαίνει βουνό και σε αυτή την περίπτωση αναφέρεται στη οροσειρά του Ζάγρου. (el)
- Persa Irako (perse عراق عجم; arabe عراق العجم), literumita ankaŭ Persia Irako, estas historia termino por la centr-okcidenta regiono de Irano, kun urboj kiaj Esfahano, Raj, Qazvin kaj Kashan. El la 11a al la 1a jarcentoj, la nomo Irako referencis al la du najbaraj regionoj: nome la araba Irako (ʿIrāq-i ʿArab) kaj la persa Irako (ʿIrāq-i ʿAjam). Araba Irako korespondis kun antikva Babilonio (nune centra-suda Irako), kaj Persa Irako korespondis kun antikva Medio (nune centr-okcidenta Irano). Ambaŭ regionoj estis separataj per la Zagros-montaro. Poste, ĝis la komenco de la 20a jarcento, la termino Irako en Irano estis uzata por referenci al multe pli malgranda regiono sude de Saveh kaj okcidente de Qom. Tiu regiono estis centrita al Sultanabad, kio estis renomita poste kiel Arak. (eo)
- Persian Iraq, also uncommonly spelled Persian Irak (Persian: عراقِ عجم Erāq-e Ajam(i); Arabic: عراق العجم 'Irāq al-'Ajam or عراق عجمي 'Irāq 'Ajami), is a historical region of the western parts of Iran. The region, originally known as Media in pre-Islamic times, became known as Jibal ("mountain, hill") by the early Islamic geographers, due its mountainous layout. The name was progressively abandoned during the Seljuk era in the 11th-12th centuries, and was called ʿIrāq(-i) ʿAjamī ("Persian Iraq") to distinguish it from ʿIrāq(-i) Arab ("Arab Iraq") in Mesopotamia. According to the medieval historian and geographer Yaqut al-Hamawi, this course started taking place when the Seljuk sultans ruled both Iraq proper and Jibal, thus being addressed "sultan al-Iraq". However, the city of Hamadan in Jibal eventually became their capital, thus resulting in the region becoming known as Iraq, with the word Ajami ("Persian") being added. Following the Mongol invasion of Iran in the 13th-century, the name Jibal had become completely outdated. In the following century, the geographer Hamdallah Mustawfi was unaware of the name Jibal, and only knew it as 'Iraq-i Ajami'. It was regarded by him as sardsīr ("cold zone"). Later, until the beginning of the 20th century, the term Iraq in Iran was used to refer to a much smaller region south of Saveh and west of Qom. This region was centered on Soltanabad, which was renamed later as Arak. (en)
- Perzisch Irak of Irak-i Ajam (Perzisch: عراق عجم) is een historische term die werd gebruikt voor Centraal-Iran. In het gebied lagen steden als Esfahan, Qazvin en Kashan. Van de elfde tot de zestiende eeuw werd met de term "Irak" twee verschillende regio's aangeduid: Arabisch Irak (Irak-i Arab) en Perzisch Irak (Irak-i Ajam). Arabisch Irak kwam overeen met het oude Mesopotamië terwijl Perzisch Irak overeenkwam met Medië. De twee regio's werden gescheiden door het Zagrosgebergte. (nl)
- Irak Perski (albo Dżibal) − termin używany w średniowieczu na określenie regionu w północno-zachodnim Iranie, odpowiadającego w przybliżeniu starożytnej Medii. Arabscy geografowie określali jego terytorium jako ograniczone przez Fars i Chuzestan od południa, Mezopotamię (to jest Irak właściwy) od zachodu, Azerbejdżan, i od północy oraz Wielką Pustynię Słoną od wschodu. Odpowiadał on więc mniej więcej terytorium starożytnej Medii. Ponieważ na terytorium tym przeważały góry, wcześni arabscy geografowie nazywali je Dżibal (dosłownie góry). Od momentu jednak podboju tego terenu przez Seldżuków zaczęto je nazywać Irakiem Perskim (Irak Adżami). Stało się tak ponieważ rządzący również Irakiem sułtani z dynastii Seldżukidów czasem nazywali się z tego powodu Sułtanami Iraku, chociaż ich stolica była położona w Hamadanie w Dżibalu. Stąd ten ostatni zaczął być również nazywany Irakiem, tyle że perskim, dla odróżnienia od Iraku właściwego, który zaczęto nazywać arabskim. Ostatecznie nazwy Dżibal przestano używać po najeździe mongolskim w XIII wieku. Nazwa Irak Perski była następnie używana przez stulecia, i do dzisiaj nosi ją jeden z dystryktów na południowy zachód od Teheranu. Aż do początków X wieku prowincja była bezpośrednio kontrolowana przez kalifów. Najważniejszymi miastami regionu były wówczas Kermszirin (późniejszy Kermanszah), Hamadan, Kom, Isfahan i Rej, który zazwyczaj był stolicą. W późniejszych latach X wieku i na początku wieku XI na terenie Dżibalu istniał emirat Bujidów, ze stolicą w Reju. Hamadan był stolicą bocznej, podporządkowanej linii Bujidów, później większość południowej części regionu przeszła pod kontrolę . Pierwszy z władców seldżuckich, Togryl Beg, na krótki czas w roku 1050 uczynił swoją stolicą Isfahan. Był on także stolicą Malekszaha, później jednak tę rolę przejął Hamadan. W okresie ilchanidzkim suma podatków zbierana z Iraku Perskiego była dużo niższa niż w okresie abbasydzkim, co jest widomym świadectwem zniszczeń mongolskiego najazdu i późniejszej ekonomicznej zapaści. (pl)
- Iraque persa (em persa: عراق عجم; em árabe: عراق العجم) é um termo histórico para a região centro-ocidental do Irã, incluindo cidades tais como Ispaã, Ragas, Caspim e Caxã. Do século XI ao XIX, o nome Iraque refere-se a duas regiões vizinhas: o Iraque árabe (ʿIrāq-i ʿArab) e o Iraque persa (ʿIrāq-i ʿAjam). O Iraque árabe corresponde à antiga Babilônia (atual centro-sul iraquiano), enquanto o Iraque persa corresponde à antiga Média (atual centro-norte iraniano). As duas foram separadas pela Cordilheira do Zagros. Mais tarde, até o começo do século XX, o termo Iraque no Irã foi usado para referir-se a uma região muito menor ao sul de Savé e oeste de Qom. Essa região estava centrada em Sultanabade, que foi mais tarde renomeada como Araque. (pt)
- Ира́к Перси́дский, Ира́к-и Аджа́м(и) (перс. عراق عجم [عجمي]), Ира́к аль-’А́джам (араб. عراق العجم — «неарабский [персидский] Ирак»), Джиба́ль (араб. جبال — букв. «горы») — термин, которым в Средневековье обозначали географическую область на западе современного Ирана. Географы (аль-Истахри, Ибн Хаукаль, аль-Мукаддаси, Йакут аль-Хамави, В. Ф. Минорский, Дж. Х. Крамерс, Г. Виет) описывали Персидский Ирак как регион, который на юге граничит с Фарсом и Хузестаном, с Месопотамией (то есть с Ираком) на западе, с Азербайджаном, Дайламом и Кумисом на севере и с Кохе-Каргасом и Деште-Кевиром на западе. Таким образом Персидский Ирак соответствует древнему этногеографическому региону Мидия. Название «Ирак» относительно этой области сохраняется на протяжении веков, а в последнее время так называют район к юго-западу от Тегерана, одним из важных городов которого является Эрак. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- عراق العجم منطقة جغرافية تشمل الأراضي الواقعة شرق عراق العرب بما في ذلك مدن مثل أصفهان والري وقزوين وكرمنشاه وتعرف هذه المنطقة أيضا باسم إقليم الجبال تتضمن هذه المنطقة المناطق الجبلية الكردية والفارسية والآذرية. خلال تلك الفترة ما بين القرنين الحادي عشر والسادس عشر ميلادي كان يطلق على المنطقتين عراق العرب (المنطقة السهلية على حوض نهري دجلة والفرات) وعراق العجم (المنطقة الجبلية) تسمية أرض العراقين ويفصل بين المنطقتين سلسلة جبال زاجروس. (ar)
- Perzisch Irak of Irak-i Ajam (Perzisch: عراق عجم) is een historische term die werd gebruikt voor Centraal-Iran. In het gebied lagen steden als Esfahan, Qazvin en Kashan. Van de elfde tot de zestiende eeuw werd met de term "Irak" twee verschillende regio's aangeduid: Arabisch Irak (Irak-i Arab) en Perzisch Irak (Irak-i Ajam). Arabisch Irak kwam overeen met het oude Mesopotamië terwijl Perzisch Irak overeenkwam met Medië. De twee regio's werden gescheiden door het Zagrosgebergte. (nl)
- Iraque persa (em persa: عراق عجم; em árabe: عراق العجم) é um termo histórico para a região centro-ocidental do Irã, incluindo cidades tais como Ispaã, Ragas, Caspim e Caxã. Do século XI ao XIX, o nome Iraque refere-se a duas regiões vizinhas: o Iraque árabe (ʿIrāq-i ʿArab) e o Iraque persa (ʿIrāq-i ʿAjam). O Iraque árabe corresponde à antiga Babilônia (atual centro-sul iraquiano), enquanto o Iraque persa corresponde à antiga Média (atual centro-norte iraniano). As duas foram separadas pela Cordilheira do Zagros. Mais tarde, até o começo do século XX, o termo Iraque no Irã foi usado para referir-se a uma região muito menor ao sul de Savé e oeste de Qom. Essa região estava centrada em Sultanabade, que foi mais tarde renomeada como Araque. (pt)
- L'Iraq ajamita (àrab: عراق العجم, Iraq al-ʿajam; persa: عراق عجم, Iraq-i Ajam; literalment ‘Iraq dels perses’) fou una regió de Pèrsia. Correspon a l'antiga Mèdia i es va dir al-Jibal («les Muntanyes») després de la conquesta àrab; va prendre el nom d'Iraq ajamita a partir del segle xi, segons es diu, perquè els seljúcides que governaven la zona eren sultans de l'Iraq. Les ciutats principals eren Hamadan, Qom, Isfahan, Kashan, Rayy, Qazwin i Zanjan (i eventualment Yedz o Yadz). (ca)
- Το Περσικό Ιράκ (περσικά: عراق عجم, αραβικά: عراق العجم), είναι ένας ιστορικός όρος για τα δυτικά εδάφη του Ιράν. Από τον 11ο αιώνα μ.Χ. μέχρι το 19ο αιώνα, το όνομα Ιράκ αναφερόταν σε δύο γειτονικές περιοχές: το Αραβικό Ιράκ (ʿIrāq-i ʿArab, Ιράκ-ι Αράμπ) και το Περσικό Ιράκ (ʿIrāq-i ʿAjam, Ιράκ-ι Ατζάμ και Ιράκ αλ-Ατζάμ), γνωστό και ως Τζεμπέλ ή Τζιμπάλ. Το Αραβικό Ιράκ αντιστοιχούσε στην αρχαία Βαβυλωνία (σημερινό Ιράκ) και το Περσικό Ιράκ αντιστοιχούσε στην αρχαία Μηδία (σημερινό δυτικό Ιράν). Οι δύο περιοχές χωρίζονταν από την οροσειρά του Ζάγρου. (el)
- Persa Irako (perse عراق عجم; arabe عراق العجم), literumita ankaŭ Persia Irako, estas historia termino por la centr-okcidenta regiono de Irano, kun urboj kiaj Esfahano, Raj, Qazvin kaj Kashan. El la 11a al la 1a jarcentoj, la nomo Irako referencis al la du najbaraj regionoj: nome la araba Irako (ʿIrāq-i ʿArab) kaj la persa Irako (ʿIrāq-i ʿAjam). Araba Irako korespondis kun antikva Babilonio (nune centra-suda Irako), kaj Persa Irako korespondis kun antikva Medio (nune centr-okcidenta Irano). Ambaŭ regionoj estis separataj per la Zagros-montaro. (eo)
- Persian Iraq, also uncommonly spelled Persian Irak (Persian: عراقِ عجم Erāq-e Ajam(i); Arabic: عراق العجم 'Irāq al-'Ajam or عراق عجمي 'Irāq 'Ajami), is a historical region of the western parts of Iran. The region, originally known as Media in pre-Islamic times, became known as Jibal ("mountain, hill") by the early Islamic geographers, due its mountainous layout. The name was progressively abandoned during the Seljuk era in the 11th-12th centuries, and was called ʿIrāq(-i) ʿAjamī ("Persian Iraq") to distinguish it from ʿIrāq(-i) Arab ("Arab Iraq") in Mesopotamia. (en)
- Irak Perski (albo Dżibal) − termin używany w średniowieczu na określenie regionu w północno-zachodnim Iranie, odpowiadającego w przybliżeniu starożytnej Medii. Arabscy geografowie określali jego terytorium jako ograniczone przez Fars i Chuzestan od południa, Mezopotamię (to jest Irak właściwy) od zachodu, Azerbejdżan, i od północy oraz Wielką Pustynię Słoną od wschodu. Odpowiadał on więc mniej więcej terytorium starożytnej Medii. Ponieważ na terytorium tym przeważały góry, wcześni arabscy geografowie nazywali je Dżibal (dosłownie góry). Od momentu jednak podboju tego terenu przez Seldżuków zaczęto je nazywać Irakiem Perskim (Irak Adżami). Stało się tak ponieważ rządzący również Irakiem sułtani z dynastii Seldżukidów czasem nazywali się z tego powodu Sułtanami Iraku, chociaż ich stolica b (pl)
- Ира́к Перси́дский, Ира́к-и Аджа́м(и) (перс. عراق عجم [عجمي]), Ира́к аль-’А́джам (араб. عراق العجم — «неарабский [персидский] Ирак»), Джиба́ль (араб. جبال — букв. «горы») — термин, которым в Средневековье обозначали географическую область на западе современного Ирана. Географы (аль-Истахри, Ибн Хаукаль, аль-Мукаддаси, Йакут аль-Хамави, В. Ф. Минорский, Дж. Х. Крамерс, Г. Виет) описывали Персидский Ирак как регион, который на юге граничит с Фарсом и Хузестаном, с Месопотамией (то есть с Ираком) на западе, с Азербайджаном, Дайламом и Кумисом на севере и с Кохе-Каргасом и Деште-Кевиром на западе. Таким образом Персидский Ирак соответствует древнему этногеографическому региону Мидия. Название «Ирак» относительно этой области сохраняется на протяжении веков, а в последнее время так называют р (ru)
|
