| dbo:abstract
|
- Els talix, talysh talish, talishi, taleshi o talyshi són un poble indígena iranià a la regió entre Azerbaidjan i l'Iran al sud-oest de la mar Càspia. Parlen la llengua talixi (estesa per les províncies de Gilan i Ardabil a l'Iran, i pel sud de l'Azerbaidjan). Un comtat de la província de Gilan es diu . El poble talix és de tipus caucàsic i de raça europea. Els talix s'identifiquen amb els clàssics cadusis (el nom talix pot relacionar-se etimològicament amb cadusi o lysi). No es coneix el nombre de persones d'ètnia talix actualment, ja que s'està practicant un genocidi cultural molt fort amb alteracions ètniques forçades per l'emigració, i prohibicions de qualsevol identitat talix (a l'Azerbaidjan la política del govern els va forçar la integració de les minories talix, tats i lesguians). Els talix parlen una llengua amb dos dialectes, un a l'Azerbaijan i un a l'Iran, i entre ells no es poden comprendre. Els talix a l'Iran podrien ser fins a un milió i els de l'Azerbaidjan segons els nacionalistes són uns 400.000 si bé els parlants aquí són només 200.000, mentre el cens oficial només reconeix 80.000 talixs tot i que en privat es reconeix que la xifra real és superior. (ca)
- Talyšové jsou íránská etnická skupina žijící v jižním Ázerbájdžánu a severním Íránu od Kaspického moře po Talyšské hory. Hovoří , která patří mezi íránské jazyky. Počet Talyšů v Íránu se odhaduje na 430 000, žijí převážně v provincie Gílán. Ázerbájdžánští Talyšové obývají okolí města Lenkoran. Podle oficiálního sčítání lidu je jich 112 000, organizace talyšských nacionalistů však odhadují počet na více než osm set tisíc. Vyznávají převážně ší'itský islám, v němž však přetrvává množství původních pohanských představ, živí se zemědělstvím, pastevectvím a řemesly. Talyšové se prohlašují za potomky starověkých . Byli poddanými safíovské říše, v letech 1747 až 1819 existoval nezávislý , který se pak stal součástí carského Ruska. 15. května 1919 vyhlásili místní bolševici , která zanikla v červenci téhož roku. Po rozpadu Sovětského svazu byla v létě 1993 nakrátko založena . Po potlačení vzpoury ázerbájdžánskými vojsky byl prezident tohoto státu odsouzen k smrti, trest mu byl později zmírněn na doživotní vězení. Po protestech zahraničních lidskoprávních organizací byl roku 2004 propuštěn a vypovězen do Nizozemska, kde roku 2007 založil , které bylo v roce 2014 přijato do Organizace nezastoupených států a národů.
* Mapa talyšských dialektů
* Vlajka Talyšů (cs)
- الطاليون أو شعب تاليش (Talysh ، (بالأذرية: Talışlar) ، (بالفارسية: تالشان)) هم إيرانيون هم مجموعة عرقية أري هندية تتواجد بين أذربيجان وإيران ومنطقة جنوب القوقاز وعلى سواحل الجنوبية الغربية لبحر قزوين، ويتكلمون ، وهي من اللغات الإيرانية الشمالية الغربية ويتكلموها في محافظتي جيلان وأردبيل وفي الأجزاء الجنوبية من أذربيجان، هذه العرقية أصولها بلقانية-قوقازية هاجرت من أوروبا. شمال تاليش (الجزء الواقع في جمهورية أذربيجان) كان يُعرف تاريخياً باسم . توجد في إيران مقاطعة تاليش في مقاطعة جيلان. عدد هذه القومية حوالي 500000 نسمة يتواجد في إيران حوالي 430000 نسمة وفي أذربيجان 112000 وفي باقي الدول حوالي 10000 نسمة يعتنق أغلبهم الديانة الإسلامية بمذهبها الشيعي ويوجد منهم أيضا من أهل السنة والجماعة. (ar)
- Taliŝoj estas irana popolo, kiu vivas en limareo de Azerbajĝano kaj Irano. En Azerbaĵgano ili vivas ĉe urbo Lenkoran kaj en Irano en provincoj Ardabil kaj Gilan. Kulture, ĝi similas al popolo de Dagestano kaj de Azerbajĝano. Ne ekzistas fidebla popola statistiko pri nombro de la taliŝoj. Entute vivas ĉ. 200.000 taliŝoj en la du landoj. La taliŝoj parolas la taliŝan lingvon kaj krom tiu la lokajn regajn lingvojn. (eo)
- Die Talyschen oder Talyisch sind eine iranischsprachige Volksgruppe im Kaukasus, die im Grenzgebiet von Aserbaidschan und Iran lebt. (de)
- Les Talyches (aussi appelés Talysh, Talishi, Taleshi ou Talyshi) sont un groupe ethnique iranien d'Azerbaïdjan et du nord de l'Iran, parlant une langue iranienne et pratiquant l'islam sous les deux formes chiite ou sunnite. Ils habitent dans la région historiquement connue sous les noms successifs de Caducée dans la protohistoire, de Caspiane dans l'Antiquité et de (en) depuis le Moyen Âge. Leur capitale traditionnelle est Astara sur la mer Caspienne, ville divisée entre une partie azerbaïdjanaise au Nord et une partie iranienne au Sud. Il n'existe pas de statistique officielle sur le nombre de Talyches estimé à un million de personnes en Iran et à 300 000 à 400 000 en Azerbaïdjan, estimation en désaccord avec les statistiques officielles de l'État azerbaïdjanais qui n'en comptent au mieux que 112 000 et plus récemment 76 841. (fr)
- Los talyshi (también Talysh, Talishi, Taleshi o talisíes) son un pueblo iranio que habla el idioma talish, uno de los idiomas iranios del noroeste. Se habla en las regiones norteñas de las provincias iraníes de Guilán y Ardebil y la parte meridional de la república de Azerbaiyán. A los talyshi norteños (la parte de la República de Azerbaiyán) se los conocía históricamente como . El talyshi tiene dos dialectos principales, mutuamente inteligibles: el septentrional (que se habla en Azerbaiyán e Irán) y el meridional (que se emplea únicamente en Irán). Según Ethnologue, el azerí se usa como lengua literaria y los hablantes también la emplean. No hay datos estadísticos sobre el número de personas que hablan talyshi en Irán, pero se calcula en alrededor de un millón.[cita requerida] Los talisíes se cree que son unos novecientos doce mil. La tesis Positive Orientation Towards the Vernacular among the Talysh of Sumgayit afirma que al menos trescientas mil personas hablaban talyshi en 2003 en la República de Azerbaiyán. Según el censo oficial de la República de Azerbaiyán, cuyos datos cuestionan los nacionalistas talisíes, los talisíes que habitan en el país son ochenta mil. Según algunas fuentes, el Gobierno azerbaiyano ha impuesto la integración forzosa de todas las minorías, incluidas la talyshí, y lezguina. Según Svante. E. Cornell: «Mientras que oficialmente el número de lezguinos registrados es como mucho de 180 000, los lezguinos dicen que el número de ellos registrados como azerbaiyanos es mucho más alto que esa cifra; algunos señalan que hay más de 700 000 lezguinos en Azerbaiyán. Estas cifras son denegadas por el Gobierno azerbaiyano, pero en privado muchos azeríes reconocen el hecho de que los lezguinos —y lo mismo puede decirse respecto a los talyshíes y los tat de Azerbaiyán— es mucho más alto que la cifra oficial». (es)
- Talish (juga disebut Talishi, Taleshi atau Talyshi) adalah bangsa Iran yang berbicara bahasa Talysh, salah satu bahasa Iran barat laut. Bahasa Talysh dituturkan di daerah provinsi utara Iran, yaitu Gilan dan Ardabil dan bagian selatan Republik Azerbaijan. Talysh Utara (bagian dari Republik Azerbaijan) sebelumnya diketahui sebagai Talish-i Gushtasbi.
* l
*
* s (in)
- The Talysh people (Talysh: Tolışon تالشان; Azerbaijani: Talışlar; Persian: تالشان) are an Iranian ethnic group indigenous to a region shared between Azerbaijan and Iran which spans the South Caucasus and the southwestern shore of the Caspian Sea. They speak the Talysh language, one of the Northwestern Iranian languages. It is spoken in the northern regions of the Iranian provinces of Gilan and Ardabil and the southern parts of the Republic of Azerbaijan. Northern Talysh (the part in the Republic of Azerbaijan) was historically known as Talish-i Gushtasbi. In Iran there is a Talesh County in Gilan Province. (en)
- 탈리시족(Talysh)은 이란, 아제르바이잔, 러시아, 우크라이나에 거주하는 이란계 민족이다. (ko)
- I Talisci (anche Talishi, Taleshi o Talyshi) sono un gruppo etnico iranico originario di una regione condivisa tra l'Azerbaigian e l'Iran che si estende tra il Caucaso meridionale e la costa sud-occidentale del Mar Caspio. Parlano la lingua taliscia, una delle lingue iraniche nordoccidentali. È parlato nelle regioni settentrionali delle province iraniane di Gilan e Ardabil e nelle parti meridionali della Repubblica dell'Azerbaigian. La regione settentrionale dei talisci (che rientra nella Repubblica dell'Azerbaigian) era storicamente nota come Talish-i Gushtasbi. In Iran vi è lo shahrestān (contea) di Talesh nella provincia di Gilan. (it)
- タリシュ人（Talysh, Talishi, Taleshi, Talyshi）とは、アゼルバイジャンおよびイランに跨って居住するイラン系民族である。使用言語はタリシュ語であるが、他の言語も用いられている。 (ja)
- Tałyszowie, także Tałysze – naród irański zamieszkujący głównie na pograniczu Iranu i Azerbejdżanu, posługujący się językiem tałyskim (jeden z języków północno-zachodniego Iranu). Liczbę użytkowników języka tałyskiego szacuje się na około 184 tys., z czego 69 tys. mieszka w Azerbejdżanie, a 112 tys. w Iranie. (pl)
- De Talysh (ook Talishi, Taleshi of Talyshi) zijn een Perzisch volk. Er zijn naar schatting meer dan 600.000 Talyshen, waarvan er 400.000 in Iran en 112.000 in Azerbeidzjan wonen. Ze wonen vooral in bergdorpen op de zuidwestelijke oever van de Kaspische Zee, ten zuiden van de Koera-rivier. De bergstreek waar ze wonen, het Talyshgebergte, draagt dezelfde naam. Tot 1828 hadden ze een eigen Talysh-kanaat. (nl)
- Талиші́ (самоназва — талуш, талишон) — один з народів Південного Кавказу, історично проживає в гірській і передгірській областях Талишу, що примикає до південно-західного узбережжя Каспійського моря (південний схід Азербайджану та північний захід Ірану). В Азербайджані талиші розселені на південному сході країни, переважно в Астаринському, Ленкоранському та районах, а також у південно-східній частині . Селища, розташовані на кордоні розселення талишів і азербайджанців, мають змішане населення. (uk)
- Талыши́ (тал. толышон / tolışon) — народ на Южном Кавказе, имеющий иранское происхождение. Исторически проживает в горной и предгорной области Талыш, примыкающей к юго-западному побережью Каспийского моря (юго-восток Азербайджана и северо-запад Ирана). Талышский язык относится к иранской языковой группе (северо-западная подгруппа, тати-талышское ответвление) индоевропейской семьи языков. По некоторым оценкам, общая численность талышей во всём мире составляет от 267 300—619 000 до 1 млн. человек, а численность носителей талышского языка от 218 100 до (включая татиязычных) 1 300 000. По другой версии от 600 до 800 тыс. в Азербайджане. По другим источникам в 1996 году в Азербайджане было 800 тысяч талышей, а в Иране в 1993 году 112 тысяч. (ru)
- 塔雷什人是伊朗系族群，分布于阿塞拜疆和伊朗之间的一个地区，横跨南高加索和里海西南岸，俄罗斯达吉斯坦共和国也有分布。他们说塔里什語，是伊朗西北部的一种语言。在伊朗吉兰省和阿尔达比勒省的北部地区以及阿塞拜疆共和国的南部地区都有使用者。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Taliŝoj estas irana popolo, kiu vivas en limareo de Azerbajĝano kaj Irano. En Azerbaĵgano ili vivas ĉe urbo Lenkoran kaj en Irano en provincoj Ardabil kaj Gilan. Kulture, ĝi similas al popolo de Dagestano kaj de Azerbajĝano. Ne ekzistas fidebla popola statistiko pri nombro de la taliŝoj. Entute vivas ĉ. 200.000 taliŝoj en la du landoj. La taliŝoj parolas la taliŝan lingvon kaj krom tiu la lokajn regajn lingvojn. (eo)
- Die Talyschen oder Talyisch sind eine iranischsprachige Volksgruppe im Kaukasus, die im Grenzgebiet von Aserbaidschan und Iran lebt. (de)
- Talish (juga disebut Talishi, Taleshi atau Talyshi) adalah bangsa Iran yang berbicara bahasa Talysh, salah satu bahasa Iran barat laut. Bahasa Talysh dituturkan di daerah provinsi utara Iran, yaitu Gilan dan Ardabil dan bagian selatan Republik Azerbaijan. Talysh Utara (bagian dari Republik Azerbaijan) sebelumnya diketahui sebagai Talish-i Gushtasbi.
* l
*
* s (in)
- The Talysh people (Talysh: Tolışon تالشان; Azerbaijani: Talışlar; Persian: تالشان) are an Iranian ethnic group indigenous to a region shared between Azerbaijan and Iran which spans the South Caucasus and the southwestern shore of the Caspian Sea. They speak the Talysh language, one of the Northwestern Iranian languages. It is spoken in the northern regions of the Iranian provinces of Gilan and Ardabil and the southern parts of the Republic of Azerbaijan. Northern Talysh (the part in the Republic of Azerbaijan) was historically known as Talish-i Gushtasbi. In Iran there is a Talesh County in Gilan Province. (en)
- 탈리시족(Talysh)은 이란, 아제르바이잔, 러시아, 우크라이나에 거주하는 이란계 민족이다. (ko)
- I Talisci (anche Talishi, Taleshi o Talyshi) sono un gruppo etnico iranico originario di una regione condivisa tra l'Azerbaigian e l'Iran che si estende tra il Caucaso meridionale e la costa sud-occidentale del Mar Caspio. Parlano la lingua taliscia, una delle lingue iraniche nordoccidentali. È parlato nelle regioni settentrionali delle province iraniane di Gilan e Ardabil e nelle parti meridionali della Repubblica dell'Azerbaigian. La regione settentrionale dei talisci (che rientra nella Repubblica dell'Azerbaigian) era storicamente nota come Talish-i Gushtasbi. In Iran vi è lo shahrestān (contea) di Talesh nella provincia di Gilan. (it)
- タリシュ人（Talysh, Talishi, Taleshi, Talyshi）とは、アゼルバイジャンおよびイランに跨って居住するイラン系民族である。使用言語はタリシュ語であるが、他の言語も用いられている。 (ja)
- Tałyszowie, także Tałysze – naród irański zamieszkujący głównie na pograniczu Iranu i Azerbejdżanu, posługujący się językiem tałyskim (jeden z języków północno-zachodniego Iranu). Liczbę użytkowników języka tałyskiego szacuje się na około 184 tys., z czego 69 tys. mieszka w Azerbejdżanie, a 112 tys. w Iranie. (pl)
- De Talysh (ook Talishi, Taleshi of Talyshi) zijn een Perzisch volk. Er zijn naar schatting meer dan 600.000 Talyshen, waarvan er 400.000 in Iran en 112.000 in Azerbeidzjan wonen. Ze wonen vooral in bergdorpen op de zuidwestelijke oever van de Kaspische Zee, ten zuiden van de Koera-rivier. De bergstreek waar ze wonen, het Talyshgebergte, draagt dezelfde naam. Tot 1828 hadden ze een eigen Talysh-kanaat. (nl)
- Талиші́ (самоназва — талуш, талишон) — один з народів Південного Кавказу, історично проживає в гірській і передгірській областях Талишу, що примикає до південно-західного узбережжя Каспійського моря (південний схід Азербайджану та північний захід Ірану). В Азербайджані талиші розселені на південному сході країни, переважно в Астаринському, Ленкоранському та районах, а також у південно-східній частині . Селища, розташовані на кордоні розселення талишів і азербайджанців, мають змішане населення. (uk)
- 塔雷什人是伊朗系族群，分布于阿塞拜疆和伊朗之间的一个地区，横跨南高加索和里海西南岸，俄罗斯达吉斯坦共和国也有分布。他们说塔里什語，是伊朗西北部的一种语言。在伊朗吉兰省和阿尔达比勒省的北部地区以及阿塞拜疆共和国的南部地区都有使用者。 (zh)
- الطاليون أو شعب تاليش (Talysh ، (بالأذرية: Talışlar) ، (بالفارسية: تالشان)) هم إيرانيون هم مجموعة عرقية أري هندية تتواجد بين أذربيجان وإيران ومنطقة جنوب القوقاز وعلى سواحل الجنوبية الغربية لبحر قزوين، ويتكلمون ، وهي من اللغات الإيرانية الشمالية الغربية ويتكلموها في محافظتي جيلان وأردبيل وفي الأجزاء الجنوبية من أذربيجان، هذه العرقية أصولها بلقانية-قوقازية هاجرت من أوروبا. شمال تاليش (الجزء الواقع في جمهورية أذربيجان) كان يُعرف تاريخياً باسم . توجد في إيران مقاطعة تاليش في مقاطعة جيلان. (ar)
- Els talix, talysh talish, talishi, taleshi o talyshi són un poble indígena iranià a la regió entre Azerbaidjan i l'Iran al sud-oest de la mar Càspia. Parlen la llengua talixi (estesa per les províncies de Gilan i Ardabil a l'Iran, i pel sud de l'Azerbaidjan). Un comtat de la província de Gilan es diu . El poble talix és de tipus caucàsic i de raça europea. Els talix s'identifiquen amb els clàssics cadusis (el nom talix pot relacionar-se etimològicament amb cadusi o lysi). No es coneix el nombre de persones d'ètnia talix actualment, ja que s'està practicant un genocidi cultural molt fort amb alteracions ètniques forçades per l'emigració, i prohibicions de qualsevol identitat talix (a l'Azerbaidjan la política del govern els va forçar la integració de les minories talix, tats i lesguians). E (ca)
- Talyšové jsou íránská etnická skupina žijící v jižním Ázerbájdžánu a severním Íránu od Kaspického moře po Talyšské hory. Hovoří , která patří mezi íránské jazyky. Počet Talyšů v Íránu se odhaduje na 430 000, žijí převážně v provincie Gílán. Ázerbájdžánští Talyšové obývají okolí města Lenkoran. Podle oficiálního sčítání lidu je jich 112 000, organizace talyšských nacionalistů však odhadují počet na více než osm set tisíc. Vyznávají převážně ší'itský islám, v němž však přetrvává množství původních pohanských představ, živí se zemědělstvím, pastevectvím a řemesly.
* Mapa talyšských dialektů
* (cs)
- Los talyshi (también Talysh, Talishi, Taleshi o talisíes) son un pueblo iranio que habla el idioma talish, uno de los idiomas iranios del noroeste. Se habla en las regiones norteñas de las provincias iraníes de Guilán y Ardebil y la parte meridional de la república de Azerbaiyán. A los talyshi norteños (la parte de la República de Azerbaiyán) se los conocía históricamente como . (es)
- Les Talyches (aussi appelés Talysh, Talishi, Taleshi ou Talyshi) sont un groupe ethnique iranien d'Azerbaïdjan et du nord de l'Iran, parlant une langue iranienne et pratiquant l'islam sous les deux formes chiite ou sunnite. Ils habitent dans la région historiquement connue sous les noms successifs de Caducée dans la protohistoire, de Caspiane dans l'Antiquité et de (en) depuis le Moyen Âge. Leur capitale traditionnelle est Astara sur la mer Caspienne, ville divisée entre une partie azerbaïdjanaise au Nord et une partie iranienne au Sud. (fr)
- Талыши́ (тал. толышон / tolışon) — народ на Южном Кавказе, имеющий иранское происхождение. Исторически проживает в горной и предгорной области Талыш, примыкающей к юго-западному побережью Каспийского моря (юго-восток Азербайджана и северо-запад Ирана). Талышский язык относится к иранской языковой группе (северо-западная подгруппа, тати-талышское ответвление) индоевропейской семьи языков. (ru)
|
