Majeurtoonleer

Die majeurtoonleer of Ioniese toonleer is een van die algemeenste toonlere, veral in Westerse musiek. Dit is een van die diatoniese toonlere. Soos baie ander toonlere bestaan dit uit sewe note: die agtste is dieselfde as die eerste, maar teen ’n verdubbelde frekwensie sodat dit ’n hoër oktaaf van dieselfde noot genoem word (uit Latyns "octavus", die agtste).

Die eenvoudigste majeurtoonleer om te skryf is C-majeur, die enigste majeurtoonleer wat geen kruise of molle nodig het nie:

C-D-E-F-G-A-B-C (C-majeurtoonleer)

Die majeurtoonleer was van sentrale belang in Europese musiek, veral gedurende die tydperk van klassieke Westerse harmonie en in populêre musiek, as gevolg van die groot aantal akkoorde wat daaruit gevorm kan word.

Struktuur

Die patroon van heel- en halftone wat ’n majeurtoonleer kenmerk

’n Majeurtoonleer is ’n diatoniese toonleer. Die oopeenvolging van intervalle tussen die note van ’n majeurtoonleer is:

• heel, heel, half, heel, heel, heel, half

waar "heel" ’n heeltoon (’n rooi u-vormige kromme in die figuur), en "half" ’n halftoon (’n rooi gebroke lyn in die figuur) verteenwoordig.

’n Majeurtoonleer kan beskou word as twee tetrachorde wat deur ’n heeltoon geskei word. Elke tetrachord bestaan uit twee heeltone gevolg deur ’n halftoon:

• heel, heel, half.

Trappe van die toonleer

• 1e – Tonika
• 2e – Supertonika
• 3e – Mediant
• 4e – Subdominant
• 5e – Dominant
• 6e – Submediant
• 7e – Leitoon
• 8e – Tonika

Die kwintsirkel

Die kwintsirkel, wat in 1728 vir die eerste keer deur Johann David Heinichen beskryf is in sy boek Der General-bass, is sedertdien gebruik as ’n manier om die relatiewe harmoniese afstand tussen toonsoorte te illustreer.

Die syfers in die sirkel toon die aantal kruise of molle in die toonsoortteken, met die kruise wat regsom loop en die molle wat linksom loop vanaf C-majeur (wat geen kruise of molle het nie). Die sirkelrangskikking hang af van enharmoniese verhoudings in die sirkel, wat gewoonlik bereken word op ses kruise of molle vir die majeurtoonsoorte van F♯ = G♭ en D♯ = E♭ vir mineurtoonsoorte. Sewe kruise of molle maak majeurtoonsoorte  (C♯-majeur of C♭-majeur) wat makliker geskryf kan word met vyf molle of kruise (as D♭-majeur of B-majeur).

Breër sin

Die term "majeurtoonleer" word ook gebruik in die name van ander toonlere waarvan die eerste, derde en vyfde trappe ’n majeurdrieklank vorm.

Die harmoniese majeurtoonleer se sesde trap is verlaag. Byvoorbeeld: C-D-E-F-G-A♭-B-C. Dit verskil van die harmoniese mineurtoonleer deurdat die derde trap verhoog is.

Die melodiese majeurtoonleer is die vyfde modus van die jazz mineurtoonleer. Byvoorbeeld: C-D-E-F-G-A♭-B♭-C. Dit verskil van die Ioniese toonleer deurdat die sesde en sewende trappe verlaag is en van die Eoliese toonleer deurdat die derde trap verhoog is. Die gekombineerde toonleer wat as die Ioniese styg en as die melodiese majeur daal, word ook die melodiese majeur genoem: C-D-E-F-G-A-B-C-B♭-A♭-G-F-E-D-C (verskil van die melodiese mineur deurdat die derde trap verhoog is).

In die dubbelharmoniese majeurtoonleer is die tweede en sesde trappe verlaag. Byvoorbeeld: C-D♭-E-F-G-A♭-B-C. Dit is die vyfde modus van die Hongaarse mineurtoonleer.

Sien ook

• Ioniese modus
• Majeur en mineur

Verdere leeswerk

• Bower, Michael. 2007. "All about Key Signatures Geargiveer 11 Maart 2010 op Wayback Machine". Modesto, CA: Capistrano School (K–12) webwerf. (Toegang verkry 17 Maart 2010)
• Jones, George Thaddeus. 1974. Music Theory: The Fundamental Concepts of Tonal Music Including Notation, Terminology, and Harmony. Barnes & Noble Outline Series 137. New York, Hagerstown, San Francisco, Londen: Barnes & Noble. ISBN 978-0-06-460137-5.
• Kennedy, Michael. 1994. "Key-Signature". Oxford Dictionary of Music, tweede uitgawe, mederedakteur, Joyce Bourne. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-869162-9.
• Yamaguchi, Masaya. 2006. The Complete Thesaurus of Musical Scales, hersiene uitgawe. New York: Masaya Music Services. ISBN 0-9676353-0-6.