Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Gaan na inhoud

Thomas Jefferson

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Thomas Jefferson
3de President van die Verenigde State
Ampstermyn 4 Maart 1801– 4 Maart 1809
Voorganger John Adams
Opvolger James Madison
Geboortedatum 13 April 1743
Geboorteplek Shadwell, Virginië
Sterftedatum 4 Julie 1826 (op 83)
Sterfteplek Charlottesville, Virginië
Eerste Dame Martha Wayles Skelton Jefferson
Politieke party Demokratiese Republikein
Visepresident Aaron Burr (1801-1805)
George Clinton (1805-1809)
Handtekening

Thomas Jefferson (13 April 1743 – 4 Julie 1826) was die 3de president van die Verenigde State van Amerika (1801–1809). Tydens sy ampstermyn het Ohio op 1 Maart 1803 die 17de deelstaat van die Verenigde State geword.

Biografie

[wysig | wysig bron]

Thomas Jefferson is in Albemarle County in Virginië, in 'n ryk familie van grondeienaars, gebore. Sy pa, Peter Jefferson, was 'n selfopgeleide landmeter wat 'n beskeie boedel van 60 slawe bekom het. Sy seun sou later self 'n boer en slawe-eienaar word. Thomas se ma, Jane Randolph Jefferson, kom uit een van Virginië se belangrikste families. Thomas was die oudste van haar twee seuns. Sy het ook ses dogters gehad. Thomas het omtrent niks oor sy ma te sê gehad in sy memoires nie. Toe sy pa in 1757 oorlede is, het hy alles gedoen om van haar toesig te ontsnap. Hy het by 'n plaaslike skoolmeester ingetrek en daar Latyn en Grieks geleer totdat hy in 1760 na die College of William and Mary in Williamsburg gegaan het.

Thomas Jefferson was 'n veelsydige man. Benewens die feit dat hy 'n politikus en filosoof was, was hy ook 'n wetenskaplike, regsgeleerde, uitvinder, skrywer en stigter van Jeffersoniaanse argitektuur. In 1767 word hy toegelaat tot die landdroshof in Virginië as 'n prokureur. Gedurende die tydperk waarin hy as ambassadeur in Frankryk gedien het, het hy hom verdiep in die wyn van daardie land. Uit die evaluasies van die wyne wat oorleef het, kan afgelei word dat hy 'n fynproewer was. Jefferson het oor sy leeftyd duisende boeke in sy persoonlike biblioteek in Monticello versamel. Ná die dood van sy pa het die toekomstige president onder meer sy biblioteek geërf. Hy het ook baie boeke van George Wythe geërf. Nadat die Britte die Library of Congress in 1814 afgebrand het, het Jefferson sy versameling van meer as 6 000 boeke aan die Kongres oorgegee teen $4 per boek.

In 1772 trou hy met Martha Wayles Skelton, wat mev. Martha Jefferson geword het. Saam het hulle ses kinders gehad. Sy het egter nooit gesien hoe haar man president van die Verenigde State word nie, want sy is in 1782 op die ouderdom van 33 oorlede. Hul oudste dogter, Martha Jefferson Randolph, is tydens Jefferson se latere presidentskap as presidentsvrou beskou. Jefferson het nooit weer getrou nie, maar dit word algemeen aanvaar dat hy 'n (seksuele) verhouding met sy slavin Sally Hemings gehad het, en dat hy die pa van haar ses kinders was.

Dit lyk asof hy homself tot sy verkiesing in die Huis van Burgesses gehelp het deur gratis rumpunch uit te deel. As politikus het hy pamflette geskryf. Hiermee het hy die oog gevang van latere president John Adams, wat hom voorgehou het as die regte persoon om die Onafhanklikheidsverklaring te skryf. Benewens die Verenigde State se onafhanklikheidsverklaring, het Jefferson ook die Statuut van Virginië vir Godsdiensvryheid geskryf.

Bronne

[wysig | wysig bron]
  • The Papers of Thomas Jefferson, – the Princeton University Press edition of the correspondence and papers; vol 1 appeared in 1950; vol 41 (covering part of 1803) appeared in 2014.
  • Jefferson, Thomas (10 November 1798). "Thomas Jefferson, Resolutions Relative to the Alien and Sedition Acts". The Founder's Constitution. University of Chicago Press. Besoek op 2 November 2015.
  • Thomas, Jefferson (1914). Autobiography of Thomas Jefferson 1743–1790. New York: G.P. Putnam's Sons.
  • "Thomas Jefferson". University of Virginia Library. Besoek op 2 September 2009.
  • Jefferson, Thomas (1900). The Life and Writings of Thomas Jefferson. pp. 265–266.
  • —— (1853). Notes on the State of Virginia. J.W. Randolph. (Note: This was Jefferson's only book; numerous editions)
  • —— (1977). The Portable Thomas Jefferson. Penguin Press. ISBN 978-1101127667.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]