Villarrasa
 Villarrasa | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Andalucía | ||||
| Provincia | Provincia de Huelva | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
| Nome oficial | Villarrasa (es)[1] | ||||
| Códigu postal |
21850 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 37°23′17″N 6°36′19″W / 37.388°N 6.6054°O | ||||
  Villarrasa Villarrasa (España) .png) | |||||
| Superficie | 72 km² | ||||
| Altitú | 75 m | ||||
| Llenda con | Rociana del Condado, Niebla, La Palma del Condado y Bollullos Par del Condado | ||||
| Demografía | |||||
| Población |
2148 hab. (2023) - 1103 homes (2019) - 1073 muyeres (2019) | ||||
| Porcentaxe | 0% de Provincia de Huelva | ||||
| Densidá | 29,83 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
| villarrasa.es | |||||
 | |||||
Villarrasa ye un conceyu español de la provincia d'Huelva, Andalucía. Según l'INE, nel añu 2016 cuntaba con una población de 2.167 habitantes[2]. La so estensión superficial ye de 72 km² y tien una densidá de 30,14 hab/km². Los sos coordenaes xeográfiques son 37º 23' N, 6º 36' O. Asítiase a una altitú de 65 metros y a 36 quilómetros de la capital de provincia, Huelva. Ente los sos fíos destaca Alfonso García Matamoros, humanista de la Renacencia que foi Caderalgu de Retórica de la Universidá d'Alcalá de Henares, onde tuvo como discípulu a Benito Arias Montano.
Xeografía
[editar | editar la fonte]En metá del campu, arrodiada de fértiles tierres, atópase Villarrasa. Les formes de vida agrícola perduren na arquiteutura de les viviendes villarraseras, d'una planta y con doblaos, como ye tradicional na zona. Villarrasa tien una situación estratéxica na provincia d'Huelva, con bones comunicaciones per ferrocarril (llinia Sevilla-Huelva) y A-49 (Autopista del Quintu Centenariu).
Historia
[editar | editar la fonte]Villarrasa ye un llugar nel que s'asocedieron ensame de cultures. Cartaxineses, romanos, visigodos y musulmanes dexaron la so buelga al so pasu.
Les primeres muertes humanes topaos nesta población daten del calcolítico. D'esta dómina procede'l xacimientu de “La Alquería”, constituyíu por un sepulcru en galería cubierta.
Queda xuníu l'aportar Históricu de lo que güei ye Villarrasa a la Ilipla romana, la Elepla visigoda, la Lebla musulmana y la Niebla de los Guzmanes.
Los romanos dexaron les sos buelgues na zona denomada “El Cortixu” onde fueron topaos restos d'esta dómina como una columna de mármol que se caltién nel Muséu Arqueolóxicu Provincial.
Mientres la dominación musulmana'l territoriu de Villarrasa perteneció a la Cora de Niebla, sirviendo de baluarte defensivu de Niebla.
Villarrasa sale de la órbita Islámica cuando'l reinu musulmán de Aben Mafot y la so capital, Niebla vence ante les tropes d'Alfonsu X nel añu 1.262.
Cuando se crea'l condáu de Niebla en 1.369, Villarrasa defínese como una aldega o llugar dientro de la xurisdicción de Niebla, esto ye, que ta amestada a Niebla jurídicamente anque con cierta autonomía municipal.
Ye precisamente esti conceyu unu de los pueblos qu'empecipia'l primer movimientu separatísta contra la capitalidad y privilexos de Niebla al empecipiase'l sieglu XVII. Nel añu 1.602, los vecinos alcuerden y adopten una actitú de desobediencia civil contra la xusticia de Niebla, pero permanecería sol dominiu d'ésta hasta l'añu 1.813, en que consiguió la so independencia municipal y el llogru de títulu de Villa dau poles cortes constitucionales de Cádiz qu'aprueben la llei de Señoríos, que va acabar col réxime xurídicu del que va ser llamáu “Antiguu Réxime”.
Socio-economía
[editar | editar la fonte]El so términu municipal combina grandes deveses, que polo abrupto del terrén dedicar a la caza, y zones de campu, nes qu'al pie de l'agricultura tradicional (cebera, vide y olivo) remanez una nueva agricultura de regadío (frutales de güesu) que xenera mayores beneficios y abondosa mano d'obra.
La so situación xeográfica favoreció la instalación d'importantes empreses, como la Planta de Reciclaxe y Compostaxe (receptora de los residuos urbanes d'Huelva, la mariña y el Condáu) y Agroalimentarias del Sur, especializada en frutales de güesu en réxime de regadío como cítricos, pescales, cirueles, quivis y perales. Estos nuevos cultivos diversifiquen la tradicional agricultura local y xenera más de 100.000 jornales al añu. Un 55% de la población activa de Villarrasa trabaya nesti sector.
Ente los cultivos tradicionales destaquen les ceberes, los cultivos industriales (xirasol y remolacha) y los garbanzos. La olivar ta presente en daqué más de 400 hectárees destinaes a la producción d'aceite. El viñéu, en claru retrocesu por cuenta de la crisis, tan solo algama 125 hectárees.
Na industria trabaya'l 12% de la población activa n'empreses como carpinteríes metáliques y de madera, panificadoras, talleres d'arreglu y otres rellacionaes col sector agroalimentario.
Nel terciariu trabaya un 33% de los habitantes. Con una trentena de llicencies comerciales, el sector ta representáu principalmente por pequeñu empreses de marcáu calter llocal.
Tamién hai que destacar la producción avícola cuntando con granxes dotaes cola última teunoloxía.
Demografía
[editar | editar la fonte]Númberu d'habitantes nos últimos años.
| 1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2092 | 2082 | 2071 | 2130 | 2103 | 2088 | 2074 | 2114 | 2095 | 2170 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE [Consultar]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Monumentos
[editar | editar la fonte]
Esisten numberoses edificaciones de calter relixosu ente pequeñes ermites ya ilesies en cais y places dedicaes a los patronos de la llocalidá y a les cruces que se veneren nel mes de mayu. La más antigua ye la ermita de La nuesa Señora de les Congoxes na que conviven elementos mudéxares, renacentistes y barrocos. Llógrase una estupenda vista d'esta ilesia dende la travesía que crucia'l pueblu. L'estilu barrocu ta representáu na ermita de La nuesa Señora de los Remedios (patrona de la llocalidá) y na de San Roque. La primera zarra un almirable frontal de plata llabráu en Méxicu.
La ilesia parroquial de San Vicente ye neomudéxar y nella puédense contemplar importantes pieces de imaginería y orfebrería de los sieglos XVII y XVIII. De dómina mudéxar, la ilesia de San Vicente caltién los dos arcos de los pies. La senciella portada de piedra que correspuende a esti llau, d'estilu góticu-mudéxar, paez datar, según el profesor Angulo Íñiguez, del sieglu XV. De construcción más recién son les ermites dedicaes a les cruces. La de la Cruz de riba ye neobarroca y la de la Cruz del Campo neogótico, con artísticos azulexos que representen los misterios del Santu Rosario.
Fiestes
[editar | editar la fonte]El 22 de xineru celébrase'l Día del Tostón, fiesta campestre na que se tastia esta rica especialidá comarcal acompañada con una copa de bon vinu nuevo del Condado. Les primeres fines de selmana de mayu son les fiestes a honor a les Santa Cruz del Campo y de siguío les fiestes de la Cruz de riba compartiendo'l calendariu festivu con San Isidro Llabrador y traen a la llocalidá allegres aires de romería. La procesión del Corazón de Jesús enllena en xunu'l cielu de Villarrasa con salves de fueos artificiales. N'agostu tien llugar la feria y fiestes patronales de La nuesa Señora de los Remedios y el 18 d'avientu, conmemoración de l'apaición de la Virxe, tres la procesión realiza la típica puya d'animales vivos, dulces locales, alcordances, etcétera.
Llugares d'interés
[editar | editar la fonte]Esisten formoses deveses y paraxes naturales como los de "Clarina", "Güertu de la Fame" - puntu d'alcuentru nes romeríes campestres- y "Gadea", singular pol color que-y otorguen les agües del ríu Tinto. Al pie de el so calce puede afayase la formosa estampa arquitectónica de los vieyos molinos d'agua.
Les sos amplies cais tienen l'encantu de los pueblos andaluces, ente que les llimpies y lluminoses viviendes d'una planta con "doblaos" caltienen el sabor de formes de vida agraria, como les asitiaes nes cais Empedrada, Infante de Cos, Piñón, Plaza de Sabela II, y la Plaza Nueva o anguaño conocida como Plaza d'España, frente al Conceyu, onde s'axunten la mocedá sobremanera nes nueches veraniegues. Dalgunes d'elles daten de los sieglos XVII y XVIII.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ «Tabla2874» (castellanu). Consultáu'l 4 de payares de 2017.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Villarrasa - Sistema d'Información Multiterritorial d'Andalucía *
Santa Cruz del Campo Archiváu 2019-02-06 en Wayback Machine - Web oficial de la Hermandá * Santa Cruz de riba - Web oficial de la Hermandá * Patrimoniu cultural de Villarrasa. Institutu Andaluz del Patrimoniu Históricu
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q1618166
Multimedia: Villarrasa