Ağcakənd (Kəlbəcər)
| Ağcakənd | |
|---|---|
 | |
| 40°01′17″ şm. e. 46°11′21″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Rayon | Kəlbəcər rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 1.777 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
|
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ağcakənd — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Ağcakənd kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[1]
1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 10 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan dövlət başçılarının imzaladığı üçtərəfli bəyənatdan sonra Ağcakənd kəndi 25 noyabr 2020-ci ildə boşaldıldı.
Etimologiya
[redaktə | mənbəni redaktə et]Yerli əhalyə görə, kəndin adı kürd mənşəli Ağcanın adını daşıyır. Kəndin qurucularının kürd olmasına baxmayaraq onların adları türk mənşəlidir. Azərbaycanlı tarixçi Tural Həmidə görə, bunun əsas səbəbi Azərbaycan kürdlərinin yerli türklərlə sıx qaynayıb qarışması, hətta öz aralarında belə bu dildə danışmasıdır.[2] Digər bir yerli məlumata görə, Laçın rayonunun Ağcakəndində yaşayan varlı adamlar mal-qoyun saxlamaq üçün bu kəndin yerləşdiyi ərazidən binə yeri kimi istifadə edirmişlər. Bu kəndin bir nəfər varlı sakini Ağca adlanan qızını ərə verir. Həmin qız öz həyat yoldaşı ilə yaşamaq üçün bu binə yerinə gəlir və kəndin bünövrəsini qoyurlar. Mənası "ağ rəng" deməkdir.[3] Kəndin digər adı Kamyanlıdır. Kamyanlı burada məskunlaşmış nəslin adıdır. Başqa bir versiyaya görə, XIX əsrin əvvəllərində Laçın rayonunun Ağcakənd kəndindən çıxmış bir qrup ailənin burada məskunlaşması nəticəsində kəndin adı da dəyişdirilmışdir.[4]
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kəndin əsası Laçın rayonunun Ağcakənd kəndindən gələn kürdlər tərəfindən qoyulmuşdur.[5]
28 aprel 1920-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süquta uğramasından və bolşeviklərin işğalına məruz qalmasından sonra, 1923-cü ilin iyulunda Yelizavetpol quberniyasının Cavanşir və Zəngəzur qəzalarının bir hissəsindən Kürdüstan mahalı (sonradan qəza) təsis edilmişdir. Ağcakənd kəndi mahalın bir hissəsi olmuşdur.[6] Kürdüstan qəzası ləğv edildikdən sonra Ağcakənd Kəlbəcər rayonunun tərkibinə daxil edilmişdir.[7]
1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdir.[8] Kənd 25 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətinə keçmişdir.[9]
Coğrafiya
[redaktə | mənbəni redaktə et]Ağcakənd Kəlbəcər rayonunda, Qarasu çayının sol sahilində Qonqur silsiləsinin ətəyindədir.[4]
Əhalisi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kənd formalaşan zaman əhalisi etnik kürdlər olmuşdur.[5]
Qalereya
[redaktə | mənbəni redaktə et]-
Kənd qəbirstanlığı -
-
-
-
-
-
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
- ↑ Həmid, Tural. "Azərbaycan kürdləri". AzLogos. 12 iyun 2020. 2022-03-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 iyul 2022.
- ↑ Məzahir Təhməzov Kəlbəcər Ensiklopedik məlumatlar Toponimlər fotoşəkillər xəritələr.
- ↑ 1 2 "Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. Bakı: "Şərq-Qərb", 2007.
- ↑ 1 2 Татьяна Аристова, (1966), Курды Закавказья: историко-этнографический очерк. С. 40
- ↑ Из протокола заседания Президиума ЦК АКП (б). 30 июля 1923 г. ПААФ ИМЛ. Ф. 1. On. 74. Д. 133. Л. 3 об.
- ↑ Азербайджанская ССР. Административно-территориальное деление на 1 января 1977 года (4-е изд.). Баку: Азербайджанское гос. изд-во. 1979. 7.
- ↑ "Nagorno Karabakh". Human Rights Watch. 1994. 22 April 2003 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 March 2020.
The towns' capture came at staggering human costs, creating 250,000 new Azerbaijani refugees. Civilians fled Kelbajar in April through high mountains still covered with snow. Refugees claimed that hundreds of people froze to death attempting to flee.
- ↑ "Azerbaijani Forces Reclaim Second District From Armenians Under Nagorno-Karabakh Truce". RFERL.org (ingilis). Radio Free Europe/Radio Liberty. 25 noyabr 2020. 25 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 noyabr 2020.
