Həmişəyaşıl başınağacı

Həmişəyaşıl başınağacı
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superasteridlər Klad: Asteridlər Klad: Kampanulidlər Dəstə: Fırçaotuçiçəklilər Fəsilə: Adoksakimilər Cins: Başınağacı Növ: Həmişəyaşıl başınağacı
Beynəlxalq elmi adı
Viburnum tinus L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   505680 NCBI   237959 EOL   484298

Həmişəyaşıl başınağacı (lat. Viburnum tinus) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin adoksakimilər fəsiləsinin başınağacı cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Təbii halda Aralıq dənizyanı ölkələrində bitir.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 4 m-ə çatan həmişəyaşıl koldur. Cavan zoğları çılpaq və ya tükcüklü,illik zoğları qonurdur. Yarpaqları dərili, ellipsvari (12 x5,5 sm), kənarları bütöv, üstü parlaq yaşıl, alt tərərfi açıq rəngli, damarcıqları tükcüklüdür. Çiçəkləri çəhrayı-ağ, ətirlidir, çətirvari süpürgələrdə toplanmışdır, diametri 10 sm-dir. Yazın sonunda çiçəkləyir. Meyvəsi şirəli, bir çəyirdəklidir, qara-göy, şarşəkilli və ya yumurtavaridir. Meyvəsi payızda yetişir. Toxumla, əsasən payızda çoxalır. Adi başınağacı və məğrur başınağacına yaxşı calaq edilir.

Ekologiyası

Torpağa az tələbkar, quraqlığa davamlı, isti və işıqsevən bitkidir. Şəhərin tozlu və qazlı havasına dözümlüdür.

Azərbaycanda yayılması

Azərbaycanın bir çox rayonlarında — Zaqatalada, Balakəndə, Şəkidə rast gəlinir.

İstifadəsi

Tək və qrup əkinlərində, canlı çəpərlərin tərtibatında istifadə edilir. Bir neçə dekorativ forması vardır.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

• Viburnum hyemale Salisb.

Heterotipik sinonimləri

• Tinus laurifolius Borkh.
• Tynus lauriformis J.Presl
• Tynus lucidus (Aiton) J.Presl
• Viburnum latifolium Schult.
• Viburnum laurifolium K.Koch
• Viburnum lauriforme Lam.
• Viburnum lucidum Mill.
• Viburnum tinus var. barcinonensis Sennen
• Viburnum tinus var. hirtum Aiton
• Viburnum tinus var. jimenezii Sennen & Mauricio
• Viburnum tinus var. lucidum Aiton
• Viburnum tinus var. macrophyllum Sprenger
• Viburnum tinus var. mauritii Sennen
• Viburnum tinus var. strictum Aiton
• Viburnum tinus var. virgatum Aiton