Haides
Haides (henc'hresianeg : ᾍδης Háidēs) pe ᾍδης Hades a-wechoù eo anv doue an Ifernioù e relijion Henc'hres. Mab da Gronos ha da Rea eo ha breur da Zeus ha da Boseidon.
Kevatal eo Haides d'an doue roman Pluto, un anv latin deuet diwar an henc'hresianeg Πλούτων / Ploutōn "pinvidigezh", alese ar ger gallek ploutocrate, "gladveliour".
Ganedigezh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Lonket e oa bet gant e dad kerkent ha deuet er bed. Koulskoude e vo dislonket gantañ a-drugarez d'ar braoued aozet gant Metis, unan eus serc'hed niverus Zeus.
Kemer a reas perzh en holl stourmoù e vreur Zeus ha roet e oa bet dezhañ rouantelezh ar bed danzouar.
Aspedet e veze en ur skeiñ ouzh an douar gant an daouarn pe gant gwialennoù. Aberzhet e veze tirvi du pe dañvadezed du en enor dezhañ, diouzh an noz.
Skrapadenn Persefone
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Skrapañ e nizez Persefone a reas gant asant Zeus. Pa oa-hi o kutuilh bleuñv gant nimfezed e kompezenn Enna, e Sikilia, e tigoras an douar dindan he zreid hag e tianadas gant ur c'harmadenn skrijus.
Merc'h Demeter ha Zeus e oa Persefone. Demeter a glaskas anezhi e pep lec'h hag a baouezas da gas e gefridioù doueez da benn, ar pezh a zegasas un naonegezh spontus. Rediet e oa Zeus da glask un emglev etre Haides ha Demeter kent na vije rivinet an Douar. Hag eñ ha kas Hermes davet Haides. Asantiñ a reas hemañ lezel ar plac'h da vont kuit gant ma n'he dije ket tañvaet boued ar re varv c'hoazh. Evel ma oa chomet war yun abaoe he skrapadenn e oa bet ret da Haides moustrañ war e imor ha lezel anezhi da vont kuit. Paouez a reas Demeter a ouelañ neuze. Met evel ma oa o vont kuit da Eleusis, unan eus lorzhourien Haides, anvet Askalafos, a lavaras dezhañ he doa kutuilhet ur greunaval ha debret seizh greunenn dioutañ (lod all a lavar e oa bet rediet da zebriñ ur c'hreunenn gant Hermes e-unan). Ret e oa dezhi bevañ en Ifernioù hiviziken. Gourdrouz a rae Demeter paouez da lakaat ar plant da greskiñ avat. Kinnig a reas Zeus e chomfe o merc'h en Ifernioù e-pad c'hwec'h miz bep bloaz hag ez afe davet he mamm e-doug ar peurrest eus ar bloavezh. Dont a reas da vezañ ar rouanez Persefone a veve gantañ an hanter eus ar bloaz met ne roas bugel ebet dezhañ.
Avanturioù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]N'en deus ket bet kalz avanturioù. Feal e oa d'e wreg war-bouez div wezh. Un avantur en deus bet gant an naiadez Minthe a voe mac'het gant Persefone, ha gant an nimfenn Leuke, merc'h Okeanos.
