Manaveg

Manaveg; (Gaelg)
Perzhioù
Komzet e :	Manav
	Rannved :
Komzet gant :	1689 (2001); 46 mammyezher (2005)
Renkadur :	goude 100
Familh-yezh :	Yezhoù Indezeuropek; Yezhoù keltiek; Gouezeleg; Gouezeleg ar Reter; Manaveg
Statud ofisiel
Yezh ofisiel e :	Implijet gant an Tinvaal
Akademiezh :	Coonceil ny Gaelgey
Kodoù ar yezh
ISO 639-1	gv
ISO 639-2	glv
ISO 639-3
Kod SIL	GLV
	Sellit ivez ouzh ar pennad Yezh.

Ar manaveg zo unan eus ar yezhoù gouezelek, a gomzer en Enez Vanav, etre Breizh-Veur hag Iwerzhon. Kar-nes eo da skoseg. Levezonet eo bet gant ar yezhoù skandinavek.

Istor

En XVIII^vet kantved e oa bev-mat ar manaveg : komzet e veze ar yezh gant 20 000 a dud, da lavarout eo, koulz lavaret, an holl dud a oa o chom en enezenn neuze. E 1765 e voe staget an Enez ouzh Rouantelezh Breizh-Veur, ha gwasket e voe ar yezh adalek ar mare-se. E 1899 e voe savet ur gevredigezh evit mirout ar yezh, Yn Çheshaght Ghailckagh (ar gevredigezh ouezelek). Er bloavezhioù 1930 ne veze kaozeet manaveg evel yezh vamm, nemet gant un nebeud tud. O niver a yae betek 20 e 1946. Er bloavezhioù 1950 e voe kroget gant Yn Çheshaght Ghailckagh d'enrollañ ar gomzerien diwezhañ. An hini diwezhañ anezho, Ned Maddrell, a varvas e 1974.

Manavegerien

E-keit-se e kroge niver an dud a ouie ar yezh da greskiñ, betek tizhout un nebeud kantadoù. E niveridigezh 1991 e voe kavet 634 den a gomze manaveg evel eil yezh, diwar 72 000 a enezidi. Lod eus an dud-se zo krog da zesevel o bugale e manaveg.
Hervez niveridigezh 2001 e oa 27 den a oa ar manaveg o yezh kentañ ha 1689 o eil yezh, ar pezh a zo 2,2 % eus ar boblañs.

Un doare adsav splann zo. Abaoe 1992 e c’hell an holl vugale deskiñ manaveg evel eil yezh er skol. Er bloavezh-skol kentañ e oa bet 1400 skoliad o taremprediñ ar c’hentelioù-se. E kêr Balley Keeill Eoin (St John’s) ez eus ur skol dre soubidigezh zoken (Bunscoill Gaelgagh) bet savet e Gwengolo 2001. 69 bugel a oa skoliataet enni e 2012. Implijet e vez ar manaveg e Parlamant an Enez, an Tinvaal (saozneg: Tynwald), pa vez lennet al lezennoù nevez-votet e saozneg hag e manaveg.

Ar yezh skrivet

N’eus roud skrivet ebet eus ar manaveg a-raok ar XVII^vet kantved. Skridoù relijiel evel ar Bibl a voe troet e manaveg er XVII^vet hag en XVIII^vet kantved. An testennoù a zo bet embannet abaoe zo skridoù relijiel ha kanaouennoù dreist-holl.

Gwall zisheñvel eo doare-skrivañ ar manaveg diouzh hini an iwerzhoneg pe hini skoseg. Bez' ez eo un doare levezonet gant boazioù skrivañ ar saozneg.

Skouerioù gerioù e manaveg

Manaveg	Skoseg	Iwerzhoneg	Saozneg	Brezhoneg
Moghrey mie	Madainn mhath	Maidin mhaith, Dia duit ar maidin	Good morning	Demat (da vintin)
Fastyr mie	Feasgar math	Dia duit	Good afternoon	Demat (goude merenn)
Slane lhiu	Beannachd leibh	Slán leat	Goodbye	Kenavo
Gura mie eu	Tapadh leibh	Go raibh maith agat	Thank you	Trugarez
baatey	bàta	bád	boat	bag
barroose	bus	bus	bus	bus, karr-boutin
blaa	blàth	bláth	flower	bleunienn
booa	bò	bó	cow	buoc'h
cabbyl	each	capall, beathach, each	horse	marc'h, jao
cashtal	caisteal	caisleán, caisteall	castle	kastell
creg	creag, carraig	carraig	rock	maen, roc'h
eeast	iasg	iasc	fish	pesk
ellan	eilean	oileán	island	enez
gleashtan	càr	carr, gluaisteán	car	karr-tan
kayt	cat	cat	cat	kazh
moddey	cù, madadh	madadh, madra	dog	ki
shap	bùth	siopa	shop	stal
thie	taigh	teach	house	ti
eean	eun	éan	bird	evn, lapous
jees	dithis	dís, beirt	pair	daou (zen)

An niveroù e manaveg

	Manaveg	Skoseg	Iwerzhoneg	Brezhoneg
1	un / nane	aon	aon	unan
2	daa / jees	dà	dhá / a dó	daou
3	tree	trì	trí	tri
4	kiare	a ceathair / ceithir	a ceathair / ceithre	pevar
5	queig	còig	cúig	pemp
6	shey	sia	sé	c'hwec'h
7	shiaght	seachd	seacht	seizh
8	hoght	ochd	ocht	eizh
9	nuy	naoidh	naoi	nav
10	jeih	deich	deich	dek
11	nane jeig	aon deug	aon déag	unnek
12	daa yeig	dà... d(h)eug / a dhà dheug	dhá... d(h)éag / a dó dhéag	daouzek

Levrlennadur

Arzel Even, Istor ar Yezhoù Keltiek, Hor Yezh
Tadhg O hIfearnáin, L'île de Man, Skol-Uhel ar Vro
Padrig ar Besko, Dornleor Manaveg, Emgleo Breiz

Liammoù diavaez

evit klevet manaveg [1]

Wikipedia e manaveg.