Aeschulos

Aeschulos
Ganwyd	525 CC  Elefsina
Bu farw	456 CC  Gela
Dinasyddiaeth	Athen yr henfyd
Galwedigaeth	awdur trasiediau, gwron, dramodydd
Adnabyddus am	Agamemnon, Cludwyr Rhyddid, Yr Eumenides, Y Persiaid, Promtheus mewn cadwynau, Saith yn Erbyn Thebes, Y deisyfwragedd
Arddull	Greek tragedy
Tad	Euphorion o Eleusis
Plant	Euphorion, Eueon

Dramodydd Geoegaidd oedd Aeschulos (Groeg: Αἰσχύλος, 525 CC/524 CC - 456 CC). Ef oedd y cyntaf o dri trasiedydd mawr Athen; dilynwyd ef gan Soffocles ac Euripides.

Ganed ef yn 525 neu 524 CC yn Eleusis, tref fechan rhyw 30 km i'r gogledd-orllewin o Athen. Yn 490 CC, ymladdodd Aeschulos a'i frawd Cynegeirus yn erbyn y Persiaid ym Mrwydr Marathon. Lladdwyd Cynegeirus yn y frwydr. Efallai iddo hefyd ymladd ym Mrwydr Salamis ddeng mlynedd yn ddiweddarach, ond nid oes prawf o hyn, er iddo ddisgrifio'r ymladd yn fyw yn ei ddrama Y Persiaid.

Teithiodd Aeschulos i Sicilia unwaith neu ddwy yn y 470au CC, ar wahoddiad Hieron, teyrn Siracusa. Dychwelodd i Sicilia yn 458 CC, a bu farw yno, yn ninas Gela, yn 456 neu 455 BC. Yn ôl un chwedl. fe'i lladdwyd pan gredodd eryr mai carreg oedd ei ben moel, a gollwng crwban arno.

Ar garreg ei fedd, rhoddwyd arysgrif oedd yn coffáu ei wrhydri fel milwr yn hytrach na'i fri fel dramodydd:

Groeg	Cymraeg
Αἰσχύλον Εὐφορίωνος Ἀθηναῖον τόδε κεύθει μνῆμα καταφθίμενον πυροφόροιο Γέλας· ἀλκὴν δ’ εὐδόκιμον Μαραθώνιον ἄλσος ἂν εἴποι καὶ βαρυχαιτήεις Μῆδος ἐπιστάμενος	Cuddir llwch Aeschulos yma yn y bedd, Mab Euphorion a balchder Gela ffrwythlon Y prawf roed ar ei ddewrder, Marathon sy'n rhoi ar goedd A'r Mediaid hirwallt, a'i gwybu er eu loes.

Dramâu sydd wedi gorooesi

• Y Persiaid (472 C)
• Saith yn erbyn Thebai (467 CC)
• Y deisyfwragedd (463 CC)
• Oresteia (458 CC) sy'n cynnwys:
  • Agamemnon
  • Yr offrymwyr
  • Yr Eumenides
• Promethëws mewn cadwynau (dadl ai ef yw'r awdur)