Perkin Warbeck

Perkin Warbeck
Ganwyd	c. 1474  Tournai
Bu farw	23 Tachwedd 1499  Tyburn
Dinasyddiaeth	Lloegr
Galwedigaeth	cogiwr
Priod	Catherine Gordon
Llinach	Iorciaid

Roedd Perkin Warbeck (tua 1474 - 23 Tachwedd 1499) yn ymhonnwr i orsedd Lloegr. Honnwyd mai Rhisiart o Amwythig, Dug Efrog, un o feibion Edward IV a garcharwyd yn Nhŵr Llundain ydoedd. Rhisiart, pe bai'n fyw, fyddai wedi bod yn hawliwr haeddiannol i'r orsedd, gan dybio bod ei frawd hynaf Edward V wedi marw, a'i fod yn gyfreithlon, ond roedd hyn yn pwynt dadleuol.

Wynebodd Harri VII ymdrech i’w ddiorseddu yn 1491 gan Warbeck, a oedd yn fab i gasglwr trethi Ffleminaidd. Cefnogwyd ei gais o dramor gan Frenin Ffrainc, Ymerawdwr Awstria, sef Maximilian I a Margaret, Duges Bwrgwyn, chwaer Rhisiart III. Rhoddwyd cefnogaeth iddo gan Iago IV o’r Alban ac roedd Iwerddon y tro hwn unwaith eto yn cefnogi achos yr Iorciaid wrth gyflwyno Warbeck fel yr her i linach y Tuduriaid.

Dywedai Margaret mai Warbeck oedd ei nai colledig a rhoddodd loches iddo yn Fflandrys, yn yr Iseldiroedd, tra bu ei gefnogwyr yn paratoi a threfnu’r ymosodiad. Methiant fu ymdrechion yr Iorciaid a chipiwyd Warbeck yn Beaulieu, Hampshire yn 1497 a’i grogi am deyrnfradwriaeth yn 1499.

Dangosodd Harri VII ei gynddaredd tuag at rôl Fflandrys yn ymdrech Perkin Warbeck drwy yrru allan pob un o’r Fflemiaid oedd yn Lloegr.