Λωρραίνη (περιοχή)
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 49°00′N 6°00′E / 49.000°N 6.000°E
| Λωρραίνη (περιοχή) | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Διοικητικές πληροφορίες | |||
| Χώρα |  Γαλλία | ||
| Έδρα | Μετς | ||
| ISO 3166-2 | FR-M | ||
| Πληθυσμός | 2.345.197 | ||
| Έκταση (km²) | km2 | ||
| Τοποθεσία | |||
 | |||
| Συνδέσεις | |||
| δεδομένα () | |||
Η Λωρραίνη (γαλλικά: Lorraine, γερμανικά: Lothringen) είναι πρώην διοικητική περιοχή της ανατολικής Γαλλίας, που περιλάμβανε τέσσερις νομούς, τους Μοζέλ, Μερτ-ε-Μοζέλ, Μεζ και Βοζ, με συνολικό πληθυσμό 2.310.376 (2000) και έκταση 23.547 τ. χλμ., ενώ πρωτεύουσά της είναι το Μετς. Συνορεύει με το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο και τη Γερμανία στα Βόρεια, με την Αλσατία στα ανατολικά. και την Καμπανία νότια και δυτικά.
Τη διαρρέουν οι πλωτοί ποταμοί Μόζας και Μοζέλας. Είναι η πιο δασώδης περιοχή της Γαλλίας και έχει ανεπτυγμένη κτηνοτροφία και γεωργία. Επίσης διαθέτει πλούσια σιδηρομεταλλεύματα, που με τη σειρά τους έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη χαλυβουργικής και μεταλλουργικής βιομηχανίας.
Κυριότερες πόλεις είναι το Μετς, το Νανσί, (με 713.779 κατοίκους), το Μπαρ-λε-Ντυκ, το Επινάλ και το Βερντέν, που υπήρξε θέατρο σκληρών μαχών στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Από την 1 Ιανουαρίου 2016, η Λωρραίνη μαζί με τις πρώην περιοχές Καμπανία-Αρδέννες και Αλσατία συγκροτούν τη νέα περιοχή Γκραντ Εστ, ως αποτέλεσμα του νόμου σχετικά με την τροποποίηση των περιοχών που ψηφίστηκε το 2014.
Η Λωρραίνη στις αρχές του Μεσαίωνα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Λωρραίνη αποτελεί τμήμα της άλλοτε ιστορικής κεντρικής Φραγκίας, που είχε παραχωρηθεί στον Λοθάριο τον Α΄ με τη συνθήκη του Βερντέν το 843. Την εποχή εκείνη ο Λοθάριος έφερε τον τίτλο του αυτοκράτορα και οι υπ' αυτόν περιοχές ήταν η Ιταλία, η Προβηγκία, η Βουργουνδία, η Αλσατία, η Δυτική Ρηνανία και οι Κάτω Χώρες. Οι δε αδελφοί του Λουδοβίκος ο Γερμανικός και Κάρολος ο Φαλακρός ήταν βασιλείς, ο μεν πρώτος της Ανατολικής, ο δε δεύτερος της Δυτικής Φραγκίας.
Μετά τον θάνατο του Λοθαρίου του Α΄ το βασίλειό του διανεμήθηκε μεταξύ των τριών γιων του. Ο Λοθάριος Β΄ έλαβε τη βόρεια της Βουργουνδίας περιοχή της Ρηνανίας, που πήρε από αυτόν το όνομά της (Λοθαριγγία). Η Λοθαριγγία αποτέλεσε πεδίο συγκρούσεων μεταξύ Γάλλων και Γερμανών για την κατοχή της ήδη από τον 9ο αιώνα, ειδικότερα μετά τον θάνατο και του Λοθάριου του Β΄ το 869, όταν διανεμήθηκε μεταξύ του Καρόλου του Φαλακρού και του Λουδοβίκου του Γερμανικού, με τη συνθήκη του Μέρσεν. Το 900 μετατράπηκε σε δουκάτο υπό την ηγεμονία του Λουδοβίκου Δ΄ του Παιδός, παραχωρήθηκε δώρο από τον αυτοκράτορα Όθωνα Α΄ (944) στον κουνιάδο του Κορράδο τον Ερυθρό. Όταν αργότερα ο Κορράδος στασίασε εναντίον του αυτοκράτορα (954), ο Όθων το παραχώρησε στον μικρότερο αδελφό του Μπρούνο.
Υπο τη διοίκηση του Μπρούνο (954-965) η περιοχή γνώρισε περίοδο μεγάλης ακμής. Ο ίδιος για την καλύτερη διοίκησή της τη χώρισε σε δύο μαργραβίες: την Άνω Λωρραίνη, υπό τον Φρειδερίκο και την Κάτω Λωρραίνη υπό τον Γοδεφρείδο. Μετά τον θάνατο του Μπρούνο οι δύο μαργράβοι έγιναν ανεξάρτητοι δούκες.
Η Κάτω Λωρραίνη μετά τον Γοδεφρείδο άλλαξε πολλά χέρια, περνώντας από Φράγκους πρίγκιπες όπως ο Κάρολος, ο Όθων, και κατέληξε τελικά στον Γοδεφρείδο Β΄ του Βερντέν που όταν πέθανε άτεκνος (1023) τον διαδέχθηκε ο αδελφός του Γκοθέλο. Η Άνω Λωρραίνη εξακολουθούσε να διοικείται από τους κόμητες του Μπαρ, τους απογόνους του Φρειδερίκου Α΄, έως τον δισέγγονό του Φρειδερίκο Γ΄, που πέθανε (1033) άτεκνος σε παιδική ηλικία. Η Άνω Λωρραίνη πέρασε τότε στον Γκοθέλο της Κάτω Λωρραίνης, που ένωσε τα δύο δουκάτα. Τον Γκοθέλο διαδέχθηκε ο γιος του Γοδεφρείδος Γ΄, αλλά ο αυτοκράτορας παραχώρησε το δουκάτο στον Αδαλβέρτο κόμη του Μετς. Ακολούθησε σκληρή αντίδραση του Γοδεφρείδου με πολλές συγκρούσεις. Ο Αδαλβέρτος σκοτώθηκε (1048) στη μάχη του Τουίν από τον Γοδεφρείδο (11 Νοεμβρίου/1048) και ο αυτοκράτορας παραχώρησε τελικά το δουκάτο της Λωρραίνης στον μικρότερο αδελφό του Αδαλβέρτου Γεράρδο.
Η Λωρραίνη τον Μεσαίωνα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η δυναστεία του Γεράρδου κυβέρνησε στη συνέχεια για επτά περίπου αιώνες τη Λωρραίνη. Το 1420 ο Γάλλος πρίγκιπας του Ανζού Ρενέ (ήδη δούκας του γειτονικού Μπαρ και αργότερα βασιλιάς της Νάπολης) παντρεύτηκε την κόρη του δούκα Κάρολου Β΄ της Λωρραίνης Ισαβέλλα της Λωρραίνης, η οποία μαζί με τον σύζυγο της Ρενέ διαδέχθηκε τον πατέρα της στο δουκάτο μετά τον θάνατό του (1431). Το δουκάτο της Λωρραίνης πέρασε στον οίκο του Βωντεμόν με τον γάμο της κόρης του δούκα Ρενέ Α΄ και της Ισαβέλλας Γιολάντας με τον Φρειδερίκο Βωντεμόν, γιο του Αντώνιου κόμη του Βωντεμόν, που είχε κάνει μεγάλους αγώνες κατά του αυτοκράτορα Σιγισμόνδου για να το ανακτήσει, αφού καταγόταν από παρακλάδι της δουκικής οικογένειας. Πρώτος δούκας από τον οίκο ήταν ο γιος του Φρειδερίκου και της Γιολάντας, ο Ρενέ Β΄. Περνώντας στη συνέχεια υπό γαλλική επικυριαρχία, η Λωρραίνη έμεινε για λίγο χρονικό διάστημα σχετικά ανεξάρτητη. Δούκες της παρέμειναν επί δυόμιση περίπου αιώνες οι καταγόμενοι από τη δυναστεία Λωρραίνης-Βωντεμόν.
Η γαλλική κατοχή έγινε εντονότερη μετά την εισβολή στο δουκάτο του καρδινάλιου Ρισελιέ (1634) εναντίον του δούκα Καρόλου Δ΄ που τον εξανάγκασε σε παραίτηση υπέρ του μικρότερου αδελφού του Νικολάου-Φραγκίσκου, γιατί ο Κάρολος επενέβη σε εσωτερική διαμάχη στη Γαλλία εναντίον του καρδινάλιου. Ανεξαρτητοποιήθηκαν οριστικά από τον δούκα Λεοπόλδο (1697-1729) εγγονό του Νικολάου Φραγκίσκου. Κατά τον 16ο αιώνα η Λωρραίνη υπό τους Δούκες Γκιζ διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στους θρησκευτικούς πολέμους της Γαλλίας.
Περί το τέλος του 17ου αιώνα ο βασιλιάς της Γαλλίας υποχρέωσε σε παραίτηση τον δούκα Φραγκίσκο Γ΄, μελλοντικό αυτοκράτορα, γιο του Λεοπόλδου μετά τον γάμο του που τέλεσε με τη Μαρία Θηρεσία, προς αποφυγή της πιθανής τότε ένωσης του δουκάτου με την Αυστρία. Έτσι η Λωρραίνη το (1736) παραχωρήθηκε στον Στανισλάβ Λετσίνκσι, διάδοχο του θρόνου της Πολωνίας. Ο δούκας Φραγκίσκος, μετά από πιέσεις του πεθερού του αυτοκράτορα Καρόλου ΣΤ΄, αναγκάστηκε να ανταλλάξει το δουκάτο της Λωρραίνης με το δουκάτο της Τοσκάνης. Τελικά θα επιστραφεί οριστικά στη Γαλλία τριάντα χρόνια αργότερα.
Νεότερη ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά την πτώση του Ναπολέοντα η περιοχή πέρασε στη δικαιοδοσία της Πρωσίας και το 1871, μετά την ήττα της Γαλλίας στον Γαλλοπρωσικό πόλεμο συνενώθηκε με την Αλσατία, αποτελώντας τo κρατίδιο της Αλσατίας-Λωρραίνης, που διοικούνταν, αντίθετα με τα άλλα γερμανικά κρατίδια που διέθεταν κοινοβούλιο, από διορισμένο κυβερνήτη. Το 1911 της παραχωρήθηκε καθεστώς σχετικής αυτονομίας.
Το κρατίδιο κήρυξε την ανεξαρτησία του λίγο μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, για να κατακτηθεί όμως λίγες μέρες αργότερα από τους Γάλλους. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πόλεμου πέρασε ξανά υπό γερμανική κυριαρχία το 1940, για να απελευθερωθεί τελικά από τον αμερικανικό στρατό το 1944, οπότε και έγινε οριστικά μέρος της Γαλλίας. Οι μάχες για την απελευθέρωσή της ήταν πολύ σφοδρές (καθώς η Λωρραίνη αποτελούσε πέρασμα για τη γερμανική ενδοχώρα) και έτσι στη Λωρραίνη βρίσκεται σήμερα το μεγαλύτερο αμερικανικό στρατιωτικό νεκροταφείο της Γαλλίας.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη γεωγραφία της Γαλλίας χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |