albo
English
editEtymology
editNoun
editalbo (plural albos)
Anagrams
editAfar
editPronunciation
editNoun
editalbó f (plural álob m)
References
edit- Mohamed Hassan Kamil (2015) L’afar: description grammaticale d’une langue couchitique (Djibouti, Erythrée et Ethiopie)[1], Paris: Université Sorbonne Paris Cité (doctoral thesis)
Italian
editPronunciation
editEtymology 1
editBorrowed from Latin album (“blank tablet”) (19th century[1]). Doublet of album.
Noun
editalbo m (plural albi)
- notice board, bulletin board
- honours/honors board
- roll or register, especially of an organization or profession
- volume or booklet of comic book stories
Etymology 2
editFrom Latin albus (“white”), possibly taken as a learned term (first attested 14th century[2]), from Proto-Italic *alβos, from Proto-Indo-European *h₂elbʰós.
Adjective
editalbo (feminine alba, masculine plural albi, feminine plural albe)
Related terms
editSee also
editReferences
edit- ^ albo (sostantivo) in sapere.it – De Agostini Editore
- ^ albo (aggettivo) in sapere.it – De Agostini Editore
Latin
editPronunciation
edit- (Classical Latin) IPA(key): /ˈal.boː/, [ˈäɫ̪boː]
- (modern Italianate Ecclesiastical) IPA(key): /ˈal.bo/, [ˈälbo]
Etymology 1
editVerb
editalbō (present infinitive albāre, perfect active albāvī, supine albātum); first conjugation
- (transitive) to make white, whiten
Conjugation
editSynonyms
edit- (make white): albicō
Related terms
editDescendants
edit- English: albata
Etymology 2
editInflected form of albus (“white”).
Adjective
editalbō
References
edit- “albo”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
- albo in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition with additions by D. P. Carpenterius, Adelungius and others, edited by Léopold Favre, 1883–1887)
- albo in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette.
Old Polish
editEtymology
editInherited from Proto-Slavic *alibo. First attested in 1424.
Pronunciation
editConjunction
editalbo
- (attested in Lesser Poland) or, that is, i.e.
- 1424, Kanon mszy św., Canon missae., volume III, page 52:
- Za wykupyene albo za zbawenye duszch swych (pro redemptione animarum suarum)
- [Za wykupienie albo za zbawienie dusz swych (pro redemptione animarum suarum)]
- 1426, Kanon mszy św., Canon missae., volume IV, page 313:
- Obyatuyemy thobye za czyrkew swantø albo za zgromadzenye wyernego krzesczyanstthwa (offerimus pro ecclesia tua sancta catholica)
- [Obiatujemy tobie za cyrkiew świętą albo za zgromadzenie wiernego krześcijaństwa (offerimus pro ecclesia tua sancta catholica)]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[5], page 774:
- Nie było im łacno albo podobno kogo ukrzyżować
- [Nie było im łacno albo podobno kogo ukrzyżować]
- 1424, Kanon mszy św., Canon missae., volume III, page 50:
- Czyebe tego dlya albo przeto namiloscziwszy oczcze... prosymi (te igitur clementissime pater... rogamus)
- [Ciebie tegodla albo przeto namiłościwszy Oćcze... prosimy (te igitur clementissime pater... rogamus)]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][6], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 101, 22:
- Abychø zyawily albo zwyestowaly (ut annuntient)
- [Abychą zjawili albo zwiestowali (ut annuntient)]
- 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VII, page 573:
- Acz tesz... vmowa nye vczyaszi albo nye barso vraszi, szlowye nye vdraczy
- [Acz też... umowa nie uciąży albo nie barzo urazi, słowie nie udręczy]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][7], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 108, 13:
- W pamøcz wroczy se lychota elbo zglowa, albo neprawedlnost oczcz[o]w yego (iniquitas patrum eius)
- [W pamięć wroci sie lichota albo zgloba, albo nieprawiedlność oćc[o]w jego (iniquitas patrum eius)]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][8], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 101, 20–21:
- Gospodzyn... wezrzal gest..., bi rozwøzal syny zagubonych albo zabitich, albo zginolich (pro zginølich) (ut solveret filios interemptorum)
- [Gospodzin... weźrzał jest..., by rozwiązał syny zagubionych albo zabitych, albo zginęłych (ut solveret filios interemptorum)]
- (attested in Masovia, Lesser Poland) either, or
- Synonym: (emphatic) alboż
- 1950 [1427], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 275, Warsaw:
- Jako ya thakan ymal vmowan s Falkem, kedybych yemu szytho spasl albo lankan, tedi myal bracz othe *mye szytho za szitho a trawan za trawan
- [Jako ja taką imiał umowę z Fałkiem, kiedybych jemu żyto spasł albo łąkę, tedy miał brać ote mie żyto za żyto a trawę za trawę]
- 1950 [1427], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 223, Warsaw:
- Jako mne vinouath Stanislaw dwadzescye groszy za yastrab albo dobri crogulecz
- [Jako mnie winowat Stanisław dwadzieście groszy za jastrząb albo dobry krogulec]
- 1930 [c. 1455-1460], Ortyle magdeburskie Vrtel 116-120, page 117:
- Gdy mąszczyszną... szwey zenye wyanvge... stho grzywyen albo mnyey lubo [w]wyączey
- [Gdy mężczyzna... swej żenie wianuje... sto grzywien albo mniej lubo [w]więcej]
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[9], Krakow, page 14b:
- Thy albo ga moszesz dzysza albo iutrze s tego svatha szycz
- [Ty albo ja możesz dzisia albo jutrze z tego świata zyć]
- 1895 [1423], Archiwum Komisji Prawniczej. Collectanea ex Archivo Collegii Iuridici[13], volume VIIIa, page 162:
- Elzbyetha... jezdzila do Sczepana w dom, aby yey spelnil pyenandze podlug zapysu... albo wwązane dal
- [Elżbieta... jeździła do Szczepana w dom, aby jej spełnił pieniądze podług zapisu... albo wwiązanie dał]
- 1886 [c. 1455-1460], Emil Kałużniacki, editor, Die polnische Recension der Magdeburger Urtheile und die einschlägigen deutschen, lateinischen und czechischen Sammlungen, page 212:
- Kyedy komv s prawa przyszagą szkazą albo o dlug, albo o layanye, albo o czokoly bandz..., a then, czo by myal nosycz przyszagą, nye bylby..., czo gest o to prawo?
- [Kiedy komu z prawa przysięgę skażą albo o dług, albo o łajanie, albo o cokoli bądź..., a ten, co by miał nosić przysięgę, nie byłby..., co jest o to prawo?]
- (attested in Lesser Poland) and, also
- 15th century, Spowiedź powszechna - Confessio generalis, number 3:
- Davam szya vynyen bogv *wszechmogocemv..., czom szgrzessyl... dotknyenym albo *szmyecham
- [Dawam się winien Bogu wszechmogącemu..., com zgrzeszył... dotknienim albo śmiechem]
- 1880-1894 [XV p. pr.], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności[17], volume I, page 300:
- *Podrossznye albo blakąyączye et egenos vagosque induc in domum tuam
- [Podrożn[y]e albo błąkające et egenos vagosque induc in domum tuam]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][18], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], page Ez 10:
- Gospodne, takoly szywø albo w takych szywot dvcha mego (si sic vivitur et in talibus vita spiritus mei)
- [Gospodnie, takoli żywą albo w takich żywot ducha mego (si sic vivitur et in talibus vita spiritus mei)]
- c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie[19], Miechów, page br 11:
- Moui to slouo albo sedøcim, albo spøcim, albo lezøcim, albo uma[rłym]... a tim usem tecto bog mylosciuy moui
- [Mowi to słowo albo siedzącym, albo śpiącym, albo leżącym, albo uma[rłym]... a tym wszem teć to Bog miłościwy mowi]
- because
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[20], 6, 12:
- Vszrzal bog, isto zemya gest szø skaszyla, albo bilo wszitko stworzenye (omnis quippe caro), isto szø skazylo
- [Uźrzał Bog, iż to ziemia jest się skaziła, albo było wszytko stworzenie (omnis quippe caro), iż to się skaziło]
- 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[21], 5, 23:
- Panye,... przecz yesz myø poslal? Albo støøt, yakoszesm szedl ku ffaraonowy..., znødzyl lyud twoy (quare misisti me? Ex eo enim, quo ingressus sum ad pharaonem..., afflixit populum meum)
- [Panie,... przecz jeś mię posłał? Albo stąd, jakożeśm szedł ku faraonowi..., znędził lud twoj (quare misisti me? Ex eo enim, quo ingressus sum ad pharaonem..., afflixit populum meum)]
Derived terms
editDescendants
editReferences
edit- Boryś, Wiesław (2005) “albo”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “albo”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “albo”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “albo”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “albo”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “albo”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish
editPronunciation
editEtymology 1
editInherited from Old Polish albo.
Conjunction
editalbo
Particle
editalbo
- (colloquial) used to express the speaker's doubt or surprise
- (Masuria, Warmia) as well
- (Masuria) Introduces a yes-no question; whether, or
- Synonym: czy
Usage notes
editCombined forms for this word are uncommon and often formed for stylization.
The word abo is often more common in dialects.
Declension
editDerived terms
editTrivia
editAccording to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), albo is one of the most used words in Polish, appearing 51 times in scientific texts, 7 times in news, 34 times in essays, 66 times in fiction, and 105 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 263 times, making it the 198th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
Etymology 2
editSee the etymology of the corresponding lemma form.
Noun
editalbo f
References
editFurther reading
edit- albo in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- albo in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “albo”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “ALBO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 02.03.2010
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “albo”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “albo”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “albo”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 22
- Zofia Stamirowska (1987-2024) “albo”, in Anna Basara, editor, Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, volume 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, →ISBN, pages 118-119
Silesian
editEtymology
editInherited from Old Polish albo.
Pronunciation
editConjunction
editalbo
Further reading
edit- albo in silling.org
Spanish
editEtymology
editFrom Old Spanish albo, borrowed from Latin albus. The latter was replaced in Spanish, and much of Romance besides, by blanco (blancus). Doublet of obo and álbum.
Pronunciation
editAdjective
editalbo (feminine alba, masculine plural albos, feminine plural albas)
Derived terms
editRelated terms
editReferences
edit- Joan Coromines, José A[ntonio] Pascual (1983–1991) Diccionario crítico etimológico castellano e hispánico [Critic Castilian and Hispanic Etymological Dictionary] (in Spanish), Gredos
Further reading
edit- “albo”, in Diccionario de la lengua española, Vigésima tercera edición, Real Academia Española, 2014
- English terms suffixed with -o
- English lemmas
- English nouns
- English countable nouns
- American English
- English offensive terms
- English ethnic slurs
- Afar terms with IPA pronunciation
- Afar lemmas
- Afar nouns
- Afar feminine nouns
- Italian 2-syllable words
- Italian terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Italian/albo
- Rhymes:Italian/albo/2 syllables
- Italian terms borrowed from Latin
- Italian terms derived from Latin
- Italian doublets
- Italian lemmas
- Italian nouns
- Italian countable nouns
- Italian masculine nouns
- Italian terms derived from Proto-Italic
- Italian terms derived from Proto-Indo-European
- Italian adjectives
- Italian literary terms
- it:Colors
- Latin 2-syllable words
- Latin terms with IPA pronunciation
- Latin terms suffixed with -o (denominative)
- Latin lemmas
- Latin verbs
- Latin transitive verbs
- Latin first conjugation verbs
- Latin first conjugation verbs with perfect in -av-
- Latin non-lemma forms
- Latin adjective forms
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish conjunctions
- Lesser Poland Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Masovia Old Polish
- Polish 2-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/albɔ
- Rhymes:Polish/albɔ/2 syllables
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish lemmas
- Polish conjunctions
- Polish terms with usage examples
- Polish particles
- Polish colloquialisms
- Masuria Polish
- Warmia Polish
- Polish non-lemma forms
- Polish noun forms
- Silesian terms derived from Proto-Slavic
- Silesian terms inherited from Proto-Slavic
- Silesian terms inherited from Old Polish
- Silesian terms derived from Old Polish
- Silesian terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Silesian/albɔ
- Rhymes:Silesian/albɔ/2 syllables
- Silesian lemmas
- Silesian conjunctions
- Spanish terms inherited from Old Spanish
- Spanish terms derived from Old Spanish
- Spanish terms derived from Latin
- Spanish doublets
- Spanish 2-syllable words
- Spanish terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Spanish/albo
- Rhymes:Spanish/albo/2 syllables
- Spanish lemmas
- Spanish adjectives
- Spanish formal terms
- Spanish poetic terms