Hezkuntza Eremuan Jokabide Suizidaren Prebentzioa, Esku-Hartzea Eta Posbentzioa Egiteko Estrategia

Hezkuntza Eremuan
Jokabide Suizidaren
Prebentzioa,
Esku-Hartzea eta Posbentzioa
Egiteko Estrategia
www.bizikasi.euskadi.eus
AITOR ALBIZU INTXAUSTI

ALEXANDER MUELA APARICIO
JON GARCIA ORMAZA
Jokabide suizidaren Prebentzioa
Familia-Eremuan
Osasun mentaleko arazoen
gorakada esanguratsua
COVID-19aren
PANDEMIA
Gazteen osasun mentaleko arazoen

intzidentzia bikoiztu egin da
Europako herrialde gehienetan
COVID-19aren
PANDEMIA
SUIZIDIO SAIAKERAK
SUIZIDIO JOKABIDEA NESKAK
16 urtetik aurrera
AUTOLESIO EZ-SUIZIDAK
Suizidioa Prebenitu daiteke
Funtsezko faktorea
FAMILIA
Hezkuntza-Eremuan
Jokabide Suizidaren Prebentzioa,
Esku-Hartzea eta Posbentzioa
Egiteko Estrategia
EUSKO JAURLARITZA (2022)
Gurasoen ezjakintasuna
seme-alaben suizidio jokabideari buruz
• 9-10 urteko 11.814 haur.
• Suizidio ideiak zituztela esan zuten haurren artean, gurasoen %77 ez zen konturatu
• Suizidio Saio bat egin zuten haurren gurasoen % 88k ez zuten jakinarazi beren seme-
alabek beren buruaz beste egiten saiatu zirela
Gurasoek SUIZIDIO jokabidea
detektatzeko eta kudeatzeko
gaitasuna indartu behar dute
Suizidioaz hitz egiteak
prebenitu egiten du
Elkarrizketa txikiek
bizitzak salbatzen
dituzte
Suizidioari buruz galdetzen ez
badugu, litekeena da haiek horri
buruz ez hitz egitea
Zergatik gurasoek ez dute hitz
egiten suizidioaz beren seme-
alabekin?
GURASOEK PENTSATZEN DUTE… SEME-ALABEK PENTSATZEN DUTE…
• Suizidioaren ideia sartuko diot • Ezin dut azaldu zer gertatzen zaidan
buruan
• Gauzak okerrera joan daitezke nire • Nire gurasoek “gaixo” edo zoro bat
semearentzat /alabarentzat naizela pentsatuko dute
• Nire semea / alaba ez da horrelako • Arreta deitu nahi dudala pentsatuko
gauzak gertatzen zaizkion pertsona dute
bat
• Zer egin dezaket ondo ez badago? • Ahula naizela pentsatuko dute
• Zer gertatuko da hitz okerrak • Besteen erreakzioen beldur naiz. Ez

erabiltzen baditut? dut zama izan nahi
• Erantzunaren beldur naiz • Inork ezin dit lagundu
Beldur Arruntak
Suizidioaz galdetzeak ez du jendea bere buruaz beste egitera bultzatzen
Suizidioarekin pentsatzen duten pertsonak ez dira moralaren aurkako

zerbait egiten ari. Erru-gabetzeak, normalizazioak eta jokabide suizida
onartzeak arazoa gainditzen laguntzen diote pertsonari
Galdetzen denean eta gazteak erantzuten duenean, oro har lasaituta sentitzen
dira estigmatizazio-sekretu hori partekatu ahal izateagatik
FAMILIA-DEKALOGOA, suizidio
jokabidea prebenitzeko
Eta esaten badit hiltzeko gogoa duela
edo suizidio ideiak dituela…
1. EZ BELDURTU
Emozioak
• EZINTASUNA
BELDURRA
• ETSIPENA
• GEHIEGIZKO BABESA
• BABES ESKASA
ANTSIETATEA
• ERRUKI GUTXI
• KRITIKA
2. Entzun
Esaldi Magikoa:
“Kontaidazu gehiago. Entzuten dizut"
“Mingarria izan behar du horrela

sentitzeak kontaidazu gehiago…”.
2. Entzun
Ez iradoki konponbiderik, egin

galderak:
"Noiztik sentitzen zara horrela?" "Baduzu
planik?"
"Plan hau aurrera eramateko asmoa duzu?"
"Nola lagundu zaitzaket?"
Gaztearen kezkei balioa eman, errukia
erakutsi, laguntzeko nahia azaldu eta
itxaropena eman
3. Kontuan izan zure seme-
alabaren emozioak, mina eta
hiltzeko gogoa
Hartu mehatxu guztiak serio

hiltzeko gogoa
Prestatu zeure burua galdetzeko:

"Suizidioan pentsatzen ari zara?"
hiltzeko gogoa
Saihestu honelako baieztapenak:

"Asko duzu bizitzeko", "Arreta bereganatu
nahi duzu" edo "Ahaztu, pasako da"
Kritika dakar bere suizidio jokabideagatik
Zer EZ esan
• Gaurko gazteak bigunak zarete

• Ondo egongo zara. Jarri pilak eta ondo egongo zara
• Pentsatu positiboan
• Gainditu egin behar duzu. Fase bat besterik ez da, pasako da, gaindituko duzu
• Ez pentsatu horrela, okerragotu besterik ez duzulako egingo. Segi aurrera, segi
aurrera
• Ez zaitez ahula izan, indartsuagoa izan behar duzu
• Beno, nire bizitza ere gogorra da, beraz, jende askok zu baino okerrago dago
• Ez zaitez berekoia izan, zeure buruaz baino gehiago, arduratu besteetaz
• Ez zara besteengan pentsatzen ari, zure lagunengan eta familiarengan pentsatu
behar duzu, eta nola sentituko garen suizidatzeko duzun ideia horiekin
Eta nire semeak edo alabak suizidio
jokabidea azaltzen badu….
4. Laguntza bilatzeko balioa

landu
Laguntza bilatzea sendotasunaren
seinale da
• Suizidio-arriskuan egonez gero, laguntza-baliabide

gehigarriak identifikatzea
• Suizidio-arriskuan egonez gero, laguntza bilatzen eta
eskatzen ikastea
• Gazte erresilienteek gazte zaurgarriak laguntzen ikastea
Eta nola lagundu
egunerokotasunean...
5. Arazoei aurre egiteko eta

horiek konpontzeko
trebetasunak landu
5. Arazoei aurre egiteko eta horiek
konpontzeko trebetasunak landu
Jakin-minez jokatu eta galderak

eginez pentsarazi
Adibidez, azterketa batean nota txar batengatik lur-jota

badago, galde iezaiozu hurrengoan zer egin dezakeen
modu desberdinean
Ez epaitu, baizik eta utzi zure semeak

edo alabak bere ideiak probatzen eta
haiengandik ikasten
Ez eman gomendio asko….

beraiek eskatu gabe
Ondo dago esatea: "Nahi duzu ideiaren bat ematea?" Ezetz esaten badute,
esan: "Konponduko duzula espero dut, eta entzuteko nago hemen". Eta
sermoi bat ematen badut, abisatu zure laguntzarekin ohitura hautsi ahal
izateko "
Interneten edo aplikazioetan

aurkitzen dituen arriskuei buruz
hitz egin
Suizidioaren aldeko webguneak
Alde onak eta txarrak EZTABAIDATU

Autolesio ez-suiziden
kudeaketa
Beraien funtzioa ulertzen saiatu eta
emozioak erregulatzeko teknika
osasungarriak sustatu
Emozio negatiboen erregulazioa
6. Eskatu aholkua
Bere arazoak konpon ditzakeela uste

duzula erakusten du
Ez duzu zertan iradokitakoa egin, baina kontuan har dezakezu eta horri
buruz hausnartu, eta, ondoren, honako hauekin jarraitu:
"Zure iradokizunean honetan eta beste honetan pentsatu

dut..."
7. Ez katastrofizatu
• Jakinarazi iezaiozu badaudela lagungarri gerta

dakizkiokeen tratamenduak
SUIZIDATZEKO EDO AUTOLESIOAK EZ EGITEKO KONTRATURIK EZ EGIN

8. Sentikorra, errukiorra izan
eta zure mugak onartu
Onartu ez dituzula erantzun guztiak,

baina...
…erantzun horiek aurkitzen

laguntzeko zaudela hor
8. Sentikorra eta errukiorra izan
Galdetu nola lagun dezakezun eta

errespetatu mugak
Egin ahal duzun guztia, baina

jakinda ezin duzula dena egin
Suizidio Jokabidea dela-eta zure

semearekiko erreakzio negatiboak
sentitzen badituzu, landu errukia eta
pazientzia
• Enpatia fenomenologikoa landu: suizidio

jokabidea pairatzen duen pertsonak bere
onena ematen ari dira hortik ateratzeko
Zure buruarekin ERRUKIORRA izan.

Zure buruari min egiten
diozunean…ESAN
• “Sufritzeko garaia da hau”.
• “Egoera honek benetan min egiten du”.
• “Nire buruari mina egiten ari naiz”.
• “Sufrimendua, bizitzaren parte da”.
• “Onena ematen ari naiz”
• “Ez nago bakarrik”
9. Autonomia sustatu
Gogorra da zure seme-alaba sufritzen

ikustea, baina hala ere...
• Aurre egiteko estrategia osasungarriak garatu.

• Bere beldurrak entzun eta serio hartu, beldur horiei
aurre egiten dieten erantzunak aurkitzeko iniziatiba
hartu ahal izateko moduak aurkeztuz.
9. Autonomia sustatu
Gogorra da zure seme-alaba sufritzen ikustea,
baina hala ere...
Adibidez:
Ama: "Esan duzu ez duzula psikiatrarengana joan nahi. Zerk kezkatzen zaitu bisita
horretaz? "
Semea: "Beldur naiz medikazioak zonbi bat bezala utziko ote nauen"
Ama: "Hori logikoa da. Ni ere kezkatuko nintzateke. Zer iruditzen zaizu
hitzorduari eusten badiogu eta galdera hori psikiatrari egiten badiozu, nik ere
erantzuna jakin nahi baitut? Eta horrela ikusten dugu zer dioen. Nola sentitzen
zaren jakin nahi dut"
10. Osasun-langileekin eta
eskolarekin lankidetzan aritu.
• Segurtasun Plana
• Krisi suiziden erregulazio emozionala
• Erraztu Koordinazioa

Hezkuntza Eremuan Jokabide Suizidaren Prebentzioa, Esku-Hartzea Eta Posbentzioa Egiteko Estrategia

Cargado por

Información del documentohacer clic para expandir la información del documentoPrimero de carrera

Información del documentohacer clic para expandir la información del documento

Copyright:

Formatos disponibles

Hezkuntza Eremuan Jokabide Suizidaren Prebentzioa, Esku-Hartzea Eta Posbentzioa Egiteko Estrategia

Cargado por

Información del documento

Título original

Derechos de autor

Formatos disponibles

Compartir este documento

Compartir o incrustar documentos

Opciones para compartir

¿Le pareció útil este documento?

¿Este contenido es inapropiado?

Copyright:

Formatos disponibles

Hezkuntza Eremuan Jokabide Suizidaren Prebentzioa, Esku-Hartzea Eta Posbentzioa Egiteko Estrategia

Cargado por

Copyright:

Formatos disponibles

Hezkuntza Eremuan

AITOR ALBIZU INTXAUSTI

Gazteen osasun mentaleko arazoen

SUIZIDIO JOKABIDEA NESKAK

• Zer gertatuko da hitz okerrak • Besteen erreakzioen beldur naiz. Ez

Suizidioarekin pentsatzen duten pertsonak ez dira moralaren aurkako

“Mingarria izan behar du horrela

Ez iradoki konponbiderik, egin

Hartu mehatxu guztiak serio

Prestatu zeure burua galdetzeko:

Saihestu honelako baieztapenak:

• Gaurko gazteak bigunak zarete

4. Laguntza bilatzeko balioa

• Suizidio-arriskuan egonez gero, laguntza-baliabide

5. Arazoei aurre egiteko eta

Jakin-minez jokatu eta galderak

Adibidez, azterketa batean nota txar batengatik lur-jota

Ez epaitu, baizik eta utzi zure semeak

Ez eman gomendio asko….

Interneten edo aplikazioetan

Suizidioaren aldeko webguneak

Alde onak eta txarrak EZTABAIDATU

Bere arazoak konpon ditzakeela uste

"Zure iradokizunean honetan eta beste honetan pentsatu

• Jakinarazi iezaiozu badaudela lagungarri gerta

SUIZIDATZEKO EDO AUTOLESIOAK EZ EGITEKO KONTRATURIK EZ EGIN

Onartu ez dituzula erantzun guztiak,

…erantzun horiek aurkitzen

Galdetu nola lagun dezakezun eta

Egin ahal duzun guztia, baina

Suizidio Jokabidea dela-eta zure

• Enpatia fenomenologikoa landu: suizidio

Zure buruarekin ERRUKIORRA izan.

Gogorra da zure seme-alaba sufritzen

• Aurre egiteko estrategia osasungarriak garatu.

También podría gustarte