Plano inklinatu

Plano inklinatua ulertzeko bideoa.

Bideo hau Jakindun elkarteak egin du. Gehiago dituzu eskuragarri euren gunean. Bideoak dituzten artikulu guztiak ikus ditzakezu hemen.

Plano inklinatua makina sinple klasikoetako bat da eta, izenak dion bezala, plano inklinatu bat bere bi muturrak garaiera ezberdinetan dituen gainazal lau bat da, aldapa bat adibidez. Objektu bat plano inklinatutik igotzen bada, zuzenean bi garaieren artean igo ordez, egin beharreko indarra murrizten da, baina objektuak orduan distantzia gehiago egin behar du. Plano inklinatu baten abantaila mekanikoa aldaparen luzera zati igo behar den garaiera da. Hau ere planoa eta horizontalaren angeluaren sinuarekin adieraz daiteke.

Fisika

Dakigun bezala objektuaren pisua bertikala eta beheranzkoa den magnitude bektoriala izanda, bi osagaietan banatu dezakegu: F₁ eta F₂, plano inklinatuarekiko paraleloa eta elkarzuta hurrenez hurren:

$F_{1}=Gsin\alpha \,$
$F_{2}=Gcos\alpha \,$

Normalean, plano inklinatuaren gainazalean, marruskadura indarra egongo da F_r (euskaraz batzuetan ere F_m), indar hau honakoa delarik:

$F_{r}=\mu F_{2}=\mu Gcos\alpha \,$ / non μ marruskadura koefizientea den.

Irudia aztertuz, objektua mugitzeko egin behar dugun (F) indarra honako hau dela ikus dezakegu:

$F=F_{1}+F_{r}=Gsin\alpha +\mu Gcos\alpha =G[sin\alpha +\mu cos\alpha ]\,$

Plano inklinatua ez bagenu erabiliko, bi garaieren artean zuzenean igoko bagenu, egin beharko genukeen indarra grabitatearen eraginez objektuak duen pisua izango zen, hau da:

$G=P=mg\,$