Subak

*Baliko paisaia kulturala: Subak* sistema Tri Hita Karana filosofiaren adierazpen gisa¹ UNESCOren gizateriaren ondarea**

Mota	Kulturala
Irizpideak	ii, iii, v, vi
Erreferentzia	1194
Kokalekua	Indonesia
Eskualdea²	Asia-Pazifikoa
Koordenatuak	8°15′33″S 115°24′10″E / 8.259167°S 115.402778°E / -8.259167; 115.402778
Izen ematea	2012 (XXXVI. bilkura)
¹ UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) ² UNESCOren sailkapena

Subaka Baliko ureztatze sistema tradizionala da, IX. mendean garatua, arroz alorretan erabiltzen dena. Landareak urez hornitzeaz gain, ekosistema artifizial, konplexu eta dinamikoa eratzen du. Bost terraza eta ur-tenpluez osaturik dago, 19.500 hektareako eremuan. Laborantza sistema demokratiko eta berdintasunezko honi esker, balitarrek lortu dute Indonesiako arroz ekoizle hoberenak izatea. 2012an Unescok Gizateriaren Ondare izendatu zuen^[1].

Arrozaren laborantzak eta subakak forma eman diote uharteko paisaiari joan den mila urtean, eta erlijio bizitzaren funtsezko osagaiak dira. Arroza Jainkoaren dohaintzat hartua da, eta subaka tenpluko kulturaren zati da. Iturburuetako ura tenplura bideratzen da ubideen bidez, eta handik alorretara banatzen da^[1].