Teoria musikal

Musikaren teoria jakintza-eremu bat da, musikako hainbat elementu ikertzen duena, besteak beste, musika aztertu, entzun, ulertu eta konposatzeko garapena eta metodologia. The Oxford Dictionary of Music-ek elkarrekin lotutako hiru alderdi deskribatzen ditu:

Lehenengoa “errudimentu” musikalak dira, eta irakaskuntzan notazio-elementuetara mugatzen dira, hala nola armaduretara, konpas-adierazleetara, balio erritmikoetara eta abarretara. Horren arabera, teoria ezinbesteko partetzat jotzen da harmonia, kontrapuntua eta forma musikala aztertzeko.
Bigarrenak antzinatik gaur egun arte izan diren musika idazkiak aztertzen ditu (estetika, notazioa, akustika, musika tresnen diseinua, interpretazio praktikak eta abar).
Hirugarren alderdia musikako prozesu eta printzipio orokorrak definitzea helburu duten azterketa musikologikoen eremuari dagokio. Ikerketa-arlo hori musika-analisitik bereiz daiteke, abiapuntua ez baita obra edo banakako interpretazioa, baizik eta obra osatzen duten funtsezko materialak.

Musika-teorian espezializatutako pertsona bat musika-teorialaria da.

Historia

Musikaren ikuspegi teorikoa Antzinate urrunenera arte arakatu daiteke. Zibilizazio kultuetan, nagusiki, musika ohitura tradizionala kontzienteki egituratutako arte bihurtzen lagundu zuten faktoreen artean dago. Horregatik, teoriak parte-hartze espezifikoa du musikan, bereziki mendebaldeko musikan. Hala ere, urteen poderioz, eta batez ere XIX. mendean zehar, musika-teoriaren kontzeptu orokorrenak eraldaketa bat izan zuen, "teoriaren" jatorrizko ikuskera grekotik urruntzen dena «begiespena, azterketa, espekulazioa» gisa (grekozko θωρία, begiespena).

Gaur egun, mendebaldean, musikaren teoria, haren inguruko ezagutza guztiarekin batera, musikologiaren kontzeptu orokorrean biltzen da. Irakasgai honek musikaren edozein adierazpen, sinesmen edo ikuskera har dezake, baina musikaren teoria ekitaldi sinkroniko edo diakronikoei, konposizio bati edo gehiagori eta hura osatzen duten elementuei buruzko eztabaidetara mugatzen da.

Edukia

Musika-teoriaren curriculum-edukiak elementu hauek izan ditzake: afinazioa, tarteak, eskalak eta akordeak, tinbrea, testura, artikulazioa eta dinamika, forma, notazio-sistemak, etab. Bigarren hautemate maila batean, teoriak, analisiaren eta hautematearen bidez, musika konposizioan erabiltzen diren teknikak azal ditzake. Hainbat irakasgairen bidez (harmonia, kontrapuntua, etab.), musika ikasteak arte hori ulertzearekin zerikusia duten kontzeptu guztiak biltzen ditu, musika-teorialariek garatutako formula, arau eta ereduen bidez.

Oro har, musikaren teoriaren lanak deskribatzaileak eta preskriptiboak ere izan dira, bi helburu horiekin batetik praktika definitu eta bestetik geroko praktikan eragina izaten saiatzen baita. Hala, musikaren teoria nabarmen geratzen da praktikatik at, baina etorkizuneko esplorazioa eta exekuzioa ere markatzen ditu. Hala, aurreko musika-praktika batetik dator teoria, prestakuntza espezializatuko hezkuntza-testuinguru batean oinarrituta.