Faculty of Communication

Hollywood, which is known as American cinema, is a platform which described different stereotype representatives and represents an industry that constructs itself new. After 1990, in this study which deals with the concentration of the American cinema upon Arabs/Muslims, the research of other presentations that were made in movies about what happened after the 11th September 2001 in the USA was targeted and from the fact of "the others" it was tried to explain the connection between "easts/Arabs/Muslims" and oriental thinking.

After the 11th September (9/11) the fact that "war against terror" brought a new cultural circulation through Hollywood political-action movies, and the representation of this circulation of political-action movies like The Kingdom (2007) and The Hurt Locker (2008) was evaluated. In this film, which has been analyzed, public opinion of “East/Arab/Muslim” and controversial public opinions like “Western/Hero/We”, were solved according to the statement analysis. The solution results showed that both the ideological dimension of movie dialogues and images and character description and locality portrayal played a big role in “other” representation. It was found that the stereotypes in the orientalist statement, were open or closed for the construction of the sample movies, it was seen that eastern types and eastern construction were supported by “threat and enemy” metaphors.

Sinema, ideolojik tutumlar, Edward Said’in ifadesiyle “açık ya da örtük kodlar/mesajlar” ve bilinçaltı mesajlar üzerinden bu hikâyeyi düşündüğümüzde, Kapalı Devre’nin yapım zamanı ve gösterim tarihini düşünmeden edemiyor hikâye izleyicileri. Film, uluslararası bağlantıları bulunan terörist bir grubun, Londra`da gerçekleştirdikleri saldırı ile başlıyor. Saldırı sonrasında büyük bir patlama yaşanır ve teröristlerden sadece bir kişi hayatta kalır. Bilinçaltı mesajlar, film karakterlerinin adlarıyla gün yüzüne çıkıyor. Saldırganın adı: Faruk Erdoğan… Saldırıdan kurtulan tem isim Erdoğan’dır ve tutuklanarak cezaevine nakledilir. Medya saldırıyı, ülke gündemindeki en önemli olay şeklinde yansıtır. Asrın olayının ardından mahkûmun yargılanması da asrın davası olarak lanse edilir.

Otuz milyon kilometrekareyi aşan geniş bir alanda Afrika Sineması ya da Afrika Sinemaları üzerine düşünmek, çok-katmanlı bir bakış açısını göz önünde bulundurmayı gerektirir.
Bu çalışma Doğu Batı Dergisi'nin 2015 yılı Sinema Tutkusu-III sayısında yer almaktatır.

Bu çalışma, İranlı yönetmen Ashgar Farhadi ile yapılan bir söyleşiyi içerir. Yönetmenin Bir Ayrılık (A Separation, 2011) filmine dair görüş ve düşüncelerini içeren röportajı Tomris Laffly kaleme almıştır. Film International dergisinden (2014) alınan bu yazı İngilizceden Türkçeye tercüme edilmiş ve Nida Dergisinde (2015 Aralık sayısı) yer almıştır.

“Cumhurbaşkanlığı Seçimi Ve Medya” adlı kitap, Türkiye’de ilk kez halk tarafından
oylanarak gerçekleşen cumhurbaşkanlığı seçimini, medya ve seçim sistemi açısından
inceliyor. Kitabın, güncel sorunlarla birlikte Türkiye Cumhurbaşkanlığı Seçimleri’nin tarihsel
analizine ve seçim sistemlerine ilişkin önerilere yer vermesi önemli bir özellik olarak ortaya çıkıyor. Eserde 2014 Cumhurbaşkanlığı seçimi, Siyasal İdeolojiler, Göstergebilimsel Analiz,Siyasal İletişim, Siyasal Reklamcılık gibi farklı yönlerden ele alınmaktadır.

Bu başlık ve makalenin yeniden derlenmesinde, 11 Eylül Sonrası Amerikan Sinemasında Öteki’nin Sunumu başlıklı yüksek lisans tezimden faydalandım. Bu başlık genel hatlarıyla Sinemada Oryantalist ve Oksidentalist Söylemleri anlamaya dönük okumalar içermektedir. İlk yazılarda bu söylemlerin, hangi anlam katmanlarında karşılıklarına ağırlık verilecek ve sonraki yazılarda kısmet olursa, bu iki söylemin sinema filmleri üzerinden okumalarına geçilecektir.

Bu yazı Nida Dergisinin Ocak-Şubat 2016, 176.sayısında 43-46.sayfalar arasında yer almaktadır.

Sahra-altında bir Afrika sinemasının ortaya çıkması 1950’lerin ortalarında, Paulo Soumano Vieyra’nın Afrique sur Seine (1955) kısa filmiyle başlar ve bunu Ousmane Sembene’nin kısa filmi Borom Sarret (1963) izler. Senegalli bu iki yönetmen, hem ülkenin hem de Sahra-altı Afrika sinemasının öncüleri olarak kıta sineması tarihine geçer (Hayward, 2012: 556). Vieyra yaptığı etnografik belgeseller ile Sembene ise Siyahî Kız (1966) filmiyle başlayan çok sayıdaki uzun metraj filmleriyle, Safi Faye ise ilk siyahî Afrikalı kadın yönetmen ve aynı zamanda ilk filmi Köyümden Mektup (1975) ile Senegal sinemasında ya da Batı Afrika Sinemasında önemli bir konuma sahiptirler. Kuşkusuz bu Afrikalı yönetmenler haricinde Djibril Mambety, Med Hondo, Süleymane Cisse, Khady Sylla gibi pek çok isim de kıta sinemasında önemli filmlere imzalarını atar.

Bu makale, Marmara Medya Merkezi (Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi) bünyesinde faaliyet gösteren Sinemarmara Dergisinin altıncı sayısında yer almaktadır. Genel anlamda postkolonyalizm ve sinema arasında bağlantıyı anlamaya bir giriş niteliğindedir.
This article published in Sinemarmara Cinema Journal (Marmara Univ. Communication Faculty). It introduces postcolonial and cinema...

This study focusing on the relationship between African cinema, colonialism and postcolonial discourse, addresses the cinema of Senegalese director Ousmane Sembene in Sub-Saharan Africa. In Sembene’s films, it was first determined which postcolonial discourses were handled and these  discourses were examined by multimodal film analysis.
In this study, in which four films from 1960-2004 were analyzed, the focus was on how postcolonial discourse contributed to the content of film and which layers corresponded to morphological features and film technique in multimodal film analysis. La Noire de ... (1966), Xala (1975), Camp de Thiaroye (1988) and Moolaade (2004) are examples of this work. Sembene’s film experience emphasized how the postcolonial discourse has changed
in the historical process, the results of pre-colonial and post-colonial themes varying.

Bu kitap Temmuz 2021'de Mümbit Yayınları tarafından basılmıştır. 11 Eylül sonrası dünya sinemalarından "İslam, Müslüman, Öteki, Doğu, Doğulu" gibi temel başlıkların nasıl irdelendiği, öne çıkan tablolarda ne gibi anlamlar çıktığı üzerinde durulmuştur. Hollywood'dan Türkiye Sinemasına, Afrika Sinemasından Pakistan'a uzayan filmlerin felsefesine yolculuk yapan bu eser 11 Eylül ve sinema filmleri ilişkisi üzerine yapılmış ilk çalışmalardan biri olma özelliğini taşıyor.

Bu çalışmada, 11 Eylül Olayları sonrasında dünya sinemalarında öteki (İslam, Müslüman, Doğulu) imgesinin nasıl kurgulandığı ele alınmaktadır. (In this study about after the September 11 Events (9/11). it is discussed how the image of the other (Islam, Muslim, Oriental) was fictionalized in world cinemas.

Türkiye siyasi tarihinde her seçim gibi, 2014 Cumhurbaşkanlığı seçim süreci de
sözü edilen anlamların, mesajların, görüşlerin vatandaşlara anlatılması ve aktarılmasında
iyi bir örneklik teşkil eder. Bu seçim süreci ve ardından açıklanacak seçim sonuçları, ülke
siyasetinde bir milat olarak yerini almıştır. Siyasetin dönüşümüne ve değişimine tanıklık
edilen bu dönemlerde, yeni söylemlerin/vaatlerin meydanlarda, ekranları başında
oturanlara seslendiği görülür.

Birçok kıtada olduğu gibi Afrika’da da sinemanın gelişimi, bu sanatın
doğuşuna kadar dayanır. Ancak Afrika’da 1960’lı yıllara değin varlığını
sürdürmüş emperyalist ve kolonyalist uygulamalar ideolojik bir araç
olarak bu sanatsal formun nasıl kullanılabileceğine daha fazla
odaklanır. 1950’li yıllardan sonra Sahra Altı Afrika’da öne çıkan
Senegalli yönetmenler bir yandan kolonyalist sinemayla ve onun
doğurduğu sorunlarla mücadele etmişler, bir yandan da Afrika’ya özgü
sinemanın dilinin ve imkânlarının ne olduğunu tartışmışlardır.
Ousmane (Osman) Sembene de bu tartışmaya müdahil olarak
Afrika’nın etnografik filmlerle tanıtılması sorunsalına ve oluşturulmaya
çalışılan Afrikalı kimliğine eleştiriler getirir. Afrika sinemasının babası
olarak kabul edilen ve edebi yönü güçlü olan Sembene, yarım asrı
bulan sinema serüveninde hem sömürge öncesine hem de sömürge
sonrasına odaklanarak sorunların altında yatan unsurların katmanlı
yapılarına dikkat çeker. Bu eser, Sembene sinemasını ve Sahra Altı
Afrika’da sinema çalışmalarını merkeze almaktadır. En nihayetinde
Afrika sineması üzerine yapılan ilk çalışma olma özelliğini taşır.

Film kurgusu asıl itibariyle senaryo aşamasında başlayan ve neredeyse filmin seyirciyle buluşmasına kadar süren katmanlı bir süreçtir. Film yapımında kurgunun önemi ve etkisi, öncelikle Amerikalı ve Avrupalı yönetmenlerin çalışmalarında öne çıkar. Daha sonrasında ise Sovyet sinemacılar kurgu kuramına dair önemli yaklaşımlar ortaya koyar. Bu çalışma film kurgusunu, kurguyla doğrudan ilgili bir belgesel film çerçevesinde detaylı olarak ele almaktadır. Çalışmanın amacı, The Cutting Edge: The Magic Of Movie Editing (2004) adlı belgeselde kurgu düşüncesini açıklamak, kurgunun gelişimi ve yönetmen-kurgucu ilişkisi çerçevesinde analiz etmektir. Analiz edilen belgeselde çok sayıda kurgucu, yönetmen ve yapımcılarla röportajlar yer almaktadır. Sinemanın ilk yıllarından 2000’li yıllara kadar film kurgusunun gelişim ve değişim evreleri bu filmde ele alınmaktadır.
Çalışmada nitel veri analizi ve betimsel analize başvurulmuş, The Cutting Edge: The Magic Of Movie Editing (2004) adlı belgeselin bölümleri tablolaştırılmıştır. Daha sonra her bir bölüm ayrıntılı şekilde tahlil edilmiş, bu bölümlerde ortaya çıkan tematik yapıda kurgucu-yönetmen-yapımcıların görüşleri açıklanmıştır. Belgeselde pek çok filmden örnek sahneler gösterilerek kurgunun katmanlı bir yapıya sahip olduğuna değinilmiştir. Bir filmin kurgu aşamasının başlangıcından sonuna kadar kurgucu ve yönetmen arasındaki bağın son derece önemli ve güçlü olduğu tespit edilmiştir.

Öz 1948'de gerçekleşen İsrail Savaşı'nın ardından Filistin sinemasında yeni bir dönüşüm yaşanmış, farklı film türleri üretilmeye başlanmıştır. İsrail işgali sonrası Filistinlilerin mücadelesini ve direnişini esas alan Filistinli yönetmenler, belgesel filmlere daha fazla ağırlık vermişlerdir. Savaş sonrası sınırlı imkânlar doğrultusunda yürütülen film yapım süreci, Filistin sinemasının şekillenmesini sağlamış, Filistinli yönetmenler iki ülke arasındaki savaşın ve mücadelenin etkilerini filmlerine taşımışlardır. Bu çalışmanın amacı, Filistin-İsrail arasındaki savaşın, Filistinli yönetmen Amin Nayfeh'in 200 Metre filminde nasıl temsil edildiğini incelemektir. 200 Metre filminde savaşın Filistinliler üzerindeki etkilerinin duvarsınır kavramlarına yüklenen soyut ve somut anlamlar üzerinden tartışılmaktadır. Kuram oluşturma (grounded theory) yöntemine dayandırılan, sosyolojik eleştiri ve ideolojik eleştiriden yararlanılarak bir filmin çözümlenmesine gidilmiştir. Filmde 'duvar' kavramı soyut açıdan Filistinli ailelerin acılarını ve Filistin'de öne çıkan sosyolojik sorunları ve en genelde Filistinlilerin gündelik hayatlarındaki engellerin görünmeyen yönlerini temsil etmektedir. Ayrıca 'duvar' sözcüğü, Doğu Şeria'daki kontrol noktalarını, seyahat etmenin önündeki engelleri ifade edecek biçimde somut düzeyde de düzenlenmiştir. 200 Metre'de, Filistinli ailelerin kaldıkları ikilemler, vatanından çıkarılma ya da ayrılmanın zorlukları, gündelik hayatta karşılaşılan sorunların katmanlı bir anlatıya işaret ettiğine ulaşılmıştır.