Ozen B Demir
İlköğrenimini TED Ankara Koleji’nde, ortaöğrenimini Ankara Gazi Anadolu Lisesi’nde, yükseköğrenimini Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde tamamladı.
Muhtelif metinleri Kaos GL, Birikim, Doğu Batı, Notos, Toplum ve Hekim, Pasajlar, Queer+, Toplum ve Bilim, Express, Teorik Bakış, Kampfplatz, Mesele, Gaia, Bianet, Ayrıntı Dergi, K24 (Kitap 24), Alternatif Eğitim, Notlar, Heybe, Edebiyatta Üç Nokta, Bilim ve Gelecek, İktisat ve Toplum gibi platformlarda yayınlandı. Dijital ortamda Georges Canguilhem çevirdi. Daha önce neşredilmiş olan 'Hekim ve Heybesi: Tıp, Bilim, İdeoloji' [NotaBene Yayınları, 2017] ile 'Beden, Tıp ve Felsefe' [Adem Yıldırım ile; NotaBene, 2018] başlıklı iki kitabın yanı sıra, 2019 yılında yayınlanan 'Biyopolitika ve Queer: AIDS Krizi, Bağışıklık ve Ötesi'nin [Nika Yayınları] yazarıdır. Bunlara ilaveten, 2020 yılı sonlarında 'Pandemi: Salgının Medikopolitiği' [NotaBene], 2022 sonlarında 'Tıp ve Tarih: Türkiye'de Hekim Öznelliği' [NotaBene] ve nihayet 2023 sonlarında da 'Klinik ve Kritik: Tıp ve Etrafı' [Akademim] başlıklı çalışmaları da okurla buluştu.
2017 ilâ 2024 yılları arasında fonksiyonel tıp hekimliği ve fonksiyonel beslenme, kök hücre çalışmaları, travma yönetimi, yoğun bakım ve mekanik ventilasyon, klinikte akılcı ilaç kullanımı, toksikoloji, fitoterapi ve supleman kullanımı, laboratuvar ve deney uygulamaları (GLPs), deney hayvanları pratiği ve etiği, egzersiz ve antrenman/spor bilimleri, sinirbilim ve evrimsel tıp, iş sağlığı ve iş güvenliği, meslek hastalıkları, ileri düzey biyoistatistik ve SPSS, tıp etiği ve tıp tarihi, sağlık hukuku ve tıbbî bilirkişilik, çağdaş biyomedikal teknoloji, temel kozmetik-estetik prosedürler, refleksoloji, tıbbî/psikiyatrik ve psikanalitik psikosomatik (KLP) ile bilişsel-davranışçı psikoterapi disiplini gibi muhtelif meslekî alanlarda çok sayıda sertifikalı eğitim, seminer ve kurs aldı, workshop ve kongrelere katıldı.
Ankara Tabip Odası (ATO), Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES), Dev Sağlık-İş (Devrimci Sağlık İşçileri Sendikası), İşyeri Hekimleri Derneği (İYHD), Türkiye Acil Tıp Derneği (TATD), Kaos GL Derneği ile Sosyal Politikalar, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPoD LGBTİ) üyesidir.
Address: Ankara | Datça | Münih | Essen | Diyarbakır.
Muhtelif metinleri Kaos GL, Birikim, Doğu Batı, Notos, Toplum ve Hekim, Pasajlar, Queer+, Toplum ve Bilim, Express, Teorik Bakış, Kampfplatz, Mesele, Gaia, Bianet, Ayrıntı Dergi, K24 (Kitap 24), Alternatif Eğitim, Notlar, Heybe, Edebiyatta Üç Nokta, Bilim ve Gelecek, İktisat ve Toplum gibi platformlarda yayınlandı. Dijital ortamda Georges Canguilhem çevirdi. Daha önce neşredilmiş olan 'Hekim ve Heybesi: Tıp, Bilim, İdeoloji' [NotaBene Yayınları, 2017] ile 'Beden, Tıp ve Felsefe' [Adem Yıldırım ile; NotaBene, 2018] başlıklı iki kitabın yanı sıra, 2019 yılında yayınlanan 'Biyopolitika ve Queer: AIDS Krizi, Bağışıklık ve Ötesi'nin [Nika Yayınları] yazarıdır. Bunlara ilaveten, 2020 yılı sonlarında 'Pandemi: Salgının Medikopolitiği' [NotaBene], 2022 sonlarında 'Tıp ve Tarih: Türkiye'de Hekim Öznelliği' [NotaBene] ve nihayet 2023 sonlarında da 'Klinik ve Kritik: Tıp ve Etrafı' [Akademim] başlıklı çalışmaları da okurla buluştu.
2017 ilâ 2024 yılları arasında fonksiyonel tıp hekimliği ve fonksiyonel beslenme, kök hücre çalışmaları, travma yönetimi, yoğun bakım ve mekanik ventilasyon, klinikte akılcı ilaç kullanımı, toksikoloji, fitoterapi ve supleman kullanımı, laboratuvar ve deney uygulamaları (GLPs), deney hayvanları pratiği ve etiği, egzersiz ve antrenman/spor bilimleri, sinirbilim ve evrimsel tıp, iş sağlığı ve iş güvenliği, meslek hastalıkları, ileri düzey biyoistatistik ve SPSS, tıp etiği ve tıp tarihi, sağlık hukuku ve tıbbî bilirkişilik, çağdaş biyomedikal teknoloji, temel kozmetik-estetik prosedürler, refleksoloji, tıbbî/psikiyatrik ve psikanalitik psikosomatik (KLP) ile bilişsel-davranışçı psikoterapi disiplini gibi muhtelif meslekî alanlarda çok sayıda sertifikalı eğitim, seminer ve kurs aldı, workshop ve kongrelere katıldı.
Ankara Tabip Odası (ATO), Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES), Dev Sağlık-İş (Devrimci Sağlık İşçileri Sendikası), İşyeri Hekimleri Derneği (İYHD), Türkiye Acil Tıp Derneği (TATD), Kaos GL Derneği ile Sosyal Politikalar, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPoD LGBTİ) üyesidir.
Address: Ankara | Datça | Münih | Essen | Diyarbakır.
less
InterestsView All (46)
Uploads
Papers by Ozen B Demir
Şuradan erişilebilir: https://ayrintidergi.com.tr/covid-19-marksizmi-saglik-versus-ekonomi-icin-rezerv/
Şuradan erişilebilir: https://ayrintidergi.com.tr/biyomedikal-mulkiyet-rejimi-bir-oznellik-imalathanesi/
Erişim adresi: https://birartibir.org/tasrada-hekim-bir-orseleme/
Şuradan erişilebilir: https://ayrintidergi.com.tr/covid-19-marksizmi-saglik-versus-ekonomi-icin-rezerv/
Şuradan erişilebilir: https://ayrintidergi.com.tr/biyomedikal-mulkiyet-rejimi-bir-oznellik-imalathanesi/
Erişim adresi: https://birartibir.org/tasrada-hekim-bir-orseleme/
Klinik ortamın, tıp pratiğinin “zanaat” olma vasfından taşan unsurlar, Türkçede bugüne kadar az sayıda özgün metne konu oldu. Halbuki modern klinik, beşerî ve toplumsal olduğu kadar, tarihsel ve siyasal bileşkeleriyle de uç veren, helezonlar çizen, dahası zihinsel-kültürel iklimi de boydan boya kat eden kompleks bir vektördür.
Özen B. Demir’in birbiriyle konuşan ve ortak bir dizgede buluşan bu makale derlemesi, özensiz ve rüküş bir yığma olmaktan ziyade, işte söz konusu boyutları güncel olanakları ve tarihsel izdüşümleriyle birlikte ele almaya, yoklamaya çalışıyor. Onları incelikli kuramsal araçlarla donatarak tümleşik bir ölçeğe yerleştiriyor. Tıp evreninin merkezinde ve “etrafı”nda dolanıyor.
Elinizdeki kitapta yer verilen metinler tamamlayıcı-alternatif tıp yönelimlerinden evrimsel biyoloji tartışmalarına, çağdaş sosyal güvenlik ve sigortacılık sisteminden vücut geliştirme pratiğine, biyomedikal endüstrinin teknolojik atılımlarından klinik felsefeye doğru hareketlenirken, ardında o artık basmakalıp hâle gelmiş (ancak inatla geçerli) hakikatin tok seslerini bırakıyor: Tıp, asla sadece tıptan ibaret değildir.
Oysa “Türk modernleşmesi” denen toplumsal tecrübede hekimler geniş roller oynadılar; siyasette, sanatta, “toplum önderliği”nde öne çıktılar. Hekimler, tedavi ve ameliyat makamında, beste ve siyaset de yaptılar. Bu tarihsel tecrübede tıbbî mecazlar da büyük yer üstlendi: Toplumsal meselelere tababet terimleriyle “neşter atıldı”, böylelikle “teşrih edilmiş” oldular.
Peki hekimler, hekimlik sıfatıyla kendi fâilliklerini nasıl kurdular; yani mesleklerine nasıl bir anlam yüklediler, hekimlik pratiğini nasıl gördüler, bu pratik içinde kendilerine nasıl bir rol biçtiler? Siyaseti, toplum bilgisini, gayrinizamî harbi, fen bilimlerini, biyolojik mühendisliği birleştiren bir “aşırı tabiplik” sorunu (Özen B. Demir’in kitapta kullandığı, en olumlu anlamıyla provokatif tabir ile) varsa ortada, bunun “tedavisi” nasıl mümkündür? Hekimlik, hayat ve ölüm üzerindeki yarı-tanrısal iddiasının berisinde; nasıl olanca alçakgönüllülüğü, olanca merakı ve olanca heyecanıyla, hayatla ve ölümle meşgul bir zanaata dönüşebilir?
Özen B. Demir, hem teorinin, sadece tıp eleştirisi literatürünün değil “bütün” sosyal teorinin alet-edevatına el atarak, hem de hekim biyografilerine, deneyimlerine, hekimliğin toplumsal tarihine eğilerek, bu sorular etrafında geziyor. “Meslek” bilgisine hâkim, fakat ona dışarıdan bakarak... Adeta “hasta yakını” şefkatini, çaresizliğini ve cehaletini de kuşanmış bir uzman gibi!
~ TANIL BORA ~
Beşerî yaşamın tüm kılcallarına nüfuz eden güncel pandemiye ilişkin, “teori”nin çağrısına kulak kesilen hummalı bir metin bu. Neyse ki onunla sınırlı kalmıyor: Literatür gezintileriyle, akademik havzada zikzaklar çizerek muhtevasını zenginleştiriyor. Medyaya yansıyanlar üzerinden zap yapıyor ve üretilen aktüel metinler kümesine doğru çalışkan bir keşfe çıkıyor.
Bir Acil Servis hekimi de olan Özen B. Demir, bu eserinde koronavirüs nesnesi ile COVID-19 olgusunu kamu sağlığı, klinik pratik, istatistiksel yordamlar, biyoekonomi, toplumsal ekoloji, salgınlar tarihi, biyopolitik prosedürler, bulaşıcı hastalıklar antropolojisi gibi farklı izlekler üzerinden tartarak, daha ziyade “risk” ve “belirsizlik” eksenine yerleşmeyi yeğleyen bir okuma sunuyor. Mevcut krize dair temel tartışma hatlarını görünür kılan bir hafriyat ve haritalama mesaisine girişiyor. O arada toplumsal bağlamları, siyasal mevzileri, yönetsel arızaları, bedensel serüvenleri kavramaya çalışırken, ünlem işaretlerini de eksik etmiyor. Başvurulan söylem teknikleri ve açığa çıkan retorik örüntüleri üzerinden tarihsel yapıların güncel tezahürlerine, ama özellikle de, belirsizliğin iktidar aygıtındaki kaçınılmaz idarî yansıması olan “güvenlik ideolojisi”ne doğru depar atıyor.
Salgının Medikopolitiği: Yeryüzüne meteor gibi düşen COVID-19 üzerine, hayli kıvrak ve tok bir muhasebe.
Özen B. Demir, HIV/AIDS sorunsalını, kaçınılmaz olarak akrabalığa açıldığı bir dizi çağrışımla birlikte ele alırken, konuya ilişkin Batı dünyasında bunca zamanda birikmiş dolgun literatürü de eleştirel bir dikkatle yokluyor. Türkçe teorik yazında şimdiye dek es geçilmiş, hakkı hemen hiç verilmemiş olan bu konuya ilişkin doyurucu bir entelektüel seyahate çıkarken, klinik saha ile de temasını yitirmiyor. “Kriz”in biyosiyasal izdüşümlerine eğilerek, queer anlam ve düşün evrenine uzanan bir senteze varmaya çalışıyor. Sayısız ismin edebî-felsefî ziyaretgâhına uğrarken, özgürlükçü radikal siyaset menzilinde yolunu kaybetmeden ilerlemeye gayret ediyor. O arada bilimsel ve tıbbî teorideki fay hatlarını somutlaştırarak, alana ilişkin epistemolojik ve politik rezervlerini de eksik etmiyor. Böylece, yazarının “biyopolitika ufkunda queer şafağı” olarak işaretleyeceği bir tarihsel moment görünürlük kazanmış oluyor. Bununla, HIV/AIDS’e bağlı nedenlerle yaşamını yitirmiş olanlar ile yakınlarına, dahası aktivist ve kolektif belleğe selâm duran bir reverans da temin ediliyor aynı zamanda.
Tıbbî bilimlere melez, tok ve kıvrak klinik müdahâleler: Tarihin güncelliğine, kliniğin kritiğine, temasın şefkatine doğru.
Bir tıp doktoru ile bir felsefe doktorunun, yani bir hekim ile bir felsefecinin tanığı olacağınız bu karşılaşmasında, ortaklaşılan konular birer vesile kılınıyor ve sözü edilen diyalojik temas, çok geçmeden geniş aralıklara, çatallanan yollara açılıyor.
Dokunan mekikler ile temas edilen uğraklar ise uzadıkça uzuyor: Platon ve Aristoteles, Foucault ve fenomenoloji, Canguilhem ve Bichat, Husserl ve Derrida, Nietzsche ve Spinoza, Blanchot ve Beckett, Marx ve ötesi, canlılık ve yaşam, insan ve hayvan, sağlık ve hastalık, gövde ve beden, psikiyatri ve antropoloji, psikoterapi ve psikanaliz, Freud ve anti-morfoloji, R. D. Laing ve anti-psikiyatri, bilim ve edebiyat, feminizm ve queer, biyoetik ve biyoteknoloji, biyopolitika ve mikro-sosyoloji, tıbbî epistemoloji ve tıp tarihi...
Uğraklar ve duraklar çeşitlenirken, “tıp felsefesi” literatürü özelinde Türkçedeki o geniş boşluğun bir nebze de olsa telafi edilebilmesi adına, okurların önüne keyifli bir fırsat çıkmış oluyor.
Ucu açık bir davet: Vade mecum… Birlikte yürümekten daha güzeli var mı?
Bu sarsak, mahcup ama mağrur yürüyüş davetine, Özgür Taburoğlu da “takdim” iyle icabet ediyor.
Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=1LRgauFjqnc
Şu linkten izlenebilir: https://youtu.be/Vuwk17AGBY8?si=OncD9kgvu9IElgN6
Türkiye’nin erken ve geç modernleşme tarihinde tabipler, meslekî ve kişisel olarak kendilerini nasıl gördüler, hangi siyasal ve idarî rolleri üstlendiler? Nasıl bir anlatı motifiyle kendiliklerini ve belleklerini yapılandırdılar? Peki ya söz konusu anlatılar hangi sularda yıkandı, hangi çeperlerden sekerek kıvamını yakaladı? Meslekî belleğe ve “hekim öznelliği”ne toplumsal tarih ikliminden, o arada edebiyat verimlerinden yola çıkarak yaklaşmaya çalışacak olan bu iştahlı ve eleştirel söyleşi, “Tıp ve Tarih: Türkiye’de Hekim Öznelliği” (NotaBene, 2023) kitabının yazarı Dr. Özen B. Demir ile cerrah-hekim Prof. Dr. Bahri Çakabay’ın moderatörlüğünde gerçekleşecek.
Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=vH_iKUSo-vE&t=2507s
Yayın kaydı şuradan izlenebilir: https://youtu.be/nAfRtS8IlTc
Erişim adresi: https://birartibir.org/ates-olmayan-yerden-duman-cikmaz/
Metnin künyesi: U. Baker, Yüzeybilim - Fragmanlar içinde, der. Ege Berensel, İstanbul: Birikim, 2014, s. 165.
4. Uluslararası / 22. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi [HASUDER], Çevrimiçi [www.uhsk.org/2020], 13-19 Aralık 2020.