B' e dùthaich ann an Aimearaga a Deas a mhair bho 1438 gu ruige 1533 a bh' ann an Tawantinsuyu. B' ann à tawa (ceithir), ntin (buidheann), agus suyo (roinn) ann an Quechua 's a bha an t-ainm. Bha i suidhichte far a bheil Pearù agus Eacuador an latha an-diugh, ach ghabhadh a-steach i sgìrean mòra dhùthchannan mar Choloimbia, An t-Sile agus Boilibhia cuideachd. Thàing Tawantinsuyu gu crìoch gu h-obann ann an 1533 nuair a thug feachdan Crùn na Castilla fo stiùir Francisco Pizarro ionnsaidh oirre. B' e Qusqu a bh' ann prìomh-bhaile na stàite,[1] far an tàinig na ceithir roinnean ri chèile. B'iad seo Chinchaysuyu gu tuath air Qusqu, Qullasuyu ann a ceann a deas, Kuntisuyu air an àirde an iar agus Antisuyu san Amason, air an àirde an ear.[2] Chanadh Inka ris an impire.
.svg)
