Joan Brossa

Joan Brossa
	;
Biografía
Nacemento	19 de xaneiro de 1919 ; Barcelona, España
Morte	30 de decembro de 1998 (79 anos); Barcelona, España
Actividade
Campo de traballo	Poesía
Ocupación	poeta, litógrafo, escultor, visual poet (en) , deseñador gráfico, escritor, guionista, dramaturgo, artista gráfico
Xénero artístico	Poesía e dramaturxia
Movemento	Surrealismo
Premios
	(1999) Doutor honoris causa pola Universidade Autónoma de Barcelona; (1998) Premio Nacional de Teatro de Cataluña; (1995) Premio da Crítica de poesía catalá; (1995) Medalla de Ouro ao Mérito nas Belas Artes; (1988) Medalha Picasso (pt) ; (1987) Premio Cidade de Barcelona; (1986) Premio da Crítica de poesía catalá; (1981) Premio Lletra d'Or; (1974, 1978, 1979, 1996, 1971) Premio Crítica Serra d'Or de Literatura e Ensaio ;
Descrito pola fonte	Obálky knih,

Joan Brossa i Cuervo, nado en Barcelona o 19 de xaneiro de 1919 e finado na mesma cidade o 30 de decembro de 1998, foi un poeta, dramaturgo, artista plástico e deseñador gráfico, o máis representativo expoñente da vangarda artística catalá da segunda medade do século XX. Como el dixo: “Os xéneros das artes son medios diferentes para expresar unha mesma realidade. Eles son as caras dunha mesma pirámide que converxen no punto máis alto” ^[1].

Traxectoria

Empezou a escribir durante a guerra civil española, na que foi ferido. Regresou a Barcelona, en 1941, e entrou en contacto co poeta J.V. Foix, o pintor Joan Miró e o dinamizador cultural Joan Prats. Grazas aos seus consellos e dentro dunha liña neosurrealista empezou a escribir centos de sonetos, odas sáficas e sestinas dunha total perfección formal ademais de miles de poemas libres e directos, dos cales publicou preto de oitenta libros. Tamén se exercitou no teatro, ao que chamaba «poesía escénica», do que chegou a escribir unhas trescentas cincuenta obras que comprendían teatro de texto, guións cinematográficos, libretos de ópera, performances, teatro de cabaret, happenings, accións musicais, strip-teases etc. Toda esta enorme obra literaria foi escrita, sen excepción, en lingua catalá, e foi xa traducida a máis de quince idiomas.

Brossa sempre rexeitou ser identificado con outro apelativo diferente do de «poeta», aínda que a súa arte pronto traspasou a estrita literatura. Dentro dos mesmos parámetros ruturistas, xa en 1941 realizou o seu primeiro poema visual, en 1943 o seu primeiro objet trouvé, en 1950 a primeira combinación de obxectos dispares e en 1956 a súa primeira instalación na fiestra dunha tenda de Barcelona. Xunto cos pintores Antoni Tàpies, Joan Ponç, Modest Cuixart e Joan-Josep Tharrats e o filósofo Arnau Puig había fundado en 1948 o grupo artístico e a revista Dau al Set.

A partir do encontro co poeta brasileiro João Cabral de Melo (1947), daquela vicecónsul do seu país en Barcelona, a obra de Brossa deu unha guinada ao compromiso social e político. Cabral editou e prologou o seu libro Em va fer Joan Brossa (Joan Brossa me fez, 1951), hoxe considerado un dos primeiros exemplos europeos de «antipoesía». Durante os anos sesenta a combinación da poesía literaria coa dramática, a visual e a obxectual chegaría á súa plenitude, liña interxéneros que Brossa non abandonaría xamais. Tras a restauración da democracia, a súa proxección máis popular chegou cos carteis, frecuentemente referidos a eventos populares, e especialmente coa «poesía urbana»: o seu «Poema visual transitable en tres partes» (1984) do Parque do Velódromo de Barcelona foi o primeiro dunha serie que pronto chegou nas rúas e prazas de Cataluña, das Baleares, de Andorra, de Alemaña, de Cuba...

Ao lungo da súa carreira a obra de Joan Brossa encontrou a complicidade de numerosos artistas, como os pintores Joan Miró e Antoni Tàpies, os músicos Josep Maria Mestres Quadreny e Carles Santos, os escultores Eduardo Chillida e Riera i Aragó, o cineasta Pere Portabella e o fotógrafo Chema Madoz, e proxectou unha importante influencia sobre artistas das novas xeracións de todo o mundo.

Logo da súas primeiras exposicións individuais na Fundació Joan Miró de Barcelona (1986), no Art’20 de Basilea (1989), as monográficas en Múnic (1988), Nova York e Ámsterdam (1989), Houston e Minneapolis (1990), Céret-Collioure (1991), Londres e Chicago (1992), Marsella e Malmö (1993), París (1995), Frankfurt (1997), Cidade de México, Monterrey, Kassel e Gotemburgo (1999) e sobre todo a do Museo Raíña Sofía de Madrid (1991), seguidas da súa presenza nos pavillóns oficiais das bienais de São Paulo (1993) e Venecia (1997), a obra plástica de Joan Brossa alcanzou unha progresiva proxección internacional.

Despois da súa morte, unha nova exposición retrospectiva na Fundación Joan Miró (2001) e unhas antolóxicas en diversas cidades de Chile, Brasil, Arxentina, Portugal, España, Austria, República Checa, Suecia, Francia, Alemaña, Polonia e México consolidaron a Brossa como unha primeira figura do panorama artístico contemporáneo internacional, mentres a súa obra plástica chegaba a museos e coleccións do mundo enteiro.

Brossa recibiu numerosos premios e distincións, entre os que cabe destacar o Premio da Crítica “Serra d’Or” en cinco ocasións (1971, 1974 en dúas categorías, 1978 e 1996), o Premio Cidade de Barcelona (1987), a Medalla Picasso da UNESCO (1988), o Premio Nacional de Artes Plásticas (1992), a Medalla de Oro ao Mérito nas Belas Artes (1995) e o Premio Nacional de Teatro (1996). En 1999, con ocasión do seu oitenta aniversario, o poeta debía recibir o título de doutor honoris causa pola Universidade Autónoma de Barcelona, pero dezanove días antes da cerimonia finou por causa dun accidente doméstico.

O monumental legado de Joan Brossa −máis de 60.000 pezas− encóntrase depositado no Museo de Arte Contemporánea de Barcelona.

Notas

↑ "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 11 de setembro de 2008. Consultado o 01 de decembro de 2012.

Véxase tamén

Bibliografía

Bordons, Glòria. Introducció a la poesia de Joan Brossa. Barcelona: Edicions 62, 1988, ISBN 84-297-2729-9 (en catalán)
Bordons, Glòria (ed.). Aprendre amb Joan Brossa. Barcelona: Edicions UB; Fundació Joan Brossa, 2003, ISBN 84-8338-380-2 (en catalán)
Bordons, Glòria (dir.). Joan Brossa, desde Barcelona al Nuevo Mundo. Barcelona: Institut Ramon Llull, 2005, ISBN 84-933081-1-0 (en inglés) (en castelán) (en portugués)
Bordons, Glòria (dir.). Joan Brossa en las alturas y sin red. Toledo: Juanta de Comunidades de Castilla-La Mancha, 2007, ISBN 978-84-7788-479-8 (en inglés) (en castelán)
Bordons, Glòria (dir.). Bverso Brossa. Madrid: Instituto Cervantes, 2008, ISBN 978-84-88252-41-8 (en castelán)
Casanova, Maria (coord.). Joan Brossa. Poesia visual. Valencia: IVAM Institut Valencià d'Art Modern, 1997, ISBN 84-482-1591-5 (en catalán) (en castelán)
Coca, Jordi. Joan Brossa, oblidar i caminar. Barcelona: La Magrana, 1992, ISBN 84-7410-617-6 (en catalán)
Donguy, Jacques. Poésies expérimentales, zone numérique, 1953-2007. Dijon: les Presses du réel, 2007, p. 212-215 et 339, ISBN 978-2-84066-202-0 (en francés)
González García, Ainize. Joan Brossa, artes visuales. Barcelona: Ixorai Llibres, 2015, ISBN 978-84-15987-01-7 (en castelán)
Guerrero, Manuel (ed). Joan Brossa or the Poetic Revolt. Barcelona: Fundació Joan Miró, 2001, ISBN 84-393-5344-8 (en catalán) (en inglés) (en castelán)
London, John. Contextos de Joan Brossa. L'acció, la imatge i la paraula. Barcelona: Edicions UB, 2010, ISBN 978-84-475-3428-9 (en catalán)
Marrugat, Jordi. « El saltamartí » de Joan Brossa. Les mil cares del poeta. Tarragona: Arola, 2009, ISBN 978-84-92408-54-2 (en catalán)
Permanyer, Lluís. Brossa x Brossa. Records. Barcelona: La Campana, 1999, ISBN 84-88791-71-2 (en catalán)
Planas, Eduard. La poesia escènica de Joan Brossa. Barcelona: AIET, 2002, ISBN 84-607-5294-1 (en catalán)
Vallès, Isidre. Joan Brossa: les sabates són més que un pedestal. Barcelona: Alta Fulla, 1996, ISBN 84-7900-068-6 (en catalán)

Ligazóns externas

Páxina da "Fundació Joan Brossa" de Barcelona. É a titular do copyright de Joan Brossa. (en catalán) (en castelán) (en inglés)
Obra de Joan Brossa Arquivado 19 de marzo de 2012 en Wayback Machine.. Lista das obras esenciais, das obras complementarias, dos catalogos de exposicións e das traducións a outras linguas. (en catalán)
Bibliografía sobre Joan Brossa Arquivado 19 de marzo de 2012 en Wayback Machine., moi completa. (en catalán)
Biografía de Joan Brossa Arquivado 07 de xuño de 2020 en Wayback Machine.. (en inglés) (en castelán) (en catalán)
Joan Brossa. Páxina privada dedicada ao poeta. (en catalán)
Exposición virtual "Els entra-i-surts de Brossa". Páxina interactiva. (en catalán)

[1] "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 11 de setembro de 2008. Consultado o 01 de decembro de 2012.

[1]