Metode scientific

Li metode scientific es li studie sistematic, controlat, empiric e critic de hipotetic propositiones pri alegat relationes inter diferent fenomenes natural e es li mecanisme employat in li scienties experimental por validar o invalidar un teorie, per medie del experimentation o del observation.

Hay du pilares basic del metode scientific. Li prim de ili es li reproductibilitá, in altri paroles, li capacitá de repetir un determinat experiment in qualcunc loco e per qualcunc person. Ti pilar employa por su practica, essentialmen, li comunication e li publicitá del resultates obtenet.

Le secund pilar es li falsificabilitá (refutabilitá). In altri paroles, que chascun proposition scientific deve haver li possibilitá de esser falsificat (refutat). To implica que on posse designar experimentes queles in li casu de dar resultates diferent a ti predit vell negar li hipotese quel on verifica.

In li actualitá li resultates del resercha scientific es publicat in revistas scientific specialisat pos criticas o comentaries de altri expertes, corectiones del autores e anc verification del experimentes per altri equipes de resercha. Al sam témpore, it comensa a esser usual que on publica les in li rete (Internet) al sam témpor que in li jurnales scientific.

Li metode scientific adapta se de manieres diferent secun li scientie. In geologia historic on ne posse far experimentes proque li processe es plu long quam li vive del reserchator, li objecte posse esser plu grand quam qualcunc laboratoria, e li processes passate es irrepetibil in conditiones identic. Vice far experimentes on fa experientie in li principies basic, quel permisse comparationes con factes actual e experimentabil.