The article refers to the beginning of the religious-political distinction of the semantics of ,s... more The article refers to the beginning of the religious-political distinction of the semantics of ,secular' and ,sacred'. Already in the 5th century Pope Gelasius I. developed this distinction in the framework of Christology. Occidental Christianity later turned to then developed motives, explanatory schemes and legitimation patterns to find an approach for disentangling religion and politics, state and religion. The thesis of the article states that it is typical for modernity to base all explanations of moral and legal orders on the autonomy of a profane reason. With this the traditional Christian master narrative of ,two swords' or ,two powers' is leading to a dead end both for justifying the constitutional guaranteed separation of state and religion and for structuring their correlation.
Selbst Gott hat eine Geschichte. Vom Vergessen der Geschichte und der Notwendigkeit einer geschic... more Selbst Gott hat eine Geschichte. Vom Vergessen der Geschichte und der Notwendigkeit einer geschichtlichen Dimension in der Exegese – am Beispiel der Frühgeschichte des Gottes Israels, G. Essen/C. Frevel (Hg.), Theologie der Geschichte – Geschichte der Theologie (QD 294), Freiburg 2018, 10-39
The Journal for Transdisciplinary Research in Southern Africa, 2006
The conference, “Humankind at the Intersection of Nature and Culture”, presented in the Kruger Na... more The conference, “Humankind at the Intersection of Nature and Culture”, presented in the Kruger National Park in South Africa, forms part of the project “Humanism in the era of globalisation: An intercultural dialogue on culture, humanity and values”. This project works on the premise that there is a “need for a new kind of humanism, the aim is to create an understanding of humankind in an era of globalisation that encompasses all civilisations while at the same time emphasising their particularity and diversity”.Among the problems of an intercultural hermeneutics that have been in discussion, and that we should regard as essential to the understanding of humanism demanded here, there belongs the basic intuition that there needs to be universally valid norms and values that are based upon mutual recognition of cultural diversity. In order to establish such basic norms, humanism has to appeal to basic anthropological principles that can make a claim to cross-cultural legitimacy. On th...
The basic idea is that historical thinking is a mental procedure in which the human past is made ... more The basic idea is that historical thinking is a mental procedure in which the human past is made present or "re-presented". In order to become history, the past must be transformed, which is done by narratively establishing an inner connection between past and present. The question is how the "contemporality" stipulated by Eucharistic theology can reconciled with the insight that the celebration of the Lord's Supper is a form of cultural memory that references time and specifically the past. The claim of the Eucharistic anamnesis goes further, however, because it wants to represent a past event not just mentally but really. A closing thought and surely an enigmatic one seeks to show the Eucharist as a "revolt" against the continuum of history from a different angle. Crucial to the concept of anamnesis is that it is not a "mere" remembering of events from the past that remains without practical consequences.Keywords: anamnesis; contemporality; eucharistic theology; Lord's Supper; memory
IZ perspektywy historii religii, monoteizm okazuje sie niemal bezspornie naj wyzszą formą religi... more IZ perspektywy historii religii, monoteizm okazuje sie niemal bezspornie naj wyzszą formą religii, podczas gdy politeizm przeciwnie, zdaje sie znamionowac historycznie przemijającą epoke, a w kazdym razie jest znakiem schylku. Przynaj mniej w tym jednym punkcie nie ma rozbiezności miedzy wiarą a rozumem, ani miedzy teologią a filozofią: Bog Abrahama, Izaaka i Jakuba, ktory jest takze Bo giem Jezusa, wyznawany jest jako jeden jedyny Bog, podobnie jak Bog filozofii to rowniez Jeden, gdyz kazde inne rozstrzygniecie byloby obelgą dla rozumu. Kiedy jednak przyjrzymy sie jej blizej, sytuacja nie jest tak prosta, jak moglo by sie wydawac na pierwszy rzut oka. W epoce nowozytnej jesteśmy świadkami powtarzających sie, niekiedy gwaltownych przypadkow odrzucenia monoteizmu, kiedy zakwestionowana zostaje oczywistośc, z jaką przyjmuje sie, iz jest on bez spornie prawdziwy pod wzgledem filozoficznym i religijnym. Dzieje sie tak przede wszystkim w kontekście teorii politycznych. Monoteizm traktuje sie nieufnie, mo wiąc, ze jest antynowoczesny. W myśl tego zarzutu, monoteizm, rozumiany jako monoteizm polityczny, u progu ery nowozytnej wszedl w przymierze z europejskim absolutyzmem. Przeciwstawia sie owemu politycznemu monoteizmowi model no woczesnego panstwa konstytucyjnego, opartego na zasadzie podzialu wladzy. W centrum dyskusji stają osiągniecia Rewolucji Francuskiej, ktora opowiadala sie za wolnością, rownością i braterstwem, a wiec byla silą wspierającą powszechne uznanie praw czlowieka. Trzeba wszak przyznac, ze za pośrednictwem Rewolucji Francuskiej, idea samostanowienia narodu i pochodzenia wszelkiej wladzy od ludu, stala sie podstawą wspolczesnych demokratycznych systemow panstwowych. Tak zwani polityczni filozofowie kontrrewolucji, jak Bonald, de Maistre i Friedrich Julius Stahl probowali bronic idei wladzy absolutystycznej przed ideą wladzy ludu, ktorej byli zdecydowanie przeciwni1. W ich myśli wladza i panowa
The article refers to the beginning of the religious-political distinction of the semantics of ,s... more The article refers to the beginning of the religious-political distinction of the semantics of ,secular' and ,sacred'. Already in the 5th century Pope Gelasius I. developed this distinction in the framework of Christology. Occidental Christianity later turned to then developed motives, explanatory schemes and legitimation patterns to find an approach for disentangling religion and politics, state and religion. The thesis of the article states that it is typical for modernity to base all explanations of moral and legal orders on the autonomy of a profane reason. With this the traditional Christian master narrative of ,two swords' or ,two powers' is leading to a dead end both for justifying the constitutional guaranteed separation of state and religion and for structuring their correlation.
Selbst Gott hat eine Geschichte. Vom Vergessen der Geschichte und der Notwendigkeit einer geschic... more Selbst Gott hat eine Geschichte. Vom Vergessen der Geschichte und der Notwendigkeit einer geschichtlichen Dimension in der Exegese – am Beispiel der Frühgeschichte des Gottes Israels, G. Essen/C. Frevel (Hg.), Theologie der Geschichte – Geschichte der Theologie (QD 294), Freiburg 2018, 10-39
The Journal for Transdisciplinary Research in Southern Africa, 2006
The conference, “Humankind at the Intersection of Nature and Culture”, presented in the Kruger Na... more The conference, “Humankind at the Intersection of Nature and Culture”, presented in the Kruger National Park in South Africa, forms part of the project “Humanism in the era of globalisation: An intercultural dialogue on culture, humanity and values”. This project works on the premise that there is a “need for a new kind of humanism, the aim is to create an understanding of humankind in an era of globalisation that encompasses all civilisations while at the same time emphasising their particularity and diversity”.Among the problems of an intercultural hermeneutics that have been in discussion, and that we should regard as essential to the understanding of humanism demanded here, there belongs the basic intuition that there needs to be universally valid norms and values that are based upon mutual recognition of cultural diversity. In order to establish such basic norms, humanism has to appeal to basic anthropological principles that can make a claim to cross-cultural legitimacy. On th...
The basic idea is that historical thinking is a mental procedure in which the human past is made ... more The basic idea is that historical thinking is a mental procedure in which the human past is made present or "re-presented". In order to become history, the past must be transformed, which is done by narratively establishing an inner connection between past and present. The question is how the "contemporality" stipulated by Eucharistic theology can reconciled with the insight that the celebration of the Lord's Supper is a form of cultural memory that references time and specifically the past. The claim of the Eucharistic anamnesis goes further, however, because it wants to represent a past event not just mentally but really. A closing thought and surely an enigmatic one seeks to show the Eucharist as a "revolt" against the continuum of history from a different angle. Crucial to the concept of anamnesis is that it is not a "mere" remembering of events from the past that remains without practical consequences.Keywords: anamnesis; contemporality; eucharistic theology; Lord's Supper; memory
IZ perspektywy historii religii, monoteizm okazuje sie niemal bezspornie naj wyzszą formą religi... more IZ perspektywy historii religii, monoteizm okazuje sie niemal bezspornie naj wyzszą formą religii, podczas gdy politeizm przeciwnie, zdaje sie znamionowac historycznie przemijającą epoke, a w kazdym razie jest znakiem schylku. Przynaj mniej w tym jednym punkcie nie ma rozbiezności miedzy wiarą a rozumem, ani miedzy teologią a filozofią: Bog Abrahama, Izaaka i Jakuba, ktory jest takze Bo giem Jezusa, wyznawany jest jako jeden jedyny Bog, podobnie jak Bog filozofii to rowniez Jeden, gdyz kazde inne rozstrzygniecie byloby obelgą dla rozumu. Kiedy jednak przyjrzymy sie jej blizej, sytuacja nie jest tak prosta, jak moglo by sie wydawac na pierwszy rzut oka. W epoce nowozytnej jesteśmy świadkami powtarzających sie, niekiedy gwaltownych przypadkow odrzucenia monoteizmu, kiedy zakwestionowana zostaje oczywistośc, z jaką przyjmuje sie, iz jest on bez spornie prawdziwy pod wzgledem filozoficznym i religijnym. Dzieje sie tak przede wszystkim w kontekście teorii politycznych. Monoteizm traktuje sie nieufnie, mo wiąc, ze jest antynowoczesny. W myśl tego zarzutu, monoteizm, rozumiany jako monoteizm polityczny, u progu ery nowozytnej wszedl w przymierze z europejskim absolutyzmem. Przeciwstawia sie owemu politycznemu monoteizmowi model no woczesnego panstwa konstytucyjnego, opartego na zasadzie podzialu wladzy. W centrum dyskusji stają osiągniecia Rewolucji Francuskiej, ktora opowiadala sie za wolnością, rownością i braterstwem, a wiec byla silą wspierającą powszechne uznanie praw czlowieka. Trzeba wszak przyznac, ze za pośrednictwem Rewolucji Francuskiej, idea samostanowienia narodu i pochodzenia wszelkiej wladzy od ludu, stala sie podstawą wspolczesnych demokratycznych systemow panstwowych. Tak zwani polityczni filozofowie kontrrewolucji, jak Bonald, de Maistre i Friedrich Julius Stahl probowali bronic idei wladzy absolutystycznej przed ideą wladzy ludu, ktorej byli zdecydowanie przeciwni1. W ich myśli wladza i panowa
Uploads
Papers by Georg Essen