Dolunay May

Keats • , Newton'un, ışığı bir prizmadan geçirerek dalga boylarını tespit etmesiyle gökkuşağının tüm şiirselliğini yok ettiğini söyler. Gökkuşağı, tabiatın en pitoresk görüntülerinden biri olmasına rağmen, sanat tarihi boyunca taşıdığı gizem ve hayranlık uyandırıcı etkiden beklenildiği kadar resmedilmemiştir. Belki de büyük ressamlar tabiatın sır dolu paletinden çıkan bu doğa olayını aşılması, en azından ulaşılması gereken bir rakip olarak görüyorlardı. Romantik varsayımlar bir yana, Rönesans'la birlikte bugün alışık olduğumuz konumunu kazanan sanatçının atölyesinin dışında, tabiatta gördüklerini doğrudan tuvaline taşıması için 19.yüzyılı beklemek gerekmiştir. Bu dönem öncesinde hayata getirilmiş ünlü tablolarda görüp hayranlıkla izlediğimiz doğa manzaraları, atölyelerin oda ışığında, sanatçıların hayalden kurguladıklarıdır. İzlenimcilerin atölye dışına çıkmalarıyla sanat, gerçek doğayla baş başa kalmış ama bu kez de renk kavramına kaynaklık eden tabiata ait şeylerle, aşina olduğumuz renkler arasındaki bağıntıda kırılmalar yaşanmıştır. İzlenimciler ve sonrasında gelişen yaklaşımlar rengi, hakikatin plastik alanda sorgulanmasına yönelik önemli çalışmalar yapmış olsalar da, bu incelemeler çoğunlukla resmin kendi unsurlarından ziyade sanatın kuramsal alanlarında kıymet görmüştür. Sanatı, sanatçıdan öte yapıt üzerinden değerlendiren sanat tarihi geleneği, sanatı düşünceden ayrı görmüş, örneğin Kandinsky'nin renk üzerine yaklaşımlarını yaratımsal bütünlükten öte kaleme aldığı metinler üzerinden değerlendirmiştir. Topraklarımızın genç Batı'lı sanat geçmişinde rengin kullanımı daha ilginç bir gelişim göstermiştir. Doğu'nun kültür ve yaşantısı içinde asırlardır derin anlamlar kazanan renk, Batılı anlamda hayata gelmeye başlayan resim geleneğine hak ettiği derecede kaynaştırılamamıştır. Batı resmini coğrafyamıza ilk getiren sanatçılar öğrenim gördükleri Avrupa akademilerinde, söz konusu dönemin yürürlükte olan izlenimci eğilimlere karşın sanatlarında formu esas alan yaklaşımlar sergilemişlerdir. Öyle ki suretin resmedilemediği köklü geçmişin kendini renkle ifade etmeye mecbur bıraktığı kemikleşmiş bir geleneğin varlığından söz edilebilir. Doğuya özgü renk olgusu aynı zamanda medeniyetin temellerinin atıldığı köklü kültürel çeşitliliği de ifade eder. Bu nedenledir ki rengin toplumsal yaşama yansıması olarak Doğu'da, Batı'da görüldüğü gibi ten renginden kaynaklanan ayrışmalar söz konusu olmamıştır. Doğu'nun köklü geçmişi içinde sanatına da yansıdığı şekilde rengi ön plana çıkaran toplumsal çeşitlilik, farklı anlayışların istikrarlı olarak sorunsuzca bir arada olabilmelerini sağlamıştır. Batı'da özellikle Modern Dönem ve sonrasında sıkça karşılaşıldığı şekilde her sanat akımı kendi sanatçı grubunu var etmiş, aynı veya farklı disiplinlerden sanatçıların kurdukları gruplar, yaklaşımın derinlemesine irdelenmesi yoluyla ifadenin güçlenmesini sağlamıştır. Ülkemiz sanat ortamında, Doğu Kültürü'nden miras, bireyselliğin geri plana itildiği, kolektif yapılanmanın kutsandığı anlayışa rağmen sanatçı gruplaşmaları kısıtlıdır. Dört ressamdan oluşan " OPUS Chroma " ortak üretime yönelik bir oluşumdan öte renk meselesinin resimdeki önemine vurgu yapmak amacıyla bir araya gelmiş bir gruptur. Aynı dönem Akademi mezunu Oğuz Haşlakoğlu, Pınar Genç, Utku Dervent ve Selçuk Fergökçe'nin isimlerinin baş harfleri " OPUS " a bir gönderimde bulunur. Opus; Latince " yapıt, " iş " anlamına gelirken, " Chroma " her ne kadar Latincede " renk " demekse de çağdaş renk terminolojisinde daha ziyade rengin saflık, yoğunluk ve doygunlukla değişen niteliğini tanımlamaktadır. Dört ressam mezuniyetlerinin akabinde sanatsal çalışmalarında ortaklıklar kurmuş, eğitsel anlamda birbirlerine destek olan ilişkilerini korumaya devam etmişlerdir. Dolayısıyla birlikte hem sanatı hem de sanat eğitimini süreç içinde tartışmış, incelemiş, alışveriş etmiş ressam, eğitimci, akademisyen kimliğe sahip bir grup söz konusudur. Bu dört sanatçı OPUS Chroma zemininde; çeşitliliğin rengarenkliğinden öte rengin kendi içindeki derinlik boyutuna vurgu yapan bir çağrıyı görünürleştirir. • John Keats, İngiliz Şair, 1795-1821.

Portraying is basically the act of drawing line. The line, with which today's human being is very familiar, falls into deeper meanings than expected when the reality is considered that it is an abstract element not being actually present in the nature. Being impossible to be observed in the nature, the line is the unique indicator of the ability of the human being to achieve solid results with abstract principles, such that the people drawing the first cave pictures starting from this could comprehend "what" they were by this means. This mentioned feature of the line, being an integral part of art from day one, sets light also to the importance of art for the construction of the ontological existence of the human being. However, the habit of analyzing the cave pictures as the first concrete expression of the human being's religious orientation generated a sense of art history assessing the art over production. Thus, the art, as a creative action defining the human being ontologically, was converted into a show where the "actor-observer" limit is very much underlined. For this reason, the Ready Made objects of Duchamp can be perceived as a very strong attempt to remind again the forgotten ontological ground of the creative action specific to the human being. Assessing the art as limited to production, the known approach claims that the ready made objects of Duchamp remove the mentioned creative action. With this approach in force, the historical avant-garde removed all elements of production related to form and believed in that it left the art alone with its primary and pure state. The action presented by Deniz Sagdic under the title " Ready-ReMade " is within this regard a showdown against the thought that discussed the art on the ground of production, namely form almost throughout history. This showdown starts with the selection of production objects as a formal ground for content production after they are used by persons for production purposes, namely they become "produced objects". Sagdic called the consumption range of production objects in the relative situation as " produced object ". Considering the historical evolution of the production objects; the fact that the hand-crafted objects made at home in the communities, where the first settled life had begun, had become an exchange object in time at feast areas increased the social importance of these small productions having the origin of art within themselves. The objects fired or carved from materials such as wood, stones or bones were then converted into the symbolist meaning witnessing the memories in the past, and became the seeds sprouting the facts that we call "history". This feature of objects became the personal objects enabling the human being to be accepted as individual within society within the scope of an internalization mechanism, and in one sense made it possible for the society members to gain the character of "person". Considered today as the origin of goods exchange, the object exchanges performed in the socialization areas of the first settled life were, rather than a materialistic expectation, one of the main dynamics enabling the human being to individualize. Related to the production; the industrial revolution, when the most important breakdown after agriculture was experienced, is such a milestone also in terms of the creation of new social categories. Created for the existing needs starting from the discovery of agriculture and relatively throughout the periods after the industrial revolution, the production mechanisms were converted into the model of designing needs rather than satisfying needs as of 60s that started a new era named as the new industrial era by some people. Thus, the production objects corresponding to the produced needs became the consumption objects. Apart from the consumption objects' social functions defining the "identity" of the individual, the world encircled with consumption objects reconstructed the nature, from which the human being got disconnected an immemorial time ago, with these consumption products. In this regard, the function of the consumption object produced and the termination of this function created a relative intermediate area. Although today's human being is not aware of this intermediate area, it feels it such that it leaves the consumed object as a full waste near the garbage rather than in its impenetrable depth. Deniz Sagdic endeavors to enlarge this intermediate

Love has become one of the basic concepts of today's human life defying geographic or political borders. So much so that, apart from it being mentioned often in the post-modern era and being one of the significant instruments used by the widely discussed global economy, the assertions that it is a popular concept shaped by the global economy will find some hard evidence for themselves. The current approaches for structuring the individual identity put aside, love in itself is a phenomenon almost identical with the state of being human. This identicalness is based on the basic point humans differ from the other living creatures in nature, rather than the aforementioned global culture creating it just on the basis of feelings. It is not a coincidence that this basic point is at the same time the roots of art spread. That is because it is not possible to manifest the act of creating independent from love for humans, who differ from the other living creatures in the ability of creating in the nature. Plato, who has voiced for the first time thousands of years ago the basic concepts of civilization, which we are used to hearing today, discusses love in his dialogue titled Symposion. Until the nodus of the dialogue, all the wise men are in an agreement that love is a great god and something belonging to the beautiful. Why have Ancient Greeks talked of love as a god? That is because, what they call love, what they mention as love is nothing other than Eros. As we have specified in the beginning, in the form frequently figured by the global culture, that mischievous god who makes people fall in love by shooting them with an arrow. Socrates, who is always the protagonist in the dialogues of Plato, in the dialogue titled Symposion, says that he has learned the definition of love from the wise woman Diotima. Diotima explains what love really is to Socrates. According to Diotima, love is to want good and beautiful things. Those who access good and beautiful things are happy. Those who want something want it if they do not have it. Since gods cannot be deprived of anything, then love, that is Eros who wants the good and the beautiful, is not a god. Then what is love? In the form that we are familiar, just like the product of the popular culture Eros, who makes people fall in love by shooting them with an arrow, another product of the popular culture is the devil. Eros, who wants the good and the beautiful just because he does not have according to the explanation by Diotima, and who cannot be a god for this very reason, is half human and half god, i.e. a Daimon. Just like Eros has transformed into different meanings in today's culture, Daimon has transformed into the devil. The irony is that, the devil is a phenomenon which we would think of lastly with concepts like love, compassion or good. Daimon is the primary symbol differentiated by monotheistic religions for eluding Greek paganism. Basically for the Greek Daimon is a bridge between the gods and humans, the source for information, the essence of the ability of creating for the humans and thus the keystone of art. So much so that, art, which takes its source from the Daimon, takes its energy of creation from Eros. By virtue of Eros, humans are directed towards the beautiful, the

“FOR ME, THE SOUL IS THE EXACT REPRESENTATION OF     
          THE PROCESS OF CREATING MY WORKS”


We spoke with Artist Deniz Sağdıç's personal exhibition, that will be open between the 11th November and 20th December 2014, together with her husband, art critic Dolunay May.  Our conversation focused not only on artistic creation, but also on the philosophy behind the creative process and the sociological and psychological training of the artist.

Mediatör’ün kelime anlamı arabulucudur. Sanat mediatörlüğü Fransa’da 2000’li yılların başından beri kullanılan, kamusal alanda sanatı destekleme programıdır. Sanat mediatörlüğü; toplumların sanat ile buluşmasının en dolaysız ve belki de en etkili vasıtası olan kamusal sanat çalışmalarının hayata getirilebilmesi adına toplum, sanatçı ve sanatı destekleyen kurumlar arası ilişkileri düzenlemeyle görevli kurumsal bir yapıdır. Sanat mediatörlüğünün arabulucu rolü, kamusal sanat gibi, toplumun farklı kesiminden birçok özel ve tüzel kişiyi etkileyen çalışmalarda, tam da bu çok fonksiyonlu yapı nedeniyle ortaya çıkabilecek sorunları gidermekle birlikte, bu gibi muhtemel sorunlar nedeniyle hayata geçirilemeyen projelere uygun koşulları sağlamak, belki de bu tip gelişmelerden bile bahsedilemediği sanattan yoksun toplumsal katmanları sanata bir biçimde dahil edebilmektir. Sanat mediatörlüğü misyonunu üstlenen kurum, uygulamanın yapılacağı bölgenin tespiti, söz konusu bölgede projenin uygulanması için gerekli kamuoyunun oluşturulması, proje için gerekli finansmanın organize edilmesi, projeyi uygulayacak sanatçıların koordinasyonu ve nihayetinde tüm bu bölümlerde ortaya çıkabilecek sosyolojik çatışmalara arabuluculuk ederek projenin hayata geçirilebilmesiyle görevlidir. Ülkemiz gibi sanata katılımın arzu edilen seviyelerde seyretmediği toplumsal yapılar için önemi tartışılmaz olan kamusal sanat çalışmalarının yaygınlaşmasında, sanat mediatörlüğü kurumunun etkili bir model olacağı değerlendirilmektedir.