Uzibekistanɩ

Uzibekistanɩ kɛna Azii ilemiye nɛ hɛkʊ nɛ hɛkʊt taa tɛtʊ natʊyʊ. Ajɛya wena acɔ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ nɛ ata yɔ anaa yɔ: Kazakistanɩ, Kirgizitanɩ, Tajikistanɩ, Afganistanɩ nɛ Turkimenistanɩ.

Pamaza Siirii ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-walanzɩ lɛ, panaa se ɖɩ-walanzɩ talɩ 447 400 km2 nɛ ɖenɖe lɩm wɛɛ yɔ, peeɖe takɩlɩ ɖɔʊ nɛ pɩmakʊɣna ɛzɩ 4,9 yɔ kɛ mɩnɩʊ yɔɔ. Pɩnaɣ 2015 taa pakalɩ kɩgalʊʊ kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ pana ɛyaa ɛzɩ 31 025 500 yɔ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa yee pakalɩɣ ɛyaa km2 taa kɔyɔ, panaɣ-wɛ ɛzɩ 60 yɔ. Kɩyɛɛna fenaɣ 31 wiye pɩnaɣ 1991 kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩmʊ ɖɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ ɛlɛ salaŋ fenaɣ kacalaɣ wiye pɩnaɣ kʊɖʊmaɣ ŋga ka-taa kɛ pɔtɔkɩ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ kazandʊ. Payaɣ Uzibekistanɩ ɛjaɖɛ ñʊʊdʊ kɩfalʊ se Chavkat Mirziyoyev nɛ ɛ-tɛ komina yɔɔ cɔnayʊ se Abdulba Oripov.

Kʊnʊmɩŋ weyi pakɩlʊʊ yɔɔdʊʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ komina tʊma taa nɛ pawɩlʊʊ-kʊ sukulinaa taa ɖɔɖɔ yɔ, ɩnʊʊ lɛ Uzbɛk nɛ ruusii. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa tɛtʊ sɔsɔtʊ payaɣ se Taskɛntɩ nɛ ndʊ tɩkɩlɩna walanzɩ ɖɔɖɔ. Pɩnaɣ 2007 taa pakalɩ kɩgalʊʊ kɛ tɛtʊ sɔsɔtʊ tʊnɛ tɩ-taa lɛ pana ɛyaa ɛzɩ miliyɔɔnaa 2,7 yɔ. Yee ɛyʊ ɛsɔɔlaa se ɛyaa nɔɔyʊ kɛ kaŋgalafu yɔɔ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa kɔyɔ, pɩkɛna-ɩ kɩjɛyʊʊ se ɛma +998 ɛ-tɛ kaŋgalafu kpata yɔɔ pʊcɔ ŋɛ ɛɛma pɩtɛ ɛyʊʊ kaŋgalafu nimaɣ mayaɣ.

Liidiye nɖɩ pɔtɔkɩ-ɖɩ peeɖe yɔ payaɣ-ɖɩ se sum.