Африкалық трипаносомоз
Африкалық трипаносомоз родезиялық (жедел өтетін) және гамбиялық (созылмалы) болып ажыратылады.
Трипаносомоздар – Tryanosoma тұқымдастың гемофлагелляттарымен шақырылатын, трансмиссивті жолмен жұғатын, қан және лимфа арқылы миға және басқа ағзаларға таралып, токсико-аллергиялық реакциялар тудыратын, клиникасында қызбамен, бөртпемен, локальді ісінуілермен және ұйқышылдықпен ауыр өтетін паразитарлы тропикалық ауру.
Этиологиясы:
[өңдеу | қайнарын өңдеу]адам организмінде трипаносомоздар –трипаномастиготтар түрінде жүреді.
Африканский трипаносомоз | |
Трипаносомы в крови больного человека | |
АХЖ-10 |
B56. |
---|---|
DiseasesDB | |
MedlinePlus | |
eMedicine | |
Таратушылар,
[өңдеу | қайнарын өңдеу]яғни маса организмінде – эпимастиготтар және метациклдік түрлері 18-36 күнде жетіледі- сілекей бездерінде қалыптасады.
Эпидемиологиясы-цеце шыбыны гамбия трипаносомозы-антропоноз. Родезия трипаносомозы-зооноз- ауру көзі – орман антилопалар, қосымша – үй малдары, адам.
Патогенезі:
[өңдеу | қайнарын өңдеу]қоздырғыштар енгеннен кейін қан, лимфа арқылы бүкіл организмге тарайды да токсико-аллергиялық өзгерістер тудырады. Нерв клеткаларына аутоантиденелер тууына байланысты лептоменингит, панэнцефалит деген қабыну ошақтар пайда болады. Ми ісінуінің базальды ядроларын зақымдалуы.
Клиникасы:
[өңдеу | қайнарын өңдеу]инкубациялы мерзім – 2 аптадан бірнеше айға дейін 3 кезеңге бөлінеді:- ерте (гемо-лимфатикалық) - кеш (менингоэнцефалитті) Бірінішілік аффект – трипаносомды шанкр (1х7см)-тығыз ауырсынатын қызыл көпіршік.
Ерте кезеңдегі клиникалық көріністер: -
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- қызба
- полиаденит
- Уинтерботтом белгісі – мойынның артқы үшбұрышындағы лимфаденит
- Трепанидалар – эритема тәрізді бөртпелер
Керандель белгісі –
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- бұлшық еттердің ауырсыну реакцияларының төмендеуі спленомегалия (50%) гепатомегалия тахикардия
Кеш (менингоэнцефалитті) кезеңі:
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- басының қатты үнемі ауруы
- ұйқышылдық (түнде ұйқысыздық)
- психикалық өзгерістер
- ұсақ бұлшық еттерінің треморы энцефалит белгілері
- менингиальды белгілер
- кома
Ұзақтығы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Бұл кезеңнің ұзақтығы – бірнеше жыл. Родезия түрінде сырқат жеделдеу өтеді. Ауырғандар 3-9 ай ішінде, терминальды кезеңге жетеді.
Диагностикасы:
[өңдеу | қайнарын өңдеу]қан, ликвор немесе шанкр, лимфа түйіндерден, сүйек майынан пунктат алып – бактериоскопия жасалынады қосымша серологиялық әдістер
Емі:
[өңдеу | қайнарын өңдеу]І-ші кезеңде сурамин ( антрипол) ІІ-ші кезеңде – арсобал (схема бойынша)
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]http://med-books.info/vnutrennie-bolezni_718/tripanosomozyi.html
http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_medicine/31591/Трипаносомозы
http://medicedu.ru/infection/278-protozoozi-mitozi.html?start=25 Мұрағатталған 2 мамырдың 2014 жылы.