Index legionum Romanarum
Hic est index legionum imperii Romani volventibus saeculis. Saepe eodem numero nuncupatae sunt quod initio solum legiones quattuor sub imperio consulari suppetebant qua re imperatoribus ad bella gerenda novas legiones conscribere coacti sunt. Inter bella civilia frequenter in imperio exarsa ab utraque parte legiones eiusdem numeri institutae sunt, qui postea rite geminae vocatae sunt.
Legionibus discernendi causa saepe cognomen tributum est, quod aut ad firmitatem in bello (pia fidelis) vel ad nomen conditoris (Flavia) pertinuerunt. Praeterea legiones aut ab origine eorum nomen trahere solebant aut a munere (Equestris vel Adiutrix).
Nonnullae legiones acie victae atque contritae reconscriptis militibus iterum eodem numere signatae sunt, aliarum numeri pro infelices habebantur (ut legiones XVII usque XIX) neque eo numere iam utebatur.
Hoc in indice solum legiones enumerantur quae usque ad imperium Augusti militiabant neque legiones aetatis bellorum civilium ut Legio Martia anno 42 a.C.n. extincta indicantur.
Imperio quarto saeculo profunde reconstituto divisio in legiones aboluta est quapropter difficile est dictu tempus quoad partes legionum veterum provixerunt.
Index
[recensere | fontem recensere]| Legio (conditor) |
Exstabat usque | Locus a) ca 30 a.C.n. (Augustus) b) ca 24 p.C.n. (Tiberius) c) ca 75 p.C.n. (Vespasianus) d) ca 150 p.C.n. (Antoninus Pius) |
Nota | |
|---|---|---|---|---|
| Legio I, Legio I Augusta, Legio I Germanica (Iulius Caesar) |
48 a.C.n. - 69 (Seditio Batavorum) |
a) Tarraconensis b) Colonia Claudia Ara Agrippinensium, Germania inferior, postea Bonna c), d) aboluta |
cognomen "Augusta" 19 a.C.n. aufertum Noviomagus 10-12 a.C.n., Colonia Agrippina 9 - 16, Bonn 16 - 69, vide legionem VII Geminam | |
| Legio I Adiutrix pia fidelis (Nero) |
66/67 - usque ad 444 | a) b) aboluta c) Mogontiacum, Germania superior, d) Brigetio, Pannonia, hodie Szőny-Komárom, Hungaria |
||
| Legio I Armeniaca (?) |
saeculum III? - Initio saeculum V | a) – d) aboluta | ||
| Legio I Illyricorum (Aurelianus) |
ca 272/273 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Palmyra | |
| Legio I Flavia Constantia (Constantius I?) |
ca 300? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Mesopotamia | |
| Legio I Flavia Gallicana Constantia (Constantius II?) |
ca 350? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Gallia | |
| Legio I Flavia Pacis (Constantius I?) |
ca 300? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Gallia, Britannia, Africa | |
| Legio I Iovia (Diocletianus) |
ca 290 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Noviodunum ad Istrum (Isaccea in Romania) | |
| Legio I Isaura Sagittaria (Diocletianus) |
ca 300 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Provincia Isauria | |
| Legio I Italica (Nero) |
66 - usque ad saeculum V | a), b) aboluta c), d) Novae, Moesia, paulo ad orientem vergens a Svistov, Bulgaria |
||
| Legio I Iulia Alpina (Constans?) |
ca 340? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Provincia: Alpes Cottiae, Italia | |
| Legio I Macriana liberatrix (Lucius Clodius Macer) |
68 - 69 | a) – d) aboluta | Africa | |
| Legio I Martia (Diocletianus ?) |
ca 300 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Castrum Rauracense , Aargau) post annum 300 | |
| Legio I Maximiana (Diocletianus) |
ca 296 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Provincia Aegyptus | |
| Legio I Minervia pia fidelis (Domitianus) |
82 - usque ad saeculum IV | a) – c) aboluta d) Bonna, Germania inferior |
usque ad annum ferme 96 p.C.n. Legio I Flavia Minervia Domitiana nuncupabatur | |
| Legio I Noricorum (Diocletianus) |
ferme 300 - ? | a) – d) aboluta | Noricum ripense Adiuvense et Favianae | |
| Legio I Parthica (Septimius Severus) |
197 - Mitte saeculum VI | a) – d) aboluta | Singara (Mesopotamia) | |
| Legio I Pontica (Diocletianus) |
vor 288 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Trapezus (Pontus Polemoniacus) | |
| Legio I Valentiniana (Valentinianus I?) |
ca 370 ? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Coptus (Aegyptus) | |
| Legio II Adiutrix (Nero) |
67? - usque ad saeculum III | a), b) aboluta c) Lindum (Britannia), hodie Anglia d) Aquincum, Pannonia, Hungaria |
||
| Legio II, Legio II Augusta (Augustus) |
43 a.C.n.? - Ende saeculum III | a) Hispania b) Moguntiacum, Germania superior, antea Argentoratum, Germania superior, Francogallia, c), d) Isca Silurum, Britannia |
paulo post condita est dissoluta ab Augusto recondita nomine "II Augusta", Moguntiacum 9–16, Argentoracum 16–43, postea Britannia | |
| Legio II Armeniaca (?) |
? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Satala, (hodie Sadak) | |
| Legio II Britannica (Carausius vel Allectus) |
ferme 290 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Gallia | |
| Legio II Flavia Constantia (Diocletianus) |
ca 296/297 - saeculum VI | a) – d) aboluta | Cusae (hodie Al-Qusiyya, Aegyptus superior) | |
| Legio II Flavia Constantiniana (Constantinus Magnus ?) |
ca 312? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Italia, Mauretania Tingitana et Africa proconsularis | |
| Legio II Flavia Virtutis (Constantius I?) |
ca 300? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Gallia, Africa | |
| Legio II Herculia (Diocletianus) |
ca 285 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Provincia Scythia | |
| Legio II Isaura (Diocletianus) |
ca 300 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Provincia Isauria | |
| Legio II Italica pia fidelis (Marcus Aurelius) |
165 - Initio saeculi V | a) – d) aboluta | Lauriacum, Noricum | |
| Legio II Iulia Alpina (Constans?) |
ca 340? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Provincia: Alpes Cottiae, Illyricum | |
| Legio II Parthica (Septimius Severus) |
197 - usque ad saeculum IV | a) – d) aboluta | prope Romam | |
| Legio II Traiana fortis (Traianus) |
105 - usque ad saeculum V | a) – c) aboluta d) Nicopolis prope Alexandriam, Aegyptus |
||
| Legio II Valentiniana (Valentinianus I?) |
ca 370? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Hermunthus (Aegyptus) | |
| Legio III Augusta pia fidelis (Augustus) |
43 a.C.n. - usque ad saeculum IV | a), b) Ammaedara ?, Africa, hodie Haidra, Tunesia c) Theveste, Numidia, hodie Tebessa, Tunesia d) Lambaesis, Numidia, hodie Lambesse, Algeria |
||
| Legio III Cyrenaica (Marcus Antonius) |
ca 36 a.C.n. - usque ad saeculum V | a) Nicopolis prope Alexandriam (Aegyptus) b), c) Nicopolis ? d) Bostra, Arabia Petraea, hodie Syria |
||
| Legio III Diocletiana (Diocletianus) |
ca 297 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Aegyptus, Thracia | |
| Legio III Flavia Salutis (Constantius I?) |
ca 300? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Gallia, Africa | |
| Legio III Gallica (Caesar) |
ca 49 a.C.n. - usque ad saeculum IV | a), b) Syria c), d) Raphaneia, Syria, prope Homs, Syria |
||
| Legio III Herculia (Diocletianus) |
ca 290 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Raetia, Illyricum | |
| Legio III Isaura (Diocletianus) |
ca 300 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Provincia Isauria | |
| Legio III Italica consors (Marcus Aurelius) |
165 - usque ad saeculum IV | a) - d) aboluta | Castra Regina, Raetia | |
| Legio III Iulia Alpina (Constans?) |
ca 340? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Provincia: Alpes Cottiae, Italia | |
| Legio III Parthica (Septimius Severus) |
197 - usque ad saeculum V | a( - d) aboluta | Rhesaenae (Mesopotamia) | |
| Legio IV Flavia Felix (Vespasianus) |
70 - ? | a), b) aboluta c) Burnum, Dalmatia, hodie Ivoševci, Croatia d) Singidunum, Moesia, hodie Serbia |
Successit legionem IV Macedonicam | |
| Legio IIII Italica (Severus Alexander?) |
231 ? - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | (provinciae orientales) | |
| Legio IV Macedonica (Caesar) |
48 a.C.n. - 70 (Seditio Batavorum) |
a) Hispania b) Tarraconensis c), d) aboluta |
(Hispania usque 48, postea Moguntiacum) | |
| Legio IV Martia (Diocletianus?) |
ca 300 p.C.n. - usque ad saeculum V | a) - d) aboluta | Betthorus (Arabia Petraea) | |
| Legio IV Parthica (Diocletianus) |
imperium Diocletiani - saeculum VI; legio IIII (at non IV) recentissima est omnium legionum in imperio orientali | a) - d) aboluta | Edessa (Mesopotamia), postea Beroea (hodie Aleppo) | |
| Legio IV Scythica (Marcus Antonius) |
ca 42 a.C.n. - usque ad saeculum V | a) Macedonia b) Moesia c), d) Zeugma, Syria, hodie Turcia |
||
| Legio V Vernacula Legio V Alaudae (Caesar) |
52 a.C.n. - 70 (Seditio Batavorum) |
a) Hispania b) Vetera, Germania inferior inter annos 9 - 43, c), d) aboluta |
vernacula propter originem in Gallia Transalpina, Alaudae = propter crestum | |
| Legio V Gemina pia fidelis (?) |
? | a) - d) ? | Vindobona 114 | |
| Legio V Iovia (Diocletianus) |
ca 300 - usque ad saeculum V | a) – d) aboluta | Bononia, Pannonia Secunda | |
| Legio V Macedonica pia fidelis (Gaius Vibius Pansa Caetronianus) |
43 a.C.n. - usque ad saeculum V | a) Macedonia b) Moesia c) Oescus, Moesia, hodie Gigen, Bulgaria d) Troesmis, Moesia, hodie Iglita, Romania |
ab 167 Potaissa, Dacia, hodie Turda, Rumänien | |
| Legio V Parthica (Diocletianus) |
ca 300 - 359 | a) - d) aboluta | Amida (Diyarbakir) | |
| Legio VI Ferrata fidelis constans (Caesar) |
52 a.C.n. - ca 260? | a) Laodicea ad Mare, Syria b) Raphaneia, Syria, prope Homs, Syria c) Samosata, Commagene, hodie Samsat, Turcia, d) Caparcotna, Galilaea |
verisimiliter in expeditione contra Parthos devicta | |
| Legio VI Gemina (?) |
? | a), b) ? c), d) Tarraconensis |
||
| Legio VI Herculia (Diocletianus) |
ca 290 - usque ad saeculum V | a) - d) aboluta | Pannonia Secunda | |
| Legio VI Parthica (Diocletianus) |
ca 300 - Initio saeculi V | a) - d) aboluta | ||
| Legio VI Victrix (Augustus) |
41 a.C.n. - Initio saeculi V | a) Hispania b) Tarraconensis c) Novaesium, Germania inferior d) Eboracum, Britannia |
Novaesium 60/70, 95, Vetera II saeculum I -ca 120, Britannia ca 120 | |
| Legio VII Legio VII Claudia pia fidelis (Caesar?) |
ante 59 a.C.n. - ? | a) paeninsula Balcanica ? b) Dalmatia c), d) Viminatium, Moesia, hodie Kostolac, Serbia |
ab Claudius eam condidit ut „VII Claudia“ | |
| Legio VII Hispana (officialiter) Legio VII Galbiana (vulgariter) Legio VII Gemina (Galba) |
68 - ? | a), b) aboluta c) Legio, Tarraconensis, d) ? |
VII Gemina formata est e legione VII Hispana et I Germanica | |
| Legio VIII Gallica Legio VIII Augusta (Caesar) |
59 a.C.n. - saeculum IV | a) Tunesia ? b) Poetovio, Pannonia, hodie Ptuj, Slovenia c) Argentoratum ?, Germania superior, d) Argentoratum |
44 a.C.n. recondita (nomine VIII Augusta?) | |
| Legio IX Hispana (Caesar) |
58 a.C.n. - ca 160 | a) Hispania b) Siscia ?, Pannonia, hodie Sisak, Croatia) c) Eboracum, Britannia d) in partibus orientalibus |
Eboracum ante 121, Ulpia Noviomagus Batavorum 121, in partibus orientalibus anno 121 | |
| Legio X Equestris Legio X Gemina (Caesar) |
58 a.C.n. - usque ad saeculum V | a) Hispania b) Petavonium ?, Tarraconensis c) Ulpia Noviomagus Batavorum, Germania inferior d) Aquincum, Pannonia |
postea X Gemina renominata Arenacium 70 hiberna manebat, Noviomagus 71-104, Aquincum 104->150, postea Vindobona | |
| Legio X Fretensis (Augustus) |
41/40 a.C.n. - usque ad 400 | a) Macedonia b) Zeugma, Syria, hodie Turcia c), d) Aelia Capitolina, Iudaea |
||
| Legio XI Legio XI Actiaca Legio XI Claudia pia fidelis (Caesar?) |
? | a) paeninsula Balcanica ? b) Burnum, Dalmatia, hodie Ivoševci, Croatia c) Vindonissa, Raetia d) Durostorum, Moesia, hodie Silistra, Bulgaria |
Vindonissa 70-101, prope Danubium flumen 101, Dacia ca 150, nomine Claudia renominata | |
| Legio XII Fulminata (Caesar) |
58 a.C.n. – nach 150 | a) Aegyptus ? b) Syria c), d) Melitene, Cappadocia, hodie Malatya, Turcia |
||
| Legio XII Gemina (?) |
? | a) ? b) Germania superior aut Raetia c) Pannonia d) ? |
||
| Legio XIII Legio XIII Gemina (Caesar) |
57 a.C.n. - usque ad saeculum V | a) Illyricum b), c) Moguntiacum, Germania superior, postea Vindonissa, Raetia d) Apulum ?, Dacia, hodie Alba Iulia, Romania |
Noviomagus (usque ad separationem) 10-12 a.C.n., Dalmatia ca 150, Moguntiacum 9 - 16, Vindonissa 16 - 43, Vindobona 98-101 | |
| Legio XIV Martia Victrix vel Legio XIV Gemina (Augustus) |
? | a) Illyricum b), c) Moguntiacum, Germania superior c) d) Carnuntum, Pannonia |
Vindobona 107-114, Carnuntum, Initio II saeculi | |
| Legio XV Apollinaris pia fidelis (Caesar) |
53 a.C.n. - usque ad saeculum III | a) Emona, Pannonia, hodie Ljubljana, Slovenia b) Aquileia?, Italia c) Carnuntum, Pannonia d) Satala, (Armenia minor), hodie Sadak, Turcia |
||
| Legio XV Primigenia (Caligula) |
39 - 69 (Seditio Batavorum) |
a)- d) aboluta | Bonna 43-46, postea Vetera | |
| Legio XVI Legio XVI Gallica (Augustus) |
ca 41/40 a.C.n. - 70 (Seditio Batavorum) |
a) Germania ? b) Moguntiacum, Germania superior, c), d) aboluta |
9 Moguntiacum, 43 Novaesium | |
| Legio XVI Flavia Firma (Vespasianus) |
70 - ? | a), b) aboluta c) Cappadocia d) Samosata, Commagene, hodie Samsat, Turcia |
Successit legionem XVI Gallicam | |
| Legio XVII (Augustus) |
ca 41 a.C.n. - 9 p.C.n. (Clades Variana) |
a) Aquitania ? b) – d) aboluta |
Destructa in proelio in saltu Teutoburgiensi; non postea legio habuit istum numerum. | |
| Legio XVIII (Augustus) |
ca 41 a.C.n. - 9 p.C.n. (Clades Variana) |
a) Germania ? b) – d) aboluta |
Destructa in proelio in saltu Teutoburgiensi. | |
| Legio XIX (Augustus) |
41/40 a.C.n. - 9 p.C.n. (Clades Variana) |
a) Gallia b) – d) aboluta |
Colonia Agrippina 14 a.C. Destructa in proelio in saltu Teutoburgiensi; non postea legio habuit istum numerum. | |
| Legio XX Valeria Victrix (Augustus) |
ca 25 a.C.n. - saeculum III | a) Hispania b) Novaesium ?, Germania inferior c) Glevum, Britannia d) Deva, Britannia |
Novaesium 16-43, Britannia 43-150, postremo attestata per solidos Carausii, obiit 294 | |
| Legio XXI Rapax (Augustus) |
31 a.C.n. - 92 | a) Raetia ? b) Vetera, Germania inferior c) Bonna, Germania inferior d) aboluta |
Vetera usque 43, Vindonissa 43-69, Bonna 70-83, anno 92 in Pannonia devicta est | |
| Legio XXII Deiotariana (Deiotarus, rex Galatiae) |
48 a.C.n. - ca 133 | a) – c) Nicopolis prope Alexandriam (Aegyptus) d) aboluta |
119 ultimo attestata, anno 145 aboluta, verisimiliter in devicta | |
| Legio XXII Primigenia (Caligula) |
39 - usque ad saeculum III | a), b) aboluta c) Vetera, Germania inferior d) Moguntiacum, Germania superior, |
Vetera 70- finem saeculi I Moguntiacum primo saeculo. | |
| Legio XXX Ulpia Victrix (Traianus) |
105 - saeculum V | a) – c) aboluta d) Vetera II, Germania inferior |
Vetera II ca 120 usque saeculum III |