Zjezus Christus
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Zjezus Christus of Jezus Christus, kortweeg dèks (Z)jezus (Latien Jesus Christus, Aajdgrieks Ιησους Χριστός, letterlek Zjezus de gezaafde), waor 'ne Joedse profeet oet 't begin vaan de ierste iew. Heer weurt door 't Christendom, tot nao häöm verneump is, in al zie struiminge es heiland en Messias erkind. Zien volgelinge heite christene.
Leve en legendevörming
bewirkVeurnaomste bronne voor zie leve zien de veer evangelië, die Zjezus verhierleke es zoon vaan God. Atheïste meine soms tot Zjezus gaaroet neet bestoon heet; de meiste wetensjappers goon dao wel vaan oet, waor 't ouch mer umtot 't Christendom ziech snel verspreide en de evangelië vrij oonaofhenkelek vaanein gesjreve woorte.
Zjezus moot naoventrint veer jaor veur 't begin vaan de jaortelling gebore zien (boeveur zien geboorte neet mèt 't begin vaan de jaortelling samevèlt, zuug Gregoriaanse kalender). Vaan zien vajer weurt gezag tot heer tummermaan waor. Zien keenderjaore brach heer door in Nazareth. Wie heer naoventrint 30 jaor oud waor, begós heer in Judea te preke, veural in en roond Jeruzalem. Roond 't jaor 30 moot heer gekruseg zien in opdrach vaan Pontius Pilatus op veurspraok vaan de farizeeë, umtot zien lier in strijd waor mèt die vaan 't orthodox Joededom.
Lier
bewirkDe lier vaan Christus wiek op veurnaom punte aof vaan 't Joededom, al moot gezag weure tot de echte vörmgevers pas nao zienen doed actief waore. Algemein kump ze d'r op neer tot de geis vaan de wet bove de lètter verkoze moot weure, al wèlt heer de biebel neet verandere. Es einen in noed is, moot heer geholpe weure, ouch op de sabbat. Heer verwerp ouch veurziechteg de status vaan de Joede es oetverkore volk. Dat maakde later de weeg vrij veur missie oonder aander volker. Wee good in God geluif en Zjezus es verlosser aonnump, meint heer zelf, weurt daomèt gered vaan d'n oondergaank.
'ne Oneliner oet zien lier geit: "God is leefde". Daomèt stoont heer 'n positivistische en pacisfistische benaojering vaan 't geluif veur. In de twintegste iew naome daodoor ouch väöl neet-christeleke groepe elemente oet de lier vaan Zjezus euver.
 Betrach Christendom veur 't hoofartikel euver dit óngerwerp. |
De visie op Zjezus
bewirkIn 't Christendom
bewirkZjezus weurt in de biebel de zoon vaan God en daomèt ouch zelf goddelek geneump. De lier vaan 't Christendom kint daan ouch de dreieinheid: de vaajer (concreet, meh ooneerds), de zoon (geïncarneerd en op eerd gezat) en de Hielege Geis (abstrak begrip, get boevaan 'ne mins vervöld kin zien, lik kortbij goddeleke wiesheid).
In aander religies
bewirkIn d'n Islam weurt Zjezus es mins, neet es God gezeen, meh heet wel 'ne status es profeet en kump in de Qor'ân veur es Isâ. Sommege hindoes erkinne häöm es goeroe, dewijl 't boeddhisme soms 'ne bodhisattwa in häöm zuut. 't Joededom erkint häöm neet en neump häöm 'ne valse profeet.
Fièste van Jezus
bewirkDe veurnaamste momente oet 't leve van Jezus were in de Katholieke kèrk gevierd op 't hoagfiès van de Epifanie of Openbaring van de Hièr (ouch Driekeuninge) op 6 januari of op 'ne zóndig tösje 2 en 8 januari. De geboorte van Jezus weurt gevierd op Kaersjmes (25 december), De herdinking van de Opdrach van Jezus in de tempel op 2 fibberwarie. Ander herdinkingsdaag zint: 't Lètste aovendmaol op Wiette Dónderdig, 't sjterve op Goje vriedig, de verriesenis op Paosje.
Graaf van Jezus
bewirkBegin 2007 zou, volges Canadese documentairemakersj, 't graaf van Jezus van Nazareth gelokaliseerd zin. Zie basere dit op jaorelank ónderzeuk van archeologe, historici, sjriefdeskundige en DNA-sjpecialiste.
't Graaf zou ziech bevinge in 'n grotsjpleet in de hudige wiek Talpiot in Jeruzalem. 't Beriech sjteit in de Israëlische gezèt Yediot Ahronot.
In de betreffende (klein) grot höbbe de deskundige 10 reste van graafkieste gevónge woa-op name sjtoon gegraveerd van o.m. Jezus, zoon van Jozef; Judah zoon van Jezus en twiè kièr Maria. 't Zou bie Maria goon um Maria, de mam van Jezus en um Maria Magdalena.
