1642

1639 - 1640 - 1641 - 1642 - 1643 - 1644 - 1645

1642 (MDCXLII) waor e gewoen jaor wat begós op goonsdag op de Gregoriaanse kalender en e gewoen jaor wat begós op zaoterdag op de Juliaanse kalender.

Gebäörtenisse[bewirk | brón bewèrke]

Blaise Pascal óntwikkelt de eësjte mechanische raekenmachine.
4 jannewarie - Karel I van Èngelandj perbeert 5 veuraansjtaonde leje van 't Long Parliament te arresjtere, mer zie weite te óntsjnappe. Dit is de aanloup nao de Èngelsje Börgeraorlog.
17 mei - De sjtad Montréal wirt gesjtich ónger de naam Ville Marie es grenspos en es verzamelpos veur de pelshanjel. 't Is de derde nederzètting in de kelonie Nuuj-Frankriek.
1 juni - 't Èngelsje parlemènt sjtèlt 19 eise aan de keuning, die neerkómme op euverdrach van de regeermach.
1 juni - Kevelaer wirt ein bedevaartsaord.
12 juli - In Wesel ótplóf eine wage belaje mèt bösjkroet.
13 augustus - Christiaan Huygens observeert es eësjte de zudelikke poolkap van Mars.
22 augustus - Keuning Karel I van Èngelandj vestig zien hoofketeer in Nottingham. Hae deit eine lètste oproop aan 't parlemènt óm 't landj neet in eine börgeraorlog te sjtorte.
24 november - Abel Tasman óntdèk Tasmanië
13 december - Abel Tasman óntdèk 'Sjtatelandj' ('t latere Nuuj-Zeëlandj). De eësjte óntmoeting mèt Maori's löp oet op ein gewelddadige mislökking.
Abel Tasman ómzeilt 't continent Australië zónger dao zelf weit van te höbbe. Waal óntdèk hae Tasmanië, Nuuj-Zeëlandj en Tonga.
De Zjwanebroeders besjtaon vanaaf noe oet 18 kathelieke en 18 protesjtantse leje.