Adjectief
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'n Adjectief of bijveuglek naomwoord is e woord wat de eigesjappe vaan 'n aander woord (meistal e zelfstendeg naomwoord) besjrijf. Veurbeelde vaan Limburgse adjectieve zien groet, hoeg en sjoen.
'n Adjectief in de zin kin in 't algemein op twie menere gebruuk weure: attributief ofwel es 'n soort adverbiaol bepaoling en neet-attributief. 't Neet-attributief gebruuk weurt weier oonderverdeild in predicatief gebruuk en gebruuk es e bijwoord. 't Adjectief kin daoneve ouch nog zelfstendeg (es e substantief) gebruuk weure. Es 't bijveugelek naomwoord attributief weurt gebruuk, vörmp 't 'n bijveugeleke bepaoling: e deil vaan e groeter zinsdeil wat get zeet euver 't hoofdeil devaan. Zoe'n bepaoling kin ouch oet mier es ei woord bestoon (beveurbeeld oet 'ne ganse bijzin).
In bestumde taole kump de klasse vaan bijveugeleke naomwäörd neet of koelek veur: dao weure zoe'n eigesjappe mèt werkwäörd oetgedrök. Die eigensjap vint me oonder mie in 't Koreaons, zoewie in väöl inheimse taole vaan Noord-Amerika (die de neiging höbbe veur de ganse zin in ei (werk)woord te vatte). In de taole vaan Europa koume adjectieve in 't algemein wel veur.
Limburgs
[bewirk | brón bewèrke]- Zuug Limburgse grammair — adjectieve veur 'n gedetailleerde behandeling vaan dit oonderwerp.
In 't Limburgs weurt 't adjectief verboge. Die verbuiging hingk aaf van 't biehuèrend zelfstendig naomwoord en ouch van zien eige categorie.
veurbeelde in woordgeslachte:
- e groet kind; 'ne groete auto.
- 'n hoeg kèrk (vrouwelik woord); 'ne hoege tore (mannelik woord: adj.+e)
- e sjoen beeld (onziejig woord); 'n sjoen vrouw; 'ne sjoene jas (mannelik woord adj.+e)
veurbeelde in versjillende categorieë:
- 'n klein kèrk; 'n groete kèrk. (klein en groet huère bie versjillende categorieë)