Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Và al contegnud

Scomunega

De Wikipedia
Lombard Quest articol chì l'è scrivud in lombard, con la Noeuva Ortografia Lombarda
Menacia de scomunega per quei che roben i liber in la biblioteca pontificia in Ispagna

La scomunega a l'è, in del cristianesim, una pena canonega che la met quell che la ricev foeura de la comenion con la Gesa. La gh'ha origin sgiamò in del Noeuv Testament e in di prateghe di prim cristian.

In la Gesa catolega a l'è la pena pussee volta che la gh'è, e ghe proibiss a quei che ghe l'hann de toeu o de ministrà i sacrament. Di reson che per el dirit catolegh menen a la scomunega inn el profanà l'Eucarestia, l'abort, el consacrà un vescov senza el permess del Papa, el proeuvà a ordenà una dona, doperà violenza in sul Papa, apostasia, eresia e scisma, l'assoluzzion in confession del complis del pecad impur e la violazzion del sigill del sacrament, ghe poden vesser comunque di alter reson, in bas a una sentenza de un tribunal eclesiastegh. Gh'è di at che, se fad, menen a la scomunega latae sententiae, o ben senza sentenza, ma domà per el fad che l'è stad fad, ma quella roba chi la val domà per i Gese de rit latin, in quelle de rit oriental la gh'ha de vességh una sentenza.

In la Gesa ortodossa, inveci, la scomunega l'è una pena che la impediss domà de toeu la comenion, e l'è doperada anca in cas tant 'me la convivenza o el matrimoni senza permess de la gesa; quell che l'è scomunegad a l'è vist 'me part de la Gesa, quand che vun el s'cepa debon la soa comenion, per esempi con l'eresia, gh'è l'anatema, che 'l mena vun foeura de la Gesa. La po vesser anca a temp, 'me part de un moment de penitenza.

I varie gese protestante gh'hann di posizzion ben diferente: el luteranesim in teoria la permet, ma in pratega i confession protestante la doperen no, i anglican ghe l'haveven, e in di agn passad in Inghilterra la gh'haveva conseguenze civil, ma incoeu l'hann tolta via, in di Gese reformade la gh'è, e l'è vista 'me una manera de ciamà a la giusta via el pecador, tant 'me la veden i catolegh, e l'è anca per la pupart di gese la forma pussee dura de dissiplina. I metodista gh'hann la scomunega, che l'è giudegada de una giuria de pari e con la possibilità de apell.

Foeura de la cristianità nicena, i Mormon cacen via quei che fann i pecad pussee gram, anca 'me manera de tutelàss: in del cas, gh'è propi un concili che l'è tirad a man e che 'l scerniss se dà una sanzion e se la gh'ha de vesser la scomunega, e se po vessél anca se condanad per di riat. Per i Testimoni de Geova gh'è la "desasociazzion" per i pecad pussee gram, e quei che inn desasociad gh'hann de vesser ignorad di testimoni, che ris'cen de vesser dissiplinad se ghe parlen.

Anca di alter religion gh'hann di concet compagn, anca se despess inn ben diferent.